^eigerpaar koos Leiden uit
broedplaats
3 voor
a
fjBoom op begraafplaats aan Zijlsingel
trok grote aandacht
Deining rond benoeming
directeur Lakenhal
Orgelconcert door drie leerlingen van
Adriaan Blankenstein
De dageraad der
volksbevrijding
HIEUWE LETOSCHE COUKANT
DINSDAG 7 JULI 1953
iliill
e:
4
,nÏTet aantal broedparen van de blauwe reiger blijkt volgens de census van
1949 met circa 44 procent achteruit te zijn gegaan. Nog steeds wordt het
3Iïaantal van deze typisch Nederlandse vogels in onzê lage landen minder.
aaiHet aantal broedplaatsen liep terug van 129 tot minder dan 115 en het
eiaantal broedparen van ongeveer 8000 tot minder dan 4500. In ons dicht-
land kunnen zulke grote vogels zich steeds moeilijker handhaven,
n c|Zij kunnen zich haast in geen polder vertonen of in geen bos broeden, of
bedenkt er wel wat op om hen als schadelijk te vervolgen.
hen vruchtbare gebieden van Spanje en
Afrika blijven „hangen".
De raaf is reeds in 1924 als broedvogel
ver| De blauwe reiger geniet krachtens de
vojbepalingen der Vogelwet 1936 geen alge-
vejSele bescherming. Hij behoort tot de z.g.
vj»voorwaardelijk onbeschermde vogels, het-
>euïgeen inhoudt, dat de betrokken minister
telkens voor ten hoogste twee jaren kan
veribepalen, in hoeverre de vogel al dan niet
bpóe bescherming der wet deelachtig zal
no,jworden. Op het ogenblik is de soort van 1
vgriSeptember tot 1 Januari onbeschermd
j,verklaard. Een deel van de in deze perio-
va.de voorkomende blauwe reigers in ons
ee[land bestaat dan echter vermoedelijk uit
van noordelijker en ooste-
gelegen broedplaatsen.
In onze provincie bevinden zich enkele
dezjyrij grote kolonies, waarvan ik die op
in Lisse. Oud-Poelgeest, Dui-
eze,venvoorde te Voorschoten, Overvoorde te
Rijswijk, Plantage te Schiedam, Rotter-
naardam. Oostvoorne en Goedereede wil
eeinoemen. In vroeger jaren waren er min
jjsof meer grote kolonies op Sorghvliet in,
^Den Haag en op Staelduyn te 's-Graven-;
ppe;zande. evenals in de Diergaarde te Rot-
ge| Bij Leiden was vroeger een kleine ko-
gjj'lonie op Cronesteyn, die ook inmiddels
•is verdwenen. Van de kolonie in het bos
't Huys te Warmont bleven slechts
di{enkele paren over. Grappig is daarom, dat
réigerpaar dit jaar in Leiden een
^nieuwe plek voor het grootbrengen van
jongen had uitgekozen. In een der
rigj'bomen op de begraafplaats bij de 2ijl-
dtsingel heeft het zijn nest gebouwd en nu
de jongen zo ongeveer uitgevlogen.
zijJVele Leidenaars hebben dit blauwè-rei-
vajgerpaar met aandacht gevolgd in zijn
terete zorg voor he* legsel.
uzi. Vermoedelijk is het ouderpaar teveel
^Ig.gestoord in de kolonie op „Oud-Poel
geest" en is daardoor naar rustiger oor-
nje|den verhuisd. In Oegstgeest worden zij
nog steeds niet volledig met
dJrust gelaten. Gelukkig is dat nu wel het
geval in Warmond. De mogelijkheid be-
zo, staat echter, dat het aantal broedparen
het volgend jaar op de bedoelde be-
'graafplaats te Leiden zal uitbreiden.
j,e< vooral als zij merken dat zij hier met
„eiJrust worden gelaten.
land verdwenen en wordt nog
slechts zelden hier waargenomen. En zo
jn er nog tal van soorten die nog steeds
aantal minderen.
De andere kant
Overigens 2ijn er ook soorten, die zich
duidelijk in aantal uitbreiden. Over de
oorzaak van dit algemener voorkomen
tasten wij meestal in het duister.
arte roodstaart, een broedvogel-
tje van de rotsige gebieden in midden-
Europa, blijkt zich de laatste jaren ook
heel goed op de grote gebouwen in onze
steden thuis te voelen. Meer en meer
worden ze aangetroffen. De zwarte specht
heeft zich reeds enige jaren eerder naar
het Westen uitgebreid. Deze uitbreiding
op het ogenblik wel zo'n beetje tot
stilstand gekomen. Op terreinen, die daar
geschikt voor zijn. in het midden en
land, hebben zij zich ge
vestigd.
