Dorpsbevolking werd op beestachtige
wijze door Mau Mau afgeslacht
Haatcampagne vermoedelijk gevoed
door politieke invloeden
DDD
Toch is het zo
BATAVUS
Solex
Synode over tractementen
van predikanten
Blauwe Gillette
Mesjes
2
DINSDAG 12 MEI 1953
Terreur leef! weer op in Kenya
(Van onze correspondent in Kaapstad)
DE BLOEDIGE OVERVAL, die leden van de Mau Mau-beweging enige
tijd geleden deden op het inboorlingendorp Lari, ten Noorden van
Kenya's hoofdstad Nairobi, heeft meer dan tweehonderd doden geëist.
Vrijwel tegelijk met deze massale slachtpartij werden overvallen gedaan
op twee andere dorpen en op een politiepost; ook daarbij vielen enkele
tientallen slachtoffers. De bloedige terreur van de gemeimzinnige Mau Mau
is, nadat zij de laatste maanden weinig van zich deed horen, in volle kracht
herleefd en dat is voor het Britse bewind een bittere tegenvaller.
Met een dodencijfer van omstreeks
vijfhonderd gedurende de laatste twaalf
maanden op haar kerfstok is de Mau
Mau de meest moorddadige verzetbe-
weging die Afrika in de laatste halve
eeuw heeft opgeleverd. Hoewel zij
in feite slechts gericht is tegen het
blanke gezag, behoren tot haar meestal
gruwelijk verminkte slachtoffers niet
slechts Europeanen, maar ook vele in
boorlingen, die niet met haar streven
sympathiseren en die derhalve weiger
den, de geheime eed te zweren. Reeds
die eedsceremonie, die door toverdokters
wordt uitgevoerd en waarbij de deel
nemers dierenbloed drinken en met bok
kenbloed worden ingesmeerd, bewijst het
barbaarse karakter van de beweging.
Haar leden wanen zich „heilige strijders",
die onder bescherming van de geesten
staan en zij vrezen pijn noch dood.
Gruwelijk
Wat in Lari gebeurd is, tart iedere be
schrijving. Een groep van driehonderd
met revolvers, speren, zwaarden en hak
messen gewapende terroristen is het dorp
in de nacht binnengedrongen en heeft
omstreeks vijftig hutten in brand gesto
ken. De uit droog stro vervaardigde hut
ten vatten direct vlam en een aantal oude
mensen en kinderen, die niet tijdig kon
den vluchten, kwam in de vlammen om.
Toen de opgeschrikte overlevenden, man
nen, vrouwen en kinderen, probeerden te
ontvluchten, stuitten zij op een ring van
tot de tanden gewapende omsingelaars,
die hen op gruwelijke wijze afslachtten.
Bij het schijnsel der vlammen werden
kinderen voor de ogen van hun moeders
in stukken gehakt; vrouwen werden op
de meest barbaarse wijze gefolterd
mannen werden, nadat men hen gedwon
gen had dit alles aan te zien. met speren
en hakmessen afgemaakt. Tot de slacht
offers behoorde ook het dorpshoofd Luka,
die samen met drie zijner vrouwen in
stukken werd gesneden.
Vele uren later kwamen de eerste over
levenden bij verderop gelegen politie-
Zulver en ontsme
huid met de tv
vloeibare D.D.D.
jeuk bedaart.de z
HUIDAANDOENINGEN
boekdrukkunst ging (en gaat) tussen
Laurens Jansz. Coster en Gutenberg,
hetgeen echter niet wil zeggen dat zij
de enige gegadigden zijn geweest,
want in de loop der eeuwen zijn ook
Brito, Castoldi, Faust, Han, Jenson,
Mentelin en Schoeffer naar voren ge
schoven, om nog maar niet eens te
spreken van de in dit verband onge
rijmde namen als Saturnus, Cicero,
en Karei de Grote. Maar goed,,
serieuze candidaten bleven ten
slotte alleen Coster en Gutenberg in
het strijdperk en ondanks een om
vangrijke literatuur van pro's en con
tra's is het tot op heden niet moge
lijk gebleken één van beiden defini
tief als kampioen aan te wijzen.
Laten we voorop stellen, dat deze
wedloop om de uitvinderstitel van de
boekdrukkunst uitsluitend betrekking
heeft op het Westen en dan nog al
léén wat betreft het dTukken met losse
letters. Want voordien bestond er ook
reeds boekdruk, die verkregen werdi
door tekst en illustraties van gehele
pagina's uit één houtblok uit te snij
den, welk blok daarna kon worden
afgedrukt. Deze methode was ont
staan ongeveer in het begin van 1400,
naar analogie van de toen reeds be
kende stempeldruk en houtsneden, zo
na de speelkaarten en de afbeel
dingen van heiligen ook de blokboe
ken in druk verschenen.
