|iieumr gcitethe (ümiraitt Feest bij H. B.G. te Lisse Neen, zeggen de Russen, juist in Berlijn is de wereld een dansfeest Met zoete broodjes pogen Sowjets de contra-revolutie te keren Churchill vergezeld zijn atoomexpert van John Christie is ter dood veroordeeld Wist U De fabel van de motie 11 VRIJDAG 26 JUNI 1953 BUREAUX: Steen6traat 37. Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling: TeL 31441 Postrekening: 58936 ABONNEMENTEN: 6.- per kwartaal; f 2.per maand; 0.47 per week. ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter (By contract belangrijke korting) Vier en dertigste Jaargang No 9770 Directie: F. DIE MER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken •SUatetcthtbffeltrvea o|ü fert in tigfjenspott" DE DANS OM DE GALG... besloten, de „staatsreserves" vrij te geven. Deze „staatsreserves' zullen moeten worden aangevuld uit leveringen, afkomstig uit het Wes ten of de andere satellietlanden, hetgeen op nieuwe economische be zwaren zal stuiten. De arbeiders dringen aan op spoedige verbetering van hun lot en de toestand blijft gespannen, ook al hebben 29 Duitsers voor Russische vuurpelotons het leven gelaten. Ook heerst er groeiende verontwaardiging over het voortduren van de staat van beleg. Premier Grotewohl en andere politieke autoriteiten reizen de Oostduitse steden af, handenvol beloften uitstrooiende onder de oproerige arbeiders. Een groep Oostduitse vluchtelingen heeft bij het Russische oorlogsgedenk teken in de Amerikaanse sector van Berlijn een zes meter hoog houten kruis geplaatst, dat bedoeld is als blijvend gedenkteken voor de slacht offers der onlusten. Steeds weer wordt melding gemaakt incidenten. Zo heeft een lid van de Oost duitse volkspolitie een Westduitse douane beambte aan de grens tussen de Franse de Russische sector t© Berlijn met de kolf van zijn karabijn érnstig gewond Over de vrijgegeven „staatsreserves" wordt nader gemeld, dat het regeringsbe sluit voorziet in de verkoop van 5000 visconserven, 25.000 ton vlees en 15.000 ton suiker. Er zullen groenten en fruit ter waarde van 5 millioen roebel worden ingevoerd. Ook zal in het derde kwartaal 1953 54.000 ton brood meer worden gebakken dan men tot dusver van plan De heren van het Kremlin alsmede filiaalhouder Grotewohl trachten thans met brood de contrarevolutie te keren. In politieke zin worden er „zoete broodjes" gebakken. Andere maatregelen beogen meer loon, minder gedwongen leveringen voor de boeren en verhoging van de pensioenen. Het Oostduitse kabinet heeft bekendge maakt, dat 25 personen bij de ongeregeld heden in Oost-Berlijn en Oost-Duitsland zijn gedood en 378 gewond. Onder de slachtoffers waren vier politiemannen; het aantal gewonden bedroeg 378 onder ie 191 politiemannen en 61 burgers. In het Engelse Lagerhuis zijn twee mo ties ingediend naar aanleiding van de onlusten in Berlijn. De motie van Labour spreekt zich uit ten gunste van een her eniging van Duitsland en tegen de ont werpen, gebaseerd op 'n blijvende schei ding tussen Oost- en West-Duitsland, spe ciaal tegen de E.D.G. Vijftig leden van Labour hebben in een brief aan de rege ring der Sowjet-Unie geprotesteerd tegen ie wijze waarop de Russische bezettings strijdkrachten waren gebruikt om de Oostduitse arbeiders neer te slaan. Vermelden wij nog, dat de Westduitse Bondsdag besloten heeft het debat over de buitenlandse politiek dat vandaag ge houden zou worden uit te stellen tot Woensdag 1 Juli, zulks op verzoek r^Ti/iberaal-Democratische Partij. Mogen wij het bericht van AP. uit Ier lijn geloven dan hebben Russische .oldaten en Duitse meisjes gisteravond op „Unter den Linden" gedanst. De commu nisten beweren dat het dansfeest spontaan was, hoewel de staat van beleg reeds 9 dagen duurt en openbare bijeenkomsten van meer dan drie Duitsers strikt verbo den zijn. Een partijloze kantoorbediende Rotraud Stuebe merkte op: „Dit