W?lo/>nlette
Na 1 April geen nieuwe acties
van het Rampenfonds
Geleide projectielen niet langer een
droombeeld van Jules Verne
De 27e lijst van slachtoffers
van de watersnood
Twee nieuwe hoogleraren
aanvaardden ambt
2
ZATERDAG 7 MAART 1953 ra
(Advertentie)
Gisteravond ruim 75 millioen bijeen
BENODIGD BEDRAG WORDT GESCHAT OP
125 MILLIOEN GULDEN
Tot triptaar>nd was de stand van de
by het Nationaal Rampenfonds binnen
gekomen bedragen ruim 75 millioen gul
den. Dit is- ten opzichte van Donderdag
avond een vermeerdering van 3.5 min.
Inmiddels heeft het Nationaal Ram
penfonds besloten de actieve fondsen
werving ten behoeve van de watersnood
ramp per I April te beëindigen Dat wil
zeggen, dat van die datum af geen nieu
we acties meer door het N R F. rullen
worden gestimuleerd. Dit houdt echter
niet in. dat opbrengsten van nog lopende
en nog te beginnen £«ties. alsmede gif
ten ook na 31 Maart niet gaarne zouden
worden aanvaard Dit is gisteravond door
de directeur var het N R F., It gen b.d.
P Alone, over de beide radiozenders
medegedeeld.
Dit besluit steunt op de overtuiging,
dat de vele en grote acties niet onbe
perkt kunnen voortduren, daar dit niet
zal nekten invloed uit te oefenen op het
economische leven in al zijn sectoren
Dasrb'j moet noodzakelijk worden ge
acht. binnen niet al te lange tijd weer
de weg te effenen voor de liefdadige
organisaties, die geheel of gedeeltelijk
(Advertentie)
Dan spijt het U, wanneer U
geen Aspirin (alléén echt met
het Bayerkrulsl) in huis hebt
Toch is het zo
T\E weg van Keulen, via Heerlen,
Maastricht, Tongeren en Bavaai
naar de Kanaalkust, markeerde in de
vierde eeuw n. Chr. de uiterste grens
van het Romeinse Rijk in het Noor
den. Deze weg was voorzien van tal
rijke versterkte steunpunten die het
overschrijden van de linie door onbe
voegden konden beletten. Talrijke
wachttorens maakten een permanente
bespieding van het omliggende gebied
mogelijk en tenslotte waren er nog de
plaatselijke garnizoenen die zich op
elk alarmsignaal langs de heirbaan
konden spoeden om het betreden van
Romeins gebied voor kwaadwilligen te
ontzeggen-
Het klinkt wellicht wat hard voor
Nederlandse oren. doch bij deze weg
eindigde niet alleen het Romeinse
Rijk. maar ook een goed deel van dat
gene wat wij thnns onder cultuur
verstaan. Alles wat ten Noorden van
deze linie lag was wildernis, waar in
zich geen enkel centrum van bescha
ving bevond. Vondsten die op aanwe
zigheid van Romeinse cultuur uit deze
tijd wijzen, zijn in het Nederlands-
Vlaamse gebied vrijwel niet aange
troffen. Nederland was in die dagen
een vergeten, gedeeltelijk ondergelo
pen en grotendeels drassige uithoek,
schaars bewoond door delen van Ger
maanse stammen die hier een primi
tief bestaan leidden
Hoe anders was dit aan de andere
zijde van de grens, in Gallië, waar de
bevolking reeds seder* de 2de eeuw
vóór Chr een vrij hoge trap van be
schaving had bereikt! Wel hadden vele
volken zich in de loop der eeuwen tn
dit gebied genesteld, doch zij waren
zo gering in aantal in vergelijking tot
de oorspronkelijke bevolking van dit
gebied, dat zij bijna zonder resten
werden geabsorbeerd. Na de verove
ring van deze streken door de Romei
nen hebben de bewoners na enkele
eeuwen hun cultuur, instellingen en
taal moeten opgeven voor die der
overheersers. Hoe dit ook zij. achter
de zoeven genoemde Noordelijke linie
bevond zich een goed georganiseerde
staat, waarvan de bewoners deel had
den aan veiligheid, bestuurszekerhe'.d
en cultuur. Het land was onderworpen
aan een centrale organisatie, beheerst
door een vaste administratie met een
korps van ambtenaren. Het zo ge
noemde „vulgair latijn" waaruit later
het Frans is voortgekomen, was hier
de taal-
Het is duidelijl^dat de Noordelijke
verdedigingslinie niet alleen een staat
kundige scheiding bewerkstelligde,
maar tevens een culturele en taalkun
dige afbakening zal zijn geweest, fin
toen deze linie voor de druk der Ger
maanse stammen bezweek en de Fran
ken het land binnenstroomden, had
dit niet tot gevolg dat men vergeve
ons de term het cultuurfront be
zweek. doch wèl dat de Franken deel
kregen aan de hier gevestigde cul
tuur. Zij maakten de taal van het land
tot de hunne, al hebben zij uiteraard
op de vorming van die taal invloed
uitgeoefend. Uiteraard zijn er nog an
dere omstandigheden in het spel ge
weest die het voortbestaan van de
Romeins-Germaanse taallinie tot in
onze tijd hebben bevorderd Co a het
feit dat de kerkelijke bestuursindeling
samenviel met de staatkundige) maar
in grote trekken kan de scherpe schei
ding tussen de Franse en dc Neder
landse taal In België ons op deze wijze
begrijpelijk zijn
Minder begrijpelijk is echter het
probleem van de verborgen schat die
wij met u zouden willen opsporen,
doch waarvoor momenteel de plaats
ruimte ontbreekt
Daarover Maandag.
