Zwitsaletten
Rode hoofden en verhitte gemoederen
in de Tweede Kamer
Prof. Romme: minister Mansholt treft
de wet op de P. B. 0. in 't hart
Toch is het zo
IIATAYLS
Kosten van levensonderhoud
moeten niet omhoog
De 63ste lijst van slachtoffers
van de watersnood
Van het ert van School en Kerk
Inderdaad iedere vrouw kan mooi zijn!
Het Kremlin contra
Adenauer
—a
2
WOENSDAG 22 APRIL 1953
Onaanvaardbaar tegenover onaanvaardbaar
(Van onze Parlementsredacteur) t
rST TOEN HET SPANNEND BEGON TE WORDEN en de verhoudingen
min of meer gespannen, zeide de voorzitter van de Tweede Kamer
gistermiddag: ik verdaag het debat tot morgen. Met rode hoofden stonden
zij tegenover elkaar: minister Mansholt en prof. Romme. Tegenover het
onaanvaardbaar van de bewindsman stond een even krachtig onaanvaard
baar van de zijde van de leider van de KVP-fractie. Het geschiedde bij
de voortgezette behandeling van de wet op de vervreemding van land
bouwgronden. De Kamer was begonnen aan de artikelsgewijze behande
ling. Verleden week had er reeds overleg plaats gehad tussen de minister
en de Commissie van rapporteurs over de vijf en dertig ingediende amen
dementen, sub-amendementen en subsidiaire amendementen. Blijkens het
verslag van dit overleg waren 10 amendementen óf door de minister over
genomen óf ingetrokken. Er waren er dus nog 25 over. De indruk bestond
evenwel, dat het overleg op de meest principiële punten geen resultaat had
opgeleverd: ingrijpende amendementen waren gehandhaafd, terwijl de
minister verklaarde, overwegende bezwaren te hebben.
Eén van deze punten werd gevormd
door het amendement-Droesen (K.V.P.).
dat het geven van algemene regelen
het bepalen van de verkoopsprijs
landbouwgronden, in het wetsontwerp
opgedragen aan de Kroon, wilde opdra
gen aan de Centrale Grondkamer. De
strekking ervan was duidelijk: het
organiseerde bedrijfsleven heeft hier bij
uitstek een taak, maar aangezien
landbouwschap niet bestaat, moeten
roeien met de riemen, die wij hébben.
Dan is de Centrale Grondkamer het
lichaam, dat dichter bij het bedrijfs
leven staat dan de minister.
Deze gedachte werd fel bestreden door
de minister en door de heer Vondeling
(P.v.d.A.). De heer Van den Heuvel
CA.R) kon zich de bezwaren van de be
windsman wel begrijpen. De heer Bie-
wenga (A.R.) eveneens, maar graag wil
de hij van de minister horen, of deze,
er een landbouwschap bestaat, bereid
zijn bevoegdheden over te dragen op dat
landbouwschap. Bovendien vroeg hij,
tegelijk een ander amendement-Droesen
te behandelen, tengevolge
uitwerking van deze algemene regelen
voor het gebied van iedere grondkamer
afzonderlijk, in het wetsontwerp opge
dragen aan de minister van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening, de des
betreffende grondkamer en de Centrale
Grondkamer gehoord, zou worden opge
dragen aan de Centrale Grondkamer
zelf, onder goedkeuring van de minister.
Er was immers tussen deze twee amen
dementen een zekere samenhang.
Minister Mansholt achtte voor het
eerste geval de Centrale Grondkamer
volmaakt ongeschikt Bovendien was hij
van oordeel, dat voor het stellen van
prijsvoorschriften het primaat der over
heid dient te gelden. De heer Vondeling
(Arb.) .ging nog iets verder: hij had zelfs
bezwaren tegen het geven van bevoegd-
(Admnentie)
HOOFDPIJN, LOOM...I
Bestrijdt die vermoeiende pijnen met:
TT ET heeft bij verschillende oud-
heldkundlge opgravingen de aan
dacht getrokken, dat aan het einde
van de bronstijd reeds direct het
staal verschenen is (naast kleine
voorwerpen van smeedijzer), terwijl
men toch eerst een periode zou ver
wachten, waarin het ijzer de boven
toon voert.
Tot in de 18de eeuw nog veron
derstelde men dat geringe hoeveel
heden zwavelverbindingen nodig
waren om het ruwe ijzer in staal om
te zetten. Totdat de Zweed Berg-
mann bewees, dat het niet de zwa
vel doch de koolstof is, die het staal
zijn eigenschappen geeft. Eerst van
af die tijd dateert de wetenschappe
lijke metallurgie, die de prestaties
van ons tijdperk mogelijk heeft ge
maakt.
Het is dus niet zo vreemd dat men
aanvankelijk de oude culturen, die
met de chemische eigenschappen van
het staal niet bekend waren, het
vervaardigen van staal meende te
kunnen ontzeggen. Maar even wei
nig bevreemdend is het, dat die oude
culturen ondanks hun gebrek aan
chemische kennis, er in slaagden het
staal eerder te vervaardigen dan het
gietijzer.
De vorige maal hebben we ont
dekt hoe het smeedijzer ontstond.