dansen met Russische vrienden zal altijd in mijn herinnering gegrift blijven". Hij vergat er bij te zeggen, dat het een dans is i de galg! Zo gebruiken de Russen dans muziek als propagandamiddel om maar bewijzen „hoe sterk de DuitsRussische vriendschap nog is." Elizabeth stormachtig lin Schotland ontvangen [in plaats van demonstraties Op de derde dag van haar „rondreis i de kroning" is koningin Elizabeth II Engeland gisteren te Glasgow, het t van Schotland, stormachtig ontvan- Een geestdriftige menigte negeerde e politie-afzetting en schaarde zich rond wagen van de vorstin. I Door de grote hitte bezwijmden vele .hotten en ook een „berenmuts" (lijf- Wacht) van de koningin werd door de [hogere temperatuur bevangen. Zó groot i de belangstelling, dat vele me onder de voet werden gelopen. Niet mln- dan vijftig personen werden in kiekenhuis opgenomen, j Deze grootse ontvangst is wel tegengestelde van wat men in Britse jolitieke kringen vreesde, n.l. dat de 8chotBe nationalisten demonstraties zou- organiseren. Nehroe wil de V.N. bijeenroepen De Indiase premier Nehroe, die mo- nenteel een bezoek brengt aan Egypte, leeft de voorzitter van de Algemene 2 Vergadering van de Ver. Naties, Lester 5 'earson, een boodschap gezonden, waar- n hij hem voorstelt dit lichaam spoedig te roepen, om de onderhandélin- rer een wapenstilstand in Korea bespreken. Bevordering Landmacht Nieuwe regeling verschenen als legerorder _uiwe bevord eringsvoorschr if t zoor het personeel van de Koninklijke ..andmacht beneden de rang van tweede uitenant is thans als legerorder versche- Het oude voorschrift dateert van en voldoet sinds lang niet meer aan De bevordering zal na 1 Juni j.l. ge leden aan de hand van een candida- ilijst. De volgorde op deze lijst wordt bepaald door het rangnummer bij behaald. Belanghebbenden kun de candidatenlijsten inzage ver- irygen. (Inschrijving Vierdaagse sluif Woensdag a.s. J Naar men ons verzocht mee te delen, plu it de inschrijving voor de vierdaagse welke van 21 tm. 24 Juli a.s. ts [Nijmegen zullen worden gehouden onher roepelijk 1 Juli a.s. 12.00 uur. Een VROEGTIJDIGE inschrijving zal srste op prijs worden gesteld. Het ïcretariaat is gevestigd te 's-Graven- ige, Valkenbosplein 18, telefoon 391846. N In de Mount Carmel-kerk te New York is dezer dagen het huwelijk vol trokken. tussen de aartshertog Ru dolph van Hahsburg, de jongste zoon van de laatste Oostenrijkse keizer, en Xenia Besobrasof, een dame van de oude Russische adel. Zij vluchtte na de Russische revolutie naar de Ver. Staten. De foto werd genomen op het moment, dat bisschop Sheen de zegen uitsprak. Goederentrein te Zwolle ontspoord Wagen werd in tweeën gesneden In de afgelopen nacht is op het ran geerterrein van de N.S. te Zwolle een goederentrein ontspoord bij het overtrek ken van het ene spoor naar het andere. Een electrische locomotief schoot van de rails en enige goederenwagons werden elkaar gedrukt. Vijf stel rails werden ten gevolge hiervan geblokkeerd, waardoor grote vertraging in het goederenverkeer ontstond. Het passagiersverkeer onder vond geen hinder van het gebeurde- He denochtend was het opruimingswerk in volle gang. Waarschijnlijk heeft men by het overtrekken te ver doorgetrokken en neeft men het stopsein niet opgemerkt. Een goederenwagon werd finaal door een ijzeren paal in tweeën gesneden. Van de Nederlandse spoorwegen ver nam het ANP nog, dat het rangerende treindeel, doordat het te ver was door gereden, de binnenkomende goederentrein lz} de fJank heeft aangereden. Het achter ste deel van de binnenkomende goederen trein is ontspoord, terwijl enkele wagons werden vernield. Er hebben zich geen persoonlijke ongelukken voorgedaan. De electrische bovenleiding is niet noemens waardig beschadigd. Men verwachtte dat de opruimingswerken aan het einde van deze morgen zouden zyn geëindigd. Jongen te Rockanje in zee verdronken Bij