Het principe van de boekdrukkunst
bestond derhalve reeds, en van hier
de losse houten letter, waardoor
de pagina's gezet konden worden, in
plaats van steeds opnieuw in hout te
worden uitgesneden, is een technische
ontwikkeling die nu niet zó verbazing
wekkend is, evenmin als de stap van
de houten letter naar de gegoten let
ter. Waarom de twisten rondom de
namen der „uitvinders" zo hoog zijn
opgelaaid, is dan ook eigenlijk een
beetje raadselachtig, want ieder prac-
tisch man zou het grote aantal ge
gadigden voor de uitvinderstitel wijst
dat trouwens uit tot deze stap ge
komen zijn.
Bovendien betreft het hier een uit
vinding, die elders in de wereld reeds
veel eerder tot ontwikkeling was ge
komen, zU het dan langs andere banen.
Reeds in de 2de eeuw na Chr. werden
in China belangrijke teksten in steen
gegraveerd, teneinde deze voor het
nageslacht te bewaren. Tegen het
einde van de 7e eeuw werd echter ver
ordend, dat alle nog niet gepubliceerde
•teksten in hout moesten worden ge
graveerd, teneinde door afdruk daar
van publicatie mogelijk te maken.
Hieruit volgt, dat onze blokboeken
toen ter tijd in China reeds bestonden.
Een decreet uit het jaar 992 van keizer
Thaï-song had een gelijke strekking,
doch met dit verschil, dat de teksten
in steen moesten worden gegraveerd,
waarvan afdrukken moesten worden
gemaakt. In die tijd bestond dus de
steendruk.
Het was echter de smid Pi-ching die
in 1041 de losse Chinese tekens uit
klei wist te bakken en zodoende de
Westerse drukkers ruim 400 jaar vöör
was. Zijn methode werd ho-pan ge
noemd, welke term in de keizerlijke
drukkerij in 1912 nog in gebruik was.
Na de dood van Pi-ching werd het
zetmateriaal echter door de familie in
beslag genomen en het procédé schijnt
niet meer gebruikt te zijn. Vóór de
volgende uifcvlndin/g van de boekdruk
kunst moeten we dan in het veel ge
teisterde Korea zijn.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
posten aan om verbonden te worden.
Onder hen waren vele kinderen, wie een
arm was afgehakt, vrouwen die onbe
schrijfelijk mishandeld waren en ma
met steek- en snijwonden over het ge
hele lichaam. Vele andere slachtoffers
zijn onderweg aan bloedverlies 1
zweken.
In allerijl opgeroepen politietroepen
burgerwachten wisten een groot aantal
daders te arresteren. Zij bleken allen
stamgenoten van de vermoorden te zijn.
Donker Afrika
Het bloedbad, dat over Lari kwam,
herinnert aan de vreselijke moordexpe-
dities die zo kenmerkend waren voor
donker Afrika uit de dagen vóór de
blanke penetratie aan dergelijke bloed-
feesten een einde maakte. Het feit, dat
zoiets kon plaats vinden ondanks de
Kenya
Voor de duidelijkheid plaatsen
wij ditmaal een kadertje met al
gemene bijzonderheden over het
land, waar de Mau Mau opereert.
De Britse kroonkolonie Kenya,
waar de Mau Mau de autoriteiten
zoveel hoofdbrekens kost, ligt aan
de Oostkust van Afrika. Het land,
dat een oppervlakte heeft van ruim
219.000 vierkante mijl, wordt in
het Noorden begrensd door Abes-
synië, in het Zuiden door Tanga
nyika. in het Westen door Uganda
en in het Oosten door de Indische
Oceaan. De equator loopt onge
veer over het midden van het land,
maar omdat grote gebieden van de
kolonie hoog boven de zeespiegel
zijn gelegen is vestiging van een
blanke bevolking er zeer wel moge
lijk gebleken.
Er zijn in Kenya maar twee ste
den van enige betekenis: Nairobi,
de hoofdstad en Mjimbassa, de ha
venstad aan de Indische Oceaan,
waar jaarlijks meer dan honderd
Nederlandse schepen (of ongeveer
12 procent van alle scheepvaart)
binnenlopen. De voornaamste uit-
voerproducten zijn koffie, thee,
sisal en huiden.
Behalve ruim vijf millioen in
boorlingen wonen er dertigduizend
Europeanen en negentigduizend
Indiërs in Kenya.
De enige fiets met de 5 plussen
„staat van alarm" en ondanks de
scherpe maatregelen en ondanks de ver
sterking van de politie met vijfduizend
man troepen uit Engeland, heeft de ko
loniale autoriteiten geschokt.
De gebeurtenissen bieden steun aan
die leden der blanke gemeenschap, die
de regering verwijten dat zij het Mau
Mau-kwaad veel te lang heeft laten
voortwoekeren door haar politiek van
schipperen en plooien. Een vergadering
van, kiesgerechtigden te Nairobi heeft
een motie van wantrouwen in het kolo
niale bestuur aangenomen en heeft Lon
den om onverwijlde forse maatregelen
gevraagd. En zijn thans nieuwe, troepen
en vliegtuigen onderweg
Naast
de alom
bekende
van
f. 392.50
K.S.G.