(Nadruk verboden)
afhankelijk zijn van de offervaardigheid
van hot Nederlandse volk
Het N.R.F. is echter niet van mening,
dat thans voldoende is opgebracht om
alle in de persoonlijke sfeer liggende
grote noden in de rampgebieden volledig
te lenigen De totale omvang hiervan is
nog niet te schatten, maar redelijk mag
worden aangenomen dat, wil het N.R.F.
zijn taak in deze op bevredigende wijze
vervuiler., ten minste een bedrag
."125 mtllioen nodig za. zijn.
Hoewel het N.R.F op basi6 van
schillende sectoren, om de na 31 Maart
a s nog in gang zijnde acties, alsmede de
nog uit het buitenlan< te ontvangen gif
ten. meent in de nabije toekomst nog op
redeliike rrote bedragen te mogen reke
nen. heeft het niettemin in dit stadium
de steun van het Nederlandse volk nog
Hoeozeer het N.R.F. ook onder de in
druk is gekomen van de in de afgelopen
weken gebleken spontane en grote offer
vaardigheid in het gehele land. het
meent, met de grote nog lenigen no
den voor ogen, nog eenmaal op het Ne
derlandse volk een algemeen beroep te
mogen doen, xrt te trachten in de vóór
1 April a.s. nog resterende tijd, het be
drag ad ƒ125 millioen zo dicht mogelijk
te benaderen, aldus de directeur van het
Rampenfonds.
De skeun uit het buitenland blijft voort
duren Op 27 Februari had men in Noor
wegen reeds een bedrag van 3 millioen
gulden ingezameld, alsmede ƒ800 000 aan
goederen. De regering besloot in principe
100 moTVtagewondnigen te schenken.
Sindsdien worden verschillende acties
nog steeds voortgezet.
Marokko heeft 2 ton geconserveerde
sardines aangeboden voor de bevolking
van het rampgebied en een particulier
uit Frankrijk stelde smalsnoormateriaal
ter beschikking. Uit Italië werd een
nieuw bedrag van 53.500 overgemaakt
en het Iraanse Rode Kruis schonk 5 ton
De opvarenden van het Amerikaanse
vliegdekschep Wright, dat in September
vorig jaar Rotterdam bezocht, brachten
bijna ƒ4000 bijeen.
Evolutie van de techniek
Toekomstbeeld van de moderne oorlogsvoering
Zoals men 50 jaar geleden militaire
ballongroepen voor verkenningsdoelein
den gebruikte, zo zal men in de toekomst
op een hoogte van 500 mijl rondom de
aarde surveilleren
Dit ongeveer was het beeld dat de
luitenant ter zee der eerste klasse A.
van Sorge. Eerste officier op H.M. „Soem-
ba", schilderde in een lezing over ge
leide projectielen, die hij hield voor de
Vereniging ter beoefening van de Krijgs
wetenschap in het gebouw Fluw. Burg
wal 22 in Den Haag.
Het menselijk vernuft is nl. reels zo
ver. dat het op papier een raket als
kunstmatige satelliet om de aarde kan
laten cirkelen. Dit zou nl. geschieden als
het projectiel zich op een hoogte van
500 mijl met een snelheid van 4.6 mijl
voortbeweegt. Men kan nog verder gaan
door het tot een hoogte van 22.200 mijl
te laten stijgen, waardoor het zich als
een vast punt aan de hemel zal vertonen.
Zover is men, wat dit laatste althans
betreft, voorlopig nog niet, maar gezien
de evolutie van de techniek is men op
een punt gekomen dat de eerste moge
lijkheid reeds tot de waarschijnlijkheden
behoort. Dit projectiel zal dan een z.g.
meertrapsraket zijn, die met een vol
ledig instrumentarium in de planeten-
baan kan worden gebracht Het gewicht
een dergelijke raket zal kunnen
ren van 16.8 ton tot 90 ton. Hier
mede is dan een uiterst belangrijk stra
tegisch doel nl. een surveillering van
ize planeet bereikt
Het vliegtuig en speciaal de bommen
werper. zo betoogde spr., zal strategisch
gezien verdwijnen als een onhandig en
accuraat apparaat. Het geleide pro
jectiel is dan geen wapen of transport
middel meer maar een systeem, dat het
directe aandeel van de mens in de oor
logsvoering zal elimineren. En dit is
tenslotte de grondslag van de wapen
evolutie: de negatie van het instinct tot
zelfbehoud en de eliminatie van de angst
bij het beoefenen van het oorlogsbedrijf.
