Jlieuuie srije (i'ouraiil Malenkof, even staalharde heerser, volgt Stalin op Veel aan het licht gebracht Maandag uitvaart van de overleden dictator Concentratie der top: 10 man De opvolger Reacties op reorganisatie ZATERDAG 7 MAART 1953 BUREAUX: Steenstraat 37. Directie, Redactie Abonnementen- en Advertentie-afdeling: TeL 31441. Postrekening: 58936. ABONNEMENTEN: 6.per kwartaal; 2— per maand; 0.47 per week. ADVERTENTIÊN: 0.18 per millimeter (By contract belangrijke korting). Dri« en dertigste jaargang No 9679 Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK CHR1STEUJK-NAT10NAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken Stantsasttclj te gftfMtsco tngn krt ia tegljeaspotl" li^rALENKOF heeft als premier van Rusland de functie overgenomen, die maarschalk Stalin sinds 1941 had vervuld. De 51-jarige bezette als oudste secretaris van de communistische partij der Sowjet-Unie reeds lang een belangrijke sleutelpositie. Zijn benoeming vormde de eerste van een serie wijzigingen in de Russische regering, die reeds binnen 24 uur na Stalins dood door radio-Moskou bekend zijn gemaakt. Men liet er dus geen gras over groeien. Slechts tien mannen zullen deel uitmaken van de opperste leiding, die in Rusland de touwtjes in handen heeft, t.w.: Malenkof, Beria, Molotof, Worosjilof, Krusjef, Boelganin, Kaganowitsj, Mikojan, Saboerof en Peroekhin, die ook allen reeds zitting hadden in het oude Politburo. De sterk anti-Westerse Molotof, wiens naam voortdurend genoemd werd als opvolger van Stalin, wordt minister van Buitenlandse Zaken. Hij be heerde deze portefeuille reeds gedurende de oorlog en daarna tot 1949, toen Wisjinsky deze van hem overnam. Beria stond sinds 1939 aan het hoofd van de veiligheidsorganisatie en van de Russiche geheime politie. De topleiding wordt nu meer geconcentreerd, want door de reorganisatie is het aantal nu teruggebracht van 36 tot 10 man. De Opperste Sowjet komt op 14 Maart bijeen VOORSPELD hebben, dat de op volging van Stalin spoedig bekend ge-maakt zou worden en dat die opvolging uit één man zou bestaan en niet uit tweemanschap of zelfs een drieman- seha«p, hebben gelijk gekregen. De com- rrmnristieohe staat moge dan bij andere gelegenheden die wereld lange tijd in het onzekere toten en in die onzekerheid voor ziohzell een oorzaak van kracht zrien, ditmaal was er veel aan gelegen, dat de onzekerheid- snel werd) opgeheven. Vandaar de spoedige bekendmaking, ter wijl het lijk van Stalin nog niet gezet En dat de opvolging in handen komt van één man, ligt geheel besloten in het systeem van ce Sowjetsteat, die immers gebaseerd is op de communis tische dictatuur. Te verwachten was, dat de dood van, de machtige Sta-lin, de man die bij dertiimge onenigheid het concentratiepunt vormde, in het communistische staats bestel de dreiging van een crisis zou op roepen. Het heengaan" van een dictator is dat onvermijdelijk. Na de dringende oproepen tot bewaren van- de eenheidi. die men de laatste dagen in de officiële beriobten uit Moskou heeft kunnen lezen, r.a de lof aan het leger, na de bezwering om zich te blijven scharen rondom de communistische partij, is de snelle af kondiging van Stalin's opvolging stellig een middel geweest om de crisis te be zweren. TWEE VRAGEN kan men zich thans stellen. De eerste is, of de crisis die men betoogde te bezweren, werkelijk bezworen is. Er zijn er, die thans een herhaling verwachten van- het verleden. Dan 'kan men, als aanvankelijk onder Stalin, processen tegemoet zien tegen diegenen, die geen duidelijke blijken af leggen, dat zij zich aan de nieuwe dic tator onderwerpen. Het is niet uitgesloten, dat het gaan. Het is zeker opmerkelijk, dat één van de eerste daden na Stalins dood is geweest, een samenballing van de macht binnen de communistische partij onder een aanmerkelijk kleiner gezelschap dan onder de oude dictator laatstelijk het geval was. Dat betekent, dat de eigen lijke partijleiding de teugels strak in de hand heeft genomen. De partij zal