Ned. Hervormde Kerk
Bezwaren tegen maatschappelijke uniformering
van de kerk
(Vervolg van pag. 1)
W/AT ZOUDEN nu de gevolgen zijn
geweest, wanneer Nederland niet bij
de Kolen en Staal Gemeenschap
aangesloten? In ieder geval zouden ook
dan de kolen duurder zijn geworden. Het
prijzenstelsel van de K.S.G. immers geldt
uitsluitend binnen het gebied van die
gemeenschap. De K.S.G.-zonder-Neder-
land zou ons voor de noodzakelijke im
portkolen dan zeker een prijs vragen,
die veel hoger ligt en wel ongeveer op
het wereld-niveau. Onze nationale de-
viezenwinst, gevolg van aansluiting bij
de K.S.G., zou in het tegendeel zijn
keerd. Bovendien zouden wij als het
ware om kolen hebben moeten bedelen
in een zwakke onderhandelingspositie:
van de gemeenschappelijke ma
den wij immers uitgesloten zijn geweest.
De zwakte van onze positie ligt
noodzaak, kolen elders te importeren.
Er rest ons nog één vraag te beant- I
woorden. Als onze geïmporteerde kolen1 dikant té" Haarfêih" als opvolger
binnen het K.S.G.-gebied goedkoper zijn p q v d Hooff.
geworden, waarom kan dan niet. net als Ds wesseldijk is thans secretaris van de
de laatste jaren, een mengprijs van na- Generale Financiële Raad der Ned Herv.
tionale en vreemde kolen worden bere- Kerk. Hij werd op 10 April 1908 te Rijn-
kend, die lager is dan toen de import- saterwoude geboren en studeerde in Gro.
kolen duurder waren en waar blijft de ningen. In 1933 werd hij candidaat in Gel-
verhoging van de kolenprijs eigenlijk? deriand en op 10 September van dat jaar
Bij de beantwoording van deze vraag predikant in Schoonebeek (Dr.). Sinds 5
dat de regering Nov. 1939 staat hij in Eindhoven. Op 31
Oct 1945 werd hij benoemd tot assessor
Zoals we in een deel or.zer editie van
gisteren reeds meldden, heeft de Generale
Svnode der Ned. Herv. Kerk, die op
„Woudschoten" te Zeist vergadert, als
haar nieuwe praeses gekozen ds H. J. F.
Wesseldijk, predikant te Eindhoven, die
reeds van 1 Jan. 1948 tot 30 April 1951
praeses van de Synode is geweest. Hij
opvolger -
assessor
gekozen opende het oudste predikant-lid
in jaren, ds J. Enkelaar uit Vreeswijk, de
vergadering. Spr. herdacht de slacht
offers en de gevolgen van de nationale
ramp op 1 Febr. j.l. De scriba dr E. Em
men hield vervolgens appèl-nominaal.
reden voor de slechte verstandhouding
die er tussen de beide leden van het
Gemenebest bestaat
Men moet aannemen, dat zowel Mos
kou als New Delhi met meer dan ge
wone belangstelling toezien op wat er in
Kenya gebeurt. De Mau Mau. die stel
lig haar gruwelijke werk begon uit ver
zet tegen economische wantoestanden en
politieke overheersing door Engeland, i staats-exploitatie zijn daar ook belasting-
loopt grote kans een instrument te wor- QtOQ+c-
de handen van buitenlandse
dient voorop gesteld,
niet meer de (volle) vrijheid heeft, de
nationale kolen rijzen vast te stellen.
Dat is nu eenmaal het gevolg van het
overdragen van bevoegdheden aan een
bovenstatelijk orgaan, waartoe besloten
is, omdat de nadelen van niet-aanslui-
ting bij de K.S.G. groter geacht werden
dan de nadelen van wel meedoen.
vervolge meer moeten betalen, ten goede
komt aan de mijnen. De winsten
den dus groter. De mijndirecties zelf zijn
van oordeel, dat door de prijs-regulari-
satie in de na-oorlogse jaren de winsten
beneden het voor de investeringen
dige peil zijn gebleven. De nu komende
meerdere winst zal gebruikt kunnen
worden voor nog verder gaande verbe
tering van de levensstandaard der mijn
werkers, maar ook voor de uitbreiding
van de exploitatie. Het aanleggen van
nieuwe mijnen (zoals bijv. in de Peel)
kost veel geld. Bij de gebruikelijke
der Gen. Synode, tot vice-voorzitter der
Alg Synodale Commissie en tot lid van
de Commissie voor de Kerkorde. Van
Jan. 1945 tot Jan. 1946 was hij adjudant
van de leger- en vlootpredikant in alge
mene dienst, ds J. v. Dorp te Londen.- Ds
Wesseldijk is officier in de Orde van
Oranje Nassau.
De nieuwe assessor dr A. J. Rasker is
eveneens een bekende figuur in de Ned.
