Jlicuwe géütórfje (fouranl
Zelfs de wat stugge Noren lieten zich
thans spontaan gaan
Koningin toonde zich een ware moeder
bij bezoek aan ziekenhuis
Na 1954 voor defensie ook
nog 1500 millioen
De Rode troepen in
trekken terug
Laos
Wist U
Moederdag
Vrede gevaarlijk?
VBIJDAG 8 MEI 1953
BUREAUX: Steenetraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: 6.per kwartaal:
f 2.— per maand; f 0.47 per week
AD VERTENTIÊN0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Vier en dertigste jaargang No 9730
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chei-Red.: H. W. I. ENSERINK
CHRISTELUK-NATIONAAL DAGBLAD
Vooi Leiden en Omsfrefcen
.Staattailttftk aheMfwu
ngn bert ia Irgljeospatl*
Nog geen fusie van
(Oranje-) Groene Kruis
ALLER HARTEN GEWONNEN
t was binnen zo vol, dat men na de
begroeting der Koningin weer ."''ar bui
ten moest gaan, wilde men ieder een
kans geven onze Vorstin en de Prins de
hand te drukken. Er werden vele ge
schenken aangeboden die opgewekt door
de Koningin werden uitgepakt.
DE NOREN, die maar moeilijk uit de plooi komen, laten zich bij het
bezoek van het Nederlandse Koninklijk Paar van hun spontane kant
zien. Gewoonlijk blijven zij zelfs bij een bezoek van buitenlandse Staats
hoofden aan hun land onbewogen. Maar dat Koningin Juliana en Prins
Bernhard aller harten hebben gewonnen, heeft de tweede dag in Noor
wegen overduidelijk bewezen. In het Noors-Nederlands instituut voor
atoomonderzoek te Kjeller hebben de Noren de Koningin allereerst leren
kennen als de intelligente vorstin en de Prins als belangstellende gemaal
die ook in deze wetenschappelijke omgeving steeds op de kern van de
vraagstukken ingaat,
i De atoomsplijtoven ligt in het berg-
I landschap op korte afstand van Oslo.
j Langs de toegangsweg stond glsteroch-
j tènd een haag van belangstellenden en
wachtten rijen kinderen met Noorse
vlaggetjes die allen enthousiast juichten
toen de Koninklijke bezoekers voorbij
reden. Het gezelschap kreeg eerst even
college. De Koningin zat tussen Prins
I Bernhard en Kroonprins Olav op de eer-
ste rij. Het leek op een klein leslokaal,
waar de maquette van de kernreactor
stond opgesteld,
j De directeur van het instituut. Gunnar
Sanders, noemde dit vererende bezoek
„geen sightseeing, maar een inspectie
tocht van de hoogst geplaatste inspec
teurs van een Noord-Nederlands bedrijf",
j Hij beschouwde de reactor als de eerste
stap op weg naar de ontwikkeling van
I verscheidene atoomprojecten. Hij geloof-
j de dat men de atoomenergie kan ontwik
kelen als bron voor de voortbeweging
I van schepen, voor verwarmingsdoelein-
I den en het opwekken van electrische
I kracht.
Na dit college wandelde men naar de
eigenlijke reactor. De Koningin, gekleed
in een lichtgrijze japon en een roze hoed
met zwarte voilé, inspecteerde de acht
meter hoge betonnen ombouw
oven. Zij schudde Alle Nederlandse ge
leerden die in het laboratorium aan het
werk waren hartelijk de hand.
Vikingschip
Bij de isotopenkamer kreeg Koningin
Juliana een klein zilveren vikingschip
ten geschenke dat dn de splijtoven radio,
actief was gemaakt. „Wat aardig", zei de
Koningin. „Kan ik het vasthouden"
Hare Majesteit kreeg de verzekering, dat
I de radio-activiteit van het schip geen
I vlieg kwaad zou doen. De vorstin dankte
vriendelijk glimlachend voor hét ge-
schenk, dat zij in een doosje deed.
Na een uur vertrokken de koninklijke
gasten weer naar het paleis en een half
uur later was het tijd voor de lunch die
j Koningin Juliana in restaurant Dronnin-
gen aan een gezelschap van ruim 50 per-
I sonen aanbood. De eetzaal was versierd
met tulpen, die uit Nederland
overgevlogen. Alle gasten waren opgeto-
I gen over de maaltijd, die met ijs met
I aardbeien werd besloten.