Het robotwapen betekent een omwente
ling in de kunst van oorlogvoeren. De
i wordt gedwongen een stelsel te
ontwerpen, waarbij d«> machine zal moe
ten denken.
moeilijkheid bij het geleide pro
jectiel is nog het besturingssysteem. De
navigatiebesturing is thans de meest be
lovende vorm. Hierbij navigeert het
projectiel zichzelf op een zelf genomen
bestek. De mogelijkheid tot het ui/tbrei-
van de oorlogsvoering is thans aan-
g en wacht slechts op de technische
uitwerking der problemen, en die ligt
misschien dichter bij dan men denkt
Lt.-gen. D. A. van Hilten, voorzitter
der Vereniging schetste de zware taak.
die de overleden generaal Winkelman
bij de capitulatie in 1940 heeft gehad.
Staande namen de aanwezigen een mi
nuut stilte in acht voor de generaal.
Internationale hulpkampen
op Zuid-Beveland
Een team van de Doopsgezinde Vrij
willige Hulpdienst (DVH) is op Zuid-
Beveland bezig met het reinigen en
bewoonbaar maken van huizen.
D.V.H. is voornemens drie kampen i
richten, waar behalve Nederlandse, ook
Amerikaanse. Duitse. Zwitserse en Fran-
doopsgezinden werkzaam zullen zijn.
Deze internationale kampen worden ge
leid in samenwerking met de Alg. Doops
gezinde Sociëteit, de Stichting voor bij
zondere noden, het Mennonite Central
Committee en de Doopsgezinde Vredes
groep.
Kerk en School
Beroepingswerk
Geret. Kerken
Tweetal: te Delft (vijfde predi
kantsplaats) J Nawyn te Aalten en E
ae Vries te Dwingeloo.
Beroepen: te Rotterdam (twei
vacatures) J. A. -van Arkel te Haarlem
en E. de Vries te Dwingeloo.
Benoemd: tot hulpprediker t«
Eennekom J. W. Esselink, a s. emeritus
predikant te Doorn.
Geref. Gemeenten
Tweetal: te Rhenen M. v. d. Ket
terij te Alblasserdam en F. Mallan t«
Bruinisse.
Ds J. Nauta overleden
Ds J. Nauta Azn. emeritus-predikan:
in de Ned. Hervormde Kerk en indertijd
een bekende figuur in de Confessionele
Vereniging, is in Cillsarshoek (gem.
Strijen) oo 71-jarige leeftijd overleden.
Van 1934 tot zijn emeritaat in 1946 was
hij geestelijk verzorger van Zon en
Schild en Hebron te Amersfoort. Voor
dien stond hii achtereenvolgens in de
gemeen;en Zoeterwoude. Parrega, Mijns-
heerenland, Workum. Katwijk aan
en Sexbierum. Sinds Mei 1947 w;
Nauta hulpprediker te Cillaarshoek. Hij
is hoofdbestuurslid geweest van Chr.
Volksonderwijs. De begrafenis zal Maan
dag in Cillaarshoek geschieden.
Ds Hugenholtz veertig jaar
predikant
Maandag herdenkt ds J. B. Th. Hugen
holtz te Ammerstol de dag waarop hij
veertig jaaT geleden het predikantsambt
in de Ned. Herv. Kerk aanvaardde. Hij
diende de gemeenten Vledder en
merend en sinds 15 Juni 1924 zijn hui
dige standplaats Ammerstol. Ds Hugen
holtz heeft bekendheid gekregen door
zijn strijd voor de vredesbeweging.
Dr Tenhaeff hoogleraar
parapsychologie
Dr W H. C. Tenhaeff, docent in de para
psychologie te Utrecht is bestemd het bij
zonder hoogleraarschap in die tak
wetenschap aan de Utrechtse universiteit
te bekleden, dat wordt ingesteld door de
studievereniging voor psychical research,
gevestigd te Amsterdam.
Deze bijzondere leerstoel is de eerste op
dit gebied ter wereld.
Het informatiebureau van het Ned.
Rode K'.uis heeft een 27e lijst van ge
borgen en geïdentificeerde slacht
offers van de watersnood uitgegeven.
Deze luidt als volst:
Fijnaart
Agterdenbos, xxtewijk, geb. 8-l-"35
te Fijnaart. Laatste adires: C123
Hollemans. Hermanns Lecndert,
geb. 25-1-15 te Fijnaart, Laetste adres:
D 160
Mackay, Matthijs, geb 12-9-'88 te
Zeist. Laatste adres: D 166
Halsteren
De Krom, Eli abeth Adriana, geb.
18-l-'42 te Halsteren. Laatste adres*
B 316.
Van Meer, Adrianus Leonardus
Cornells, geb. 3-4-'43 te Halsteren
Laatste adires: B33b
Van Meer, Henriea Johanna Catha
rine, geb. 3-5-'49 te Halsteren Laat
ste adres: B?~7.
RoksFranken, Catharine, geb. 16-
7-'27 te Bergen op Zoom.' Laatste
adres: B326.
Paulus, Helena Josepha Maria, geb.
7-6-'51 te Halsteren Laatste adres-
B 340.
Paulus, Maria, geb 23-1-'40 te Hal
steren Laatste jdres: B 329.
Paulus. Maria Catharir.a Cornelia,
geb. 14-8-'47 te Halsteren Laatste
adT«s: B 340.
