't Staat reeds vastf dat Tweede
E.D.G.-verdrag aanvaardt
Wie in Europees leger treedt, verlaat
Koningin niet, maar dient haar
Kamer
Toch is het zo
D.D.D.
De Zondagsschool een zegen
voor ons volk
Op
Zending in nood is nog geen
zending ten einde"
DEZE KINDEREN
HEBBEN GEEN VADER
De Tour de France
2
DONDERDAG 23 JULI 1953
HOOGSTENS ELF LEDEN TEGEN
(Van onze Parlementsredacteur)
TIEN EN EEN HALF UUR lang hebben vijftien leden van de Tweede
Kamer gistermiddag, gisteravond en vannacht het hunne gezegd
van het verdrag tot oprichting van een Europese Defensie Gemeenschap.
Daarmee was de eerste ronde vanmorgen om half drie afgelopen. Uit de
debatten is reeds overduidelijk gebleken, dat aanneming met de ver
eiste twee derden meerderheid ruimschoots verzekerd is. Hoogstens elf
leden kunnen zich bij de eindstemming, die waarschijnlijk in de komende
nacht zal gehouden worden, tegen verklaren. Dat zijn dan de commu
nisten, de Staatkundig Gereformeerden, de beide leden van de partij-
Weiter en prof. Gerbrandy, die op zijn eentje in de anti-revolutionnaire
fractie staat met zijn afwijzende houding.
Men moet echter niet denken, dat alle
overige voorstanders nu werkelijk blaken
van enthousiasme. Stellig is dit niet het
geval met de Christelijk Historischen.
Ook de heer Blaisse (KVP) getuigde er
openlijk van. dat hij pas na ernstige af
weging van de voor- en nadelen, uit harde
noodzaak doch zonder enige opgetogen
heid gekomen was tot de conclusie, dat
het verdrag zou moeten worden aanvaard
Het meest enthousiast was misschien nog
wel de laatste spreker. De heer Anker
smit (VVD), die het verdrag zag als een
onderdeel van een onvermijdelijke ont
wikkeling, waarmee een grote stap ge
daan wordt in de richting van verdere
integratie. Toch wees ook hij er op, dat
de samenwerking alleen maar noodzake
lijk is, omdat West-Europa anders dreigt
te worden vermalen tussen andere groot
heden. waarbij hij zowel doelde op Rus
land als op Engeland en Amerika.
p. v. d. A.
Het debat was geopend door de heer
Van der Goes van Naters (PvdA), die
o.m. betoogde, dat het beter was in de
kaart te spelen van Adenauer dan van
Malenkof en dat het EDG nooit een ruil
object mag zijn met de Russen voor een
verenigd Duitsland. Hij meende, dat de
versterking van, het Westen op de voor
grond moet blijven staan, ook al om een
eventuele onderhandelingspositie zo sterk
mogelijk te maken.
Zijn partijgenoot, de heer Vermeer,
wees er op. dat de EDG een stuk appara
tuur wordt, waarmee de NAVO-leiding
haar taak moet uitvoeren. Tegenover de
Russen wilde ook hij niets van toegeef
lijkheid weten: vermindering van de
krachtsinspanning kan pas plaats hebben,
wanneer er via een conferentie der grote
mogendheden positieve resultaten zijn
bereikt. De derde socialistische spreker,
ae heer Hofstra, bereed zijn stokpaardje
van het voeren van een internationale
belastingpolitiek als noodzakelijk com
plement van de economische en sociale
gevolgen van het EDG-verdrag.
K.V.P.
Wat de KVP betreft, mej. Klompé zag
drie mogelijkheden met betrekking tot
West-Duitsland, dat immers via de EDG
betrokken wordt bij de verdediging van
het Wésten: óf er komt een herenigd
Duitsland,..neutraal en, zonder leger, het
geen eèn onaanvaardbaar, levensgevaar
lijk machtsvacuüm in Europa zou schép
pen, óf Duitsland krijgt een eigen natio
naal leger, dat weer even gevaarlijk kan
ONDER de naam Atlantis wordt ln
het algemeen verstaan een eiland
of eilandengroep, of desnoods een con
tinent, dat in overoude tyden ten Wes
ten van de Zuilen van Hercules (straat
van Gibraltar) zou hebben gelegen,
doch dat door een plotselinge aard
beving in de oceaan zou zijn verzon
ken. Plato is de enige uit de Oudheid
die een zelfstandig bericht in deze
geest niet in deze woorden! over
Atlantis geeft en hij verhaalt daarbij
van het welvarende en hoogontwikkel
de rijk, dat door koningen werd be
stuurd. oorlog voerde met Egypte en
Griekenland, maar tenslotte met zijn
hele bevolking, zijn paleizen en zijn
sahatten in de diepte verdween. Vol
gens Plato had deze ramp zich 9000
jaren vóór zijn tijd voltrokken, zodat
zij thans ruim 11000 jaar achter de rug
zou liggen.
Omdat geen enkele onafhankelijke
bron uit de Oudheid verder iets over
Atlantis weet te vertellen en integen
deel het verhaal van Plato reeds door
zijn leerlingen in twijfel werd getrok
ken, kunt u de vraag opwerpen, waar
om we ons in deze tijd nog druk
maken over één op zichzelf staande
mededeling van de oude Plato? Im
mers, wanneer ieder praatje in do
tegenwoordige wereldpers over 2300
jaar nog op veler lippen ligt, zullen
de volgende generaties over uitge
breide spraakorganen moeten beschik
ken! Deze tegenwerping is juist, maar
we dienen wel te bedenken, dat niet
iedere hedendaagse journalist met
Piato kan worden gelijkgesteld.
Bovendien is men de laatste 75 jaren
tot de ontdekking gekomen dat iedere
mededeling uit de Griekse oudheid
met de nodige aandacht dient te wor
den bekeken. Dat heeft de befaamde
Heinrich Schliemann ondervonden
toen hij, afgaande op de Griekse tekst
van Homerus, zijn opgravingen ver
richtte en de meest opzienbarende
vondsten aan het licht bracht.
