Goudstad Welkom reist
uit de grond
snel
B. en W. van Vlissingen kwamen
Leiden bedanken
ZILFA- PLEET
Synode erkent de Nieuwe
Bijbelvertaling
Provincie geeft voor „De Hoop'
tienduizend gulden
sa
Weinig geestdrift voor het
nieuwe departement
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
WOENSDAG 8 IULI I9SJ
ONTDEKKINGSTOCHT DOOR AFRIKA
Oorkonden voor de scholen
Vandaag heeft het college van B. en W. van Vlissingen namens de burgerij
van deze stad een bezoek gebracht aan Leiden om in het gemeentebestuur
van Leiden zijn dank te betuigen aan de gehele Leidse burgerij voor de
materiële en morele steun in de ramptijd van Februari van dit jaar. Uit
Vlissingen waren aanwezig burgemeester mr B. Kolff. wethouder L. P.
van Oirschot, wethouder W. Poppe en de gemeente-secretaris de heer A.
de Bijl.
In de bioscoop is een huilloge voor
moeders met kinderen
(Van onze correspondent Alfred van Sprang)
WELKOM (Oranje Vrijstaat), Juni 1953.
TTET KLEINE TOESTEL van de Commercial Air Services is ongeveer
Ax een uur vliegen van de Germiston Airport onder de rook van Johan
nesburg als het waarschuwingssein om de stoelriemen vast te maken
een landing boven de cockpitdeur aanflitst.
„Zo, we zijn er weer...." zegt de ingenieur van de Anglo American
Corporation naast me.
„Is dit Welkom.vraag ik verbaasd.
„Tja.dit is 't" bevestigt hij.
We vliegen nog steeds over een kaal en dor stuk van de Oranje Vrij
staat. Er valt niets van een stad te bekennen. Ineens zie ik echter een ver
zameling grijze blokken. Het is een kafferlokasie. Dan komen er witte en
gele en groene. Dat zijn woonwijken voor blanken. Een groot gebouw van
baksteen staat iets apart. Temidden van aluminium-kleurige loodsen steekt
een zwart-ijzeren mijntoren omhoog. Wat verderop is een sportveld met
tribune erom. En meer blokkendoosachtige huizen. Dit is de nieuwe goud
stad Welkom in het hart van de Oranje Vrijstaat.
We landen vlot.
Het vliegveld is eigenlijk niets anders
i groot stuk grasland. Er is geen
betonnen startbaan. Geen verkeerstoren
en geen stationsgebouw. Het enige ge
bouw is een houten keetje waarin d«
vertegenwoordiger van Commercial Air
Services tweemaal per dag de biljetten
controleert en de bagage weegt.
„Hoe kom ik in de stad....?" vraag ik
Ban hem.
Hij kijkt me aan.
„U bent in de stad...."
„Maar waar is 't centrum
„Deze straat uit en dan links af...."
Ik slenter in de aangegeven richting.
Het is een brede, kale straat met aan
weerskanten eenvoudige, eendere wonin
gen van beton, omgeven door een stuk
tuin. Ten einde nog een klein beetje af
wisseling te bereiken, heeft men de .bui
tenmuren in verschillende kleuren ge
schilderd. Langs de straat staan kleine,
schriele boompjes. Het geheel ziet er erg
dor en eentonig uit.
Maar zeven jaar geleden was er hier
helemaal niets. Toen strekten zich einde
loze maisvelden uit, onderbroken door
enkele boerderij. En weinig mensen 5
elders namen de moeite om dit deel
de Oranje Vrijstaat te bezoeken. Tot
geruchten begonnen te circuleren, dat
wel eens goud in de bodem kon zitten.
Ingenieurs van de machtige goudmijnen
in de Witwatersrand verschenen met
Afrikaans
De Afrikaanse taal heeft vel#
originele en beeldrijke woorden.
Zo noemt men een sandwich een
toebroodje en een cocktail een
skemerkelkie, een bulldozer een
stootskraper en een pin-up girl een
prikkelpop. Een lemoen is een
sinaasappel, een suurlemoen een
citroen en een naartjie een man
darijn. Men spreekt van een snij-
dokter inplaats van een chirurg en
een stoeier is een worstelaar. Maai
....in vele gevallen heeft men toch
ook niets beters weten te doen dan
Engelse woorden letterlijk te ver
talen. Enkele voorbeelden: ananas
noemt men pijnappel (pineapple),
een auto een kar (car), een motor
een enjin (engine) en benzine pe
trol (petrol). Een verdieping is een
vloer (floor), een kachel een stool
(stove), voetbal is sokker (soccer)
en stomen droogschoonmaken (dry
cleaning). En zolang de ene Afri
kaner tegen de andere zegt Say,
ou pal.... ek het tot ten to one
op jou gewag, is het alsof de pot
de ketel verwijt wanneer men be
weert, dat het Nederlands zoveel
vreemd® woorden bevat.
dern materiaal om proefboringen te doen.
Er bleek inderdaad een belangrijke goud
ader te lopen. En toen was het natuur
lijk gedaan met de rust.
