Jlieuuie $eiterf) (fiiourmit I1! li Churchill acht de tijd rijp voor „praten' met de Russische leiders Maar Foster Dulles is nog huiverig voor zo'n vredesconferentie De Denen zullen vandaag een nieuw parlement kiezen Strijd om De Ommelanden steeds ingewikkelder Wist U „Het laatste uur" DINSDAG 21 APRIL 1953 BUREAUX: Steen6traat 37. Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling: Tel. 31441 Postrekening: 58936 ABONNEMENTEN: 6.per kwartaal; 2.— per maand; 0.47 per week Vier en dertigste jaargang No 9715 Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chet-Red.: H. W. J. ENSERINE CHRISTELIIK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken .StantoasUcfi (s ghebleuea tnyn twrt (a tcgfjeaspffet" Een halve waarheid Vrede geen economische aanranding der V.S. CHURCHILL heeft in het Engelse Lagerhuis verklaard, dat de Britse regering en alle landen van de vrije wereld zich gaarne zullen scharen achter de „vredesoproep" van Eisenhower. De waarnemende leider der Labouroppositie, Morrison, die om een verklaring van de regering had gevraagd, juichte Churchills mededeling toe. Onder toe juichingen zei Churchill, dat er weldra besprekingen op het hoogste niveau tussen de Sowjet-Unie en het Westen zouden worden gehouden, ter beëindiging van de koude oorlog. Hij hoopte dat alles zou worden nagelaten, hetgeen de processen van „goede wil" zou kunnen remmen of ongunstig beïnvloeden. Merkwaardig, dat tezelfdertijd de Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Foster Dulles, verklaard heeft „zich niet bewust te zijn van eën plan voor een conferentie der vier grote mogendheden, namelijk: Engeland, Frankrijk, Amerika en de Sowjet- Unie". Volgens onbevestigde berichten,, zou Eisenhower voornemens zijn in het najaar een reis naar Europa te maken. Uit de rede van Churchill brengen wij nog het volgende naar voren: „Er moet eerst een wapenstilstand op Korea zijn, dan is de deur misschien open voor een verdere stap vooruit naar die algemene verbetering van de situatie in de wereld, waaruit een werkelijke en blijvende vrede zou kunnen voortkomen'.' Churchill noemde het vredespogramma van Eisenhower een „inspirerende ver klaring". waarmee Groot-Brittannië, en waarschijnlijk alle vrije landen, gaarne zouden instemmen Churchill deed een beroep op Labour de strijdbijl „in dit I hoogst belangrijke tijdsgewricht" te be graven. Hij voegde hieraan toe: ..Het schijnt, dat eerder geduld dan haast nodig is. Volgens mijn mening kan niemand het doel of de omvang van de verandering, I welke zich in de Sowjetssfeer of mis schien zelfs in de Sowjetpolitiek bezig is I te manifesteren juist bepalen." Churchill doelde hier blijkbaar op de suggesties van Labour onlangs in het Lagerhuis, dat hij een viermogendheden- conferentie moest voorstellen. Gisteren verklaarde hij. dat „geen en kele hoop. hoe klein ook, verloren mag gaan. Het is best mogelijk, dat tijd nodig I is om een zuiver oordeel te kunnen vel len". Churchill zei, dat „een oprecht en eer vol bestand op Korea met de vereiste achting voor de andere betrokken Azia tische landen van de hoogste waarde zou zijn". „Wij moeten ons daarom allen verheugen over de stappen, welke gedaan worden om de besprekingen te Pan Moen Djon te hervatten. Ik wens van daag niet meer te zegen, behalve een verzekering aan het Huis. dat het gehele onderwerp bij de regering op de eerste plaats komt". Tactiek gewijzigd, doel eender Terwijl van Britse en Duitse zijde steeds meer stemmen opgaan voor een „viermogendheden-conferentie", hebben de regeringen der veertien van de Noord- atlantische Verdragsorganisatie, de NATO het volgende verklaard. Deze landen stellen vast. dat de vei nende Sowjetgebaren sedert Stalins dood slechts een wUsiging in tactiek betekenei en dat het fundamentele doel van com munistlsche wereldoverhcersing hetzelfde blijft, aldus is Maandag te Parijs Deze