Er is dus alle reden een dergelijke
mededeling over het verzonken Atlan
tis de vereiste opmerkzaamheid te
schenken, doch wij zullen ons niet be
geven in de methoden, waarop de tekst
van Plato op de meest verschillende
manieren kan worden uitgelegd, noch
ons in de strijd mengen die door de
verscheidenheid van theorieën is ont
brand en waarbij zelfs traangasbom-
men als argumenten zijn aangewend
(Sorbonne 1929). We willen slechts op
merken. dat u het idee van een in
historische tijden in de Atlantische
Oceaan verzonken Atlantis rustig uit
uw gedachten kunt bannen, want
iedere geoloog zal u aantonen dat
sedert het midden-tertiair, dus lang
vóór de mens op aarde verscheen, zich
in de Atlantische Oceaan een derge
lijke ramp niet heeft voltrokken.
Heeft cr dus nimmer een Atlantis
bestaan en is de hele geschiedenis uit
deduim van Plato gezogen? Ho, ho,
die conclusie gaat weer wat te ver.
want Plato kan wel een ander land
bedoeld hebben. Maar dan moeten we
de Zuilen van Hercules niet b\j Gibral
tar zoeken, maar ze op andere punten
van de aardbodem plaatsen. En wan
neer we dan alle andere gegevens van
Plato ook nog op onze eigen manier
uitleggen, kunnen we Atlantis overal
gaan zoeken. Ziedaar het begin van
de Atlantis-warwinkel, waarmee geen
serieus mens zich meer op kan houden.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
worden als in de achter ons liggende
jaren, óf Duitsland wordt opgenomen in
de Europese Defensie-Gemeenschap, Ook
hieraan zijn bezwaren verbonden, doch zij
achtte de voordelen groter. In de eerste
plaats wordt hierdoor de mogelijkheid tot
een conflict tussen Duitsland en Frank
rijk tot een minimum beperkt. Voorts
komt er een effectieve contróle op de
bewapeningsproductie. Bovendien wor
den de politieke en strategische beslissin
gen genomen in het veel bredere NAVO-
verband. Daarnaast is in de toekomst
meer efficiency mogelijk, zodat voor
zelfde geld een betere verdediging kan
worden opgebouwd en tenslotte pleit
de EDG een zekere dwang tot verder
gaande integratie. Wel meende zij, dat de
controle van het EDG-parlement onvol
doende is. Een andere KVP'er, de heer
Fens, liet duidelijk zien. hoe het opnemen
van West-Duitsland in de Westelijke ver
dediging uit strategisch oogpunt nood
zakelijk is. Wel wilde hij een duidelijke
uiteenzetting van- de verhouding tussen
geïntegreerde en niet-geïntegreerde natio
nale legereenheden
V.V.D.
Namens de VVD sprak, behalve de heer
Ankersmit, de heer Korthals, die c
eens verklaarde, vóór te zullen stemmen.
Hij vond de beslissing zwaar en verant
woordelijk, de EDG geen specifiek Euro
pese noodzakelijkheid, maar een nood
zakelijkheid voor het Westen als geheel.
Het is duidelijk geworden, dat een klein
land militair zelfstandig niets meer
mag. Het is onvermijdelijk, dat Duitsland
eens weer wapens zal hebben. Via het
EDG nu kunnen waarborgen geschapen
worden tegen onderlinge gewapende
vallen. Wel vroeg hij zich af. of de as
nationale regeringen opgedragen zorg
voor de territoriale verdediging insluit,
dat ook West-Duitsland hiervoor de be
schikking krijgt over eigen eenheden. Hij
legde er de nadruk op, dat de taak van
de EDG uitsluitend is het organiseren,
uitrusten en controleren van de geïnte
greerde strijdmachten, terwijl het aan
wenden daarvan is voorbehouden aan de
NAVO, in bondgenootschappelijk verband.
C.H.U.
Namens de Christelijk Historischen
verklaarde de heer Tilanus aan het slot
van zijn rede. dat zijn fractie haar stem
niet zou onthouden. Wel had hij liever
gewacht met de behandeling van het
drag, totdat Duitsland en Frankrijk het
zouden hebben aanvaard. De EDG is i
mers ontworpen omdat juist Frankrijk
grote bezwaren had tegen het opnemen
van Duitsland als gelijkwaardig partner
in de NAVO, zodat er een weg gezocht
moest worden om zonder dit lidmaatschap
de republiek van Adenauer toch te be
trekken bij de Westerse verdediging. En
nu is er juist in Frankrijk
grote tegenstand tegen de EDG. Ver
werpt dit land het verdrag, dan is de gé-
hele behandeling in het Nederlandse par
lement overbodig geweest. De heer Ti
lanus was er van overtuigd, dat het EDG-
verdrag diep zal ingrijpen in het bestaan
der volkeren en in het economisch
financieel bestel. Hij vond de regeling
ingewikkeld en hij stelde haar te
genover de Unie van Utrecht, waarbij da
zaken veel eenvoudiger en helderder i
geregeld. Overigens zag hij wel
dat de veel meer voor de hand liggende
oplossing van het opnemen van West-
Duitsland in de NAVO niet bereikbaar
wegens de Franse tegenstand. Niet
temin constateerde hij, dat door het EDG-
verdrag voorshands de gevechtskracht
niet wordt vergroot. Integendeel, een
groot deel van het geld zal worden opge
slokt door de ingewikkelde organisatie,
waardoor er voorlopig minder materieel
kan worden aangeschaft.
