In Spa ging het spel pas echt
en goed beginnen
Een moedertraan en een kinder
hand bij het afscheid
Wel op de keper beschouwd
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
5
DINSDAG 28 APRIL 1953
Ferdinand, de Tulpeniallye en wij.. 12)
(Van onze speciale verslaggever)
Luxemburg, Maandagmiddag. Voor ons begon de rallye eigenlijk pas
goed in Spa. Want die aanlooproutes, ach, je hoefde Ferdinand alleen maar
de reuk te geven van de richting en dan snuffelde hij als een echte speur
hond wel voort. Wij deden dan een tukje en lieten ons door de Sunbeam
Talbots en Jaguars, de Aston Martins en Mercury's, die in suizende vaart
passeerden en hun volle macht aan paardekrachten op de achterwielen
loslieten, niet imponeren. We reden met onze 80 a 85 nog hard genoeg, want
in Arnhem, waar onze eerste tijdcontróle was, en waar we om 6.40 uur
zouden worden gestart, kwamen we al om kwart over vijf aan.
Niet dat we dat erg vonden. Musis Sacrum is gezellig genoeg en de koffie-
kout is er voor een beginneling leerzaam. Ik had van Den Haag tot Arnhem
gedut, alleen opgeschrikt door de routecontróle in Almelo meer een
formalistisch gezellig onder onsje en bij de start in Arnhem kroop Chris
eens behaaglijk tegen de weggeklapte leuning van Ferdinands passagiers
zitplaats. Voor het eerst in de rallye nam ik het stuur in de handen.
verschil van het traject van deze klas
sementsproef was maar eventjes 100 me
de lengte 1150 meter, waarin vii
Het valt zo moeilijk ons te realiseren,
dat we nu aan een der grote rallye's der
autosportwereld bezig zijn. Het gaat zc
gemoedelijk, de controleurs zijn zc
vriendelijk en volgzaam, de politiemach-
ten van alle wereldsteden, Zutphen, Die
ren, Delden en Almelo incluis doen zo
hun best om de weg te wijzen. Maar
toch, toen we op het punt stonden in Den
Haag gestart te worden, nam een jonge
man in de wagen achter ons afscheid var
zijn moeder en zijn zusje (of alia, zijn
nichtjeMa was flink, ofschoon men
aan die ene biggelende traan op haar
wang kon aflezen, dat zij het eigenlijk
maar roekeloos vond, wat Gerrit ging
doen. En dat nichtje, ja. dat voelde de
situatie eigenlijk beter aan. Ze stapte
naar het portier én stak de hard ferm
door het raampje naar binnen. ..Nou
Gerrit. good luck", «éi ze mét haar helé-
j maal elf jaar Dat was mannentaal. Dat
was rallye-taal.
Toen we al buiten Den Haag reden, be
seften we opeens, dat die moe-tertraan er
die kinderhand ons eigenlijk hadden
doen beseffen, dat we voor een groté reis
op stap gingen. Genoeg hierover, het in
teresseert u niet eens. U wilt weten, hoe
die honderden 1 oneens het maken, die nu
door nacht en dag achter het stuur zitten,
kaarten bestuderen en gemiddelden uit.
rekenen. Wel. ze maken het best. of
schoon ze wel eens verstolen achter de
hand gapen Vanmorgen vroeg in Musis
Sacrum hadden ze wel heel wat
babbels dan nu. Maandagmiddag om
uur of vier. Dit is eigenlijk hét critleke
tijdstip en als je nu over je slaap heen-
komt of erin slaagt op de achterbank een
dutje van een halfuurtje te doen. ben je
ervan af tot Noordwilk En daar -— ja.
I maar dat is geen kunst daar wacht je
een hotelbed met koele witte lakens...
hè nee. nu niet aan denken.
Belevenissen
Excuseert u ons, dit wordt natuurlijk
i een verslag zonder kop of staart. Maar
dat heb je. als het bij stukjes en beetjes
moet schrijven. Ik zal u hét geheim
i klappen, dan kunt u het de volgende
keer zelf ook. Je begint met een uur
de start een verhaal in mekaar te draalen,
en je zorgt, dat je er net mee klaar bent,
desnoods de schrijfmachine op de knieën
in de auto, als de startvlag valt. Dan pik
je bij de eerste de beste rust het stilste
lokaliteitje van het stilste hotelletje in-en
daar begin je rustig aan een nieuw stuk.
Schrijf een of twee alinea's en laat het in
de machine zitten voor de volgende stop
Nu. dat is alles. Maar nu zit u intussen
natuurlijk te springen om één paar be
levenissen. Oh, die zijn er genoeg. Neem
nu Ferdinand. Die sprong in Den Haag
als een joiigé bok van start, maar die be
gon even voor Almelo een beetje naai
te doen. Gewoon over zijn slaap heen.