„Hoe oud ben jij?"
In het staatsziekenhuis leerden de
Noren de Koningin kennen als moeder
van een gezin met een levendige belang
stelling voor de jeugdige patiëntjes.
Grappige tafereeltjes waren er genoeg.
De Noorse Koning vroeg plotseling aan
een knaapje van misschien vijf jaar:
„Hoe oud ben jij??" Het antwoord liet
niet lang op zich wachten, maar was wel
I verrassend. „Hoe oud ben jij?". Het was
een wedervraag aan een tachtigjarige
i Koning.
Terwijl de Koningin dit bezoek bracht
i aan het ziekenhuis, bezocht Prins Bern
hard de scheepswerf „Akers Mek.
Verksted". De zeer moderne sociale af
deling van dit bedrijf had inzondeAeid
de belangstelling van de hoge bezoëker,
I die zich evenwel ook in sterke mate
bleek te interesseren voor de technische
afdelingen.
Honderden wachtten intussen tegen
over het gebouw van de Nederlandse
legatie het moment af, waarop de Ko-
ningin het ziekenhuis zou verlaten om
i hen een ontvangst te bereiden. Toen de
Koningin onder luide toejuichingen was
I gearriveerd, was de legatie na enkele
ogenblikken overbevolkt door in Noor-
wegen wonende Nederlanders, die met
j hun familieleden van Noorse afkomst
één voor één hun opwachting kwamen
maken.
Geweldige ovatie
Duizenden mensen verdrongen zich
gisteravond voor het nationale theater
;en glimp van Koningin Juliana en
Prins Bernhard en de Noorse Koninklijke
familie op te vangen. De eregasten woon-
een speciale uitvoering van Schillers
Maria Stuart bij.
De menigte bracht het koninklijke ge>
zeischap een geweldige ovatie. Enige ge
lukkige buitenlanders hadden kans ge.
een kaartje voor deze bijzondere
voorstelling te krijgen. Zij hadden echter
dit voorrecht langer dan 10 uc
rij moeten staan, wat zij evenwel hele
maal geen bezwaar hadden gevonden.
Vandaag zou het koninklijke paar
bezoek brengen aan de Chocoladefabriek
van Freia, die beroemd is om haar prach
tige sociale voorzieningen voor het per
soneel.
De Koningin en de Prins zouden met
de Noorse kroonprinselijke familie op het
kasteel Skauguin de lunch gebruiken
om half vier Nederlandse tijd wacht
te het vliegtuig dat hen weer naar Neder
land zou brengen.
Der traditie getrouw werd op 1 Mei te Moskou weer een grote mili
taire parade gehouden. Wij ontvingen daarvan enkele exclusieve foto's,
die we hierbij afdrukken.
(Exclusief N.L.C.)
Weer een vierjarenplan
Over levering van wapens aan territoriale
troepen nog geen beslissing
MINISTER STAF verwacht niet, dat de militaire uitgaven na 1954 om
laag zullen gaan. Deze uitgaven bedragen van 19501954 zoals men
weet f 1500 millioen per jaar. Naar het oordeel van de minister moet ook
na 1954 opnieuw de hoogte van de militaire begroting voor een aantal
jaren worden vastgelegd ten einde de regelmatige ontwikkeling van het
militaire apparaat zeker te stellen.
De bewindsman deelde dit gisteren] man tot opperbevelhebber der land-
mede op een persconferentie. Hij ging - strijdkrachten in de centrale sector zou
daarbij ook uitvoerg in op de moeilijk-bij Nederland op ernstige tegenstand
heden die er geFezen zijn met de Ame- I stuiten, omdat er dan twee Fransen aan
rikaanse autoriteiten in Washington de top zouden zitten. In ieder geval is
over de territoriale verdediging van voor deze functie een generaal met
In het paleis te Oslo werd deze foto van Koningin Juliana en Koning
Haakon genomen.