Eén ander geval is het met de kléine
pluvier, waar hier en daar een geschikt
biotoop voor hem ontstond en waar hij
dan ook prompt versChèeh. Zij zijn name
lijk gesteld op opgespoten terreinen,
liefst met een klein plasje of iets derge
lijks in de omgeving. Rondom onze grote
steden en bij aanleg van nieuwe wegen
ontstonden vaak tijdelijk van die prach
tige terréintjés voor de kleine pluvier.
Achteruitgang
01 De mens heeft ongetwijfeld zowel di
rect als indirect invloed gehad op de
reigerstand. Verbeteringen en normalisa
ties van beken en riviertjes, ontginningen
ijnj en vervuiling van het stilstaand en stro-
-de mend water door de industrie doen ook
lde'j stellig hun invloed gelden.
lam! Zo zijn er tal van vogelsoorten in ons
aar land, die nog steeds in aantal achteruit-
,ei-, gaan. De ooievaar is hier wel een zeer
its- goed voorbeeld. Het aantal broedparen
,e wordt elk jaar kleiner en niet alleen in
ons land, maar ook Denemarken en Duits-
i land klagen er over. Drainering van hun
I vóedselgebieden wordt als een reden op-
de" gegeven, dat zij langzamerhand hier ver-
of dwijnen. Betere besproeiing in Spanje en
as Noord-Afrika blijkt de ooievaars daar
betere levenskansen dan vroeger te bie-
eer den. Hun aantal is er dan ook bijzonder
Se-j groot en het is niet onmogelijk dat onze
'an noordelijke ooievaars niet meer zo noor-
netj delijk trekken als vroeger en in de voor
Drie leden van de commissie leggen
hun functie neer
Door êen onbéschéidenheid van een der zéér weinige ingewijden is gisteren
in de Leidse Courant de inhoud van een schrijven gepubliceerd, dat drie
leden van de commissie voor de Lakenhai (niet-raadsleden) aan het ge
meentebestuur hadden gericht. In dit schrijven bieden prof. dr H. van de
Waal, directeur van het prentenkabinet, mej. dra J. L. van Hoorn, direc
trice van de H.B.S. voor meisjes, èn mr J. Slagter, dijkgraaf van Rijnland,
hun ontslag aan als lid van die commissie wegens de benoeming van drs
J. N. van Wessem tot directeur van het museum. Het schrijven, met rede
nen omkleed, moest eerst de vergadering van burgemeester en wethouders
passeren, alvorens het bij de raadsstukken zou worden gepubliceerd. De be
treffende vergadering van het college van B. en W. had gistermiddag plaats.
De inhoud van de brief stond dezelfde middag in de Leidse Courant.
J. Bij veertig jaar
«3 bij Sijthoff
en. Veertig jaar geleden was het gisteren,
qJ dat de heer J. Bij in dienst trad ter zet-
,m> terij bij A. W. Sijthoffs uitgeversmaat-
rift schappij. In de loop van dit respectabele
?a- aantal jaren echter hebben zijn werk-
f°" zaamheden een dermate gevarieerd ka-
en' rakter gekregen, dat de directeur in zijn
>n- toespraak naar waarheid kon spreken
ial van „iemand, die zijn handen vol heeft
w* en overal tegelijk is". Het is dan ook
niet eenvoudig om tegelijkertijd stereo-
typeur, bewaarder en verzorger van het
cliché-materiaal en stoker te zijn! Maar
de heer Bij heeft in deze veertig jaren
bewezen, dat hij de kunst verstaat, al
zijn „klanten" op tijd en naar wens te
B bedienen en er ondertussen nog voor te
zorgen, dat de AWS-ers niet in de kou
komen te zitten. De directeur eindigde
zijn speech met een hartelijke geluk-
lo* wens, waarna hij de jubilaris namens di-
r-l| rectie en commissarissen een enveloppe
>n-, met inhoud overhandigde en een fraai
te. bloemstuk, alsmede het diploma der
maatschappij voor Nijverheid en Handel.
Mevrouw Bij mocht een toef anjers in
ontvangst nemen.
Ook de procuratiehouder voor het
technisch bedrijf, die vervolgens het
woord nam, belichtte de even verant
woordelijke als veelomvattende taak van
de heer Bij en sprak zijn waardering uit
voor het élan. waarmede deze zich in
E al die jaren door de moeilijkheid
iedereen tevreden te stellen, heeft heen-
en geslagen.
Het woord was daarop aan een
,n collega's, die. na zijn waardering
de goede onderlinge verstandhouding
rd onder woorden te hebben gebracht, zich
m. verdiepte in herinneringen aan de tijd,
M! toen AWS nog een mannenkoor rijk
,- j tot de oprichting waarvan de heer Bij
de stoot gegeven heeft. Met de aanbie-
ding van een enveloppe met inhoud en
het traditioneel geworden, door de col-
lega's samengestelde herinneringsalbum.
besloot spreker.
Namens de kaartclub „Ruiten Zeven
e) 6prak een der bestuursleden. Hij schonk
een taart.