Welnu, ais dit smeedijzer in een
houtskoolvuur wordt verhit en nog
maals gesmeed, en dit proces her
haalt zich enige malen, dan krijgt de
kool gelegenheid zich in de opper-
vlaktseiagen van het ijzer te verbin
den en deze verbinding vormt samen
met het onaangetaste ijzer een meng
sel dat we staal noemen. Snel afge
koeld, krijgt dit staal een grote
hardheid, doch het wordt tevens
bros. Om dit nadeel weg te werken,
dient het opnieuw verhit te worden,
doch thans op minder hoge tempe
raturen.
Al deze handelingen werden door
de smeden der oudheid door erva
ring verkregen en aldus ontstonden
uit het smeedijzer de stalen dolken
en zwaarden die hoe kan het an
ders aan de ijzeren gebruiksvoor
werpen blijken te zijn voorafgegaan.
Na het staal kwam het gietijzer,
maar we zouden ons toch deerlijk
vergissen, wanneer we veronderstel
den, dat dit werkelijk zuiver ijzer
is geweest. Volslagen zuiver ijzer,
d.w.z. met een gehalte van 99,9
heeft men pas in de laatste tijd kun
nen bereiden, en dit metaal blijkt
geheel andere eigenschappen te be
zitten dan we aanvankelijk dachten.
We zullen daar te zijner tijd nog
wel eens op terug komen.
Vandaag willen we eens een wenk
geven aan welgestelde lieden die het
Rampenfonds alsnog willen beden
ken en daarvoor, laten we zeggen
5000 gulden hebben uitgetrokken.
Welnu, wanneer deze mensen inder
daad een groot inkomen hébben,
kunnen zij bijna driemaal zoveel
geven, zonder dat het hun een cent
méér kost.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
heden op dit stuk van zaken aan het
landbouwschap, wanneer dat er is. Prof.
Romme (KVP) bestreed hem toen reeds.
De heer Vondeling had immers betoogd,
dat de Sociaal-Economische Raad in zijn
advies tot oprichting van een landbouw
schap onder de verordenende bevoegdhe
den de sector prijsvaststelling niet had
opgenomen: ergo, de S.E.R. wil van prijs
zetting door het landbouwschap niets
weten. Hij vond het dan ook geen seri
euze politiek, in het wetsontwerp iets
tegen de wil van de S.E.R. te doen op
nemen. Pardon, aldus prof. Romme, ik
kan mij begrijpen, dat de S.E.R. er niets
voor voelt, het landbouwschap op dit
gebied autonomie te gevên. Maar
dat wil helemaal niet zeggen, dat de
wetgever op het terrein van de prijszet
ting aan een landbouwschap geen uit
voerende (zelfbestuurs-) taak mag
geven. Wij behoeven ons niet door de
S.E.R. te laten ringeloren.
De heer Biewenga (A.R.) was erg te
leurgesteld over de houding van minis
ter Mansholt t.a.v. de bevoegdheden van
een komend landbouwschap en hij helde
er toe over, het amendement-Droesen
dan maar te steunen.
Minister Mansholt handhaafde zijn be
zwaren, met name tegen hét inschakelen
van de Centrale Grondkamer voor de
algemene regelen. Hij stelde de zaak in
breed verband: het afstaan van verant
woordelijkheden zou een goed landbouw
beleid, gericht op het verschaffen van de
mogelijkheid van een redelijk bestaans
minimum, onmogelijk maken.
Iets te ver ging de bewindsman, toen
hij het verband nog breder maakte: een
landbouwschap zou ook niet in de plaats
de minister mogen treden, aange-
het bij deze prijszetting gaat om een
algemeen nationaal belang, dat alleen de
overheid heeft te behartigen.
Toen viel het zware woord: „onaan
vaardbaar". Aanvankelijk was het niet
duidelijk, of dit op beide amendementen
van de heer Droesen sloeg of niet.
Oveiheid-bedrijisleven
Prof. Romme was boos over het zeer
algemene verband,1 waarin de bewinds
man zijn opvatting had gesteld. De mi
nister gaf er blijk van, onjuiste opvat
tingen te hebben over de verhouding
tussen overheid en bedrijfsleven. Alle
Kamerleden roken, dat er wat aan de
hand was. Zij groepten samen rond het
spreekgestoelte, toen prof. Romme met
stemverheffing minister Mansholt kapit
telde. Wel gaf hij reeds in overweging,
de zaak nog eens rustig te bekijken
(waartoe de voorzitter even later de ge
legenheid gaf, door het debat te verda
gen tot hedenmiddag), maar ondertussen
zei hij toch maar waar het op stond: ook
na het ministeriële „onaanvaardbaar"
zou hij zijn stem aan het amendement-
Droesen geven. Want de minister zegt
wel. dat het gaat om een door de over
heid te behartigen algemeen belang,
maar de wet op de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie geeft duidelijk aan,
dat ook de bedrijfsorganen het algemeen
belang hebben te behartigen. Wanneer
de regering dus stelt, dat de zaken van
het algemeen belang aan de bedrijfs
organen dienen te worden onttrokken,
omdat alleen de regering daarvoor heeft
te zorgen, wordt de wet op de P.B.O. in
het hart getroffen. Deze opvatting noem
de prof. Romme op zijn beurt volkomen
onaanvaardbaar.
