Mau Mau, een terugval op
ergste barbarisme
Straks met 50 netten naar de
Hollandse Nieuwe
In Zijlkwartier te Leiderdorp
brak speeltuinconflict uit
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
6
WOENSDAG 13 KEI 1953
Aimoede, ondanks goed Brits werk
Welke rollen spelen India en
Moskou in donker Kenya?
TTET BRITSE KOLONIALE BEWIND in Kenya heeft heel wat deugde-
-■-1 lijke argumenten te stellen tegenover de aanklachten die de Mau Mau,
met de felheid en de eenzijdige overdrevenheid van iedere revolutionnaire
beweging, tegen de regeerders in Londen en Nairobi inbrengt. Het sterkste
en meest overtuigende argument achten de Engelsen zelf, dat Brittannië
door zijn medische zorgen en zijn sociale diensten de zwarte bevolking in
vijftig jaren tijds heeft laten uitgroeien van twee tot vijf millioen en dat
door de stichting van 2900 lagere scholen de strijd tegen onkunde en
analfabetisme reeds een goed eind gevorderd is. Er zijn voorts opleidings
instituten voor ambtenaren, er is een school voor vakonderwijs, er is een
handelsschool en voor tientallen bekwame jongelui wordt de weg gebaand
tot htt volgen van een universitaire studie. Een en ander kost tien millioen
gulden per jaar.
Wat is de Mau Mau
Brittannië heeft vrede gebracht (afge
dacht dan van de thans aan de gang
zijnde „politiële actie") in een land
eeuwigdurende stamgevechten, het heeft
een deugdelijke rechtspraak ingevoerd,
die met het traditierecht der stammen
rekening houdt, het heeft ziekenhuizen
gesticht („apart" voor blank en zwart),
het heeft schepen in de vaart gebracht
op de grote meren, het heeft zeehavens
gesticht, een mijnwezen gecreëerd, ma
laria, slaapziekte en sprinkhanen bestre
den, de binnenlandse visserij bevorderd,
bossen aangeplant, nieuwe landbouw
methoden ingevoerd, wegen aangelegd en
bruggen gebouwd, kortom: het koloniaal
bestuur heeft Kenya uit de staat
primitief barbarisme en diepste onkunde
opgeheven tot een nog wel niet hoog,
maar in ieder geval voor Oostafrikaanse
verhoudingen tamelijk bevredigend peil.
Het Britse bestuur is er echter niet in
geslaagd, de zwarte bevolking te vrij
waren voor bittere armoede en het blijft
weigeren haar, door de een of andere
vorm van kiesrecht, politieke invloed
doen uitoefenen. Dit gemis aan enigerlei
politieke medezeggenschap wordt door de
kleine kring van ontwikkelde inboorlin
gen des te sterker gevoeld omdat de im
migranten uit India (waarvan' er reeds
90.000 zijn!) en de Arabieren wèl stem
recht cn wèl gekozen vertegenwoordigers
in Wetgevende Raad hebben.
Wel is waar hebben er zes inboorlingen
zitting in de Raad, maar die worden door
de Gouverneur benoemd en niet door de
bevolking gekozen. En wel is waar is er
onder de leiding van „chiefs", overal in
het naturellengebied een grote mate van
zelfregering (naar de richtlijnen van het
koloniale bestuur) maar de revolution
naire elementen in de Kikuyu-stam noe
men velen hunner stamverwanten, die
daarbij functies bekleden, verraders van
het volk en collaborateurs.
Bloedig geweld
De Mau Mau wier naam vermoede
lijk herinnert aan een der vroegere goden
of aan een beruchte roversbende uit de
vorige eeuw is de ondergrondse voort
zetting van twee voormalige politieke or
ganisaties der zwarte intelligentsia, die
gedurende de afgelopen twintig jaren tot
zekere wasdom kwamen, maar zulk een
revolutionnair karakter aannamen, dat de
koloniale overheid hen verbood.
Jomo Kenyatta, de thans tot zeven jaar
dwangarbeid veroordeelde slimme vos
die in Londen studeerde en in Moskou
de finishing touch aan zijn opleiding
kreeg had in beide organisaties een
grote rol gespeeld. Toen zij verboden
werden en hij dus geen instrument meer
had voor de openlijke verbreiding van
zijn politieke ideeën, dook hij, politiek
gesproken, onder in een nieuwe, geheime
organisatie: de Mau Mau. Hij en zijn
naaste medewerkers waren onmiskenbaar
de braintrust achter de moordende hor
den. de organisatoren en de propaganda
leiders, de generale staf van het leger
sluipmoordenaars dat zij zelf zorgvuldig
hadden opgeleid. Want sluipmoord was
slag en ging voort met het plegen
overvallen op eenzaam wonende boeren,
op kleine politieposten, op hutten
„chiefs", op ambtenaren, op mense:
getuigenis hadden afgelegd en op
sen. die er alleen maar van verdacht
werden tegen de Mau Mau te zijn. Bov<
dien doodde cn verminkte het sluipleger
vele honderden koeien en schapen
blanke boeren bij nachtelijke, lafhartige
overvallen op schuren en stallen.
