B. van Ettinger doorkruist
Leiden met zijn penseel
Met Bowientje langs Leidens
schoonheden
■Hij gaat z'n stadsgezichten hier
ook exposeren
In 1954 geld voor herstel van
Hooglandse kerk
'll bent mijn man.
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
WOENSDAG 17 JUNI 1953
Voor mijn .onzichtbare gemeente"
>t predj (Van een onzer verslaggevers)
amhedq Sinds de nazomer van het vorige jaar wordt Leiden regelmatig door een
Arentsi kunstschilder bezocht, die al met zoveel mensen in onze stad heeft se-
zoveel mensen in onze stad heeft ge
sproken, dat hij er langzamerhand een bekende en ook geziene figuur t
j is geworden. Want schilder Borgert C. van Ettinger, die in 1916 in Den
egoütuq Haa® is geboren en er nog woont (met vrouw en drie kinderen, van wie de
tede. D, oudste elf jaar is), werkt niet in een stil atelier ergens in een achteraf je.
heen gegroept. Met velen heeft hij pret-
- tige gesprekken gevoerd. Niet alleen over
doende trekt hy de aandacht. Maar het zijn manier van schilderen, zijn her-
hindert hem met. als een stel jongens komst cn positie, maar ook over allerlei
|met allerlei vragen en opmerkingen zyn -
■loei- belangstelling opeisen of als een kunst-
jeuk minnende juffrouw graag wil weten, hoe
°e°st totzijn menin6 wel is over de moderne
.kunst. Borgert Van Ettinger houdt
de mensen. Hij werkt niet alleen
i izichzelf en zijn gezin, maar ook voo
^samenleving. Hij heeft zijn kunst
.achtergrond gegeven.
I stuur hangt het zadel. Voorop de fiets
staat het vlak, waarop zijn kunsternaars-
t op d»hand de dorps- en stadsgezichten voort-
Gerei brengt. Voor het doosje met de verven
1 te sjheeft hij een plankje gemaakt op de
ing ff2b°rizonta^e stan8 van het frame.
Ier G°« Schilderen zónder fiets gaat hem blijk-
waret^331" niet gemakkelijk af. Want gister-
Jmorgen troffen wij hem aan in het schip
beidei an 0,6 pieterskerk en daar zat hij wa-
1 drempel óók op z'n karretje. Hij kan zich
^er bovendien zonder bezwaar i
gebeurd, zonder dat
fiets was gestapt, Met schil-
i al, moet men weten.
deputajdat
de d,,hij van
g of dj derbord
de bef-
steile» Contact met de mensen
Ttetriej Dat is de stereotiepe houding van Van
'Ettinger. Zo kent men hem. In Leiden
p jnatuurlijk in Den Haag. En niet te v
.f Jgeten in Delft, waar hij ook al vele oude
^karakteristieke plekjes heeft „vastge-
0Udheid van Leiden heeft hem
tïJÜen boeit hem. Hij" schildert
hel hier nu al bijna een jaar en is nog nic
van plan-er mee op te houden. Er is bin-
Geretnen de Leidse wallen voor een schilder
staan als Van Ettinger veel te doen!
I Van Ettinger heeft zijn opleiding
noten aan de kunstacademie te Den
taireHaas- n ïdea£d is. dat de
werken verstaan, kunnen verwerken.
Zijn oordeel over de moderne, abstracte
j kunst staat vast. Vroeger dacht hij
anders over, maar nu is deze kunst
Oecujhem niet aanvaardbaar meer.
Er moet een middenweg zijn tussen
te be-kitsch en abstracte kunst. De kunstenaars
n kaïj moeten zich er voor inspannen, die weg
milijte vinden. Dat „men" over het algemeen
Vaqzo weinig waardering heeft voor d<
n aan kunst, is zeker ook te wijten aan de kun-
■Kerij stenaar zelf. Er zijn veel kunstenaars, die
rk eq voor het topografische in de kunst de
neus optrekken. Maar uit zijn voortdurend
contact met de mensen is het hèm wel
gebleken, dat de mensen deze kunst
uiting wèl waarderen. Hij meent dan ook
niet, zich op een zijweg te bevinden
Kok
De jaargetijden
De heer Van Ettinger heeft in Leiden
hard gewerkt. Op vele punten van de
stad hebben mensen zich al om hem
Conductrices van W.S.M.