De jubilaris dankte kort voor de
waarderende woorden en de geschenken.
Het reigerpaar op zijn nest op
de begraafplaats aan de Zijl
singel (Groenesteeg).
Ook de midden-Europese kanarie, een
klein vinkachtig vogeltje, blijkt zich
ons land steeds meer te verbreiden. De
scholekster breidt zich nog steeds va
kuststreken uit naar het binnenland. De
kievit daarentegen blijkt op verscheidene
plaatsen duidelijk in aantal achteruit
Een geheel nieuwe vogel voor or
fauna is de Turkse tortelduif. Nog slechts
enkele jaren geleden werd deze soort
voor het eerst in ons land waargenomen.
Deze zeer licht gekleurde tortelduif lijkt
veel op de hier en daar wel eens in kooi
tjes gehouden lachduif. Ze hebben zich
snel over het vasteland van West-Europa
verbreid en zijn afkomstig uit de Balkan-
landèn. Zelfs zijn de eerste Turkse
téls al in Zweden en Engeland gesigna
leerd.
JAAP TAAPKEN
Warmond, Juli 1953.
Agenda voor Leiden
Dinsdag
Oud-Hortuszicht: inschrijving en maat-
avond 3-Octoberoptocht, 7.30 heren,
dames.
Woensdag.
Leidse Hout: militaire athletiékkam-
pioenschappen.
Tieleman en Dros, 1.50 uur: excursi
Chr. Rêisvereniging.
Rehoboth, half 8: Chr. boerinnen- e
plattelandsvrouwenbond, spreker P. C
Eversteyn.
Geregraoht bij Korevaarstraat, 8 uui
openluchtsamenkomst Geref. Evangeli-
Hoogl. kerk, half 8: Avondstilte.
Steenschuur 21, half 8half 9: zitting
prijzencommissie.
Donderdag
Speeltuin Ons Eiland, 8 uur: Marscon.
eert hé^rmoniekapel T. en D.
Oud-Hortuszicht. 8 uur: Jubileumcon
cert „Kunst en Genoegen" en „Sempre
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor de geschiedenis
natuurwetenschappen, Steenstraat
1863—1953 H A Lorentz en H Kei
linzh Onnes" «tot 30 Aueustus)
Rijksmuseum van oudheden, Rapen
burg 28: Het Romeinse Portret (105
ar. Dinsdag- en Donderdagavond 810
ar, tot 19 Juli).
Nachtdienst apotheken.
Apotheek van Driesum, Mare 110, tel.
20406, en de Zuider-apotheek, Lammen-
schansweg 4, tel. 23553.
Japanse kroonprins
naar Leiden
Het bezoek van kroonprins Akihito van
Japan aan ons land. waarover reeds werd
geschreven, is officieel vastgesteld op 27
31 Juli. Op Woensdag 29 Juli zal de
kroonprins de Leidse academie en waar
schijnlijk ook' het rijksmuseum voor
volkenkunde bezoeken.
Zoals men zich zal herinneren, hadden
en W. op aanbeveling van de com-
issie (die uit zes leden bestaat, waarvan
drie raadsleden) een voordracht samen
gesteld, waarop drs v. Wessem. assistent
het kunsthistotrlsch museum te
Utrecht, nummer twee stond. Eerste was
dr E. R. Meyer, van het rijksmuseum te
Amsterdam. De raad nam eerst het voor-
stel-Frohwein aan, waarbij besloten werd
tijdelijke benoeming en wel voor
één jaar, dit omdat men vond. dat beide
candidaten wel wat weinig museum
ervaring hadden. Daarna viel de aan
stelling ten deel aan nummer twee van
de voordracht, drs Van Wessem. die met
ingang van 1 Juli zijn functie aan
vaardde.
In de kringen van de P.v.d.A. sprak
en er zijn teleurstelling over uit. dat
niet dr Meyer was gekozen. Daaruit en
uit de vurige verdediging van de candi-
datuur van dr Meyer door P.v.d.A.-raads-
leden heeft men in Leiden geconcludeerd,
dat dr Meyer wel min6tens P.v.d.A.-ge-
zindheid zou koesteren. De Leidse Cou-
poneert in haar commentaar van
gisteren op de ontslagbrief van de drie
commissieleden, dat hier wel sprake zal
jn van een anti-katholieke gezindheid.
Uit goede bron weten wij echter, dat
noch van het een noch van het ander op
deze wijze sprake is. Dr Meyer had bij de
op zijn „rivaal" drs Van Was-
Haagse politierechter
De Haagse politierechter veroordeelde
»n niet verschenen Leidse aardappelhan
delaar tot een maand gevangenisstraf,
overeenkomstig de eis. Verd. had van
een loopjongen bij een filiaal in gedistil
leerd flessen jenever gekocht, die van
misdrijf afkomstig waren. Vijf Voorbur
gers, die hetzelfde hadden gedaan en die
waren verschenen, kregen elk 40
boete en een maand voorwaardelijk. De
officier van Justitie memoreerde dat de
Leidenaar op grote schaal jenever had
gekocht en een recidivist was.
vóór, dat hij gepromoveerd was en
meer museumervaring had, zij het
dan ook niet veel. Daarentegen leek drs
Van Wessem de gemeenteraad om per
soonlijke redenen acceptabeler. Van po
litiek is bij dit alles niets gebleken.