Geheel Kenya werd (en is!) een oord
van verminking en moord, van afschuw
en angst. De politiefoto's van de gevon
den lijken en de verhalen over de moord
aanslagen zijn zó afschuwelijk, dat z<
nooit gepubliceerd zullen kunnen wor
den. Zij spreken de taal van barbaar:
Afrika in zijn slechtst denkbare vormen
Donkere toekomst
Als de leiders der Mau Mau gedacht
hebben door deze bloedige terreur h
Britse koloniale bewind omver te kunni
en, dan getuigt dat slechts van hun
infantiliteit. Ik geloof echter, dat hun
terreur, door ondisciplinair optredei
door het voorbarig bekend worden var)
plannen, niet de kolossale omvang en
t de bliksemsnelle trefkracht heeft
kunnen bereiken die zij beoogd hadden.
Zij hebben, naar men thans uit allerlei
gegevens kan afleiden, een totale opstand
willen voorbereiden. Dat is mislukt. En
daardoor is het werk van de Mau Mau
hoeveel bloed er ook nog zal vloeien
aleer zij totaal verslagen is in v
ik reeds mislukt.
Want de regering zal, hoezeer zij ook
getalmd en geaarzeld moge hebben ir
verleden, thans niet kunnen en niet
n rusten voor het kwaad met wortel
i tak uitgeroeid is.
Het geleidelijk uiteenslaan van d-
ganisatie zal intussen niet betekenen, dat
tóestanden, waartegen zij zulke bloe
dige protesten aantekende, verbeterd zijn.
armoede, de onrust, het wantro
de haat zullen voortkankeren zolang
de economische en sociale toestanden
verbeterd zijn.
Kenya heeft méér nodig dan zesduizend
soldaten en een groep bommenwerpei
De zwarte massa, die van haar extr
mistische leiders geleerd heeft, dat zij
Deze woorden zijn ongetwijfeld mis
plaatst; vele zwarte leiders, die zich
dege van hun verantwoordelijkheid
wust zijn, zien veel meer heil in een
litiek van geleidelijke ontwikkeling onder
Engelse bescherming (en desnoods af
toe versneld door het uitoefenen van druk
op Londen langs constitutionele weg) dan
in een revolutionnaire actie, die diepe
bloedsporen moet trekken aan beide zij
den van de kleurgrens. Velen van deze
gematigde figuren die slechts het
waarachtig belang van hun volk beogen
zijn reeds door de Mau Mau vermoord.
Want de Mau Mau wil niet praten mdbr
schieten, niet onderhandelen, maar slaan,
niet confereren maar steken, niet wach
ten maar slachten. Terwijl zij beweert,
dat haar leiders genoeg verstand en be
schaving hebben om het volk naar een
betere toekomst te leiden, doen die lei
ders hun volgelingen terugvallen tot het
brute barbarendom uit de primitiefste
tijden van donker Afrika en handelen zij
zó onverstandig als alleen politieke dom
oren en onverantwoordelijke demagogen
doen.
Gruwelijkheid en domheid zijn de twee
voornaamste kenmerken van de Mau
Mau, die nu reeds gedurende meer dan
zes maanden in Kenya de staat van alarm
heeft nodig gemaakt en die het, door
afgrijselijke daden van geweld, noodza
kelijk maakte dat zesduizend man troe
pen (en een aantal bommenwerpers) uit
Engeland werden gezonden voor een
tot dusver overigens mislukte poging
om rust en orde te herstellen.
De Rotterdammer
50 jaar
ONS zusterblad hei christelijk-natio-
naal dagblad De Rotterdammer
bestaat op 15 Mei as. vijftig jaar.
Eerste hoofdredacteur was mr A. de
Jong; het bureau was gevestigd Steiger
23 te Rotterdam. De eerste negen jaren
van zijn bestaan heeft het blad zes direc
teuren gehad. Op 30 Maart 1912 trad de
heer H. Diemer in deze functie op.
Zijn eerste plan was te zorgen, dat Dc
Rotterdammer de beschikking kreeg
over een eigen technisch bedrijf. Daartoe
werd een kerkgebouw aan de Goudse-
ain-gel tegenover het Weeshuis aange
kocht. In 1922 kon op deze plaats een
nieuw in moderne stijl opgetrokken ge
bouw worden geopend met daarachter
een eigen technisch bedrijf.
Van 1910—1926 was hoofdredacteur
prof. mr P. A. Diepenhorst, met vaste
medewerking van prof. mr A. Anema en
mr V. H. Rutgers. Daarna berustte de
hoofdredactie bij de heer H. Diemer.
Achtereenvolgens werden de Nieuwe
Haagsche Courant, de Nieuwe Leidsche
Courant en het Dordtsch Dagblad aan het
Rotterdammer-concern toegevoegd.