A.R.-meerderheid
Namens de grootst mogelijke meerder
heid van de anti-revolutionnaire fractie,
inbegrip van de niet-aanwezige
dr Schouten, sprak dr Bruins
Slot zijn instemming met het verdrag
it. Indien er een andere weg zou zijn ge
weest om West-Duitsland bij de Wester
verdediging te betrekken, zou er nooil
i EDG zijn ontworpen. Dat de organi
se niet zo bijzonder supra-nationaal zal
zijn (vele beslissingen moeten worden ge
nomen door de Raad van ministers, vaak
zelfs met eenstemmigheid of gekwalifi
ceerde meerderheid) vond hij niet
Daardoor kunnen de nationale karakters
beter tot uiting komen. Het doel, dat met
de EDG bereikt moet worden, nl. het be-
:hermen van de vrijheid onder schutse
in een voldoende militaire macht, nodig
omdat nu eenmaal het tragische feit be
staat, dat de na-oorlogse hoop, dat inter
nationaal het recht zou zegevieren in
rook vervlogen is, noemde hij goed. Hij
wilde zich niet laten beïnvloeden door de
schommelingen in de Russische politiek,
aangezien niet vergeten dient te worden
het exacte feit, dat er een zeer groot
communistisch continent is met
rand enige vrije Europese staten.
Principiële bezwaren had dr Bruins
Slot evenmin: er is geen sprake van dat
door de EDG een superstaat, waarin het
nationale element sterk is gerelativeerd,
wordt gecreëerd. Er is bovendien geen
sprake van, dat de zwaardmacht uit han
den wordt gegeven. Souvereiniteit is de
van overheidsbevoegdheden, uit te
oefenen op sociaal-historische basis. Ver
dwijnt die basis, dan bestaat in feite op
bepaald terrein geen souvereiniteit
-. Het gezag blijft in de EDG, wat
kwaliteit betreft, onbeschadigd. Er wordt
slechts losgelaten, wat men niet n
aankan en wat dus in feite niet meer
staat. Anders dan tijdens de Franse
volutie wordt thans gepoogd langs r
revolutionnaire weg de ontwikkeling bij
houden. Daarbij wordt het bestaande
niet vernietigd, maar door harmonisatie
tot een aanvaardbaar geheel gebracht.
Deze weg ligt in de aard der historie, die
niet buiten God omgaat. Het nationale er
het Europese komen niet met elkaar ir
conflict" maar zijn met elkaar in harmo-
niet en steunen elkaar wederkerig. Men
verlaat de Koningin niet door in een
Europees leger te treden, integendeel,
en dient haar daardoor juist.
Hiermee zijn wij aan het einde »n de
summiere opsomming van de argumen-
van de voorstanders van het EDG-
verdrag. Thans krijgen de tegenstanders
beurt.
R.R.-een ling
grote in een hoek zouden worden gedrukt
hij bang voor nog verder gaande
ontheiliging van Gods dag.
Aan de tegenstand van de communis
ten, geuit bij monde van de heren Wage-
De Groot, behoeven wij niet
zoveel woorden te besteden. Het doel was
hun ogen het voorbereiden van een
oorlog en het pogen, van Duitsland een
Europees Korea te maken. De Amerikaan-
politiek is niet gericht op ontspanning,
laar op verscherping van de toesttand.
Grondwet
Wij hebben hierboven de algemene as
pecten van het EDG-verdrag besproken
Allerlei andere onderwerpen kwamen
uiteraard ter sprake. Gelijk men weet is
aanneming een meerderheid van
twee derden nodig, aangezien er mogelijke
afwijking van de grondwet kan zijn- De
heren Bruins Slot (A.R.) en Korthals
(WD) hadden graag in de wet opgeno-
gezien van welke bepalingen precies
afgeweken wordt, inplaats van een alge-
lene clausule. De heer Weiter (KNP)
roeg zich af. of de afwijking wel geoor
loofd was. aangezien zulks alleen mag.
de ontwikkeling van de inter
nationale rechtsorde zulks bepaald vor
dert. Hij zag niets van die rechtsorde: die
moet er nog komen.
Een belangrijk punt bij dit debat vormt
de vraag, of voorbehouden dient te 3
den, dat uitvoerings-overeenkomsten
het verdrag, die zonder meer niet door
de Staten-Generaal goedgekeurd behoe
ven te worden, toch niet aan een uit
spraak der Kamers onderworpen dienen
te worden. Mej Klompé (KVP)
oordeel van wel en diende een amende
ment in. mede-ondertekend door leden
van de A R. en de WD, waarbij dit
behoud van goedkeuring wel werd ge
maakt. De heer Van der Goes van Naters
'PvdA) en de heer Tilanus (CH) waren
het hiermee niet eens: de eerste meende,
dat de ontwikkeling hierdoor teveel zou
worden opgehouden en de tweede verge
leek de uitvoeringsovereenkomsten op in
ternationaal gebied met algemene maat
regelen van bestuur op nationaal gebied.
Vanmiddag was het woord aan de re
gering. Het eerst werd gesproken door
ster Beyen. die samen met minister
Staf het gehele debat gisteren bijwoond'
vanmorgen vroeg reeds er op wees
dat het al weer twee jaar geleden W8S
dat minister Stikker de tekst van he
EDG-verdrag aan dc Kamer aanbood ei
i die tijd al weer heel wat ver
anderd was. De ministers Zijlstra. Van de
Kieft en Drces woonden gisteren slechts
gedeelte van de besprekingi
en de huid genei
GENEESMIDDEL TEGEN
HUIDAANDOENINGEN
leuk bedaart.de ziekte
kiemen worden gedood
Kamerlid stelt vragen
Waarom paspoort nodig
voor Fransen
Het Eerste Kamerlid de heer Wende-
laar (VVD) heeft aan de ministers Beyen
n Zijlstra schriftelijk o.a. de volgende
ragen gesteld:
1. Is het waar. dat Fransen, die ons
land willen bezoeken, in het bezit moe
ten zijn van een geldig paspoort?
Is het voorts waar, dat zij in de an
dere Benelux-landen, in Italië en West-
Duitsland kunnen volstaan met hun carte
d'identité in het bezit waarvan iedere
Fransman moet zijn?
Zijn de ministers indien de eerste
vraag bevestigend wordt beantwoord
mening, dat de eis van een pas
poort de bevordering van het vreemde-
lingenbezoek door Fransen aan ons land
kan schaden en dus behoort te vervallen.
