Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | 23 februari 1953 | pagina 2

S.E.R. wenst voor akkerbouw
een Productschap

vö

'ï-nSiHeep
'OltlK'lilÖ

Uitkering bedraagt 80 a 90
van verdiensten over '52

Voor Hof te Karlsruhe is de
strijd weer ontbrand

Zestiende lijst met namen van
de slachtoffers

I

2

MAANDAG 23 FEBRUARI 195S N

Op mars naar de P.B.O.

„Wet moet worden aangepast aan practijk",
adviseert de raad aan de regering

DE SOCIAAL-ECONOMISCHE RAAD heeft gisteren een advies aan de
regering vastgesteld tot het instellen van een hoofdproductenschap voor
akkerbouwproducten en productschappen voor granen, zaden en peul
vruchten, voor aardappelen en voor veevoeder. Een amendement van prof.
mr W. F. de Gaay Fortman en vier anderen, dat beoogde, besturen van
organisaties te horen, voordat een productschap een verordening vaststelt,
werd met 22 tegen 17 stemmen verworpen.

Aan het begin bracht de voorzitter,
prof. mr F. de Vries, hot meeleven van
de raad met de slachtoffers van de wa
tersnood tot uiting. Hij sprak de hoop
uit. dat de schade snel hersteld zal zijn.

Bij de bespreking van het hoofdpro
ductschap voor akkerbouwproducten
werd een voorstel van prof. dr van der
Grinten overgenomen om de regering te
verzoeken door een spoedige wijziging
van de wet op de P.B.O. het instellen
van hoofdproductschappen mogelijk te
maken. De practijk vraagt hierom.

Bezwaren werden ingebracht tegen het
instellen van adviescommissies voor thee.
koffie, cacao en wijn onder het hoofd
productschap. Waarom, zo werd gevraagd,
stelt men hiervoor geen productschappen
in? Prof. dr J. Veraart, voorzitter van de
sub-commissie van voorbereiding, zei dat
de wet het instellen van sub-organen toe
staat. De wens tot het instellen van deze
advies-commissies kwam uit het bedrijfs
leven zelf. Uit de commissie kunnen pro
ductschappen groeien.

De heren Chabot en prof. Frietema
wilden aanvankelijgk vastgesteld zien.
dat de (verbruiks)-coöperaties in de be.
sturen der productschappen opgenomen
dienen te worden. Na breedvoerige dis
cussie hierover werd deze wens echter
geschrapt. Er werd aangevoerd, dat de
vaststelling zou leiden tot wensen van
andere groepen, zoals het groot-winkel
bedrijf, en voorts, dat in de practijk bij
de bestuursvorming deze organisaties
aan bod zullen komen.

De raad stelde een schrijven aan de
ministers voor P.B.O. en van Landbouw
vast, waarin wordt medegedeeld, dat ad
viezen voor het instellen van product
schappen voor vlas, vis, riet en griend,
hooi, stro en ruwvoeder door verder
gaand overleg nog niet gereed zijn. Over
wogen wordt een productschap voor bier
in te stellen.

Adviezen omtrent het instellen van
productschappen voor pluimvee en eieren,
suiker en voor zuivel stuitten voor.
alsnog af op technische bezwaren van de
zijde der organisaties. De kwestie der al
of niet gelijke vertegenwoordigingen van
werkgevers en werknemers spelen hier

i rol.

Een advies tot het instellen van
drijfscommissies voor de lederwar
kofferindustrie werd vastgesteld.

(Advertentie)

HOESTPRIKKEL, KUCHEN
fT\Dan

SL'JM-OPLOSSEND

Eden gaat ook naar
Rome op bezoek

Zijn politieke positie
is verzwakt

Eden, de Britse minister van Buitenl.
Zaken, zal behalve Athene en Ankara
ook Rome bezoeken, waar hij besprekin
gen zal voeren met premier De Gasperi.
Na het door Eden getekende accoord met
Naguib inzake de Soedan, wordt eerst
genoemde bedreigd door een politieke
campagne, vooral op touw gezet door
orthodoxe Conservatieven en andere
rechtse dagbladen. Hierop wijst de Lon-
dense corr. van Reuter Frasar Wighton.
Mede heeft reeds enige dagen geleden
de Londense corr. van de N.R.C. de
verzwakte positie van Eden in het licht
gesteld. In een hoofdartikel geschreven
door Lord Beavei-brook, gepubliceerd in
zijn „Daily News", wordt betoogd, dat
Eden dient plaats te maken voor een
andere minister, als hij niet de kracht
bezit om het hoofd te bieden aan de
Egyptische premier.

Churchillvóór 50 jaar

De Londense Evening News heeft in
de dagelijkse rubriek „50 jaar geleden"
het volgende nieuwtje gebracht:

„De heer Winston Churchill, lid van
het parlement, is tijdens een jachtpartij
met de meute van Warwickshire, in een
diepe beek gevallen".