Maar bij de eerste de beste service-neder
zetting dook er een Twents monteur ii
het achteronder, zette de ontsteking iets
later en toen was die Ferdinand hele
maal opnieuw fris en helder. Tot Arnhem,
geen vuiltie in de lucht En neem nu
die race-M G van Dries van der Lóf,
een combinatie die beste kansen voor die
grote zilveren beker maakt Die komt uit
Twente vandaan, ja zelfs uit de „Ecurie
Twenthe" en toen zijn baas hem lóngs
in plaats van naar de stal stuurde ja
die moest ook nog even verdeYon kreeg
het beest ineens de kinkhoest Wij zagen
de twee gehelmde rijders (ja. ze rijden
zónder kapten minste met verma
nende woorden vlak voor Almelo in de
motorkap duiken En nu moet je het dier
weer horen lopen. Een naaimachien, me-
Nou vind ik. dat trouwens nonsens, om
hier al oo pebh te gaan rekenen. Die jon
gens van de service-tentjes in Arnhem
(voor ieder merit byna een eigen ser
vice-iel keken gewoon teleurgesteld als
er niks aan je mobiel mankeerde Als er
ru na aankomst een moertie is losgetrlld
of een boutje is teruggelopen, ja. dót is
wa» anders!
Die aarloooroutos ziin niet moeiliik en
je zal wel gek zijn om harder te rijden
dan nodig is. Maar voor de mensen, die
er langs de route voor uit hun bed zün
gebleven (of gekomen t was het natuur
lijk wel teleurstellend Zo had dat jon
getje. dat tegen riin volwassen begelei
der zei: Ze rijden niet eens hard.
oom...."* en die daarbij zeer veronge
lijkt keek. gróót gelijk
Bochten zonder eind
Direct al na Spa wordt het gemiddel
de hoger. Dit gezamenlijke traject, dat
alle rijders moeten afleggen, is de eigen
lijke rallye en daarin zijn de Bijzondere
Etappes en de Klassementsproeven ver
werkt. Welnu, van ieder kregen we er
al meteen één op het dak.
Op de hoogste top van de berg voor
Clervaux moest de wagen worden stil
gezet, de motor af en de versnelling In
vrij. Op het startsein kon de wagen dan
naar beneden rijden, zonder hulp van
de motor wel te verstaan. Het hoogte
haarspeldbochten waren verwerkt. En
Ferdinand, die de sporen van Schtl in
de flanken voelde, bracht het er niet
eens zo gek af: één minuut en 45.8 se
conden. De op dat moment snelste was
Graaf Zuvlen van Nyevelt in Jowett
Javelin, die het in één minuut en 39
seconden préstccrdé. Dat ls géén peule-
schlL
Maar nauwelijks waren we van déze
freewheel-partij bekomen, of de eerste
Bijzondere Etappe stond al opgediend.
Honderden bochten, stijgingen, dalingen
en vele verschrikkingen méér; dit allés
op een traject van 82 kilometer, dat in
88 minuten gereden moest worden. Nu,
wat Chris en Ferdinand dóór samen heb
ben gepresteerd, grènst aan het wonder
baarlijke. Ik heb het hele traject, zolang
ik me niet moest vastgrijpen aan alle*
wat maar houvast bood, met open mond
naar de weg zittén kijken. Enwé
reden het in 77 minuten, dus elf minu
ten onder de vastgestelde tijd! Ja, daar
zijn we wel een beetje trots óp. En hoe
de andere rijders het hebben gemaakt?
Verschillend. Enkelen kwamen er glans
rijk dóór, maar velen dragen óp de flan
ken van hun wagèn deuken en krassen
mee als getuigenis, dat ze ergens wel
wat te hard geslipt hebben. Maus Gat-
sonides b.v., die met dezelfde partner en
dezelfde wagen reeds als in de Rallye
dé Mónte Carlo (die tussen twee haak
jes door hem gewonnen werd) maakte
in de afdaling-freewheel-proef blijkbaar
een fout. Zijn tijd was erg slecht. Dat
scheelt hem winstpunten, die hij brood
nodig zal hebben om maar aan winnen
toe te kunnen komen. Maar in de boch
ten-étappe reed hij uitstekend. Veel re
sultaten zijn er nog niet bekend. Als we
dit typen, hebben we Ferdinand juist
tegenover het Hotel des Boulevards op
de Boulevard Roosevelt in Luxemburg
neergezet, en komén de rijders nog
groepje voor groepje binnen.
Genève Dinsdagmorgen.
Dé zón is zojuist opgegaan én verdrijft
de wolken, die als sluiers om dé Mont
Blanck aan de overkant van het meer
hangen. Het is niet druk op dé Quai du
Mont Blanc. waar wij over welgeteld 8
minuten zullen worden gestart dóór een
vriendelijke man van de plaatselijke
automobielclub.
Ferdinand heeft zich prima gehouden.