Uranium
Dat was in de oorlog.
Het heeft echter tot 1946 geduurd voor
men besloot om deze goudvelden te gaan
exploiteren. Er was reeds 30.000.000 aan
exploratie uitgegeven. Nu moest men
nog eens 100.000.000 uittrekken om één
enkele mijn te bouwen, in staat 75.000
ton erts per maand te verwerken. Maar
toen dat besluit eenmaal genomen was
is men met man en macht aan het werk
gegaan. Er moesten schachten gemaakt
worden. Er moesten installaties komen
om het erts te breken, te zuiveren en
er het goud san te onttrekken.
Daar er in het residu uranium zit is
)nen ook meteen begonnen met het bou
wen van installaties voor de winning
van deze uiterst belangrijke stof. Men
moest krachtstations oprichten en wegen
aanleggen. En er moesten natuurlijk wo
ningen komen voor de duizenden mensen,
die bij de goudwinning betrokken waren.
Er waren op dertien verschillende plaat
sen in het gebied mijnen geprojecteerd.
Toen heeft men een centraal punt uit
gekozen om er een goudstad te stichten.
Op dat punt staat nu Welkom: het
Johannesburg van de Oranje Vrijstaat,
zonen op het ogenblik 14.000 blanken
).000 niet-blanken. Men streeft echter
een bevolking van 50.000 blanken en
50.000 niet-blanken. Daarmee zal Welkom
de grootste stad in de Oranje Vrijstaat
zijn.
Dure grond
Er wordt hard gewerkt.
Dat is goed te zien in het centrum.
Daar zijn de winkeliers gevestigd, die
een wissel op de toekomst getrokken
hebben. Zij hebben een stuk grond ge
kocht toen de prijzen nog laag
Is de waarde ervan
digd. Maar ondanks dat besluiten steeds
neer concerns om een filiaal in Welkom
e openen. Het goud en ook het
n deze nieuwe streek doen grote wei
aart verwachten.
Reeds nu worden er flinke zaken ge
daan. In het centrum is
di uk aan het bouwen. Er moeten nog heel
winkels bij komen. En banken
tuurlijk en kantoorgebouwen. Verder
stadhuis, een gerechtshof, een postkan
en een telefooncentrale, een grote
tentoonstellingshal met vergaderzalen,
ambachtsschool en een brandweer
kazerne.
Zo groeit Welkom.
Het eerste hotel met twintig moderne
kamers 4s een dezer dagen geopend, z
dat bezoekers van elders niet meer vj
de gastvrijheid van relaties en kennissi
afhankelijkzijn om in Welkom te ove
nachten. En er is nu ook een bioscoop
met zevenhonderd plaatsen en als nieu
wigheid een huil-loge: een met glas ge-
luiddicht afgesloten loge voor moeders
met schreeuwende kinderen. Men heeft
een groot abattoir waarin elke drie
ten een beest op de meest moderne wijze
geslacht kan worden.
Er is een stadsautobusdienst, een golf
baan, een raceterrein en er zijn niet
minder dan zeven kerken: Methodisten,
Anglicanen, Presbyterianen, Rooms-Ka-
tholieken, Nederduits Hervormden en
Apostolischen. En een eigen blad Welkom
News waarin al het plaatselijke nieui
vermeld wordt. Evenals vele andere bla
den heeft ook de Welkom News
rubriek met karakteristieke berichten
vroeger. Daar Welkom echter geen groot
verleden heeft, heet deze rubriek beschei-
den „Twee Jaar Geleden" en bevat zij
mededelingen als: „Welkom heeft sinds
enkele weken twee politie-agenten om
orde te handhaven" of „Er is besloten
de straten in de nieuwe woonwijk de
•n te geven van figuren uit Shake-
speares werken."
Alles is nieuw.
De mijnen met hun kolossale installa-
es om goud en uranium aan het erts
te onttrekken en de uitgestrekte woon
wijken met de nu nog verschrikkelijk
kale tuinen erom. De internaten voor
niet-blanke mijnwerkers (waar in een
de keukens een oorkonde hangt ter
herinnering aan het bezoek van minister
president Malan) waar het schaarse per
soneel in een bijna luxueuse omgeving
vertroeteld wordt om hen aan de mijnen
te binden en het schitterende Ernest Op-
penheimer Hospitaal voor Niet-Blanken
enige gebouw met een lift in heel
Welkom) waaraan de Anglo American
Corporation als grootste mijnmaatschap-
PU X 7.500.000 besteed heeft en waarin
Zo ziet Welkom er van de lucht
uit: een spaarzaam bebouwde,
kale en schaduwloze nederzet
ting. Maar men verwacht, dat
Welkom binnen tien jaar de
grootste stad in de Oranje Vrij
staat zal zijn.
dan ook de nieuwste vindingen op me
disch gebied verwerkt zijn (en Neder
landse missiezusters de verpleging doen).
