Jlieuuie $eiterf) (fiiourmit
I1!
li
Churchill acht de tijd rijp voor „praten'
met de Russische leiders
Maar Foster Dulles is nog huiverig
voor zo'n vredesconferentie
De Denen zullen vandaag een
nieuw parlement kiezen
Strijd
om De Ommelanden
steeds ingewikkelder
Wist U
„Het laatste uur"
DINSDAG 21 APRIL 1953
BUREAUX: Steen6traat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: 6.per kwartaal;
2.— per maand; 0.47 per week
Vier en dertigste jaargang No 9715
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chet-Red.: H. W. J. ENSERINE
CHRISTELIIK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.StantoasUcfi (s ghebleuea
tnyn twrt (a tcgfjeaspffet"
Een halve
waarheid
Vrede geen economische aanranding der V.S.
CHURCHILL heeft in het Engelse Lagerhuis verklaard, dat de Britse
regering en alle landen van de vrije wereld zich gaarne zullen
scharen achter de „vredesoproep" van Eisenhower. De waarnemende
leider der Labouroppositie, Morrison, die om een verklaring van de
regering had gevraagd, juichte Churchills mededeling toe. Onder toe
juichingen zei Churchill, dat er weldra besprekingen op het hoogste
niveau tussen de Sowjet-Unie en het Westen zouden worden gehouden,
ter beëindiging van de koude oorlog. Hij hoopte dat alles zou worden
nagelaten, hetgeen de processen van „goede wil" zou kunnen remmen
of ongunstig beïnvloeden. Merkwaardig, dat tezelfdertijd de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Foster Dulles, verklaard heeft
„zich niet bewust te zijn van eën plan voor een conferentie der vier grote
mogendheden, namelijk: Engeland, Frankrijk, Amerika en de Sowjet-
Unie". Volgens onbevestigde berichten,, zou Eisenhower voornemens zijn
in het najaar een reis naar Europa te maken.
Uit de rede van Churchill brengen wij
nog het volgende naar voren:
„Er moet eerst een wapenstilstand op
Korea zijn, dan is de deur misschien
open voor een verdere stap vooruit naar
die algemene verbetering van de situatie
in de wereld, waaruit een werkelijke en
blijvende vrede zou kunnen voortkomen'.'
Churchill noemde het vredespogramma
van Eisenhower een „inspirerende ver
klaring". waarmee Groot-Brittannië, en
waarschijnlijk alle vrije landen, gaarne
zouden instemmen Churchill deed een
beroep op Labour de strijdbijl „in dit
I hoogst belangrijke tijdsgewricht" te be
graven. Hij voegde hieraan toe: ..Het
schijnt, dat eerder geduld dan haast nodig
is. Volgens mijn mening kan niemand het
doel of de omvang van de verandering,
I welke zich in de Sowjetssfeer of mis
schien zelfs in de Sowjetpolitiek bezig is
I te manifesteren juist bepalen."
Churchill doelde hier blijkbaar op de
suggesties van Labour onlangs in het
Lagerhuis, dat hij een viermogendheden-
conferentie moest voorstellen.
Gisteren verklaarde hij. dat „geen en
kele hoop. hoe klein ook, verloren mag
gaan. Het is best mogelijk, dat tijd nodig
I is om een zuiver oordeel te kunnen vel
len".
Churchill zei, dat „een oprecht en eer
vol bestand op Korea met de vereiste
achting voor de andere betrokken Azia
tische landen van de hoogste waarde zou
zijn". „Wij moeten ons daarom allen
verheugen over de stappen, welke gedaan
worden om de besprekingen te Pan
Moen Djon te hervatten. Ik wens van
daag niet meer te zegen, behalve een
verzekering aan het Huis. dat het gehele
onderwerp bij de regering op de eerste
plaats komt".
Tactiek gewijzigd,
doel eender
Terwijl van Britse en Duitse zijde
steeds meer stemmen opgaan voor een
„viermogendheden-conferentie", hebben
de regeringen der veertien van de Noord-
atlantische Verdragsorganisatie, de NATO
het volgende verklaard.