De enige aanmerking, die wij op zijn be
leid kunnen maken, was een stootpartij
bij de Néderlands-Belgische grens, toen
de benzineleiding verstopt bleek en Chris
haast met plezier de sleutel uit de zak
trok. Maar verder niets dan löf, oók al
heeft hij het wel eens zwaar te verduren
met die twee grote kerels, die hij moet
vervoeren
Beruchte bergpas
De helling van de Ballon d'Alsace, één
van de beruchte bergpassen van Wést-
Europa. vormt, voor zover wij het heb
ben kunnen waarnemen het enige zwakke
punt in de organisatie van de Rallye. De
aankomende auto's konden Slecnts mi
nuut voor minuut worden gestart en het
gevolg daarvan was, dat er voor ae start-
streep een waar gedrang, een hevig ge
toeter en een goed Hollands gemopper
ontstond over dit ongewenst oponthoud.
Maar verder stonden overal politieman
nen klaar om je op kruispunten de goede
richting aan te duiden, ja de Franse gen
darmes stoppen zelfs het hele verkeer
voor ons. Ze laten fietsen en kinderen
naar het trottoir uitwijken om de rijders
van de La Rallye de Tulipe vooral ruim
baan te geven. Er zijn tot op heden geen
uitvallers. Wel werden er in de nacht
van Maandag op Dinsdag door het bees
tenweer in de Franse Alpen veel straf-4
punten vergaard. Vooral de rijders in
open sportwagens hadden het zwaar te
verduren. Ongelukken zijn er, afgezien
van een gedeukt spatbord en een ge
kreukelde „achterhand" ook niet. Dat
is een grote reclame voor deze Rallye,
die hoewel té behoorlijk zwaar is ge
worden. toch nooit haar toeristisch ka
rakter verliest.
Weer terug
Achter ons ronken de motoren van de
vertrekkende wagens van de Quai de
Mont Blanc en op het wonderschone
Lac Lemon, langs het paleis de Nation
naar het Ferney Voltaire. De eerste
étappe van de de terugweg, want in
Genève is het keerpunt van de Rallye.
Wij zwaaien wat kennissen goedendag,
kijken nog eens wat weemoedig naar de
Faleve en stappen in Ferdinand, op weg
naar Holland.
Uitslagen klassementsproef
te Chervaux
De uitslag van de klassementsproef te
Clervaux. een afdaling in de vrij loop
over een lengte van 1150 meter met een
hoogteverschil van 100 meter, luidt:
Klasse IA (/tm 1100 cc): 1. H. v. Wee-
zenbeek (Ned.) met Renault, 1 min. 40,7
iC.; 4. J. L. Flinterman (Ned.) met DKW;
mevr. G. Molander (Noorw.) met Saab.
Klasse 1B (boven 1100 t/m 1150 cc): 1.
H. Stenfeld Hansen (Denem met Volks
wagen, 1 min. 41,4 sec.; 2. A. M. Leerdam
(Ned.) met Volkswagen; 3. J. L. Boer
(Ned.) met Volkswagen; 4. B. A. J. Witt-
kampf (Ned.) met Volkswagen; 5. équipe
uwe Leidsche Crt ex aequo
met Volkswagen, H. Roesier (Duitsl.) met
Volkswagen.
Klasse 2A (bov. 1150 t/m 1240 cc): 1.
H. C. Hoogeveen (Ned.) met Simca, 1
40,5 sec.; 3. W. van Zijll Jr. (Ned.)
met Simca; 4. J. M. Beekman (Ned.) met
Simca; 5. W. C. van Hest (Ned.) met
Simca.
Klasse 2B (bov. 1240 t/m 144 cc): 1. G.
Iwema Bakker (Ned.) met Peugeot, 1
min. 40,6 sec.; 2. ex aequo A. W. Rutgers
(Ned.) met Fita, A. Velu 'Ned.) met Peu
geot; 4. J. W. C. v. d. Vossen (Ned.) met
Peugeot; 5. Adr. van Ooy Jr. (Ned.) met
Fiat.
Klasse 3 (boven 1400 t/m 1600 cc): 1.
H. R. J. Graaf van Zuylen van Nijeveli
(Ned.) met Jowett Javelin, 1 min. 39,4
sec.; 2. J. Scheffer (Ned.) met Jowett
Javelin; 3. H. A. Herweijer (Ned.) met
Lancia; 4. R. A. P. Rijken (Nedmet
Ford Consul; 5. O. E. Homan (Ned.) mét
Jowett Javelin.
Klasse 4A (bov. 1600 t/m 2250 cc): 1.
J. W. E. Banks (G.-B.) met Bristol, 1 min.
40,1 sec.; 2. L. J. H. Englebert (Ned.)
met Rover.
Klasse 4B (bov. 2250 t/m 2400 cc): 1. J.
van Nieuwenhuyzen (Ned.) met Sun
beam Talbot, 1 min. 40,9 sec..
Klasse 5 (bov. 2400 t/m 3500 cc): 1. J.
K. Kuiper (Ned.) met Jaguar, 1 min. 40,8
see.; 2. ir H D. Prins (Ned.) met Jaguar;
3. E. I. Appleyard (G.-B.) met Jaguar.
Klasse 6 (bov. 3500 cc): 1. Han Swie
Tik (Indonesië) met Chrevolet, 1 min
37,9 sec.
Klasse 9A (sportwagens tot en met 1400
cc): 1. Elmenhorst (Duitsl.) met Porsche,
1 mm. 39,3 sec.