Nieuw is ook de fraaie Mijnwerkers Club
in het hart van Welkom met voetbal-
rugby-, hockey- en cricketvelden, tennis
banen, een zwembad, biljartzalen, een
bibliotheek en een grote schouwburgzaal,
waarin regelmatig toneelvoorstellingen,
concerten en bals gegeven worden.
In een stad van zeven jaar is eigenlijk
alles nieuw. Maar niets illustreert sterker
v Welkom wel is dan het kerk
hof. Het ligt even buiten de stad op
kaal stuk grond waai
dogenloos op brandt. Het is niet groter
dan enkele tientallen meters in het vier
kant. En de graven van hen, die er tei
jste gelegd zijn, kunnen op de vingers
an twee handen geteld worden.
(Nadruk verboden).
De overval op Olij
Ook derde militair
gearresteerd
Amerikanen willen hen
zelf berechten
Manschappen van de Amerikaanse
militaire politie in Frankfort zijn giste
ren -overgegaan tot arrestatie van de
Amerikaanse soldaat Neace, die er van;
ordt verdacht met twee van zijn land
meten de aanslag te hebben gepleegd op>
de Amsterdamse taxichauffeur Olij. Zoals)
men -weet, waren reeds twee der drie!
Amerikaanse militairen in ons land ge
arresteerd.
rst vond een korte ontmoeting
de kamer van B. en W. Burge-
Van Kinschot heeft hierbij de
burgemeester van Vlissingen een stok-
ladder aangeboden. In de koffiekamer
het stadhuis werd daarna een bijeen
komst gehouden met het comité „Leiden
helpt Vlissingen" en de hoofden
scholen, die voor Vlissingen kistji
allerlei kleine benodigdheden hebben ge
maakt. Het waren de volgende scholen:
H.B.S.-meisjes, Gem. H.B.S., Chr. lyceum,
R K. lyceum, gymnasium en de beide vak
scholen. Aan de hoofden reikte burge-
Advertent tei
Kon. Zilverfabriek
Begeer Voorschoten
zoekt voor haar afdeling
i halfwas gereedschap
maker
b meisjes (14-18 jaar)
c jongens (14-18 jaar)
montage.
OEGSTGEEST
Gouden doctoraat
Morgen is het vijftig jaar geleden, dat
mr dr J. F. de Ruyter de Wildt, geboren
te Herwjjnen en wonende te Oegstgeest,
de graad van doctor verkreeg aan de fa
culteit der rechtswetenschap van de
Leidse universiteit.
ALPHEN AAN DEN RUN
Alph. BoysAlphia 11
In een slechte wedstrijd de wind
deed veel afbreuk aan het spel hebben
Alphense Boys en Alphia de punten ge
deeld. Voor de rust viel er nog wel wat
waarderen. Er werd echter niet aggres-
Sief genoeg gespeeld. Na 20 minuten was
midvoor De Bruin stopper Idenburg te
vlug af en dat betekende een doelpunt.
Tien minuten voor de rust maakte Alphia
gelijk. Rechtsbuiten De Hertog loste een
hard schot, dat de keeper van de Boys
wel stopte, maar niet onder contróle kon
krijgen. Midvoor Slagter kon toen de bal
in het doel lopen.
In de tweede helft was Alhpia het
meest in de aanval. Doelpunten waren
echter duur. Tegen het einde werd het
spel forser en een ieder was blij, dat ten
slotte voor inrukken geblazen werd.
A.R.C. heeft nu uit twee wedstrijden
nog twee punten nodig om de beker te
behouden.
C.J.M.V.-voetbaI
Op het terrein aan de Steenstraat werd
gisteravond de eindstrijd gespeeld van
de competitie der Herv. commissie
voor het jeugdwerk. Samuel won met
4—3 van Noorderkwartier II en kwam
hierdoor in het bezit van de wisselbeker
medaille. De C.J.M.V.-beker bleef
het bezit van de C.J.L.V. Luxtor De
meester Kolff een ingelijste oorkonde uit
met de volgende inhoud:
Vlissingen betuigt bij deze zijn welge
meende dank aan de leerlingen van dc
Leidse scholen, die na do overstroming
van Vlissingen op 1 Februari zo belang
rijk hebben bijgedragen tot het wel
gen van de actie Leiden helpt ook
Vlissingen door er voor te zorgen, dat
500 kistjes met onmisbare kleine beno
digdheden naar Vlissingen gezonden kon
den worden, waar deze met grote dank
baarheid zijn ontvangen.
De oorkonden zijn ondertekend door
burgemeester Kolff en secretaris De Bijl.
Links boven prijkt de Jacobstoren, rechts
boven het wapen van Vlissingen en links
onder het wapen van Leiden.
Burgemeester Kolff zei nog in een
Ramenrestauratie in de
Oosterkerk
De ramen van de Oosterkerk worden
gerestaureerd De delen van de betonnen
stijlen zijn door ijzeren doken aan elkaai
verbonden. Door het poreus worden var
het beton ging het ijzer roesten en uit
zetten, hetgeen gevaar opleverde.