het baden in zee is gisteravond te Roskanje (bij Den Briel) de 9-jarige jon gen IJ. Cordia uit Vlaardingen verdron ken. Het stoffelijk overschot is gevonden. Nederlaag voor Adenauer De Westduitse kieswet goedgekeurd Na een politieke strijd van maanden heeft de Westduitse Bondsdag gisteren vastgesteld, op welke wijze in September nieuwe Bondsdag zal worden geko- Tevergeefs heeft Adenauer gestre- /oor een kiesstelsel, volgens hetwelk de regeringspartijen vereend tegenover de socialisten zouden staan. Een pleister op de wonde is evenwel het besluit vn de Bondsdag, partijen, die geen vijf pro cent der stemmen lin het Bondsgebied be halen, geen zetel te geven. Voorts is er de bepaling, dat een partij ten minste één zetel moet hebben behaald in de directe verkiezingen om aan de andere stemming te mogen meedoen. De helft van het aan tal afgevaardigden in de nieuwe Bonds dag wordt n.1- gekozen in directe verkie zingen, de andere helft volgens het systeem van evenredige vertegenwoordi ging. Volgens de correspondent van het A.NP. betekent de nieuwe kieswet wel haast zeker, dat ditmaal geen co ten zitting zullen kunnen neme... Het thans aangenomen wetsontwerp werd door de liberalen en socialisten ver dedigd. Adenauers Christen-Democraten besloten tenslotte, zich bij hun nederlaag neer te leggen en stemden vóór. Tegen stemden de rechtse onafhankelyken, Duitse Partij (de rechtervleugel Adenauers coalitie), de Beierse afdeling van Adenauers partij en de communisten. De conference op Bermuda Britse premier is voorstander van een viermogendheden-conferentie In Londen is officieel bekendgemaakt, dat premier Sir Winston Churchill op reis naar de Bermuda-eilanden het bijwonen van de conferentie der Westelijke „Grote Drie" o.m. zal worden vergezeld door zijn echtgenote en door Lord Alexander, minister van Defensie, Lord Cherwell, Paymaster General, raadsman van de premier voor weten schappelijke en atomische vraagstukken. Churchill zal er bij president Eisen hower op aandringen, te trachten toe stemming van het Amerikaanse Congres te krijgen voor een overeenkomst Brits-Amerikaanse samenwerking op het gebied van de kernphysica, aldus werd politieke kringen te Londen mede gedeeld. een, door het Congres aangenomen wet, is het de Amerikaanse regering ver boden inlichtingen over het atoomonder zoek in de Verenigde Staten aan andere landen te verschaffen, aldus Reuter. Aan A P. ontlenen wij, dat Churchill, die bij afwezigheid van de nog ziek zijn de Eden (Eden zou Dinsdag het zieken huis in Boston mogen verlaten en even tueel ook later naar Bermuda gaan, luidt ander bericht), de portefeuille Buit. Zaken beheert, duidelijk te staan heeft gegeven dat hij van plan is te dringen op een nieuwe conferentie Timmerman in Amsterdam struikelde en overleed In de Plantage Middenlaan te Amster dam is gasteren een 53-jarige timmerman, die werkzaamheden verrichtte in de Her vormde kweekschool, over een plank ge struikeld. De man viel achterover en kwam met zijn hoofd op de eerste trede de trap terecht. Hij overleed ter van de grote mogendheden met Rusland. Het wordt van groot belang geacht, dat hij mede vergezeld wordt door zijn voor naamste atoomdeskundige, Lord Cher well. Hieruit blykt dus, dat het atoom- vraagstuk eveneens te Bermuda bespro ken zal worden. G. de Wilde, geboi Gistermiddag werden generaal Ridgway en zijn echtgenote door het koninklijk paar ten paleize Soestdijk ontvangen. Ter gelegenheid van dit af scheidsbezoek is de generaal, die aftreedt als opperbevelheb ber 'van de N.A.T.O.-strijd- krachten in Europa, benoemd tot grootkruis in de orde van Oranje Nassau. Gen. Ridgway benoemd tot grootkruis O.N. Aftredende opperbevelhebber bij Koningin en Prins Koningin Juliana heeft generaal Ridg way benoemd tot grootkruis in de orde Oranje Nassau en dit gisteren op paleis Soestdijk persoonlijk medegedeeld aan de aftredende opperbevelhebber der geallieerde strijdkrachten in Europa. De generaal is gistermiddag met zyn echtgenote op het vliegveld Soesterberg gearriveerd, waar hij werd ontvangen door de voorzitter van het comité der verenigde chefs van staven, lt gen.