Deze landen stellen vast. dat de vei
nende Sowjetgebaren sedert Stalins dood
slechts een wUsiging in tactiek betekenei
en dat het fundamentele doel van com
munistlsche wereldoverhcersing hetzelfde
blijft, aldus is Maandag te Parijs
Deze gevoltrekking was gebaseerd op
beoordelingen van deskundigen in
veertien hoofdsteden en ingediend bij de
permanente NATO-raad te Parijs. Deze
beoordeling zal worden voorgelegd
de volledige ministerraad van de NATO,
die morgen te Parijs bijeenkomt.
Volgens het uitgebrachte rapport achtte
het Kremlin het „psychologisch zeer van
pas komend" de oude tactiek te wyzi-
Dit nu waren de eerste „vruchten"
de Geallieerde saamhorigheid bij de
verdediging van de Westelijke wereld.
dood
Britten (Korea) wisten niet
Dat koning George VI
was
De Amerik. generaal Dean
maakt het goed
Vandaag zijn wederom zieke en ge
wonde krijgsgevangenen uitgewisseld: 50
Zuidkoreanen, 35 Amerikanen, 12 Brit
ten, 3 Turken. Morgen worden 370
Noordkoreaanse en 100 Chinese lopende
patiënten en 50 Chinese „brancard-ge
vallen" aan de Noordelijken overgedra
gen. Van de andere partij komen dan 100
Zuidkoreanen. In het algemeen bevinden
zich onder de vrijgelaten gevangenen
geen ernstige zieken: wel worden sporen
van tuberculose of maagstoornissen ge
constateerd. Gedurende de internering in
kampen waren 3 Amerikanen en 2 Brit
ten overleden.
Een Britse krijgsgevangene verklaarde,
dat de in Augustus 1950 gevangen geno
men Amerikaanse generaal Dean, het
heel goed maakt. De Britse groep, die uit
de Noordkoreaanse krijgsgevangenschap
was ontslagen, vernam eerst te
Moen Djon, dat koning George VI
Engeland gestorven was en dat koningin
Elizabeth II in Juni zal worden gekroond.
De strijd in Indo-China
Fransen ontruimen weer
een stad
Zoals verwacht werd hebben de Fran
se troepen nu ook de stad Kieng Khoeang
140 km ten Z.W. van Sam Nua moeten
ontruimen voor de oprukkende con
nistische Vietminh-rebellen. Het garni
zoen van Kieng Khoeang heeft zich te
ruggetrokken naar de „Vlakte de:
Kruiken".
Toestand Edenbevredigend
De toestand van de Britse minister
van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden,
die ruim een week geleden aan de gal
blaas is geopereerd, is over het algemeen
bevredigend. Zijn temperatuur is
daald. Hij lijdt nog aan lever- en a
del-ontsteking.
De minister van Economische Zaken,
prof. dr J. Zijlstra, en de directeur-gene
raal voor de industrialisatie, dr A. Winse-
mius, zijn vanmorgen van Schiphol naai
de West en de Verenigde Staten vertrok
ken. Via Paramaribo, Curasao en Vene
zuela gaan zij naar New York De rei:
zal vier weken duren.
Vrede en econ. depressie
geen tweelingen
In verband met het bovenstaande, laten
wij hier volgen, dat de Amerikaanse mi
nister van Buit. Zaken, Foster Dulles,
vooral heeft gewezen op het grote belang
van een regeling der Koreaanse kwestie.
Indien er geen mogelijkheid van een po
litieke overeenkomst bestaat tussen de
betrokken regeringen, dan kan zulks van
invloed zijn op het sluiten van een wapen
stilstandsovereenkomst. Hij is van oor
deel, dat de V.N moet trachten te berei
ken, dat een politieke bespreking samen
valt met de militaire wapenstilstandsbe
sprekingen, teneinde uitstel voor onbe
paalde tijd te voorkomen.