Stavenisse
Den Braber, Pieternella, geb. 12-4-
'32 te Stavendsee. Laatste adres:
Buurtweg A 90.
Eerland, Maria, geb. 26-1-74 Laat
ste adres: Wilhelminastraat A 250.
Ha ge, Pieter Couneü6, geb. 7-11-'34
te Stavenisse Laatste adres- B 24.
Hage-De Rijke, Lisseya, geb 4-7-'21.
Echtgenote van Jacobus Ha.ge. Laat
ste adres: Stoofdijk A 136
HeijboerDe Graaf. Johanna Dina
Cornelia, geb. 15-5-'17 te Stavenisse.
Laatste adres: Kerkstraat A 308
Moerland, Izak Jacob, geb. l-10-'30
te Gtavendsse. Laatste adres: Oud«-
landsedijk A 93.
MolDe Graaf, Dina Cornelia Jo
hanna, geb. 19-10-'08 te Stavendsse
Echtgenote van Marinus Mol Laatste
adres: Kerkstraat A 306a
Neele—Wesdorp, Lisseya, geb. 25-
7-'97 te Stavenisse. Echtgenote van
Marinus Neele. Laatste adres: Kerk
straat A 321
Riedijk, Abel, geb. l-3-'02. Laatste
adres* Bosch A 31.
9-4-'06.
ires: Bosch A 31.
VermaasHage, Pieternellla, geb.
31-3-'03 te Stavenisse. Echtgenote van
W. G Vermaas. Laatste adres: Kerk
straat A 364
Vermaas, Johannes Pieter Jan.
geb. 26-5-"47 Laatste adres: Oude-
lar.dsedijk A 95,
Vrn 't Veer. Isabella Helena, geb.
14-8-'38. Laatste adres: Kerkstr. A 347.
Wielaard, Willem, geb 4-4-'84 te
Dirksland. Echtgenoot van Aaltje
Wesdorp. Laatste adres: Kerkstraat
A 315.
Meer R.K. bisschoppen
in Nederland?
Geruchten als zou het aantal R.K. bis
schoppen in ons land worden uitgebreid
van vijf lot 'zeven, worden in het vati-
caan ten stelligste tegengesproken, doch
de (R.K.) Volkskrant meldt, dat een her
verdeling der bisdommen toch in onder
zoek is. Daarbij wordt overwogen dat
het aantal Rooms-Katholieken in Neder
land sedert het herstel der hiërarchie
in 1853 verdubbeld is. Daardoor zouden
de huidige bisdommen te groot zijn ge
worden.
Zoals men weet, zijn er thans vijf bis
dommen: Utrecht. Haarlem. Breda. Den
Bosch en Roermond. Gedacht zou wor
den aan een splitsing van het bisdom
Haarlem (samenvallend met de provin
ciegrens van Noord- en Zuid-Holland) en
van het diocees Utrecht (Overijssel,
Drente. Groningen en Friesland apart, en
Utrecht en Gelderland apart).
Als nieuwe bisschopssteden worden
R'dam en Deventer genoemd, doch Rot
terdam heeft in het bestuur der kerk
geen traditie en Deventer ligt niet cen
traal, aldus de Vkrt.
Chr. school voor slecht
horenden tin Utrecht
In Utrecht is opgericht de Vereniging
tot stichting en instandhouding van Chris
telijke scholen voor slechthorenden en
spraakgebrekkigen. Het bestuur bestaat
uit: prof. dr J. Severijn, voorzitter; G. K.
Dreijer, 2e voorzitter, mr J. S. Wieringa.
secretaris-penningmeester; voorts dr T. A.
Nolte, Ned. Herv. arts-predikant; J. van
Eybergen voorzitter van de Ned. Chr.
Bouwarbeidersbond; dr B. J. Oosterhof.
Chr. Geref. predikant: ds J. v. d. Werf
horst. predikant der Vrije Evang. Gemeen
te; dr G. de Wit, oor- neus- en keelarts.
Het doel is te komen tot de stichting
van een Prot. Chr. school voor slecht,
horenden in Utrecht. Een dergelijke school
zal de eerste in ons land zijn. Belangstel,
lenden kunnen zich melden bij de secre-
tarsi, mr J. S. Wieringa, Trans 7.
Dr E. Morpurgo zal in verband met zijr
aftreden als lector in de faculteit der let
teren en wijsbegeerte aan de rijks-universi
teit te Groningen. Dinsdag in de Engelsi
zaal een afscheidscollege geven.
Gerei. Kerken (Art. 31 K.O.)
„Dordrecht tegen Barth", was het motto
van prof. Doekes' rede
GISTEREN heeft de president-curator van de Theologische Hogeschool
der Geref. Kerken (onderh. Art. 31 K.O.) te Kampen, ds D. van Dijk
van Groningen, de nieuw benoemde hoogleraren prof. L. Doekes en prof.
H. J. Schilder geïnstalleerd. In de Nieuwe Kerk te Kampen waren daartoe
vele belangstellenden, onder wie een groot aantal predikanten en de bur
gemeester van Kampen, dr W. P. Berghuis, aanwezig. Ds Van Dijk ging in
zijn installatierede uit van Job 6 18: „want Hij doet smart aan en Hij
verbindt, Hij doorwondt en Zijn handen helen".
