llieumc gtitectft(iTouranl
Wat moet ik
worden?
Het Saargebied door de Duitse Bondsdag
van Frankrijk teruggeëist
Duitsland zal Frankrijk de 60 millioen
na-oorlogse schuld wel voldoen
Wist IJ
Bromfietsen tot 50 cc naar
de fietspaden
VAM ZIJP
Het veel gesmade
toelatingsexamen
VRIJDAG 3 JULI 1953
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling; TeL 31441
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: 6.— per kwartaal;
2.— per maand; 0.47 per week
ADVERTENT1ÊNƒ018 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting'
Directie: F. DIEMEB
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red,: H. W. I. ENSER1NK
CHRISTELUK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.ÜutiHltct U ahebltf ts
BID furl In Ugbenspott"
Vier en dertigste jaargang No 9776
Vlak vóór ,,klein-Bermuda"
DE WESTDUITSE BONDSDAG had gisteren een gevoelige slag toe
gebracht aan de Frans-Duitse betrekkingen. Ten eerste verwierp
de Bonsdag in tweede lezing de verplichting, die de Duitse delegatie op
de Londense conferentie had getekend om aan Frankrijk 60 millioen
gulden te betalen wegens geleverde economische hulp na de oorlog.
Hier was de uitslag der stemming 148 tegen 135, bij 18 onthoudingen.
Later heeft de Bondsdag in derde lezing de schuldenovereenkomst goed
gekeurd met 190 tegen 147 stemmen en 11 onthoudingen.
Ten tweede de Westduitse Bondsdag stemde met alle stemmen, uitgezon
derd die der communisten; vóór een resolutie» waarin als basis voor
verder gemarchandeer met Frankrijk over het Saargebied de erkenning
wordt geëist, dat de Saar volkomen Duits gebied is. De feitelijke afschei
ding van West-Duitsland moet ongedaan worden gemaakt. Deze sensa
tionele gang van zaken had begrijpelijk in Frankrijk grote verontwaar
diging gewekt. Wat zal er in deze omstandigheden terechtkomen van
het fiat, dat de Nationale Vergadering aan het Europese leger (E.D.G.)
zou moeten verlenen?
Wij wijzen er op. dat men in Franse
regeringskringen verbaasd cn bezorgd
was over dit nieuws, hetwelk een slechte
invloed zal hebben op de FransDuitse
relaties. Gedurende de debatten gingen
vooral de socialisten in de Bondsdag fel
tegen Frankrijk te keer.
Frankrijk had veel meer uit de Franse
bezettingszone weggehaald dan het er
ooit had heengebracht. Van werkelijke
economische hulp was dan ook geen
sprake geweest. De Fransen hadden aller
lei Duitse goederen tegen vastgestelde
prijzen gekocht en aan derden verkocht
tegen wereldmarktprijzen. Dat was vol
gens de oppositie bij voorbeeld gebeurd
met hout, dat tegen het equivalent van
drie dollar per kubieke meter was ge
kocht, terwijl hout op de wereldmarkt
een prijs van tien a twaalf dollar p
kubieke meter deed. Aldus de oppositie.
Overigens verzetten niet alleen de
socialisten zich tegen de terugbetaling
van de na-oorlogse schuld aan Frankrijk.
Ook verscheidene leden van het rege-
nngsblok. die afkomstig zijn uit de
Franse bezettingszone, stemden eerst
De derde stemming betekent geen ne
derlaag voor kanselier Adenauer, die
steeds heeft gehoopt door de algemene
schuldenovereenkomst het Duitse crediet
in het buitenland weer geheel te herstel
len. De regeringspartijen hebben van
daag een poging gedaan om de oppositie
(Advertentie)
Geen vacantie zonder foto's
Voor een nieuw toestel
Voor een prima film
Voor snelle en goede afwerking
Fofo-Ciné JAN WOLFSLAG
Overgeplaatst naar Brussel
Kapitein moet prinses
Margaret opgeven
Kapitein Peter Townsencj, de held van
de slag om Engeland en opperstalmeester
van Koningin Elizabeth, de man die vol
gens geruchten niet tevergeefs scheen te
dingen naar dt
hand van Prin
ses Margaret, is
anverwacht be-
poemd tot lucht-
vaartattaché bij
de Britse am
bassade te Brus
sel. Kapitein
Townsend zal
dus de dienst
van het ko
ninklijk huis
verlaten en er
is geen kans
meer op, dat hij
Margaret nog
;ens anders dan
als iedere andere .Britse burger zal
kunnen zien.
De kapitein was gedurende de oorlog
bij do Royal Air Force, waar hij zich een
naam van onverschrokkenheid verwierf.