Het was op de wekelijkse persconferen
tie, dat Dulles zijn standpunt bekend
maakte. Hij was zich niet bewust van een
plan voor een „viermogendheden-confe
rentie", want eerst moet de moeilijke weg
daar naar toe worden vrijgemaakt van
obstakels. Vermelden wij nog, dat de
Amerikaanse minister van Financiën,
George MVlumphrey een uiteenzetting
gaf met de tendenz, dat de Ver. Staten
geen economische depressie tegemoet
gaan, ook al zou er op Korea een wapen
stilstands-overeenkomst worden gesloten
of al zou er een tydpe"-': van werkelijke
vrede aanbreken.
Granaat ontploft: man
gedood, kind gewond
Voerman in Zoetermeer van
wagen geslingerd
De heer Van "Zeytveld te Leuven-
e i m. een buurtschap tussen Brammen
i Dieren, is gisteravond om het leven
gekomen toen een granaat ontDlofte. d:e
an het demonteren was. De twaalf
jarige buurjongen Donderwinkel. die er
bij stond te kijken, werd ernstig gewond
Doordat een paard op hol sloeg, is de
heer A. Lagerwaard te Zoetermeer
dezer dagen in de Vlamingstraat aldaar
een paardenwagen tegen een tele
foon-paal geslingerd. De heer Lagerwaard
vas op slag dood. Hij laat een vrouw en
•yf kinderen achter.
In Amsterdam zijn bij verkeers
ongelukken gisteren drie personen om
het leven gekomen. Op de Jozef Israëls-
kade bij het R.A.I.-gebouw waren arbei
ders bezig een truck het terrein op te
duwen. De wagen, waarvan de motor was
uitgeschakeld, liep terug, waardoor een
6-jarig kind dat daar aan het spelen was
de wielen over het hoofd kreeg. De
ie overleed in het ziekenhuis. Óp de
Zeeburgerdijk werd een 6-jarig jongetje
dat met een autoped speelde, gedood on
der een vrachtauto. In de Oostzaanstraat
reed een 23-jarige motorrijder, die de
macht over het stuur verloor, tegen een
muur. Hij is aan zijn verwondingen be
zweken.
Bij de kleine sluis te IJ m u i d e n is
de 4-jarige Allan Aland te water geraakt
en verdronken.
Op weg naar New York
Am. sneltrein vloog in
brand
Een sneltrein, die met 300 passagiers
onderweg was van het zonnige Florida
naar New York, is vanmorgen bij Dillon
in Zuid-Carolina ontspoord, gekanteld en
in brand gevlogen.
Er zyn minstens tien mensen om het
leven gekomen en meer dan honderd
gewond.
Koningin Juliana heeft gistermiddag op het paleis Soestdijk het eerste exem
plaar ontvangen van de nationale foto-uitgave De Ramp en van de Engelse
editie. The Battle of the Floods. De boeken werden overhandigd door de heer
Donner, voorzitter van de Vereniging ter Bevordering van de Belangen des Boek
handels. De heer Donner was vergezeld van enkele heren, die aan de samenstelling
gan het boek hebben meegewerkt. Bij deze gelegenheid werd tevens de eerste
opbrengst van het boek, een cheque van f 1 millioen voor het Rampenfonds,
overhandigd.
Troonsopvolging in de vrouwelijke linie
Grondwetswijziging maakte verkiezingen en
volksstemming noodzakelijk
VANDAAG VINDEN in Denemarken algemene verkiezingen plaats.
Deze waren nodig geworden, doordat het parlement het regerings
voorstel voor grondwetswijziging heeft aanvaard. Hierdoor wordt troons
opvolging mogelijk in de vrouwelijke linie. Er zijn meer dan twee en een
half millioen kiesgerechtigden. De verkiezingen voor het Folketing ver
lopen rechtstreeks en alle Deense mannen en vrouwen boven de 25 jaar
:ijn stemgerechtigd. De grondwetswijziging behelst ook een voorstel om
deze leeftijd te verlagen tot 23 of 21 jaar. De huidige samenstelling van
het Folketing is: 27 Conservatieven, 32 Agrariërs, 59 Socialisten, 12 Radi
calen, 12 Georgeïsten en 7 Communisten.
