ten minister, die werkt als een
en loopt als een kievit
shandeling prijsbeheersing landbouw-
I gronden geschorst voor nader overleg
paard
Indon. studenten vernielen een
portret der Koningin
Hunter-straaljager volgt de
Gloster Meteor op
i ujlEUWE LEIDSCHE COUBANT
7
VRIJDAG 17 APRIL 1953
Een min voor een vondeling
(Van onze Parlementsredacteur)
\E HEER VAN DEN HEUVEL (A.R.) had minister Mansholt verweten,
dat hij de staat wilde laten optreden als kinderjuffrouw, toen hij het
Wetsontwerp, dat prijsbeheersing voor landbouwgronden regelt, aanviel,
j bewindsman had zich hierover nogal gepikeerd getoond en de heer
Pondeling (P.v.d.A.) nam het gisteren bij de replieken in de Tweede Kamer
de minister op. De heer Van den Heuvel heeft geen kinderjuffrouw,
jfcaar een min nodig, aldus was zijn oordeel. De heer Van den Heuvel, die
Jen slagvaardig man is, repliceerde: „Ik dacht, dat^een min meer bij een
jondeling hoort", waarbij hij zich een grapje veroorloofde op de naam van
lijn socialistisch mede-kamerlid.
>rd zelfs geapplaudisseerd, al mag dit
genlijk niet. De heer Van den Heuvel
meer aardigheden: Hij had niet be-
D oeld te zeggen, dat de staat werkelijk
m kinderjuffrouw is. Wanneer hij bijv.
pju zeggen, dat de minister werkt als
n paard, zou hij helemaal niet bedoe-
n. dat de bewindsman een paard is.
venmin houdt de opmerking, dat de
inister loopt als een kievit in, dat hij
ok werkelijk een kievit is. Overigens
eef hij op het standpunt staan, dat de
oorgestelde wettelijke regeling niet uit-
oerbaar is, ontdoken zal worden en des-
rege verwerpelijk is. De minister daar-
ïtegen was van oordeel, dat op dit stuk
zaken geen kinderjuffrouw, maar
en verkeersagent nodig is.
De heer Vondeling had nog meer ap-
iltjes met de heer Van den Heuvel te
hillen; hij ried hem aan, niet alleen
erken van dr Kuyper te bestuderen.
ook bijv. geschriften van ..een even
«■treffelijk hoogleraar aan de Vrije
Iversiteit. de huidige minister van
inomische Zaken. prof. Zijlstra. Bo-
idien vroeg hij, of de AR-fractievoor-
tter dr Schouten niet voor het voetlicht
ist komen, omdat naar zijn mening
effectieve beheersing van koop
pachtprijzen iets in het regeringspro-
■daJramma was opgenomen. En daar zou
r Schouten zich toch wel aan gebonden
195; chten. Het was de heer Biewenga. de
artijgenoot van de heer Van den Heu-
el, die later opmerkte, dat de heer Von-
eling blijkbaar - aan het vissen war..
ssers geduld moesten hebben,
let onderscheid, dat de heer Vondeling
ïaakte tussen de „jonge" en de „oude"
.uyper wees de heer Biewenga even-
»ns van de hand. Overigens maakte dr
'ondeling naar onze mening terecht de
pmerking, dat de heer Van den Heuvel
anvankelijk ten onrechte de indruk had
evestigd. dat h(j namens de gehele
i.R.-fractie had gesproken.
Al deze „kibbelarijtjes" zouden ons
Igenlijk van de hoofdzaak afvoeren.
Enister Mansholt had gezegd, dat aan
aarding van dit wetsontwerp zou be
ekenen een principiële uitspraak ten
4unste van prijsbeheersing voor land-
louwgronden. Hiertegen kwamen ver-
chillende sprekers in het geweer. De
De Ruiter (C.H.), Droesen (K.V.P.)
n Den Hartog (V.V.D.) wilden niets van
dergelijke uitspraak weten: zij wil
len prijsbeheersing aanvaarden, i
liet uit principiële, doch uitsluitend uit
loelmatigheidsoverwegingen. Daarom
ileitte de heer Droesen (K.V.P.) opnieuw
tijdsduur van vijf jaar voor de
vet. Deze gedachte bestreed de bewinds-
te vuur et te zwaard; de rechtszeker
zou er door worden aangetast er
beleid om te komen tot bestaans-
tekerheid voor de boeren zou niet kun
nen worden opgebouwd. Bovendien wil
gelegd zien. Deze wens strookt helemaal
niet met een tijdelijk karakter van de
wet, aldus verklaarde de bewindsman
:er terecht.