in opstand
Bij de Westlandse Stoomtramweg
Maatschappij te Loosduinen is een con
flict uitgebroken over de verdeling van
de fooien. De conductrices willen de
fooien niet delen met de chauffeurs en
zitten hun werkuren in een wachtlokaal
uit. De directie riskeert geen ongenoe
gen onderweg en laat nu conducteurs op
de bussen rijden. Zij weigert te buigen
voor de eisen, die de E.V.C. dienaan
gaande in een pamflet heeft gesteld. Vol
gens de directeur verdient het personeel
loonsverhoging, maar de bevoegde in
stanties geven daarvoor 'hun toestemming
Korea-vrijwilligers
keerden terug
Op het Roosendaalse station is gister
middag het dertiende aanvullingsdeta
chement uit Korea teruggekeerd. Op 30
^.IS~- Mei van het vorige jaar vertrokken 175
ndi- man naar het strijdtoneel. Deze groep
inde- heeft de grootste verliezen geleden van
'riiM alle groepen, die in Korea hebben ge-
5™": streden. Er zijn 43 gewonden en 9 doden
r dêl gevallen. De terugreis was gemaakt op
het Franse schip La Marseillaise. Over
Be- de behandeling aan boord waren de
mannen niet erg te spreken. Zij meen
den, dat veel leden van de bemanning
communist waren. By de teruggekeerden
bevond zich ook een Rotterdamse ver
pleegster, die op 31 Maart 1951 naar
Korea was vertrokken.
m De tol van het snel
verkeer
Doordat de stuurinrichting van een
zwaargeladen vrachtauto plotseling de
fect raakte, werd een veertienjarig doch
tertje van de familie v. G., te Alphen
(N.-B.) op slag gedood; het raakte be
kneld tussen de auto en een huis.
In Den Haag (hoek Laan van
MeerdervoortValkenboskade) is de 62-
jarige bakfietsbestuurder B. gisteren
door een auto gegrepen, toen hij plot
seling naar links uitweek. Hij is in het
ziekenhuis overleden.
Dezer dagen botste te Vaassei. een
motor op een auto, tengevolge waarvan
mej. M. M. van de duo afgeslingerd werd
en aan de verwondingen overleed.
Te Venlo is het driejarig dochtertje
van de fam. Brouwers door een vracht
auto overreden en gedood, toen deze van
een oprit de rijweg opreed. De chauffeur
merkte niets van het ongeluk en reed
door.
Op de Eexterweg te Annen is het
achtjarig dochtertje van de familie P.
door een auto gegrepen toen het de weg
per fiets wilde oversteken. Het kind is
aan de verwondingen bezweken.
Een gecompliceerd ongeluk op de
Hoefkade in Den Haag was oorzaak
van de dood van een wielrijder, terwijl
een andere fietser ernstig gewond werd<
geestelijke problemen, die spoedig
sprake kunnen komen als het over kunst
gaat. Zo komt Van Ettinger er achter
wat er bij de mensen leeft. En hij vindt
dat van groot belang.
Hy heeft nu een verzameling van on
geveer 25 Leidse schilderijen. Wij noe
men de Vlietbrug, een gezicht op de
Marekerk, de Stille Mare, de Morspoort,
de Zijlpoort, een gezicht op de sterren
wacht en een interieur van de Hoogland
se kerk. Nu is hij dus met een interieur
van de Pieterskerk bezig. Aan zijn in
terieur van de Hooglandse kerk (vanuit
het koor) heeft hij drie dagen gewerkt.
Het is de bedoeling van de heer Van
Ettinger. de volgende maand, waar
schijnlijk in de Boerhaavezalen. een ten-
tonstelling van zijn Leidse stadsgezichten
te houden. Hij heeft reeds contact opge
nomen met het Leids kunstcentrum. De
tentoonstelling heet „De vier jaargetij
en van Leiden".
In Den Haag heeft deze schilder al
verscheidene malen geëxposeerd. Er was
steeds grote belangstelling voor zijn wer
ken. Van de gemeente Den Haag krijgt
hij regelmatig opdrachten. „Maar", zo
voegde hij aan deze mededeling onmid
dellijk toe. „mijn andere werk (niet voor
de overheid) doe ik even serieus, want
at is voor mijn „onzichtbare gemeente".