Wij zijn het met de Leidse Courant
eens. wanneer zij schrijft, dat' de commis
sie slechts een adviserende taak heeft.
Het aftreden van de drie leden brengt de
gemeenteraad, die uiteindelijk te beslis-
heeft, wél in een moeilijk parket.
Aan de andere kant hebben de betreffen
de commissieleden het volste recht om af
te treden, wanneer zij menen, niet met de
benoemde directeur te kunnen samen
werken. Over een en ander zal in de a.s.
gemeenteraadszitting echter nog wel een
hartig woordje gesproken worden.
Herv. ulo-school in
Professorenwijk
Naar wij vernemen, heeft het bestuur
van de vereniging voor Christelijk
derwijs te Leiden (Hervormde schoolver
eniging) plannen in de omgeving
Professorenwijk te komen tot de bouw
van een school voor uitgebreid lager
derwijs. Dit blijkt uit een circulaire, die
in de stad onder een aantal ouders is
verspreid en waarin de noodzakelijkheid
van de genoemde schoolbouw wordt uit.
gedrukt. De school aan het Noordcinde
is overbezet en het is te verwachten.dat
deze bezetting nog zal toenemen. Er
reeds een tijdelijke oplowlng zijn ge
vonden.
Begrafenis J. A. Beurre
Gisteren vond in de parochiekerk De
Goede Herder te Wassenaar de uitvaart
plaats van de heer J. A. Beurze, in leven
mede-directeur van de N.V. Iemco te
Leiden. De mis werd opgedragen door
pastoor Ch. Meijzing met assistentie
kapelaan Vreeburg als diaken en pater
Eusebius uit Voorschoten als sub-diaken.
In de stoet reed ook mee de heer
van Nieuland, directeur van Iemco. Ver.
der waren er personeelsleden en zaken
relaties. Om half 12 vond de begrafenis
achter de kerk plaats. De beaarding
werd verricht door de geestelijken, die
ook de dienst hadden geleid.
Jubileum C. M. J. Boom
De heer C. M. J. Boom, procuratiehou
der bij de glashandel W. van Dam
aan de Oude Singel, hoopt volgende
week te herdenken, dat hij veertig jaar
geleden bij deze firma in dienst kwam
Het jubileum zal Maandag worden ge-
Holland Festival
De Bruiloft van Figaro in een
vlotte uitvoering
Opnieuw een misgreep in de bezetting
van de rol der Gravin
EIND DECEMBER 1784 verhuisde Mozart met Constante in Wenen naar
de le étage van het huis aan de Schulerstrasse 846 (thans no. 8) en
daar ontstond zijn geniale opera „Le Nozze di Figaro". De 30-jarige Mozart
had hiermee het hoogtepunt van zijn kunnen bereikt en op die le étage
maakte hij uit de koele satire van de Italiaanse buffa een karakterspel van
warmbloedige mensen. Hoewel Italiaans van tekst is het een echte Duitse
opera geworden, een „aus einem Gusz" geschreven zangspel, waarin de
liefde overwint.
In dit werk heeft Mozart zowel sterke
dramatische accenten, als lyriek
humor gegeven. De dramatek ligt vooral
bij de twee mannelijke hoofdrollen en in
de rol van de naar liefde hunkerende
Gravin; de lyriek vinden we in de beto
vering van de naieve „Leidenschaft"
de jongeling Cherubino en de humor
openbaart zich in de schalkse, geestrijke
gezond-zinnelijke Susanne.
Eigenlijk is deze opera niet zo'n bekoor
lijk Rococo-wcrk als b.v. een „Cosi fan
tutte", maar meer een revolutie-opera,
die uit angst voor internationale verwik
kelingen in hofkringen oorspronkelijk
niet zoveel waardering ondervond.
e uitvoering in Mei 1786 in
Burgtheater in Wenen had echter
n succes bij het publiek (Benucci
zong de titelrol en Nancy Storace die
Susanne), dat bijna iedere scène moest
worden herhaald en in die tijd bijna tv
opera's zouden kunnen zijn opgevoerd.
Thans, in het jaar 1953. heeft dit werk
Dg een ongekend succes en de leiding
an het Holland Festival deed er goed
an, deze opera opnieuw uit te brengen.
De eerste opvoering vond gisteravond
plaats door de Ned. Opera in de Kon.
Een fragment uit de opvoering van Mozarts „Le Nozze di Figaro" gister
avond in de Kon. Schouwburg te Den Haag. V.l.n.r. Gré Brouwenstijn
(Gravin), Nadine Conner (Susanne), Italo Tajo Figaroen Scipio Colombo
(Graaf Almaviva).