Herv. Kerk. Hij werd in 1906 geboren,
werd in 1931 predikant te Nieuwe Buinen
en was van 1939 tot 1949 rector
Theol. School te Batavia Sindsdien dient
hij de gemeente van Haarlem. Hij maakte
reizen langs verschillende zendingsgebie-
den en besprak in het midden der Gen
Synode het concept voor samenwerking
de Herv Kerk en de Prot. Kerk
Indonesië.
Voor dat het nieuwe moderamen we
machten.
Het is niet waarschijnlijk, dat dit de
bedoeling is geweest van de merkwaar
dat de regering met groter !dige marii dje haar in het leven riep
gestrengheid dan tevoren zal optreden, i tot grootheid bracht, Jomo Kenyatta. Hij
Dat daarbij vele slachtoffers aan de kant jstudeerde in Engeland, waar hij een
van de Mau Mau zullen vallen behoeftblanke vrouw trouwde die hij, toen hij
niet te worden betwijfeld. Dat er door;het iand verliet, met haar beide kinde
al de onrust en de krijgsbedrijven een ren onverzorgd achterliet. Zij heeft
hongersnood dreigt, kan de ellende
de inboorlingen nog slechts vergroten, i
Doordat de Mau Mau kans heeft ge
kregen zich uitstekend te organiseren
(hoogstwaarschijnlijk met hulp uit het
buitenland) en doordat zij in de afge
lopen jaren zulk een enorme omvang kon
zal de overheid nog zeer ge-
een onverbiddelijke strijd
tegen haar hebben te voeren. Meer en
helt men in Kenya over tot de me
ning, dat communistische agenten van
de anti-blankencampagne gebruik ma
ken voor de strijd tegen Engeland aan
de Oostkust van Afrika.
Londen verdeeld
In Londen zijn de politici het niet eens
over de te volgen politiek. Vooral in de
linkervleugel van Labour zijn velen van
mening, dat alleen een politiek van gro
ter intregatie en van sneller ontvoogding
der inboorlingen (met als einddoel het
verschaffen van zelfregering zoals aan
de Goudkust, waar Engelands rol is
uitgespeeld) een algemeen bloedbad kan
voorkomen. In Kenya zelf wijst men er
echter op, dat de bovenlaag van ont
wikkelde inboorlingen nog maar uiterst
dun is en dat een „zachte" politiek in
dit geval gelijk staat met vluchten voor
het ondergronds geweld van Moskou.
Uit de aanwezigheid van 90.000 immi
granten uit India moet men stellig de
belangstelling verklaren, die de regering
van Pandit Nehru koestert voor het pro
ces tegen de gevangen genomen Mau
Mau-leider Jomo Kenyatta. Dit is te min
der verwonderlijk als men voor ogen
houdt, dat India vrijwel de gehele Oost
kust van Afrika beschouwt als „afzet
gebied" voor zijn overbevolking, waar
van jaarlijks vele tienduizenden zullen
moeten emigreren. In het kader van deze
emigratiepolitiek is iedere verzwakking
van bestaande blanke regiems in Afrika
belangrijk; de immigranten uit India zijn
in het algemeen veel intelligenter dan
de zwarte bewoners van Afrika's Oost
kust en zij komen daardoor in allerlei
handelszaken snel tot welstand. Alleen
reeds uit een oogpunt van bescherming
der autochthone bevolking koesteren de
regeringen van Afrikaanse gebieden
(met name die van de Unie van Zuid-
Afrika) steeds groter bezwaren tegen
de toelating van immigranten uit India.
nadien nimmer enig levensteken
hem ontvangen.
Kenyatta verbleef ook geruime tijd in
Moskou, waar hjj de theorie en de prac-
tijk van het communisme bestudeerde.
Hij bevindt zich thans in de gevangenis.
Slachtofiers van de
watersnood
Het informatiebureau van het
Ned. Rode Kruis heeft een 79e lijst-
van geborgen en geïdentificeerde
slachtoffers van de watersnood ge
publiceerd, luidende:
Nieuwerkerk
Kleemans, Jan, geb. 26-4-1885 te
Ouwerkerk. Laatste adres: West
straat 29.
Van Nieuwenhuize, Cabharina,
geb.: 26-7-1937 te Haamstede. Laat
ste adres: Noordstraat 6.
Syriër, Leendert, Marinus, geb.
21-6-1952 te Nieuwerkerk. Laatste
adres: Molenstraat 135.
Oude-Tonge
Koert-van Noord, Jannetje, geb.:
26-12-1873 te Oude-Tonge. Laatste
adres: Stationsweg 75.
Waarde
Wisse. Jan. geb.: 14-12-1921 te
Waarde. Laatste adres: B. 38.
penningen mee gemoeid, tenzij de Staats
mijnen uit een verhoogde winst de hier
voor nodige gelden zelfstandig kunnen
fourneren.
Nederland en de Europ.
Gemeenschap
Memorandum verzonden
Nederland heeft 5 dezer
dum gezonden aan België, Duitsland.