Op zijn tentoonstelling hopen we oyer
enige tijd terug te komen.
Agenda voor Leiden
Woensdag
Vlies, 8 uur: K. en O. causerie A. Tor-
doir over Franse wijn, met films.
Recreatiezaal H. C. W., 7,45 uur: Feest
avond door De Stalen Band voor Bond
van Ouden van Dagen.
Oud-Hortuszicht, 183019,15 uur: start
Avond vierdaagse
Hoogl. Kerk, half 8: Avondstilte.
Steenschuur 21, half 8half 9: zitting
I prijzencommissip
Donderdag
1 Terrein Doorbraak, Herengracht, 8 u.:
„Rijdende preekstoel".
Oud-Hortuszicht, 18 301915 uur: gtart
Avondvierdaagse.
Oude Beestenmarkt, 8 uur: „Rijdende
preekstoel".
Oud-Hortuszicht, 18.30—19.15 uur: start
Avondvierdaagse.
Stadhuisplein. 8 uur v.m.: K. en C
excursie naar Utrecht en Haarzuilens.
Doelenkazerne, 3 uur: beëdiging va
tweede luitenant J. de Vlieger.
Blauwe tram, 7.10 uur: VOLA Leiden,
avond-excursie naar het gemaal van
Rijnland te Katwijk.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Kok, Rapenburg 9, tel. 24807,
en apotheek „Tot Hulp der Menschheid"
Hooigracht 48. tel. 21060.
Kroningsfilms
Lido, 2.30—4.45—7 en 9.15 uur: Eer
Koningin wordt gekroond (hoofdfilm).
Luxor, 106 uur (doorlopende voor
stelling): Elizabeth is Koningin.
Tentoonstellingen
Prentenkabinet, 25 uur: „Een eeuw
fotografie" (t.m, 20 Juni).
Boerhaavezalen: voorjaarstentoonstel
ling L.K.C. (tot 18 Juni).
Een fiets in de kerk is voor de Hervormden van Leiden helaas geen
bijzonderheid, 's Zomers kunnen de koren vol staan. Maar ondanks dat
is de fiets van de foto toch wèl een bijzonderheid. Het is het trouwe
karretje van de Haagse kunstschilder Van Ettinger, dat we gisteren
tussen de banken van de Pieterskerk vonden en waarop deze minnaar
van Leidens oudheid gedurende drie dagen het kathedrale schip schil
dert. Ook dit schilderij zal straks een plaats krijgen op de tentoon
stelling, die Borgert van Ettinger in Leiden hoopt te houden.
Foto N. van der Horst
Ramen en dak komen het eerst aan de beurt
Naar wy van officiële zijde te Den Haag vernemen, heeft de minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen zich bereid verklaard, volgend jaar gelden ter be
schikking te stellen voor restauratiewerkzaamheden aan de Hooglandse kerk.
Enige tijd geleden heeft de kerkvoogdij beneden en acht boven, het noorder
de Leidse Hervormde Gemeente
in deze omgeving wonende architect
de opdracht gegeven een restauratieplan
te maken. Dit bevindt zich nu in een ver
gevorderd stadium. Het krygt binnenkort
zjjn definitieve vorm.
Het spreekt vanzelf, dat van een al
gehele restauratie dezer kerk nu geen
sprake kan zyn. Daarmee zyn namelijk
verscheidene millioenen guldens gemoeid.
Vandaar dat het herstel in etappes ge
schiedt. Het plan voor de eerste etappe
voornamelijk gericht zijn op het her
stel van de ramen en het dak. Op deze
onderdelen is de kathedraal wel het
zwakst. Zijn ramen en dak eenmaal her
steld, dan kan in ieder geval worden
aangenomen, dat de kerk voor algeheel
verval is behoed.
Alleen al de restauratie van de ramen
een omvangrijk werk. Het is wel in
teressant, er eens op te wijzen, dat het
koor elf ramen heneden telt en dertien
boven, het zuidertransept acht ramen
transept ook acht ramen beneden en acht
boven, het schip acht, terwijl de beide
transepten ook nog een groot raam heb
ben, in totaal dus 66. De meeste ramen
bevinden zich in zeer slech'te staat.