In zijn nadere beantwoording krabbel
de minister Mansholt iets terug: hij ging
niet in op het zeer algemene kader van
de verhouding tussen overheid en de
publiekrechtelijke bedrijfsorganen. Zijn
hoofdbezwaar ging immers tegen het
overdragen Van de bevoegdheden aan
de naar zijn mening hiervoor onge
schikte Centrale Grondkamer, waarin
b.v. niet eens de grondeigénaren zitten.
De Centrale Grondkamer is iets geheel
anders dan het landbouwschap. Zijn
uiterste concessie had hij reeds eerder
gedaan: hij was bereid, de Sociaal Eco
nomische Raad in te schakelen
vies, alvorens de algemene maatregel
van bestuur wordt uitgevaardigd. Zijn
„onaanvaardbaar" sloeg uitsluitend op
het amendement over de algemene rege
len. Over het andere amendement (uit
voering en uitwerking van deze alge-
3 regelen voor het gebied van iedere
grondkamer afzonderlijk) wilde hij pas
later zijn oordeel geven.
Toen werd het debat afgebroken,
teneinde de verhitte hoofden en harten
gelegenheid te geven, weer af te koelen.
Reeds eerder op de middag had
ister Mansholt een nederlaag geleden.
Toen immers was aangenomen een
amendement, eveneens van de heer
Droesen, tengevolge waarvan de goed
keuring van de grondkamer niet nodig
zal zijn voor verkoop van landbouw
gronden etc. tussen echtgenoten
bloed- of aanverwanten in de rechte
lijn (dus tussen vader en zoon, groot
vader en kleinzoon). Het was een stem
ming van rechts tegen links (4333)
waarbij zich echter de K.V.P.-er Van
Koeverden bij de linkerzijde schaarde.
Onderdelen
Garage-uitrusting
(Advertentie)
De enige Mets met de 5 plussen If
nwiiNiiwiiiwiiiMii in«a
,1 Uw kinderen zo'n pracht {Iets winnen In de leuke
Opstelwedstrijd Inlichtingen bü Uw Batavtis-dealer
Am. onderscheidingen voor
Korea-strijders
De Amerikaanse ambassadeur, de hêer
Selden Chapin, heeft vandaag in de Engt
brecht van Nassaukazerne te Roosendaal
aan zeven Nederlandse militairen
decoratie uitgereikt voor moedig gedrag
tijdens de gevechten op Korea.
De zilveren stèr ontvangt de 2e luit.
C. M. C. Leuring uit Den Haag, de bron-
zen ster ontvangen de le luit. jhr A. W.
-:Snoeok uit Utrecht, de korporaal W.
't Hart uit Zwolle, de soldaat le klas B.
Oostinjen uit Amersfoort, de soldaat le
klas B. H. T. Fiévez uit Arnhem, de sol
daat le klas H. H. Aanendt uit Venlo en
de soldaat P. J. Kruys, afkomstig uit
Bondowoso.
Meer korting voor recht
op posikwitanties
Minister Algera is van mening, dat de
voorgenomen verhoging van het recht
voor postkwitanties niet kan vervallen.
Hij is echter bereid, de voor grote ge
bruikers bestaande korting op dit recht
te verhogen. Tevens zullen met hand
having van het bestaande minimum
aantal de aantallen kwitanties waar
voor de verschillende kortingen tot nu
toe worden toegestaan, worden verlaagd.
De N.V. A'damsch Bankierskan
toor v.h, Mendes Gans en Co te Amster
dam boekte over 1952 een winst van
f142.340 (f147.081). Voorgesteld wordt
een onveranderd dividend van 5 procent.
Senator Vixseboxse (C.H.)
De heer Schipper houdt een pleidooi voor
een vrijere loonvorming
DE EERSTE KAMER heeft zich gistermiddag bezig gehouden met d>
begroting van Sociale Zaken en Volksgezondheid. De C.H.-spreker,
de heer Vixseboxse, had veel waardering voor het snelle na-oorlogse her
stel van de Nederlandse economie. In verband met de werkgelegenheids-
politiek waarschuwde hij de regering echter voor een plotselinge ommekeer
van de situatie op de internationale markt, waarbij scherpe concurrentie
verhoudingen zouden kunnen optreden. Verhoging van onze vrij lage kos
ten voor levensonderhoud ontraadde deze spreker daarom. Optrekking van
ons loonpeil tot het Belgische niveau raadde hij af.
zou komen tot een vrije loonvorming,
waarbij hij speciaal grenzen naar boven
De heer Schipper (AR.) memoreerde
het vijftigjarig bestaan van de Centrale
Raad van Beroep en de raden van
roepen en sprak zijn vertrouwen i:
minister uit. De heer Schipper vond het
pijnlijk voor de mensen die indertijd zon-
norren de consumptiebeperking heb
ben „geslikt", dat thans de consumptie
het aantal werklozen nog geen bijzon
der gunstig, beeld vertonen, Verontrus
tend achtte spr! .het grote, aantal werk
lozen in de groep boven de veertig jaar.
Wat betreft de loonpolitiek, hoopte de
heer Schipper, dat de regering in c
leg met hét georganiseerde bedrijfsleven
Het informatiebureau van het Ne
derlandse Rode Kruis heeft de 63e
lijst van geborgen en geïdentificeerde
slachtoffers van de watersnood uit
gegeven:
Oude Tonge
De Boet, Adriana Maria, geb.