Slagers op excursie
Gisteren hebben 38 leden van de sla-
gerszoonsvercniginig Leiden en Omstre-i
excursie gemaakt naar de Unox-j j
fabrieken te Oss. 's Morgens bezichtigde ^am gistermorgen, komende uit de rich-
WARMOND
Aanrijding
Toen de heer Verheul uit Leidschen-
de vleeswarenfabriek en 's middags
slachterijen en de roxcofabriek.
Uiterst voldaan keerde men naar huis
iterug.
Ds P. Kloek
De hoofdzuster van de afdeling in het
Diaconessenhuis. waar ds P. Kloek thans
wordt verpleegd, deelde ons vanmorgen
dat de predikant goed vooruitgaat,
is echter nog niet te zeggen, wanneer
hij het ziekenhuis mag verlaten.
Morgen carillon S10
Leen 't Hart zal morgen het Leidse
carillon bespelen van 9 tot 10 uur. en niet
11 tot 12 uur. zoals gewoonlijk.
Theemiddag Het Noorden
De feestcommissie van de volkstuinver
eniging Het Noorden houdt Zaterdagmid-
3 uur op het tuinencomplex aan het
einde van het Zwartepad een theemiddag
herdenking van het vijfjarig bestaan
der vereniging.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Caroline Chr. d. van H. J.
Waller en P. Fétter; Arnoldine G. M. d.
G. van Brugge en M. J. de Groot;
Margaret D. Th. W. d. van J. L. A. van
Harteveld en M. Boeykens; Robert C. A.
z. van H. Bloot en J, Bregman; Dagmar.
d. van J. H. Saveur en A. M. M. Baczyk;
Antonius A. C. M. z. van A. C. Vreeburg
en M. A. Elderhorst; Margaretha d. van
C. de Roode en S. de Nobel; Teuntje d.
van A. W. H. Teeuwen en T. du Prie;
Hendrik z. van G. Boeve en C. den Dek
ker; Cornelis G. z. van G. P. Meskers
en M. Freeke; Elisabeth M. d. van A. J.
Hendriksen en S. Mekel; Elisabeth M. d.
van L. M. J. van Velzen en E. L. Pouw;
Pieter H. z. van F. G. van Tongeren en
C. M. van Dorsten; Margaretha J. d. van
J. Duijndam en P. van Rijn.
GEHUWD: F. H. Klinkenberg en J. C.
Franken; C. J. Nieboer en A. E. Zijlstra;
Ch. Chrispijn en M. Th. Senior; L. Hurk-
lans en A. M. Geuke.
OVERLEDEN: A. Turenhout, wed.
Van Diest, 66 jaar; A. G. Mak, dochter,
2 jaar; J. H. Hakvoort. wedn., 83 jaar;
7an der Reijden, man, 67 jaar; M.
Lienden, man, 61 jaari W. Nieuwen-
en, wedn., 88 jaar.
ting Sassenheim, met zijn motorrijwiel
ter hoogte van de Korenmolenbrug een
vóór hem rijdende auto wilde passeren,
werd hij gegrepen door een uit de tegen
overgestelde richting komende auto en
tegen het wegdek gesmakt. Dokter Wa
lenkamp verleende de eerste hulp. Met
gebroken enkel moest het slacht
offer naar het academisch te Leiden wor
den overgebracht. Het motorrijwiel werd
flink beschadigd.
Diefstal
Het is de laatste tijd enkele malen
voorgekomen, dat van zwemmers in het
zwembad „Lommerlust" na afloop der
zwempartij, diverse voorwerpen, welke
hun kleding hadden laten zitten,
ontvreemd waren. Eén dezer dagen miste
i persoon uit Leiden zijn polshorloge,
it is de politie, ondanks ijverig speu-
d, tot dusver niet gelukt de dader(s)
grijpen. Men doet er intussen verstan-
I aan geen voorwerpen van waarde
:e te nemen, wanneer men gaat zwem-
naar geeft Donderdagavond 8 uur een
concert in de muziektent. Dit concer:
vindt plaats in het kader van een uit
wisseling met de „Warmonds Fanfare".
Maaien mei
gebruiks
aanwijzing
Schouwburg te Den Haag. Josef Krips
had de leiding en hij maakte er weei
vlot en fris spel van, voor ons gevoel
minder oppervlakkig dan vorig jaar.
Helaas was het deze dirigent niet moge
lijk het opera-orkest tot in alle details
gelijk en zuiver te laten spelen en
bracht het orkest wel eens een te grote
klankkracht op.