Geheel vrijlaten van de prijzen wilde
de bewindsman in geen geval, ook al
niet omdat het gevolg zou zijn. dat de
fiscale waarde van alle landbouwgronden
daardoor automatisch verhoogd zou wor
den. Hij toonde zich bereid, de Kamer
telkenjare per nota in te lichten over de
werking van de wet; dan kan telkens
overwogen worden, of er wijzigingen
aangebracht dienen te worden. Wat zijn
stelling over een principiële uitspraak
betreft retireerde de bewindsman enigs
zins; hij verklaarde nu. dat ieder voor
zichzelf moet uitmaken, of hij op prin
cipiële gronden dan wel tengevolge van
de omstandigheden alleen op het ogen
blik voorstander van prijsregelend op
treden voor landbouwgronden is.
Verder dan de algemene beschouwin
gen is de Tweede Kamer niet gekomen.
Gelijk men weet waren er bijna dertig
amendementen ingediend, mede om de
wet iets meer inhoud te geven dan alleen
machtiging aan de regering.
Gebleken is. dat het verstandig zou zijn,
eerst nog eens overleg plaats
i hebben tussen de ministers Mansholt
Donker en de Commissie van Rappor
teurs uit de Kamer. Daarom werd het
debat geschorst tot Dinsdag a.s.
Staatlozen
De Kamer begon daarna nog aan het
wetsontwerp tot wegneming van staat
loosheid. Op 0 April 1951 had minister
Mulderije een wetsontwerp ingediend,
tengevolge waarvan met één pennestreek
40.000 staatlozen. oud-Spanjestrijders en
voormalige S.S.-ers het Nederlander
schap weer zouden krijgen. Dit wetsont
werp viel in de Kamer bij de schrifte
lijke voorbereiding een slechte ontvangst
te beurt. Minister Donker „schreef het
geheel om" tot een wel aanvaardbaar ge
heel. gelijk gistermiddag de heer Scheps
(P.v.d.A.) het uitdrukte. De structuur
thans zo. dat de minister gemachtigd
wordt tot naturalisatie-op-verZoek. Er
moet voor worden betaald, en de be
trokkene mag gedurende de drie jaren
vóór de indiening van zijn verzoek niet
geïnteresseerd of gedetineerd zijn gev
krachtens een of andere bijzondere
rechtspleging en moet bovendien in die
tijd onberispelijk van gedrag zijn ge
weest. Niet steeds geeft de herkrijging
het Nederlanderschap tegelijk recht
op het opnieuw uitoefenen van de kies
rechten.
Vanmiddag werd het debat voortgezet.
Of staging van
de defensie-uitgaven
Franse toeristenfranc
op komst
De Franse regering overweegt,
„toeristenfranc" in te voeren, teneinde
voor buitenlanders een vacantie in „la
douce France" aantrekkelijker te maken.
Dit werd verklaard door een zegsman
van het ministerie van Financiën.
Op de niet-officiële mankt zakte de
waarde van de Franse franc dezer dagen
tot een punt, lager dan in meer dar
jaar was voorgekomen.
Er gaan (zoals zo vaak) geruchten
een op handen zijnde devaluatie va..
franc, doch deze werden (zoals zo vaak)
categorisch tegengesproken door de zegs
man van het ministerie van Financiën,
(Reuter).
PUZZLE
PROMINENTEN
1. N. den Hoed, Waardgracht 177,
Leiden; 2. J. van Dijk, Zuideinde 93,
Roelof arendsveen; 3. A. Imthorn, Ka
naalstraat 54, Rijnsburg.
Plancommissie voor
het rampgebied
Vanmiddag geïnstalleerd
door minister Witte
(Van een onzer verslaggevers)
Minister Witte heeft vanmiddag in het
gebouw van de Rijksdienst voor het Na
tionale Plan in Den Haag een planolo
gische werkcommissie voor het rampge
bied geïnstalleerd.
De kernvraag, die de commissie zal
trachten te beantwoorden, is volgens de
minister: welke is de wenselijke en mo
gelijke ruimtelijke ontwikkeling van het
rampgebied tegen de achtergrond van de
verschillende grote plannen die thans in
studie zijn.
O.m. zullen de volgende punten uit
planologisch oogpunt moeten worden be-
opheffing van het isolement; moge
lijkheden bij het ontstaan van zoetwater
bekkens, met name voor de landbouw
productie: landaanwinning; gevolgen
de vissersplaatsen en de oester- en
mosselteelt; mogelijkheden voor sterkere
industriële ontwikkeling en de functie
in het gebied voor de ontspanning.
Gezien de ligging van het gebied ei
aard van de aldaar aan de orde zijnde
problemen, aldus de minister, is het de
wens der regering, dat contact wordt
derhouden met de Belgen, mogelijk
de Benelux-commissie.