Frankrijk, Italië en Luxemburg, w
het de economische lijnen aangeeft
een Europese gemeenschap. In zijn
gere memoranda heeft Nederland reeds
aangedrongen op een gemeenschappelijke
markt en hierop gaat het thans nader in.
Het acht een zekere toenemende eenheid
in algemeen economisch belèid nodig,
doch dit behoeft volgens Nederland geen
algehele nivellering van het kostenpeil
mede te brengen. Nederland wil niet, dat
de gemeenschap een protectionistische
eenheid wordt. Ook met landen buiten de
gemeenschap behoort er vrije concurren
tie te zijn. Tevens moet toetreding van
andere landen mogelijk blijven.
Nederland wil dat de gemeenschap eer
tariefsgemeenschap zal zijn en da:
douanerechten en contingenteringen ge
leidelijk zullen verdwijnen. Het verkeei
met de buitenwereld moet zo weinig mo
gelijk belemmerd worden. Aanbevolen
wordt aansluiting bij de algemene over
eenkomst voor tarieven en handel
(G.A.T.T.), waarbij men belangrijk bene
den het maximum van de G.A.T.T. moet
blijven.
Komt een lid in betalingsmoeilijkheden
dan moet het een beroep kunnen doen
op een modernisering en overbruggings-
Nederland wil handhaving van de
Europese Betalingsunie of vervanging
daarvan door een orgaan, dat de taak kan
Het memorandum waarschuwt, dat de
gemeenschappelijke regelingen per be
drijfstak (waarvan de Kolen- en Staal
gemeenschap er een is) vaak willen be
vriezen, daar waar men juist ontdooien
RIJWIEL* MOTOR
zijn dr H. M. J. Wagenaar en ds H. C. J.
v. Deelen als adviseurs aanwezig. In dit
ontwerp wordt voorgesteld het minimum-
tractement te stellen op ƒ3960 in de 5e
klasse tot ƒ5400 in de le klasse. Bij de
algemene beschouwingen wordt ernstig
bezwaar gemaakt tegen deze classificatie,
Het leven op het platteland is niet goed
koper dan in de stad. Ook het plan tot
hogere pensioenbijdragen van de predi
kanten ontmoet bezwaren Bij het hui
dige reglement neemt men de financ:ë!
draagkracht der gemeente tot uitgang*
punt De voorgestelde regeling, waarb
het zielental tot uitgangspunt is genomen,
wekt weerstand. Verschillende afeevaar.
digden dringen aan op meer efficiënt
werk door de kerk en maken bezwaar
teeen een zo maatschappelijke uniforme
ring van de kerk Men moet de plaatse
lijke gemeente niet tot een filiaal van
de Kerk in haar geheel maken
Ds J. Vink beantwoord de sprekers en
wijst er op. dat het opheffen van de laag-
ste klasse het liquideren van predikant?-
olaatsen in vele kleine gemeenten zou
forceren Hoger dan het nu voorgestelde
minimumbedrag van ƒ3960 kunnen vele
gemeenten niet komen. Het verschil tus-
de hoogste - J
i de laagste klasse is te
Nieuwe moderamen
Tot leden van het Breed Moderamen
erden gekozen of herkozen, behalve de
leden van. het Moderamen: Ds P. J. v.
Leeuwen (Eelde). ds L. Kievit (Woer
den). ouderling M Krijger (Zierikzee), ^nden Vn hët^Dslijtcnd karakter
ouderl. Jongeneel (Kockengen), ouaerl. protP.ctad'a-beid Levensstandaard
K. Visser (Oudemirdum). ouderl. prof. grore siama.oe.u
Th. L. Haitjema (Groningen), oud kerkv.
J. v Antwerpen (Meppel), diaken G. A.
Lewin (Den Bosch), en ds C E. Voort-
huysen (Breda). Tot leden van de Com
missie voor het Opzicht werden benoemd
jhr mr J H. de Brauw, prof. dr Th. L.
Haitjema, ds J. J. Poldervaart, ds L. Kie
vit. ds C D. Moulijn. Tot directeur van
het Sociologisch Instituut drs P. de Jong,
tot lid in het bestuur van de Ver N. H.
Stichtingen voor Zenuw, en Geesteszie
ken ds P. G. v: d. Hooff, tot lid van de
Raad voor de catechese ds J. Vink. tot
visitator-generaal ds W. L. Tukker
(Delft), tot lid van de Raad voor de zaken
van Kerk en Theologie ds H. Jonker
(A'dam), tot secretaris van de Raad voor
de zaken van Kerk en School ds O. V
Henkei (Dinther), tot lid van de Raad
voor Kerk en Gezin dr B J Westerbeek
v. Eerten. tot lid van de commissie theo
logisch onderwijs dr A. J. Rasker. tot lid
van de Bijzondere Raad voor Kerk en
Ziekenzorg dr B. J Westerbeek v. Eerten.