Jonge Chr. Democraten
bepleiten E.D.G.
Het uitvoerend comité van de interna
tionale Unie van jonge Christelijke De
mocraten heeft eenstemmig een resolu
tie aangenomen, waarin het absoluut
noodzakelijk wordt genoemd, dat de
voorstanders van Europa wat hun
binnenlandse politieke geschillen ook
mogen zijn zich in parlementen er
voor de openbare mening aaneenscha-
ren, teneinde binnen de kortst mogelijke
tijd de bekrachtiging van het verdrag
inzake de Europese Defensie Gemeen
schap en de ondertekening van
drag inzake de Europese Politieke Ge
meenschap verwerkelijkt te krijgen.
Vragen over de watersnood
in Japan
Het Tweede-Kamerlid de heer Burger
(PvdA) heeft aan de 'minister-president
schriftelijk gevraagd, of de regering
reeds tot een beslissing en. zo ja. welke
is gekomen omtrent blijken
ternationale solidariteit met de watiers-
nood in Japan.
Jaarvergadering van Jachin
Allereerst was daar de A.R.-eenling
prof. Gerbrandy. In de souvereiniteits-
opvattingen van dr Bruins Slot kon hij
zich wel vinden, maar toch voelde hij
niets voor de gekozen oplossing. Hij zag
Europa wel als drager van de
tuur van het Christendom, zodat
een principiële eenheid gesproken kan
worden, maar dan is het aantal landen,
dat dc E.D.G. omvat veel te klein. Hij
zag als probleem dan ook niet de her
eniging van Oost- en West-Duitsland,
maar de hereniging van Oost- en West-
Europa. Anderzijds vond hij, dat niet
voldoende rekening was gehouden met
het nationale karakter van de deel
nemende landen. Wij krijgen wel gelijke
uniformen, maar daaronder zitten
sen van vlees en bloed en die maakt
niet zo maar Europees, zo betoogde hij.
Het verdrag is wel louter defensief be
doeld. maar prof. Gerbrandy waar
schuwde er tegen, dat er één partner in
het gezelschap is, n.l. West-Duitsland,
die "krachtens zijn geschiedenis nooit
louter defensief zal-biyven, temeer w^r f ^"^3,3 geop^d. \oeide ds N. de
West-Duitsland van Oost-Duitsland ge- Jong van Katwijk aan Zee zijn gehoor
scheiden is. Bij het slagen van de Ge-|met-ccn toeSDraak over ..in de vallei
meenschap vreesde hij, dat er geer. een- deg doQds Wij luisterden v00rUc naar
held zal komen, maar dat juist liet ds g;esma van Amsterdam-Oost, dié
breekijzer in Europa gezet zal worden. erv00r waarschuwde, dat ook de Chr.
Op den duur zal Duitsland toch weer een Gereformeerden niet egocentrisch mo-
totalitaire staat worden. Als Duitsland gen z;jn jn -nun zendingsbesef en voorts
wapens krijgt, komt er ook een dat men het zendingsbevel van Christus
inaal leger met een eigen generale njct mag beperken. Het is zaak, dat dit
staf. Daarom wilde prof. Gerbrandy uit-j zendingsbesef begint bij Jeruzalem, dit
sluitend een opnemen van West-Duits-, wil zeggen, in ons eigen hart, in het
land in NAVO-verband. daarbij vergeten-J eigen huis. Ds A. Bikker van Amster-
de, dat in de NAVO juist staten samen- dam-West, vertelde over het zendings
werken op voet van gelijkwaardigheid, werk dingen, die bij velen het misver-
met nationale legers en nationale bevel- stand weggenomen hebben als zou het
hebbers. Opneming van Duitsland in in deze tijd met de zending een afge-
NAVO-vcrband zou zonder meer beteke- dane zaak zijn. Integendeel. Zending in
nen het geven aan Duitsland van eennood betekent nog geen zending ten
eigen leger. Dat dit in de E.D.G. niet einde, aldus betoogde ds Bikker. Hij^ gaf
geschiedt was juist
het licht
K.N.P.
De tegenstand van de heer Weiter
(KNP) droeg een zakelijker karakter. Hij
zag op dit ogenblik niet de noodzaak var
aannemen in, vreesde en wraakte Ameri
kaanse druk en zou de noodzaak van be
krachtigen van het verdrag alleen willen
aanvaarden, nadat Frankrijk en West-
Duitsland tot ratificatie waren overge
gaan. Het verdrag is immers aangegaan
uitsluitend op instigatie van Frankrijk. En
juist dit land wil er weinig van weten
Daarom zag de heer Weiter geen enkele
zakelijke grond om er voor te stemmen
S.G.P.
Ds Zandt (SGP) was het evenmin eens
iet het tijdstip van behandeling, gaf ook
de voorkeur aan de NAVO boven de EDG,
Amerika een tweeslachtige hou
ding en wees er op, hoe in tien jaar de
rollen totaal zijn omgekeerd: toen wilde
Duitsland voor altijd onbewapend
laten. Principieel was zijn bezwaar, dat
uit niets blijkt, dat de deelnemende landen
vertrouwen op de sterkste bondgenoot, de
lmachtige God. Bovendien vreesde hij,
dat de kleine mogendheden door de
het voorbeeld van Makassar, waar 20.000
Toradjas wor.en en waar. volgens de
recente berichten, op Zondag de mensen
tot ver over de drempel, ja tot buiten
het kerkgebouw staan, om het woord van
God te horenEn dat. terwijl het
daar in het Oosten in deze tyd wel eens
moeilijk is, om te geloven. Maar het
blijkt ook nu weer, dat de kerk in bloei
komt, als er verdrukking heerst. Wij
moeten daarom niet aarzelen. Wij weten
dat Gods beloften doorgaan. De zending
wacht immers op het einde der tijden.