Afgezien van tussentijdse rapporten
hoopt de commissie binnen twee jaar
totaal-overzicht van ha
gen te kunnen geven.
De commissie begint haar taak onder
voorzitterschap van mr J. Linthorst Ho-
voorzitter van de Vaste
Commissie van de Rijksdienst voor
Nationale Plan.
Zitting namen autoriteiten van
...inisteries. t.w. Ond.erwijs, Kunsten
Wetenschappen; Waterstaat; Binnenland- bekneld
Zaken: Wederopbouw
Generaal Van Fleet gaat
bij de film
Generaal James van Fleet, de voor
malige commandant van het achtste
Amerikaanse leger in Korea, zal zich
candidaat stellen voor een functie in de
leiding van de Twentieth Century-Fox
Filmmaatschappij te Hollywood, aldus
Reuter.
De reden waarom Van Fleet dit wil
doen op verzoek van de president,
Spyros Skouras zette hij uiteen in een
communiqué dat door de studio werd ge
publiceerd.
„Aangezien ik er getuige van ben ge-
eest, hoe groot de invloed van de Ame
rikaanse film in de gehele wereld is
ik ook in, welk een belangrijk instrument
de film is om het groeiend aantal per
en, dat meer over vrijheid wil weten,
kennis te brengen met de goedheid
juistheid van de Verenigde Staten,
aldus Van Fleet.
Baden-Wuerttemberg niet
voor E.D.G.
De Landdag van Baden-Wuerttemberg
heeft met 59 tegen 49 stemmen eer
motie verworpen van de Christen-demo
cratische fractie, die eiste dat de verte
genwoordigers van deze staat in de West-
duitse bondsraad vóór de ratificatie
de Duits-geallieerde verdragen stemmen.
De vijf stemmen van de afgevaardig
den uit Baden-Wuerttemberg zijn door
slaggevend bij de ratificatie.
Londen waarschuwt Japan:
Koop geen Iraanse olie
Engeland heeft Japan gisteren gewaar,
schuwd, dat de Anglo-Iranian Oil Cy.
elke Japanse firma die de omstreden Per
zische olie koopt, een proces zal aandoen.
Dit' is aan de Jaoanse ambassadeur te
Londen meegedeeld.
De Britse waarschuwing houdt verband
met het feit, dat de Japanse tanker Nisjo
Maroe met 18.000 ton Perzische olie uit
Abadan is vertrokken
Korea in de Vei. Naties
Polen gaat accoord
met Westers plan
Wisjinsky reed glimlachend
weg...
Polen heeft in de „politieke
e" der V.N. te New York verklaard, dat
de door hem ingediende vredesvoorstel
len inzake Korea worden ingetrokken.
De Poolse woordvoerder heeft zijn stem
gegeven aan het Braziliaanse voorstel,
et algemene stemmen kon wor
den aanvaard. In de Braziliaanse reso
lutie wordt met voldoening kennis ge
nomen van hetgeen reeds op Korea te
Pan Moen Djon werd bereikt, terwijl de
hoop wordt uitgesproken, dat voortge
zette onderhandelingen zullen leiden tot
vrede op Korea.
In het Poolse plan was voorgesteld,
eerst tot een bestand op Korea te komen
en daarna over te gaan tot onderhande
len over het lot der krijgsgevangenen en
andere Koreaanse kwesties. Vele Weste
lijke landen waren hier tegen, vrezende,
dat de Roden dan de krijgsgevangenen
net zo lang als gijzelaars zouden vast
houden, tot een gunstige vredesregeling
kon worden doorgedreven.
Het was op aandrang van Menou, de
afgevaardigde van India, dat Polen zijn
voorstel terugnam. Het Poolse besluit
veroorzaakte in de V.N. verrassing
sensatie, omdat Wisjinsky daags tevc
nog een krachtig pleidooi voor het Pool
se voorstel had gehouden. Dit
ste eenstemmigheid over een belangrijke
politieke kwestie en zeker het eerste
coord tussen Oost en. West over Korea,
aldus Reuter. De Rus Zaroebin vond de
stemming „zeer nuttig" enWisjinsky
glimlachte toen hij wegreed:
Op het stikstofbindingsbedrijf der
Staatsmijnen te Geleen raakte gistermid
dag bij het transport van een houten
schot de 51-jarige timmerman A. W. Wal-
schot uit Sittard-Ophofen met het hoofd
bekneld tussen dit schot en een afsluiter.
Volkshuis- I waardoor hij ernstig werd gewond. W. is
vesting er Economische Zaken en voorts]in het ziekenhuis overleden,
leden van gedeputeerde staten van Zuid-
Holland. Zeeland en Brabant. Als
taris treedt op de heer n
teur van de Rijksdienst
nal- Plan.