Bij de behandeling van het ontwerp
generale regeling voor de predikants
tractementen en dat voor de pensioenen
Het ideale
paar
Wilt U het beste uit Uw extra Blauwe Gillette mesjes halen
Gebruik ze dan in een Gillette scheerapparaat! Apparaat en
mesje worden in de fabriek tezamen gete6t en eerst verzonden,
als zij een ideaal paar vormen. Daarom scheert U zich met
Gillette perfect en snel
N GrLLETTE SCHEERAPPARAAT EN
ZU BEHOREN BIJ EIKAAR
F. 0.75 per 5
Een goeie morgen''' begint met Gillette!
Het lied der aethergolven
7 45 I
8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9 00 Voor c
9.30 Voor de huisvrouw. 9.40 Gram
10.30 Herdenklngsdier
10.15 ld.
11.30 Gram. 11.55
Viool en piano. 12.33 Lichte muziek 1.00 uur
Nieuws. 1.15 Protestants Interkerkelijk Thuis
front. 1.20 Marinierskapcl. 2.00 Gram. 3.30
Cello en plano. 4.00 Voor de jeugd 5.20 Or-
dil.
6.00
6.15 Geestelijke liederen. 6-30 RVU: Dr W H
Tenhaeff„Rond het probleem der voor-
schouw: Experimentele voorschouw". 7.00
Nieuws. 7.10 Boekbespreking. 7.25 Gram. 7.30
Bultenl. overz. 7.50 Gram. 8.00 Radiokrant.
8.20 Interkerkelijke Cetuigenissamenkomst.
9.30 Gram. 9.40 Radio Philh. orkest en solis-
99 is. Hij legt hem een stuk voor in de taal van den pamfletten uitgereikt, niet openlijk maar be-
Frankrijk en de bezoeker leest vlot met onberis- dekt, met slinkse gebaren.
„Het is Roelof de lakenwever. Zijn trafiek is pelijke uitspraak. Dadelijk trekt de Leydenaar Het kerkgebouw is stampvol. Alle plaatsen zijn
het grootste van de stad. Wees op uw hoede. Hij zijn conclusie. Deze heer is een vluchteling, die bezet en honderden voeten schuifelen over de
is een vrijgeest, een twijfelaar, misschien wel verborgen wil blijven of een geleerde, die reizen plavuizen.
een ketter. Uit vreemde landen brengt hij schrif- doet onder eenvoudige vermomming, om struik- Zowel het gonzend gezoem van de murmelende
turen mee, die heimelijk vervaardigd zijn buiten rovers en beurzensnijders te ontgaan. stemmen als het sliffend geschuifel van de dren-
de kloosters, die het privilegie hebben. Ook god- Een Latijnse verhandeling legt hij hoofdschud- telende voeten verstomt zodra de boetprediker
deloze printen, die andere dingen vertonen dan dend ter zijde, dus een geleerde is hij niet, alzo met vastberaden stap het gestoelte beklimt. Een
het leven en sterven van ons Heer, en conter- een vluchteling. „Ik wil de nije leer onderzoeken gespannen stilte betreedt de gewijde ruimte en
:i- gewelfde beuken tot boven toe.
feitsels van vrouwen vol ijdele opschik tot smaad van die Duitse monnik. Is dat Doctor Martinus?"
van onze onnozele dochterkens en van de Heilige
Moedermaagd".
Maar een ander spreekt hem tegen. „Roelof is
goed heer, een helper van weduwen en
Goudland gevonden
DOOR K. JONKHEID
Als een donderslag davert zijn stem over de
hoofden. Ketterij en nije leer vormen het middel
punt van zijn vloekrede. In felle kleuren wordt
de dreigende hel de schare voorgemaald als een
diepe put, waarboven loeiende vlammen hun fel
le tongen rood en geel begerig uitsteken naar de
zielen der verdoemden, ketters, twijfelaars, te
gensprekers, verachters van de genademiddelen
der kerk, Joden, Turken en andere kinderen der
duisternis, die door jubelende duivelen worden
geketend en meegesleurd. Het knetteren
zen. Zijn knechten prijzen hem als een recht
vaardig meester. Maar de naijverige poorters be
nijden hem zijn welvaart en zijn aanzien bij de
burgerij en trachten hem te belasteren. Wilt ge
meer weten van de fraters Dominicanen? Kom
over acht dagen, dan spreken de boetpredikers
de ganse dag in de Sint Pieter. Zij verdoemen
de nije leer..Zijn naam is Martinus Luther. Hier heb ik vlammen, het gillen der duivelen, het kermen
Hij dwaait nog een wijltje door de stad. Bü de een klein geschrift". der verdoemden wordt hoorbaar in de bange stïl-