Evenals prof. Schilder zal ook zijn
opvolger in dit ambt de belijdenis van
Dordrecht handhaven. Daarom wil spr.
In zijn inaugurele rede handelen
,De schriftuurlijke belijdenis
Smart was er om het heengaan van de
hoogleraren K. Schilder en B. Holwerda.
De geslagen wonden hebben littekenen
achtergelaten. Ook mogen wij erkennen,
dat God verbindt en dat Zijn handen
helen. Met grote blijdschap en ingeno
menheid js de benoeming van ds Doekes
en ds Schilder in de kerken begroet.
Ds Van Dijk wekte prof. Doekes, die
de dogmatische vakken zal doceren als
opvolger van prof. dr Schilder, op tot
nauwe binding aan het Woord van God
en riep prof. H. J. Schilder, de exegeet,
op tot werken in gemeenschap der heili
gen en band aan de belijdenis der kerk.
Prof. Doekes
Na de installatie sprak prof. Doekes
zijn Inaugurele rede uit. Prof. Doekes
herinnerde aan de in 1934 door wijlen
prof. dr K. Schilder gehouden oratie
over: „De dogmatische betekenis der
Afscheiding, ook voor onze tijd", waarin
deze aantoonde hoe de Gereformeerde
kerken ook in de strijd van dc twintig
ste eeuw haar kracht en vastheid vinden
in de belijdenis van Dordrecht.
n BETROUWBARE BROMFIETS
Het lied der aethergolven
ZONDAG 8 MAART
n 1 402 m. VARA; 8 0(
B 30 Voor het platteland
t door". 10,05 Voor
muziek 100 Nieuws 1.10 Amusementsmuzle
2.00 Boekbespreking 2.10 Kamerorkest en sc
list 3.20 Mezzo-sopraan en piano 3 43 Tonee.
beschouwing 4.00 Gram. 4.30 Sportrevu.
VPRO; 5 00 ..Gesprekken met Luisteraars
5.20 .Van het Kerkelijk erf": VARA 5.<
Voor 'de jeugd 5.50 Sportjournaal 6.15 N«
slagen 6.30 Pi fijfj
zang 7.30 Radlolym
8,05 Amusementsm
9 05 „Paul
KffVh
11.15 Report
Vlaanc
ziek
AVRO *L 8.00
Jonathan
i Lichte
:k 10.15
10.30 Lichte muziek.
iges of gram, 11,2512.00 Gram.
Hilversum II 298 m. NCRV: 8 00 Nieuws
8 10 Gram 8 30 Morgenwijding 9 15 Geeste
lijke liederen; KRO: 9.30 Nieuws 9 45 Gram.
9 55 Pontificale Hoogmis U.30 Gram. 11 3o
Strijkorkest en soliste 12 15 Apologie 12.35
Gram. 12.55 Z.
r de
2.00 1
pers. IKOR
NCRV' 7.00 Sai
KRO: 7.45 Nlei
8 45 „De Appel valt t
ik 1.40 Boekbespreking 1.!
inderen 2.30 Planoreci
Kerkelijke Hiërarch!
n solisten 4.10 Kathc
al 4.15 sport 4 30 Ve.<
s 8 00 Gram 8.25 De ge\
Engeland. BBC 330 m. 12.30 Muzikale cai
erie 1 10 Crltieken 1.55 Weerberichten 21
s'ieuws 2.10 „Country Questions". 2,40 Grar
1.00 Wenken voor de tuin 3.30 Hoorspel 5 00
Nal
8.45
ronddie
9 25 Liefdadig-
i 10.15
cbeeld 11.15 Cello en piano 11.52 Epllooj
-0,03 Nieuws.
;eland. BBC 1500 en 247 m. 12.00 ..Can
In?" 12 30 Kerkdienst 100 Verzoekproj
tevue-orkest en solist 2 15 Ai
ïk 2.45 Gev. pr<
5 5 00 Var
3.15 Ider
(Advertentie)
spel 9.30 Comr
6 00 Grai
I ..Round Britain
ïuziek 8.00 Nieuw
unity hymn sn
6 30 Ge-
Quiz
Pianospel 1130 Muzikale causerie 11.45 Or
gelspel 0 15 Gram 0.56—1 00 Nieuws.
Frankrijk Nat. programma 317 m 12.00 Gei
muziek 1.00 Nieuws 1.20 Hoorspel 3 30 „L<
roi l*a dit", opera 5.40 Gram 7 30 Idem 8 01
Lichte muziek 8 30 Hoorspel 9 25 Gram. 10Al
Kamermuziek 11.45—12.00 Nieuws.