Klasse 9B (sportwagens boven 1400 t/m
2000 cc): 1. E Müller (Duitsl.) met Por
sche, 1 mfn. 41,6 sec.
Klasse 10 (sportwagens boven 2000 cc):
I. W. Hoerning (Zwits.) met Jaguar, 1
mm 37,9 sec.
Werkbezoek van Prins
aan Gelderland
Prins Bernhard zal op 28 en 29 Mei een
werkbezoek brengen aan Gelderland om
zich op de hoogte te stellen van de pro
blemen in het rivierengebied, in het bij
zonder met betrekking tot d'e Industria
lisatie, ruilverkaveling, komgronden en
Waterstaatkundige aangelegenheden. De
Prins zal daartoe enkele centra in dat ge
bied bezoeken én zich laten voorlichten
door het provinciaal bestuur van Gelder
land, alsmede door enige deskundigen en
plaatselijke autoriteiten. De meer gede
tailleerde regeling van dit bezoek Is nog
in voorbereiding.
De opdracht voor Thijs Booy
Levensbeschrijving van
Prinses Wilhelmina
De heer Thijs Booy, dié is benoertid tót
secretaris van prinses Wilhelmina, zal in
deze functie een bijzóndere opdracht ver.
vullen. Hém ls namelijk opgedragen het
voorbereiden en schrijven van een levens
beschrijving van Prinses Wilhelmina, over
de periode van haar vijftigjarig koning
schap, aldus het A.D. De heer Booy zal
die werk doen op Soestdijk, waar hij
voortdurend met zijn hoge opdrachtgeef
ster kan overleggen en waar hem het
voornaamste materiaal voor zijn werk ter
beschikking staat.
Film over wederopbouw
in het rampgebied
De Rotterdamse cineast Herman Bol-
lóhgino zal in opdracht van de Ned. Chr.
Landarbeidersbond een film vervaardi
gen van de wederopbouw in de door de
watersnood getroffen gebieden,
réeds met zijn eerste opnamen óp~Goe-
reé-Overflakkee begonnen.
„Van Spilbergen" aan de
K.P.M. overgedragen
Het nieuwe motorvrachtschip Van
Spilbergen (4758 b.r.t.), dat van 17 tot
19 April op de Noordzee een proeftocht
maakte, is gisteren in Rotterdam door
C. van der Giessen Sc Zonen's Scheeps
werven N.V. te Krimpen aan de IJssel
overgedragen aan de N.V. Kon. Paket-
vaart Mij te Amsterdam.
Vierhonderd opstellen over
Ned. industrie
Voor de prijsvraag, die de vereniging
Nederlands Fabrikaat heeft uitgeschre
ven onder de middelbare schooljeugd
zijn reeds bijna 400 inzendingen ontvan
gen. Met de beoordeling is nu begor.nén.
Geschreven kon worden over de volgen
de onderwerpen:
Hoe een zelf te kiezen product tot
stand komt; De geschiedenis van een
dustrieel bedrijf; Hoe een bepaalde
dustriële tak van nijverheid groeide; De
huidige betekenis van een bepaald in
dustrieel bedrijf of een industriële be
drijfstak voor ons land.
Als prijzen worden uitgeloofd gemeen
schappelijke réizen, waarbij men de gast
is van de Nederlandse industrie.
Door de ontploffing van een stoom
ketel aan boord van het Amerikaanse
vliegkampschip Bennington zijn ELF
MAN GEDOOD en vier gewond. De Ben
nington bevond zich op het ogenblik van
de ontploffing aan de Cubaanse Zuid
kust.
Staatssecretaris:
Weeldebelasting leidde
tot werkloosheid
Verlaging is geen argument
tegen huurcompensatie
Het voorstel om de omzetbelasting van
10 pet weer te verlagen tot 15 pet is in
gediend omdat bij een aantal onderne-
s. die goederen vervaardigen welke
dit tarief van 30 pet zijn onderwor
pen, de omzetten zijn gedaald en het per
soneel sterk moest worden ingekrompen.
Een voorbeeld hiervan is de cosmetische
industrie, waarin de werkgelegenheid
•erste kwartaal 1951 tot het eer
ste kwartaal 1952 is gedaald met 30 pet.
In de glas- en aardewerkindustrie, die
slechts ten dele goederen vervaardigt
waarvoor het tarief van 30 pet geldt,
heeft zich van 1952 tot 1953 nog een te
ruggang van 25 pet voltrokken. Dit heeft
staatssecretaris Van den Berge aan de
Tweede Kamer meegedeeld.
De verlaging van de omzetbelasting
in 30 pet heeft alleen ten doel de werk
gelegenheid te verruimen en houdt geen
verband met het vraagstuk van de com
pensatie voor de huurverhoging. De ver
laging zal dan ook niet als argument
worden gebruikt om voldoende compen
satie voor de huurverhoging te weigeren
aan de „achtergebleven groepen" (gepen-
sionneerden e.d.), aldus de staatssecre
taris.