voor de nieuwe dictator het instrument blij ven tot uitoefening van de macht. Wat cie persoon van de oude Stalin betekend had aan saambindende kracht, kracht, die zich een omvangrijker partij bestuur kon veroorloven, dat moet thans gezocht worden in een beperking van de keuze der leidinggevende figuren. Is zo op de eerste vraag, nJ. of d« crisis bezworen is, niet zonder meer het antwoord te geven en valt hiervan slechts te zeggen, dat bepaald maatrege len ter bezwering genomen schijnen, het antwoord op de tweede vraag is al even min zeker. Het luidt: Wat is er van deze opvolger, wat is er van Malenkof te verwachten? Is er van deze 51-jarige man niet erg veel bekend geworden. Men is gewoon, hem in enkele algemene bewoordingen te tekenen en noemt hem dan „voorzichtig, berekend en eerzuch tig". Men bestempelt hem ook als een man „van het midden". Men klampt zich thans vast aan be paalde uitspraken van deze man uit de laatste jaren om daaraan zekere conclu sies te verbinden. Het komt ons voor. een tamelijk nutteloze bezigheid te zyn. Zijn uitspraken waren al niet anders dan we gewoon waren uit de monden der communistische leiders te verne men: harde, scherpe, brutale woorden waarin men veelal tevergeefs naar ma tiging zocht. Malenkof is leerling van Stalin en deze heeft zijn leer van Lenin en van Marx. Aan Marx is nog in de laatste officiële publicatie uit Moskou, afgeko men na Stalins dood, ondubbelzinnig hulde gebracht Maar de Marxistische dialectiek is rijk aan mogelijkheden en zo blijft ook in dit opzicht de mogelijk heid van velerlei verrassingen bestaan. "pR is in het algemeen op de langere duur van Rusland vermoedelijk geen toegeeflijker politiek te verwachten. Men kan zeker voor de eerste tijd een ver- Mayer, Adenauer en Van Zeeland naar de V.S. De Franse premier, Mayer, de West- Duitse bondskanselier, Adenauer, en de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Van Zeeland, zullen binnenkort Washington bezoeken voor besprekingen met „hoge, Amerikaanse ambtenaren", aldus maakte het Witte Huis bekend. President Eisenhower zal zo veel mo gelijk deelnemen aan de besprekingen met Mayer en Adenauer. Tito reeds 16 Maart naar Londen Maarschalk Tito's bezoek aan Londen is op verzoek van de maarschalk ver vroegd van 23 Maart tot 16 Maart, aldus Reuter. Door vervroeging van het bezoek zal Tito in de gelegenheid zijn. minister Eden te treffen. zwateking van de activiteit naar buiten tegemoet zien. Dat kan dan aansluiten bij de symptomen van een wat mulder grote vijandelijkheid, die het laatste deel van Stalins bewind te zien had gegeven. Eerst moet de macht in de nieuwe han den worden geconsolideerd. Dat vergt tijd en tactiek en voor de Westeree wereld betekent het: afwachten. Eerst daarna zal aan de dag treden, in hoeverre Malenkof inderdaad als een man „van het midden" gelden kan. Voor de niet-communistische landen houdt dit alles in, de noodzaak van een voortdurende en onafgebroken waak zaamheid. De Sowjet-sta at is een d.cta- toriale staat, die met de democratie mets gemeen heeft. Veel kan oo den duur gaan afhangen van de persoonlijke instelling van de man, die thans de leiding gekre gen heeft. Maar die man is gevormd van en geschoold in het systeem van de com munistische partij en haar leerstellingen. In zoverre schijnen er nauwelijks ver rassingen, althans ten gunste, mogelijk. Echter, zoals er Eén is, die machtager was dan Stalin en hem uit het leven riep, toen het zijn tijd was, zo is die Eén machtig om ook in de komende tijd het wereldbestel te houden in Zijn hand. Dat is in de spanningen en de zorg de wezen lijke troost. En die troost is ook thans beslissend. HET WEER IN EUROPA Wisselend bewolkt Tot morgenavond verwacht De Bilt: Wisselend bewolkt met aanvakelijk enkele ver spreide buitjes. Matige tot krachtige, later afnemende wind uit Noordelijke rich tingen. Vannacht en mor genochtend hier en daar lichte vorst. Morgenmiddag ongeveer dezelfde temperatuur als van daag. (Opgemaakt om