(A
RGENTIJNSE HACIËNDA'S
SAMBO en JOCKO
zijn enorme bedrijven
LUCAS
DOOR G. TH. ROTMAN
^Vermakelijke streken van een leeuw en een aap 1
1. Van Sambo zullen wij hier horen
Een echte leeuw, geducht van aard
Hij was in de woestijn geboren
Hij had een kwastje aan zijn staart;
Zijn oog was fel. zijn vacht was rood,
Zijn eetlust en zijn spierkracht groot.
2. Helaas, een leven zonder zorgen
Is hier voor niemand weggelegd,
Zo kwam dan ook op ze'kre morgen
Sam in'een dierentuin terecht
Ha!" dacht hij. „had ik jullie maar,
Bk vrat je op met huid en haar!"
3. Na dagenlang gezucht was Sambo
Wat met zijn droevig lot verzoend.
Totdat op ze'kre na-de-middag
Zijn hok moest worden uilgebocnd;
Een kar kwam tegen 't hok te staan
En daar moest Sanvbo binnengaan.
4 Maar Sambo. slecht geluimd die dag.
Had niet terug van dat gesol;
Hij sloeg opeens verwoed aan 't brullen.
En "t paard ging van de schrik op hol;
Het nam met kar en al de vlucht,
En jongens, nu begint de klucht!
5. Sambo rent weg met grote sprongen,
Zijn leeuwenogen schieten vuur;
De consternatie is geweldig
Op 't drukke zomermiddaguur;
Men gilt, men vlucht naar links en
En elk denkt aan zich zelve slechts!
6. Maar is het mensdom ook zelfzuch
tig.
Niet allen zijn ze even zwart:
Ziet Vader Jansen: in zijn boezem
Klopt fier het trouwe vaderhart;
Hij redt, te midden van 't kabaal.
Zijn tweelingparen allemaal!
7. Een boomtak kan een uitkomst wezen
Als 't op de grond niet veilig is.
Daarom hangt in een ommezientje
Aan elke boom een hele ris!
Al had je 't klimmen nooit geleerd,
't Gaat als j'in nood zit, als gesmeerd.
8. Een prachtig middel vindt vriend
Die, met zijn hoed voor zijn gezicht.
Zijn paraplu als staart gebruikend.
Woest grommend op zijn knieën ligt;
Het werkt probaat, da's buiten kijf!
Sam krijgt de stuipen op zijn lijf!
9. Meneer Van Krieken daarentegen.
Zoekt redding bij het apenhok,
Maar krijgt, tot overmaat van rampen.
Het met de apen aan de stok;
Z n strooien hoed, z'n snor, z'n haar,
't Gespuis plukt alles uit elkaar!
10. Weer anders doet het Neef Van Stra-
Hij ziet een hek en klimt erop.
Hij denkt: Ik laat m'er over zakken.
En Sambo heeft een reuzestrop!
Maar ach. de man had niet bedacht.
Wat aan de and're kant hem wacht
11. Een grote bison, woest en dreigend
Vliegt uit zijn hok op Neeflief toe!
Neef staat te beven op zijn benen.
Hij zegt van schrik geen ba of boe!
Hij hapt en hikt, zijn kaak klapt neer;
Zijn tong wordt droog en taai als leer.
12. Van schrik verlamd laat neef zich
vallen
En ziet, dit redt hem uit de nood,
Daar nu de bison met zijn horens
Precies op Sambo's neusbeen stoot.
Vriend Sam, van pijn en schrik half dol.
Gaat woedend brullend weer op hol.
De buurman woont minstens op
vijftig kilometer afstand
IJ ET eerste boek heb ik geschreven,
Theofilus, over het levenswerk
van Jezus voor Zyn duur
gekochte kerk,
het heil, door God aan ons gegeven.
Beginnend bij Zijn komst op aarde,
verhaalde ik nauwkeurig van Zijn
tooht,
hoe Hij steeds weer de zoekende
bezocht,
de vragende Gods woord verklaarde.
Nu zend ilk u, Theofilus, mijn vriend,
het tweede boek, de Handelingen
van hen, die als Zijn volgelingen
de Meester in hun werk hebben
gediend.
Hij maakte Zelf hun blinde ogen
ziend.
Hij deed hun mond Zyn werk
bezingen.