Krijgt Nederland
atoomwapens
Minister Staf liet niets los
Minister Staf heeft gisteren te kennen
gegeven, dat op de laatst gehouden
NATO-conferentie te Parijs niet gespro
ken is over het zenden van atoomwapens
naar het Europese continent. Wel werden
hierover door de militaire autoriteiten
mededelingen verstrekt. Deze mededelin
gen zijn echter geheim.
Op de vraag of minister Staf, in geval
Nederland van Amerika atoomwapens
krijgt, hiervan aan het parlement mede
deling zal doen, antwoordde minister
Staf, dat hij zich hiertoe op dit ogenblik
iet zou willen binden.
Volgens Ass. Press zullen waarschijnlijk
nog dit jaar atoomkanonnen naar Europa
worden gezonden. In Oberammergau is
reeds een cursus voor hoge geallieerde
officieren aan de gang voor de bediening
deze (280 mm) kanonnen,
il een land de atoomgranaten
kanonnen of de atoombommen ont
vangen, dan moet dat land eerst zijn toe
stemming geven, aldus A.P.
Bij de kroning
168 Straaljagers boven
Buckingham Palace
De parade van de Britse luchtmacht
op de dag van koningin Elizabeth's kro
ning zal worden gehouden door 168
straaljagers. De vliegtuigen zullen over
Buckingham Palace vliegen, waar de
koningin de parade vanaf het balkon zal
afnemen. De formatie zal bestaan uit
Meteors van de Engelse luchtmacht en
Sabres van de Canadese luchtmacht.
Straks één corridor
naar Berlijn
De Westelijke mogendheden hebben
het Russische voorstel om de bestaande
drie luchtwegen tussen West-Duitsland
en West-Berlijn door éém enkele te ver
vangen in beginsel aanvaard, zo ver
neemt men van geallieerde zijde te
De Westelijke mogendheden hebben
volgens deze zegsman de voorwaarde ge
steld, dat deze coridor breed genoeg zal
zijn voor een rechtstreekse verbinding
tussen Berlijn en Hamburg, en tussen
Berlijn en Frankfort.
Nederland.
De territoriale troepen, die in oor
logstijd hét Nederlandse grondgebied
moeten beschermen, o.a. tegen vijande
lijke parachutisten, zijn geheel voor de
verantwoordelijkheid van de Neder
landse regering, inbegrepen dus bewa
pening en uitrusting.
De Amerikaanse autoriteiten In Wash
ington, die voor de wapenleveranties
van het veldleger zorgen, blijken tot
dusver weinig geneigd wapens voor onze
territoriale troepen beschikbaar te
De Nederlandse regering meent ech
ter, dat mede met het oog op de belang
rijke directe ondersteuning, die deze
territoriale troepen aan het veldleger
bieden, de Amerikaanse autoriteiten in
Washington 'aanleiding zouden kunnen
geven tot het uitstrekken van de mili
taire hulpverlening over bepaalde on
derdelen van de territoriale troepen.
Minister Staf verklaarde gistermiddag
dat Nederland bereid is, indien de Ver.
Staten aan deze wensen zouden willen
voldoen, een bepaalde bewapening van
het veldleger voor zijn rekening te
nemen. Zoals gemeld is, heeft minister
Staf bij generaal Ridgway en de andere
officieren van zijn hoofdkwartier
Parijs groot begrip voor de Nederlandse
verlangens ontmoet Thans wordt ge
hoopt, dat de opperbevelhebber in Wash
ington een goed woordje voor ons land
wil doen.
Een beslissing over deze kwestie is
dus nog niet genomen.
Generaal Juin
Minister Staf deelde mede, dat Neder
land geen bezwaar heeft tegen de be
noeming van de Franse generaal Juin
tot NATO-opperbevelhebber va
zee-, land- en luchtstrijdkrachten
centrale sector van Europa, mits de ge
neraal wordt ontheven van de functie
van voorzitter van het comité van chefs
van staven in Frankrijk en van inspec
teur-generaal bij het Franse leger. Ge
neraal Juin is thans opperbevelhebber
van de landstrijdkrachten in de centrale
sector.
De Nederlandse minister van Oorlog
aoht het overbodig voor deze laatste
functie een vervanger aan te wijzen.
Generaal Juin, die het volste vertrou
wen van de minister geniet, kan volgens
hem zeer wel deze post en de nieuwe
post die hem is toegedacht, vervullen.