Bij het bombardement van Mei 1940
werd het Rotterdammer-huis aan de
Goudsesingel geheel verwoest en ander
half jaar daarna werd de uitgave der
krant door de Duitsers verboden.
Direct na de bevrijding verscheen De
Rotterdammer weer. Dit was mogelijk
doordat de Directie van de N.R.C. zich
bereid verklaarde de technische verzor
ging van het blad in haar bedrijf te doen
geschieden Op 1 September 1947 kon aan
de Witte de Withstraat een noodgebouw
In gebruik worden genomen, waarin tot
op heden directie, redactie en administra
tie gevestigd zjjn-
Na 33 jaar met de leiding van De Rot
terdammer belast te zijn geweest, trad
de heer H. Diemer op 31 December 1945
af als directeur-hoofdredacteur. Hij werd
opgevolgd door dr E. Diemer als hoofd
redacteur en de heer J. Groenewegen als
directeur.
In verband ook met de Februariramp
Is de viering van het gouden jubileum
van De Rotterdammer uitgesteld tot een
nader te bepalen datum in het komende
Sir Evelyn Baring rechtszonder hoed) spreekt door middel van een
tolk met enige Kikoejoes die de slachting van Lari, waarbij 150 on
schuldige Afrikaanders gruwelijk werden vermoord, hebben overleefd.
Sir Evelyn is gouverneur van Kenya.
van den beginne aan het voornaamste
punt op het programma van de Mau Mau!
Met gebruikmaking van het bijgeloof
der inboorlingen en van hun ontzag
toverdokters en geestenbezweerders
dat tachtig jaren missie en zending nc
geheel hebben kunnen uitroeien r
dwang en intimidatie, met bedreiging
geweld smeedde Jomo Kenyatta (die i
volgelingen „Brandende Speer" hebben
genoemd) zijn geheime sluipleger
een. Ieder lid van de organisatie moest
een eed afleggen, die hem in alle eeuwig
heid bond tot volstrekte zwijgzaamheid,
tot absolute gehoorzaamheid en tot ge
disciplineerde medewerking aan hel
grote doel der Mau Mau: de uitroeiing
of verdrijving van alle blanken.
Wie de eed verbrak, wie de organisa
tie verried, wie tegen enig lid getuigeni:
durfde afleggen zou gedood worden. En
de Mau Mau liet het niet bij dreigei
ten! Haar hand sloeg toe, onontkoombaar
en dodelijk, overal waar iemand zich
tegen haar durfde te keren.
Vele duizenden Kikuyu's werden ge
dwongen deel te nemen aan inzwerings-
plechtigheden, hoezeer ook vaak tegen
hun zin. En als zij eenmaal de eed had
den afgelegd, dan moesten zij wel in het
gruwelijk spel van moord en brandstich
ting meespelen; op zijn minst genomen
hadden zij te zwijgen als het graf. Want
de eed was bindend tegenover Ngai, de
god der Kikuyu's en de zwarte magie,
de wraak der toverdokters, zou hen do
delijk treffen zo zij eedbrekers werden.
Om nog niet eens te spreken van de
messen en hakbijlen der vurige Mau Mau-
leden. En wie kon zeggen of niet zijn
eigen vader, zijn eigen zoon, zijn eigen
broer een geheim lid van de Mau Mau
Toverdokters
Het was deze practijk van eedsafneming
en bedreiging, die vooral in het begin van
haar activiteit dat is nu twee jaar ge-
de strijd tegen de Mau Mau zo
moeilijk maakte. De politie had soms vijf
of zes arrestanten, die vrijwel op heter
daad betrapt waren, maar die men, door
het plotseling en spoorloos verdwijnen
van de getuigen, moest loslaten. Die ge
tuigen waren óf bijtijds vermoord óf in
de wilde bossen en bergen verdwenen
om rechtszitting, getuigenverhoor en
de latere wraak van de Mau Mau te ont-
De overheid begon langzamerhand ln
te zien, dat zij de Mau Mau óók op het
gebied van de psychologische oorlogs
voering partij moest geven. En als ge
volg daarvan hebben, wij het nogal
vreemde ding zien gebeuren, dat de amb
tenaren van Hare Majesteit Koningin
Elizabeth II „Verdedigster van
Geloof" op zoek gingen naar tover
dokters, die voor geld en goede woorden
bereid waren om de Kikuyu's, die tegen
wil en dank de Mau Mau-eed gezw
hadden, van die eed te bevrijden!
Zulke zuiveringspleehtigheden werden
en masse georganiseerd; toverspreuken,
geestencontact, geitenbloed en ramme
laars kwamen er aan te pas en het
hielp! De inboorlingen, die de bewerking
ondergingen, voelden zich lekker opge
lucht en zij waren meteen bijzonder
spraakzaam tegenover de politie-autori-
teiten, die uiteraard gaarne bereid ble
ken om alle mededelingen welwillend
aan te horen
De Mau Mau incasseerde dezejfl^en
Zal Groot-Brittannië die arbeid, dat
brood en die toekomst kunnen verzeke
ren? Wie durft die vraag bevestigend te
beantwoorden met het feit voor ogen, da
de mogelijkheden in Kenya beperkt zijr
en dat de zwarte bevolking zich ovei
veertig jaar opnieuw verdubbeld zal heb
ben. De waarheid is veeleer, dat de toe
komst donker is.