-vlie- ger I. A. Aler. Na de erewacht geïnspecteerd te heb- ;n, begaven generaal en mevrouw Ridgway zich naar het paleis Soestdijk, zy door H.M. de Koningin en Prins Bernhard werden ontvangen. Gisteren heeft mi bister-president dr W. Drees in Den Haag de hoge gasten ;n regeringsdiner aangeboden. Tijdens zijn bezoek aan Brussel heeft generaal Ridgway gisterer. de medaille grootofficier in de orde van di Kroon van Koning Boudewijn van Bel gië ontvangen. Appèl op het geweten van het Ned. volk Interkerkelijke dienst tén bate van Ambonnezen en Indische Nederlanders (Van een onzer verslaggevers) De Ambonnezen en de Indische Neder landers, met wie vroeger wel degelijk rekening werd gehouden, zijn thans ge reduceerd tot nietige bevolkingsgroepen. Deze woorden sprak dezer dagen in de Duitse kerk aan het Bleyenburg ds G. v. Haasen, Ind predikant alhier, tijdens een interkerkelijke dienst, uitgaande van de Stichting „Met Gods Vertrouwen Voor waarts". Spr. wierp hierbij de schuld op het Nederlandse volk, dat een zedelijke verplichting heeft jegens deze groepen. Wij hebben deze avond uitgeschreven om een appèl uit te brengen op het geweten van het Nederlandse volk en daardoor bij te dragen tot leniging van de nood in de Ambonnese kampen en de gezinnen der Indische Nederlanders, zo zei de pre dikant. Maar laten wij niet vergeten, dat "ij een Barmhartige Samaritaan hebben, e voor onze zonde is gestorven. Ds L. S. den Boer, Chr. Geref. pred te 's-Gravenhage-West, hield een toespraak „Tijdige slangenbezwering". Wij die- de slang, die Ambon en de kinderen blank en bruin gebeten heeft, de in te drukken voor het te laat is. God schrijft de wereldgeschiedenis en deze heeft de kerk als middelpunt. Het gaat dus uiteindelijk om de Ambonse kerk en de kerk der Indo-Europeanen. Zegt Chris tus niet: „Wederstaat den boze en hij zal U vlieden." Want de zaak des Ko- nings heeft haast. Voor het gebed kun- en wij kracht en uitkomst verkrijgen. Aan de avond verleende verder zijn gewaardeerde medewerking het Ned. Herv. Mannenkoor „Scheveningen", o.l.v. de heer M. v. Eijk, dat enkele geestelijke liederen ten gehore bracht. Tentoonstelling verlengd Naar wij vernemen is de zuiveltentoon- stelling „Ds Melkweg" wegens groot suc- verlengd tot en met 7 Juli. Uitspraak: Niet krankzinnig" Ondanks krachtig en indrukwekkend pleidooi van advocaat Curtis-Bennett JOHN REGINALD CHRISTIE, bijgenaamd „de Londense Landru", is ter dood veroordeeld. Na een beraadslaging van anderhalf uur sprak de uit negen mannen en drie vrouwen bestaande jury gisteren het „schuldig" uit over de zenuwachtige, ondoorgrondelijke moordenaar. Na de uitspraak van de jury zette rechter Finnemore, gekleed in rode toga, de zwarte kap op het hoofd, het oeroude Engelse ceremonieel, dat de dood betekent. Lich telijk gebogen staarde de 55-jarige Christie naar de rechter, die het vonnis op de voorgeschreven wijze bekendmaakt: „U zult worden gehangen, tot de dood er op volgt". Onder doodse stilte in de stampvolle Old Baily-rechts- zaal besloot de rechter: „Moge God U genadig zijn". „Amen," zei de gees telijke in de rechtszaal met zachte stem. motief had vermoord. Getuigt dat van gezond verstand?" zo vroeg hy. De open- „Christie heeft bewust zyn echtgenote vermoord en daarvoor is hy veroordeeld. Niet voor de moord op zes andere vrou- dle op verschillende plaatsen in zyn flat zjjn gevonden". Zo sprak de openbare aanklager, Sir Lionel Heald, nadat ver dediger Curtis-Bennett een vurig pleidooi had gehouden voor de beklaagde. Door een haast eindeloze opsomming van Christies daden en gedragingen trachtte de advocaat aan te tonen, dat