21-11-40. Laatste adres: B 87.
De Boet, Johanna Maria, geb.
18-6-43. Laatste adres: B 87.
Van KempenRille, Johanna, geb.
28-6-19. Laatste adres: Schoolstraat 18.
Kievit, Elbert Arie, geb. 20-8-52.
Laatste adres: Julianastraat 12.
Knoope, Wilhelmus, geb. 17-12-02.
Laaste adres: Stationsweg 83.
Los, Johannes, geb. 25-12-83. Laatste
adres: Nieuwstraat 80.
Los, Willie Plonie, geb. 26-7-48.
Laatste adres: B 80.
Noteboom, Neeltje, geb. 3-12-02, te
Nieuwe Tonge. Laatste adres: Zuid-
dijk 92, Nieuwe Tonge.
Pieterse, Johanna Maria, geb.
28-4-52. Laatste adres: Stationsweg 65.
Pollemans, Jacobus, geb. 12-6-86.
Laatste adres: Julianastraat 38.
Singer-Breur, Pietertje, geb. 13-9-03
te Nieuwe Tonge. Laatste adres: Bat-
tenoordsewijk 4 te Nieuwe Tonge.
Stassen, Andreas Johannis, geb.
23-11-52. Laatste adres: Jozefsdreef 13.
Stoop, Jacomina, geb. 25-10-80. Laat
ste adres: Nieuwstraat 31.
Tiggelman, Abraham, geb. 30-7-16.
Laatste adres: B 49.
Tuns, Gerardus, geb. 1-3-33. Laatste
adres: Zuiddijk 46.
Van Zielst, Arie, geb. 27-4-11. Laat
ste adres: Zuiddijk 50.
Stavenlsse
KoemanLuijk, Jannetje Johanna,
geb. 15-11-77. Laatste adres: A 358.
Oude Tonge
Aanvulling op de 2e verlieslost:
geborgen in Oude Tonge:
Van Balen, Cornells, geb. 13-10-72,
te Nieuwe Tonge. Laatste adres: Zuid
dijk 74 te Nieuwe Tonge.
op het oog had.
De heer Louwes (V.V.D.) vroeg zich
af, of de houding van de arbeiders tegen
over de verworven sociale -ekerheid niet
op een gegeven moment tot een maat
schappelijke ontsporing kan leiden. „We
zullen een moraal moeten kweken, waar
bij de sociale zekerheid beter wordt ge
hanteerd dan tot dusverre Tiet geval is
geweest", aldus spr. Hij keurde het af
dat de arbeidsvoorwaarden vooral van
de landarbeiders in de door de overheid
gesubsidieerde werkobjècten gunstiger
dreigen te worden dan die in de vrije be
roepen, waardoor deze laatste beroepen
dreigen te worden „leeggezogen". Zo
kunnen b.v. in Friesland de boeren al
niet meer voldoende melkers krijgen.
Nieuwe industrieën kunnen moeilijk
arbeiders krijgen, omdat deze de voor
keur geven aan de D.U.W. met de cul
tuurtechnische dienst en de werkloos
heidsuitkering boven de vaak wéinig
aanlokkelijke droge industrie.
De heer Louwes wiidde tenslotte nog
enige woorden aan de emigratie. Hij
vroeg de aandacht van de regering vooi
de mensen die naar Australië, Nieuw-
Zeeland en Afrika gaan, daar er in deze
gebieden voor de blanke bevolking niét
voldoende zekerheid bestaat voor eer
rustige ontwikkeling. Hij drong aan op
uitbreiding van de emigratie naar Frank-
Socialistisch geluid
In de avondzitting besprak ook de heer
Oosterhuis (P.v.d.A.) de werkgelegen-
heidspolifciek. Hij waarschuwde krachtig
tegen te -grote bewegingsvrijheid in de
loonpolitiek. De margepolitiek achtte hij
het totaal sociaal-economische be-
/an ons land ontoelaatbaar. „De
margepolitiek is erger dan de terugkeer
tot een vrije loonvorming", aldus spr. De
aandacht bij de belastingverlaging is vol
gens de heer Oosterhuis eenzijdig uitge
gaan naar het bedrijfsleven.
Wat de inkomens van de middengroe
pen betreft, was hij niet voor loonsver
hoging, maar voor het treffen van voor-
Een kwasigai of naad? Neem GUPA ie baai!
(Advertentie)
KNEEDBAAR HOUT
zieningen op die punten waar deze
groepen in de knel zitten, bv. wat betreft
de opleidingskosten voor kinderen, het
weren van een achterstand in sociale
vorzieningén etc.
De heer Molenaar (V.V.D.) betoogde
nog dat hij niet zal rusten voordat de
aftrek voor de noodwet ouderdomsvoor
ziening volledig is en niet f 200, zoals de
minister voorstelt.
De heer Lieshout (K.V.P.) vond het
van groot belang dat een directeur-gene
raal van volksgezondheid een medische
opleiding heeft genoten. De huidige
staatssecretaris van volksgezondheid zou
volgens spr. dus niet met genoemde
functie belast kunnen worden.