Urn bij Arcen gevonden
Bij zandafgravingen in de buurtschap
Hanik onder het gehucht Lomm (ge
meente Arcen) is een gebroken urn met
as-resten gevonden. Deskundigen van het
rijksmuseum van oudheden te Leiden
hebben een onderzoek ingesteld en zijn
van oordeel, dat de urn van ongeveer
1000 jaren voor Chr. dateert. Men hoopt
ter plaatse nog meer vondsten te kun-
Te Gorinchem is. 76 jaar oud, over
leden dr. LOD. RANK, oudrector van het
gymnasium aldaar.
Zilveren medaille voor
de heer Smits
De heer Smits, adjunct-controleur bij
de N.Z.H.V.M., herdacht gisteren het
feit, dat hij veertig jaar geleden bij deze
maatschappij in dienst trad. Om tien uur
werd de jubilaris met zijn gezin ten
stadhuize ontvangen. Hierbij waren ook
tegenwoordig de directeur, de heer
W Jurrissen. en de
chef van de
vervoersdienst,
de heer Hetum.
Burgemeester
Van Kinschot
deelde de heer
Smits mee. dat
het H. M. de
Koningin had
behaagd, de ju
bilaris de ere
medaille in zil
ver. verbonden
Oranje Nassau,
toe te kennen.
Na een harte
lijke toespraak speldde de burgemeester
het ere-metaal op de borst van de
jubilaris.
In de woning van de heer Smits
handigde de chef van de vervoersdienst
hem later een enveloppe met inhoud er
een oorkonde. De directeur bood namen:
de maatschappij voor nijverheid en han-
gouden medaille en een getuig
schrift aan en namens de eigen onder
neming een draagmedaille. Mevrouw
Smits kreeg bloemen.
Kinderen zagen hoe c(e
Koningin gekroond werd
Het Lido-theater was vanmorgen ge
heel gevuld met schoolkinderen.
hoogste klassen van de scholen der
eniging voor Chr. onderwijs zagen de
film „Een Koningin wordt gekroond".
Ook morgen zullen vele jongens en meis
jes genieten van deze prachtige kleuren
film, waarvan de vertoning geprolon
geerd wordt. De volgende week kan mer
dus ook gaan zien hoe Elizabeth II werd
gekroond.
Geneeskundige zorg
voor Leidse armen
Al meermalen is in de vergaderingen
van de Leidse gemeenteraad aangedron
gen op opheffing van het instituut var
de stadsgeneesheren. Dat er ondanks de
ook bij het college van B. en W. bestaan
de mening, dat het instituut der stads
geneesheren door de veranderde
standigheden goeddeels zijn bestaansrecht
heeft verloren, niettemin nog geruime
tijd is verstreken voordat een voorstel tot
opheffing kon worden gedaan, is aan
verschillende omstandigheden te wijten.
De ontwerp-verordening gaat er van
uit, dat de directeur van de G.G. en G.D.
belast is met de geneeskundige hulp aar
armlastigen, doch ziéh daartoe doet bij
staan door door hem uitgenodigde artsen,
waarbij hij rekening zal houden met de
verlangens van de patiënten. Door deze
regeling wordt dus een vrije artsenkeuze
gewaarborgd.
Maandag wordt de nieuwe verordening
in de raad behandeld.
Jongen door vrachtauto
aangereden
Want niets en niemand brengt u van de wijs.
Een ROXY roker bent u en blijft u omdat geur
en smaak van ROXY niet te evenaren zijn.
U bent overtuigd van ROXY's rotsvaste
kwaliteit, U weet het beste te kiezen.
Daarom bent U mijn manl
En omdat Bowientje en ik, hoe hard
■e er soms ook op schelden, in om
diepste wezen ontaard trots zijn op onzt
goede stad, ondanks het jett dat eerst
genoemde het levenslicht aanschouwde
ergens i.t hel toen nog niet uitgerukte
hart van Rotterdam, terwijl uw dienst
vaardige dienaar zijn eerste kreetjes
slaakte in het Stichtse, omdat Bowientje
nnaars van het schone zijn, on
verschillig of het in de vorm van een
schilderij, een poëem, een bouwwerk,
antieke vaas, een brok natuur of
anderszins wordt voorgeschoteld, omdat
ten slotte uw en mijn stad te pronken
lag onder een klare hemel in een milde
zonneschijn, stelde Bowientje voor: „La
ten wij eens de mooiste plekjes gaan op
zoeken en onze eerbiedige hulde bren-
;n aan de stad onzer inwoning".