Christie krankzinnig was, toen hy de moorden bedreef. „Christie is eerder een voorwerp van medeiyden dan van afschuw", zo riep de verdediger, die er onmiddellyk op liet volgen: „Is men niet krakzinnig als men in een klein huisje, temidden van ontbindende lichamen blyft wonen?" Maar de openbare aanklager had hier tegenin gebracht, dat Christie wel dege- lyk blyk had gegeven van gezond ver stand. Toen Sir Lionel Christie in het begin van het proces had gevraagd, of hy zyn vrouw ook zou hebben vermoord als er een agent in de buurt was geweest, had Christie geantwoord: „Ik denk het niet". Verdediger Curtis-Bennett had daarentegen aangevoerd, dat Christie niet minder dan zeven vrouwen zonder Vandaag wordt door de Franse Na tionale Vergadering beslist of Joseph Laniel zal worden aanvaard als pre- Als de meesten der 88 Volks republikeinen nu hun stem vóór La niel uitbrengen, heeft deze het vertrouwen van de Kamer er door gesleept. De kans stijgt, dat Laniel zijn land zal vertegenwoordigen op de conferentie van Bermuda. DAT de Vereniging Officieren Artille rie met 2.000 leden de grootste van 16 officiersverenigingen is en de 80-jarige lt.-gen. b.d. W. Röell de jaarvergadering nog bywoonde. DAT de Ned. regering by het Ameri kaanse dep. van Buitenlandse Zaken stap pen heeft ondernomen om de dreigende exportbeperking voor breeuwwerk en striktouw ongedaan te maken, aldus min. Zylstra op vragen van het Tweede Kamerlid mr Beerndnk (C.H.). DAT in de gemeente Mydrecht (nog geen 6000 inwoners) thans 100 woningen in aanbouw zyn, waarby een complex van 26 woningen voor bejaarde R.K. DAT in de staatsbossen rondom Ny- DAT lt.-kol. W. Kloppenburg te Amersfoort op 1 Juli het commando over het regiment Huzaren van Boreel over draagt aan majoor F. Rouffaer. DAT de klokkengietery Eysbouts uit Asten (N.-B.) een klok heeft geschonken, bestemd om dienst te doen by de gods dienstoefeningen van de militairen van het N.D.V.N. in Korea. DAT minister Staf op 30 Juni in de legerplaats Oldebroek het monument voor gesneuvelde artilleristen onthult DAT vanmorgen brand uitbrak in een vol met vaten verf staande loods van de N.V. De Gooische Verffabriek in de Planciusstraat te Amsterdam, doch. ie brandweerlieden, voorzien van zuurstof- en rookmaskers, 't vuur spoedig meester DAT „Touring Zandvoort" van 5 Juli megen en in Groesbeek de bosbessenpluk tot 14 Augustus weer een badplaats-foto- in volle gang is en de schooljeugd daar- wedstrijd organiseert en elke week een voor vervroegd vacantie krygt. I prijs van ƒ10 wordt uitgeloofd. DAT de kapitein van het Amerikaanse opleidingsschop Empire State tydens een bezoek aan Amsterdam op 17 Juli aan burgemeester d'Ailly een rol met 5000 handtekeningen van New-Yorkse kinde ren zal aanbieden als sympathiebetui ging aan Nederland met de watersnood. DAT de grand prix van de rallye van Touringears naar Nice, waaraan 56 be drijven uit West-Europa deelnamen ge wonnen is door touringcarbedryf v.h. Pelster te Zeist en N.V. Ebad uit Beek (L.). DAT Esso Nederland N.V. (Esso-ge- bouw. Den Haag) onder de automobilis ten een nieuwe wegenkaart verspreid, die op overzichteiyke wyze alle gegevens van verkeers- en toeristische aard bevat. DAT te Amsterdam ook de derde ver dachte is gearresteerd van een uit drie man bestaand complot hetwelk door aanbieding van 21 valse postwissels on geveer ƒ1000 incasseerde. bare aanklager had tenslotte naar gebracht, dat Christie omgang heeft ge had met „vreemde vrouwen" en dat dit wel een goed motief was voor de moord op zyn echtgenote. Hy besloot met te zeggen: „De verdediger heeft getracht aan te tonen, dat iemand, die maar ge noeg mensen vermoord, krankzinnig is, maar gU, leden van de jury, zult dat zeker niet aanvaarden". Sadisme is nog geen krankzinnigheid In de middag gaf de president van de rechtbank een samenvatting van wat de verdediger en de aanklager naar voren