De heer Baron de Vos van Steen-wijk
(V.V.D.) beperkte zich tot het specialis
tenconflict en bepleitte een basis, die een
progressieve korting op het plafond uit
sluit, maar een zekere strafheid 'bij het
verwijzen naar specialisten -in zich draagt.
Nadat nog enige sprekers aan het
woord waren geweest, verdaagde de preken
voorzitter de vergadering tot heden-mor-noemd tot
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Hornhuizen-Klooster-
huizen (toez.) cand. W. Hylkema te Den
Dolder; te IJsselmuiden (toez.) J. de
Lange te Nunspeet.
Geref. Kerken
Beroepen: te Bergentheim cand. R.
Siertsema te Haarlem; te Garijp B. Smilde
te Achlum.
Geref. Kerken (art. 31 K.O.)
Tweetal: te Wezep (2e pred.pl.) S.
Cnossen te Drachten en C. van Venetie te
Koog-Zaandijk en Wormerveer.
Bedankt: voor Eindhoven J. Kok te
Leerdam; voor Diever-Smilde J.
Benthem te Noordbergum.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen: te De Krim (Ov.)
Gruppen te Biezelinge.
Kerkelijke
jslaagd aan de Theol. Hogeschool
der Geref. Kerken te Kampen, vooi
candidaatsexamen: A. Dronkers
Leiden, H. J. van Duinen te Wassf
H. J. Lugtigheid te Zwolle.
Delftse hoogleraren naar
Am. atoom-objecten
t en met 24 Mei maken de Delftse
hoogleraren dr H. B. Dorgelo en dr ir
F. A. Heyn een studiereis langs verschil
lende atoomobjecten in de Ver. Staten.
Daarna zal prof. Heyn tot en met 31 Aug.
in Argentinië colleges geven op uitnodi
ging van de nationale commissie voor
atoomenergie aldaar. Prof. dr A. C. Zaa-
geeft deze zomer gastcolleges in
Knoxville (V. St.) en prof. dr A. J. ter
Linden maakt in Juni een studiereis door
Amerika voor de hogedruk-atoomtech-
In vogelvlucht
Tot lector in Groningen zijn be
noemd dr J. J. de Blécourt (rheumatolo-
dr H. J. Groenewold (quantum-
mechanica en theoretische kern-
physica)
Ds W. van Limburgh, die 35 jaar
zijn krachten heeft gewijd aan de classi-
cale zending, zal Zondag in de Hervorm
de Koepelkerk te Amsterdam afscheid
zijn emeritaat. Hij is be-
evoorzitter van de classicale
Dit Castella-motto thans actueler
dan ooit
Thans ook nieuwe Bloemenzeep.
Castella brengt thans ook een onver
pakte zeep in de handel. Deze zeep,
geurend naar frisse rozen, verkrjjgbaar
in diverse mooie kleuren, wordt verkocht
voor slechts 20 cent!
Voor de vrouw, die haar huid gaaf en
gezond wil houden, is er thans keus uit
DRIE soorten Castella toiletzeep. Velen
zullen de klassieke, bekende Castella-
soort (32 et) niet willen missen. Anderen
hebben een huid, die met het overvloe
dige en vaste schuim van Castella Spécial
(32 ct) het best gebaat is. En wéér ande
ren wensen voor een kleine prijs toch
een stuk zeep te ontvangen van een
fabriek, die wijd en zijd befaamd is om
zijn kwaliteitsproducten. Zij kiezen dus
de Castella Bloemenzeep (20 ct). Meer
dan ooit geldt dan ook nu het Castella-
motto: IEDERE VROUW KAN MOOI
ZIJN want Iedere vrouw kaï
dagelijks haar huid verzorgen met
echt stuk Castella toiletzeep
Amsterdamse kerk groet
kerk van Indonesië
De Geref. Kerk van Amsterdam heeft
per geluidsband een groet gezonden aan
de kerken in Djokja en Magelang, waar
mee de Geref. kerken van Noord-Holland
samenwerken in de zending. De groet
werd Zondag opgenomen na een dienst
in de Keizersgrachtkerk door ds B. Rich
ters, directeur van het Zcndingscentrum,
die binnenkort naar Indonesië vertrekt.
Op de wire-recorder spraken na de
(zendings)preek ds R. C. Harder, de Ja
vaanse theologische student Suriadi
namens de Indonesische Christenjongeren
in- Nederland en mej. E. G. van Eg-
mond (namens de Geref. Jeugdraad van
Amsterdam). Deze korte toespraken wer
den afgewisseld door gemeentezang.
ONDERWIJSBENOEMINGEN.
Benoemdtot hoofd der Chr. Nat. School
te Leldschendam A L van Dijken 'te Medem-
blik. tot lerares der Chr. Landbouw- en
Huishoudschool te Bolsward mej. T C Slob te
geneeskunde:'mej C C
Kruizinga, Den Haag,
Bilt, J H Rademaker, i
Rademaker. Groningen.
't Verklaarde
uitzicht
Het lied der aethergolven
DONDERDAG 23 APRIL
Hilversum I. 402 m. KRO: Nieuws,
ram. 7.15 „Sint Joris-Dag", report.