Hij stond zeer in de gunst bij de ko
ninklijke familie, doch van een verhou
ding met Prinses Margaret kan niets ko
men. Het grote bezwaar dat men bij het
hof zowel als in kerkelijke kringen tegen
kapitein Townsend heeft is, dat hij ge
scheiden is. ook al was hij de
Het is wel opmerkelijk, dat zijn be
noeming wordt bekendgemaakt, juist
Prinses Margaret met haar moeder
Zuid-Rhodesia vertoeft.
Duitsland eist
Saargebied terug
tefcen de overeenkomst met Frankrijk
alsnog te overwinnèn en zij is hierin ge
slaagd. De schuldenregeling gaat nu tei
behandeling naar de Bondsraad.
De resolutie, die de Westduitse Bonds-
dag over de Saarkwestie heeft aange-
:n, is ongewoon scherp gesteld. De
regering, aldus de Bondsdag, moet er bij
de verdere onderhandelingen met Frank-
Dver het Saargebied van uitgaan, dat
de Saar volgens het internationale recht
Duits is. Van socialistische zijde werd nog
beweerd, dat de annexatie van Oostduits
grondgebied door Polen in wezen het
zelfde was als wat de Fransen met het
Saargebied hadden gedaan.
t is onder deze omstandigheden, dat
de Westduitse Bondsdag vandaag zal be
slissen of de 17e Juni de dag van de op-
Oost-Berlijn en in de Oostelijke
rtaan als de „dag der Duitse een
heid" feestelijk gevierd zal worden. Hier
toe zijn twee wetsontwerpen, een van de
regeringspartijen en één van de socialis
ten bij het Westduitse parlement inge
diend. De Bondsdag heeft deze wetsont
werpen echter samengesmolten en dit ene
ontwerp komt thans in stemming.
De Amerikaanse Senaatscommissie voor
buitenlandse betrekkingen nam een reso
lutie aan, waarin uitdrukking wordt ge
geven aan de „vaste overtuiging" van
het Amerikaanse volk „dat het volk van
Duitsland, dat thans nog verdeeld is, het
recht heeft verenigd té worden en een
regering te krijgen, die de, in vrije ver
kiezingen tot uitdrukking gebrachte
volkswil, weerspiegelt".
De voorzitter der commissie, Senator
Wiley, deelde mee, dat een dergelijke
resolutie bij het Huis van Afgevaardig
den is ingediend. Sprekend over de be
doeling der resolutie, verklaarde Wiley,
dat „de Oost-Duitsers moeten weten, dat
wij hen niet vergeten. Hij was van oor
deel. dat de actie der commissie de
bondskanselier Adenauer zal helpen, de
Westduitse komende verkiezingen te
Een aantal afgevaardigden verklaarde
later, dat zij zich vergist hadden, aange
zien zij niet hadden ingezien, dat door de
afwijzing de gehele schuldenover
komst van Londen in gevaar was
bracht. De socialisten en communisten
stemden tegen, terwijl de aanhangers der
regeringspartijen, die gisteren even
tegen stemden, thans hun toestemming
S Wij verwijzen naar het Buitenlands
Overzicht in het nummer van heden.
Later werd nog,gemeld, dat de West
duitse Bondsdag inderdaad heeft beslo
ten, dat de 17e Juni als „dag der Duitse
eenheid" zal worden gevierd. Alle par
tijen, uitgezonderd de communisten, ver
klaarden zich vóór dit besluit.
Het IJzeren Gordijn tussen Oost- en West-Berlijn, dat na de onlusten
in Berlijn weer hermetisch gesloten was, werd dezer dagen voor één
dag een heel klein eindje opzij gêschoven. Mensen die in een sector
wonen en in de andere werken, konden een speciaal paspoort krijgen
maar verder kr$eg nagenoeg niemand toestemming de Oostelijke
sector binnen te komen. Belangstelling voor een paspoort was er zoals
de foto laat zien, genoeg. Duizenden stonden in de rij.
Weer twee boerderijen
totaal afgebrand
Opnieuw zwaar weer boven
Nijmegen
Boven Nijmegen en omgeving heeft zich
gisteravond weer een onweersbui met
zware regenval ontlast. In de benedenstad
kon de riolering het water niet verwer
en liepen vele kelders onder water.
In Ooy bij Nijmegen is de bliksem gesla
gen in de grote boerderij van J. Reinen.
De boerderij met hooiopslag brandde ge
heel af. Verzekering dekt de schade.