In de vertolking, die in afgrijselijke
decors werd gespeeld, vielen drie rollen
speciaal op. Allereerst die van Frans
Vroons als Don Basilio, een geniale
creatie. De Italiaanse zanger Italo Tajo
was wat stem en spel betreft een ideale
Figaro, ook al zit zijn lengte hem een
beetje dwars. Hij gaf een sprankelende
vertolking van de titelrol en werd daarbij
uitmuntend terzijde gestaan door de Cali-
fornische sopraan Nadine Conner als
Susanne. Dit was spel van het hoogste
gehalte en zangkunst zoals Mozart die
zich moet hebben gedacht.
Bij drie zulke figuren blijft het te be
treuren. dat men voor de Gravin niemand
anders kon vinden dan Gré Brouwenstijn.
Wanneer zal deze zangeres nu eens zo
verstandig worden alleen die rollen te
zingen, die bij haar stemtype passen en
wanneer zal de leiding van de opera dit
ook eens inzien. Noch spel. noch zang
gaven aanleiding tot waardering en we
betreuren het dat men hièrvoor niet een
figuur als Corry Bijster heeft genomen.
Cora Canne Meyer is meer gegroeid in
de rol van Cherubino, al kan ze technisch
de zaak niet helemaal aan en is haar
spel nog benedèn de middelmaat. Scipio
Colombo was zeer acceptabel, maar wat
stijfjes als Graaf Almaviva en Jo v. d.
Meent bracht een heel goede Marcellina.
Alle respect hebben wé voor Nel Duval,
die een prachtige Barbarina speelde en
zong.
Het geheel was niettemin aanvaardbaar
en deze voorstelling getuigde van de mo
gelijkheden bij de Ned. Opera. Het tal
rijke publiek bemerkte die mogelijkheden
ook en bedacht de uitvoerenden met een
langdurig applaus.
Corn. Basoski.
Filmavond L. A. S.
Industrie en onderwijs
ontmoeten elkander
In de foyer van de Stadsgehoorzaal
werd gisteravond een filmvoorstelling ge-
even onder auspiciën van de Leidse
nalystenschool. Het hoofd, de heer L
Th. Schonagen, sprak een openingswoord,
waarin hij de talrijke bezoekers begroe;-
te. Het doel was. aldus spr., onderwijs en
industrie tot elkaar te brengen. In de
huidige tijd van industrial!isatie is het
nodig, dat het onderwijs rekening houdt
met de industrie en omgekeerd. Beider
belang en het landsbelang zijn hiermee
gediend. Wil men goede arbeidskrachten
kweken, dan moet men bij het onderwijs
beginnen, ze in de sfeer der industriali
satie op te voeden. De L A.S, hoopt aar
dit streven bij te dragen door het hou
den van filmavonden in samenwerking
met de grote industrieën.
Direct hierna werden de films „Van
alchemie tot atoomsplitsing" (N.V. Phi
lips) en „Zuiver water" (Dorr en Oliver
N.V.) vertoond. Wy maakten kennis met
het voortschrijden der ahemie en de toe
passing daarvan.
Na de pauze was het woord aan de
heer E Hozee, technisch ambtenaar bij
het Marine Electronisch Bedrijf te Oegst
geest, die op vlotte wijze een populaire
causerie hield over „De toepassing der
electronen". Eerst gaf spr. een overzicht
van de ontwikkeling en het ontstaan der
electronentechniek. die reeds in 1883 be.
gon en in 1907 de ontwikkeling van d(
eerste radiolamp tengevolge had Ver
volgens besprak de heer Hozee de korte
werking en de oorzaken van de veelzij
digheid der electronen Voorts de moge
lijkheid tot het versterken van de elec-
trische stromen, de getrouwheid van d«
weergave en de snelheid waarmee dit ge-
beurt. Dit noemt men ook wel de traag-
heidsioze werking. De ontelbare toepas,
singen hebben de snelle voortschrijdr
der electronentechniek bewerkt. S
noemde hierbij de radio, televisie, escil
graaf, radar, radio-astronomie, de na
gatiesystemen bij zee- en luchtvaart,
electrische hersens (rekenmachine) en
electronenmicroscoop.
Op deze lezing volgde de zeer inter
santé documentaire van Philips ..Terra
Incognita" (de electronenmicroscoop) als
sluitstuk van deze zeer geslaagde avond.
Avondmuziek Hooglandse kerk
De avondmuziek in de Hooglandse kerk droeg in zoverre een merkwaardig
karakter, dat ditmaal de organist, Adriaan Blankenstein. beneden in de
kerk gezeten, mede toehoorder was. Drie van zijn gevorderde leerlingen
fungeerden afwisselend als concertgever. Het waren de heren Joop Brons
(24), Herman Rensink (22), Jan Henzen (19 jaar).
Om met dc totaalindruk te beginnen:
één opvallende eigenschap van hun leer
meester viel ook in hun spel op. Dit kon-
merkte zich namelijk door openheid, dus
transparante opbouw der verschillende
tgevoerde werken.
Het programma was nogal eenzijdig
samengesteld en beperkte zich tot Bach,
:ijn twee grote onmiddellijke voorgan
gers Buxtehudc en Pachelbel en de Ne
derlander Willem Mudde, die in dit ge
zelschap geen vreemdeling is.