tien uur). ZON EN MAAN Zondag: zon 7.11 tot 18.32 uur; maan 2.43 tot 9.38 uut. Maandag: zon 7.09 tot 18.33 uur; maan 3.47 tot 10.32 uur Op 8 Maart L.K. De gevreesde Beria blijft als chef van het ministerie van Binnenlandse Zaken (een nieuw ministerie ontstaan uit de samenvoeging der ministe ries van Binnenlandse Zaken en Staatsveiligheid) het hoofd der politie. Boelganin, voormalig vice-premies. wordt minister van Oorlog. Wisjinsky, voormalig minister van Buit. Zaken wordt permanent gedelegeerde bij de V.N. Tot secretaris van het „Presidium" der opperste Sowjet werd „kameraad" Pegov benoemd. Mede zijn vice-premies Beria, Molotof, Boelganin en de zwager van Stalin, Kaganowitsj. De bekende maar schalken Wassilefsky en Tsjoeikof zijn vice-ministers van Oorlog gewor den. Reuter voegt hier nog aan toe, dat president Swemik zaj worden „aanbevolen" voor de functie van voorzitter van het Sowjet-vakverbond; de huidige voorzitter wordt van deze functie ontheven. De vierde zitting van de „Opperste Sowjet" zal op 4 Maart te Moskou worden gehouden. De bekendmaking van radio-Moskou, dat Malenkof benoemd is tot premier van de Sowj et-Unie, heeft bij de diplomaten, verbonden aan de Ver. Naties, zeer grote verrassingen verwekt. Velen hadden verwacht, dat na Stalins dood een „driemanschap" zou worden gevormd. Vermoedelijk betekent deze benoeming, dat nu een „strijd om de macht" in de Sowjet- Unie is uitgeschakeld. Aan deze benoeming, dus Malenkof in de plaats van Stalin, zijn in ieder geval grote consequenties verbonden. Nog meer ver rassing wekte het feit, dat Wisjinsky nu permanent gedelegeerde bij de Ver. Naties wordt. Hij is de bekwaamste communistische woordvoerder, die de V.N. heeft gekend. De benoeming van Molotof tot minister van Buit. Zaken, deed een aantal Westelijke diplomaten zich afvragen, of hij mis schien te zamen met Wisjinsky aanwezig zal zijn op de komende vergade ring der Assemblée in September. Uit het feit, dat Gromyko de Russische ambassadeur, zich naar New York begeeft om zich by de Sowjetafvaardiging te voegen, wordt de conclusie getrokken, dat Rusland bereid is voort te gaan met een nauwgezette behandeling van alle agenda punten. President Eisenhower, die gisteren zijn kabinet bijeenriep om de wereld situatie na Stalins dood opnieuw te overzien, heeft zich over de benoeming van Malenkof nog niet uitgelaten. Te oordelen naar ta.1 van uitspraken, aldus Reuter, is het zeker niet waarschijnlijk, dat de nieuwe Russische premier Malenkof een ver zoenenden politiek jegens het Westen zou voeren dan tot dusver. Steeds heeft hij de mond vol over „Amerikaanse oorlogsstokers" en dat Amerika de V.N. wil maken tot een orgaan van zijn dictatoriale politiek. Wat Korea betreft, zeide hij: „Ieder weet, dat Amerika Korea heeft aangevallen en thans poogt dit tot slavernij te bren gen. Kenners van Rusland te Stockholm menen zelfs, dat Molotof ontoegeeflijker zal zijn dan ooit, nu Stalin geen matigende invloed meer op hem kan uitoefenen. Stalin bijgezet naast Lenin Stalin zal worden bUgezet naast Lenin, in het grote rosekleurige mausoleum op het Rode Plein, vóór de muren van het Kremlin. Het Is hetzelfde bouwwerk, op de balustrade waarvan, hy zo menigmaal grote parades en défilé's heeft afgenomen. De bijzetting zal geschieden Maandag om 10 uur Nederlandse tijd. De begrafenis zal ongetwijfeld een geweldige plechtigheid worden. Thans heerst doodse stilte op het Rode Plein in Moskou, waar duizenden rouwende Sowjet-burgers samenstromen om de laatste eer te bewijzen aan maarschalk Stalin, die ligt opgebaard in de schitte rende zuilenzaal van het Huis der Vakbonden, eens de balzaal der Russische tsaren. Zy vormen een stoet van zestien kilometer lengte en staan in rijen van zestien opgesteld. Twee aan twee betreden zy de zaal met ontbloot hoofd, de ogen gericht op de draagbaar, waarop de geopende kist tegen een achtergrond van bloemkransen is opgesteld. De hoogste Sowjet-leiders wisselen elkaar af in de dodenwacht, die