Door onbekende oorzaak is gistermid
dag onder de gemeente Weerselo (Ov.)
eèn boerderij afgebrand, waardoor drie
gezinnen dakloos werden. Een blusploeg
van het vliegveld Twente was snel ter
plaatse, doch kon weinig anders doen, dan
water uit een tankauto in de vlammen
spuiten. De hoeveelheid was echter te
gering om het vuur te doven. Van de
inboedels werd weinig gered.
Hét gezin Kamphuis, dat het achterste
gedeelte van het verbrande pand bewoon
de, verloor vrijwel al zyn bezit. De ge
in Pierik en Leusekamp konden een
deel van de inventaris redden. De boer
derij. eigendom van mevr. K. L. Croonen
te Oldenzaal, was niet verzekerd.
Brand bij Chamotte-Unie
Omstreeks negen uur hedenmorgen is
brand ontstaan in' de modelmakerij van
de N.V. Chamotte-Unie aan de Tielèr-
weg te Geldermalsen.
Aanvankelijk Hièt de brand zioh
stig aanzien, maar spoedig was het groot
ste gevaar gewèken.
De modelmakerij brandde uit, een grote
hoeveelheid hout ging vèrloren en kost
bare modellen gingen in de vlammen op.
Het bedrijf ondervindt slechts geringe
vertraging doordat de electriciteitsvoor-
ziening stagneerde. Het bedrijf was ver
zekera.
Prins Bemhard ontving
herdenkingsbord
De chef van de luchtmachtstaf, de
luitenant-generaal-vlieger I. A. Aler,
heeft aan Prins Bernhard op diens ver
jaardag namens de Koninklijke Lucht
macht een herdenkingsbord aangeboden,
dat ter ere van het veertigjarig bestaan
vgn de luchtmacht vervaardigd is. Van
dit bord bestaat slechts één exemplaar.
Voorts heeft de chef van de luchtmacht
staf op 1 Juli, de geboortedag van de
luchtmacht, aan minister Staf en de
staatssecretaris Kranenburg eveneens een
herdenkingsbord overhandigd.
De .geheimen" van de Britse atoom-
proef op de Monte Bello-eilanden by
Australië zullen spoedig worden geopen
baard op een film, die in de bioscopen
en voor de televisie wordt vertoond.
Opnieuw 3 doden
door blikseminslag
Meisje en landbouwer
getroffen
Tijdens een onweer, dat zich gister
avond boven Kaatsheuvel onlastte,
het 15-jarige meisje Mientje van Don.
gen uit de gemeente Sprangkapelle door
de bliksem getroffen en gedood,
fietste met haar 19-jarig zusje en
vriendinnetje op het zgn. Horstpad
Kaatsheuvel om voor het onweer te gaan
schuilen. Het zusje liep lichte verv
dingen op, terwijl het vriendinnetje
■gedeerd bleef.
Te Riysbergen (W.-Brabant) werd
de 57-jarige landbouwer H. Voeten door
de bliksem dodelijk getroffen. Met tien
andere mensen had hij een schuilplaats
onder een platte wagen gevonden; hy
werd getroffen toen hij even onder dc
wagen vandaan 'kwam om naar het nood-
De 49-jarige fabrieksarbeider W. B
Mölders. is gisteravond omstreeks acht
uur verdonken, toen hij trachtte eer
tien-jarig jongetje te redden, dat in df
Slingerbeek bij Den Helder (bij Win.
terswijk) aan het pootjebaden was er
plotseling in de diepte verdween. M. kon
zelf niet zwemmen. Hij was gehuwd
vader van twee kinderen. Het jongetje
zag kans de wal te bereiken.
Gisteravond is tijdens een hevig
weer dat boven de Peel woedde, de ge
huwde landbouwer A. Keyzers. die onder
een te velde staande hooiruiter schuilde,
door de bliksem gedood.
DAT de ANWB thans bezig is met het
plaatsen van rivierborden, zodat men
straks ook lezen kan welke rivier men
passeert.
DAT het wetsontwerp sociaal toerisme,
waarbij het gebruik van kampeerterrei
nen e.d. geregeld wordt, volgens dc
ANWB nog dit jaar in behandeling komt.
DAT ir. G. Maris, dir -gen. van de rijks-
waterstaat, hedenavond van 7.10 tot 7.35
uur over Hilversum I spreekt over de
vorderingen van het dijkherstel in het
rampgebied.
DAT Vrijdag 10 Juli het glasmuseum
in Leerdam officieel geopend wordt.
DAT de bemanning van de gezonken
Ned. kustvaarder Cornells B in Napels is
aangekomen en via het Ned. gezantschap
in Rome naar ons land terugkeert.