De huidige grondwet schrijft
at een grondwetswijziging moet
den aanvaard door beide Huizen
het parlement en door twee nieuwge-
kozen Kamers, alsmede by een volks
stemming. Wanneer het thans nieuw te
kiezen parlement de wijziging heeft
goedgekeurd, zal in Mei de volksstem
ming plaats vinden. Valt ook de volks
stemming gunstig uit, dan zullen in de
herfst weer nieuwe verkiezingen gehou
den moeten worden voor de ene Kamer
het gereorganiseerde parlement. Als
de grondwetswijziging wordt verworpen,
dan zal het nieuw gekozen parlement
Kamers in functie blijven. Al
dus het Reuterbericht.
De grondwetswijziging wordt door de
regeringspartijen Conservatieven en
Liberalen en de Sociaal-Democrati-
Elizabeth II is vandaag
27 jaar geworden
En iets over de „trouwring
van Engeland"
Vandaag viert koningin Elizabeth II
an Engeland haar 27ste verjaardag. De
lag werd in besloten kring doorge
bracht. Evenals haar vorige verjaardag
valt deze in een periode van rouw,
De ring, welke bij de kroning van
zabeth aan de vierde vinger van haar
echterhand zal worden geschoven, zal
de ring zijn die gemaakt werd voor Wil
lem de Vierde en die later werd ge
bruikt voor de overgrootvader, groot
vader en vader van de koningin, aldus
meldt de Daily Telegraph. Men heeft
deze ring genoemd tic „trouwring var
Engeland". Hij zal voor koningin Eliza
beth passéTid worden gemaakt. Op df
ring prijkt een grote saffier, omgeven
door diamanten, met ei op het kruis
St George in robijnen.
In hel Nat. Rampenfonds
thans f 106,6 millioen
Het Nationaal Rampenfonds heeft tot
gistermiddag 106.6 millioen gulden geïn
casseerd. Sedert de vorige opgave is er
f 100.000 bij gekomen.
sohe partij gesteund. Te zamen vormen
deze partijen een grote meerderheid.
Behalve alle drie partijen hebben ook
de Radicalen (linkse Liberalen), de één
belasting-partij, de Communisten en de
(conservatief-liberale) „Dansk Samling"
candidaten gesteld.
De regeringspartijen en de Sociaal-
Democraten zijn het eens over de bui
tenlandse politiek en de defensie. De
radicalen aanvaarden de NATO-politiek
van de regering, doch zyn het met de
regering en de Socialisten niet eens
alle militaire aangelegenheden. Zij
sen minder militaire uitgaven en geen
stationnering van buitenlandse lucht
macht-eenheden in Denemarken.
De éénbelasting-partij (Georgeïsten)
willen een vrijwillig beroepsleger en
staan de theorie voor van grondpacht
als enige belasting.
De „Dansk Samling" is een kleine
groepering, die in geen jaren in het
parlement vertegenwoordigd is geweest.
Zij wil een nationaal-liberaal-Christe-
lijke politiek.
3MK
Brandweerlieden moesten gisteren hals over kop het brandende
Deense passagiersschip Kroonprins Frederik, dat aan de kade te
Harwich lag, verlaten, omdat het schip plotseling slagzij maakte.
Enige ogenblikken later lag het luxueuze schip op zijn kant. Nog
steeds brandt het schip, ondanks de ontelbare liters water die in het
vuur werden gespoten.
Politie waakt voor de rust
Ontslagen hoofddirecteur toegang tot het
fabrieksterrein ontzegd
NADAT Dl^ STAKING bij de Groningse coöperatieve melkfabriek De
Ommelanden op papier geëindigd is, maar desondanks verschillende
arbeiders nog niet aan het werk zijn gezet, is er thans een ernstige
scheuring in de leiding van de fabriek ontstaan door het reeds vermelde
ontslag van de hoofddirecteur F. de Boer en het neerleggen van zijn
functie door de voorzitter van het bestuur, de heer T. Bus. Dit bestuurs-
conflict heeft zich zo toegespitst, dat het bestuur van De Ommelanden de
heer De Boer de toegang tot het fabrieksterrein heeft ontzegd en be
scherming van de politie heeft gevraagd.