even als het défilé dag en nacht zal doorgaan, wel een week lang. De erewacht wordt elke vijf minuten afgelost. Een orkest speelt achter elkaar de treurmars van Chopin, afgewisseld door een jongenskoor, dat dodenmissen zingt, zoals eens voor overleden tsaren gezongen moeten zyn. Het défilé zet zich, bU het verlaten van het Huis der Vakbonden, een kilometer lang voort door de hoofdweg van Moskou, de Gorkistraat. Op affuit, gedekt dooi rode vlag Hoelang het stoffelijk overschot zal blijven rusten in de zuilenhal van de dom Sojoefoz is nog niet bekend, gemaakt. Het is een Russische traditie uit de oudste Tsarentijd, dat de kist van een overleden heerser zolang mogelijk geopend blijft, opdat men er zich van kan overtuigen, dat er geen bedrog in het spel is. Het lijk zal op een affuit, gedekt door de rode vlag en vele bloemen naar de laatste rust plaats worden gebracht. De onderscheidingen van Stalin zullen in de stoet, die ruim anderhalve km lang zal zijn, door de hoogste autoriteiten worden meegedragen. De irouwperiode zal vier dagèn duren. Panthéon voor Russische helden Aan een later Reuterbericht ontlenen wy nog, dat de erewacht bij Stalins baar wordt ingenomen door regerings- en partijleiders, ministers, maarschalken en gene raals. De eersten, die de wacht betrokken, waren Malenkof, Beria, Molotof, Worosjilof, Khroesjtsjef, Boelganin, Kaganowitsj, Mokojan en Swernik. De Sowjet- Unie, aldus radio-Moskou, zal in de Russische hoofdstad een Panthéon voor haar helden oprichten, dat voor het publiek toegankelijk zal zijn. Hiertoe is besloten door het bestuur van de partij en de raad van ministers. De stoffelijke resten van Lenin en Stalin zullen naar dit Panthéon worden overgebracht, zodra het gereed is. Evenzo de stoffelijke resten van andere prominente figuren uit het verleden. Uit Molenkots pen Een bepaalde zinsnede in de officiële Sowjetrussische verklaring, waarin mede deling werd gedaan van Stalins overlij den, heeft Vrijdagavond te Londen het aanzijn gegeven aan gissingen, dat het Malenkof was, die haar samenstelde. Deze zinsnede luidde: „Het is onze taak even goed te waken voor de eenheid der partij, als voor onze oogappel". Een overeenkomstige zinswending werd door Malenkof gebruikt in zijn grote rede óp het in October j.l. te Moskou gehoy- den congres der Russische communisti sche partij, waarbij hij eveneens over deze eenheid sprak. Ook andere passages in de bekendma-j WC11 „,I1SC„, JC1uuci. luu.® king doen aan Malenkofs stijl denken. |„De Oostenrijkers hebben geen enkele Hoe dikwijls was bij Stalins leger de parade vóór het Kremlin niet een groots opgezet machtsvertoon, om indruk te maken op de Rus sische burger en naar buiten op het Westen? Uit de oorspronkelijke anti-militaristische ideologie der Marxisten, ontpopte zich een tot aggressie afgeslepen wapen: leger, vloot, luchtmacht. Zal het sug gestieve militaire vertoon onder de nieuwe „stalen" heerser, Malen kof straks anders zijn? Klageniuitgeen rouwbetoon De zwart omfloerste Oostenrijkse vlag gen, die Vrijdag in Klagenfurt. de hoofd stad van Karinthië, van officiële gebou- hingen. leidden tot vinnige protesten Gromyko naai New Yoik gevlogen Gromyko, de Russische ambassadeur in Engeland, is gisteravono volkomen onver wacht met een stratocruiser naar New York vertrokken, waar hij de Assemblée der V.N. zal 'bijwonen. Hij vervangt Wis jinsky gedurende diens verblijf in Mos kou. Kort voor de start vèrklaarde hy niet te weten, wanneer hij in Londen terug zou zijn. Wisjinsky, de Russische minister van Buit. Zaken, thans vervangen door vertrokken, op weg naar Moskou. Giste- Molotof, is met de „Liberté" uit New York verscheen hy by verrassing in het gebouw der Verenigde Naties, waar hij zich sinds Stalins ziekte niet had laten i. Hij dankte de zestig leden van de politieke commissie, omdat zij een minuut stilte in acht hadden genmoen ter her denking van Stalin. De leider der Sowj et- delegatie was blijkbaar hevig aange- Halverwege zyn