Men behoeft voor een dergelijk voor
stel slechts éénmaal bij mij aan te klop
pen, vrienden. Ik ben een zwak vat er
maar al te graag verleid tot de genietin-
Hedenochtend om -half 9 werd de 14- gen, die het leven, helaas met schaarse
jarige wielrijder N. K. uit Hazerswoude hand, de mens te bieden heeft. In de
op de Steenstraat aangereden door een nette zin des woords, uiteraard. Ik stak
vrachtauto. De jongen werd met een ge- een verse sigaret op en mijn arm bij Bo-
broken linkerpols, een hersenschudding \wientje in, en als twee blijde kinderen-,
en vleeswonden door de E.H.D. naar het die naar een heus feestje mogen, trok-
AZ. gebracht. |fcen wij de wereld in.
Lezing voor Leidse industriëlen
Ordening door overheid leidt
niet naar vrijheid
Werkelijke vrijheid eist meesterschap van eigen handelen, men moet zelf ver
antwoordelijkheid kunnen dragen en dat is in het socialistische stelsel, zoals het
in het rapport van de P.vAA, „De weg naar vryheid", wordt ontwikkeld, niet
mogelijk.
Tot deze conclusie k-vam prof. mr: spreken. Veel wordt er echter Juist op
A C. JosephusJltta, die psterevond voor:deM ontwikkeld, wat aan het
de I^uise vereniging van induatnelen onmogelüke en aan het absurde grenst,
over dit rapport sprak. Aan de hand van spreker staafde dit met bewjjzfn en
veraohtl ende punten, zoals het historisch voorbeelden. Dit systeem gaat Jank aan
S^a!;rL^r.r.a,rïs!.l;2>:'e:£e tegens.rhdigh.den en gebreken zo zei h».
grotere welvaart komt door
klassestryd en dergelijke, schetste spr.
uitvoerig wat het socialisme oorspronke
lijk was en wat het nu wil.
Het doel van het rapport van de P.\-
d.A. is te komen tot gerechtigheid. Voor
wat het rapport op economisch, op so
ciaal en op cultureel gebied wil kon spr.
op sommige punten zijn waardering uit-
Leids kantongerecht
Met ondeugdelijke auto gereden
Een kweker uit Noordwijkerhout had
aldaar met een auto gereden, waaraan de
politie een verbijsterend aantal manke
menten ontdekte. De Leidse wachtmees
ter, die de man had aangehouden,
klaarde dat de stuurinrichting een
van 80 graden vertoonde, beide i
deugden niet en de koplampen
doorgebrand. Deze opsomming deed
de kweker voor de Leidse kantonrechter
verzuchten: „Dat het zo erg was h
nooit geweten". Hij werd tot een
boeten, totaal 140, veroordeeld.
inbeslag genomen auto wordt terug
gegeven.
Onvoorzichtig portier geopend.
Steeds maar weer gebeuren er onge
lukken door het onvoorzichtig openen vai
autoportieren. Nu moest een inwoner var
Katwijk aan Zee voor het hekje verschij
omdat hy op 26 Maart op de Rijns-
burgerweg onder Oegstgeest plotseling
het linkerportier van zijn auto had ge
opend, waardoor een motorrijder er
tegenop reed- Hij werd veroordeeld tot
50 boete en moet de motorrijder nog
35 vergoeden.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Nicolaas zn van W. Witte-
an en J. Dool: Wilhelmina dr van K.
in Ees en D. Kralt; Rudolf A H D zn
van A. H. Effert en W. M. Visser; Jo
hanna C. dr van J. C. Teunissen en V.
H. A. Philippi; Francisca M. dr van G.
Duurland en J. F. Duivenvoorden; Ge-
rardus J. N. zn van J. P. van Oosten cn
G. M. Th. v. d. Geest; Willemijntje R.
n J. Versendaal en C. v. d. Berg;
Hans zn van G. J. v. d. Sluijs en G. M.