Brussel. 324 m: 1200 Vlaamse liedercr
12 30 Weerberichten 12.34 Omroeporkest 1,00
3 30 Idem 4 00
nuzlek. 5 40 Grar
am 6,00 Pianor
itzending 7 00 Nl
5.45 Sportuitslagei
:ital 6.30 Godsdier
uws 7.30 Gram. 8 C
9Q handwerksgezel, de ketterhater. die bij Thomas nacht werden ondergebracht en bewaakt. In een
Aczél werk had gevraagd en niet gekregen! Als schuur waren ze geduwd, gebonden en wel. Een
De gevangenen kwamen naar buiten: een he- die Lajos in de gaten kreeg... schildwacht had bij de deur postgevat. Als die
le groep. In twee rijen liepen ze, de handen De marskramer bukte zich, nam zijn bak er niet had gestaan... Maar hij stond er.
met touwen op de rug gebonden; met touwen met koopwaar van de grond en begon te lopen. Die nacht had Lajos in dezelfde herberg gesla-
om de hals aan elkaar vastgemaakt. Er ston- In de richting van de stadspoort, waardoor het pen als de soldaten: de waard had hem een
den nieuwsgierigen voor de gevangenis te wach- transport de weg zou kiezen naar het zuidoosten, slaaphokje gewezen.
ten; er bleven voorbijgangers staan. naar het verre Triëst. Achter zich hoorde hij „Ik ben anders met een ligplaats in het stro
Waren dat de vervloekte ketters, die ongehoor- bevelen; hoorde hij de stappen van de gewa- van de schuur tevreden", had Lajos gezegd. „Wij
waren aan de paus en de kerk; de hard- pende soldaten en de moeizame tred van de marskramers hebben niet veel te verteren, en
in een schuur slaap je ook best."
Ja dat was zo, van dat verteren en dat sla
pen, had de herbergier toegegeven. Maar dit keer
mocht er niemand in de schuur dan de gevan
genen. Zo had de bevelhebber van het trans-
Eort bepaald. En voor een slaapplek in het huis
oefde de koopman bij wijze van uitzondering
niet meer te betalen dan anders voor een plaats
je in het stro
Het hokje waar Lajos de nacht doorbracht
had een klein raampje aan de kant van het erf.
Door dat raampje zag hij de volgende morgen,
hoe de gevangenen werden opgesteld voor de
komende dagtocht. Met de touwen om de hals
irQ„ „o,- u„a r "u„, kwamen ze buiten hun handen vrij, dat was
vanconPn oevnifd HM haA er niet „rK fv," om het hun mogelijk te maken de paar brokken
vangsnen gevolgd Hl] had er niet geregeld ach- brood ,e elen ukr0M water te /rinken die ze
ei i„ h»t kregen. Toen werden hun handen weer gebon-
den. Ongevoelig en ruw ging het daarbij toe.
nekkige rebellen die zich verzetten tegen het be- galeislaven,
vel van de keizer? Goed, dat ze veroordeeld wa
ren! Zo. moesten ze naar de galeien? Nou, dan
konden ze in dienst van de keizer en zijn bond
genoten nog iets doen voor Zijne Majesteit! Al
was dat niet meer dan roeien... In elk geval de
den ze dan nog wat nut maakten ze met hun
straf iets goed van hun verzet!
Luid en spottend werden de opmerkingen ge
maakt: het scheen wel. als had niemand mede
lijden met de veroordeelden.
Tegen een van de huizen op het plein leunde
een koopman. Zijn mars stond naast hém op de
grond. Hij keek toe, hoe het transport geordend
werd. Hij stond alleen: een reizend kramer treft
eenmaal niet altijd vrienden. Dat Thomas
DE HONGAARSE
GALEISLAAF
door H. TK MKKWE
De martelende tocht was begonnen.
Aczél naar Nograd was, dat Maria niet met La
jos was meegekomen, evenmin als Nagy, wie teraan gelopen, "natuurlijk niet. Dat
had daar erg in? Wie wist dat ze thuisgeble- lend geweest zijn Maar hij had het wel iri het
ven waren uit veiligheidsoverwegingen om niet oog gehouden. Had het meer dan eens dicht bij
herkend te worden als ketters en kettersvrien- zich langs zien trekken, als hij verscholen lag Daar stond vader. Hij was al «ebonden, met
den; om zo min mogelijk de aandacht tot Lajos onder struikgewas of van een helling van het een snauw en een stomp duwde een der solda
te trekken? Bakony-woud neer kon zien in een holle weg 'en ^em °P zHn Plaats. Toen...
Plotseling kwam er een scherpe blik in de beneden. Hij had gezien, hoe de gevangenen al Tibor Aczél maakte een plotselinge beweging,
ogen van de marskramer. Hij richtte zich wat meer vermoeid raakten, had gehoord en gezien Van verrassing. Van schrik. Eén ogenblik toen
op, keek fel naar de man tussen de menigte' hoe ze met ruwe woorden en met kolfstoten wer- herstelde hij zich en zag voor zich op de grond.
Doch even snel hernam hij zijn vorige, gewild- den voortgedreven Eens had hij zich 's avonds Maar in dat ene ogenblik hadden hun ogen el
onverschillige houding Hii had herkend! Die ke in de herberg gewaagd, waar de gewapende kaar ontmoet; had vader de marskramer her-
rel daar, met dat gemeen laehendp gezicht: dip begeleiders de vermoeienissen van de dagmars kend Nu wist hij lus., dat Lajos in de buurt
vent, die verwensingen riep naar de gebonden wegspoelden met kroezen bier en hij had nauw- was, en zou hij begrijpen, dat Lajos in de buurt
gevangenen, niemand anders was het dan de keurig nagegaan, hoe de gevangenén voor de bleef. Een doel had. En een plan misschien...