DAT door gasontwikkeling op een der
pontons van het Julianadok te Soerabaja
drie personen om het leven zijn gekomen,
I onder wie de Ned. dokmeester B. H.
I Lensink.
Ex-koning Talal had
een auto-ongeluk
Ex-koning Talal van Jordanië heeft
gisteren op de weg van Alexandrië naar
Cairo een auto-ongeluk gehad.
ex-koning reed met grote snelheid,
i zijn wagen over de kop sloeg en in
sloot terechtkwam. De adjudant van
Talal. luitenant Ibrahim Asfour, kwam bij
het ongeluk om. Twee andere inzittenden.
Egyptisch politie-officier en een
Egyptische chauffeur, van wie Talal het
stuur had overgenomen, liepen ernstige
verwondingen op.
Ex-koning Talal zelf werd slechts licht
gewond.
Knoop wordt doorgehakt
TOERISTISCHE F1ETSWEGEN GEDEELTELIJK
GESLOTEN
Het ligt in het voornemen van de
Regering, om alle bromfietsen tot een
cylinderinhoud van 50 kubieke centi
meter naar het rijwielpad te verwijzen.
Alle bromfietsen die een grotere capaci
teit hebben, zullen als motoren worden
beschouwd. Men hoopt, dat van deze
regeling het gevolg zal zijn, dat er een
selectie ontstaat door de gebruikers van
de bromfietsen zelf, die, als zij een
nieuwe bromfiets nodig hebben, op een
zwaardere zullen overgaan, en dus
motorrijder worden, dan wel terugkeren
tot een normale fiets. De toeristische
rijwielpaden blijven gesloten voor hel
bromfietsverkèer voor zover zij voeren
door streken, die het niet gewenst ma
ken dat bromfietsen daar de rust ver
storen. Overigens ligt hèt in het voor
nemen de bromfietsen wél op de met
het z.g. zwarte bord aangeduide rijwiel
paden toe te laten. 95 pCt van alle brom
fietsen heeft een fietskarakter. Op de
4 millioen fietsen in Nederland zijn er
300.000 bromfietsers. Het moet dus mo
gelijk zijn, om fietsers en bromfietsers
gelijktijdig van de fietspaden gebruik te
doen maken. Ontstaan er op spitsuren
Prins Bernhard gal toelichting
Rampenfonds maakt nieuwe
uitkeringen bekend
Aanvullende regeling voor huisraadschade;
periodieke kostwinnersvergoeding
Het Nationale Rampenfonds heeft
twee zeer belangrijke besluiten genomen.
Het eerste betreft een aanvullende rege-
ter vergoeding van de geleden huis
raadschade. Werd eerst volstaan met
voorlopige uitkering van 50 pet aan
de hand van de opgemaakte schade
lasten, thans heeft men besloten tot een
tweede uitkering van 50 pet op basis
de oude regeling, om deze, voor hen
die daarvoor in aanmerking komen, in
later stadium te doen volgen door
slotuitkering op basis van de nieu-
regeling. Voorts heeft het Rampen
fonds in principe, doch definitief beslo-
iver te gaan tot periodiek# uitkcrin-
aan personen wier echtgenoot,
vader, verzorger of kostwinner door of
verband met de jongste natuurramp
het leven heeft verloren of invalide is
geworden, alsmede aan die invaliden zelf.,
Er wordt een kapitaal afgezonderd om
die uitkeringen voor de duur van de
noodzaak blijvend te verzekeren.
Wat bet eerste besluit betreft, was
het Rampenfonds zich bewust dat de
oude regeling onvoldoende was tot her
van de huisraadschade. Het heeft
daarom een nieuw systeem ontworpen,
dat dit herstel wel zou verzekeren. Aan
gezien onder de nieuwe regeling geen
der getroffenen minder zal ontvangen
dan 100 pet van de oude regeling, heeft
gemeend niet op het in werking
treden van de nieuwe regeling te moeten
wachten.
Die nieuwe regeling is, zoals hiervoor
reeds bleek, gebaseerd op de overweging
dat sommige getroffenen weliswaar met
een uitkering van 100 pet van de oude
regeling reeds nagenoeg zijn geholpen,
maar anderzijds velen daarmee niet in
staat worden gesteld hun vroegere milieu
te herstellen. Dit laatste is voornamelijk
*n gevolg van het feit dat in sommige
oonmilieus vele artikelen worden aan
getroffen die in de normatieve lijst niet
voorkomen en voorts het huisraadbezit
een kwaliteit is, die voor de een
heidsprijzen van de normatieve lijst on
mogelijk kunnen worden aangeschaft.