De gezondheid van de kerk is af te
meten naar de mate, waarin zending
wordt bedreven. Er rust een vloek op,
wanneer de kerk de wereld vergeet en
zichzelf alleen maar verbijt. De kerk
moet de handen uit de mouwen steken.
Nog is het dag. maar de nacht komt,
waarin niemand werken kan. Er komt
ndoit een einde aan Gods genade. Daar
om moeten wij in deze tijd doen, wat wü
nog kunnen doen. Ds Bikker haalde in
dit verband een kernachtige uitspraak
aan van een buitenlandse zendeling, die
zei: „Verwacht grote dingen van God en
onderneemt grote dingen vóór God!"
De aanwezigen zongen hierna een
psalm, die zelden zo indrukwekkend
klonk: „Als ik. omringd door tegenspoed,
bezwijken moet, schenkt Gij mij leven".
(Van
verslaggevers)
Chr. Gereformeerden togen gisteren naar
„Raaphorst" in Wassenaar
(Van een onzer verslaggevers)
P HET PRACHTIGE LANDGOED „Raaphorst" in Wassenaar heeft
gisteren de classicale zendingsdag van de Chr. Geref. Kerken goede
belangstelling genoten. Velen hebben een vacantiedag met vrouw en kin
deren besteed onder het groene lover van dit schone buitengoed en de
groten en de kleinen hebben hier behartenswaardige woorden gehoord over
het zendingswerk in het algemeen en met name dat van de Chr. Geref.
Kerken.
Nadat ds M. W. Nieuwenhuijze van I Toen was het de beurt aan ds J Jonge-
Gravenhage-Centrum. voorzitter van'leen van.Bussum. Hij hing zijn wandel-
I de classicale zendingscommissie de bi.i- stok met de zilveren knop aan
r j V—;j. spreekgestoelte en vertelde aan de kin
deren. die om hem heen kwamen zitten,
een prachtig verhaal. Hun mondjes vie
len open en zo druk als zij de hele mor
gen geweest waren met hun gestoei op
het buitengoed, zo stil waren zij nu, toen
de oude dominee Jongeleen hun een
mooie geschiedenis verhaalde. Zo heetf
de zendingsdag voor jong en oud iets
goed gebracht. Jammer, dat het slot van
het programma, n.l. de toespraak van de
evangelist G. Visser van Emmeloord en
het slotwoord van ds G. H. Polman, van
's-Gravenhage-Oost, tweede voorzitter
voor de classicale zendingscommissie,
door de regen werd verhaast. Maar het
was de hele dag verder droog geweest
en daarvoor zijn de zendingsdagbezoe-
kers al meer dan dankbaar;!
Met de Bjarmia zijn in Rotterdam der
tien Finse houten kant-en-klaar-wonin-
gen aangekomen, bestemd voor Oude-
Tonge. Dit is de eerste zending wonin
gen, die de Scandinavische landen voor
het rampgebied ter beschikking stelden.
De 77ste jaarvergadering van de Geref.
Zondagsschoolvereniging „Jachin", die
gisteren onder leiding van prof. dr F. W.
Grosheide te Hilversum is gehouden, trok
veel belangstelling bij de „Jachinieten"
uit alle delen des lands.
Zelfs uit het buitenland kwamen geluk-
ensen. Brieven uit België, Toronto en
Vancouver gaven blijk van dit medeleven.
de heer A. R. Koster, deel
de mede in zijn jaarverslag, dat ook con
tacten zijn gelegd in Indonesië en op
Aruba; 252 Zondagsscholen zijn aangeslo
ten.
De vergadering herkoos als bestuursle
den mej. P. Hogendoorn uit Eindhoven en
ds J. A. Tazelaar uit Rotterdam Op voor-
an het bestuur zal dit college met
leden worden uitgebreid. Zodra de
koninklijke bewilliging in de wijziging
der statuten verkregen is. zullen mej. Ha-
ds J. B. van der Sijs uit Amster
dam-West als bestuursleden optreden.
De vraag „moeten in de rooster naast
de Psalmen ook Christelijke liederen op
genomen worden?" beantwoordde ds J.
Douma namens het bestuur ontkennend.
Spr. zeide, dat vertelling en Psalm bij el
kander behoren. De Psalmen gaan steeds
voorop als uiting van het geïnspireerde
Woord van God. De door de Geref. ker
ken goedgekeurde gezangen behoren hier
ook bij. Wel toonde spr. zich voorstan-
het zingen van Christelijke lie
deren buiten de rooster om en in een af
zonderlijk kwartiertje waarbij men zich
)or subjectivisme moet wachten.
In de middagvergadering is door enige
afgevaardigden het woord gevoerd. Ds J.
Mulder uit Heemstede sprak namens het
Geref. Traktaatgenootschap „Filippus";
ds W. A. Wiersinga uit Bussum in op
dracht van het Verbond van Geref. Evan
gelisatiecommissies; ds Brantsma, van
Rijnsburg. uit naam van de Chr. Geref.
Zondagsscholen.
Vervolgens heeft dr J. C. A. van Loon
uit Rotterdam een referaat geleverd over
„De plaats van de Zondagsschool ir
geheel van het Evangelisatiewerk".
Het is nodig methoden en middelen
in onderling verband te herzien, als zulks
nodig is. Het Zondagsschoolwerk mag
niet in het isolement blijven. Men moet
contacten leggen, ervaringen uitwisselen
zichzelf voortdiirend reformeren, gebre
ken uitzuiveren, concrete noden in j
bedssamenkomsten de Heer voorleggen.
Meer dan ooit zijn samenwerking
eenheid in het Evangelisatiewerk nodig,
ook landelijk. Zo gaan wij, besloot spr.,
achter Hem. die door Zijn opstanding heel
het leven verlost.
Aan het begin der vergadering heeft
(Advertentie)
Het werd hoog tijd
voor moderne
methode
Huisvrouwen zijn verschrikking
kwijt
Nijmegen, Juli 1953. Onder de karweitjes,
waarmee de vrouw maar opgeknapt blijft,
behoort de afwas. Het werd hoog. tijd, dat
ook hier eens schoon schip werd gemaakt.