Ir Staf opent Haagse
landbouwconferentie
Minister Staf opent op 4 Mei as. in De
Witte (nieuwe of literaire sociëteit) te
Den Haag de door de Ned. regering op
uitnodiging van de OEES georganiseerde
Europese conferentie over de landbouw
voorlichting. Er komen ongeveer 100 af
gevaardigden uit 17 landen bijeen. Ir A.
W. v. d. Plassche, directeur-generaal van
de Landbouw, geeft een overzicht van de
betekenis van de landbouwvoorlichting
voor de ontwikkeling van de landbouw
en de inspecteur van de landbouwvoor
lichting, ir J. M A. Penders, spreekt
de voorlichting aan gezinsbedrijven, die
overheersend in Europa zijn. Ook de
landtoouwconsulent te Goes, dr ir C W.
C v. Beekom spreekt en wel voorname
lijk over het rampgebied. De deelnemers
gaan diverse voorlichtingsobjecten in ons
land bezichtingen en ook een excursie
maken naar de Flora. Op 6 Mei worden
zij door de minister van Landbouw in de
Trèveszaal ontvangen.
Prot. werkgevers in
Den Haag bijeen
Drie sprekers over ontwikkeling
van de maatschappij
De Jaarvergadering van het Verbond
van Prot. Chr. Werkgevers in Nederland
wordt op 6 en 7 Mei gehouden in hotel
Wittebrug in Den Haag. Het huishoude
lijk gedeelté van de agenda zal op 6 Mei
worden afgewerkt. Voor 7 I.Iei staan in-
leidingén op het programma door prof.
dr ir H. van Riessen, bijzonder hoogleraar
in dé Calvinistische wijsbegeerte aan de
Technische Hogeschool te Delft (De ont
wikkeling van het maatschappelijke le
ven, structurele wijzigingen), door dé
vicé-voorzitter van het verbond, de heer
T. Slavenburg te Schiedam (De ontwik
keling van het maatschappelijk leven: in-
ternationaal-economische ontwikkeling)
en door prof. mr W. F. de Gaay Fortman,
hoogleraar can de Vrije Universiteit (De
ontwikkeling van het maatschappelijk
leven: nationaal-sociale ontwikkeling).
Jaarvergadering D.E.I.M.
De aandeelhoudersvergadering van de
N.V. Délftsche Electrische Installatiemij
heeft het dividend op 7 pet bepaald en
de aftredende commissaris S. H. Stoffel
herkozen.
Ds B. Nederlof over
zijn vertrek
De Chr. Geref. Kerken en de
Kerk in Canada
Zoals men wéét heeft ds B. Nederlof,
een van de bekende jongere predikanten
in de Chr. Geref. Kerken, een beroep
aangenomen naar de Chr. Ref. Church in
Houston B.C. Canada. Zondag heeft hij
afscheid genomen van zijn gemeente in
Dokkum. Over deze stap van ds Nederlof
is, zowel in het officiële blad „De Wek
ker" als in Chr. Geref. kerkbodes, nogal
wat te doen geweest. Zo schreef prof.
J. J. v. d. Schuit in „De Wekker" o m
dat een predikant, die een beroep aan
neemt naar de Chr. Ref. Church, een
leef aanvaardt, die hij hier bestreden
heeft.
Tegen deze aanvallen verweert ds Ne
derlof zich in een „Ten afscheid" in het
Kerkblad voor het Noorden van 23 Apr:l.
Hij noemt de Chr, Ref. Church de voort
zetting van de Chr, Geref. Kerk. die tot
stand kwam door de emigratie van afge
scheidenen in de vorige eeuw. Uit on
derscheiden kerken sloten zich leden aan
en terecht: ook na 1892 vele Chr. Ge
reformeerde emigraten. In Canada
tracht men in het grote gebrek aan pre
dikanten in deze snelgroéiende kerk te
voorzien door predikanten uit verschil
lende Nederlandse kerkgemeenschappen
te beroépen. „De kerk voor de gehele
Géref. gezindte wil ook gediend worden
door predikanten uit die gezindte Toen
de kerk van Houston ds N. beriep, achtte
hij dit een beroep op de Chr. Geref
Kerken om mee te bouwen aan Christus'
kerk.
Ds N. acht het onjuist dat naast de
Chr. Geref. Church de Old Chr. Ref.