Men voorziet nu de ramen van profiel,
steen Hiermee is ten eerste het gevaar
weggenomen en ten tweede het aai
van de ramen belangrijk verbeterd. Jam
mer dat het bovenste gedeelte van de
veertien ramen niet onder het herstel
valt Dit bleek nog aan de eisen te vol
doen.
Hei werk wordt uitgevoerd door de
heer D Stigter. Vóór de winter hoopt
men er mee klaar te komen.
E. Meester voorzitter
fractie P.v.d.A.
Gisteravond is dc heer E. Meester ge
kozen tot voorzitter van de fractie
de Partij van de Arbeid in de Leidse
gemeenteraad. Hij is dus de opvolger
dr J. Goslings.
spraak, dat Vlissingen aan de stoffelijke
en morele steun van Leiden zeer veel
heeft gehad. Die steun greep terug op
wat Leiden in 1945 voor Vlissingen heeft
gedaan. Burgemeester Van Kinschot zei,
dat Leiden zich gelukkig heeft geprezen
om het feit. dat het in de eerste behoef
ten van Vlissingen heeft kunnen voor-
Naast de Statenbijbel
Ook met de Friese vertaling verklaarde
men zich vandaag accoord
Maandag 6 Juli is de Generale Synode
der Nederlandse Hervormde Kerk op
„Woudschoten" weer bijeen gekomen. De
Praeses, ds H. J. F. Wcsseldijk, opende
de vergadering en heette in het bijzonder
welkom ds en mevr. Blaam
Blaauw is voorzitter van de Canadese
commissie der Reformed Church of Am
voor emigraticaangelegenheden. De
Praeses memoreerde de vele en regel
matige hulp, die verleend is door deze
Kerk aan de slachtoffers van de waters-
De Synode deed enkele benoemingen:
als tertius lid van het Breed Moderar
der Gen. Synode (vac. H. Dankers)
Masker, ouderling (Koog aan de Za;
tot lid van de Raad voor het jeugdw
dr H. Bout) ds J. v. d. Velden (De
Bilt), tot leden van het bestuur
stichting Valkenheiden, opvoedingsge
sticht voor jongens van de Ned. Herv.
Kerk, prof. dr J. H, v. d. Berg (Utrecht)
de heer G. Wielenga (Utrecht),
de Gen. commissie voor behande-
van bezwaren en geschillen (vac.
ds Karres) ds J. Hoogenkamp (Leeuwar
den), tot lid van de raad voor
ding prof. dr J. C. Hoekendijk (Utrecht),
tot lid van de raad voor de zaken
Kerk en theologie (vac. dr J. G. Woelde-
rink) ds A. A. Koolhaas (Amersfoort).
Aan de orde werd vervolgens gesteld
MARKT- EN VISSER1JBERICHTEN
A.D. RIJN. 7 Juli Groenten-
- Waspeen 1 2024 idem II 1413
15—17 kroten 4—13 uien 12—15 dop-
tiling
eindstand is: jongensclubs: 1. Samuel
^S¥nk?n!? autoriteiten in Duits-. (Gouwsluis) 5 gesp-9 pt.; 2 Lage Zijde
land hebben de Nederlandse autoriteiten 5-7; 3. Noorderkwartier II 5-7- 4 Cen.
aangeboden de twee z.ch in Nederland trum 5 j Gardc w.,s
in arrest bevindende Amerikaanse mtli- derkwartiér III 5_n rtmvV i
tairen naar Duitsland over te brengen. rnvtor Tl,. vraZTl' C-^.V. s: l
teneinde ze daar door een Amerikaanse j o 'A N^rd,erku[artierI 4—5;
krijgsraad te kunnen berechten. L; tr°" ,De Jeugdouderling, de
De drie militairen waren sinds Woens-i "e,er Sf H- Franken, reikte de prijzen
dag jl in ons land. Ze waren zonder toe-! Ult Een ^end-schappelijke wedstrijd
stemming met verlof gegaan en verble- tU8sent de C J.M.V.'s uit Alphen en Kou
ven ongeoorloofd in Nederland. Ze zul
len, indien ze door de Nederlandse auto
riteiten naar Duitsland worden overge
bracht, door een Amerikaanse krijgsraad
worden berecht, in de eerste plaats
wegens desertie.
De namen van de in Amsterdam ge
arresteerde militairen zijn: Alpheus
Thompson, oud 22 jaar, en James Rolston,
21 jaar. De in Frankfort gepakte militair
is de S2-jarige David Nease. Ze
allen gewoon soldaat en komen uit de
staat Texas. Ze behoorden tot de tank
divisie „Heil on Wheels", gelegerd
Mainz, van de Amerikaanse bezettings
troepen.
Geen stukken vernietigd
in zaak Fonteyn
Marine vestigt er onze aandacht op,
dat er in de zaak van de ex-sergeant
konstabel Fonteyn geen stukken zijn ver
nietigd, omdat ze vijftien jaar oud waren.
Vijftien jaar geleden heeft de Centrale
Raad van Beroep Fomteyn namelijk te
récht afgekeurd verklaard voor de ma-
rinedienst. Van dat ogenblik af heeft F.
tegen dit besluit geageerd. Zijn laatste
actie was de bewering, dat zijn stukken
vernietigd zouden zijn.