ANTHONIE STOLK
het Argentijnse boerenbedrijf voor het
overige deel van de wereld in cijfers
weergeven, dan zien wc dat daaraan
jaarlijks gemiddeld 3 millioen ton tar
we, 14 millioen ton lijnzaad, 7 mil
lioen ton maïs, 300.000 ton haver,
DE Argentijnse boerderij, een ha
cienda, overtreft alle Nederlandse
begrippen wat de omvang betreft.
Zelfs de bedrijven in de Noordoost-
polder van ons vaderland zijn heel
klein, vergeleken bij wat deze boer
derijen omvatten.
Die hacienda's zijn nederzettingen
op zichzelf, in duizendtallen kriskras
verspreid in de onmetelijke Argen
tijnse steppen. Voor het merendeel
wonen de eigenaars er van in Buenos
Aires, het zijn bankiers, industriëlen,
advocaten enz., die hun geld in der
gelijke kapitale vee- of landbouwbe
drijven hebben geïnvesteerd. Sommi
ge eigenaars wonen zelf op hun ha
cienda en voeren de leiding van zo'n
autonome eenheid.
Meestal bestaat de nederzetting uit
een aantal woonverblijven voor de
eigenaar of de bedrijfsleider met zijn
personeel en hun gezinnen. Dezen zien
slechts om de paar maanden de „be
woonde" wereld en dan alleen om te
fourageren, te kopen of te verkopen.
Elke boerderij heeft grote stallen,
graanschuren en voedselmagazijnen,
haar eigen smederij, reparatiewerk
plaats, melkerij, zuivelbereidingsin
stallatie, slachtplaats, koelhuis, labo
ratorium en vee-medicijnkast.
Een bedrijf is naar Argentijnse be
grippen nog maar klein als het enige
duizenden hectaren land en maar vijf-
of zeshonderd stuks vee omvat; dat
is dan een keuterboertje. Een flinke
boer ben je pas, als je in je sport-
vliegtuig moet stappen om van de
lucht uit het vee te tellen. Van het
rundvee wordt slechts een deel ge
molken; het andere dient alleen voor
de vleesproductie. Vooral in de om
geving van de grote steden wordt wat
melkvee voor de melk-, boter- en
kaasvoorziening aangehouden, maar
verder in het binnenland melkt men
alleen voor eigen gebruik.
Vrijwel alle moderne hacienda's
hebben een mechanische melkinstal-
latie, gedreven door dieselmotoren
omdat er over het algemeen geen
electriciteit is vijf of meer trac
toren, draglines, bulldozers, mecha
nische ploegen, zaai- en oogstmachi-
nes en andere snufjes op landbewer-
kingsgebied. Men moet zich vooral
niet voorstellen, dat de Argentijnse
boer met een distel-pikker het onkruid
uit zijn land wiedt, want dat land is
soms zo groot als de hele provincie
Utrecht, zo niet groter. Hij zal hoog
stens één veld, vlak bij het huis, laten
schoonhouden, waarop hij de koeien
^aagt, die door de opkopers van de
vleesexportbedrijven worden aange
kocht.
C" LKE hacienda bezit enkele stieren,
vaak door hun Friese of Holland
se afkomst van zeer hoge waarde. In
dien men de daarvoor vereiste enor
me sommen niet ter beschikking heeft
kan door middel van kunstmatige be
vruchting de veestapel op peil worden
gehouden.
Liggen de hacienda's afgezonderd
en dat liggen ze meestal, soms tien
tallen kilometers van de verkeerswe
gen en honderden kilometers van de
steden verwijderd dan hebben de
bedrijven nog jeeps voor de verbin
ding met de buitenwereld. Liggen de
boerderijen „naast" elkaar, dat wil
zeggen soms nog vijftig kilometer van
elkaar verwijderd, dan worden er op
Zondagen gezamenlijke godsdienst
oefeningen gehouden. Waar dat niet
mogelijk is, reizen dominees en pas
toors rond om geestelijke bijstand te
verlenen en de nieuwgeborenen te do-
Een zwembad, een kegelbaan of
guitaarmuziek geeft meestal het ver
tier aan de haciendabewoners. Op
hoogtijdagen werden onderlinge paar
denrennen gehouden of wordt een ro
deo georganiseerd, waarbij het de
kunst is op wilde paarden of stieren
Een Argentijnse gaucho (cowboy) staat hier niet op de sierra, maar met een
zelfgefokte stier op de jaarlijkse tentoonstelling in Buenos Aires, een
nationaal evenement in Argentinië.