Church is ontstaan Imet deze kerk in
Grand Rapids hebben de Chr. Geref. Ker
ken correspondentie. Red.) Men mag
zich eerst afscheiden van een kerk. wan
neer zij een valse geworden is. De be
lijdenis is hier voor ds N. in het geding
„Ik ben geen Kuyperiaan. juist daarom
keer ik mij tegen een pluriformiteitsge-
öachte, die het vanzelfsprekend schijnt te
achten, dat er aparte kerkformaties ko
men voor degenen die de oude
waarheid beminnen, naar specifieke
opvattingen. Wij mogen nooit de
kerk voor één richting" willen zijn,
dan worden we secte". Hij ontkent
dat hij „Gereformeerd geworden" zou
zijn, „dus ga ik wel de Chr. Geref Ker
ken in Nederland verlaten, mzar niet:
er mee breken of uittreden. Ik blijf Chr
Gereformeerd.", aldus ds Nederiof
dooi A. Wapenaar
TN ZIJN BUNDEL essay's onder de titel: i \7"AN ONDERGETEKENDE en zijn ver-
„Op de keper beschouwd" (uitgave zen zegt dr B.: „Bewust sloot W. zich
Kok, Kampen) heeft dr W. J. C Buiten- aan bij de nieuwe, door tachtig geschapen
aijk als sluitstuk een opstel geplaatst, dichtvormen." Dan citeert hij uit de bun-
waarin hij het heeft over „Drie thema's, del „Litteraire overdenkingen", in 1936
drie phasen", naar aanleiding van een oij Drukkerij Libertas te Rotterdam ver
drietal dichtbundels, ongeveer gelijktijdig j schenen: „Die vormenweelde kan het
verschenen. Op het stofomslag van die j eigendom zijn of worden van wie zich
bundel studiën lezen we: „Dr Buitendijkdeze rijkdom zelf verwerft, door ze op
legt in dit werk de grondslag voor een nieuw te veroveren onder een principieel
nieuwe Christelijke litteratuurbeschou-anders ingestelde „aanblazing" van de
wing". Geên kleinigheid, deze pretentie, geestAlles is uwe mits gij hét alles
en alleszins de moeite waard die op de assimileert in uw eigen sfeer van bloeien
keper te bezien. Hier en daar zette ik en vruchtdragen ad majorem Dei glo-
vraagteken. Het verzenbundeltje „De
boog in de wolken" van E. Voorhoeve
Van Oordt vertegenwoordigt de eerste
phase, volgens dr B. Het is alles ouder
wets van vormgeving; het horloge
En hij schaart zich achter de Chr.
jongeren van 1905, „die de vruchten van
Gods gemene gratie willen erkennen ook
aan de zgn. overzijde."
Dr B. laat hierop volgen: Ik acht deze
die dichteres is blijven stilstaan bij dsinstelling evenzeer verwerpelijk als die
Ten Kate en ds N. Beets. Ter karakte- Van de volstrekte anti-these, die de oude-
risering van de tweede periode dient „Defen van 1896 (A. J. Hogenbirk c.s.) be-
Keurproef", oorlogspoëzie, door onderge- j pleitten. Hiermee geeft de Christen het
tekende gepubliceerd, terwijl „Het kind j culturele heft geheel uit handen; hij is
en andere gedichten" van Muus Jacobsedan altijd afhankelijk van degenen die
(alias: prof. dr K, Heeroma) geldt als[0p het zgn. terrein van de algemene
één verworvenheid uit de derde phase, genade werken; men kan n.l. pas assimi-
Wonderlijk mag het heten, dat dr B. leren als het nieuwe aan de overzijde zich
de eerste strophe van het openingsge-stevig heeft doorgezet, en hij is altijd
dicht van elk der drie bundels beschouwt j minstens één generatie ten achter, zo niet
als het thema, dat de desbetreffende
phase stilistisch typeert. Hij gaat er dus
van uit, dat je een bundel verzen vindt
gekarakteriseerd in het openingsvers en
daarvan dan nog apart de eerste strophe.
Dat je op die manier nog al lukraak
recenseert, vond dr B. blijkbaar geen be
zwaar; in elk geval ging hij, om te be
wijzen wat hij beweert, heel schematisch j
te werk.
De anti-thetische levenshouding is
consequenter en heeft meer eigen stijl
dan de assimilerende, in feite sub
ordinerende."
Caricatuur
ZIEHIER DE AANVAL, scherp en zelf
verzekerd van toon, waarop een
oratie niet alleen pro domo. volgen moge.
I Ik krijg de indruk, dat dr B. meent:
Scherpe aanval Die Ons-Tijdschrift-jongeren van om-
I streeks 1905 gingen van deze opinie uit:
,IT NU DAAR GELATEN, viel het ons de Christelijke litteratuur is gedoemd ten
op, dat hij een scherpe aanval richt eeuwigen dage achter de zgn. paganis-
op de auteurs, die schuld hebben aan de tische aan te komen; ze hebben daarom
tweede phase, daterend van omstreeks het heft geheel uit handen gegeven: zijn
1906, toen „Ons Tijdschrift" verzamelen dus altijd afhankelijk van die voorbeel-
blies om ook op „het Chri^lijk erf" meeden. Neen, dan die prae-modernen, die
doen aan de zgn. beweging van tachtig, palstaanders voor de predikanten-poëzie
D"
We denken hier aan dr J. v. d. Valk,
G. Schrijver, L. Buckmann; J. Lens, be
nevens aan dr J. C. de Moor, die toen
tertijd met anderen enthousiast rèageerde
op „de nieuwe lente en het nieuwe ge
luid" en in een maandschrift van het
toenmalige N. J. V. (Nederl. Jongelings
verbond) de taalvernieuwing van de
„tachtigers" als voorbeeld stelde ook voor
de Christelijke jongeren.