gevoltrekking was gebaseerd op beoordelingen van deskundigen in veertien hoofdsteden en ingediend bij de permanente NATO-raad te Parijs. Deze beoordeling zal worden voorgelegd de volledige ministerraad van de NATO, die morgen te Parijs bijeenkomt. Volgens het uitgebrachte rapport achtte het Kremlin het „psychologisch zeer van pas komend" de oude tactiek te wyzi- Dit nu waren de eerste „vruchten" de Geallieerde saamhorigheid bij de verdediging van de Westelijke wereld. dood Britten (Korea) wisten niet Dat koning George VI was De Amerik. generaal Dean maakt het goed Vandaag zijn wederom zieke en ge wonde krijgsgevangenen uitgewisseld: 50 Zuidkoreanen, 35 Amerikanen, 12 Brit ten, 3 Turken. Morgen worden 370 Noordkoreaanse en 100 Chinese lopende patiënten en 50 Chinese „brancard-ge vallen" aan de Noordelijken overgedra gen. Van de andere partij komen dan 100 Zuidkoreanen. In het algemeen bevinden zich onder de vrijgelaten gevangenen geen ernstige zieken: wel worden sporen van tuberculose of maagstoornissen ge constateerd. Gedurende de internering in kampen waren 3 Amerikanen en 2 Brit ten overleden. Een Britse krijgsgevangene verklaarde, dat de in Augustus 1950 gevangen geno men Amerikaanse generaal Dean, het heel goed maakt. De Britse groep, die uit de Noordkoreaanse krijgsgevangenschap was ontslagen, vernam eerst te Moen Djon, dat koning George VI Engeland gestorven was en dat koningin Elizabeth II in Juni zal worden gekroond. De strijd in Indo-China Fransen ontruimen weer een stad Zoals verwacht werd hebben de Fran se troepen nu ook de stad Kieng Khoeang 140 km ten Z.W. van Sam Nua moeten ontruimen voor de oprukkende con nistische Vietminh-rebellen. Het garni zoen van Kieng Khoeang heeft zich te ruggetrokken naar de „Vlakte de: Kruiken". Toestand Edenbevredigend De toestand van de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, die ruim een week geleden aan de gal blaas is geopereerd, is over het algemeen bevredigend. Zijn temperatuur is daald. Hij lijdt nog aan lever- en a del-ontsteking. De minister van Economische Zaken, prof. dr J. Zijlstra, en de directeur-gene raal voor de industrialisatie, dr A. Winse- mius, zijn vanmorgen van Schiphol naai de West en de Verenigde Staten vertrok ken. Via Paramaribo, Curasao en Vene zuela gaan zij naar New York De rei: zal vier weken duren. Vrede en econ. depressie geen tweelingen In verband met het bovenstaande, laten wij hier volgen, dat de Amerikaanse mi nister van Buit. Zaken, Foster Dulles, vooral heeft gewezen op het grote belang van een regeling der Koreaanse kwestie. Indien er geen mogelijkheid van een po litieke overeenkomst bestaat tussen de betrokken regeringen, dan kan zulks van invloed zijn op het sluiten van een wapen stilstandsovereenkomst. Hij is van oor deel, dat de V.N moet trachten te berei ken, dat een politieke bespreking samen valt met de militaire wapenstilstandsbe sprekingen, teneinde uitstel voor onbe paalde tijd te voorkomen. Het was op de wekelijkse persconferen tie, dat Dulles zijn standpunt bekend maakte. Hij was zich niet bewust van een plan voor een „viermogendheden-confe rentie", want eerst moet de moeilijke weg daar naar toe worden vrijgemaakt van obstakels. Vermelden wij nog, dat de Amerikaanse minister van Financiën, George MVlumphrey een uiteenzetting gaf met de tendenz, dat de Ver. Staten geen economische depressie tegemoet gaan, ook al zou er op Korea een wapen stilstands-overeenkomst worden gesloten of al zou er een tydpe"-': van werkelijke vrede aanbreken. Granaat ontploft: man gedood, kind gewond Voerman in Zoetermeer van wagen geslingerd De heer Van "Zeytveld te Leuven- e i m. een buurtschap tussen Brammen i Dieren, is gisteravond om het leven gekomen toen een granaat ontDlofte. d:e an het demonteren was. De twaalf jarige buurjongen Donderwinkel. die er bij stond te kijken, werd ernstig gewond Doordat een paard op hol sloeg, is de heer A. Lagerwaard te Zoetermeer dezer dagen in de Vlamingstraat aldaar een paardenwagen tegen een tele foon-paal geslingerd. De heer Lagerwaard vas op slag dood. Hij laat een vrouw en •yf kinderen achter. In Amsterdam zijn bij verkeers ongelukken gisteren drie personen om het leven gekomen. Op de Jozef Israëls- kade bij het R.A.I.