En van de bekende Castella-fabrieken
kwam het grote nieuws, dat ook de afwas
voortaan zijn verschrikking kwijt is. Een
volslagen nieuw product, Castella Vaat-
was, laat de huisvrouw nu zingen, terwijl
zij de afwas doet. Een eetlepel Castella
Vaatwas blijkt teilen vol parelend, actief
schuim op te leveren, waarin alle vet.
vuil en aanslag direct oplost. Borden,
kopjeslepels en vorkenin een
ommezien zijn zij flonkerend als kristal,
glanzend als pas gepoetst zilver. Boven
dien neemt Castella Vaatwas nog
tweede verschrikking weg: het is afge
lopen met ruwe „washanden". Castella
Vaatwas houdt de huid van handen
armen zacht als fluweel. Bij duizenden
gaan de huisvrouwen nu over op
moderne Castella Vaatwas. De prijs
(slechts 25 cent per pak) speelt daarbij
een prettige rol!
ds J. Thomas te Hilversum gesproken
over de plaats, die de Zondagsschool in
neemt te midden van ons ontkerstend
volk. Zij komt in aanraking met de jeugd
die leeft in een sfeer, waar het aards be
staan het een en het al is.
de Zondagsschool voortgaan, ein
digde spr.. met haar gezegend werk onder
de duizenden kinderen, die zij bereiken
het brengen van de blijde bood
schap van het Evangelie.
Beioepingsweik
Ned. Herv. Kerk.
o e p e n te Gameren (toez.) L.
Vroegindewev te Papendrecht.
Benoemd: tot hulpprediker te Oost- j
Vlieland E. Vloerakker, catecheet te Eer
beek
nomen: naar Veghel F. van
Raalte. vicaris te Hengelo 'O); naar
Tjamsweer J. Noordmans, vicaris te Den
Haag: naar Blitwerd-Wieuwerd J. Wal
stra. cand. te Leeuwarden.
ikt: voor Ede H. Talsma te
Den Haag.
Moeilijkheden in Geref.
Bond te Nieuweroord
Een aantal leden van de Ned. Herv.
Gemeente van Nieuweroord. die wonen
Tiendeveen. en een aantal uit Nieuw
Balinge. hebben zich onder leiding van
hun voorganger, de heer P. v. Oosterom,
losgemaakt van de Nederlandse Her
vormde Kerk en in beide gevallen een
zelfstandige „Presbyteriaal Hervormde j
Gemeente" gevormd.
Ds G. Taverne. Ned. Herv. predikant 1
te Hoogeveen, heeft in enkele open brie
ven de besturen en kerkeraden van evan
gelisaties op Geref. grondslag en alle
Vrije Hervormde Gemeenten opgewekt
evenzo te handelen. Verder heeft hij hun
gevraagd zich aan te sluiten bij het op
te richten „Reformatorisch Verbond". De
aanhangers van de Presbyteriaal Her
vormde Gemeenten verklaren, zich ver-
bonden te blijven achten met de oude i
Hervormde Kerk van vóór 1816.
De predikant van Nieuweroord, ds T. I
van Delen, deelde ons, toen we hem van
ochtend telefonisch om inlichtingen vroe
gen, mee, dat het aantal „overgegane"
lidmaten ruim 100 bedraagt. Er is hier 1
eerder sprake van persoonlijke veten en
ambities, dan van principiële kerkorde-
lijke kwesties. De actie dient ook niet j
gezien te worden als een actie van de
Gereformeerde Bond tégen de overige
Hervormde Kerk en haar orde, maar als
een actie van enkele lieden tegen de
plaatselijke kerkeraad van Nieuweroord
(die aangesloten is bij de Gereformeerde
Bond!), en dus tegen de gehéle Her
vormde Kerk. 1
Wij hebben ook nog getracht inlich-
tingen over deze pijnlijke kwestie te
krijgen van de heer P. van Oosterom en
van ds G. Taverne, maar geen van hen
vanochtend te bereiken.
Uitspraken Raad voor de
Scheepvaart
De Raad voor de Scheepvaart schorste
de kapitein van het bij Wight verloren
gegane motorzeilschip Albatros, A. M. uit
Delfzijl, voor drie maanden.
De Raad sprak zijn waardering Uit
>or kapitein en bem'anning van de
sleepboot Blankenburg voor het redden
water geraakte runners van de
lekgeslagen bok Hiev Opp.
Hij achtte de kapitein van het bij
,'est-Kapelle aan de grond gelopen I
iotorschip Tamo wel medeschuldig,
laar legde hem geen straf op.
Hij berispte C. S. te Driehuis als sehul-
ig aan de aanvaring bij mist tussen
Westerdok en het Noorse schip Hildur I
Hij berispte eveneens kapitein L. v. B.
van het motorschip Unitas, dat bij Malin
Head (Noord-Ierland) op een steer. I
stootte.
Het lied der aethergolven
Gewijde
VRIJDAG 24 JULI
m I, 402 m: NCRV 7.00 Nieuws
1 7.15 Gymnastiek 7.30 Gram 7.45
"e dag 8.00
lek 8.4!
9.30 Voor de
1 9.00
ouw 9.35 Gram 10.30
Morgendienst 11.00 Sopraan en piano
Gram 12.33 Gram 1.00 Nieuws 1.15
orkest 1.45 Gram 1.55 Idem 3.15 Va
en Nieuwe schrijvers 3.35 Gevar. muj
„Een psar mooie
Oud*
:omerbloeiende heesters"
Idem 5.05 Koorzang 5.30 Mil.
ige 5.40 Gram 5 45 Fries programma
silo en piano 6.30 Promenade orkest
leuws 7.10 Regerlngsultz.: „Verklaring
illchtlng" 7.r - -
s". hi
Gram 8.00 Radlokrai
9.00 „Het kistje met 1
spel 9.40 Viool en plar
9.55 Gram 10.00 Radio Philh. 0
Avondoverdenking 11.00 Nieuws
galisatle-ultzending ln de Duitse
VARA 7.00 Niet
27.