Om herstel binnen redelijke grenzen
in het vroegere woonmilieu op snellere
Am. B 47 boven Enge
land neergestort
Eén van de Amerikaanse B. 47-straal-
bomménwerpers, die onlangs een record
vlucht over de Atlantische Oceaan maak
ten, is vandaag nabij Oxford neergestort.
De drie leden van de bemanning tawa-
men om het leven.
Het zesmotorige toestel viel even
dat het zou landen, loodrecht naar bene
den en kwam tussen Heyford en Fritwell
op de spoorbaan terecht.
Boeren tegen vliegveld.
Zevenhonderd boeren uit het Duitse
district Düren, niet ver van de Limburg
se grens, hebben een protestmars onder
nomen naar de bondskanselier in Bonn
om hun bezwaren kenbaar te maken tegen
de aanleg van een vliegveld voor straal
jagers. De boeren van het dorp Nörvenig
verliezen door deze aanleg waarmee gis
teren is begonnen, een belangrijk deel
van hun landerijen.
DAT de Franse bezettingstroepen in
Duitsland ruim 40.000 voor de Ned.
watersnoodslachtoffers bijeenbrachten.
DAT de raad van Middelharnis 150 wo
ningen onbewoonbaar verklarde, die me
rendeels door de ramp in vervallen staat
zyn geraakt.
DAT Het Utrechts Landschap het oude
landgoed Haudringe (62 ha) in De Bilt zal
aankopen als recreatie-oord.
DAT een gemeenteraadslid van het
Duitse Laurensberg (bij Vaals) een bij
de grenscorrectie Nederlands geworden
weggedeelte terug vraagt, aangezien dc
autobus hier nu een omweg moet maken.
DAT het in de rampnacht bij Anna Ja-
cobapolder (St. Philipsland) gestrande
vissersvaartuig Pionier H 4 dezer dagen
weer vlot is gekomen.
DAT de bouwkosten van zeeschepen
blijkens het jaarverslag der K. v. K. te
R'dam in 1952 met meer dan 10 pet. zijn
gestegen.
DAT maj. F. de Ruig (Wassenaar) van
de inspectie verbindingsdienst benoemd is
bij het NAT.B.hoofdkwartier in Parijs
en gelijkertijd bevorderd tot luitenant-
kolonel.
voor ieder aanvaardbare wijze te be
naderen, heeft het N.R.F. gemeend aan
alle getroffenen die daarvoor in aan
merking komen, een slotuitkering te moe-
verzekeren die berekend zal worden
de hand van de volgende twee fac
toren:
le. Een op te stellen aanvullende nor
matieve lijst (met eenheidsprijzen) van
practisch alle goederén welke in de oor
spronkelijke lijst ontbraken.
2e. Een waardering van het vèrloren
gegane huisraad naar enkele prijsklassen,
gebaseerd op het woonmilieu.
De waardering naar prijsklassen zal
verricht worden "door daartoe ln het lè-
te roepen plaatselijke commissies.
Aangezien rekening moet worden ge
houden met de mogelijkheid dat enkele
der getroffenen van mening klijken dat.
zij ook na ontvangst van de slotuitkering
onvoldoende zijn schadeloos gesteld, is
besloten tot de instelling van een be
roepsinstantie welke geheel los van het
N.R.F. zal staan en onafhankelijk daar-
zal kunnen beslissen. Het N.R.F.
heeft besloten ook de nieuwe uitkerin
gen niet in waardebonnen, maar geheel
contanten te doen plaats hebben.
Een tweede belangrijk besluit is door
het N.R.F. genomen t.a.v. de verzorging
de nagelaten betrekkingen van de
rampslachtoffers en van hen die tenge
volge van de ramp invalide zijn gewor
den. Het inzicht in het aantal' pèrsonen
n de uitkeringsregeling zou moeten
worden betrokken, alsmede de gegevens
zoor de grootte van de uitkeringen
bepalend moeten worden geacht, is nog
onvoldoende om reeds thans tot een uit
keringsschema te besluiten. De gedach-
/an het N.R.F. gaan echter uit naar
uitkeringen welke binnen «redelijke gren-
de handhaving of het herstel ver
zekeren van het levenspeil waarop de
betrokkenen voor de ramp gewend wa-
te leven. Een daartoe in het leven
geroepen commissie is thans doende de
vereiste gegevens te verzamelen.
Prins gai toelichting
In zijn kwaliteit van voorzitter var
N.R.F. heeft Prins Bernhard zich gister
avond via de radio tot het Nederlandse
volk gericht met een toelichting op de
euwe beslissingen/van het fonds.