400.000 ton gerst en 200.000 ton rogge
worden geleverd, naast zeer aanzien
lijke hoeveelheden bevroren of inge
blikt vlees, huiden, wol en leer.
Als het werk dat vordert, worden vele machines tegelijk in werking gesteld,
al of niet gecombineerd met paardentrekkracht.
te blijven zitten. Verder is er af en
toe een groot bal, bijvoorbeeld bij hu
welijksfeesten, waarbij muzikanten
uit de steden met hun zang en gui-
taarspel de vrolijke dansen begelei
den. Dat is dan een unieke gelegen
heid om de nieuwe gezichten te ver
kennen en meestal heeft zo'n feest ve
le bruiloften tot gevolg, 's Avonds
houdt men de beroemde asado-maal-
tijd, dat is een pic-nic, waarbij vlees
aan het spit boven een kampvuur
wordt geroosterd, daarna in grote
stukken in de mond gestoken en
met een scharp mes langs de lippen
afgesneden worden.
De boer en zijn personeel bewerken
het land met tractoren of melken en
inspecteren de koeien, die door de
gaucho's Zuidamerikaanse cow
boys op hun kwieke paarden naar
de hacienda worden gedreven. Het is
een prachtig gezicht, vier of vijf van
die beweeglijke, schreeuwende kerels
om honderden koeien te zien draven.
Als vanggereedschap hebben zij een
koord in de hand met drie vertakkin
gen, aan ieder waarvan een zware
bal zit; behendig werpen zij het koord
met de ballen naar het ontvluchtende
dier, het touw slingert zich om de po
ten en brengt het beest ten val. Las
so's worden in Argentinië zelden ge-
Er is altijd werk genoeg op zo'n ha
cienda en dat is gelukkig, want in de
ze eentonige oneindigheid van de vlak
te is arbeid dikwijls tevens ontspan
ning. Men is in hoge mate op zichzelf
en zijn medebewoners aangewezen.
Soms treft men een waarlijk voorbeel
dige kameraadschap aan tussen baas
en personeel, een enkele maal hoort
men dat meningsverschillen met het
mes zijn beslecht. Het is een ruw
maar eerlijk leven op zo'n boerderij,
waar de vrouw van de baas soms te
vens verpleegster en vroedvrouw is en
het sociale werk leidt. De boer fun
geert dikwijls ook als vee-arts
Over het algemeen bemoeien de
vrouwen zich weinig met het eigenlij
ke bedryf. Kaas maken of boter berei
den doen ze zelden. Wel verwerken
zij het vlees van de slacht, dat onder
meer in ontelbare worsten in rijen
aan de zolder komt te hangen en zij
naaien kleding van de grote lappen
stof, die ze op hun jaarlijkse reis
naar de stad hebben gekocht.
Dut uitstapje" valt meestal samen
met de jaarlijkse veetentoonstelling
en -markt in Buenos Aires, die sinds
vele jaren een grote traditie heeft.
Daar ziet men niet alleen de hoge re
geringsfunctionarissen en allen die bij
's lands agrarische leven betrokken
zijn, maar men ziet er mannen en
vrouwen uit alle rang en stand in hun
mooiste kleren op de tribunes zitten
om de bekroonde dieren te bewonde
ren en de inzenders met een applaus
te belonen. Wat de Derby voor Finge
land is, is de „Rural-exposición" voor
Argentinië.
VOOR de Argentijnen met hun zon-
verweerde gezichten, die een deel
van de natuur zijn geworden, is het
leven op de hacienda het beste leven,
dat men zich denken kan. Na de oogst
leveren de Argentijnse boeren bij dui
zenden balen de granen af, de vrucht
van hun arbeid, of zij leveren honder
den stuks vet vee aan de talrijke
vleesexportbedrijven en vriesinstalla-
ties nf.
Hacienda's zijn nijvere gemeen
schappen, waar de mens een geheel
eigen mentaliteit heeft verkregen en
constant overwinningen behaalt op de
gulle maar toch anderszins veeleisen-