boekverkoper aan de Salomonsteeg is van alles ..Van hem zelf?" te. die als een verstikkend floers langzaam neer-
te koon Voor de ruiten ligt niets dat vermoeden „Neen, over zyn leer. Het wordt heimelijk ver- zinkt over de roerloze schare, die angstig opblikt
wekt maar wie binnen gaat, kan uit laden en spreid. Met de kerkelijke heren leef ik liefst in naar de dreigende gestalte, het grimmige hoofd
kastjes allerlei verdachte, zelfs verboden waar vrede". voorover gebogen over de rand van de kansel,
bekomen Onkel steekt het stuk by zich en aanvaardt de vurige ogen gebiedend en vast en daarach-
„Hebt u geschriften omtrent de nye leer?" de terugreis. Hij wandelt langs het strand, de ter de kap van het gewijde kleed. Als de aarts-
Van Doctor Martinus?" zee is stil. engel Michael zo dadelyk door de hoge ramen
De boekverkoper ziet, dat deze naam de Acht dagen later is hy weer in de stad. De binnenvliegt en het oordeel aankondigt, zal nie-
vreemdeling niet bekend is, daarom vraagt hij: Leydse taveernen zijn vol rumoer, vol etende, mand verwonderd zyn. Dood en oordeel en boete
Kunt u lezen?" Onderzoekend bekijkt hij zijn wijn en bier drinkende gasten. Machtig en fier en brandstapel en hellevuur en daartegenover de
klant Het is geen boer, geen poorter, geen edel- verheft zich de Sint Pieter boven de huiskens. veilige schoot der moederkerk en de voorbede
man,'geen soldaat. Zijn kleding, hoewel degelijk Ingewyd in 1121 l eeft hy vier eeuwen achter de van de heiligen in de plaats der gelukzaligen en
en goed, verraadt niets aangaande zijn stand, al- rug en een nog groter aantal voor de boeg. De van de afgezonderde Godgewijden in de kloos-
leen zijn spraak vertelt, dat hij een vreemdeling menigte loopt in en uit. Aan de kerkdeuren wor- terceL
WHÊÊKÊÊÊ^^mVPRO
VARA10.20 Voor de vrou
Roemeens ork. 12.33 Voor het pl;
Gram. 1.00 Nieuws. 1.20 Dani
2.00 „De weg omhoog", eauj
eert. 3.00 Voor de Jeugd, 3 3
9.00 Gr.
.00 Schoolradio.
11 00 Gram. 12.C0
•land. 1238
slek. 1.50 Gr
15 Jeugdcon-
m: „Onderwijs in de Nedei
landse Antillen. 6.00 Nieuws. 6.20 Act. 6.30
Lichte muziek. 7.00 Joods Pinksterfeest. 7.li
Gram, VPRO: 7.30 Voor dc Jeugd. 3.00 Nws
8.05 Pari. overz. 8 15 Lichte muziek. 8.4:
„Mont Pelé", hoorspel. 9.55 Saxofoonkwart
1015 „De uitbarsting van de Mont Pelé"
caus. 10.30 Sext. 11.00 Nieuws. 11.15 Soc, nws
in Esperanto. 11.20 Reportage. 11.30—12.00
1.30 Latijns Amerik,
Concert. 7.45 Caus. 8.00 Concert. 9.00 Nieuws
9.15 Vragenbeantw. 9.45 Gevar. muz. 10.2;
Caus. 10.45 Pari. overz. 11.00—11.03 Nieuws.
Engeland, BBC 1500 cn 247 m. 12.00 Dans
muziek. 12,45 Concert. 1.45 Voor de kinderen
2 00 Voor de vrouw. 3.00 Lichte muz. 3.30 Or
gelspel. 3.45 Gevar. muziek. 4.15 Mrs. Dale's
promotiekansen ziin daarbii niet in het;
oedins De idee van sommigen om de
central- kas ot> te heffen, kan snr niet
De eedac-hte aehter deze kas is, da'j
de sterken de zwakken moeten dra?enJ
Zakelijk en geesteliik is dat juist. Dr Wa.
genaar merkt op. dat de aanslag zich weJ
richten moet on het zielental, omdat een
andere maatstaf bij gebrek aan gegevens
te kort schiet. J
Hierna ging de Synode over tof de,
artikelseewH'.e behandeling van het ont.j
worp generale regeling.
5erof=»rvn ers werlc
Ned. Herv. Kerk
3 epen te Lage Vuurache (toez.j
H. Harkema te Zeist: te Tjamsweerf
md. De Pree te Dc Bilt.
Aangenomen naar Bergum W. dl
Jong te Neede.
Geref. Kerken
n te Bennebroek en te Bos
koop C. Ch. Griffioen te Willemstad: te
Borger S. de Vries te Sellingen; te Wijhi
C. Goeman te Schipluiden.
Chr. Geref. Kerken
3 e d a n k t voor De Krim A. Gruppeij
Biczelinge.
Geref. Gemeenten
3 e d a n k t voor Boskoop Chr.
Dam te Werkendam; voor Veenendaa
(Fluiterstraat) H. van Gilst te Elspeet
Evang. Luth. Kerk
Drietal te Leeuwarden L. G. Chi
Grabandt te Wildervank-Veendi
Gronloh te Arnhem en C. M. de Vries t1
Nijmegen.