-gebouw waren arbei ders bezig een truck het terrein op te duwen. De wagen, waarvan de motor was uitgeschakeld, liep terug, waardoor een 6-jarig kind dat daar aan het spelen was de wielen over het hoofd kreeg. De ie overleed in het ziekenhuis. Óp de Zeeburgerdijk werd een 6-jarig jongetje dat met een autoped speelde, gedood on der een vrachtauto. In de Oostzaanstraat reed een 23-jarige motorrijder, die de macht over het stuur verloor, tegen een muur. Hij is aan zijn verwondingen be zweken. Bij de kleine sluis te IJ m u i d e n is de 4-jarige Allan Aland te water geraakt en verdronken. Op weg naar New York Am. sneltrein vloog in brand Een sneltrein, die met 300 passagiers onderweg was van het zonnige Florida naar New York, is vanmorgen bij Dillon in Zuid-Carolina ontspoord, gekanteld en in brand gevlogen. Er zyn minstens tien mensen om het leven gekomen en meer dan honderd gewond. Koningin Juliana heeft gistermiddag op het paleis Soestdijk het eerste exem plaar ontvangen van de nationale foto-uitgave De Ramp en van de Engelse editie. The Battle of the Floods. De boeken werden overhandigd door de heer Donner, voorzitter van de Vereniging ter Bevordering van de Belangen des Boek handels. De heer Donner was vergezeld van enkele heren, die aan de samenstelling gan het boek hebben meegewerkt. Bij deze gelegenheid werd tevens de eerste opbrengst van het boek, een cheque van f 1 millioen voor het Rampenfonds, overhandigd. Troonsopvolging in de vrouwelijke linie Grondwetswijziging maakte verkiezingen en volksstemming noodzakelijk VANDAAG VINDEN in Denemarken algemene verkiezingen plaats. Deze waren nodig geworden, doordat het parlement het regerings voorstel voor grondwetswijziging heeft aanvaard. Hierdoor wordt troons opvolging mogelijk in de vrouwelijke linie. Er zijn meer dan twee en een half millioen kiesgerechtigden. De verkiezingen voor het Folketing ver lopen rechtstreeks en alle Deense mannen en vrouwen boven de 25 jaar :ijn stemgerechtigd. De grondwetswijziging behelst ook een voorstel om deze leeftijd te verlagen tot 23 of 21 jaar. De huidige samenstelling van het Folketing is: 27 Conservatieven, 32 Agrariërs, 59 Socialisten, 12 Radi calen, 12 Georgeïsten en 7 Communisten. De huidige grondwet schrijft at een grondwetswijziging moet den aanvaard door beide Huizen het parlement en door twee nieuwge- kozen Kamers, alsmede by een volks stemming. Wanneer het thans nieuw te kiezen parlement de wijziging heeft goedgekeurd, zal in Mei de volksstem ming plaats vinden. Valt ook de volks stemming gunstig uit, dan zullen in de herfst weer nieuwe verkiezingen gehou den moeten worden voor de ene Kamer het gereorganiseerde parlement. Als de grondwetswijziging wordt verworpen, dan zal het nieuw gekozen parlement Kamers in functie blijven. Al dus het Reuterbericht. De grondwetswijziging wordt door de regeringspartijen Conservatieven en Liberalen en de Sociaal-Democrati- Elizabeth II is vandaag 27 jaar geworden En iets over de „trouwring van Engeland" Vandaag viert koningin Elizabeth II an Engeland haar 27ste verjaardag. De lag werd in besloten kring doorge bracht. Evenals haar vorige verjaardag valt deze in een periode van rouw, De ring, welke bij de kroning van zabeth aan de vierde vinger van haar echterhand zal worden geschoven, zal de ring zijn die gemaakt werd voor Wil lem de Vierde en die later werd ge bruikt voor de overgrootvader, groot vader en vader van de koningin, aldus meldt de Daily Telegraph. Men heeft deze ring genoemd tic „trouwring var