Dr J. C. Roose, Ned. Herv. pred. te
r J. Vink, direc-'Groningen, zal Zondag 26 April a.s. in de
voor het Natio- Martinikerk wegens bekomen emeritaat
j afscheid nemen van zijn gemeente.
Hun minderwaardigheidsgevoel was opgewekt
De kantoren van het Nederlandse blad De Vrije Pers te Soerabaja zijn
gisteren bestormd door 60 Indonesische studenten van de juridische facul
teit, die bijna alle ruiten vernielden, in de appartementen grote schade aan
richtten, het portret der Koningin verscheurden en verbrandden, en een
portret van Soekarno medenamen. Enkele leden van het personeel werden
gemolesteerd en op de zetterij zijn vernielingen aangericht. De hoofd
redacteur de heer Evenhuis werd door de politie in bescherming genomen.
geven. De studenten widen echter
i, wie de zegsman
De moeilijkheden zijn ontstaan na
plaatsing van een stadsbericht, waarin
gesproken werd over de moeilijkheden
der studenten, die het Nederlands niet
beheersen, bij. hun studie, daar in het
Indonesisch vertaalde studieboeken ont
breken. Maandag drongen ongeveer 100
studenten het gebouw-binnen, doch toen
kwamen geen belangrilke ordeverstorin
gen voor. De hoofdredacteur bood aan
een tégenstuk op te nemen, waarin de
studenten hun kijk op deze zaak konden
Blazersmuziek in de Katwijkse
Kapel
Harmonie U.N.I. en sextet uit Marinierskapel
De avond, door de Christelijke muziekvereniging „U.N.I." georganiseerd,
bestond uit twee geheel op zichzelf staande delen, beide van muzikale aard.
Zeker een ongewone opzetIn feite waren het dus twee concerten, die de
U.N.I.-vrienden gisteren in drie uur tijds werden aangeboden. We mogen
hier zeker gewagen van een prijzenswaardig initiatief, dat tevens getuigt
van een grote mate van vertrouwen in het publiek.
Ds W. A. B. Hagen verzorgde de ope
ning, nadat gezongen was Psalm 6810
en gelezen Psalm 150. De „U.NJ."-har-
monie heeft onder de zeer veel eisende
dirigent, de heer K. F. Kokelaar, in de
laatste jaren een voor een amateur
gezelschap behoorlijke hoogte bereikt.
We weten, dat de onderkapelmeester van
de mariniers niet spoedig tevreden is.
De normen, door hem gesteld, zijn hoog,
vanzelfsprekend, omdat hij het in zijn
eigen kapel zo goed gewend is. Uiter
aard is hij doorkneed in deze materie.
Een betere wegwijzer dan hij zal moei
lijk te vinden zijn.
Het is de mannen aan te horen (en
ook te zien!), hoeveel vertrouwen ze in
zijn leiding hebben. Het programma was
aantrekkelijk samengesteld. Behalve een
paar arrangementen, bestond het uit
originele harmonienummers, waaronder
de knap gebouwde „Folkloristische para
phrase" van Gerard Boedijn vooral op
viel.
Allerlei uitheemse, en ook Nederland
se, elementen, werden in dit werk tot
een harmonisch geheel samengevoegd.
Het orkest gaf er een veelszins bevre
digende vertolking van. Nog beter slaag
de „La vestale" van Kastner. De uitvoe
ring van „La mascotte" van Audran ver
liep wat minder gaaf, niet, wat betreft
de stemming (die was steeds verheugend
zuiver), maar het samenspel sloot min
der goed.
Hetzelfde gold voor het trio in Meyer-
beers moeilijke Kroningsmars. Van het
populair geaarde „Thema met variaties
over een volksliedje" (het veelvuldig-
gebruikte en ook wel eens misbruikte
„Que dirai-je vous, Maman") gaf het
orkest een prijzenswaardige uitvoering.
Men komt bij het luisteren naar dit aar
dige werk tot de grappige ontdekking,
dat Nauta verschillende stijlen toepast
(Handel. fSM
Mozart, Smetana. Pruisische
het Amerikaanse ,.cocktail"genre).
In „The lost chord" van Sullivan (één
arrangement dus) onderscheidde zich de
heer L. van Duyn als solo-baritonist door
;n mooie gave toon.
De vlot gespeelde mars „Saint Tri-
phon" (Ney), met medewerking van drie
extra-tamboers, besloot het eerste deel.
We moeten nog slechts de wens uiten,
dat alle muzikanten doordrongen mogen
zijn van dc noodzakelijkheid van per
soonlijke studie, al is die elke dag ook
nog zo kort. De meeste leden beseffen
dit trouwens. Het algehele peil zal
wel bij varen.