Aangaande de uitkeringsregeling
weduwen, wezen en invaliden zei
Prins, dat de grootte van genoemde uit
keringen o.a. afhankelyk zal zijn van
vroegere levenspeil en van eventuele
dere inkomsten en pensioenen.
Daarna vestigde de Prins de aandacht
op de uitkering van de tweede vijftig
procent. Hiermede zal reeds dezer dagen
begonnen worden. Het Rampenfonds zal
voor dit doel chèques verzenden, die op
ieder postkantoor verzilverd kunnen
worden.
In gevallen van verspilling krijgt de
burgemeester de bevoegdheid, de
kering via een instelling of een maat
schappelijk werkster te doen geschieden.
In het geheel zijn er 45.000 getroffen
gezinnen en het N.R.F. kan 1000 cheqüei
per dag verzendèn. Voor de afwikkeling
zou dus slechts anderhalve maand nodig
Naar de mening van de Prins zal het
Rampenfonds door de nieuwe uitkeringen
grotendeels, zo niet geheel zijn uitgeput.
DAT het bij Noorwegen gekapseisde
Ncd. schip Toos wegens een vordering van
de vissers, die het op sleèptouw hebben
genomen, aan de ketting is gelegd et
nog wel een maand kan duren, eèr
naar ons land terugkeert.
DAT de jeugdafd. van het Rode Kruis
in Aalsmeer morgen in Ter Heyden
Wagenberg (NJ3 speelgoed gaat uit
delen.
DAT in R'dam in 1952 ondanks de
nieuwbouw vrijwel niets is ingelopen op
het tekort van ongeveer 24.000 woningen.
DAT de ver. De Joodse Invalide te
A'dam van hgar circa 10.000 leden van
vóór de oorlog er nu nog maar 500 over
heeft.
DAT staatssecretaris Muntendam giste
ren in A'dam 100 vertegenwoordigers van
ziekenfondsen uit zeven landen heeft toe
gesproken, op de derde algeméne vergade
ring van de Int. Vér. v$n de Mutualiteit.
DAT de Tweede Kamer in de week.
die op 13 Juli begint, het verdrag inzake
de Europese Defensie Gemeenschap ln het
openbaar zal behandelen.
DAT morgenochtend een complex va-
cantiehuizen van de Ned. Bond v. Ge
meente-ambtenaren in de bossen by Ot-
teroo geopend wordt
tóch moeilijkheden, dan is het de be
doeling om onder die omstandigheden
de Bromfietser gelegenheid te geven op
de rijbanen te blijven. Men ontveinst
zich niet, dat in de toekomst de fiets
paden veel breder moeten worden en
verbreding van de wegen
zoeken in een versmalling van de ber
inmiddels blijkt uit een uitspraak van
de Krijgsraad in Den Haag, dat het hard
nodig werd, de status van dé bromfiets
nader te regelen. Op 19 April j.l. kwam
namelijk een soldaat van de luchtdoel-
artillerie op de Huizerweg op de split
sing met de Noordenveg in het Gooi
mët zijn auto in botsing met een brom-
fietsende dame. De dame kreeg een
schedeltrauma en moest tamelijk lang
liekenhuis blijven. De militair
werd vervolgd voor niets minder dan
het „roekeloos"' besturen van zijn voer
tuig. waarmee hij geen voorrang ver
leend zou hebben aan de dame op de
bromfiets, die v an rechts kwam. De
Krijgsraad heeft echter hetzelfde over-
ogen als de Regering, namelijk, dat
*n bromfiets, die een motor met een
cylinderinhoud van 50 kubieke centi-
of minder heeft in de zin der wet
als rijwiel beschouwd dient te worden,
althans niet als motorvoertuig en dat
roekeloos rijden door de militair
geen sprake is. De dame had voorrang
fnoeten verlenen aan de militaire wa
gen. Beklaagde werd dan ook vrijge
sproken.
Amok in Harlingen
Chileen smeet met
basaltblokken
Na emotionele reis om zijn
kind te redden
De Harlinger politie kreeg eergister
avond bericht, dat een der opvarenden
van het Argêntijnse stoomschip San Fer
nando amok maakte op de kade van de
Willemshavén. Iri een vlaag van razernij
smeet de man met zware basaltblokken
trok met zijn blote handen de staal
draadomrastering van het haventerrein
stuk. De politie overmeesterde hem en
-nam hem mee naar het bureau.
zijn trieste verhaal: De man. de
42-jarige M., bankbediende in Valpa
raiso (Chili), is gehuwd met een Duitse
vrouw en had een dochtertje, dat geope
reerd moest worden ep in Chili niet ge
holpen" kon wórden', Hy verkocht zijn
huis en bezittingen en ging met zijn
dochterje per vliegtuig naar Hamburg
om het leven van zijn kind te redden.