Moskou en New Delhi
Twee outsiders zijn er bij dit drama
van mislukking en armoede, die de
wikkeling met gretige belangstelling
deslaan: de Afrikaanse agenten van
desengel Malenkof en de bewindhebbers
in India, die reeds 490.000 mensen uit hui
overbevolkte land een bestaan zagen vin
den in een der gebieden aan de Oostkus
van Afrika. De 90.000 Indiërs in Kenya
hebben zich goede posities verworvi
de Britse regeringsdienst (als ge op het
vliegveld van Nairobi aankomt, waant g«
u in New Delhi, want vrijwel alle offi
cials zijn Indiërs), in het hotelwezen, ir
allerlei beroepen en op de meest uitge
breide schaal in letterlijk geheel de han
del, engros en detail. 'Het gaat de Indiërs
uitstekend, hun aantal, hun invloed er
hun vermogen neemt ieder jaar toe
Het internationale communisme en he"
ontwakende Afrika-imperialisme van he"
nieuwe India ontmoeten elkaar, zoal:
overal aan de Oostkust van Afrika, ook
in Kenya. Zij vechten hun ondergrondse
voorpostengevechten uit op de magere
ruggen der arme inboorlingen. En Groot-
Brittannië is voor alle partijen de zonden-
bok, wiens roeping het althans
hun inzicht behoort te zijn in de v
tijn te worden gejaagd. In Londen denkt
men daar in het algemeen anders over
En dat is, bij al de huidige onrust ir
Kenya en elders in Afrika, een gerust
stellend teken voor allen die beseffen,
dat Europa en Afrika in de wereld var
morgen hoogstwaarschijnlijk op méér ge
bieden dan het economische alleen el-
kaars complimenten zullen hebben te zijr
VOORSCHOTEN
Een genoeglijke avond
Uit dank voor hun vele werk bood
gisteravond de kerkvoogdij van de Her
vormde Gemeente aan de medewerkers
van het stuiverfonds en het verjaardags
fonds een gezellige avond aan in het ge
bouw voor Chr. belangen. De organisa
tor van de avond, de heer Van Meurs,
zei in zijn openingswoord, dat dit de
vijfde maal was, dat een dergelijke avond
werd gehouden. Een bedrag van ƒ2504
werd hierna op symbolische wijze over
handigd aan de president-kerkvoogd,
baron Schimmelpenninck van der Oye,
het bedrag dat in 1952 door de collectan
ten werd opgehaald. De president-kerk
voogd merkte in zijn daikwoord op, dat
het bedrag bijna gelijk was aan dat van
het vorige jaar.
Hiermee was het officiële gedeelte van
dj avond afgelopen. De goochelaar
Amarco hield de aanwezigen enige tijd
aangenaam bezig. Van enkele gedeelten
van het programma gaf de heer S. H.
Kuijpers met zijn wirerecorder een her
uitzending.
Het tuchtrecht op
onze scholen
ryvr het onderwijzersvak een „ellen-
'-'dig risico" bevat, is mede de schuld
van de ouders. Zij zijn geneigd, voet
stoots het kind te geloven als het met
klachten komt. Te spoedig vergeet
dat de onderwijzer op school in de plaats
staat van vader en moeder. Te snel ver
geet men, dat het kind aan hem in wezen
dezelfde eerbied verschuldigd is.
De bekende paedagoog J. C. Wirtz
schreef eens: „Enkele klappen ter plaatse
het behoort, die de maat ener tuch
tiging niet te buiten gaan, zouden voor
ogenblik wat lichamelijke pijn
oorzaken, maar minder gevaarlijk zijn
oor de gezondheid en de knaap z
ich spoediger overheenzetten, dan
eer hij bij mooi zomerweer heel alleen
de school opgesloten wordt".
Een andere paedagoog, W. Koops Azn.,
schrijft; „De lichamelijke straf kan goed
en verbeteren, mits ze
paalde gevallen op verstandige
ordt toegepast door kalmte en bezadig-
Jongens kunnen elkaar op het school
plein soms geducht aframmelen zonder
ien iets van de ouders hoort. Wan
de onderwijzer echter de helft
dat pak ransel aan de jongen gaf, liep
de vader dadelijk naar de politie en dt
onderwijzer kwam voor de rechter er
kreeg boete of gevangenisstraf.
TTOE nu het „ellendige risico" te ver-
-*-1 minderen? Het is duidelijk, dat eer
onderwijzer orde en tucht moet hand
haven, zó, dat uit zijn leerlingen orde
lievende mensen groeien, die hun plaats
kennen in het leven en weten wat
hoorzamen is.