Op prettig-gemoedelijke wijze inge
leid door dc pianist, de heer Freek
Schorer, speelden enkele prominente le
den van de Marinierskapcl na de pauze
kamermuziek van Beethoven (kwintet
voor hobo. klarinet, fagot, hoorn, piano).
Mozart (het waarlijk geniale duo
2 klarinetten), Kreislor (een bewerking
van zijn vioolwerkje „Liebesfreudc"
Buiterman (het pittig-moderne „Steeple
chase"). Bij Mozart werkte de heer
Kokelaar met de klarinettist Hans Jong-
kees samen. Een meesterlijke vertolking
gaven de beide kunstenaars van dit won
derschone opus.
Maar ook de fluitist Herman Treys-
sen, de hoboïst Piet Schenkels, de fagot-
tist Gerrit Vens en de hoornist Henk
Koster en de pianist speelden hun beste
troeven uit.
In Beethoven namen ze het Allegro
en Rondo te traag, ten nadele van de
goede contrastwerking. Technisch en ook
in de voordracht was het spel zeer te
loven. We bewonderden vooral de fraaie
toonvorming. Met aandacht werden hun
artistieke verrichtingen door het inmid
dels wat gedunde publiek gevolgd.
De alleszins geslaagde avond werd door
ds Hagen gesloten.
Joh. van W.
Uitvinding van Amersfooiter
Revolutie op het gebied van
contectiecostuums
Pasjasjes, die steeds voor andere cliënt
gebruikt kunnen worden
(Van een onzer verslaggevers)
Geïnspireerd door de simpele waarheid,
dat je maar op het idee moet komen,
heeft een zekere mijnheer Veltman in
Amersfoort een uitvinding gedaan, <lie
volgens deskundigen een revolutie zal
teweeg brengen op confectie-gebied.
Mocht zijn idee voet aan de grond krijgen
en in dit opzicht zijn de voortekenen
niet ongunstig dan zal nu ook de
man met de krappere beurs zich een pak
kunnen aanschaffen, dat dichter bij ei
maatcostuum dan bij de confectie ligt.
Het hele idee is eigenlijk maar zo sii
pel ,als het zijn kan. De heer Veltmi
heeft een aantal pasjasjes ontworpen
voor verschillende maten en verschillen
de figuren. Het voordeel van die pas
jasjes is, dat door middel van druk
knopen en spelden het pasjasje geheel
opgespeld kan worden naar de lichaams
vorm, die in meer dan 80 pet afwijkt
het standaard-confectiemodel. De
peur neemt alle lichaamscigenschappen
(holle schouders, gebogen rug, brede
borst etc.) op in een daarvoor bestemde
tekening. Het voordeel van deze pas-
jasjes-met-drukknopen is, dat zij Bteeds
voor nieuwe cliënten gebruikt kunnen
worden. De tekening gaat naar een Rot
terdamse fabriek, die de exclusieve licen-
I tie op dit patent heeft gekregen.
Leidse dekens in Milaan
In de avond
werd de zaak met een kieine delegatie
aanvankelijk tot genoegen van de par
tijen opgelost, toen. men aantoonde, dat
de zegsman niet voortkw
kleine groep Indonesische studenten der
faculteit, die het Nederlands beheersen
verdacht van deze „actie"
tegen de grotere groep, welke het Neder,
lands niet machtig is. Woensdag plaatste
De Vrije Pers twee op die dag aangebo
den ingezonden stukken.In één daarvan
werd verklaard, dat het bericht in De
Vrije Pers het minderwaardigheidsgevoel
der studenten had aangewakkerd en dat
plaatsing daarom fout was. Donderdag
ochtend kwamen de studenten echter de
kopij van het bewuste bericht opvragen.
Directie en hoofdredactie en ook de com
missaris der Nederlanden in Soerabaja
hadden inmiddels de dreigende houding
van de studenten al enige dagen onder
de ogen van de autoriteiten gebracht.
Donderdagochtend vroeg de hoofd
redacteur om 7 uur hulp van de politie
die werd toegezegd. De Nederlandse com
missaris bezocht de resident en de plaats
vervangende gouverneur, die maatrege
len beloofden. Na het bezoek der dele
gatie. welke de kopij opeiste, en deze niet
kreeg, werd het gebouw bewaakt door 4
agenten. Men wees de politie er op, dat
deze bewaking ontoereikend was. Toen
even later de hoofdredacteur zich na
ontbieding op de politiepost bevond,
kwam het bericht van de aanval, waar
tegen de wachthoudende leden van de
politie niets konden inbrengen. De hoofd
redacteur mocht de politiepost niet ver
laten. Hij werd later door de Nederlandse
commissaris onder garantie van de po
litie per auto naar het huis van de Ne
derlandse commissaris gebracht. Het
blad kan voorlopig niet verschijnen. De
directe schade bedraagt naar schatting
een half millioen roepiah.