Daarbij mag opgemerkt worden, hoe er
een ander maandschrift „Bloesem
Vrucht" geheten, onder redactie var
Hogenbirk (niet te verwarren met ds
Hogenbirk) fel reageerde tegen wat
„taalverknoeiing" gescholden werd. Met
het badwater van anti-Christelijke ten-
denzen werd door de groep rondom
..Bloesem en Vrucht" ook het kind
geschuttelt"; m.a.w. ze bleven in de trant
der predikant-dichters schrijven, de door
dr B. genoemde eerste phase.
vóór tachtig; die hebben eigen stijl.
(Wonderlijk dat hij mevrouw Voorhoeve-
Van Oordt niet prijst om die eigen stijl)
Eigenaardig dat hij het zelfs zó zégt:
Muus Jacobse heeft het pas begrepen;
die huldigt geen achteraankomende assi
milatie; diens werk is formeel geïnte
greerd in de tijd, maar staat naar de
inhoud antithetisch tégenover de wereld."
Hier wordt een caricatuur getekend van
de jongeren rondom „Ons Tijdschrift".
Dr B. heeft ze niet begrepen, dus geen
recht gedaan. Hij, een leraar in (ons)
Is&ël, heeft deze dingen niet goed ver
staan. Hij had het wel kunnen weten,
blijkens blz. 22 van zijn boek waar staat;
„De vormentaal en de verbeeldingsvoor
stelling moet modern zijn: op tijd, er
niet te laat."
Fietsiadio
Een radio in een auto is tegen
woordig niets bijzonder meer, maar
een radio op een fiets is toch nog
niet alledaags. De opgeschoten jon
gen, die met een dergelijke combi
natie momenteel door het Westland
rijdt, wekt dan ook de afgunst op
van zijn kameraden en veelvuldig
klinkt „Mag ik ook eens luisteren?"
Als de politie nu maar niet vraagt
„Mag ik de luistervergunning eens
Dierenbescherming groeit
over gehele wereld
Tot de Wereldfederatie voor Dieren
bescherming is thans ook toegetreden de
Asociacon Mexicana Protectora de Ani
malis. Uit Nederland sloten zich bij de on(jer
hand? Eindigt hij zijn boek met de
peroratie: „Laten wij dan ook op Zijn
tijd „op tijd". Juist, op Zijn tijd. Bepalen
wij die soms? En geeft de cultuur- en
kunsthistorie niet telkens het bewijs
daarvan dat wij achteraan komen, omdat
ons het heft uit de handen genomen
werd? 't Begon al in de tent van
mech, de man met het zwaard, de sne
op de culturele prestaties van zijn drie
zonen; die van de vrome Seth kwa
achteraan; volgens Calvijn gaf God
deze laatsten het meerdere; in het min
dere, de cultuur, bleven ze mankeren. En
de oud-Christelijke kunst, die der cata
comben. „verwertet", d i. assimileert de
schoonheid der Antieken, der heidense
voorbeelden. De Calvinist Revius zingt
in de stijl der Renaissance; zijn poëzie is
er naar de vorm in gedrenkt. Hij
ook al niet op tijd. En zo waren wij niet
i op tijd toen de vloedgolf der vernieuwing
omstreeks 1880 onze verdorde letteren
overspoelen en wegcijferen kwam.
federatie aan: Het Dierenrampenfonds
en de stichting Nieuw Leids Dierenasyl.
In totaal telt de federatie thans 90
enigingen uit de gehele wereld
De onlangs opgerichte stichting tot
steun van de Wereldfederatie wordt
financieel reeds goed bedacht. Behalve
vele kleine giften zijn dezer dagen twee
bedragen van duizend gulden binnen
gekomen.
Zoals gemeld zal de voorzitter van de
Wereldfederatie voor Dierenbescher
ming. dr mr W. Hugenholtz uit Leiden,
de komende herfst een reis naar Amerika
maken om het jaarcongres van de Ame
rican Human Association bij te wonen.
Genoemde vereniging, die 630 afdelingen
telt en zich bezig houdt met de bescher
ming van kinderen en dieren, heeft het
plan om toe te treden tot de Wereldfede
ratie. Alvorens tot deze stap over te gaan.
wenst de Association tot in details te
worden ingelicht.
Een van de vice-voorzitters van de we
reldfederatie voor bescherming van die-
I. de heer Evan Keith Robinson, is te
Londen overleden. De overledene was een
trouw lid van de wereldfederatie, die
bestuursvergadering over-
Het STOFFELIJK OVERSCHOT,
dat Vrijdag in de IJssel te Zutphen werd
aangetroffen, blijkt dat van de 17-j
Duitse schippersbediende R. J. Janniek
uit Oosthofen te zijn, die op 3 December
te Gie9beek overboord sloeg.
eten op de doolweg
komt hoe kan 't ook anders
met zichzelf in strijd, als hij ergens
anders beweert: het komt op de „gehalt"
aan niet op de „gestalt". d.w.z. de stijl
vormen ontwikkelen zich langs eigen
aesthetische lijnen en kunnen gevuld
worden met nieuwe voorstellingsinhouden
en een nieuwe geest Van assimileren ge
sproken (achteraankomend proces) hier
wordt het aanvaard.