Toen de Duitsers de Frans-Duitse
g van 1870'71 gewonnen hadden, werd
deze overwinning toegeschreven
Duitse schoolmeesters, die hun leerlingen
strenge discipline hadden gewend
:r zullen hun Nederlandse collega's
het wel niet brengen. Dat behoeft ook
Maar de eis. dat de leerlingen orde
lievende en plichtsgetrouwe mensen w
den. blijft. Daartoe zal de onderwijl
niet buiten strafmaatregelen kunnen. Hij
moet het tuchtrecht kunnen hanteren.
Daarbij zullen, ook ongewild, wel ee
klappen vallen. En dan treedt het „ellen
dige risico" in werking. Men mene
5 niet, dat dit alleen bij licha
melijke straf het geval is. Het kan ge
beuren. dat ook andere straffen niet ir
de smaak der ouders vallen. Waarbij nog
komt, dat men dikwijls niet op de
klaringen der kinderen aan kan.
TTTIL men aan het „ellendige risico" een
eind maken, dan zouden
dingen moeten gebeuren. In elke plaats
zouden een of twee commissie
rorden benoemd van drie hoogstaande
nannen en of vrouwen, bij wie de ouders
net hun klachten terecht zouden kun-
ïen. Het moeten officiële commissie:
ijn. te benoemen door de plaatselijke
iverheid. Zo wordt voorkomen, dat
ipgewonden vader direct naar de politie
loopt met alle ellendige gevolgen voc
betrokkene.
Zulk een commissie kan de zaak
tig onderzoeken. Blijkt inderdaad
strafbaar feit te zijn gepleegd, dan kan
zij dit doorgeven aan de bevoegde auto
riteiten.
Het tweede middel, dat afdoende kan
helpen, is het kind, dat een onware
klacht heeft uitgebracht, voorbeeldig te
straffen. Bij de huidige stand van zaken
loopt de onderwijzer het gevaar, dat zijn
gezag wordt ondermijnd. Zelf leeft hij
voortdurend in spanning
opene over dit alles een gesprek.
Welk Kamerlid neemt hier het initiatief?
Hij zal ons onderwijs een dienst bewijzen
en zal de dank verdienen van allen, die
bij het onderwijs betrokken zijn.
VOORSCHOTEN
Zestig jaar getrouwd
Op Zaterdag 30 Mei hoopt het echt
paar W. BuisingA. Meijer, Stadwijk
straat 2 alhier, de dag te herdenken,
waarop het zestig jaar geleden
echt werd verbonden.
Doktersdienst
Morgen wordt de doktersdienst
genomen door dokter Olthuis.
Omver gereden
Omstreeks kwart voor zes gisteravond
werd een met groente beladen driewieler.
Wassenaar kwam en halverwege
de Papelaan linksaf wilde slaan, door
achteren aankomende personen
auto in de flank aangereden en
geworpen. De materiële schade t
Bosch- cn Gastbuispolder
De stemgerechtigde ingelanden
Bosch- en Gasthuispolder kwamen bij-
i. Er was een batig saldo van 1951.
De begroting 1953 wijst een eindcijfer
ƒ4313 aan. De omslag werd
1953 weer vastgesteld op ƒ10.
Uitvoerig werd van gedachten gewis
seld over de kosten van restauratie
de molen. Men was van mening, dat de
molen een gevaar oplevert
huisje. Het bestuur werd opgedragen
zioh met verschillende instanties
binding te stellen. Bij de rondvraag werd
het bestuur verzocht strenger te letten
op het schoonmaken van binnensloten.
Als bestuurslid werd hei-kozen de heer
N. Segaar.
P.V. „De Zwaluw"
De postduivenvereniging „De Zwaluw"
hield een wedvlucht met oude duiven
Maastricht af, afstand» 165,59 km. De
eerste duif werd geconstateerd om 10
in. 26 sec. en. bereikte een snel
heid van 1187,85 m per minuut. De laat
ste prijswinnende duif werd geconsta
teerd om 10 uur 30 min. 11 sec. en be
reikte een snelheid van 1102,28 m per
minuut. De prijzen werden als volgt be
haald: Fr. Hendriks 131; G. Teske 24;
M. Th. van Berne 31518; V. L.
Pierlot 5—29—37—44; J. W. Hulst 7—22—
39—47; C. de Mooij 8—17—48; G. Schrij
vers 9; J. P. v. d. Assem 10192633
34; M. Wolleswinkel 11—23—35—46; C.
Zwaan 12; A. Q. Querreveld 133241;
G. Zwaan 142142; P. r'Haens 16—27
30; P. Douwes 20; J. Verloop 24; K. I.
Waasdorp 2543; P. N. van Wissen 28;
H. Schoo 36; F. Zoons 38; J. Koek 40;
H. Verhoork 45.
WARMOND
Bescherming bevolking
Volgende week Maandag 's avonds 8
ur wordt in hotel De Zon een verga
dering gehouden voor de organisatie be
scherming bevolking. De organisatoren
verwachten, dat velen de vergadering
zullen bezoeken.