Verrekening van het
E.B.U.-overschot
In aansluiting op het communiqué van
2 dezer deelt de Nederlandsche Bank
mede. dat blijkens de definitieve cijfers
het overschot van Nederland in de Euro.
pese Betalings Unie over Maart
f 134.014.000 (35.267.000 dollar) heeft be
dragen.
Als gevolg hiervan heeft Nederland
zijn quotum ad f 1.349.000.000 overschreden
met f 10.914.000.
Bij de afrekening van het overschot
heeft Nederland f67.009.000 (17.634.000
dollar) in dollars ontvangen, terwijl voor
67.005.000 door Nederland credict is
verleend.
De vordering van Nederland bedraagt
thans f814.857.000.
1 Mij Nederland 10 procent
De directie der Stoomvaartmij Neder
land deelt mede, dat aan de 21 Mei
te houden algemene aandeelhouders
vergadering zal worden voorgesteld
1952 10 pet dividend uit te keren (1951
12% pet, waarvan 10 pet in aandelen,
1950 9 pet).
Deze foto, die wij uit Italië ontvingen, zal onze stadgenoten interesseren.
Zij werd genomen op de jaarbeurs te Milaan, die Maandag werd ge
opend. Wij zien hier derde van links de president van Italië, prof.
Einaudi, bij de stand van Zaalberg. De directeur van dit bedrijf, de
heer W. A. Schrandt geheel links toont de president de beroemde
Leidse producten, die in Italië grote aftrek vinden. Onmiddellijk be
stelde prof. Einaudie een aantal dekens voor privégebruik. Ook zijn op
deze jaarbeurs vertegenwoordigd enkele andere Nederlandse bedrijven,
zoals Kromhout, Amsterdamse Bank, Rubber Cultuur Mij, Rademaker,
de K.L.M. en diverse scheepvaartmaatschappijen, terwijl tevens een
gezamenlijke eierinzending en een stand uit Aalsmeer vertellen, waar
toe ons land op velerlei gebied in staat is. De heer Schrandt vertelde
ons, dat prof. Einaudie in Leiden goed bekend is. De beroemde Leidse
textielnijverheid en de minstens even beroemde universiteit kent hij
niet alleen uit de boeken.
Rotofoto-Milaan
Sneller dan het geluid
Straks wellicht nog meer lawaai in het
luchtruim dan thans
Als opvolger van de Gloster Meteor-
straaljager zal de Kon. Nederlandse
luchtmacht waarschijnlijk de -Britse
Hawker Hunter-jager gaan gebruiken.
Reeds lang zijn er besprekingen gaande
over het vliegtuig, dat de thans ver
ouderde Meteor zou vervangen. De
keuze ging tot voor kort tussen de Swift
en de Hunter, doch thans schijnt men
ten gunste van de Hunter beslist te heb
ben, aldus wordt van betrouwbare zijde
gemeld.
De Meteor werd in licentie gebouwd
bij de Fokkerfabrieken, met dien ver
stande, dat de motoren in België ver
vaardigd werden. Het ligt in de lijn der
verwachtingen, dat de Hunter op het
zelfde schema gebouwd zal worden, maar
hierover is nog geen beslissing gevallen.
De beslissing wordt echter een dezer
dagen verwacht.
De Hunter is een éénmotorige straal
jager, met een snelheid groter dan die
van het geluid (hoewel officiële gege
vens niet bekend zijn gemaakt, betekent
dit dat de Hunter in elk geval sneller
is dan 1100 km per uur, terwijl de Me
teor slechts 925 km haalt). De geluids
barrière wordt, in hogere luchtlagen nl.
bij plm. 1100 km doorbroken, in lagere
luchtlagen bij plm. 1200 km. Hij is als
een der jagers voor de R.A.F. met zeer
grote voorrang in Engeland in aanbouw.
Het toestel biedt plaats voor een be
manningslid, heeft terugwijkende vleu
gels en een Rolls Royse Avon-motor.
De Hunter is beter dan de Swift. De
startlengte en landingsloop van de Hun-
ter zijn bijvoorbeeld aanmerkelijk korter
dan die van het andere toestel.
Volgens berichten zouden zowel de
Swift als de Hunter van na-branders
worden voorzien. Hierbij wordt in de
straalpijp nogmaals brandstof gespoten,
waardoor in de afgewerkte gassen een
ive verbranding ontstaat en nog
maals een explosie optreedt. Het geluid
deze na-branders, die bovendien
m veel brandstof verslinden, is ver
schrikkelijk. Als ook onze luchtmacht
straks Hunters met na-branders krijgt,
zal het lawaai van straaljagers in ons
luchtruim nog heel wat erger worden
"an nu reeds het geval is.