Zyn vrouw bleef in behoeftige omstan
digheden achter. De operatie is geiukt
de man zou met de San Fernando de
terugreis naar Zuid-Amerika maken,
maar de emoties waren hem blijkbaar te
zwaar geweest.
,s Middags voor het vertrek was hij
van boord gelopen en zwierf door de vel
den in de omgeving van Harlingen. Een
visser, die hem op zijn verzoek over de
Bolswarder Vaart roeide, waarschuwde
de politie, die de man in de omgeving
van Aohlum, pl.m. 6 (km van Harlingen.
oppikte en met een zoet lijntje weer aan
boord bracht. Daar de kapitein van het
schip weigerde de mah aan boord te
nen, is hij naar Amsterdam gebracht
vandaar via Oldenzaal over de grens
vervoerd. Hij wordt voorlopig" iri Ham
burg ter verpleging opgenomen en zal
eerst nog een maand bij zijn dochtertje
blijven.
Von Neurath stervende
Volgens „Der Mittag" is de voormalige
nazi-minister van Buitenlandse Zaken,
de 80-jarige Von Neurath. die thans
wegens oorlogsmisdaden in de internatio
nale gevangenis van Spandau (Berlijn)
zit, stervende.
Op deze foto ziet men Von Neu
rath (rechts) met naast hem de
destijds terechtgestelde Julius
Streicher, de grootste Jodenver-
volger in Hitler-Duitsland.
A tl vertenie I
En NU met VACANTIE
Weinig verandering
Tot morgenavond verwacht
|De Bilt: Half tot zwaar be-
|wolkt met enkele verspreide
f régen- óf onweersbuien.
I Zwakke tot matige wind ln
W\ hoofdzaak tussen Noord en
Noord-West. Dezelfde of iets
lagere temperatuur.
(Opgemaakt om tien uur).
HET toelatingsexamen voor de middel
bare school is weer achter de rug.
Met het bekende resultaat: zóveel ge
slaagd en zóveel afgewezen. Gelukkig
ertreft de vreugde het leed verre. Ook
de critiek op dit examen gaat nu ver
stommen. Tegen de komkommertijd wor
den we rustig.
Maar volgend jaar gaan we weer ver
der: met een nieuw toelatings-examen
en ook met nieuwe critiek. Zo gaat het
al tientallen jaren, alle discussies, plan
nen en experimenten ten spijt Wii zijn
in ons land niet zo vlug met onderwijs
hervormingen. Daarover zou een ver
volgverhaal te schrijven zijn; maar nu
gaat het alleen maar over de toelating.
Laten we om te beginnen met één
hardnekkig sprookje afrekenen, nl. dat
het toelatingsexamen een aanwijzing zou
geven voor schoolsucces op lange
afstand.
U kent het verhaaltje van de tien luci
fers. Vijf er van breekt u middendoor,
drie krijgen een knikje en twee blijven
ongeschonden. Die tien lucifers zijn tien
toegelaten leerlingen: vijf behalen nooit
het einddiploma, drie eerst na één of
meer keren doubleren en slechts de
overgebleven twee behalen het eind
diploma zonder kleerscheuren.
TA AT is een hoogst ernstige aanklacht,
die alle aandacht verdient. Maar met
het toelatingsexamen hebben die lucifers
nauwelijks te maken. De conclusie uit
deze lucifers-affaire, die wij onlangs aan
troffen in c bekend weekblad: „de
examens hebban nagenoeg geen waarde
als selectiemiddel", is er dan ook op
deze grond wel te verstaan volkomen
Wie kan met zekerheid voorspellen hoe
een kind van twaalf jaar zich gedurende
langdurige puberteit zal ontwikkelen? Er
zullen er zijn, die zich op verrassende
wijze ontplooien; anderen hebben spoe
dig hun plafond bereikt. Sommigen zul
len moeilijkheden krijgen met nieuwe
vakken, die grote eisen aan het denk
vermogen stellen; anderen kunnen de
grotere eigen verantwoordelijkheid in de
hogere klassen niet dragen.
De mens, dus ook het kind. is nu een
maal een gecompliceerd wezen. Wie
durft zelfs van zijn eigen kind voorspel
len, hoe het zich tussen twaalf en acht
tien zal ontwikkelen? Natuurlijk, hier
liggen inderdaad problemen, die schreeu
wen om oplossing. Maar dat zijn pro
blemen van het middelbaar onderwijs als
zodanig, niet van de toelating.