De benoeming van een andere Frans
die kan Neder-
Tot notaris te Den Helder
noemd Chr. H. Kingma,
aldaar (vac.-De Wijn).
Ramp met de Duke of York
Gingen twee passagiers
niet aan boord
De lijst van slachtoffers van de aan
varing der Duke of York is met vijf
doden en twaalf gewonden nog niet defi
nitief gesloten.
Na contróle van de overlevenden is
gebleken, dat er van twee passagiers
nog steeds niets bekend is.
Het is echter mogelijk dat zij op het
laatste ogenblik niet aan boord zijn ge
gaan. ofschoon hun namen wel op de
passagierslijst voorkomen. De woord
voerder wilde niet de namen van de
twee vermisten opgeven. In ieder geval
is thans niemand meer in het schip op
gesloten.
Van de vijf doden behoren er vier tot
het vrouwelijke en één tot het man
nelijke geslacht Slechts één dode is tot
nu toe geïdentificeerd, nl. de Britse
mrs Margo Ansdell. Het is echter zo goed
als zeker, dat de drie overige vroi
lijke slachtoffers Amerikaansen zijn.
Renault-fabrieken onder
zware bewaking
Sterke politie-eenheden houden thans
de wacht bij de Renaultfabriekea, waar
van de poorten zijn gesloten, nadat een
betrekV" lijk onbelangrijke staking in een
van de fabriekshallen niet kon worden
bijgelegd.
Alle straten die uitkomen op de fabriek
zijn door politiecordons afgezet, tiental
len politie-auto's staan op de straathoe
ken klaar en bereden politie patrouilleert
zonder ophouden in de omgeving om
pogingen tot sabotage te
Politiek of noodzaak
Verkorten de communistische legers in
Laos hun verbindingslijnen met het oog
op de aanstaande regenperiode? Kregen
Dit is de heer Gilbert Granval,
die tot Hoge Commissaris van
Frankrijk in Indo-China werd
benoemd. In deze belangrijke
functie zal de nieuwe H. C.
gezien de ernstige toestand in
Indo-China ongetwijfeld zeer
veel te verwerken krijgen.
DAT de visumformaliteiten tussen
Pakistan en Nederland m.i.v. Juni wor
den afgeschaft voor onderdanen die een
geldig paspoort bezitten.
DAT een Horecaf-inkoopvereniging is
opricht. (Adres: Dr Kuyperstraat 19, Den
Haag).
DAT de trein die gistermiddag om
5.49 uit Den Haag in de richting Utrecht
vertrok, bij Zoetermeer ruim een kwar
tier vertraging heeft gehad, doordat een
koe op de spoorbaan was aangereden en
DAT de 19-jarige magazijnbediende
W. A. K. H. iut Haarlem, die in Maas
tricht meer dan 30 winkelladen heeft
gelicht, aldaar is gearresteerd.
DAT als voorzitster van de Ned. Vrou
wen Electriciteits Ver. (4.000 leden) is
gekozen de waarnemend voorzitster
mevr. A. van Bienema-Prop uit Amers-
DAT bij het Limburgse Maasdorp
Stevensweert in de uiterwaarden de on
geveer 2500 jaar oude resten van een
scheepje zijn opgebaggerd.
DAT in Zutphen een brand heeft ge
woed in een van de Kofa-magazijnen in
de Frankensteeg.
DAT de Ned. regering een bedrag van
39.500 dollar (f150.000) heeft gestort als
bijdrage voor het Internationale Fonds
voor Hulp aan Kinderen.
DAT de titulaire rang van generaal-
majoor is verleend aan de gepension-
r.eerde kolonel-titulair der infanterie
W. A. Boswijk.
DAT de secretaris van de Ned. Tele
visiestichting, J. W. Rengelink, per
vliegtuig naar Florence is vertrokken
om een Europees televisiecongres bij te
DAT thans oficieel is besloten het
kasteel Middachten van 15 Juli tot 15
Augustus te verlichten.
DAT Almelo van 4 t/m 11 Juli een
feestweek houdt 'tg.v. de doortrekking
van het Twente-Rijnkanaal.