Ramp; Pieter zn van G. Ouwehand en
L. Wischmeijer; Nicolaas W. zn van B.
Ouwehand en A W. Zuijderduijn;
Raymond zn van F. J. van Slee en E.
Lapré; Gerhardus M. zn van M. van ZuU-
n en M. den Haan; Nellie dr van C.
in Rossum en G. van Duyn.
OVERLEDEN: J. A. Verduyn Lunel,
wed. van Hetharia, 64 jaar.
het particuliere initiatief tegen te gaan
een illusie.. Een illusie is het ook, dat het
totale inkomen gelijk blijft, wanneer het
inkomen gelijk verdeeld wordt. Het ken
merkende van dit plan, ordening door de
overheid, leidt niet naar vrijheid, maar
naar slavernij.
Tijdens het huishoudelijk gedeelte van
deze vergadering trad de voorzitter, de
heer J. van Deventer, af. In zijn plaats
werd ir H. E. Kruyt bij acclamatie ge
kozen.
„Als we
overzicht n
en sleepte me mee naar een van Leidens
grootste zaken. Vraagtekens zijn bij Bo
wientje hetzelfde als uitroeptekens, en
als ze oppert verwacht ze geen tegen-
Met de lift gingen we naar de daktuin,
n daar lag Lugdunum Batavorum aan
i nijvere stad.
kisten van vrachtauto's
opperde Bowientje,)neergelaten werden in de ruimen, die
nooit vol schijnen te komen. Wat oude
mannetjes stonden diepzinnig de arbeid
der sjouwers te bestuderen en spuwden
b\j tijd en wijle ferme tabaksstralen in
het groengrauwe water, dat nooit tot
rust komt, omdat er elk ogenblik een
andere schuit voorbij komt tuffen.
Wat later stonden we in een smal
steegje voor een oude deur van vergaan
Ernstig lagen daar de Pieters- en Hoog- eiken, beslagen met handgesmede. kloe-
nagels. Boven de deur welfde zich
een kleine zandstenen boog, waarin een
schaapje was aangebracht, ook van
zandsteen. Een schaapje, dat het linker
voorpootje had moeten afstaan aan de
Tijd. die er ecuwen en eeuwen aan ge
vreten had. „Hier was natuurlijk een
volderij, of zoiets", zei Bowientje, het
landse kerk, zich verheffend boven het
veld van huizen rondom. Schoorstenen
van fabrieken priemden in de heiige
lucht als evenveel indicerende wijsvin
gers, die de toeschouwer tot respect roe-
hard werkende, nering
doende stad.
stuk vergissing was er, tcmid-
het bak- en zandstenen gelaatI hoofd in de nek om het kreupele schaap
der stad, het brokje groen van de Burcht,[je beter te kunnen bekijken. „Misschien
doorheen de oude kantelen vantwel de eerste textielfabriek hier", fan-
este spraken van lang vervlogen i
tijden. Ver weg, aan de einder, plekten i
witte zeilen van de Kaag tegen het 1
blauwgrijs van de trillende lucht. „Li
den aan zee" zei Bov:ientic. Spits
pretentieus prikte hef- nuffige torentje
de Lodetoijkskerk aan de Steen-
schuur tussev. het groen van het Van der
Werffpark omhoog.
„Dit is Leiden." zuchtte ik tevreden e
trots. Maar Bowlentje zei. dat ik geen
plagiaat mocht plegen. Ik praatte Leo
Roozen na, zei ze.
Lang stonden wij samen daar op het
hoge dak, Bowientje en ik. Een bezige,
mooie, voorname stad, ons Leiden. Be
scheiden lag tegen het groen van de Wit- i [crerea m ae zonne
tesingel het verweerde gebouw van het I n-ederzijdsc liefde
voormalige- Witte Wonnencerieent Dm, snl ,itpe„ ,mTt do„ dit
iverstteit)dat al over de toentertijdnistiae. mooip pn rrpdiap fnpp<,w
taseerde ze verder, en ik durfde er onder
te verwedden, dat ze op het ogenblik
mannetjes bezig zag in de schemerige
volderschuur, gekleed in wambuis en
kniebroek of wat men in de dagen van
terug als mannenkleding
ook gedragen mag hebben.