Aan het schoolhoofd wordt dan ook bij
de gebruikelijke informatie zeer terecht
alléén gevraagd, of hij zijn leerling ge
schikt acht om het onderwijs in de eerste
klasse van de middelbare school te
vólgen.
Er is geen objectieve norm tc vinden,
die een vlot doorlopen van de middelbare
school in haar huidige organisatie garan
deert. Maar wij zullen niettemin zo goed
mógelijk moeten selecteren.
In ieder geval dient het wapen der cri
tiek voorzichtig te worder» gehanteerd,
wanneer het gaat om het toelatings
examen. En verder: zijn binnen het raam
van de huidige regeling reeds alle moge
lijkheden beproefd?
T'OJU 1ST kwam het schoolhoofd ter
sprake. Dat is een belangrijk man.
Hij heeft zes jaren met de leerling ge
werkt of hem tenminste nauwlettend
geobserveerd. Zyn oordeel is dys van
grote betekenis, kan het althans zyn.
Alle vernuftige oplossingen van het
aansluitingsprobleem zullen falen, indien
men zich in dit land niet bewust wordt
van de eenvoudige waarheid, dat \yer-
kelijke aansluiting slechts mogelijk is,
indien de leraren van M.O. en V.H.O.
zich ter dege op de hoogte stellen van
de aard, de werkwijze, de moeilijkheden
en de mogelijkheden van het L.O. en
andersom, indien het L.O. zich interes
seert voor de eisen, die M.O. en V.H.O.
moeten stellen.
Thans beperkt het contact zich veelal
tot het jaarlijkse invulformulier. Zelfs
de schoolleiders kennen elkaar nauwe
lijks van aangezicht. Wij moeten met
elkaar willen spreken en naar elkaar
willen luisteren. Dat zou meer effect
sorteren dan de oppervlakkige verwijten,
waarmede men elkaar thans van tijd tot
tijd overstelpt.
"Van beide kanten zijn er tekortko
mingen. Hier is een onderwys-„hervor-
ming" tot stand te brengen, die geen
bespreking in de Kamer vereist.
"C'R zou voorts veel gewonnen zijn, in-
-*-J dien de aardrijkskunde en de ge
schiedenis uit het toelatingsexamen wer
den geschrapt. Deze beide zijn op de
lagere school vrijwel uitsluitend leer
vakken als vertelvakken kunnen ze
thans nauwelijks tot hun recht komen
en missen bijgevolg voldoende selec
tieve waarde. En daar gaat het om. De
winst voor het L.O. zou groot zijn. Geen
feitendril meer. Aardrijkskunde en ge
schiedenis kunnen weer tot een levend
bezit van de kleintjes worden gemaakt.
En nu rekenen en Nederlandse taal.
Het is goed, dat het L.O. een test be
houdt waaraan eigen opleiding kan
worden getoetst. Een stimulans en een
norm tevens; niet iedereen heeft dit no
dig, maar er zijn ook zwakke broeders.
Daarom ware dit deel van het toela
tingsexamen niet af te schaffen, ook a!
omdat genoemde vakken wèl selectieve
waarde hebben. Eis is evenwel, dat
V.H.M.O. en L.O. over de aard van het
op te dragen werk overleg plegen, uiter
aard binnen het raam van de voorschrif
ten. Het is een gelukkig symptoom van
dagend inzicht, dat sommige leraren aan
de schoolhoofden om prototypen van
sommen vragen.
En tenslotte zou na het eerste Kerst
rapport een vergadering van de leraren
met de hoofden van scholen, die leerlin
gen hebben afgeleverd, ter bespreking
van de vorderingen en de moeilijkheden
der eerste-klassertjes. zeer op zijn plaats
zyn en slechts verhelderend werken.
AARD en omvang van het toelatings-
x*- examen, alsmede de erkenning, dat
dit examen alléén niet voldoende is. zijn
voor de oplossing van het vraagstuk be
palend. Wie dit vasthoudt zal in het
admissie-examen zo'n slechte maatstaf
niet hebben. De cijfers zullen het uit
wijzen.
Waarmede niets is gezegd ten nadele
van het experiment van de proefklasse,
dat echter voor grote scholen op aan
zienlijke bezwaren st^it, zoals trouwens
ook vele andere plannen en suggesties
het voordeel van de eenvoud missen.
Dr G. B. W. HUIZINGA.
ZON EN MAAN
Zatèrdag: Zon 4.26 tot 21.02 uur; maan
0.0 tot 14.06 uur. Op 11 Juli N.M.