1 be-

Het conflict met de
specialisten

Wat de regering er van zegt

Op de vragen van het Eerste Kamerlid
mr R. H. baron de Vos van Steenwijk
(V.V.D.) inzake de prijzenbeschikking
voor de honorering van specialisten heeft
minister prof, dr J. Zijlstra mede namens
de minister J. G. Suurhoff als gronden
voor deze maatregel genoemd, dat de
tarieven onredelijk waren verhoogd,
waardoor de honoraria met 16 procent
waren gestegen, hetgeen uit een oogpunt
van prijspolitiek niet aanvaardbaar was.
zolang een dergelijke stijging niet rede
lijkerwijze aannemelijk is gemaakt De
ziekenfondsorganisaties hebben geen be
zwaar tegen voortzetting der onderhan
delingen, doch de Nederlandse vereni
ging van specialisten wenst de bespre
kingen slechts voort te zetten als bepaal
de voorwaarden worden ingewilligd De
acute moeilijkheden ontstonden pas, toen
de specialisten te Breda en Tilburg wei
gerden de fondspatiënten te behandelen
op de tot op het ogenblik van de weige
ring geldende voorwaarden. Bij het
grootste deel der specialisten bestaat nog
bereidheid tot onderhandelen zonder
vooropstelling van bepaalde voorwaar
den. Partijdigheid van de voorzitter, die
de onderhandelingen leidt, is nooit ge
bleken en er is geen enkele reden om
deze te veronderstellen.

Schaderegeling voor middenstanders

Elke zakenman uit rampgebied kan bovendien
bij het rijk een crediet opnemen

T~\E DIRECTEUR-GENERAAL voor de Middenstand, dr W. L. Groeneveld
-L' Meyer, heeft Zaterdag in Zierikzee besprekingen gevoerd met de
middenstandscentrale aldaar. Hier is de schaderegeling uiteengezet, zoals
deze vermoedelijk voor de middenstand in de rampgebieden zal gelden. De
regeling is nog niet definitief, daar de minister er nog zyn goedkeuring
aan moet geven. Circa 80 tot 90 procent van de verdiensten in 1952 zal als
steun worden uitgekeerd.

De wLmkelders dienen voor ce vast
stelling van het bedrag een balans over
1952 over te leggen. Is deze balans nog
niet gereed, dan zal de balans van 1951
als basis dienen.

Een soontgelijike regeling geldt voor
hen, die, doordat velen van hun klanten
zijn vertrokken, ernstige verliezen lijden.
Zij krijgen overbruggingssteun. Een
nauwkeurige boekhouding is voor deze

De regeling geldt ook voor hen. die
na een periode van evacuatie in hun zaak
terugkeren, terwijl nog niet al hun klan
ten in de plaats van inwoning terug zijn.

De vraag of elke zakenman uit de
rampgebieden bij het rijk een crediet
kan opnemen, werd door de heer Groe.

Antiquaar gaf inbreker
situatie-schetsje

Om hem zijn slag te laten slaan

Tegen dc 65-jarige Amsterdamse anti
quaar J. T., die door het geven van tips
een inbraak zou hebben uitgelokt, is
dezer dagen voor het A'damse gerechts
hof twee jaar geëist. Wegens kans op
ontvluchting werd hij Onmiddellijk ge-

De rechtbank had de antiquaar onlangs
tot zes maanden veroordeeld. In hoger
beroep gekomen, deed verdachte zijn
zaak thans veel kwaad, door ondanks
verpletterende getuigenverklaringen hard
nekkig te ontkennen. De grijsaard had
aan de 32-j. Amsterdammer J. B., die
inmiddels tot anderhalf jaar is veroor
deeld, Inlichtingen en zelfs een situatie-
schetsje verschaft over een eenzaam ge
legen villa bij Warnsveld. Van de bult
streek hij een deel op.

Uitspraak op 5 Maart.

Grieks-Nederlands cultureel
accoord

Binnenkort is de ondertekening te
verwachten van een Grieks-Nederlands
Cultureel accoord, dat evenals de andere
culturele accoorden voorziet in de uit
wisseling van hoogleraren, studenten en
kunstenaars. In Nederland zal een Ne
derlandse en ln Athene een Griekse
commissie werkzaam zijn voor de uit
voering van dit verdrag.

neveld Meijer bevestigend beantwoord
Dit crediet staat los van de schade—af
wikkeling en wordt bijvoorbeeld ver
strekt aan mensen, die kunnen aantonen,
dat zij nog grote kapitalen hebben uit
staan, die voorlopig oninbaar zullen zijn.
Oredaiet wordt ook gegeven ter aanvul
ling van de voo-raad Winkeliers, wier
gehele voorraad een prooi van het
ter is geworden en die bij voorbeeld 70
pet krijgen uitgekeerd, kunnen voo
resterende 30 pet crediet opvragen. Bij
deze eredietaanwagen dienen afschrif-
ten van de laatste balans te worden
overgelegd.

Motor van opgebrachte
tanker onttakeld

Reparatieschuld van 1,35 min.
gulden

Naar de West-Duitse waterpolitie
Bremen meedeelt, is de machine van
7.000 ton metende Turkse tankboot
Raman op gerechtelijk bevel gedeeltelijk
onttakeld teneinde te verhinderen, dat
het vaartuig opnieuw zee kiest.

De tankboot werd in December
vorige jaar aan de ketting gelegd omdat
de kosten v
welke door
verricht niet werde» betaald- Het gaat
om een bedrag van ongeveer 1.350 000
gulden.

Twee dagen geleden poogde het schip
zee te kiezen, doch het werd, zoals ge
meld, na een achtervolging van drie uur
door de waterpolitie weer opgebracht.

Bleiswijkse spaarders gedupeerd

Directeur leende ton uit
uitgeputte bank

Rechtbank verlengt surséance
van betaling

Bij de opheffing van de Alg. Spaarbank
voor Bleiswijk en Omstreken, waaraan
in December surséance van betaling werd
verleend, zou ongeveer 80 pet van het
geld der spaarders resteren. Voor de aan
deelhouders zou het verlies 60 75 pet
bedragen. Dit deelde de bewindvoerder,
D. A. v. d Linde, in Rotterdam mee
een vergadering van honderden
schuldeisers, meldt De Tel.