Op het eind van dit jaar zal Fokker
eerst de 330 bestelde Meteors (150 voor
Nederland en 180 voor België) hebben
afgeleverd. Het zal dan nog minstens
jaar duren vóór de Hunters de fa
briek kunnen verlaten.
Nwe Rotterdamsche Crt
en Vaderland
De N.V. Nieuwe Rotterdamsche Cou
rant boekte een winstsaldo van 245.515
(v. j. 200.152) en declareerde 8 (7) pet
dividend. Was de papierprijs op het
buitensporige peil van het eerste kwar
taal van 1952, 84 per 100 kg, gebleven,
dan was ondanks hogere abonnements- en
advertentietarieven een sluitende exploi
tatie x^elhaast onmogelijk geweest. Na de
daling is enig optimisme gerechtvaar
digd. Buitenlandse producenten zouden
tegen aanzienlijk lagere prijzen kunnen
aanbieden als er geen beschermende
rechten waren, die gezien het lagere
lonen- en kostenpeil in Nederland aller
minst noodzakelijk lijken. De bevredigen
de resultaten van 1952 zijn te danken
aan belangrijke toeneming der adver
tenties. De totale investeringen, o.a. een
rotatiepers, kostten 850.000. De N.V.
de Courant Het Vaderland kan 8 pet
uitkeren, na een enigszins lager, doch
bevredigend resultaat.
Hier wordt bij het stikken rekening
gehouden met de aanwijzingen. De kos
ten kunnen nu veel lager gehouden wor
den dan voor het traditionele maatwerk,
omdat de prijzen van de pasjasjes over
veel costuums worden uitgesmeerd.
Het costuum hangt als het ware voor
elke klant „in de eerste pas" al in de
winkel. De costuums worden in speciale
ateliers door speciaal opgeleide kleer
makers vervaardigd.
Voor schipperskinderen
Vierde Ned. Herv. Inter
naatschip in gebruik
Van een onzer verslagggevers)
H.K.H. Prinses Wilhelmina verzocht
mij, het bestuur haar gelukwensen met
de totstandkoming van dit internaatschip
over te brengen. Tevens verzocht zij mij,
dit internaat voor geopend te verklaren.
God moge dit werk ruimschoots zegenen!
Aldus sprak mej. J. Geldens, particu
lier secretaresse van Prinses Wilhelmina»
toen zij gisteren H.K.H. vertegenwoor
digde bij de ingebruikneming van het
vierde internaatschip van het School
fonds voor Schipperskinderen der Ned.
Herv. Kerk. Dit schip draagt de naam
„Prinses Margriet" en heeft ligplaats aan
de Turfmarkt te Zwolle.
is een grote dag voor het be
stuur en in het bijzonder voor de pen
ningmeester-directeur. de heer G. de
Jong Azn. Deze sprak (Je hoop uit. dat
»n Leerplichtwet voor de schip
perskinderen komt. Als volgend jaar het
internaat Prinses Juliana gereed is. is er
plaats voor 600 schipperskinderen. Na-
de Algemene Schippersvereniging
sprak de heer H. Bordewijk. Voorts werd
•oord gevoerd door de heer C. H.
W. Smit. voorzitter van het Schoolfonds,
ds H. J. F. Wesseldijk. secretaris van de
Financiële Raad der Ned. Herv. Kerk,
schriftlezing hield, ds J. R. Wol-
fensberger. praeses van de Ned. Herv.
Synode, jhr mr G. A. Strick van Lin-
schoten. burgemeester van Zwolle, de
heer J. Tazelaar. inspecteur van het
schippersonderwijs f namens minister
Cals. ds L. J. Cazcmier namens de SchiD-
persraad voor de varende gemeente, de
heer B. de Nie van Christelijk Volks
onderwijs te Zwolle en de heer B. W.
Touw van de Algemene Rijnschippers-
Het schip is keurig ingericht en biedt
plaats aan 83 gasten. Dc leiding is op
gedragen aan Zuster P. Broeze. Er waren
veel bloemstukken, o.a. van de naam-
geefster, Prinses Margriet.
Kon. Ned. Gist- en
Spiritusfabriek
Niet verwachte hogere winst
De resultaten der N.V. Kon. Ned. Gist-
n Spiritusfabriek in binnen- en buiten
land zijn in 1952 aanmerkelijk gunstiger
geweest dan verwacht was. Weliswaar
deden de zich in het vorige verslag ge
melde ongunstige factoren bemerken,
doch op één uitzondering na heeft de
daling van grond- en hulpstoffen zich op
verheugende wijze doen voelen. Tevens
zijn de onkosten vqor het eerst gestabili
seerd en verbeteringen deden de kost
prijzen dalen. Er is een bruto winstsaldo
f5,3 (1951 5.2, 1950 5.1, 1949 5.2. 1949
4.6. 1947 3,8) millioen. Na afschrijvingen
van f3,1 min blijft, hoewel er een lager
winst verwacht was, f2.1 min netto-winst
over tegen 1951 f2. 1950 f 1.9. 1949 f2,
1948 f 1,8 en 1947 f 1.8 min. Voorgesteld
wordt 8 pet dividend (1951 7%, 1950 7%.