Knaapje van 7 j. verdronken
in Numansdorp
Vanmorgen is te Numansdorp de zeven
jarige J. W. Schaap levenloos in een sloot
gevonden. Sinds gisteravond werd het
jongetje vermist en zijn opsporing ver-
Besmet terrein.
Op het bedryf van de landbouwer G.
van Vliet aan het Rietvelsepas is var
kenspest uitgebroken. Een gedeélte van
de veestapel is afgemaakt.
HAZERSWOUDE
Burgerlijke stand
GEBOREN: Josepha M, d. van J. A.
W. Kaptein en C. J. M. Smits; Aagje, d-
van J. Ofwegen en A. M. Hogenes.
GEHUWD: J. N. van Luyk, 29 j. en G.
Wesselink, 32 j.
OVERLEDEN: M. van Eyk, 90 j., wed.
van G. Boogerd.
WOUBRUGGE
Bus gestrand
Maandagnamiddag raakte een
waarmee een gezelschap Engelsen
excursie maakte, beschadigd op de rand
van de dubbele klapbrug. De benzine
leiding bleek defect. Na een. uurtje kón'
den de vreemdelingen hun reis voort
zetten in een reservebus.
Knapenvereniging kampeert
Zaterdagmiddag j.L vertrokken een
twintigtal leden van de Hervormde Kna
penvereniging Samuel per auto onder
leiding van de heren K. Auken en P.
Noordam. Ze brachten enkele zeer pret
tige dagen door op de kampeerboerderij
Geresteim te Doorn. Maandagavond keer
den de jongelui voldaan huiswaarts.
Provinciale Staten bijeen
Verbeteringen te 's-Gravenzande, Delft en Zoetermeer
In één ruk hebben Prov Staten vai
Holland gisteren een agenda var
punten afgewerkt. Het eerste deel er
was gewijd aan wijzigingen van polder
reglementen. Bij het voorstel tot centra
lisatie van het dijksbeheer van Voorne
Putten maakte alleen de heer K. Ver
hoeven J.L.zn. te Voorburg (AR.) be
en. Zijns inziens was de gevolgde
procedure te schielijk geweest.
In zijn antwoord zeide het lid van Ged
Staten, mr G. J. C. Schilthuis, dat het tot
standkomen van deze regeling een eis van
billijkheid is, omdat thans ook ingelan
den. die tot dusver vrij bleven van het
betalen van waterschapslasten ingescha
keld worden. De heer Schilthuis betwij
felde of de bijdrage, die van de streek
gevraagd wordt in verband met de af
damming van de Brielse Maas, na de
ramp nog gevorderd zou worden. Het
voorstel is z.h.st. aanvaard.
Een gelijk voorrecht was alle andere
voorstellen van Gedep- Staten beschoren.
Zo zal de korenmolen te 's-Gravenzande
worden gerestaureerd en werkt de pro
vincie mee aan de verbetering van het
St. Barbaraklooster te Delft. De Stations
straat te Zoetermeer gaat van de provin
cie over naar die gemeente en de buiten
plaats Mildenburg te Oostvoorne zal wor
den gerestaureerd.
rabarbi
ten 5658
8—10 alles per 100 kg; vroege aardappe
len bonken 380—4.20 idem grote 3,804,60
2,50—3.50 Idem kriel 1.50—
2.30 alles per kist; herebonen 1.15—1,20 aard
beien 0.85—1.08 per kg; bloemkool I 21—35
idem II 10—18 sla 2.50—5 alles per 100 stuks;
bospeen 14—25 selderij 2.40—2.80 boskroten
4.80—5 alles per 100 bos
TER AAR. 7 Juli Gro
Doppers 1.80—4.10 capdoppe
0.64—0.78 al-
stek 0.3.
augurken Dl 0,39 idem
ïlles per kg.
WOERDEN. 8 Juli
CD 0.35 idem E 0.19
298 partijen prijze
2.15. 2e s
f 1,99
-2,06, s
!aasmarkt Aan-
le soort f 2.07—
tot f 2,37.
Heden
KATWIJK AAN ZEE, 8 Juli
geen afslag.
Vangstberlehten uit volle zee- groep
Sitoh; KW 16-16 k KW 19—9 k KW 70—
60 k KW 129—50 k KW 161—75 k KW 168—
45 k thuisstomend KW 170—33 k- groep
Riinstroom-Ouwehand: KW 173—30'k KW 50
—65 k KW 15—2 k KW 42—50 k KW 43—
38 k KW 44—8 k KW 97—32 k KW 110—
45 k KW 130—20 k thuisstomend KW 151—
o I; KW 5—
k KW 23—65 k
id KW
18 k KW 167—21 k
75 k KW 6-59 k K
KW 25—51 k KW 47—75 k thul:
-50 k KW 45—32 k YM 75
II; KW 2—30 k
140—60 k KW
—70 k; groep g
45 k KW 73—11 k KW 138-25 k KW 147-
42 k KW 175-34 k YM 74—23 k thuissto-
:p Den Duik- KW 18—50 k KW 38
k KW 86—
—20 k KW 48—36 k KW 67—60
18 k KW 144—14 1
Ken.
srland:
c KW 29—55 k thuisstomend KW
—60 k. Gemiddelde
Katwijk en Scheveningen 40 kantjes.