Engeland". Hij zal voor koningin Eliza beth passéTid worden gemaakt. Op df ring prijkt een grote saffier, omgeven door diamanten, met ei op het kruis St George in robijnen. In hel Nat. Rampenfonds thans f 106,6 millioen Het Nationaal Rampenfonds heeft tot gistermiddag 106.6 millioen gulden geïn casseerd. Sedert de vorige opgave is er f 100.000 bij gekomen. sohe partij gesteund. Te zamen vormen deze partijen een grote meerderheid. Behalve alle drie partijen hebben ook de Radicalen (linkse Liberalen), de één belasting-partij, de Communisten en de (conservatief-liberale) „Dansk Samling" candidaten gesteld. De regeringspartijen en de Sociaal- Democraten zijn het eens over de bui tenlandse politiek en de defensie. De radicalen aanvaarden de NATO-politiek van de regering, doch zyn het met de regering en de Socialisten niet eens alle militaire aangelegenheden. Zij sen minder militaire uitgaven en geen stationnering van buitenlandse lucht macht-eenheden in Denemarken. De éénbelasting-partij (Georgeïsten) willen een vrijwillig beroepsleger en staan de theorie voor van grondpacht als enige belasting. De „Dansk Samling" is een kleine groepering, die in geen jaren in het parlement vertegenwoordigd is geweest. Zij wil een nationaal-liberaal-Christe- lijke politiek. 3MK Brandweerlieden moesten gisteren hals over kop het brandende Deense passagiersschip Kroonprins Frederik, dat aan de kade te Harwich lag, verlaten, omdat het schip plotseling slagzij maakte. Enige ogenblikken later lag het luxueuze schip op zijn kant. Nog steeds brandt het schip, ondanks de ontelbare liters water die in het vuur werden gespoten. Politie waakt voor de rust Ontslagen hoofddirecteur toegang tot het fabrieksterrein ontzegd NADAT Dl^ STAKING bij de Groningse coöperatieve melkfabriek De Ommelanden op papier geëindigd is, maar desondanks verschillende arbeiders nog niet aan het werk zijn gezet, is er thans een ernstige scheuring in de leiding van de fabriek ontstaan door het reeds vermelde ontslag van de hoofddirecteur F. de Boer en het neerleggen van zijn functie door de voorzitter van het bestuur, de heer T. Bus. Dit bestuurs- conflict heeft zich zo toegespitst, dat het bestuur van De Ommelanden de heer De Boer de toegang tot het fabrieksterrein heeft ontzegd en be scherming van de politie heeft gevraagd. Op het ogenblik waken zeven politie agenten en twee rechercheurs voor de rust op het fabrieksterrein. De heer De Boer zal worden aange houden door de politie, zodra hij zich toch in de fabriek begeeft. Het bestuur houdt rekening met grote oppositie van de boeren. Dit leidt tot tal van voor zorgsmaatregelen. Het is niet onmogelijk dat de boeren zullen weigeren nog langer melk aan De Ommelanden te leveren. Derhalve, zo deelde de Algemene Nederlandse Agrarische Bedrijfsbond mede, zal de A.NA.B. stappen ondernemen, om te voorkomen, dat de boeren in de gelegen, heid worden gesteld hun melk bij andere zuivelfabrieken af te leveren. Het bestuur van De Ommelanden heeft gisteren bijna de gehele dag vergaderd. Het overweegt, of, wanneer zich de komende dagen moeilijkheden zullen voordoen of toespitsen, het aan de re gering het verzoek zal richten, een re geringscommissaris aan te stellen. Men verwacht evenwel, zo vernemen wij van de zijde van het bestuur, dat men de oppositie de baas kan en dat men door een bewuste politiek de rust bij De Ommelanden kan handhaven. De oppositie onder de leden heeft het bestuur verzocht een buitengewone al gemene ledenvergadering uit te schrij ven. Hoewel men aanvankelijk hiervoor in bestuurskringen niets voelde, bepaald dat deze vergadering vanmiddag om 12 uur in Het Tehuis te Groningen zal worden gehouden. Boete van f 100.000 per dag Het hoofdbestuur van de A N.A.B. heeft inmiddels besloten de arbiters in het geschil tussen De Ommelanden en de A.N.A B. te verzoeken De Ommelan den van 9 April af voor