hadden gebracht en hy gaf de jury, voor dat z\j zich in raadkamer terugtrok, deze conclusie mee: De argumenten voor Christie's krankzinnigheid moeten zorg vuldig gewogen worden. Voor een mis dadiger is het niet moeilyk om, wanneer hy geen andere verdediging heeft, te zeggen: „Ik was krankzinnig, toen Ik dat deed" of: „Ik wist niet wat ik deed", en evenmin is het voldoende om vast te stellen, dat de beklaagde een af wijking had. „Sadisme is niet noodzakelykerwys krankzinnigheid". De rechter bond leden van de jury op het hart om er te denken, dat iedereen verondersteld wordt by zinnen te zyn, tenzy het tegen deel is bewezen. Louter en alleen het feit, dat een mens zich gedraagt als monster, is op zichzelf nog geen bewys van krankzinnigheid. In haar uitspraak bleek de jury dus de mening van de openbare aanklager te delen. Toen het vonnis was geveld, keer de John Christie zich om naar een van zyn bewakers en vroeg zacht: „Kan ik nu weggaan?" Met de handen voor het gezicht verdween hy uit de rechtszaal. Advocaat Curtis-Bennett heeft tien dagen de tyd om hoger beroep aan te tekenen. Zweeds minister als belastingontduiker Maar hij weigert af te treden 1 Het Zweedse Opperste Gerechtshof heeft de minister van Binnenlandse Za ken, Gunnar Hedlund, veroordeeld tot een boete van 1400 Zweedse kronen, we gens het verstrekken van onjuiste gege vens aan de belastingen. Zyn echtgenote werd echter vrijgesproken. Hedlund weigerde commentaar te le veren op de beslissing van het hof. In kringen van de Agrarische Party, de party van Hedlund, is men van oordeel, dat Hedlund niet als minister en als leider van de partij zal aftreden. Dit besluit heeft in de liberale en con servatieve bladen een storm van ver ontwaardiging ontketend. Beroemde oud-strijders komen naar Nederland De vierde algemene vergadering van de Wereldveteranenbond zal de eerste helft van November in Den Haag ge houden worden in de grafelyke zalen aan het Binnenhof. O.a. komen Harold Russell, de hoofdrolspeler uit de film „De beste jaren van ons leven", kolonel „Nobody" de beroemde leider van de ondergrondse beweging in Frankrijk, generaal Miloje Milojevic, de Joegosla vische verzetsstryder, en ook de Ame rikaanse millionnair Alfred G. Vander- bilt, de president van de World Veterans Fund. De wereldveteranenbond omvat 100 organisaties van oud-stryders, die tezamen 16 millioen leden vertegenwoor digen. Vertegenwoordiger van Nederland de bestuursraad is mr dr W. K. J. J. i Ommen Kloeke en thesaurier-gene raal. de heer W Ch. J. M. van LatKchot, ridder M.W.O. 4. DRAAT de P.v.d.A niet over Akkrum of Gouda, Franeker of Oosterhesselen, want daar wil men niet van horen! Dat socialisten zich daar de laatste tijd ver zet hebben tegen subsidiëring of stichting van Christelijke scholen is niet zo erg belangrijk. Daarom althans behoeft er geen scheiding te zijn tussen de P.v.d.A. en de Prot.-Chr. partijen, zo betoogde dr J. G. van der Ploeg in „In de waag schaal". De socialisten zijn al van 1902 af, toen ze de Groninger motie aannamen, voorstanders van financiële gelijkstelling tussen openbaar en bijzonder onderwijs. Met de daden der socialistische ge meentebestuurders hebben we blijkbaar niets te maken, althans op het laatste Partijcongres verwees Koos Vorrink naar de uitspraak van het Onderwijscongres van de P.v.d.A. in 1952, waar de grond gedachte der pacificatie voor alle»-t*kken van onderwijs werd erkend. Maar die uitspraak wordt, aldus Vorrink, gene geerd, zoals men ook altijd de Groninger motie van 1902 heeft genegeerd. Die motie is de laatste tijd nogal eens ten tonele gevoerd om de pacificatiezin van de socialisten aan te tonen. Volmaakt ten onrechte overigens, want met werkelijke pacificatie had de motie niets te maken. TJAT wijlen de heer Vliegen op het Groningse Partijcongres in 1902 ge lijkstelling van de bijzondere scholen met de openbare