Morgengebed. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.
vrouw. 9.40 Schoolradio. NCRV:
am. 10.30 Morgendienst. KRO: 11.00
zieken. 11.45 Gram. 11.50 „Als
stert". 12.03 Lunchconcert. 12.55 Zi
1.00 Nieuws. 1.20 Gram.
tenor en piano. NCRV: 2.00 P
orkest en solist. 2.45 Voor de vroi
D Bariton en piano. 4.00 Bijbel
lezing. 4.30 Piar
".30 Gram. 5.40 Voordracht. 6.1
ziek. 6.30 Gram. 6.35 „Op de
ïram. 7.00 Nieuws. 7.10 Levensv
illerlei aard en een pastoraal ant
ïram. 8.00 Radiokrant. 8.20 Ge'
.45 Interviews. 10.15 Zang en pl
ïram. 10.45 Avondoverdenking. 11
1.15—12.00 Gram.
itelling". 6.45
svragen van
Jfi Hij begrijpt nu, hoe de burgtheér er toe ge- zijn vrienden en aan de jeugdige burgtvrouwe in
U1!, komen is, zulk een taak hem op te dragen. Vroe- onverklaarbare ruimte van geld.
Joris kijkt op, een ogenblik sprakeloos. Dan ger was alies anders. Maar nu! Te onzaliger Dit ging goed, totdat er iets vreselijks gebeur-
wil hy vragen.Maar de Major ve^ol|t. ,,Ga ure> Hij slaat een kruis en preveit een gebed de. Met ontzetting vernam de burgtheer, dat zijn
weg, zo ver mogeluk Loof m gindse richting, lot zijn beschermheilige. tweelingbroeder gevangen was en een smadelijke
dagen lang, tot je in andere landen komt met an burgtheer heeft het nog benauwder. In zijn dood sterven zou.
dere heren en ad^o angst trekt hij zich terug in een stil vertrek, om Geweldig greep het hem aan. Hij sprong te
Hij geeft Joris een bol roggebrood en de twee
goudstukken, die 1
moordenaarsloon.
broer, zijn tweelingbroeder Frédéric, die hem zo redding. De enige mogelijkheid was het betalen
TorïV komt ziin verwondering niet te boven ge»r?S^t. he®?- ?n hij klaagt het uit: „Fré- van een bovenmatig zware losprijs. Werd deze
Lmptt bil' dé.?c' Frédé"c! Wat is het met ons.wat zyn niet voldaan, dan zou Frédéric als misdadiger
wij ver afgedwaald. Konden we maar terug! worden ter dood gébracht, boetend voor daden
Maar hij weet, er is geen terugkeer, geen te-
-Het-
Goudland gevonden
DOOR K. JONKHEID
geweld, waartoe zijn zucht naar weelde hem
gedreven had.
Gastons sterke genegenheid kon zulks niet ver
dragen. Hij offerde een enorme som, overhan
digde die aan ontrouwe dienaren der gerechtig
heid, die zich lieten omkopen en de gevangene
de weg tot ontvluchten open stelden. Weggescho
len in het slaaphokje van een zeevaarder, wiens
naam hij niet- weten mocht, was hij heen ge
varen en te land gekomen aan een vreemd strand
in een armoedig hutje, veilig ver weg. Daar
moest hij onderhouden worden door zijn broer,
j,Waarom? Wat heb ik gedaan?" stamelt hij
doodverschrikt.
Maar de Major dringt aan. „Ga nu, red je
leven. Praat nooit over Onkel Freerik. Vertel
niemand, dat je twee jaar binnen het kasteel
hebt gewoond en dat ik je gered heb. Vraag niets
meer. Ga. Ga zo vlug mogelijk."
De Major spreekt jachtig en dringend. Het is
hem alsof de ponjaard in zijn zak zit te sprin
gen, om eigenmachtig de dodelijke steek toe
te brengen.
Met gebogen hoofd begint Joris zijn onzekere
tocht, verdrietig en bang. Hij zou kunnen schreien
van angst.
keert^oris ^ch ^m'en'^vra^gt^^Ho'e is* dePnaam rugroePen mogelijk van de heerlijke dagen uit de burgtheer.
van nnzp hnrvtheer? Dp vollpd'tep naam'" hun zorgenloze jeugd. Toen altijd samen, altijd Het offer in geld had Gaston uitgeput. Zijn los
De Maior doet een stap in ziin richting en ant- bij elkander. En Frédéric toegevend, inschik- bezit had hij verkocht, zijn landerijen beleend,
woordt- Gas°on de Müleret! kelijk, altijd bereid af te staan wat zijn broer zelfs zijn kasteel in pand gegeven!