ïmuzlek 9.15 Om-
.0 00 Nieuws 10.15
11.05—12 00 Gram.
^oek"rogeni LOO
Brussel 484 m: 12.08 Lichte muziek 1.00
ieuws 1.15 Verzoekprog (gr. pl) 2 30 Kin
derkoor 3,00 Orkestconcert 4.45 Gram. 5 00
5.10 Dansmuziek 7.00 Godsdienstig
7 45 Nieuws 8.00 Lichte muziek 9.30
ziek 10 00 Nieuws 10.10 Lichte mu
ziek 10.50 Nieuws 1100 Gram. 11.55 Nieuws
-land. BBC uitzendingen voor Neder-
8.00—8 1 Engelse les voor beglnne-
(On 484. 49. 42 en 31 m). 5.00—5 15
- beginnelingen (Op 224, 49.
)0—1030 Nieuws De Engelse
Buckinghamshire (Op 224. 49.
(Advertentie).
9.25 Voor de huis
Nieuws 1.20 Operamuziek 2 00
r om in de wereld?" 2.20 Ge-
2.30 Voordracht 2.45 Amerikaan-
ding: Dr O. Banga: „Landbot
„De niet
sen" 8,00
8 05 Ni ei
muziek 11.00 Nieuws 11.15 Filmprograir
11.45—12.00 Gram.
Hilversum II. 298 m. NCRV: 7.00 Nlei
7.10 Gram. 7.15 gymnastiek 7.30 Gram.
Een woord voor de dag 8.00 Nieuws
Sportuitslagen 8.23 Gewijde muziek
Gram. 9 00 Voor de zieken 9.30 Voor
vrouw 9.35 Gram. 10.00 Pianorecital 1
Morgendienst 11.00 Gram. 11.15 Idem. 1
Voor boer en tuinder. 12.33 Orgelconcert
3.15 Gram 3.40 Vocaal
Bijbellezing 4.30
le kleuters 5.15 Gra
rof dr Joh. J. Hat
overKecr en Indonesië" 6.04
6.20 Sportpraatje 6.30 Gev.
Koperdubbelkwaï
Meisjeskoor 8.45 Klassieke liederen 9.1<
Heils- en Strijdzangen 9.40 Gram. 9.50 ..Rijk
dom onder de grond- Aardolie". 10.00 Strijk
orkest en solist 10.45 Avondoverdenkini
1100 Nieuws 11.15 ..Man en vrouw" 1130-
12 00 Gram
Engeland. BBC 330 m. 12 00 Schoolradio
100 Gram. 125 Gev. programma 155 Weer-
serie 7 30 Symphonleorkes* 8 30 Causern
9.00 Gev, programma 9.45 Amerikaans com
mentaar 10.00 Nieuws 10.15 Hoorspel 11.45
orntsoverztcht 12 00—0 03 Nieuws
Engeland. BBC 1300 en 247 m 12.00 ..Mrs.
Dale's dagboek 12.15 Voordracht 12.30 Dans
muziek 1.15 Orgelspel 145 Orkestconcert
2 45 Voor de kleuters 3.00 Voor de vrouw
4C9 concert 4 45 Amusementsmuziek 5 1!
..Mrs Dale's dagboek" 5 30 Hoorspel 7 00
Militair orkest n solist 7 45 Hoorspel 9 00
NieuwsS 25 Sport 8.30 Gev. programma 9.00
Vragcnbeantwoordina 9.30 Hoorspel 10 00
11.00
racht 0.21
'rijk
11.20 Am
Prog. 347 i
0 56—1 00
12 09 Gra
12 30
muziek 2 00 Nieuws 2 17 Gram 2 30 G
concert 3 00 Lichte muziek 4 00 Kame
ziek 5 00 Gram 5 50 Idem 6 30 Amerlk;
uitzend'ng 7 01 Moderne muziek 8.00
eert 10 45 en 11 20 Gram. 11.45—12.00 Nl.
tporkest 1230
12 42 Gr
chten 12 34 Vt
im 1 00 Nieuws 1.15 Zang e
piano 200
kroniek 6 30 Voe
idbou>
ten 7 00 Nieuws 7 40 Griekse
12.05 Orkestconce
Brussel
-Jleuws 1 12.15
nuzlek 5 00 Nieuws 5.15. 6.30 en 7.00 Gram.
45 Nieuws 8.30 Gram 8.45 Muzikale lulster-
vedstrljd 9 15 Kamermuziek 10 00 Nieuws
0 10 Lichte muziek 10 50 Nieuws
Engeland. BBC uitzendingen voor Nfderl.:
00—3 15 Engelse les voor beginnelingen.
Dordrechtse canonea teg. de humanis
tische verkiezingstheorie van Karl Barth
c.s". Dus kort samengevat in het motto:
„Dordrecht tegen Barth".
Reeds In zijn vroeger verschenen
ken toonde Barth de afkéer van de Ge
reformeerde belijdenis in zake de
erkiezing. In zijn Klrchliche Dogmatlk
blijkt hij in dit opzicht niet van gedach-
anderd. Hoewel hij zeer goed
kennis genomen heeft van de Dordtse
negeert hij toch grotendet
het Schriftbewijs waarmee de Dordtsa
synode haar belijdenis 6taafde en waai
door zij een voorbeeld heeft gegeven va
waarlijk verantwoorde leeruitspraken, i
tegenstelling bv. met de leerformuleB
Ier synodaal-gebonden kerken, aldus spr.