ZOETERMEER
Predikbeurten
Hervormde Gemeentel 10 u dr Wol-
dendorp. Geref. Kerk: 10 u da Gerrltsma.
Geref. Gemeente: 10 u leesdierist. Herv.
ngelisatiedienst: 10 u de beer Kruit
hof Monster. Ver. v. vrijz. Herv.; 6.30 u
cl» Bloemhof! Heilo,
Ter Nieuwe Haring-vangst
Politiekruiser Luymes houdt een oog in 't zeil...
(Van een onzer verslaggevers)
De pers was gisteren aan het spele
varen op de Noordzee, onder de Scheve-
ningse kust. Daar werd een contact
bijeenkomst gehouden op twee loggers,
de wimpeldrager SCH 233 en de SCH
132. De uitnodiging ging uit van het be
drijfschap voor visserijproducten en van
de voedingsraad voor de vis. De eerste
wenste ons in te wijden in de geheimen
van de haringvangst, en de voedingsraad
stopte alle opvarenden vol met lekkere
vishapjes en hapjes vis.
Het zat dus wel goed, met het natje
en het droogje. Het schip, dat uw ver
slaggever over de golven droeg, de SCH
132 „Saturnus", had op sommige ogen
blikken meer weg van een Jan-Plezier-
op-zee dan van een „werkschip". Toch
zijn de netten, een tiental maar, even
nat gemaakt. Dit om de „prenters"
dat zijn al degenen die aan boord de
handen in de zakken kunnen houden
te plezieren.
Schipper Pieter de Jong en zyn sche
pelingen vatten de zaak dus ook maar
van de vrolijke kant op, en brachten het
nettengordijn, hangend aan het witte
spoor van Schotse blazen, met een grap
en een snap het water in. Maar er liet
zich nog geen krab vangen. Geen won
der, als de zon hoog aan de hemel staat.
Er werd een vol haringvat voor dit
doel bij de hand gehouden openge
slagen en daarna de inhoud over de
netten verdeeld. Op deze manier hebben
fotografen en andere toeschouwers nog
een visje gezien, al waren die haringen
zo dood als een pier.
Die „gekheid" aan boord van vissers
schepen zal er niet zijn op de 26ste Mei,
als het eerste deel van de vloot uitvaart
ter Nieuwe Haringvangst. Dan moet de
consument aan ee
geholpen worden, e
aan een boterham
Politie gaat mee 1
Om plotselinge overvoering van de
markt met maatjesharing te voorkomen
wordt in twee ploegen zee gekozen: op
2 Juni gaat het staartje van de vloot in
zee. Van de 220 motorloggers en 21
stoomloggers, welke Nederland rijk is,
gaan als regel 200 naar de haring-drijf
netvisserij. De overigen blijven verse
zeevis aanvoeren. Aanvankelijk worden
slechts 50 netten per schip meegenomen.
Dit aantal .wordt geleidelijk, naar gelang
de vangsten, vergroot en zal op 15 Juli
onbeperkt zijn.
Controle op het aantal meegenomen
netten wordt dit jaar ook uitgeoefend
door H.M. politiekruiser „Luymes". Het
opeengehoopt uitvaren geeft de moge
lijkheid, dat ook opeengehoopte aan
voer van maatjesharing zal plaats heb
ben. En van de „primeur"-haring willen
reder noch visser afstand doen. Trou
wens, de tere maatjesharing verdienen
een zeer zorgvuldige behandeling en be
werking, zodat overvloed schaden zou
Deze en andere dingen over de haring
visserij vernamen we uit de mond var
drs D. J. van Dijk, voorzitter-directeur
van het bedrijfschap voor visserijpro
ducten. De vraag, welke logger straks
het eerst „vol en zoet" aan de markt zal
komen, houdt de visserij bevolking reeds
bezig.
Vlaggetjesdag IJmuiden
23 Mei
Het programma voor Vlaggetjesdag, op
23 Mei a.s., ziet er als volgt uit:
Om 3 uur 's middags: Grote optocht
sport- en jeugdverenigingen. Diverse
uitbeeldingen van de visserij. Vertrek:
Tiberiusplein, IJmuiden-Oost.
4 uur: Aankomst Tegeltjesmarkt. Toe
spraken van de heren mr M. M. Kwint,
burgemeester van Velsen en M. Roos.
voorzitter van IJmuidens Bloei. Uit
spraak van de jury.
8 uur; Mars door de stad van de IJmui-
der Harmonie naar de kop van dc
haven, waar geconcerteerd wordt.
9 uur: De schijnwerpers op de vlaggende
vloot aan de halzijde worden ontsto
ken (ook op 24 en 25 Mei).
10 uur: Taptoe op de (nieuwe) Tegel
tjesmarkt.