SCHEVENINGEN. 8 Juli Vangstberich-
ten uit zee; Sch 78—50 k Sch 305—15 k Sch
87—50 k Sch 200—60 k Sch 195—30 k Sch
246—60 k Sch 254—20 k Sch 341—60 k Sch 342
K !Ch„„402—18 k Sel1 412—k Sch 56—
34 k Sch 229—fi k Sch 263—10 k Sch 105—
15 k Sch 339—24 k Sch 23—57 k nog 27 net
ten Sch 53—47 k nog 25 netten Sch 104—60 k
nog 20 netten Sch 332—61 k Sch 39—15 k
Sch 201—45 k Sch 4—9 k Sch
32—19 k Sch 40—
75—42 k Sch 77—13 k
45 k_S_ch_ 4930 k Sch 99—55
133—51 k nog 2'
:h 233—80 k Sch
i 132—14 k S
9 k
letten Sc)
-13 k Sch 37—
25—30 k Sch 30—60"
Irh „B9—55 k Sch 84—70 k
I I?®if Is 210—30 k Sch 248—44 k
Sch ««-.« Sch 250—17 k Sch
Sch 312—9 k Sch 399
•h 249—15 k
297—34 k Sch 310—30
—40 k Sch 36—58 k Sch 51 133~ mm aige-
legd Sch 107 nog 120 mlil Sch 353-80 k noe
sn v c KScW, 22cr7 k Sch r,,4_6 k Sch 70
~7d v fc£ T? k Scl1 '8S—85 k Sch 284
—74 k Sch 72—50 k Sch 122—50 k Sch 12'
g Bi 500 k Sch 45—80 m
- - Sch 63
:h 73—
het jaarverslag van de arbeid van de Alg.
Diaconale Raad. De voorzitter van deze
raad, mr H. L. 's Jacob vestigde
een uiteenzetting de aandacht op, dat de
problematiek van het kerkelijk-n
schappelijke' werk voor een belangrijk
deel anders is dan voor de oorlog. Door
het sociale beleid van de overheid is veel
aan de zorg van de Kerk onttrokken.
Bovendien heeft de verhouding tussen
overheid en diaconie het karakter van
de laatste gewijzigd. Een winstpunt is,
in het algemeen met ruimere finan
ciële en technische middelen kaï. worden
gewerkt, waardoor in meer individuele
noden kan worden voorzien. De diaconie
als instituut voor armenzorg en bedeling
heeft plaats gemaakt voor het besef, dat
die hulp nodig heeft, gast is aan
de diaconale dis. Voorts herinnerde spre-
aan de 250 kerkelijke hulpkrachten,
in het rampgebied werkzaam zijn ge-
■st. Mevrouw Van Valker.burg-Mackay
sprak over de Kerkelijke Gezini
welk werk uit de nood
jaren is geboren, maar zich heeft ont
wikkeld tot een belangrijk stuk kerke,
werk. In 100 gemeenten zijn ongeveei
150 maatschappelijke werksters aan dt
arbeid, en in 300 gemeenten ongeveej
1000 gezinsverzorgsters. Voorts zijn ic
alle provincies stichtingen of commissiei
voor kerkelijk maatschappelijk werk.
De werkzaamheden van de Raad voos
de zaken van Kerk en samenleving wer|
den besproken door de voorzitter, mr d;
A. A. van Rhijn, staatssecretaris vat
Sociale zaken. Hij wees op de grote be.
tennis van het bestaan van het Her,
vormd Sociologisch Instituut. Bij de be'
spreking vroeg ds S. P. de Roos om eei;
kerkclijk-theologisch gefundeerde uitj
spraak van de Synode, opdat voor iedei
duidelijk is, dat de Herv. Kerk niet dt
weg van de principieel gefundeerde an]
tithese gaat. Een van de resultaten vai(
het houden van de Chr. sociale confeJ
rëntie is de oprichting geweest van de
Centrale voor werklozenzorg, waarbij di
Kerken en de chr. maatschappelijk^
organisaties samenwerken.
Vervolgens kwam aan de orde de nota/
die ingediend was door de geestelijke1
verzorgers bij het gevangeniswezen, over'
de nog gedetineerde politieke delinquen
ten. Prof. dr C. G. Wagenaar was van
oordeel, dat de Kerk verlost moet worden
van een simplistisch oordeel. Zij moet
aandacht voor de mens in de delinquent
krijgen. Bovendien moet de Kerk bij de
overheid erop aandringen, dat de Begin
selenwet snel op de politieke delinquen
ten wordt toegepast. De Synode besloot
cen commissie in te stellen, die een briei
aan de Regering zal ontwerpen en boven
dien de Synode zal adviseren over een
breder stuk van rechtsbedeling, al of niet
uitgaande van andere Kerken. Deze com
missie bestaat uit mr M. Ch. de Jong,
dr P J. Roscam Abbing. mr M. Boon,
ds G. Juckema, prof. dr C. G. Wagenaar
en prof. dr E. L. Smelik.