Eline begreep dat niet. Hij onderschatte de
zware zorgen, die dag aan dag op hen hadden
gedrukt. „We hadden veel arme klanten en we
zagen er allemaal tegen op, wanneer de reizi
gers om betaling kwamen. Soms was het zó erg,
dat Vader 's morgens met ons bad om uitkomst.
En eenmaal kwam het zo ver, dat een grossier
hem dreigde met een faillissement. Ik wist toen
nog niet wat dat was, maar ik zal nooit verge
ten, hoe die man in de winkel tegen Vader te
keer ging. We zaten allemaal aan tafel te be
ven. En ineens zei Moeder tegen ons, dat we
met haar naar de schuur moesten gaan. Ik
dacht, dat we het niet langer mochten horen, en
ik was er blij om. Maar in de schuur moesten
we op de grond knielen en toen heeft Moeder
met ons gebeden. Dat had ik haar nooit horen
doen en later ook niet meer. Alleen maar die
ene keer. Dat vergeet niemand van ons. We
hebben het er nog wel eens over, de kinderen
onder elkaar."
Die verhalen waren groot bij Rick. Zulke felle
belevenissen van geldnood kende hij niet. Maar
hij leefde die zorgen intens mee. Van die kin
derschaar kende hij slechts dit ranke vrouwtje.
En hij stelde zich haar voor: een teer, smal
kind, geroepen om te bidden voor het behoud
van het armoedige stukje dagelijks brood... Dit
was bidden! Zo'n gebed moest verhoord worden...
Een héél gezin en daartussen dat kleine meisje,
de magere blote knietjes gebogen op de stoffige
schuurvloer. En gespannen vroeg hij: „Entoen?"
Hij zag niet het fijne lachje op Eline's zacht
gelaat. De duisternis viel snel onder het dichte
bladerdak van de zwarte beuken. Ook was hij
zich niet bewust van het kinderlijke in zijn vraag,
dat haar heel even had doen denken: nèt een
kleine jongen.
Maar zij antwoordde niet moederlijk: och, het
is natuurlijk goed afgelopen; hoe zou anders de
winkel nog bestaan? Neen, ze zei het heel an
ders: „Vader zocht ons, maar we hoorden hem
niet eens. We waren zo bang, dat we huilden.
Moeder ook. Ze kon soms alleen maar zeggen:
„O Here toch... o Here toch." En toen was in-
door
CAREL VAN DER HOEK
eens Vader er ook. Zomaar plotseling was zijn
stem door die van Moeder heen: „Wij danken U
met ons hele hart, barmhartige Vader!" En toen
ik mijn ogen opendeed, lag hij op zijn knieën
bij de schuurdeur."
Neen, om Ricks verlicht zuchten kon Eline
niet lachen. Zijn oprecht meeleven deed haar
goed en soms dacht zij, dat ze hem gerust haar
grote geheim kon toevertrouwen. Bij hem was
het absoluut veilig, dat wist ze zeker. En toch...
Een gemiste kans, dacht ze telkens weer, wan
neer hij zijn „goede nacht, mevrouw Refting"
had gezegd. Morgenochtend misschien?...
Maar de Zondagmorgens hadden met de vo
rige avonden niets gemeen. Dan zette Eline in
de achtertuin het koffiegoed gereed en zeurde
Hannie of Oom nog niet uit de kerk kwam. En
wanneer zijn vrolijke fluitje op de weg weer
klonk, draafde ze hem tegemoet. Dan werd de
tuin vol van de schater der beide kinderen om
de oom, die met Hannie krijgertje speelde of met
Jetje op zijn arm langs de paden holde. Totdat
Eline het welletjes vond en hen alle drie tot de
orde riep: „Uw koffie wordt koud en de kinde
ren maken uw overhemd vuil."
De eerste vermaning kon Rick begrijpen, de
tweede niet. „Och mevrouw, er zijn immers nog
meer overhemden?"
Drong het. dan niet tot dit grote kind door, dat
de temperatuur van zijn koffie zijn eigen gerief
was, maar dat met het al of niet schoonblijven
van zijn overhemden haar belang gemoeid was?
Toch dacht Eline er niet aan hem dit te ver
wijten. Deze uren waren haar een feest, omdat
haar kinderen feest viprden met de jonge reus,
die hen als veertjes rondzwaaide, gewillig hun
paard was en gelaten hun klappen verdroeg. Zij
zag de goedheid stralen van zijn open gelaat,
wanneer hij zich gehoorzaam aan haar vermaan
neerliet in de gemakkelijke rieten stoel. En zij
verdedigde hem tegen Hannie, die niet van op
houden wist. Maar Rick zette het kind op zijn
knieën en liet haar licht figuurtje dansen op de
maat der versjes, die hij van zijn moeder had
geleerd. En wanneer Jetje, jaloers in haar box
zeurde, nam Eline haar op schoot en zong zacht
jes de versjes mee.
Neen, voor weemoed was geen plaats in deze
zonnige, vrolijke tuin, zelfs niet, wanneer de kin
deren eindelijk werden neergezet om hun eigen
spelletjes te spelen. De herinneringen, welke de
vorige avond hun harten hadden week gemaakt,
schenen begraven onder Ricks spreken over de
predikatie en zijn humoristische opmerkingen
over hetgeen kerk en dorp die morgen aan op
merkenswaardigs hadden opgeleverd.