Joop Brons bleek van de drie het meest
irtuoos aangelegd. Zyn vertolkingen
•an de Dorische Toccata en de d.-moll-
Toccata en Fuga muntten uit door kris-
talscherp, bijna onberispelijk passage-
erk en zekerheid op het pedaal.
In de Dorische Toccata hield Brons
het tempo niet doorlopend strak en ge
lijkblijvend. Dit kon wijzen op een lichte
romantische inslag, pen tijdelijk zich laten
overmeesteren door het persoonlijk ge
voel. In het laatste werk was hiervan
veel minder te bespeuren. Hier scheen
alles meer berekend, waardoor de visio
naire gloed van dc fuga, zich o.a. uitend
in de machtige climax, zich slechts liet
raden.
Denkelijk had hier ook de vrij be
perkte dispositie van het orgel schuld.
Maar wjj schrijven het toch voornamelijk
de nog niet
rijpheid van de concertgever. Het spelJ
was echter, vooral In de vrij op te vatten
toccata, zeer knap er. weloverwogen. Dit
geldt ook van het voorspel „O Mensch.
bewein' dein' Sünde gross", met de fraai
uitgevoerde versieringen, maar als ge
heel toch te weinig soepel en vloeiend
weergegeven.
Jan Henzen bezit een gevoelige. Innige
muzikaliteit en toonde zich een aanstaand
meester ln het registreren. Hij heeft veel
fantasie voor het mengen van timbres
het vinden van steeds nieuwe, vaak vi
rassende affecten. In de verschillende ko-
raalvoorspellen. die hij sreelde, (Pachel
bel, Buxtehudc, Bach en Mudde) lagen
de mogelijkheden voor een vindingrijke
registrator, als Henzen is, voor het grij
pen. Deze Jonge musicus zal echter
technisch opzicht aan nauwkeurigheid
nog moeten winnen.
Dit laatste geldt !n nog sterkere mate
voor Herman Rensink, die verheugd
door geestdriftig muzikaal spel. maar met
enkele figuren, door nervositeit of slor
digheid, in de knoop raakte (Praeludium
en Fuga in Al). Dit werk scheen hem
nog wat zwaar te vallen. Zijn artistieke
zwier demonstreerde hij intussen duide
lijk in „In Dir ist Freude". Rensinks spe
ciaal talent zal zich evenwel eerst ten
volle kunnen ontwikkelen bij een toene-
icir vuuiiioiuciua, mende geestelijke concentratie
ezige geestelijke I immer aanwezige zelfcritiek.
Joh. van W.
't Verklaarde
uitzicht
AL ZIJN DAN inderdaad de doelstel-
f*- lingen der Russische communLsli-
sche ideologie niet veranderd en is
slechts de tactiek anders, toch zal een
ieder moeten erkennen, dat de situatie
de Sowjet-Unie. na de dood van Stalin.
;r gewijzigd is. De volken der gebieden
achter het „IJzeren Gordijn" doen niet
slechts een "cri de coeur" horen, maar
komen daadwerkelijk in opstand. Nog
slechts kort geleden hebben Russische
tanks in Oost-Berlijn en Oost-Duitsland
het verzet pogen te verpletteren, maar
zie in de randgebieden. Polen, Hongarije,
Roemenië, Tsjechoslowakije laait het ver
zet opnieuw op. Tijdens het regiem van
Stalin leek een dergelijke bescheiden
contra-revolutie totaal onmogelijk en ge
ruchten daaromtrent zou men naar het
rijk der fabelen hebben verwezen.
Wat ziet men in de satellietstaten ge
beuren? Wijzigingen in de regering en
het economische „vyfjaren-plan", terwijl
oncessie aan het gehate „kapita
lisme" de staatscontrole verminderd
wordt en grotere godsdienstige verdraag
zaamheid wordt voorgespiegeld. Dergelij
ke concessies worden gedaan, nadat, zo-
ils in Polen, botsingen hebben plaats ge-
onaen en de toestand gespannen blijkt
te zijn. De heren van het Kremlin erva
ren. dat hun eigen
systeem evenals dat
van Hitier, „kanon
nen voor boter" niet
houdbaar is. De
massa krijgt honger
en honger werkt de
contra-revolutie in de hand. Reeds kan
men de vraag stellen, hoelang het Krem
lin nog in staat zal zijn de circa 70 mil-
lioen Oost-Europeanen de baas te blij
ven? Volgens het recept van Eisenhower
zal het verstandig zijn als het Westen
zich er toe beperkt de opstand in de sa
tellietstaten moreel te steunen en niet tot
militaire hulpverlening over te gaan.
Want dan zou de bom wel eens verkeerd
kunnen barsten en de Russische tanks
een ander object kiezen.