Tenslotte kwam het verslag van „Kerk
en wereld" aan de orde. Ten aanzien
dit verslag kwam als belangrijkste punt
naar voren, door dr G. Ph. Locher
E. Emmen opgeworpen., of het apostolaat
een functie van de Kerk dan wel het
wezen van de Kerk is. Het jaarverslag]
van ..Kerk en wereld" werd goedgekeurd.
Dc Synode verzocht het werk in de lijn,
die tot nu toe is gevolgd, voort te zetten.
Ds F. J. Pop werd benoemd tot secretaris
\an de Raad tot verbreiding van het
Evangelie (vac. Van Diffelen). De ver-)
gadering wordt voortgezet.
De Generale Synode der Ned. Her
vormde Kerk zette in haar vergadering
hedenmorgen de besprekingen voort be
treffende de eventuele officiële erken
ning van de nieuwe bijbelvertaling van
het Ned. Bijbelgenootschap. Na uitvoerige
discussie besloot dc Synode de Nieuwe.
Vertaling officieel te erkennen naast de
Statenvertaling, daarbij in overweging
nemende het grote gebruik dat reeds in
vele gemeenten in velerlei opzicht wordt
gemaakt. Op voorstel van Ds G. Kaastra
Franeker) werd met grote meer
derheid van stemmen en o.a. nadat ouder
ling Visser (Classis Sneek) in het Fries
dit voorstel ondersteunde, ook de Friese
vertaling van het Ned. Bijbelgenootschap;
als officiële vertaling erkend.
pdracht aan de Commissie Mis-
kotte tot revisie der Nieuwe Vertaling
blijft evenwel gehandhaafd.
Maatschappelijk Werk in de Senaat
Vrienden van Ambonnezen moeten in kampen
worden toegelaten, zegt dhr Reyers
T)ESLISSEND IS DE VRAAG, hoe de staat zich zal bezighouden met alle
-L* problemen, die in het maatschappelijk vlak liggen. Men moet zich er
ten zeerste voor hoeden, staatsbemoeiing niet te doen overgaan in staats- j
almacht. Speciaal bij het departement van Maatschappelijk Werk moet de I
overheidsrompslomp zoveel mogelijk vermeden worden, want snelle beslis- j
singen zijn hier vaak noodzakelijk in het directe belang van een groep, die
hulp nodig heeft. Dat zei gistermiddag prof. dr I. A. Diepenhorst (A.R.), die
als eerste het spreekgestoelte in de Eerste Kamer had beklommen, toen de
begroting van het departement van Maatschappelijk Werk aan de orde
werd gesteld.
De heer Diepenhorst gaf in bloemrijke nezen in Nederland kritiek noemde, wees
taal uitir.g aan een zekere ongerustheid er op dat de overheid meer dan voorheen
>ver het zeer bezadgde tempo, waarmee j inschakeling in het arbeidsproces moet
(ommige aspecten van het werk van ditaanmoedigen, met het oog op het geboor-
departemen worden uitgevoerd Hü toon. I tecijfer, dat binnen tien jaar de 14000
de zich geen voorstander van de inza-Ambonnezen in aantal zal verdubbelen.
E&"*omedi, hij niK'ofSmsd ta ""f
orcenin. op du gebied Evenals d« min». ,*?b?""eZen
ter voelde hij weinig voor verplichte ver- dwingen en betitelde het be-
zekering van de gezinsverzorging. le,d °P d" Punt als stuisvogelpoliUek.
,,Zie geen objecten van maaitschapoe- Ook Baron de Vos v. Steenwijk (WD)
lijke zorg, maar levende mensen", zo ad-1was niet enthousiast over de oprichting
viseerde de heer Diepenhorst de be-j van het nieuwe departement. Hij vroeg
25 k
faeelegd Sch 50—60 k I HU
—50 k Sch 64—65 k Sch 66—70 1
gjg O, _»._k Sch 8g_34 k
k Sch 160—55 k Sch
Hedenmc
schol III
Sch 275—55 kantje
thuisvarend VI 114—30 k VI 115—70 k nog
netten VI 142—65 k nog 30 netten V] 190—
k VI 19670 k nog 15 netten VI 197
k VI 199—60 k VI 53—10 k VI 61—8 k
VI 83—12 - VI 166—38 k VI 200—13 k V] 40—
52 k VI 50—50 k VI 80—50 k VI 14—80 k VI
84—55 k VI 112"M k VI 132—35 k VI 89—
35 kantjes
IJMUIDEN. 8 Juli Besommingen! 1
awler—19600 YM 183—18700 YM 25—17500:
kotters YM 209—11400 HD 125—4150 YM 23—
3690 WR 33—2460.
Wegens het plegen van drie-en-twintig
diefstallen in de omgeving van Gouda
werd gisteren voor de Rotterdamse recht
bank drie jaar met aftrek geëist tegen
de 22-iarige monteur J. M. den B. uit
Rietveld en de 22-jarige gemeente-werk-
H. van N. uit Waddinxveen. Uit
spraak op 18 Juli.