Gaston verlangde. Nooit ruw en hard, maar wel, Zijn grondbezit, uitgestrekt over een geweldige
Vil Op weg a]s een geboren weeldekindje, begerig naar alles vlakte, was groot, maar onvruchtbaar. De op-
Zelden zyn de mensen zo braaf en edel als ze wal zacht en weelderig, fraai om te zien en lek- brengst was niet voldoende, om hem in staat te
lijken. En ook niet altijd zo slecht. ker om te eten was. Ze groeiden op tot volwas- stellen, zijn zware verplichtingen te voldoen. En
De Major worstelt op zijn terugweg in een sen jonge mannen. Toen stierf hun vader. Gas- dat moest! Geleidelijk, ieder jaar een vast be-
brandende middagzon door een woestijn van dis- ton, als eerstgeborene van het tweelingpaar, erf- drag. Maar het eerste jaar kwam hij te kort. En
tels, zand en klippen. Hij voelt zich lichter dan de het landgoed. Frédéric bleef wonen in het het tweede jaar opnieuw. En ieder volgend jaar
vanmorgen. Wel is een mensenleven weinig in kasteel, ook toen Gaston trouwde met een jonk- Tóen werd de toestand ernstig, daarna dreigend
tel, vooral de edele heren gaan soms roekeloos vrouw uit een oud, maar verarmd geslacht. en ten slótte zéér dreigend. In zijn uiterste nood,
te werk met het leven van hun horigen, maar Frédéric bleef een weeldekind, zijn vertrekken zijn wanhoop, zijn radeloze verwarring, nam hij
een onschuldige jongen in koelen bloéde vermoor- sierde hij met voorwerpen van kunst en smaak, het roekeloze besluit. De weg tot rijkdom, die
den is een opdracht, die hem zeer bezwaard telkens ging hij enige weken van huis en kwam zijn broer was ingeslagen, zou ook hij wagen te
heeft terug met nieuwe weelde, gaf geschenken aan betreden, al bleef het een waagstuk.
9.25 Voor de
12.:
opening. AVRO: 8.00 Nieuws. E
9.00 Morgenwijding. 9.15 Lieder
Gram. 10.50 V(
ïuziek. 12.00 Bas-
t spionnetje. 12.
idrijfsleven". 1.
„Déslrée".
1.20 Am
iek. 2.(
uziek. 3.00 Vt
vijf". 4.45 Vooi
de jeugd. 5.30 Mil. actialitelten. 5.40 G)
5.45 Regeringsuitzending.: Drs A. Jonki
„Suriname en de Nederl. Antillen ln
Nederl. economie". 6.00 Nieuws. 6.15 Sport-
'k. 7.00 Gespro-
iblemen. 6.30
brief uit L<
gelspel. 8.00
ve. 8.10 Gran
solist. 9.10—9.35 „Mijn
en. 7.05 Jazzmuziek. 7.45
uws. 8.05 Intern, bridgf
.20 Concertgeb.-orkest e
10.35 Viool
Sport. 11.30—12.00 Gram.
Engeland, BBC 330
Accordeonspel.
or de arbeidei
1.2Ö Filmprot
12.15 Voor de boeren. 12.25 X
12.55 Weerber. 1.00 Nieuws
2.00 Schoolradio. 3.10 Grar
5.00 Voor de kinderen. 7.55 Weer
1.15 Sporty 6.20 Voor de bi
progr_ 7.30 Voor-
progi
Mil. Orkest. 7.00 Gc
dracht. 7.50 Strijkkwart. 8.30 G<
9.00 Nieuws. 9.15 Toespraak. 10.00 Gi
10.15 Gevar. progr. 10.45 Pari. overzicht.
11.00—11.03 Nieuws.
Engeland, BBC 1500 en 247 m. 12.00 Pari.
12.15 Dar
1.45 Voor
3.0C
3.45 Lichte
4.31
12.45 rk.
2.00 Voor
4.45
solist.
ek. 4.15 Mrs. Dale'
leidei
ioekprogr.
Hoorspel. 7.00 Nieuws. 7.25 Sport. 7.30 Gevar.
k. 8.00 Twintig vragen. 8.30 Hoorspel.
9.00 Gevar. progr. 10.00 Nieuws. 10.20 Oude
11.05 Voordracht. 11.20 Orgel
spel. 11.56—12.00 Nieuws.
inkrijk, Nat. Progr., 347 m. 12.30 „La
Mariage de Télémaque". opera. 1.00 Nieuws.
Mariage de Télémaque" (vervolg).
2.05 Clavecimbelrecital. 2.25 Hoorspel met
•k. 26 Gram. 5.10 Orgelconcert. 6.30 Ame-
nse uitz. 7.00 Balletmuziek. 8.02 Nat.
10.30 Gram. 11.45—12.00 Nieuws.
Brussel 324 m. 11.45 Gram. 12.30 Weerber.
.34 Operettemuziek. 1.00 Nieuws. 1.15 Gr;
2.00 Engelse les. 2.15 Gram. 2.30 Frans
Houtblazerstrio. (3.00—3.1-5 gram.). 3.30
4.10 Concert. 5.00 Nieuws. 5.10 Gram.
5.15 Voor de kinderen. 6.15 Jeugdkoren. 6.30
Voor de soldaten. 7.00 Nieuws. 7.50 Politieke
8.00 Gram. 8.20 Klankbeeld. 8.40 Ver-
progr. 9.00 Voor de vrouw. 9.45 Verzoek-
r. voor de vróuw. 10.00. Nieuws. 10.15
n. 10.55—11.00 Nieuw»,
ussel 484 m. 12.10 Gram. 1.00 Nieuws,
en 2.00 Gram. 3.00 Concert. 3.40 Gram.
Lichte muziek. 5.00 Nieuws. 5.15 Ver-
progr. 6.30 Gram. 7.00 Gewijde muziek.