Voor ons staat het vast, dat de jongste
gebeurtenissen in de satellietstaten wijzen
óp grote onzekerheid bij de leidende po
litici van het Kremlin, Enerzijds het ver
zet oprollen, anderzijds concessies doen.
waaraan de Stalinisten nooit hebben ge
dacht Concessies, want de verwijdering
van de premier Rakosi. al blijft deze een
figuur op de Hongaarse achtergrond, be
tekent een mildere dictatuur. In Oost-
Duitsland wordt het particuliere bedrijf
tot op zekere hoogte hersteld. De
heren van hét Krémlin moeten ervaren,
dat naties, die eens een vurig nationalis
me in hun vaan voerden, zich niet langer
als slaven door de Russen laten behan
delen. De nieuwe leuze luidt nu „wij
moeten een overvloed van voedsel en
andere goederen produceren; de intellec
tuelen meer waarderen en de bureaucra
tie moet de kop ingedrukt."
Met een soort van politieke „wonder
olie" wil het Kremlin in de satellie'.sta-
i de genezing forceren. Aldus herleeft
het Westen de hoop. dat Oost-Europa
zich op den duur zal weten te bevrijden
en aan de tyrannie van het Kremlin een
einde zal worden gemaakt. In de satelliet
staten zal men niet meer geloveen aan de
aarheid" van de Prawda, als zouden
Amerikaanse diplomaten er hun West-
europese bondgenoten van trachten te
overtuigen, dat het organiseren van sa
botage en ondermijnende acties een doel
treffender manier is om met de Sowjet-
Unie om te springen dan het voeren van
vreedzame onderhandelingen.
Het is „de waarheid op zijn kop" stellen,
als het Russische blad suggereert, dat
het de ongerustheid der heersende krin
gen in Amerika is, het falen der Weste
lijke buitenlandse politiek, die thans tot
provocaties in Oost-Europa haar toevlucht
moet nemen. Wij weten beter: het Krem-
ODgerust en het totalitaire regiem
rust op een wankele basis- In Oost-Euro
pa is de rode gloed zichtbaar van de da
geraad der volksbevrijding....!
Twee branden
Voor een waarde van circa f 10.000
in textiel is verloren gegaan by een
brand te Rotterdam. Vermoedelijk
heeft een zesjarige jongen met lucifers
gespeeld.
In de woning van een tandtechnicus te
t r e c h t werd door brand grote schade
aangericht Ook zijn instrumenten gingen
verloren.
Bakkers door Den Haag
ontvangen
Het gemeentebestuur heeft gisteren de
deelnemers aan het internationaal bak
kerscongres ontvangen. Tot en met Don
derdag is een groot aantal vertegenwoor
digers van bakkersorganisaties uit ver
schillende Europese landen in de Hofstad
bijeen. Zij zullen over dringende proble
men spreken, waaronder de samenstelling
van hét brood in West-Europa. De bak
kers en hun dames hebben later in Was
senaar geluncht. Om drie uur opende
minister Mansholt het congres in de Rid
derzaal. Vandaag wordt een excursie naar
Antwerpen gemaakt, om daarmede tot
uitdrukking te brengen, dat het hier in
derdaad een Benelux-aangelegenheid be
treft.
Vriendelijke lifter
In de nacht van Zaterdag op Zondag
is de 52-jarige automobilist J. H. uit Den
Haag. die zo vriendelijk was een lifter
mee te nemen, door deze jongeman be
roofd van zijn portefeuille met ƒ800.
Toen de bestuurder na de rit z'n jasje,
dat tijdens de rit achterin op ae bank
had gelegen, weer wilde aantrekken,
bleek de portefeuille te zyn verdwenen.
En wanneer Leiden
De Leeuwarder veemarkt zal ver
plaatst worden naar terreinen tussen de
Harlinger trekvaart en de Harlinger
straatweg, onmiddellijk ten Oosten van
de spoorlijn naar Stiens. De gemeente
raad machtigde B en W. de plannen voor
deze nieuwe veemarkt, die 13 ha groot
zai zijn en ƒ8 a ƒ9 millioen zal kosten,
uit te werken De oude veemarkt heeft
een oppervlakte van 3 ha.
In Amsterdam zyn twee Ameri
kaanse militairen, die met verlof in ons
land verblijven, gearresteerd in verbar.d
met de overval op de Amsterdamse taxi
chauffeur O., waarvan wy gisteren mel
ding maakten.
VOORSCHOTEN
Dc heer D. R. Gcrhardt overleden
Te Voorschoten is op de leeftijd vaa
81 jaar overleden de heer D. R. Ger-
hardt, oud-directeur van de ambachts
school aan de Beukelsdijk te Rotterdam.
Daarvoor was hij in soortgelijke functies
werkzaam te Alkmaar, Gorinchem en
Schiedam De heer Gerhard: werd to
Tarnow (Oostenrijk) uit Nederlandse
ouders geboren. Dé begrafenis heeft ia
alle stilte plaats gehad.