DAT het Tweede Kamerlid Van der
Weijden (K.VH.) schriftelijk aan
nister Algera heeft gevraagd, de station-
h< uders van de ^TT, die door de auto
matisering zijn gedupeerd, schadeloos te
DAT deze week in de Zwitserse
universiteitsstad Neuchatel een „Neder
landse week" wordt gehouden.
DAT in A'dam /drie maanden is ge-
eist tegen de P.T.T.-besteller W. K. uit
Blaricum, die een brief zou hebben ge
frankeerd met gebruikte postzegels en
zich daardoor 90 ct zou hebben toege-
eigend.
DAT de onderdirecteur W. H. J. W.
van de Wilco-conservenfabrieken te
Warffum. die onlangs verdacht van
brandstichting opnieuw werd gearres
teerd, thans weer is vrijgelaten.
DAT de 66-j. koopman H. F. v. d. M.
uit Bloemendaal, die opnieuw een lei
dende functie in het grafische bedrijf
zou hebben aanvaard, ondanks zijn ont
zetting uit het recht hiertoe, thans door
de Haarlemse rechtbank is vrijgespro
ken (Eis: 1 mnd).
Peking om hun aanval stop te zetten?
Een feit is, dat de oorlogscorresponden
te-. van het Laotische front rapporteren,
dat generaal Giap er zijn troepen onver
wacht Noordwaarts terugtrekt. De resi
dentie Loeang Prabang is niet meer be
dreigd. Vientiane evenmin. Vliegende
verkenners bevestigen deze terugtocht.
Franse militaire waarnemers geloven
voorlopig minder in een politieke dan ii
een strategischt manoeuvre.
De tienduizenden koelies, die de op
marcherende communisten van munitie
en leeftocht voorzien, hebben het rhyth-
me van 350 kilometer in 24 dagen waar
schijnlijk niet kunnen volgen, denkt men
Het zou Giap's bedoeling zijn zich op
korter front in het Noorden vast te bij
ten. In de bergen vielen trouwens al de
eerste slagregens.
De troepen van de Franse Unie op het
Plateau der Kruiken en om de konink
lijke residentie Loeang Prabang heen
krijgen daardoor gelegenheid hun v<
lopige stellingen te verbeteren.
In de kroniek „Inside Information"
de Daily Sketch wordt gemeld, dat Mao
Tse Toeng, de Chinese leider, opdracht
heeft gegeven tot de inval.Volgens deze
kroniek zou Malenkof zeer verstoord zijn
over deze opdracht.
Na de grote invasie van de afgelopen
weken zou de Vietminh zich tevreden
stellen met het behoud van de belang
rijke bases Sam Neua en Xieng Khouang,
welke na het ein van de natte moeson
bij een eventuele nieuwe aanval op Laos
v n veel waarde ouden zijn.
(Advertentie)
CESCHENKENDAC
Zelfde weertype
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Wisselend bewolkt met
enkele verspreide buien.
Overwegend matige Noorde
lijke wind. Vannacht plaat
selijke lichte nachtvorst.
Morgen overdag ongeveer
dezelfde temperaturen als
vandaag.
(Opgemaakt om tien uur).
ZON EN MAAN
Zaterdag: Zon 4.56 tot 20.17 uur; maan
3.00 tot 15.44 uur. Op 13 Mei N.M.
n
HOE is nu de positie in Nederland?
We mogen wel beginnen met vast
te stellen, dat een ernstige depressie in
Amerika ook voor Nederland zeer ern
stige gevolgen zal kunnen hebben. In
zoverre zijn wij in Nederland geheel af
hankelijk van de economische bloei van
de wereld om ons heen en van de V.S.
in het bijzonder.
Echter, ook al is er geen ernstige de
pressie dan nog is de economische toe
stand in Nederland niet geheel vlekke
loos.
Bedacht dient te worden, dat naast de
in ons vorig artikel genoemde factoren,
n.l. uitgaven van publiek, overheid en
ondernemingen, voor Nederland de ex
port een factor van de allergrootste be
tekenis is.
Deze export heeft in de jaren na 1945.
zoals bekend is. een hoge vlucht geno
men. Vooral 1952 is een «eer gunstig jaar
geweest, waarin de export bijna de im
port heeft gedekt en waarin een grote
reserve aan buitenlandse betaalmidde
len kon worden gevormd.