1949 7%, 1948 7 en 1947 7). Het gist- en
spiritusbedrijf ondervond de invloed van
de gemelde gunstige factoren, de afzet
van verse bakkersgist en Endura bleef
zeer bevredigend, die van gistvlokken
met vitamine B-complex steeg. Te Brugge
bleven de ongunstige factoren bestendigd.
In de antibiotische afdeling werden ver
beterde productiemethoden en snelle ver
pakkingsmachines toegepast. De door
verbeterde methoden verhoogde produc
tie werd in de export geplaatst in zware
concurrentie met beneden de kostprijs
aanbiedende Amerikanen, aan welke uit
voer een iets verhoogde geldelijke omzet
te danken is. Het oplosmiddelenbeórijf
kon dank zij een daling der grondstoffen
in het laatste kwartaal weer aan het werk
komen. De verwachte achteruitgang van
het distilleerbedrijf verwezenlijkte zich.
Dat de accijns te hoog is, blijkt uit het
feit, dat de opbrengst ondanks de ver
hoging bijna niet steeg. Het nieuwe boek
jaar is onder gunstiger omstandigheden
begonnen. De algemene vergadering is
bepaald op 4 Mei a.s. 2 uur 15.
Peron, de „zuiveraar"
President Peron van Argentinië heeft,
na een conferentie van drie dagen, aan
de provinciale gouverneurs instructies
gegeven een grote zuivering te beginnen,
zowel in de partij als in het bestuur. Met
alle kracht zal worden opgetreden tegen
de georganiseerde beweging, die de
partij van Peron van alle kanten be
dreigt. De regeringscampagne voor prijs
controle geldt voor onbeperkte duur.
Ook koffie en huishoudelijke artikelen
zullen hierbij betrokken worden.
„Laat niet tot dank voor 't aangenaam verpozen
Oude bekende versloeg 30.000
nieuwe slagzinnen
wIET minder dan dertig- prijs uit de bus kwamen De directie van de
duizend slagzinnen wer- en de heer J. Lodewijks A.N.W.B. heeft nu een vijf
den verslagen door een uit Groenekan de derde tal kunstenaars uitgeno-
van ouds bekende. De prijs won. digd om voor de eerste Mei
A.N.W.B. zoekt namelijk een affiche over het onder
een nieuuie slagzin in En thans liggen enorme werp der schillen en dozen
plaats van Laat niet tot stapels papier met dertig- te ontwerpen. De gekoze-
dank voor 't aangenaam duizend verslagen slagzin- nen zijn Rein Dirksen.
verpozen den eigenaar nen ogenschijnlijk rente- Frans Mettcs, Han Nijgh,
ran 't bosch de schillen en loos te wachten. Men vindt Koen ran Os en C. van
de dozen." Maar hoewel op er, ondanks het voorschrift Roemburgh. Deze ontwer-
een prijsvraag zich vele van bondigheid, verzen bij pers mogen kiezen uit 52
breinen aftobden, was het van twintig tot veertig van de 30.000 ingezonden
resultaat, dat geen der regels. Zelfs kan men er slagzinnen, doch zijn hier-
ruim dertigduizend inzen- hier en daar de politieke aan niet gebonden. De
dingen werd gekozen als en religieuze inzichten van jury, bestaande uit de heer
de favoriete van de toe- de mededingers uit ontwa- 'h. J. van Balen, hoofd
komst. ren. Tal van Nederlanders directeur van de AJi.W.B^
Tien der beste inzendin- hebben aan hun dicht- de ontwerpers J. F. Doeve
gen het moesten korte aderen zitten peuteren, j. jvf. Moerkerk, de
en bondige slagzinnen niet inziende, dat een slag- reclame-deskundige K.
zyn u^rden uitgekozen rin heus niet behoeft te Sartori en de pers- en pro-
om mee te loten om de rijmen. Niemand echter pagandaleider van de
prijzen, waarbij de heren rond .Je van het", de slag- A.N.WJi J. M. C. Verkerk,
J. IV. van Wingerden en zin. die de wandelaar of is benieuwd, of deze twee-
H. van Os uit Rotterdam toerist moet aansporen de de prijsvraag, het gewen-
met de eerste en de tweede natuur netjes te houden. ste resultaat zal opleveren.