Dr B. zegt prijzend van Muus Jacobse:
hij vormt zijn eigen vorm. hij is „formeel
geïntegreerd" in zijn tijd. Of dit z
laten we daar; want welke vormen
bijv vandaag dè door de tijd geëiste;
die van de zgn. experimentelen of die
van de oudere scholen?
In elk geval: de jongeren van omstreeks
1905 wilden óók graag in hun tijd vinden:
dat ze vaak hebben gefaald, wie zal het
hun euvel duiden, als hij bedenkt, dat
ze werden overdonderd door beeldpracht.
dat zij nog niet voldoende een lawine
van adembenemende taal- en afstand
konden nemen tegenover de groten, iets
wat de jongeren van omstreeks 1925, een
Muus Jacobse dus, vrij wat gemakke
lijker moest vallen.
In elk geval doet hij hun onrecht door
te spreken van een „aanpassing van de
Christelijke gedachtenwereld aan de mo
derne vorm", want ook voor hen (daar
behoorde Willem d« Mérode ook bij, de
primus inter pares) was het Ideaal niet:
aanpassing, maar integrering, d.w.z. in
hun tijd van die tijd te zijn in eigen stijL
Een automobiel uit het jaar
1903, bemand met personen die
zich in de klederdracht van die
tijd hadden uitgedost, bracht
gistermiddag een bezoek aan
de Flora 1953 in Heemstede.
Het was een reclamestunt van
een Amsterdamse firma.
Diaconale hulp voor
rampgebied
Dezer dagen hebben deputaten beste
ding watersnoodcollecte der Geref. Ker
ken in Bergen op Zoom een gesprek ge
had met afgevaardigden van de diaco
nieën in het rampgebied. De diakenen
hebben met elkander en met deputanlen
kunnen bespreken welke noden er zijn
en hoe er in kan worden voorzien.
Naast het verstrekken van een zeker
startkapitaal voor het diaconale werk
kunnen ook voorschotten worden ver
strekt voor getroffen gezinnen. Deze de
putaten drukken er mee uit dat zij geen
aparte regeling in het leven willen roe
pen naast die van het Rampenfonds en
de rampschadebureaux. De opzet is om
op deze wyze hulp te verlenen zolang
de officiële regelingen nog niet (vol
doende) werken.
De in Berg enop Zoom voorgestelde
richtlijnen zijn inmiddels door deputa
ten aanvaard en zullen zo spoedig moge
lijk in werking treden. Door aanstelling
van een kerkelijke maatschappij werk
ster willen deputaten de moeilijkheden
der ambtsdragers in de noodgebieden
verlichten misschien zal het daardoor
tevens mogelijk zijn de gezinsverzor
ging te stimuleren.
Minder failliet
verklaringen
Ongunstig cijfer voor
Den Haag
De stijging van het aantal faillissemen
ten is in 1952 tot staan gekomen. Het
cijfer verschilde vrijwel niet van dat
van 1951. Er schijnt dus eindelijk een
einde te zijn gekomen aan de enorme
toeneming sinds 1946. Zelfs zien wij in
het eerste kwartaal van 1953 het ver
blijdende verschijnsel, dat er slechts 414
werden uitgesproken tegen 521 in het
eerste kwartaal van 1951. een vermin
dering dus van 107. De meeste faillisse
menten in 1952 zijn uitgesproken In de
sector warenhandel, liefst 36 pet.
Als wij de faillissementen per 100.000
inwoners nemen, dan zien wij. dat in
Noord-Holland de meeste faillissementen
zijn gevallen, nl. 29.4. Utrecht komt op
de tweede plaats met 23,6, Zuid-Holland
staat op 22.1. Bij de steden komt Den
Haag vooraan met 34.6. Amsterdam volgt
met 33,7, Nijmegen met 30.7, Arnhem
met 30.4. Tilburg met 29.8, Haarlem met
27,9 en Rotterdam met 11,7.
Bovenstaande grafiek doet wel zien.
hoe snel de stijging sinds de oorlof is
geweest tot boven het peil van 1939.
Moge 1952 een verdere daling te zien
geven.
16$ graeJcalveren.
>c-vrlj. 2121 nuchtere kaive-
i. Ai* bigger., 156 paarden. S
Prtjzer. per kgi
2.78 2 ló—2 20. alaehtpaarder
35. 30. schapen 130. IX
70. kalf- er. melkkoe!
koelen 800. 700. «50. va
ken 550. 500. 370
2 60-2 70. 2 30—2 40.
grarttalveren f 370. 1.20.
ren 46. 45. 3S. biggen 45.
ir.del flauw, prijzen i
'del kalm
«Jachtpaarden aanvc
del lui. prijzen even hoger, achapen/lar
handel goed. prtjshou-
■anvoer kleiner, handel atll. prljten o
derd. prijzen vaarzen onve.anderd.
nrtjshoudend. tbe-vrtj vee aanvoer
hardel kalm. prijzen met moeite U