3.30 Gram 3.50 uur Sport.
VARA: Tussen 4.00 en 6.00 Reportage van de
Ronde van Frankrijk 4.00 Orgelspel 4.30 Mu
zikale caus 5 10 Voor de jeugd 5.40 Lichte
muziek 6.00 Nieuws 6.15 Felicitaties 6.45 uur
„Het NW en de TBC-bestrijding" 7.00 Vrou
wenkoor 7.15 Pianospel. VPRO 7 30 „Op huls-
bezoek: Er zijn zo veel geloven" 7.45 „Op
bezoek bij anderen" 8.00 Nieuws 8.05 Boek
bespreking 8 15 Kamerkoor 8.30 „De Verenig
de Naties" 8.40 „Aanpassing" VARA: 9.00
10.40 „Vandaag" 10.45 Ai
vijdlng. VARA: 1100 Nieuws 11.1512.01
Engeland. BBC 330 m: 12.00 Dansmuziek
12.25 Gevar. muziek 12 55 Weerbericht 1.00
Nieuws 1.10 Concert 1.30 Sport 2.00 „Close
up" 2.30 Dansmuziek 3.00 Concert 3.45 Hoor-
:pel 4.15 Gram 4.45 Voordracht 5.00 Voor de
sn 5.55 Weerbericht 6.00 Nieuws 6.15
6.20 Gram 7.00 Gevar. muziek 7.40
Caus 8.00 Klankbeeld 9.00 Nieuws 9.15 Gram
9.30 Gevar. programma 10.00 Viool
kinder
11.0'
1—11.03 Nieuws.
247 m: 12.00 Con-
1 1.45 Voor de kln-
3.00 Sport 3.45 uur
Dagboek"
Engeland, BBC 1500 c;
eert 12.45 Sport 1 35 Gra
deren 2.00 Voor de vroui
Lichte muziek 4.15 „Mi
4.30 Orgelspel 5 00 Klankbeeld 5.30 Snort 6.35
Gram 6.45 Hoorspel 7.00 Nieuws 7.25 Spoi
7.30 Gevar. programma 8.00 Gevar. muzie
8.45 Twintig vragen 9.15 Lichte muziek 10.(
Nieuws 10.15 Sport 10.20 Dansmuziek ll.C
Voordracht 11.20 Dansmuziek 11.56—12.00 uv
Symph. t
inkrljk Nat. Progra
1.00 1
m: 12.30 u
Israeli sc
6.30 Am.
opera 10.45 Gl
—12.00 Nieuws.
Brussel 324 m: 11.45 Gram 12.30 Weerbe
richt 12 34 Gram 1.00 Nieuws 1.15 Lichte mu
ziek 2.00 Gram 3.00 Ork. concert 3.50 Gram
5.00 Nieuws 5.10 Weense muziek 5.45 Grain
6.10 Prot. caus 6.25 Gram 6.30 Voor de sol
daten 7.00 Nieuws 7.15 Reportage 7.40 Zang
en piano 8.10 Gram 8.50 Concert 10.00 Nieuws
10.15 Gram 10.55—11.00 Nieuws.
Brussel 484 m. 12.10 Gram 1.00 Nieuws 1.10.
2.00 en 3.00 Gram 4.00 Dansmuziek 5.00 uur
Nieuws 5.15 Dansmuziek 6.30 Zang en plano
6.55 Gram 7.45 Nieuws 8.00 Concert 8.45 uur
Gram 9 00 Concert 10.50 Nieuws.
BBC Ultz. voor Nederland: 10.00—10.30 uur
Nieuws. Overzicht v. d. weekbladen. Flim
en toneel (op 224 en 49 m.).
TELEVISIE LOPIK
Vrijdag NCRV 20.15—21.45 Journaal. Weer-
(Vervolg van pao- l).
De anders zo rustige Maasbode schijnt
zichzelf vergeten te zijn en komt tot wilde
exclamaties over „een van dorst en zon
nebrand kreunende karavaan", over ren
ners. die „hoestend en huiverend een drie
dubbele bronchitis lopen op te doen", over
een der deelnemers, die op een dag „zijn
kostbare leven wel tienmaal had geris-
Men kan nog slechts de eerlijkheid
loven, wanneer het blad het heeft over.
„verrassend-gevaarlijke afdalingen", die
slechts genomen konden worden, doordat
de renners „op hun wenkbrauwen gingen
kortstondige) rusteloosheid t
een blad als De Telegraaf ter hand. Dan
ontdekken we. dat dit blad, anders zo
mild met zijn critiek op alles en nog wat,
over de tour onder meer weet te schrij
den: „Vijfentwintig duizend gulden is
toch altijd nog een lekkere hap Het is
wel de moeite waard, er iets extra's voor
En als om te bewijzen, hoe de koorts
zelfs een stellig goedaardig politieman
kan aangrijpen, zien wij na een overwin-
ning van „een der onzen" een Nederland-
se maréchaussée in dit blad als volgt 1
sprekend opgevoerd: „Dat hedde aan mij 1
te danken. Ik heb hem geschreven, dat, 1
als hij vandaag niet won, hij nooit meer
in de Batenburglaan hoefde terug te
keren, want dat mijn revolver klaar lag."
TVfEN kan daarover glimlachen en we
doen er graag aan mee, maar in ge-
moede: kan men dit alles nog sport noe
men? Dan sluiten we ons liever aan oij
het oordeel in de N.R.C., welke krant naar
aanleiding van de werkelijk fraaie sport-
demonstraties van de Gymnaestrada een
groot kenner van de sport laat zeggen:
„De kijkwaarde van gymnastiek, die in
nerlijke waarde heeft, is ver onderschat
in fragrante tegenstelling tot de Tour de
France, die geen enkele werkelijke waar
de heeft, als kijkspel zonder betekenis is,:
maar door grootscheepse propaganda de
gemoederen heeft opgezweept".
Met dat oordeel zijn we het eens en
daarom hadden wij voor ons geen al te
grote toer om deze tour te laten voor
wat zij is. We zijn in alle bescheidenheid
van mening, dat we de ruimte in onze
krant nog iets beter kunnen gebruiken,
bv. voor bevordering van een wel ver
antwoorde sportbeoefening of voor enkele
pakkende en goed leesbare reportages.
We zouden onze lezerskring onderschat
ten, wanneer we meenden dat hij daar-"
naast de tour nog al te pijnlijk mist.