korte verklaring brak zijn stem, zo meldt A.P. HU onderdrukte snik en nam een slok water. Toen hy uitgesproken was liet hy het hoofd in de hand rusten en bedekte zUn gezicht. De blauw-witte vlag der V.N. hing half stok toen Wisjinsky met z(jn gevolg in i zwarte limousines, geëscorteerd door motorpolitie aankwam en vertrok. Veiligheidsmaatregelen in Burgaije, Albanië Volgens vluchtelingen uit Bulgarije zijn in dat land speicale veiligheidsmaatrege len getroffen. Troepen patrouilleren door iraten van Sofia en de politie in het gehele land heeft de oproep ontvangen haar waakzaamheid te vergroten. Volgens Zuidslavische persberichten vinden ongewone Zuidslavische troepen bewegingen langs de Albanese grens plaats. Vluchtelingen uit Albanië verkla ren, dat de Albanese bevolking het be richt van Stalins dood zonder spijt en zelfs met enthousiasme heeft ontvangen. reden om te treuren over het heengaan van de leider van een bewind, dat oorlog ononderbroken verhinderd heeft, dat met Oostenrijk een vredesverdrag werd gesloten, en dat ons land zyn vrij heid herkreeg", verklaarden zij luide. Eerste Russische commentaar Radio-Moskou citeert een hoofdartikel va<n ce Prawda, dat de eerste Russische commentaar bevat op de wijzigingen de bestuursorganen der party en in regering. De Pnawd'a is van oordeel, dat „Stalins getrouwe dicipelen en wapen broeders de bimuemlamdse en buitenlandse politiek, welke beantwoordt aan de tale betonigen van het yoQlk, met vastbe radenheid zuiden weten toe te passen. Het werk van Lenin en Stalin is over gegaan1 in vertrouwde handen. Onder de beproefde leiding van het centrale comité der partij en de Rusdsdhe rege ring, zal het volik vastberaden voorwaarts gaan op de weg derroemrijke over winningen. zoal6 deze weg door kame raad Stalin is uitgestippeld. Het pro gramma van het communisme, door Stalin uitgewerkt, zal volkomen werke lijkheid worden. De reorganisatie heeft ten doel elke onderbreking van het wenk der regering en der partij te vermijden'. Wij moeten uiterst waakzaam blijven in de vastberaden strijd tegen binnen- buitenlandee vijanden." De laatste eer aan Stalin Ook heeft radio-Moskou vanmorgen vroeg een beschrijving gegeven van eerbetoon rondom het stoffelijk c schot: „De dood heeft de trekken het gelaat, dat de gehele wereld zo trouwd en dierbaar is, niet veranderd". Het stoffelijk overschot rust op hoging, omgeven door palmen en bloe men. Boven de kist is een spandoek gebracht met de woorden „Proletariërs aller landen., verenigt u". De rode ster Een beeld van nog recente datum: maarschalk Stalin met Malenkof op het Kremlin tijdens een grote militaire parade. Zowel de oude als de nieuwe rode baas waren jaren dikke vrienden. Voor het portret van maarschalk Stalin condoleerde gisteren mr. J. Visser, buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister, de Russische ambassadeur in Nederland. Polen eist de MIG-15 van Denemarken op Machine van onschatbare waarde voor 't Westen Polen heeft gistermiddag in een scherpe nota de MIG-15 straaljager op geëist, die door een deserterende piloot het Deense eiland Bornholm gevlogen. In de nota wordt tevens i zocht, de piloot terug te zenden. Onmiddellijk heeft de Deense minister raad de nota achter gesloten deuren be sproken, maar over het resultaat is niets bekend gemaakt. (Zoals gemeld is de MIG van onschat bare waarde voor de Westerse vliegtuig experts. Een jaar geleden werd op Korea --- uiterst gevaarvolle actie ingezet, c verongelukte, doch niet verbrandde MIG van een heuveltop in Noord-Korea naar het Zuiden over te brengen. Deze machine was evenwel niet van het laatste type en bovendien-niet compleet. De ge noemde actie werd uitgevoerd door he licopters, beschermd door jachtvlieg tuigen. Red). De belangrijke verkeersweg Zutphen—Baak (onderdeel van ae weg ZutphenDoetinchem), die enkele jaren i.v.m. de wateroverlast afgesloten is ge weest, wordt Maandag weer openge steld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 1