Op het ogenblik waken zeven politie
agenten en twee rechercheurs voor de
rust op het fabrieksterrein.
De heer De Boer zal worden aange
houden door de politie, zodra hij zich
toch in de fabriek begeeft. Het bestuur
houdt rekening met grote oppositie van
de boeren. Dit leidt tot tal van voor
zorgsmaatregelen.
Het is niet onmogelijk dat de boeren
zullen weigeren nog langer melk aan
De Ommelanden te leveren. Derhalve,
zo deelde de Algemene Nederlandse
Agrarische Bedrijfsbond mede, zal de
A.NA.B. stappen ondernemen, om te
voorkomen, dat de boeren in de gelegen,
heid worden gesteld hun melk bij andere
zuivelfabrieken af te leveren.
Het bestuur van De Ommelanden heeft
gisteren bijna de gehele dag vergaderd.
Het overweegt, of, wanneer zich de
komende dagen moeilijkheden zullen
voordoen of toespitsen, het aan de re
gering het verzoek zal richten, een re
geringscommissaris aan te stellen.
Men verwacht evenwel, zo vernemen
wij van de zijde van het bestuur, dat
men de oppositie de baas kan en dat
men door een bewuste politiek de rust
bij De Ommelanden kan handhaven.
De oppositie onder de leden heeft het
bestuur verzocht een buitengewone al
gemene ledenvergadering uit te schrij
ven. Hoewel men aanvankelijk hiervoor
in bestuurskringen niets voelde,
bepaald dat deze vergadering vanmiddag
om 12 uur in Het Tehuis te Groningen
zal worden gehouden.
Boete van f 100.000
per dag
Het hoofdbestuur van de A N.A.B.
heeft inmiddels besloten de arbiters in
het geschil tussen De Ommelanden en
de A.N.A B. te verzoeken De Ommelan
den van 9 April af voor iedere dag. dat
zij in gebreke blijft de overtredingsboete
te betalen, een boete op te leggen van
10.000 per dag. De totale boete, welke
de A.N.A B. van De Ommelanden heeft
geëist bedraagt ƒ375.000 Daar komt dan
nog bij 10 000 van 9 April af voor
iedere dag. dat De Ommelanden in ge
breke is gebleven deze boete te betalen.
Het A-B-C van Peron
Nieuwe schoolboeken
in Argentinië
In geheel Argentinië zijn aan de lagere
scholen herziene schoolboeken verstrekt,
welke de „eerste beginselen van de
Përonistische leer" bevatten. Meer ge
vorderde leerlingen zijn verplicht in spe
ciale klassen1 politieke lessen te volgen.
President Peron zei in een schrijven
aan alle scholen, dat de leraren de vor
deringen. die in het „nieuwe Argentinië"
zijn gemaakt, moeten uiteenzetten en de
nadruk moeten leggen op ..nationale
solidariteit en sociale eenheid".
..De waarheid van onze nationale leer
heeft niet iedereen overtuigd. Sommige
mensen willen liever valse stellinget
aanhangen", aldus Peron.
Telegrammen voor H.M.'s
verjaardag
Met het oog op de beperkte openstel-
Thans heeft de A.NAE, aan de arbiter
verzocht met ingang van gisteren Detelegrammen aan H.M. de Koningin.
Ommelanden te verplichten voor iedere i gelukwensen ter gelegenheid van haar
dag. dat zij in gebreke blijft de boete te j verjaardag, liefst vóór of op 29 April a.s.
betalen, een boete aan de A NAB. uit aan te bieden. Deze telegrammen worden
te keren van 10 000 per dag. I dan verzameld en op 30 April afgeleverd.