Stelt men het uitvoervolume van 1948
op 100. dan geeft 1938: 156 en 1952: 256.
De reserve aan buitenlandse betaalmidde
len bedroeg eind November f 3.661.660.000,
waarvan f 2.661.000.000 in goud.
EVENEENS is echter bekend, hoe deze
export in toenemende mate concur
rentie ondervindt op de verschillende
markten en hoe invoerbeperkingen van
allerlei aard de Nederlandse exporteurs
soms voor zeer onaangename verrassin
gen stellen.
Op de jongste vergadering van de Or
ganisatie voor Europese Economische
Samenwerking hebben Engeland en
West-Duitsland weliswaar de grenzen
iets wijder opengezet, maar Frankrijk
deed het tegenovergestelde.
Het bedrijfsleven behoeft bij de strijd
om de afzet alle steun. De juistheid
van de regeringsplannen om in het raam
van de jongste belastingvoorstellen de
exportfaciliteiten in te trekken wordt dan
ook in twijfel getrokken. De Nederlandse
regering verdient echter alle steun, ge
zien het voorafgaande, bij haar pogingen,
de internationale handel vrij te maken
door economische integratie,
T"\E uitgaven der ondernemers, de in-
vesteringen, gaven in 1952 enige
aanleiding tot bezorgdheid. In de vierde
industrialisatienota spreekt de regering
dan ook haar zorg uit over deze vertra
ging der investeringsuitgaven. Zij wijt
deze voor een deel aan de minder gunsti
ge afzetmogelijkheden der industrie.
Bekend is, dat ter verbetering van deze
situatie de regering een aantal voorstel
len tot het verlichten der belastingdruk
heeft gedaan. De voorgestelde verlaging
van de omzetbelasting heeft eenzelfde
strekking: n.l. de afzetmogelijkheden van
het bedrijfsleven te vergroten en de
werkgelegenheid te bevorderen. Het be
drijfsleven is met de voorstellen niet ge
heel tevreden gesteld. Een deel van de
verlichtingen heeft betrekking op bepa
lingen die anders haar geldigheid op 31
December 1954 zouden hebben verloren,
zodat de verbetering hierin bestaat, dat
de werkingsduur van deze bepalingen
met een jaar wordt verkort. Een ander
deel der voorstellen behelst slechts een
verschuiving der belastingverplichtingen,
niet aen vermindering. Het effect der
regeringsvoorstellen zal moeten worden
afgewacht Men dient echter te bedenken,
dat een verdere ontspanning op interna
tionaal gebied verdergaande maatregelen
noodzakelijk kan maken om op belasting
gebied het particuliere bedrijfsleven tege
moet te komen. De daling der investe
ringsactiviteit is immers reeds begonnen
in 1952. toen de koude oorlog nog in
volle gang was.
IVF A AST de maatregelen op het terrein
van dc belastingen heeft de overheid
de mogelijkheid, door het ondernemen
van publieke werken in een periode van
teruggang nieuw geld in omloop te
brengen, htegeen welicht een gunstig ef
fect heeft op het economische leven iir
het algemeen.
De Sociaal-Economische Raad heveelt
in dit opzicht de vorming aan van een
„voorraad" publieke werken, die men
kan gaan uitvoeren zodra daartoe aan
leiding is. Het is echter duidelijk, dat in
geval van een ernstige depressie het
nuttig effect onzeker is. Er kunnen n.l.
niet dergelijke plannen op onbeperkte
schaal worden uitgevoerd; evenmin staat
vast, dat het verdiende geld niet zal wor
den opgepot, in plaats van zo snel moge
lijk uitgegeven, zoals de bedoeling is.
TTET heeft er alle schijn van, dat het
J--L Nederlandse bedrijfsleven voor een
moeilijke tijd komt te staan. Sinds 1945
heeft eigenlijk steeds een min of meer
onnatuurlijke spanning op de economie
gestaan, waardoor de afzet der voortge
brachte goederen niet het allergrootste
probleem vormde.
Als er nu wellicht normaler tijden aan
breken, zal juist aan het probleem van
de afzet de volle aandacht geschonken
moeten worden. Er is echter geen aan
leiding om bij voorbaat te wanhopen aan
het vinden van een oplossing voor dit
probleem.