iedere dag. dat zij in gebreke blijft de overtredingsboete te betalen, een boete op te leggen van 10.000 per dag. De totale boete, welke de A.N.A B. van De Ommelanden heeft geëist bedraagt ƒ375.000 Daar komt dan nog bij 10 000 van 9 April af voor iedere dag. dat De Ommelanden in ge breke is gebleven deze boete te betalen. Het A-B-C van Peron Nieuwe schoolboeken in Argentinië In geheel Argentinië zijn aan de lagere scholen herziene schoolboeken verstrekt, welke de „eerste beginselen van de Përonistische leer" bevatten. Meer ge vorderde leerlingen zijn verplicht in spe ciale klassen1 politieke lessen te volgen. President Peron zei in een schrijven aan alle scholen, dat de leraren de vor deringen. die in het „nieuwe Argentinië" zijn gemaakt, moeten uiteenzetten en de nadruk moeten leggen op ..nationale solidariteit en sociale eenheid". ..De waarheid van onze nationale leer heeft niet iedereen overtuigd. Sommige mensen willen liever valse stellinget aanhangen", aldus Peron. Telegrammen voor H.M.'s verjaardag Met het oog op de beperkte openstel- Thans heeft de A.NAE, aan de arbiter verzocht met ingang van gisteren Detelegrammen aan H.M. de Koningin. Ommelanden te verplichten voor iedere i gelukwensen ter gelegenheid van haar dag. dat zij in gebreke blijft de boete te j verjaardag, liefst vóór of op 29 April a.s. betalen, een boete aan de A NAB. uit aan te bieden. Deze telegrammen worden te keren van 10 000 per dag. I dan verzameld en op 30 April afgeleverd. Tegen monarchistische demonstraties Franco schuwt al het nieuws over Britse kroning Spanje is een van de weinige landen in de wereld, tot waar geen nieuws over de aanstaande kroning van Koningin Elizabeth II doordringt en wel omdat dit r.ieuws op last van dg regering Franco niet mag worden gepubliceerd. Spanje immers heeft nog steeds een konings kwestie en de Fallangisten, de volgelin gen van Franco, vrezen, dat .wan er te veel aandacht aan de kroning de Britse vorstin wordt geschonken, de Spaanse monarchisten hierin een ai leiding zouden vinden demonstraties Om het zeker voor het onzekere te nemen, heeft het ministerie van Voor lichting de Spaanse bladen opdracht ge geven. niets over de kroningsvoorberei dingen te publiceren. Dit verbod gaat wel zeer ver: naar de News Chronicle berichtte, werd b.v. in een interview met de Amerikaanse zanger Bing Crosby, die eveneens de kroningsfestiviteiten zal bijwonen, de desbetreffende passage ge schrapt Evenmin mogen reisbureau's in d« advertenties voor reizen naar Engeland over de kroningsfestiviteiten reppen, terwijl de British European Airways in Spanje geen reclame voor kronings- vluchten mag maken. De Britse film maatschappijen ten slotte werd de t stemming, films over de kroning Spanje in tc voeren, geweigerd. Ongetwijfeld is iedere herinnering een monarchie voor Franco een ona DAT de padvinders in Arnhem en om geving door de actie „Een hèitje voor een karweitje" in totaal rond f 10.000 hebben bijeengebracht. DAT de Ver. van staten- en raadsleden van de V.V.D. (472 leden) dit weekeinde in Zeist i.vun. de aanstaande raadsver kiezingen een besloten studieconferentie heeft gehouden ol.v. de Haagse wethou der D. W. Dettmeijer. DAT de toepassing van de Franse pacht, wet op Nederlandse emigranten, waarover het Tweede-Kamerlid Van Meel (KVP) vragen had gesteld, volgens minister Suurhoff wacht op de goedkeuring door het Franse parlement. DAT de gronden, die nodig zijn het vliegveld Eelde, thans het eigendom zijn van de N.V. Luchtvaartterrein Noord. Nederland en de Stichting Beheer Land. bouwgronden, maar volgens minister Algera t_z.t. worden overgedragen een nieuw lichaam, waarin het rijk deel neemt. DAT een Stichting Samenwerkende Metaalbedrijven is opgericht (secr.: IJs clubweg 12, Den Haag). DAT de directeur van Schiphol, U. F. M. Dellaert, naar Milaan is gevlogen om zitting te nemen in een adviescommissie