Daar er nog een mogelijkheid bestaat,
dat een andere bank het bedrijf zal
cvernemen. besloot men tot verlenging
van dc surséance. De rechtbank bepaalde
daarna de verlenging op een tijd van
anderhalf jaar.

De oud-directeur W. H. heeft volgens
de bewindvoerder zelf 'n crediet van on
geveer f 100 000 opgenomen, in samen
werking met zijn broer. Deze schuld
heeft hij voor f 70.000 verminderd door
zijn huis aan de bank te verkopen. De

ist zal moeilijk te varhalen zijn.

Utrecht moet tweemaal
een raad kiezen

Het plan van de in de Utrechtse ge
meenteraad vertegenwoordigde partijen.

op 29 Mei bij de raadsverkiezingen de
candidaten te laten kiezen bij enkele can-
didaatstelling, omdat wellicht binnen af
zienbare tijd opnieuw een verkiezing
moet worden gehouden in verband met
de Utrechtse grenswijziging, gaat niet
door. De Republikeinse Volkspartij, die
thans nog niet in de raad is vertegen
woordigd, heeft namelijk besloten aan de
gemeenteraadsverkiezing in Mei déél te

Bussumse tandarts verdacht
van oplichting

Tegen de tandarts A. P S.. tot voo:
kort in Bussum. wordt een onderzoek in
gesteld. daar hij verdacht wordt het Alge-
Ziekenfonds Bussum te hebben op
gelicht.

S. zou bij genoemd ziekenfonds reke
ningen hebben ingediend (en de afreke
ning hiervan hebben ontvangen) waar
van een zeer groot aantal opzettelijke on
juist zijn zou ingevuld.

De tandarts wilde emigreren, maar de
justitie heeft nem dit belet. S. verblijft
thans te Rotterdam en zou tegen borg
stelling op vrije voeten zijn.

Gemeenten maakten ontwerp
van politiewet

De Vereniging van Nederlandse Ge
meenten heeft aan de oplossing van he
reeds vele jaren hangende politaevraag-
stuk een gemeentelijke bijdrage willen
leveren en aan de ministers van Binnen
landse zaken en Justitie een ontwerp ge
zonden van een politiewet. Het ontwerp
is het resultaat van beraad in gemeente
lijke kring.

Schade op 100.000 geschat

Schoeniabriek aigebrand
in Kaatsheuvel

De schoenfabriek van de finma Th.
Boxtel te Kaatsheuvel is Zaterdagnacht
door brand totaal verwoest. Alle machi
nerieën en voorraden gingen verloren,
reparatiewerkzaa-mheden. De schade bedraagt ruim een ton en
werf te Bremen waren wordt gedeeltelijk door verzekering ge-

De lonen van het personeel, vijfentwin
tig man. zijn gedekt door bedrijfsschade-
verzekering.

De fabriek was van betonplaten
hout gebouwd. De oorzaak van de brand
is vermoedelijk kortsluiting.

Is de herbewapening van West-Duitsland
overeenkomstig de grondwet

Voor het Duitse Constitutionele Hof
(Tweede Kamer) in Karlsruhe, is dezer da
gen de strijd om de Duitse herbewapening
voortgezet. De socialisten die zich ver
zetten tegen de herbewapening trachtten
een uitspraak van het Hof te voorkomen.

Hot gaat om de vraag of de Duitse
volksvertegenwoordiging het verdrag met
een gewone meerderheid kan goedkeuren,
of dat in dit speciale geval een tweederde
meerderheid vereist is.

De drie regeringspartijen, Christen-
Democraten, Vrije Democraten en de
Duitse Partij, hebben het Hof verzocht
deze kwestie te behandelen vóór de
stemming in de volksvertegenwoordiging.

De socialisten hebben het recht van de
coalitiepartijen betwist, om een dergelijk
verzoek in te dienen

De verdediger van de coalitiepartijen,
dr Kiesinger, bracht hiertegen in, dat de
partijen wel degelijk gerechtigd waren
een dergelijk verzoek in te dienen, zonder
speciale parlementaire actie. Bovendien
hebben de socialisten de constitutionele
rechten van de coalitieleden aangetast
door hen er van te beschuldigen, pogingen
te doen om de grondwet te ontduiken.

Wij tekenen hierbij aan, dat de verdra
gen reeds in tweede lezing door de Bonds-
waren aanvaard De stemming in
derde lezing werd uitgesteld, hangende
een beslissing van het Constitutionele
Hof. In de huidige Bondsdag beschikt de
coalitie niet over voldoende zetels om de
meerderheid van tweederden, vereist voor
grondwetswijziging, te verkrijgen. De
coalitie verzocht gisteren het Hof te be
palen, dat ratificatie der verdragen „met
eenvoudige meerderheid" wettig zou zijn.

Buitenlandse naam voor
N.H.M.