De 24ste en 25ste Mei zijn bedoeld als
„kijkdagen". De vlaggen wapperen te
Soheveningen, IJmuiden en Vlaardin-
dense afslag, kan geconstateerd worden,
dat de prijs meeviel. Want de vis was
over het algemeen licht van stuk: er
was veel kleine kabeljauw bij, die on
danks haar goede kwaliteit wat de bo
venste partijen betrof, te mager was voor
het mooie. Dat de grootste toch nog tot
de 52 ging, zakte tot ƒ44 en de kleine
tussen de 50 en de ƒ42 bleef en dat de
grote gullen zich bewogen tussen de 18
en de 13, mag niet onbevredigend ge
noemd worden. De besomming van
44.750 in totaal na achttien dagen plus
een dag stomen naar IJmuiden en een
etmaal wachten op een losbeurt, even
min. Het is alleen de vraag, of er een
Nederlandse trawler te vinden is, die
het risico aandurft zonder garanties var.
overheidswege om eveneens de verre
wateren op te zoeken.
Het nieuwe hospitaal-kerkschip
B. en W. van Amsterdam hebben de
gemeenteraad voorgesteld een bijdrage te
verlenen van f25.000 voor de bouw van
het nieuwe hospitaal-kerkschip „De
Noord en Sylt
Deze Northern Gem werd terzijde ge
staan door enige Noordloggers en wat
kotters van de Syltgronden. De regels
kabeljauw liepen op tot ƒ60 ƒ74 en
de kisten bleven met de „IJslandse con
currentie" begrijperlijkerwijze goedkoop:
er was immers genoeg vis om te snijden,
zodat men niet hoger dan ƒ60 hoefde te
gaan. Tarbot was niet erg in tel en
bracht het tot slechts 1,30 per kio.
Tong idem
De tongprijzen waren een doorslag van
de koersen van een dag tevoren; de
Al deze Kikoejoes worden er
van verdacht, lid te zijn van de
barbaarse, geheime Mau Mau-
organisatie. Zij werden in de
verschillende dorpen van Ke
nya gearresteerd en met tien
tallen tegelijk naar dit grote
kamp overgebracht. Op de
achtergrond ziet men een mo
biele galg, om de Mau Mau-
moordenaars hun straf te doen
ondergaan.
schol daarentegen was nogal in trek en
liet zich voor de tweeën betalen met ft
per kist, terwijl de drietjes het tot 1<
a ƒ22 brachten naar gelang van dc
grootte en de kwaliteit.
Mooie veertig
De KW 40 had zijn mooie besomming
van ƒ8400 voornamelijk te danken aan
het puike voorraadje stijve kabeljauw
en tarbot. Een aardige reis maakte ook
de KW 57 met 5400.
Vandaag drietal
De Flamingo, Bergen en Eli, die voos
vanmorgen geboekt stonden, brengen
hoofdzakelijk makreel aan; ze vingen
tussen de 800 en 1000 kisten per schip
Voorts lag gisteren de Wiron-kotter a
binnen (IJM 209) met 400 kisten en e{
was een hele voorraad loggers en kotteq
aan de markt, die de Zondag overbleveq
om met Hemelvaartsdag thuis te kunneij
zijn. De verwachtingen voor deze mid>
denweek, met Maandag eigenlijk de enigd
markt van betekenis zo langzamerhand
waren dus terecht niet al te hoog ge
spannen.
Sterna
De huidige IJM 99 (Sterna) was even
eens al binnen, maar gaf slechts 105 kis
op.
Tien schuiten
deze schaaldiertjes aanvoerden. De Ie
202 was de beste vanger met 325 kilo
de prijs zat tussen de ƒ0,41 en de ƒ0,41
Daarvan mogen de kindeien toch niet
de dupe worden
In het zich snel uitbreidende deel van de gemeente Leiderdorp dat Zijlkwartier
heet, is, zo vernemen wij, een speeltuinconflict ontstaan. Het gaat niet zo zeer om
het gebruik door de kinderen van de speeltuin als wel om het gebruik van de zich
op het terrein bevindende werktuigen. Tot een oplossing is het nog niet gekomen.
De Ned, Unie van Speeltuin-Organisaties (N.U.S.O.) zou zich er mee gaan bemoeien,
oord", ook met vermelding van deze uit
Vlaggetjesdag te Schevcningen
Zaterdag 23 Mei, 's middags om half
twee, begint voor de Scheveningse kust
de vlootrevue. Aan de kop vaart de wim
peldrager van dit jaar de SCH 233. Na
het binnenkomen van de schepen volgt
uitgebreid muziekfeest. Drs D. J.
Dijk, voorzitter-directeur van het
bedrijfschap voor visserijproducten, zal
de bedrijfswimpel voor de best ver
zorgde haring op de SCH 233 hijsen. De
haven baadt 's avonds in feestverlichting.