voor het Milaanse luchthavenvraagstuk. DAT de nieuwe kruiser De Ruyter te Rothesay (Schotl.) is aangekomen voor het nemen van snelheidsproeven op de Clyde en bij het eiland Arran de gemeten mijl zal varen. DAT op 25 April in Limmen (N.H.) tijdens de bloembollendag van de Ned. Ver. tot Bevordering der wetenschappe lijke Veredeling van Siergewassen het 25-jarig bestaan wordt gevierd van de Hortus Bulborum (de bollcntuin) van P. Boschman en dr W. E. de Mol. DAT het Gelderse bedrijfsleven bij de opening van het nieuwe provinciehuis (begin 1954) een gebeeldhouwd hek wlT aanbieden. DAT als voorzitter van het Ned. Ge nootschap voor Heilgymnasiek, Massage en Physiotechniek (1.000 leden) is ge kozen N. A. van Oosten te Scheveningen. DAT de schade aan de gisteren inge storte drijvende bok Arend in Rotter dam vanmiddag grotendeels zou zijn hersteld en belangrijk minder is dan de enkele honderdduizenden guldens, waar van sprake was. DAT de 48-jarige sjouwerman J. v. D.. die door de rechtbank tot 2 jaar is ver. oordeeld wegens een poging zekere De R. met een zakmes van het leven te be-i roven, gisteren voor het Amsterdams hof terecht stond en de behandeling Maan dag wjirdt voortgezet. DAT staatssecretaris Veldkamp gisteren te Eindhoven het woord heeft gevoerd by de viering van he 100-jarig besaan der Kamer van Koophandel voor Noord- Brabant DAT de smalle en gevaarlijke overweg te Heerde. in de weg ApeldoornZwolle, binnenkort wordt verbeterd. DAT onder auspiciën van de internatio nale reisorganisatie Hotel Plan tijdens het afgelopen weekend 200 Amerikanen een bezoek aan orw land hebben gebracht en begin Mei een groep van 300 Ameri kanen wordt verwacht. gename gewaarwording, vooral nu Don Juan, de Spaanse troonpretendent, on langs een „ultimatum" van de Spaanse dictator, afstand te doen van de Spaan se troon ten behoeve van zijn zoon, kort en bondig van de hand heeft gewe- Houding van Don Juan Bovendien zou Franco Don Juan heb ben doen weten, dat er andere rege ringsvormen zijn, die aan een regiem duurzaamheid kunnen geven en politie ke waarnemers zijn van mening, dat dc „caudillo" een autoritair presidentieel bewind, naar Middenamerikaans voor beeld. op het oog heeft. Met dit al Ls de kans op een herstel van de monarchie in Spanje voorlopig verkeken, hetgeen voor de talrijke mo narchisten zeer zeker een grote teleur stelling is. Vandaar trouwens de be duchtheid voor „monarchistische de monstraties" by de Falangisten. Dit is de 13-jarige prinses Mar- garethe van Denemarken. Als de wijziging van de Deense grond wet wordt aangenomen, en dat is vrywel zekerdan wordt de prinses kroonprinses en dat be tekent weer, dat zij vroeger of later op de Deense troon zal ko men. Tot dusver is zoiets daar alleen voor mannen weggelegd. HET ZIJN niet alleen de Nederlanders uit Indonesië, die zich de naoorlogse jaren in dat land herinneren. Een wei felend Nederlands bewind, dat cu eens concessies deed aan de toenmaüge repu bliek Djocja en dan weer overging tot politiële acties. Acties, die dan weer halverwege werden gestopt en die dui ten slotte tot niets leidden. Acties boven dien waarachter geen vaste politieke lyo Men wist in Den Haag nu eenmaal niet wat men wilde. Minister Beel staakte de eerste actie ontydig, het geen hij deed als minister. Als Hoge Commissaris begon hij de tweede actie en daar stond geen politiek achter. Men kan dit uiteraard niet aUemaal en uitslui tend de heer Beel verwijten, maar een feit bleef, dat uit die tijd de woorden dateren: „abandonneren staat niet in miin woordenboek." Wel, dit woord heeft duizenden met Nederland samenwerkende Indonesiërs nieuwe moed gegeven. Men zou immer? niet in de steek gelaten worden, ook n'et de Indonesiërs, die met ons samenwerk ten. Die samenwerking in allerlei func ties, als eenvoudig dorpshoofd, ais assis- tent-wedono en als wedono. By tientallen werden zij