In het Plantsoen hielden, in het gras
onder een kastanjeboom, zeven kraaien
ergadering. Bowientje zei. dat ze moest
denken aan een of andere generale sy
node, waar ze ook allemaal in 't zwart
gekleed gaan, dacht ze.
Ouden van dagen en één paartje, jong
in jaren, zaten op de banken, zich koes
terend in de zonneschijn respectievelijk
heenblikte. toen de grenzen van de klei-
veste de Breede Straete en het Ra-
penborrh waren. Een vergeelde bladzij
'\t een oud historieboek.
En ondanks Leo Roozens boek dacht
ik nogmaals: „Dit is Leiden", zoals het
daar lag met z'n fabrieken van wereld-
i, z'n Drie-Octobervereniging, z'n
hopeloze verkeersproblemen, z'n aloude
academie, z'n humorloze bevolking, z'r
prachtige plantsoenen, z'n Hout, z'n te
kort aan sport- en zwemterrelnen, z'n
klok-, trap- en puntgeveltjes en
kleine steegjes met lange vamen.
tar één Leiden, dacht ik. En dat is
s Leiden. Het Leiden dat thans aar
n voeten ligt.
.Wat nu?" vroeg Bowientje. toen tr«
nog wat onwennig, uit de hoogte neerge
daald weer op de klinkers van de Bree-
straat stonden.
Langs de binnengrachten zijn we toen
verder gelopen, waar schuiten langs de
Met Leidse Zaalberg-veteranen
naar Vlijmen
De spinnerij is er nu voltooid
Een echte, ouderwetse Brabantse koffiemaaltijd in hotel Prinsen te Ylymen met
een gemoedelijke en levenslustige burgemeester-in-jacquet aan tafel is een heer
lijke en niet alledaagse belevenis. Ongeveer twintig oud-werknemers van de N.V.
Kon. Ned. fabriek van wollen dekens en stoffen (voorheen J. C. Zaalberg
mochten dit genoegen gisteren smaken. Dit had een reden, want deze veteranen,
van wie verscheidenen meer dan vijftig Jaar in dit bedrijf hebben gewerkt, waren
nog niet in de gelegenheid geweest, de enkele jaren geleden geopende
heel voltooide spinnerij te Vlijmen te bezichtigen,
bus kwam het gezelschap,
zich ook de heren H. Bronsgeest
H. Bokern, resp. bedrijfsleider en per
soneelschef van het bedrijf te Leiden
bevonden, na een mooie reis in het lan
delijke dorpje Vlijmen aan.
Hier werd men opgewacht en op bij
zonder hartelijke wijze ontvangen door
het volledige college van B. en W. te
Vlijmen; burgemeester J. J. W. van Hout
de wethouders C. Berkelmans en N.
i Bokhoven. Voorts was de gemeente
secretaris, de heer P. M. C. Achten, aan
wezig en namens de directie van Zaal
berg de heer H. Schrandt Jr. Vooral de
oud-wevers en -spinners raakten tijdens
een rondleiding met de bedrijfsleider, de
heer K. Ridder de van der Schueren, niet
uitgekeken in de ruime en frisse fa
briekshal met de vele moderne machines.
Burgemeester Van Hout bleek met z'n
moeilijk te evenaren humor een vurige
propagandist voor Vlijmen. Op een rond
rit vertelde hij van het wel en wee van
dit mooie dorp. Hij noemde de water
ramp van 31 Dec. 1880, die vele het leven
kostte, en sprak ook over de meer
dan honderd slachtoffers, die in de twee
de wereldoorlog in Vlijmen te betreuren
waren. Maar hij toonde tevens, wat daar
na weer is gepresteerd, en vertelde van
de uitbreidingsplannen, die nog worden
uitgewerkt. Uitbundig maakte burge
meester Van Hout reclame voor ver
schillende artikelen, die hun oorsprong
in Vlijmen vinden.
Een onvergetelijk sluitstuk vormde de
uitstekende Brabantse koffiemaaltijd.
Meisjes in klederdracht zorgden er voor,
dat niemand ook maar iets tekort kwam.