windsman, toen hij sprak over de
lijkheden, waarmee de Indische Neder
landers en de Ambonnezen te kampen
hebben. Hij vestigde nog eens de
dacht op de gerepatrieerden, die vóór
1948 in ons land zijn aangekomen en over'
ïr lot eigenlijk maar weinig bekend
De heer Diepenhorst drong aan op de
bouw van woningen voor grote gezinnen
op bevredigende arbeidsbemiddeling,
vroeg de minister een stichting voor
maatschappelijk hulpbetoon in het leven
roepen voor de Indische Nederlandei
nu in Indonesië leven, en over wi
'lot spr. slechts weinig gerust ia.
Politieke beslissing
Ook de her Reyers (C.H.) bracht de
Ambonnezen-kwestie
vroeg zich af. waarom de regering de
zorg voor deze mensen bij dit departe
ment heeft ondergebracht, want volgens
hem was dit een politieke beslissing ge
weest. Hij informeerde of de minister
bereid is van gedachten te verwisselen
de status van de Ambonnezen
de kosten voor het commissariaat
voor Ambonnezenzorg niet verantwoord
te achten, zolang de verantwoordelijkheid
ervan niet is vastgesteld door de U.N.C.l.
Het handhaven van het verbod
vrienden van de Ambonnezen uit de
kampen worden gewerd, achtte de heer
Reyers niet houdbaar. Hij zei nog geen
onverdeelde bewondering te koesteren
voor de totstandkoming van het departe
ment dat volgens hem te veel een politiek
karakter draagt.
Minister Van Thiel zal bij de uitvoering
van zijn taak kunnen rekenen op de steun
van de KVP. De heer Van Lieshout heeft
hem die toegezegd. Volgens deze spreker
kan men de opzet van het departement
moeilijk te groots noemen. Wil men er
iets goeds van maken, dan gaat het bij
maatschappelijk werk niet om tonnen,
maar om millloenen, zo betoogde hij. En
spr. zou dan ook gaarne zien dat een be
langrijk deel van de gelden, die vrij ko-
uit de tegenwaarde fondsen, voor
maatschappelijk werk worden aange
wend. De heer Van Lieshout achtte het
contact der kerken met de Ambonnezen
het grootste belang en verzocht de
minister voor dit doel gelden beschikbaar
te stellen. Zijn fractiegenoot Ruys de
Beerenbrouck, die de situatie der Ambon-
aandacht voor de positie der Indische
Nederlanders, wier financiële moeilijk
heden geen belemmering voor terugkeer
naar Nederland mogen zijn.
Mej. Tjeenk Willink (P.v.d.A.1 achtte
de tijd nog niet rijp voor oprichting 5
dit departement. Het is geboren uit een,
politieke dwangpositie en niet uit be
hoefte. zo voegde zij daar aan tóe. Vol
gens haar hoort maatschappelijk werk
thuis in het ruime verband van Sociale
Zaken.
De heer Brandenburg (Comm.) vond
het departement niet nodig. Het kost
maar tijd en geld en daarmee zijn de be
langen van het land niet gediend.
Minister Van Thiel zal vandaag de
sprekers 'beantwoorden.
Tweede T.H.
Een wetsontwerp, waarbij gelden wor
den aangevraagd om de stichting van een
tweede Technische Hogeschool voor t<
bereiden, bracht de Kamer nog eens me'
dit gevoelige onderwerp in aanraking.
De heer Algra (A.R.) toonde zich eér
groot voorstander van een tweede Tech
nische Hogeschool, die volgens hem ech
ter in geen geval moet komen in
Hollands-Utrechts centrum.
Hij vroeg of Twente niet eerder in a
merking zou moeten zijn gekomen dan
Eindhoven. Hij besprak het idee van
twee modaliteiten: eon met een vrij korte
studieduur, gericht op specialisatie, en
een met een brede wetenschappelijke
opleiding, gericht oo maatschappelijk
werk. Men kan den voor beide T.H.'s een
taakerdeling maken, en daarom stelde de
heer Algra voor voorlopig het verschil in
studiejaren niet in discussie te brengen.
De heer Van Velthoven (K.V.P kon
ch met het uitgangspunt, dat Eindhovèn
de geschikte plaats voor vestiging zou
zijn. volkomen verenigen, maar de heer
De Vos van Steenwijk (V.V.D.) voelde
meer voor het Noorden, hoewel hij wel
inzag dat de beslissing practisch reeds is
gevallen.
Eerder had de Kamer de herziening en
verlenging van de internationale tarwe-
overeenkomst goedgekeurd, evenals het
door de ntemationale Arbeidsconferentie
aangenomen verdrag aangaande metho
den inzake ininimum-lonén in de land»
bouw.