Op een 24 dezer te houden vergade
ring der Nederlandsche Handel Maat
schappij N.V. komt een statutenwijziging
aan de orde ter schepping van de mo
gelijkheid om in het verkeer met het
buitenland de naam Netherlands Tra
ding Society (Bankers) in te voeren.
Ook wordt de winstverdeling gewijzigd
met het doel na uitkering van 4 pet op
het geplaatste aandelenkapitaal en na
dat 20 pet op de rekening reserve is ge
bracht, aan de directie 15 (thans 7%) pet
uit te keren en aan commissarissen 5
(214) pet. Tevens ligt het in de bedoe
ling het aantal commissarissen met 1 uit
te breiden.

Hieronder volgt de zestiende lijst
van slachtoffers van de watersnood,
uitgegeven door het Informatie
bureau van het Nederlandse Rode
Kruis:

Fijnaart

Geborgen: Verhagen Johanna Hen-
drika, Sophia, geb.: 2-7-21 te Willem
stad. Laaste adres: D 242.

Van Mourik, Cornelis Johannes,
geb.: 30-7-51 te Fijnaart. Laatste adres:
D 161-

Halsteren

Van Meer. Leonardus, Adrianus
Hendrilcus. geb-: 10-7-50 te Halsteren.
Laatste adres: B 336.

Roks, Johannes Cornelis. geb:
15-1-32 te Halsteren. Laaste adres:
B 338.

Roks. Cornelis, geb.: 28-1-99 te Hal
steren, echtgenoot van Petronella van
Ostra. Laaste adres: B 338.

Paulus. Cornelia Petrónella Antoni.
geb.: 5-11-49.

Paulus. Marinus, geb-: 4-2-15 te Hal
steren, echtgenoot van Philomena van
Elzakker. Laatste adres: B 340-
Oude Tonge

Geborgen: Knops, Willem, geb.:
4-9-38.

Stavenisse

Geborgen: De Graaf, Cornelia, geb.:
8-3-77 te Stavenisse. echtgenote van

Jan Goedegebuure. Laatste adres:
Oudelandsedij k A 92.

Wesdorp, Aaltje, geb.: 25-12-85 te
Stavenisse, echtgenote van Willem
Wielaard. Laatste adres: Kerkstraat
A 315.

Goedegebuure. Jan, geb.: 20-9-68 te
Stavenisse. echtgenoot van Cornelia
ie Graaf. Laatste adres: Oudelandse-
dijk A 92-

Stoutjesdijk, Wilhelmina, geb.:
20-4-88 te Stavenisse. Laatste adres:
Wilhelminastraat A 252.

Van Oeveren. Johanna, geb.: 5-9-67
te Stavenise, weduwe van Johannes
Stoutjesdijk. Laatste adres: Wilhel
minastraat A 252.

Steendük, Cornelis Pieier. geb
2-1-86 te Stavenisse. Laatste adres:
Kerkstraat A 362.

Den Braber, Cornelis Leendert, geb.:
11-12-19 te Stavenisse. Laatste adres:
Kerkstraat A 348-

Moerland, Leendert. geb.: 22-12-85 ie
St. Philipsland. Laatste adres: Kerk
straat A 349.

Potappel, Pieter. Jacob, geb.: 3-7-14
te Stavenisse. Laatste adres: Kerk
straat A 312.

Kortgene

Aanvulling en rectifioatie 6e lijst:

Geborgen: Jacobs, Augustine, geb.:
5-2-13, weduwe van Keysdeniers.
Laatste adres: Torendijk 117.

(Advertentie)

9 zenuwpijn ykiespijn

Tergende pijnen..duldeloos,maar niet hope.
loos, want'AKKERTJES'verslaan alle
pijnen snel en zeker. Weiger namaak, (f /f\V\

AKKERTJES fr

helpen direct/

Na de aardbeving

Ned. Rode Kruis helpt
in Perzië

Naar aanleiding van de aardbevings
ramp in Perzië. waarbij 1500 personen
dakloos zijn geworden, heeft de Neder
landse regering in overleg met het Neder
landse Rode Kruis besloten as. Woens
dag per K.L M. een zending v
300 kg medicamenten te sturen.

Vreemd natuurverschijn
sel in Indië

Een berg verzonk in de grond

De Goenoeng Batjak, die ongevcei
km van Gorang-Gareng in het Madioense
lag. is volgens het Indonesische dagblad
Nasional thans verdwenen. Op de plaats.

eens de berg heeft gestaan, bevindt
zich thans een kom van 2 meter diep

sen oppervlak van ruim een ba. Het
verdwijningsproces heeft zich
periode van ongeveer twee weken vol
trokken. Op 23 Januari hoorde het dorps
hoofd van Tapen, die zijn sawah be
werkte, een ontploffing, welke gevolgd,
werd door een aardschok. Op 24 Januari
zag de bevolking, dat een deel va
berg was ingestort. Langzamerhand
dwenen. ook de andere delen tot e
9 Februari een kom ontstond. Men vreest
r in de kom vergiftige gassen zullen

Geen Russische diplomaten
meer in Israël

Pavel Yersjoff, de voormalige Rus
sische gezant in Israël, is dezer dagen naar
Moskou vertrokken, uitgeleide gedaan
door bijna alle gezanten van de satel
lietstaten.

Yersjoff was de laatste Kus die Israël
verliet: - het overige legatie-personeel w
a'. eerder naar Moskou vertrokken.

H«t_ Israëlische ministerie van Buitenl.
Zaken heeft gisteren bekend gemaakt, dat
de zaakgelastigde van Bulgarije in Tel
Avh de Israëlische regering heeft doen
weten, dat de Sowjet-Unie de Bulgaarse
regering heeft verzocht, zich te belasten
m t het behartigen van -de Russische be
langen in Israël.