En ondertussen was het weer burgemees
ter Van Hout, die met z'n gezellige kout
allen vermaakte. Niet zonder tegenzin
werd van Vlijmen afscheid genomen.
(Advertentie)
ZONDAG A.S.
VADERDAC
DASSENDAC
Eindexamen Chr. kweek
school te Leiden
Voor het eindexamen (onderwijzers
examen) van de Chr. kweekschool te
Leiden zijn gisteren de volgende candi-
daten geslaagd: VV. M. Berg te Boskoop.
N. P. A. Bos te Leiden, C. S. Bremmer
te Alphen aan den Rijn, T. dc Groot te
Katwijk cn J. Huijssoon te Alphen aan
den Ryn. Eén candidaat werd afgewezen.
rustige, mooie en vredige wereld 1
stad. En f
stil, tikte me tegen de wang t
„Ik ga straks een brief schrijven. Aan
een man!" Ingevolge haar wens was ik
onmiddellijk hevig jaloers en gruwelQk
wantrouwend, en vroeg ik met bars
stem: ,JSn aan welke man ga je schrij
ven? En u'dt ga je 'm schrijven?"
En toen antwoordde ze: ,Aan meneer
Galjaard, de chef van de plantsoenen
dienst. Ik wil 'm bedanken, dat hy dit
alles hier zo mooi maakt en houdt".
En dat was dan weer echt Bowlentje
Bowientje en ik, we hebben flinke
stappers meegekregen, en zo liepen we
een klein kwartier later langs de nieutre
vaart, waar geduldige hengelaars met
venijnige haakjes in het kabbelende wa
ter zaten te jagen op sluwe vissen. Want
„Het lijkent naar niks", zei een gebruind
man, gezeten op een klein krukje, waar
onder listig een kruikje verscholen lag.
dat maar dan ook niets heeft uit te staan
met dc visserij en welks inhoud niet
vreemd is aan de stad Schiedam. Jlet
lijkent naar niks", kloeg hij, wijzend
z'n emmertje, waarin een snoek
baars, de kinderschoenen nauw ontlo
ken, heftig rondsprong. Mistroostig nam
hij de hengelaar, bedoel ik) een slok
uit voormeld kruikje, verlegde z'n aas
staarde somber en met diepe zorg-
rimpels in z'n verweerde kop naar het
simmetje, dat lustig huppelde op de
speelse rimpelingen van het water.
En achter ons lag Leiden weer. De
zelfkant. Nog nieuw. Met /risse, rode da
ken, en hier en daar een blauwgrijs pan
nendak van een particulier. Onopge
smukt en solide stak de vierkante bak
stenen toren van de Petruskerk omhoog,
te zien leek de stad een verblijf
plaats van gepensionneerde ambtenaren
rentenierende poorters, zo ontbrak
deze kant het aspect van nijverheid
en handel. Alleen, wat naar links, was
II de moderne fabriek van Van Wijk,
met haar grote ramen en goed onderhou
den gazon. Maar dit was geen fabriek.
Een soort textiellaboratorium, waarin
peen plaats is voor arbeiders in overall,
maar voor laboranten in witte jas. Een
stuk sociale vooruitgang.
Nog lang zwierven we om en door on
ze stad, Bowientje en ik. We keken naar
het kunstig beeldhouwwerk van Rom-
bout Verhulst, aan de buitenkant ran de
Waag. we bleven mijmerend staan op
een oud, hoog bruggetje, boven een mij
merend, ondiep grachtje, we verwijlden
een ogenblik bij het onvolprezen stads-
timmerhuis met z'n nét iets te vers ge
schilderde rode luiken, we controleerden
de werkzaamheden rond het station en
stelden vast dat dit machtige werk even-
de stad aan schoonheid deed win-
we praaiden een logger uit Katwijk,
oor de Blauwpoortsbrug te wachten
n liepen zwijgend langs de koepels
van de Sterrewacht, waarop de zon een
uitbundig spel van gouden schittering
speelde.
Moe, maar in-tevreden met ons brave
stadje, kwamen we precies na twee vut
thuis, Bowientje en ik.
l^Ik heb echt genoten", rel Botoienfje.
Jk ook", zei ik. Want het had me niets
gekost, dit keer.