Van een onveranderlijk getal der uit-
erkorenen. zoals die schriftuurlijk Is be
leden in de Dordtse canones, wil Barth
eten. Met een beroep op wat hij
„Gods vrijmacht" verwierp Barth
de gedachte aan een decretum abso-
In zijn afwijzing van een decretum
absolutum vindt Barth instemming
velen. Ook b.v. bij dr Woelderink. Deze
gedachtengang komt echter voort uit
humanistische veronderstellingen en is
niet ontleend aan de Schrift. Daartegen-
zullen de Gereformeerde kerken
door Gods genade de gezonde leer be-
zoals die te Dordt beleden is.
Prof. Dopkes besloot zijn oratie met de
gebruikelijke toespraken.
Prol. Schilder
Middags sprak prof. H. J. Schilder,
ieuwe hoogleraar in de exegese van
het Oude Testament, ziin inaugurele rede
De titel was: „Momenten uit de
openbaringshistorie in gebeden van het
Oude Testament".
In zijn inleiding herinnerde hij r°n
het baanbrekende werk van zijn v,o- -
ganger, wijlen prof. B. Holwerda, in'.t
name bij de behandeling van de open
baringsgeschiedenis in de H. Schrift, en
memoreerde hij tevens de betekenis van
prof. dr K. Schilder voor deze arbeid.
In de loop van zijn rede ging prof.
Schilder In het. kort na de vermeldingen
in de eerste Bijbelhoofdstukken, waa
hij breder stilstond bü de historie
Abraham. De openharing aan Abraham
blijkt ook door zijn huis geleerd te zijn.
Vervolgens handelde spr. over Izaak, die
de Here verbidt, de strijd vai
Rachel en Jacobs gebed, als hij vreest
Ezau te ontmoeten. Hier blijkt hoe
Oudtestamentische bidder wat zo vaak
geschiedt Gods eigen spreken a
haalt en daarin de verhoringsgrond a
wijst.
Een volgend moment, waarop prof.
Schilder meer speciaal
gelofte-gebed van Israël, volgend op de
rouw na Aarons dood, wanneer het volk
God om hulp vraagt om een Kanaanie-
tische aanval af te slaan. Dit moment is
programmatisch voor heel de volgende
periode, met name de verovering van
KanaMn. Hiermee gaat ook gepaard een
kennelijke wijziging in Mozes' gebeds-
taak: van zjjn voorbede wordt nu weinig
meer gerept. Wel wordt gesproken o m.
van zijn gebed om een opvolger. Spr.
wees aan hoe hier reeds alles dringt naar
de bedeling van de Pinkstergeest.
Uit de koningstijd is een hoogtepunt
Salomo's gebed by de tempelinwijaing.
De centralisatie van openbaring en ge
bed in de tempel wordt hier tevens ver
staan ln haar decentraliserende anti
thetisch oecumenische strekking, want l
als doel ran verhoring wordt ook aan
gewezen, dat alle volkeren de naam van j
Israels God leren kennen.
De nieuwe hoogleraar besloot met en- j
kele algemene opmerkingen. De ontwik
keling der gebeden is niet stationnair, I
maar wordt beheerst door de voortschrij
ding van het geopenbaarde heil.
Latere gebeden lijken door de open
baringsvoortgang een rijker gebeds- i
fundament te hebbe.i gekregen dan de
oude. Kenmerkend voor veel gebeden is
de redenerende argumentatie, die vooral i
historische gegevens releveert en com- J
bineert. Voorts is de oudtestamentische
gebedsgeschiedenis steeds betrokken op
de historie der Kerk en haar beloften,
en haar plaats in de wereld. Uit de latere
eeuwen kan het gebed voor de doop
worden aangewezen als een formulier
dat deze oude stijl Nieuwtestamentisch 1
handhaaft en toepast: het beroep op de
Here, die zich betuigde door zondvloed
en doortocht door de Rode Zee.
Met enkele toespraken besloot prof.
Schilder zijn rede.
rtNeJetoüdheid
chede: J. W. M. H. i
Bevorderd tot arts: E. W. Hoving. Ter.
laard: L. de Jonge. Leeuwarden: F. H.
duider. Leeuwarden.
AMSTERDAM. 6 Maart, Gem. Univ. Ge
laagd voor cand ex. rechten: A Roovers en
V. G. Bleys te Amsterdam.
GRONINGEN. 7 Maart, Geslaagd voor aan-
ullend doet ex. rechtsgeleerdheid: mr H de
Affiche van Nederlander
bekroond
In eën affichewedstrijd, uitgeschreven
door een Londense publiciteitsonderne-
ming, waaraan door 1500 reclame-teke
naars uit alle delen van de wereld werd
deelgenomen, is het affiche van de Ne
derlander P. J. Leyenaar uit Naarden
bekroond. De wedstrijd had tot doel het
gebruik vin kleurenaffiches te bevor
deren.