Ontsnapte sprak met pers
Ned. ambassade bevreemd
over interview

Duitse regering politie doet
haar best
De Westduitse Bondsregering heeft
dezer dagen opnieuw de verzekering gege
ven, dat de Duitse politie alles in het werk
zal stellen om de vijf nog voortvluchtige
gevangenen van Breda te arresteren.,
Deze verzekering werd gegeven nadat de
Nederlandse ambassadeur in Bonn, de
heer A. Th. Lamping, er de Duiftse rege
ring op attent had gemaakt, dat een der
voortvtuchtigen (Touseul) in de gelegen
heid was geweest aan de Duitse krant
Der Mittag een in térview toe te
De Nederlandse ambassadeur drukte zijn
bevreemding uit over het feit, dat zulk
een onderhoud kon plaats hebben, ter
wijl de Duitse politie er nog steeds mei
in geslaagd is, enig spoor van de voort
vluchtige misdadigers te ontdekken.

De Nederlandse ambassade heeft voorts
aan het dagblad Der Mittag in Dussel-
dorp het vonnis toegezonden, dat over
Touseul geveld is.

Inspectie Nijverheidsonderwijs
uitgebreid

Per 1 Mei a s. is de benoeming te ver
wachten van ir G. Slot, thans directeur
van de M.T.S. te Venlo, tot inspecteur
van het Nijverheidsonderwijs. Met het
oog op plannen tot uitbreiding en ver
nieuwing van dit onderwijs, wordt het
aantal inspecteurs uitgebreid.

In Gemert is de bouw van een am
bachtsschool aanbesteed; laagste in
schrijver was W. v. d. Laar te Boxtel met
307.750 (hoogste 390.000).

Van het erf van School en Kerk

Beroepingswerk

Ncd. Herv. Kerk

Beroepen: te Huizen (N.H.) L. Vroeg-
idewey te Papendrecht; benoemd tot
hulppred. te Delft ds G. E. Huizing te
Dreischor; benoemd tot hulppred. in de
- 'meente „Mijnstreek" W. D
v. d. Kaaden. catecheet te Kaalheide
Bedankt voor de benoeming tot hulp-
J-i - aéorp-Callantsoog W J
Elden, as. era. pred. te Haarlem: voor
Voorburg ds J. v. d. Velden te Rotter-

Gcref. Kerk (art. 31 K.O.)

Beroepen: te Voorburg (Z.H.) ds J
Verkade te Zuidwolde (Dr.)

Chr. Geref. Kerken
Bedankt: voor Ililversum-Oost M
Baan te Dordrecht.

Bijbelkiosk Vereniging
bestaat 25 jaar

De Bijbel Kiosk Vereniging viert dit
jaar het 25-jarig bestaan Er is onder de
contribuanten een actie gaande om eer
feestgave bijeen te brengen Het adres var
de Vereniging is: Keizersgracht 756. Am
sterdam, giro 230703

Ned. priester in China
veroordeeld

Vijf Europese R.K missionarissen zijn
in Tientsin (rood China) veroordeeld tot
310 jaar gevangenisstraf wegens „spion-
nage" De priesters zijn al achttien maan
den in de gevangenis. Zij gaven onder
richt aan dé Tsin Koe-universiteit te
Tientsin. Tot de vijf veroordeelden be
hoort de 38-jarige Nederlander Henri
Marie Herman, die tien jaar kreeg,
meldt Ass Press

Jezuïeten weer naar
Noorwegen

De laatste tijd voeren verschillende
Noorse bladen een pleidooi
schrappen van de bepaling in de Grond
wet, waarbij het de Orde dér Jezuïeten
verbodep is in Noorwegen te arbeiden
Een van de meest gezaghebbende pleit
bezorgers jn dezen is de vroegere primaat
der Noorse Lutherse Kerk, bisschop
Eivind Berggrav Het Jezuïetenverbod
dateert van 1814. Er zijn thans slechts
ongeveer 4000 Rooms Katholieken
Noorwegen, maar zij verkrijgen in
openbare leven steeds meer invloed. In
1908 werd een voorstel tot wijziging
het verbod door de nationale vergadering
van Lutherse predikanten met grote
meerderheid verworpen, doch men meent
dat daar nu een belangrijke kentering in
gekomen is. Er is nog verzet tegen de
opheffing van het verbod, doch n
gelooft dat de predikantenvergadering
toch het voorstel van de regering, om
opheffing over te gaan, zal steunen.

Een dergelijk verbod bestaat ook in
Zwitserland. Een hevige actie van R.K
zijde er tegen is de laatste tijd gaande,
doch de Evangelische Pressedienst te
Zürich meent dat een scherp optreden
tegen overtreding van het verbod binnen
kort zal plaats hebben, al venvacht deze
persdienst niet, dat de Jezuïeten die uit
sluitend in de Protestantse steden worden
ingezet, zich nu wat gewetensvoller zullen
gedragen met betrekking tot de Grond-

Nieuwe opleiding in Delft
textielingenieur

De minister van O., K. en W. heeft ii
beginsel ingestemd met het soheppei
de T.H. te Delft van een afstudeer
richting voor werktuigbouwkundige in
genieurs op textielgebied. De textiel
industrie heeft namelijk grote behoeft»
textielin-genieurs die in staat ziji
bepaalde reparaties aan machines zelf
standig te verrichten en zo nodig aai
die machines uitbreiding te geven Bo-
vendden kent men in ons land geen fa
brieken waar textielmachines worden
aardigd Daarom zal door deze af.
studeerrichting in de toekomst een groj
tere mogelijkheid worden gegeven aar Op
de Ned. machine-industrie 'Iet onder- scj.
wijs zal worden gegeven in nauwe sa-
menwerking met de hogere lextielscho- blE
:e Enschede en Tilburg. Vermoede: val
kan de opleiding met de cursus
1953—1954 starten. j 1