Tegen monarchistische demonstraties
Franco schuwt al het nieuws
over Britse kroning
Spanje is een van de weinige landen
in de wereld, tot waar geen nieuws over
de aanstaande kroning van Koningin
Elizabeth II doordringt en wel omdat dit
r.ieuws op last van dg regering Franco
niet mag worden gepubliceerd. Spanje
immers heeft nog steeds een konings
kwestie en de Fallangisten, de volgelin
gen van Franco, vrezen, dat .wan
er te veel aandacht aan de kroning
de Britse vorstin wordt geschonken, de
Spaanse monarchisten hierin een ai
leiding zouden vinden demonstraties
Om het zeker voor het onzekere te
nemen, heeft het ministerie van Voor
lichting de Spaanse bladen opdracht ge
geven. niets over de kroningsvoorberei
dingen te publiceren. Dit verbod gaat
wel zeer ver: naar de News Chronicle
berichtte, werd b.v. in een interview
met de Amerikaanse zanger Bing Crosby,
die eveneens de kroningsfestiviteiten zal
bijwonen, de desbetreffende passage ge
schrapt
Evenmin mogen reisbureau's in d«
advertenties voor reizen naar Engeland
over de kroningsfestiviteiten reppen,
terwijl de British European Airways in
Spanje geen reclame voor kronings-
vluchten mag maken. De Britse film
maatschappijen ten slotte werd de t
stemming, films over de kroning
Spanje in tc voeren, geweigerd.
Ongetwijfeld is iedere herinnering
een monarchie voor Franco een ona
DAT de padvinders in Arnhem en om
geving door de actie „Een hèitje voor een
karweitje" in totaal rond f 10.000 hebben
bijeengebracht.
DAT de Ver. van staten- en raadsleden
van de V.V.D. (472 leden) dit weekeinde
in Zeist i.vun. de aanstaande raadsver
kiezingen een besloten studieconferentie
heeft gehouden ol.v. de Haagse wethou
der D. W. Dettmeijer.
DAT de toepassing van de Franse pacht,
wet op Nederlandse emigranten, waarover
het Tweede-Kamerlid Van Meel (KVP)
vragen had gesteld, volgens minister
Suurhoff wacht op de goedkeuring door
het Franse parlement.
DAT de gronden, die nodig zijn
het vliegveld Eelde, thans het eigendom
zijn van de N.V. Luchtvaartterrein Noord.
Nederland en de Stichting Beheer Land.
bouwgronden, maar volgens minister
Algera t_z.t. worden overgedragen
een nieuw lichaam, waarin het rijk deel
neemt.
DAT een Stichting Samenwerkende
Metaalbedrijven is opgericht (secr.: IJs
clubweg 12, Den Haag).
DAT de directeur van Schiphol, U. F.
M. Dellaert, naar Milaan is gevlogen om
zitting te nemen in een adviescommissie
voor het Milaanse luchthavenvraagstuk.
DAT de nieuwe kruiser De Ruyter te
Rothesay (Schotl.) is aangekomen voor
het nemen van snelheidsproeven op de
Clyde en bij het eiland Arran de gemeten
mijl zal varen.
DAT op 25 April in Limmen (N.H.)
tijdens de bloembollendag van de Ned.
Ver. tot Bevordering der wetenschappe
lijke Veredeling van Siergewassen het
25-jarig bestaan wordt gevierd van de
Hortus Bulborum (de bollcntuin) van
P. Boschman en dr W. E. de Mol.
DAT het Gelderse bedrijfsleven bij de
opening van het nieuwe provinciehuis
(begin 1954) een gebeeldhouwd hek wlT
aanbieden.
DAT als voorzitter van het Ned. Ge
nootschap voor Heilgymnasiek, Massage
en Physiotechniek (1.000 leden) is ge
kozen N. A. van Oosten te Scheveningen.
DAT de schade aan de gisteren inge
storte drijvende bok Arend in Rotter
dam vanmiddag grotendeels zou zijn
hersteld en belangrijk minder is dan de
enkele honderdduizenden guldens, waar
van sprake was.
DAT de 48-jarige sjouwerman J. v. D..
die door de rechtbank tot 2 jaar is ver.
oordeeld wegens een poging zekere De
R. met een zakmes van het leven te be-i
roven, gisteren voor het Amsterdams hof
terecht stond en de behandeling Maan
dag wjirdt voortgezet.