Prof. dr C. G. N. de Vooy:
26 Mei 80 jaar
Professor dr C. G N. de Vooys. de bej
roemde Utrechtse taal- en letterkundig^
niet ten onrechte eer- nationale figuur bj
uitstek genoemd, hoopt op 26 Mei zij^
80ste verjaardag te vieren. Deze zee!
geziene en beminde oud-hoogleraar is ra
tallozen bekend geworden door een aanj
tal gezaghebbende boeken (bijv. de Hia
torische Schetsen van de Ned. LetterJ
kunde), die een uitgebreide popularitel
bezitten.
C. G. N. de Vooys promoveerde in 19M
te Leiden op een proefschrift „Middeï
Ncderlandsche Legenden en Exempelen
Na een 13-jarig leraarschap in Asses
werd hij in 1915 benoemd tot hoogleraaj
te Utrecht en het is in 1940 bij zijn 25
jarig jubileum wel ondubbelzinnig ga
bleken hoe groot de invloed is die dezl
bescheiden geleerde in velerlei krinj
heeft gehad. Men heeft toen getuigd hoj
mcr. hem waardeert en hoogschat alj
pionier op het gebied van het onderwijl
in de moedertaal, als wakker strijde!
voor de Vereenvoudigde spelling, en niej
het minst ook als warm voorstander va»
de Vlaamse zaak.
Talrijk zijn de veelzijdige wetenschap!
pelijke publicaties van zijn hand in dj
mede door hem geredigeerde Nieuwj
Taalgids en andere tijdschriften. 1VI
noemen voorts: Middelnederlandse»
Maria-legenden, Letterkundige Studie»
en Geschiedenis van de Ned. Ttaal.
Calvinistische juristen bijeei
De Calvinistische Juristen-Verenigiu
houdt op Woensdag 13 Mei a s. haar alg«
mene vergadering in het Bengihotel
Amersfoort. Aan de orde komt een re
raat van dr S. Gerbrandy over „Recb
rede en openbaring". Het adres van h
secretariaat der C.J.V, is: Juliana vi
Stolberglaan 17, Rotterdam.
Afdelingsdag Chr. Geref.
meisjes
De afdeling Zuid-Holland van de Cfc
Geref. Meisjebond vergadert op Heme
vaartsdag om 4 uur in Rehoboth, Liss
Mevr. J. M. Ch. Polman, te Rijswijk
spreken over: „Werk onder de zonen i
de verloren zonen" (evangelisatie
Sarie Holster uit Dordrecht over: „Pret
Chr. dichters". Ds H. W. Eerland te Lis
spreekt een slotwoord.
iel. 10.00 Nieui
147 ra, 12.15 Gram
2.10 Gram. 7.01
cns. 8.30 Hoorspc-
piano. 12 50 Gram. 100 Nieuws. 1.15 Gram.
2 00 Schoolradio. 3.40 Gram. 3.45 Omroepkoor
en orkest. 5 00 Nieuws 5 10 Gram. 5.30 Klankb
5.40 Gram. 5 50 Boekbespr 6.00 Pianomuz.
10.15 Voordr.
Brussel 484
en 3.00 Gram. 4.00 Lichte
5.15 Gram. 6.30. 7.20 en
ep orkest. 10.0
•11.00 Nieuws,
i. 12.10 Gram. 1.00 N
ik, 5.00 Nw
7.40 ld. 7.45 Nw
solist. 9.30 Gran
BBC European Service. Ultz.
10.00—13.30 nm Nieuws. Film en
buiteis Radiodagboek. (Op 24 c
nijnlngeniei
C Co:
Den He
r cand.
R~°Verbeek Wo!
UTRECHT 10 Mei. Geslaagd voor doet.
rechten. K J Wildschut. Hilversum: c
ex. rechtenA Bindels, Utrecht. A M Ve
gen. Maarsbergen; kerk. examen: J No
mans. Utrecht- doet. ex. kunstgeschied*
E Reznizek. cum laude. Bilthoven: doet.
Smeeskunde: T Bottema. Klundert. C 1
ack. Breda. J J R Houtzagers. Arnhem,
Koopmans. R'dam. mej. A J A MolewiJ
Dokkum. mej. J E Obbink. Utrecht. J
't Riet. Arnhem. H G Scholten. Enschede.
Spaans, Utrecht. G Zevenbergen. Utrecht.
A Sollewijn Gelpke. Zwolle): semi-arts
E G M van Stokkum. Utrecht, mej. H M
Oosterbeek. Sliedrecht. mej. H Beauü
Utrecht, mej. E H Houtzaager. Velp. P W
Willems. Nijmegen. J G Scholten, DevenK
J W P C Wennekes. Venlo: arts-examen:
J P M Bakkeren. Breda. W J Berends, Af
hem. G Demoed. Utrecht: tand-arts-exai
Th J G van Dansik. Utrecht. WAM
Kwast. Amersfoort.
tagd
ïomie A Koetsier te Meppel.