11 sta:

Voor Waterbouwkundig Ke
laboratorium te Delft de

(Van onze Parlementsredacteur)
De Tweede Kamer heeft dezer dagen aart ver
genomen het wetsontwerp, waardoor he:w0,
bedrijfskapitaal van de Stichting Water; ster
bouwkundig Laboratorium te Delft i
een half millioen wordt verhoogd.
Posthumus (P.v.d.A.) vroeg, mede
het oog op de uitbreiding van de we
zaamheden van de stichting in verbanq4
met de onderzoekingen, nodig ter
strijding van de gevolgen van de waters
nood, of het kapitaal nu wel groot gel
noeg zou zijn. Minister Algera antwoo™Lro
de, dat het hem bekend was, dat. hej«__
bestuur der Stichting er over denkt,
nieuwe aanvraag tot verhoging van 1
bedrijfskapitaal in te zenden. Hij zegd^
toe, deze aanvraag in welwillende
weging te zullen nemen.

Wageningse studenten
houden Landbouwcongres

Het Finse volk en de
kerk

Iq Finland is een enquête gehouden dm
trent de houding, die het Finse volk in
neemt ten aanzien van het Christendom
en van de Luth Kerk in het bijzonder.
Het blijkt dat 85 pet van de ondervraagd)
ouders hun kinderen had leren bidden ei
63 pet de kinderen naar de Zondags
school zond. Van de ondervraagden meen
de 81 pet dat godsdienstonderwijs nood
zakelijk en nuttig was. De kerkdiensten
door de radio worden geregeld door 44
pet beluisterd, 38 pet doet het „nu
dan". Een kleine meerderheid sprak zich
uit voor de wenselijkheid om vro
lijke theologen tot het ambt toe te laten
Speciaal de mannen drongen er op
dat de activiteit van de kerk zich
ontwikkelde in een practische richting
De kerk moet zich meer inlaten mi
dagelijkse problemen van de moderne
mer.s. De gemeenten in de industriesteden
hebben weinig contact met de kerk. Een
direct vijandige houding ten opzichte v;
de kerk wordt slechts zelden gevonden.

Het lied der aethergolven

DINSDAG 24 FEBRUARI

sum I. 402 m. AVRO: 7.00 Nieuws
m, VPRO: 750 Dagopening AVRO:
uws 8.10 Gram. 9 00 Morgenwijding
deren 9.23 Voor de huisvrouw 9.35
10.30 Voor de kleuters 11.00 R VU.:

.30 Gram.
'oor de vri
.30 Lichte

»n zang 2 00 ..Zeg eens. Amerika
2.40 Schoolradio 3.00 Gram. 3 1
>uw 3 45 Gram. 4 30 Voor de Jeug-
muziek 5 50 Militaire caUseri
s 6 15 Pianospel 6 30 R.V.U M
Eyk: „Grepen uit de pe:
inwet" 7.00 Fr:
i pari

9 50 Tlroler muziek 10 35 An
luziek 10 45 Buitenlands over

i 1.1.15 ..New York calling." 11.20

-12,00 „Lucia dl Laï

7.10 Gra

18

Lajos een beambte van de gevangenis aansprak?
Doch... de schipper had gelijk toen hij beweerde,
dat hulp van zo iemand nodig zou zijn.

Hoe kreeg je die hulp? Hoe kwam je onop-
Hij had de man al meer uit de gevangenispoort vallend met zo iemand in aanraking?

HOOFDSTUK Vn
Hulp

12.00 Nieuw

orde. En daar wist de schipper ook geen weg op. opzet gevolgd of niet? En als dat zo was, wat
Toen vond Lajos die weg. Schijnbaar toevallig, zou die ketter-vijand dan doen, als hij zag. dat

„Die vent zal ik in de gaten houden", bromde
de handwerksgezel bij zichzelf, toen hij op straat
liep. „Dat zoontje van een gevangen ketter-pre-
dikant... Daar heb ik wel een paar dagen voor
over." En met een nijdig glimlachje: „Hij heeft
gezorgd, dat ik geen werk heb hij heeft ook
gezorgd, dat ik wèl tijd heb."

De volgende dagen zwierf Lajos herhaaldelijk
in de buurt van de gevangenis. Hij nam het ge
bouw van alle kanten op hij dacht uit, hoe een
gevangene er het beste uit kon ontsnappen hij
zocht verschillende wegen door het warnet van
straten in de omtrek waarlangs een ontsnapte
gevangene weg zou kunnen komen. Eén weg vond
hij, die sneller dan hij had verwacht naar de
Donau-oever leidde en toen had hij een paar
namiddagen er aan besteed om te trachten zijn
kennis, de schipper te vinden. Daar was hij in
geslaagd: eerder dan in het opzetten van een
plan, om vader buiten de gevangenismuren te

krijgen. hoe licht kon het argwaan wekken, als een vreem- sussen. Een paar vrouwen kwamen toegelopen;

„Daar zul je hulp voor nodig hebben van de een praatje begon en al was het nog zo voor- een man ook...
iemand in de gevangenis had de schipper ge- zjcj1jjg naar gevangenen informeerdelNee.dat „Dat was op het kantte af", zei één van de
zegd, toen Lajos met hem over een ontvluchtings- hgd Lajos nog njet aangedurfd. vrouwen. „Die kerels rijden en rossen maar!"

plan sprak. „En om die te krijgen, zal niet En er was nog ietSi dat hem weerhouden had. „Papa! Papa!" riep het ventje en strekte zijn
meevallen. Hij had een keer de handwerksgezel zien staan armpjes uit naar de man.