vermoord. Wie niet vermoord werd, bleef op zijn post Zo hebben Indonesiërs en Nederlanders daar de laatste jaren in Indonesië ge werkt. Ten slotte bleek het woord ..abandonneren" toch wél in het woor denboek te staan en Sultan Hamid is slechts één van de zeer velen, ai» in de steek zijn gelaten Van deze laatste jaren verbaalt de ambtenaar van justitie Albert van der Hoogte in ,.Het laatste uur". (Uitg mU „Contact") Het is een strak geschreven kroniek, het is geen roman. Daarin lezen we dan enerzijds van de mensen, die. om welke reden dan ook, meenden te moeten strij den voor de vryheid van Indonesië, waarbij de Nederlander de onderdrukker In die strijd vielen Nederlanders als slachtoffer, maar veel groter was het aantal Indonesische slachtoffers. Ook deze mensen wilden over het aigemeen de vryheid. maar langs andere weg. En nog veel groter was het aantal Indonesi sche slachtoffers die niet eens wisten waaróm zij als slachtoffers vielen. Die eenvoudig by plundertochten werden vermoord. En onder de vrijheidstrijders waren er velen, die ook maar een zeer vaag idee hadden van de vrijheidsstrijd, maar die door de bezetting waren losgeslagen van de oude vertrouwde dingen, van do dessa-gemeenschap. en die dus ook maar gingen roven en moorden. Er is in het Nederlands niet zoveel litteratuur verschenen over Indonesië. Als we na Multatuli Du Perron noemen, en voorts Louis Couperus, Brand en Notosoeroto, dan zijn we toch aan hael eind in de goede richting. Men zou er Albert van der Hoogte aan toe kunnen voegen. Het gaat dan niet om de vraag, of dit boek nog nodig was. zeven jaar na de capitulatie^ran Japan. Immers zou men van dit Boek als kern kunnen noemen de afschuwelijke moord op een Indisch meisje, dat in de buurt var Malang wandelde met een Neder lands soldaat. Velen, die toen op Java waren, zullen zich dit afschuwelijke geval nog kunnen herinneren. Men zou zich kunnen afvragen, of het nog wel zin heeft zoveel jarer. na deze niets ontziende guerilla met dit boek te komen, maar anderzijds kunnen wij ons voorstellen, dat dit boek voor de schrij ver een zelfbevrijding is geweest Een zelfbevrijding zoals duizenden Nederlan ders die nodig hebben, die ïn de jaren na de oorlog in Indonesië hebben g; werkt Bovendien: het is toch ook niet nodig om te vragen naar de noodzaak van een boek. Men moet dat aan de schrijver overlaten, en als men dat doet dan dient in ieder geval erkend, dat Van der Hoogte een boek van formaat geschreven heeft, waarin hij „het laatste uur" met talent en met overtuiging nog eens voor ons oproept. Het is in ieder geval een versterking van wat door de eeuwen heen in het Nederlands over Indonesië is geschreven. Gromyko naar huis Andrei Gromyko, de aftredende Rus sische ambassadeur in Groot-Brittannië, is uit Londen vertrokken. Hij zal de te rugreis naar Moskou gedeeltelijk per vliegtuig maken. Een kleine groep Russische cn Britse diplomaten deed de scheidende ambas sadeur uitgeleide. Gromyko. die tot eerste adjunct-minis ter van Buitenlandse Zaken is benoemd, zal in Londen worden opgevolgd door Jacob Malik, de voormalige leider van de Sovjetdelegatie by de Ver. Naties In New York. HET WEER IN EUROPA i lil* H Z a Helsinki Oslo onbew. licht bew. windstil 2 0 S 0 Kope-nh. licht bew. onbew. W J 5 0 3 0 Adam Brussel Bordeaux or. bew. onbew. ONO 3 NO 2 6 0 19 0- Berltfn*" Frankfort licht bew OZO 1 NO 5 3 0 5 0 7 0 Zurich Wenen nevel"' N 1 1 o° (Advertentie) Alle vrienden van AMBON Zaterdag a.s. naar HOUTRUSTHALLEN Weinig verandering Tot morgenavond verwacht De Bilt; Vrijwel onbewolkt, in het uiterste Noor den van het land later karn op binnendrijven van enkele wolkenvelden. Zwakke tot matige wind tussen Oost en Noordoost. Weinig veraode- Opgemaakt om ZON EN MAAN Woensdag: zon 5.29 tot 19.49 uur; maan 12.44 tot 3.12 uur. Op 29 April V.M.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 1