DAT staatssecretaris Veldkamp gisteren
te Eindhoven het woord heeft gevoerd by
de viering van he 100-jarig besaan der
Kamer van Koophandel voor Noord-
Brabant
DAT de smalle en gevaarlijke overweg
te Heerde. in de weg ApeldoornZwolle,
binnenkort wordt verbeterd.
DAT onder auspiciën van de internatio
nale reisorganisatie Hotel Plan tijdens
het afgelopen weekend 200 Amerikanen
een bezoek aan orw land hebben gebracht
en begin Mei een groep van 300 Ameri
kanen wordt verwacht.
gename gewaarwording, vooral nu Don
Juan, de Spaanse troonpretendent, on
langs een „ultimatum" van de Spaanse
dictator, afstand te doen van de Spaan
se troon ten behoeve van zijn zoon,
kort en bondig van de hand heeft gewe-
Houding van Don Juan
Bovendien zou Franco Don Juan heb
ben doen weten, dat er andere rege
ringsvormen zijn, die aan een regiem
duurzaamheid kunnen geven en politie
ke waarnemers zijn van mening, dat dc
„caudillo" een autoritair presidentieel
bewind, naar Middenamerikaans voor
beeld. op het oog heeft.
Met dit al Ls de kans op een herstel
van de monarchie in Spanje voorlopig
verkeken, hetgeen voor de talrijke mo
narchisten zeer zeker een grote teleur
stelling is. Vandaar trouwens de be
duchtheid voor „monarchistische de
monstraties" by de Falangisten.
Dit is de 13-jarige prinses Mar-
garethe van Denemarken. Als de
wijziging van de Deense grond
wet wordt aangenomen, en dat
is vrywel zekerdan wordt de
prinses kroonprinses en dat be
tekent weer, dat zij vroeger of
later op de Deense troon zal ko
men. Tot dusver is zoiets daar
alleen voor mannen weggelegd.
HET ZIJN niet alleen de Nederlanders
uit Indonesië, die zich de naoorlogse
jaren in dat land herinneren. Een wei
felend Nederlands bewind, dat cu eens
concessies deed aan de toenmaüge repu
bliek Djocja en dan weer overging tot
politiële acties. Acties, die dan weer
halverwege werden gestopt en die dui
ten slotte tot niets leidden. Acties boven
dien waarachter geen vaste politieke lyo
Men wist in Den Haag nu eenmaal
niet wat men wilde. Minister Beel
staakte de eerste actie ontydig, het
geen hij deed als minister. Als Hoge
Commissaris begon hij de tweede actie
en daar stond geen politiek achter. Men
kan dit uiteraard niet aUemaal en uitslui
tend de heer Beel verwijten, maar een
feit bleef, dat uit die tijd de woorden
dateren: „abandonneren staat niet in miin
woordenboek."
Wel, dit woord heeft duizenden met
Nederland samenwerkende Indonesiërs
nieuwe moed gegeven. Men zou immer?
niet in de steek gelaten worden, ook n'et
de Indonesiërs, die met ons samenwerk
ten. Die samenwerking in allerlei func
ties, als eenvoudig dorpshoofd, ais assis-
tent-wedono en als wedono. By tientallen
werden zij vermoord. Wie niet vermoord
werd, bleef op zijn post
Zo hebben Indonesiërs en Nederlanders
daar de laatste jaren in Indonesië ge
werkt. Ten slotte bleek het woord
..abandonneren" toch wél in het woor
denboek te staan en Sultan Hamid is
slechts één van de zeer velen, ai» in de
steek zijn gelaten
Van deze laatste jaren verbaalt de
ambtenaar van justitie Albert van der
Hoogte in ,.Het laatste uur". (Uitg mU
„Contact")
Het is een strak geschreven kroniek,
het is geen roman. Daarin lezen we dan
enerzijds van de mensen, die. om welke
reden dan ook, meenden te moeten strij
den voor de vryheid van Indonesië,
waarbij de Nederlander de onderdrukker
In die strijd vielen Nederlanders als
slachtoffer, maar veel groter was het
aantal Indonesische slachtoffers. Ook
deze mensen wilden over het aigemeen
de vryheid. maar langs andere weg. En
nog veel groter was het aantal Indonesi
sche slachtoffers die niet eens wisten
waaróm zij als slachtoffers vielen. Die
eenvoudig by plundertochten werden
vermoord.