Prys viel mee
Na de bevrijding werd in het Zijlkwar
tier een buurtvereniging opgericht, die
zich „Zijlkwartier" noemde. Door de toe
neming van het aantal kindeyen in deze
buurt werd de behoefte aan een speel
tuin steeds groter. Er werd een comité
benoemd, dat de oprichting van een tuin
met werktuigen zou voorbereiden. Nu
wil het geval, dat dit comité langzamer
hand zoveel zelfstandigheid kreeg, dat er
de zelfstandige speeltuinvereniging „Zijl
oord" uit ontstaan is. In het Zijlkwartier
groeiden dus twee verenigingen in plaats
van één: een buurtvereniging en een
speeltuinvereniging. Dit zou, naar wij
menen, nooit de bedoeling zijn geweest.
De verstandhouding tussen de beide
verenigingen laat te wensen over. Aange
zien „Zijlkwartier" zich haar taak ten
opzichte van het speeltuinwerk niet wil
de laten ontnemen, werd de naam
anderd in „buurt- en speeltuinvereniging"
zodat er eigenlijk twee speeltuin-vereni
gingen werken. De kinderen van de leden
van „Zijloord" hebben een penning, op
vertoon waarvan ze de speelwerktuigen
mogen gebruiken. De kinderen van
n iet-leden hebben die penning niet
moeten dus van het materiaal afblijven
Maandagmiddag is het tot een rel ge
komen, toen ouders-niet-leden hun kin
deren speelwerktuigen lieten bezetten.
~e commissie van toezicht protesteerde
heftig tegen.
De burgemeester en ede politie-werden
in het conflict in kennis gesteld ei
gevolg was, dat de tuin dicht ging. De
tuin is nu weer open.
Uitspraak
Het gemeentebestuur heeft onlangs
uitspraak in deze onverkwikkelijke zaak
gedaan Deze uitspraak luidt als volgt:
„Zowel uit mondelinge besprekingen als
uit schrifturen kennis genomen hebbend
de gerezen moeilijkheden omtrent de
rechten op de door de gemeente tijdelijk
beschikbaar gestelde grond voor het
speeltuinwerk in het Zijlkwartier, welke
door partijen blijkbaar niet kunnen wor
den opgelost, en uit overweging, dat de
kinderen daarvan zo weinig mogelijk het
slachtoffer mogen worden, hebben wij
1953 besloten, dat de gehele jeugd
het Zijlkwartier bedoelde grond als
speelterrein zal mogen gebruiken al of
niet voorzien van speeltuinwerktuigen".
Lve buurt- en speeltuinvereniging „Zijl-
kwartier" heeft haar leden van deze uit-
Terugblikkend op de aanvoer van dc spraak per circulaire in kennis gesteld,
gyote Engelsman GY 204, die gistermor- Kort daarop verscheen ook een circu-
gen het rijk alleen had aan de IJmui-laire van de speeltuinvereniging „Zijl-
spraak.
Verder staat in de circulaire van „Zijl
oord" te lezen:
„Ingevolge dit besluit worden dui
voortaan alle kinderen, wonende in het
Zijlkwartier, tot het terrein toegelaten
Wij wijzen er echter met nadruk op, da
alleen de kinderen van de leden van
„Zijloord" gebruik zullen- mogen maken
van alle op dit terrein aanwezige speel
werktuigen. Deze zijn het eigendom
..Zijloord" en derhalve hebben alleen d
kinderén van deze vereniging er recht op
hiervan te profiteren".
Er zijn bewoners van het Zijlkwartier,
die èn lid zijn van de buurt- en speel
tuinvereniging èn van de speeltuin
vereniging. Maar er zijn er ook, die al
leen lid zijn van de eerste. Hun kinderen
moeten dus van het spelmateriaal af
blijven. En komen ze er aan, dan worden
ze weggehaald. Zo is dus het conflict ont
staan. Een conflict tussen grote mensen
óver de kinderen. Dus een betreurens
waardig conflict. Het is te hopen, dat
hier spoedig een oplossing wordt gevon
den. Terwille van de kinderen en ter-
wille van het speeltuinwerk.
Men kan natuurlijk de speelwerktui
gen van het terrein verwijderen en di
een oplossing van de herrie noemen
Maar wie zou met zo'n negatieve beslis
sing tevreden zijn? In de pretentieloze
sfeer van het speeltuinwerk moet een
bevredigende oplossing mogelijk zijn!
Grote belangstelling voor
Watersnoodmars
De Watersnoodmars van de Stichting
ALNO (Acties ter Leniging van Noden),
die op Hemelvaartsdag ten bate van hel
Nationaal Rampenfonds in Den Haag
zal worden gehouden, belooft een succes
te worden. Talrijke groepen, zowel als
individuelen, hebben zich aan-gemeld.
De afstanden bedragen 15. 25, 30 t..
km. Inschrijving kan op Hemelvaartsdag
zelf nog geschieden tot 10 uur op het
Kurhaus-terras, waar tussen 9.30 en 10.30
wordt gestart. De prijzen bestaan
uit een legpenning van H.M. de
Koningin voor 't beste militaire deta
chement en een legpenning van Prins
Bernhard voor de beste burgergroep.
N.V. Nederlandsohe Tank- en Appa
raten- en Machinefabriek „Netam" zal1,
over 1952 onveranderd 8 pet dividend
voorstellen, I