beoogde, was alleen partij belang. Men wilde zo stond het in de motie de eenheid van de arbeidende klasse tegenover het kapitalisme ter wille van theologische geschilpunten niet in gevaar brengen. De Christelijke arbeiders wilden voor hun kinderen Christelijk onderwijs, welnu, geef het ze dan. Maar tevens legde men in de motie de vrijheid zo aan banden, dat er van die vrijheid weinig overbleef. Ze eiste naar het woord van de socialist mr Mendels de totaal zelfstandige positie van de onderwijzers en de gehele vaststelling van het leer plan door de Staat. Voorwaarden, waar geen enkel voorstander van bijzonder on derwijs in zou stappen, volgens de heer Mendels. Hij had daarin groot gelijk. De Groninger motie was een paradepaard om Christelijke arbeiders naar het socialisme te lokken, meer niet. tot grondwetswijziging het onderwijs artikel hun motie ten spijt onver anderd lieten. Dat bleek in 1905, toen Kuyper de rechtspositie der bijzondere onderwijzers vilde versterken en de geldelijke druk voor de schoolbesturen wat wilde ver minderen. In bond met de liberalen wa ren de socialisten fel tegen. Men sprak van gouddorst en van subsidie-vreters Toen minister Heemskerk in 1912 met zijn bouwwetje kwam, waarin de bij drage ln de kosten van schoollokalen werd verhoogd, wj fel tegen, ondanR En toen het Jaar daarop Heemskerk met zijn voorste] -4ot grondwetswijziging kwam het geven van onderwijs vrij wilde stellen, voerden de socialisten tijdens de daaropvolgende verkiezingscampagne een felle strijd tegen de gelijkstelling. Dat de dood voor het openbaar onder wijs zijn wat de kwaliteit betrof. De Bond van Ned. Onderwijzers verklaarde zelfs ,dat het Christelijk onderwijs dui zend maal meer onheil zou stichten dan door de Christelijke regering zozeer verfoeide Nieuw-Malthusianisme. Van de wil tot gelijkstelling, noch van de Groninger motie viel iets te bespeuren. In 1917 werd het beginsel der finan ciële gelijkstelling algemeen aanvaard. Doch toen de rechtse partijen in 1918 voorstelden, voor de bezoldiging der bij zondere onderwijzers dezelfde maatstaf te nemen als voor de openbare, waren de socialisten daar weer tegen. Heel dat voorstander zijn van de pacificatie was niet meer dan een fabel. Toen de motie niet voldeed aan het oorspronkelijke doel heeft men haar rustig aan de kant gezet. Als de voorstanders van Christelijk on derwijs niet alleen letten op de uitspra ken van het Onderwijscongres, dan spreke men niet te spoedig van negéren. De' Belgische grondwet en de E.D.G. De Belgische regering heeft de Kamer een voorstel voorgelegd ter herziening van enkele artikelen in de Belgische grondwet, zulks om de overdracht van souverein gezag over te dragen aan inter nationale organisaties, ten einde de ko ning in staat te stellen zyn bevel over het leger in handen te geven van een andere bevelhebber, mede om de regering in staat te stellen, soldaten die geen vrijwil ligers zyn. naar de Congo te zenden. Het voorstel zal volgens A. P. bestu deerd worden door de betreffende com- iissie, voordat het voor goedkeuring aar het Huis teruggaat. Het ontwerp beoogt derhalve de grond- et te hervormen om haar aan te passen in de eisen van de Europese Gemeen schap. De procedure voor wyziging van de grondwet omvat goedkeuring der ver andering met een meerderheid van twee derden in beide Kamers, gevolgd door algemene verkiezingen en opnieuw goed keuring met een meerderheid van twee»" derdn. ditmaal dus door het nieuw geko- l parlement, aldus Reuter. WEERBERICHT Onbestendig E k «en Veranderlyke bewolking met j- plaatselijk enkele regen- of j onweersbuien, voornameiyk in - het binnenland. Zwakke tot matige wind uit Noordeiyke richtingen. Weinig verande ring in temperatuur. (Opge maakt te tien uur). ZON EN MAAN Zaterdag: Zon van 4.22 u tot 21.04 u; Maan van 21.47 u tot 4.09 u.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 1