En onder de vrijheidstrijders waren er
velen, die ook maar een zeer vaag idee
hadden van de vrijheidsstrijd, maar die
door de bezetting waren losgeslagen van
de oude vertrouwde dingen, van do
dessa-gemeenschap. en die dus ook maar
gingen roven en moorden.
Er is in het Nederlands niet zoveel
litteratuur verschenen over Indonesië.
Als we na Multatuli Du Perron noemen,
en voorts Louis Couperus, Brand en
Notosoeroto, dan zijn we toch aan hael
eind in de goede richting.
Men zou er Albert van der Hoogte aan
toe kunnen voegen. Het gaat dan niet om
de vraag, of dit boek nog nodig was.
zeven jaar na de capitulatie^ran Japan.
Immers zou men van dit Boek als kern
kunnen noemen de afschuwelijke moord
op een Indisch meisje, dat in de buurt
var Malang wandelde met een Neder
lands soldaat. Velen, die toen op Java
waren, zullen zich dit afschuwelijke
geval nog kunnen herinneren.
Men zou zich kunnen afvragen, of het
nog wel zin heeft zoveel jarer. na deze
niets ontziende guerilla met dit boek te
komen, maar anderzijds kunnen wij ons
voorstellen, dat dit boek voor de schrij
ver een zelfbevrijding is geweest Een
zelfbevrijding zoals duizenden Nederlan
ders die nodig hebben, die ïn de jaren
na de oorlog in Indonesië hebben g; werkt
Bovendien: het is toch ook niet nodig
om te vragen naar de noodzaak van een
boek. Men moet dat aan de schrijver
overlaten, en als men dat doet dan dient
in ieder geval erkend, dat Van der
Hoogte een boek van formaat geschreven
heeft, waarin hij „het laatste uur" met
talent en met overtuiging nog eens voor
ons oproept.
Het is in ieder geval een versterking
van wat door de eeuwen heen in het
Nederlands over Indonesië is geschreven.
Gromyko naar huis
Andrei Gromyko, de aftredende Rus
sische ambassadeur in Groot-Brittannië,
is uit Londen vertrokken. Hij zal de te
rugreis naar Moskou gedeeltelijk per
vliegtuig maken.
Een kleine groep Russische cn Britse
diplomaten deed de scheidende ambas
sadeur uitgeleide.
Gromyko. die tot eerste adjunct-minis
ter van Buitenlandse Zaken is benoemd,
zal in Londen worden opgevolgd door
Jacob Malik, de voormalige leider van
de Sovjetdelegatie by de Ver. Naties In
New York.
HET WEER IN EUROPA
i
lil*
H Z a
Helsinki
Oslo
onbew.
licht bew.
windstil
2 0
S 0
Kope-nh.
licht bew.
onbew.
W J
5 0
3 0
Adam
Brussel
Bordeaux
or. bew.
onbew.
ONO 3
NO 2
6 0
19 0-
Berltfn*"
Frankfort
licht bew
OZO 1
NO 5
3 0
5 0
7 0
Zurich
Wenen
nevel"'
N 1
1 o°
(Advertentie)
Alle vrienden van
AMBON
Zaterdag a.s. naar
HOUTRUSTHALLEN
Weinig verandering
Tot morgenavond verwacht
De Bilt; Vrijwel onbewolkt,
in het uiterste Noor
den van het land later karn
op binnendrijven van enkele
wolkenvelden. Zwakke tot
matige wind tussen Oost en
Noordoost. Weinig veraode-
Opgemaakt om
ZON EN MAAN
Woensdag: zon 5.29 tot 19.49 uur; maan
12.44 tot 3.12 uur. Op 29 April V.M.