7.45 Nieuws. 8.00 Hoorspel. 10.00 Nieuws.
10.10 Lichte muziek. 10.50 Nieuws.
geland, BBC, Uitzendingen voor Neder-
10.00—10.30 n.m. Nieuws. Engelse litera
tuurgeschiedenis. (op 224, 49 en 42 m.).
momenteel vopral gestuwd voelen door
gevoelsargumenten en zy hun uitspraken
minder gronden op de basis der huidige
machtsverhouding. Wy bedoelen de
machtsverhouding tussen het Westen en
de Sowjet-Unie. Men overwege maar:
één koerswijziging van het Kremlin en de
internationale politiek is in rep en roer;
maar een Westelijke koerswijziging laat
de landen van het Sowjetblok onberoerd.
Het Westen wil de koude oorlog be
ëindigen en aldus speelt gevoel en wens
hierbij een grote rol.
Ohurchlll sprak reeds
van een „viermo-1
gendheden-conferen-
tie" terwijl Foster
Dulles, de machtigste
Pactpartner, spre
kende voor Amerika, daar nog weinig
heil in ziet. Adenauer, gevoelig, sprak
van „een magisch uur is thans voor de
mensheid aangebroken en als wy deze
kans op de vrede missen, dan komt zij
wellicht nooit meer terug"!
De Westduitse Bondskanselier, terug
zijnde uit Amerika, heeft een beroep op
alle Duitsers en Europeanen gedaan om
met president Eisenhower te streven
naar „eenheid, vrede en vrijheid". Maar
practisch komt het hierop neer, dat
spoedig een Europees leger gevormd
moet worden, m'et inbegrip van Duitse
divisies. Eén ander practisch doel", zij het
op de achtergrond, blijft de hereniging
der beide delen van Duitsland. Adenauer
zal nog deze week in Bonn een kracht
proef moeten doorstaan. Immers de
Bondsraad zal dan de ratificatie van het
E.D.G. en het vredesverdrag met het
Westen in behandeling nemen. Zoals be
kend, kunnen de Socialisten hier de ra
tificatie tegenhouden.
Momenteel vindt ook het congres
plaats van Adenauers partij, die der
Christen-Democraten. Op het politieke
program staat o.a., de teruggave van de
Duitse gebieden ten Oosten van de Oder-
Neisselfln, welke gebieden sedert 1945
door de Sowjet-Unie en Polen waren
bezet. Voorts wil men de voortzetting
van de Westelijke defensie-inspanningen,
zonder rekening te houden met het „di
plomatieke vredesoffensief" der Sowjet-
Unie. Het is niet bijster aannemelijk, dat
de Sowjet-Unie happiger zal worden bij
deze, door Adenauer gestelde condities.
Wie „West-Duitsland" zegt, denkt aan
de zone, waar de Bondskanselier, de
Christen-Democraat Adenauer momen
teel de scepter zwaait. Maar straks vin
den de verkiezingen in Duitsland plaats,
juist nu de internationale toestand weer
spannender wordt, omdat men twee
richtingen kan uitgaan.
De komende parlementsverkiezingen in
West-Duitsland zullen leren of men ver
trouwen blijft koesteren in de bestaande
coalitie van Christen-Democraten, Libe
ralen en Conservatieven. Bestaat er kans,
dat de Sociaal-Democraten de verkie
zingsstrijd zullen winnen? Waarmede
zullen de Socialisten voor de dag komen
op hun partijdag, die 9 Mei te Frankfort
a.d. Main gehouden wordt?
De reis van Adenauer naar de Ver.
Staten heeft de kans op een verzoenings
gezinde houding van het Kremlin jegens
Bonn niet vergroot. Integendeel, de
„Izwestia" sprak van de „zwarte garde
van Adenauer, die de S.S. der nazi's en
andereHitleriaanse organisaties op
nieuw organiseert", Ook uit het bericht
van de Sunday Times betreffende de
voorwaarden, die de Russen stellen voor
de hereniging der beide delen van Duits
land, valt niet veel goeds te voorspellen.
De Russen eisen namelijk de erkenning
van de huidige grenzen tussen
Polen en Duitsland, onverschillig welke
Duitse regering uit de komende Duitse
verkiezingen geboren zal worden. Dit
zouden dan v ry e verkiezingen in geheel
Duitsland moeten zijn, onder interna
tionaal toezicht. Ook zou de regering
van dit herenigde Duitsland van alle
vroegere verplichtingen, zowel tegenover
het Westen als het Oosten, moeten afzien!
Adenauer moge dan al met een grote
hoeveelheid Amerikaanse goodwill uit de
Ver. Staten zijn teruggekeerd, er zal nog
heel wat water door Rijn en Wólga j
moeten stromen, eer hij die „goede wil" j
van het Kremlin krijgt.
Eerste Kamer accoord met
enige wetsontwerpen
De Eerste Kamer heeft gisteren z.h.s.
aangenomen het ontwerp van wet toti
goedkeuring van het Ned.—Italiaans cul
tureel verdrag.
Voorts ging de Kamer accoord met een
wetsontwerp tot wijziging van de Mili
taire weduwénwet 1922, waardoor nage
laten betrekkingen van de nationale
reserve en de reserve-grensbewaking
geen réchten op pensioen kunnen doen
gelden.
Een wetsontwerp „voorschriften ter be
strijding van de runderhorzel" ging even
onder de hamer door. Krachtens dit
wetsontwerp is de verplichting tot doden
larven van de runderhorzel thanr
meer beperkt tot een bepaalde
periode van het jaar.