Hij had verteld, op welke tijden en dagen hij praten met de schildwacht bij de gevangenis; hij „Mijn jochie", zei die. Hij nam het kind van
met zijn schuit in Buda lag. „En altijd op de- had een andere keer gezien, hoe iemand haastig Lajos over het nestelde zich, nasnikkend nog,
zelfde plaats", had hij er bij gevoegd. onder een luifel wegdook, toen hij omkeek. En tegen zijn schouders.

„Dat is dus tot zover in orde." hoewel hij niet met zekerheid had herkend die „Ik ben u wel zeer dankbaar, sinjeur"^ zei de

Maar de hoofdzaak... De vraag, hoe met vader iemand had verdacht veel van zijn reismakker- vader,
in verbinding te komen; hoe hem in staat te te-water weg gehad. Het had Lajos een vaag ge- Lajos herkende hem: het was de man, die hij
stellen te ontvluchten. Dat was nog lang niét in voel van onveiligheid gegeven: werd hij nu met had Willen, maar niet durven -aanspreken. -J-bori^'-spei'r

zien "komen was hem zelfs al eens gevolgd met L overiegde dat voor de zoveelste maal,
weifelend voornemen, hem aan te spreken toen hj- een middag weer in het park de ach-
Maar hij was daar met toe gekomen: hij wist tergeve] van de gevangenis opnam; voor de zö-
s mets, helemaal mets van de vent af. En vee]ste maal zich voorstelde, hoe een gevangene
daar zou kunnen uitbreken. Plotseling hoorde hij
geroep, geschreeuw; een ruiter kwam aangélop-
peren een jochie, dat spelend een bal naliep,
struikelde vlak voor het paard! Snel als een ge
dachte schoot Lajos toe griste de dreumes weg
van voor de forse poten... De ruiter rukte zijn
rijdier met de teugel terug. Toen hij -zag, dat het
kind veilig was, vierde hij de toom weer, drukte
de sporen in de flanken van zijn beest en galop
peerde onbekommerd en onverschillig verder.

Met het verschrikte kind in de armen stond
Lajos probeerde het jammerende kereltje te

DE HONGAARSE
GALEISLAAF

door H. TE MERWE

1-1.00 Voor de vrouw 14.30 Sc
Gram. 12.55 Zonnewijzer 1.0
Actualiteiten 1 25 Amusemer
„Laicmé". opera (2e acte) (gr f
radio 3.30 „Ben je zestig?"

4.00 Voor
de jeugd 5.15
Regeringsuit-

:ndir.gDrs F. C Kamma
ukken in Nieuw-Guinea" 6 00 Lichte raü-
ek 6 15 Gram. fi 20 Sportpraatje 6.30 Vooi
jeugd 7.00 Nieuws 7 10 Gram 7 15 Uil
et Boek der boeken" 7.30 Gram. 8 26" De
- - n 8 30 Lijdensmeditatie 9 30 Gram
bel 10 CO Radio Philh
45 Avondgebed 11.0C

Engf

Fluit
est - en solist 10.
iws 1-1.15 Pianokwa
BBC. 330
Orgel 1.25 Voor de

Vespers

■beider

Schoolradio

BBC Midland'Ligh. 5SH9I 0,

Voor de kinderen 7.00 Nieuws 7 15 Sport T.
Anecdotes en muziek 8.00 Hoorspel 8.;
Viool en plano 9 00 Klankbeeld 10 00 Nieuw
O ia Wereldcommentaar 10 30 Gev. pre
gramma 11.00 „Encounter of Belief" 1130
1203°Nle 11 45 Parlement50verzlcht 12 00—
Engeland. BBC. 1500 en 247 m. 12 00 Mri
dagboek 12.15 Dansmuziek 1.00 Par.

rding

4 45 Accordeon

boek 5.30 Licht

6.39 Vc-rzoekprogi

1 16 Vragenbeantw

kinderei

lek 4 30 Orgel

orkest 2

00 Lichte mu
kest 5.15 Mr
•rkest

jeugd 7.45 Hoorspel' 8 00 Nll„J.„
8 30 Hoorspel 9 00 Gev. programma
Klankbeeld 11.00 Nieuws 11.20 Llcht<

4ït 12.20 Caslno-orkes

10.00

-.05 Voord:

12 56—1 00 Nieuws
- ankrUk. Nat. Progr. 347 m. 12.30 Concert
1.45 Zangrecital 2.00 Nieuws 2.06
mdlng 7.00

1 00 Ni
Flultrecltal 6

Gram. 800 Kamet

rik 10.20 Hoorspel

Amerika:

14-45 Gram. 12 50 Koersei

3 30 Gram. 5.00 Nieuws 5.10 Gra-
5.15 Voor de kleuters 5.30
5.50 Boekbespreking 6 00 Pianorecital
or de soldaten 7.00 Nieuws 7.40 Gram
Omroeporkest 9.00 Gram

30 VcH
7 50 Caus

30 Declamatie
Lichte muziek

481 m. 12.06 Llohte muziek 1.00
.10 Gram. 4.00 Lichte muziek 5.00
.15 Gram. 5.30 Zang en piano 6 30
45 Nieuws 8 00 „Ciboulette". ope-
I Gram. 10 00 Nieuws 10.10 Lichte

uzlek
BBC

Nederland: 10 00—1Ó30
■gesprek r

/ice. Uitzendingen voor
Niéuws. Vraag-
i onze luisteraars Boeken en
ip 224 en 49 m

Televisie Lopik.

DINSDAG VARA 20.15—21.45 „Vla Llasa-

chrlJVér

Die

Het Wagenlngs Studentencorps en diis
Wageningse Vrouwelijke Studenten VejTot
eniging organiseren t.g.v. het zevendi
lustrum van de Landbouw-hogeschool oj
7 Maart een lezingencyclus. Over
aamenwerking in de Europese landbouti
zal gesproken worden door de ministeri
Beyen en Mansholt, door prof. dr P,
Kuin (van Unilever te Londen) en d|
heer L. Rabot, voorzitter van de commiS|
sie tot voorbereiding van de confcrenti)
van ministers van landbouw van d1
zestien landen.

Academische

AMSTERDAM. 21 Febr G U. Gi

enschappen (sectie C) G D Melk. Zaandam
AMSTERDAM. 20 Febr. V U. Geslaagd voc'
theologie R. Siertsema te Haarlen

gbr Geslaagd- 3tts-e:

Raard (Fr H F M f
renth. Groningen en 1

Wittéveen. Leeuwarden. P Bangma. Leeuwar-
den, L dc Boer, Berllkum en H K Glas. Lop-
persum.

GRONINGEN, 20 Febr. Geslaagd voor arts- i
ex. Ie ged. H F M Donders te Leiden. i
GRONINGEN, 21 Febr. Geslaagd voor ap<h i
thekers-ex, le ged.: P C van der Schaaf, Groi
ningen; apothekers-ex 2e ged.: mej. G 1 Vei

Toch is het zo!

de

we de honderden vreemdsoortige pro- ch:
cessen die zich in het organisme vol- tro
trekken, nogal vanzelfsprekend ple
gen te vinden. Wc staan er zelden een
ogenblik bij stil. Van kleine baby af be
tot de volwassen leeftijd toe, groeien
we en tot de dagen van dc ouder
dom behouden we zo ongeveer de- wc
zelfde lengte. Zelden komt het ech-
ter ln ons op, dat alleen al de groei
een zo uiterst merkwaardig proces is, de
evenals het verschijnsel dat we niet
altijd maar doorgroeien, of dat we a0
allemaal ruwweg van dezelfde afme- e6]
ting zijn. Geen enkel mens groeit uit
tot de lengte van een kerktoren, noch va
wordt er één gevonden ter grootte-

Deze en talloos andere processen
ons lichaam worden geregeld door
hormonen, welke (meestal) door be
paalde klieren worden gevormd. Eén
van die klieren, t.w. de schildklier,
kennen we allen bij name; h
worden de stoffen gevormd die
Invloed uitoefenen op de Btofwisse-
lingssnelheid.

Nu is gebleken, dat de schildklier
bij kikkers en salamanders ook in
vloed uitoefent op de gedaanteverwis
seling van deze dieren. Neemt men
bjjv. bij een kikkervisje dat reeds
achterpoten heeft en tevens nog in
het bezit is van een staart, de schild
klier weg, dan staat de gedaante
verwisseling stil, maar de groei zet
zich voort. Er ontstaan dan ia
die de grootte hebben van 'n volwas
sen dier. Krijgen deze grote larven
schildklierhormonen toegediend, dan
wordt de eertijds afgebroken gedaan
teverwisseling weer voortgezet, maar
de larvale organen die afgebroken
moeten worden, blijven behouden.

De larve van de axolotl die in
Mexico door onbekende oorzaken
nooit tot een gedaanteverwisseling
komt en dus waterdier blijft, blijkt
bij toediening van schildkllerextract
echter een gedaanteverwisseling te
ondergaan en wordt een landsalaman-
der, zodat de mysterieuze metamor
fose welke dit dier in een Parijs'
aquarium onderging en waarv;
wij de laatste week melding maakti
eveneens aan verhoogde werki: g
van de schildklier moet worden toe
geschreven.

De hoeveelheden schildklierextract
die voor het ondergaan van deze ge
daanteverwisseling nodig zijn, bedra
gen onbegrijpelijk kleine quanta.
Een axolotl-larve van omstreeks 20
gram gaat na 11 dagen tot gedaante
verwisseling over na inspuiting
één-tiendulzendste gram hormoon
27 dagen bij toediening van
honderdduizendste grr i en na 6 a 7
weken bij gebruik van één-driehon-
derdduizendste gram.

De lezer houde hierbij wel in het
oog, dat uit het voorgaande alléén
blijkt dat het schildklierhormoon de
gedaanteverwisseling beïnvloedt; hóe
dit in zijn werk gaat, is vooralsnog
een onopgelost raadsel.

Een raadsel is ook maar dat Is
«•eer een ander onderwerp de
nauwkeurig geregelde levensgemeen
schap tussen een kleine mot en de
Yucca-lelie uit Florida en Noord-
Mexico.

Daarover morgen.

(Nadruk verboden)