Maakte prof. Zijlstra zich schuldig aan overschrijding van bevoegdheid? Minister Mansholt over het landbouwherstel iPUROL Chefarine 4 Twaalfde lijst met namen van de slachtoffers Zwitsaletten 2 WOENSDAG IB fEBHUARl 1953! Juiidisch duel in de Tweede Kamer Werkgeverscompensatie werkloosheids' premie: onvoldoende, toch accoord (Van onze Parlementsredacteur) BU DE BEHANDELING van de hernieuwde inwerkingtreding van de Prijsopdrijvings- en Hamsterwet 1939 is het gistermiddag in de Tweede Kamer gekomen tot een juridisch duel tussen mr Van Rijckevorsel (KVP) en minister Zijlstra. Minister Zijlstra immers heeft enige tijd geleden deze wet gehanteerd om maximumprijzen vast te stellen voor diensten van specialisten, na het bekende conflict in het Zuiden des lands. De heer Van Rijckevorsel stelde hierover toen reeds schriftelijke vragen. Nu maakte hij van de gelegenheid gebruik om minister Zijlstra als zijn oordeel te kennen te geven, dat gebruikmaking van deze wet voor dit doel machtsover schrijding was, aangezien de wet in de considerans spreekt van maatregelen in geval van oorlog, oorlogsgevaar of andere buitengewone omstandig heden. Minister Zijlstra was het met deze op vatting natuurlijk in genen dele achtte de considerans alleen van belang voor de wet als zodanig. Onder buitenge wone omstandigheden is ook te verstaan vrees voor verstorende elementen in het sociale en economische leven. Verder is de ioepassing van de wet een kwestie beleid. Mr Van Rijokevorsel was te laat te repliceren en toen nam prof. Romme zijn taak over bij het motiveren van stem: hij achtte het standpunt van de nister een hoogst gevaarlijke toepassing van de wet en hoopte, dat daar aller spoedigst een einde aan zou komen. Prof. Romme was zelfs zo haastig met zijn ver klaring, dat hij haar te vroeg aflegde: eerst moest n.l. gestemd worden over de hernieuwde inwerkingtreding van enige artikelen van de Distributiewet 1939. Beide wetsontwerpen werden overigens aangenomen zonder stemming, met alleen de communisten tegen, aangezien deze van oordeel waren, dat beide wetten ge bruikt werden voor het voorbereiden een derde wereldoorlog, daar vredes- industrieën worden beperkt en oorlogs industrieën worden bevorderd. Wie heelt gelijk Wat het conflict tussen minister Zyt- sfra en mr Van Rijckevorsel betreft zijn wij voorshands van mening, dat het ge lijk is aan de zijde van de minister. Zijn standpunt volgt uit de structuui PrijsopdT\jvings- en Hamsterwet. Dit ts nl. een wet met een zeer speciaal voor schrift omtrent de inwerkingtreding. Deze geschiedt nl „telkens" bij Konink lijk Besluit, terwijl binnen veertien dagen na de uitvaardiging daarvan bevestigingswet moet worden ingediend- Dit betekent dus, dat telkens (hetgeen dan ook reeds herhaalde malen is ge schied) aanvankelijk door de regering later door de Staten-Generaal moet wor den overwogen, of er sprake is log, oorlogsgevaar of andere buitenge wone omstandigheden", die het in king zijn of komen van de wet nodig maken. Maar is die beslissing gevallen, dan mag' de minister van Economische- Zaken ongetwijfeld de inwerking zijnde wet hanteren. Welnumr Van Rijckevorsel heeft uit drukkelijk verklaard, dat hij de her nieuwde inwerkingtreding op zichzelf nodig achtte, daarmee erkennende, dat de beslissing van de regering, dat er nog „andere buitengewone omstandigheden" heersen, die hantering van de Prijsop drijvings- en Hamsterwet nodig maken. juist was. Men kan zelfs nog verder gaan: de regering stelde aanvankelijk voor, de hernieuwde inwerkingtreding nog maar voor één jaar te doen gelden. Op alge mene aandrang van de Kamer (met uit zondering van de communisten) was hier tijdens de schriftelijke voorberei ding twee jaar van gemaakt. Daarmee gaf de Kamer te kennen: de „andere bui tengewone omstandigheden" duren waar schijnlijk nog wel twee jaar voort. Maar dan kan men ook geen juridische bezwaren maken tegen hantering van de wet door de minister van Economische Zaken. Om een woord van prof. Zijlstra zelf te gebruiken: dan is de zaak „juri disch volkomen rond." Een andere vraag is echter, of men geen bezwaren kan maken tegen het concrete geval van toepassing. Daar over spreken wij hier geen oordeel uit. Maar dat is dan inderdaad een beoorde ling van een beleid, waarbij buiten ge ding blijft de vraag van bevoegdheids overschrijding. De door mr Van Rijckevorsel gepo neerde bevoegdheidsoverschrijding op de door hem aangegeven gronden zou den tot gevolg moeten hebben gehad, dat hij zich in het debat en b(j het tiifbren- pen van zijn stem had moeten stellen op dit standpunt: er is geen sprake logsgevaar, wone omstandigheden, dus ik gun minister, niet de machtiging, die de Prijsopdrijvings- en Hamsterwet u, na goedkeuring door de Staten-Generaal, geeft. M.a.w. de heer Van Rijckevorsel had op zijn standpunt behoren tegen te stemmen. Prof. Romme bezigde een meer juiste formulering, toen h(j sprak over de „toepasing van de wet", aangezien wij daarin veel meer zien een kwestie van beleid dan van juridische bevoegdheid. Om een half pet De Tweede Kamer heeft zich ook enigd met de verlaging van de vei ningsheffing met een half procent, voorgeschiedenis van dit wetsontwerp reikt terug tot de invoering van de Wachtgeld- en Werkloosheidswet op 1 Juli 1952. Toen besloot de regering, dat het werknemersaandeel in de premie zou worden gecompenseerd door een loons verhoging van 2 pet, hetgeen in feite er op neer zou komen, dat de werkgevers zowel hun eigen aandeel in die premie als dat van de werknemers te hunnen laste zouden krijgen. Om een compen satie van het door de werkgevers extra te dragen werknemers-aandeel te ver krijgen kwam er een samenstel van maatregelen: verlaging van de kinder bijslagpremie met Vi pet, verlaging van de werkloosheidspremie met voor de werkgevers effectief 0.2 pet en ten slotte verlaging van de vereveningsheffing met een ja pet. Alleen voor dit laatste was een wettelijke regeling nodig, die dan gisteren behandeld werd. De regering was bij haar samenstel van compensatie maatregelen afgeweken van het advies van de Stichting van de Arbeid, die vol ledige compensatie nodig achtte. Door de maatregelen van de regering immers blijft voor de werkgevers een extra-last van 0,8 pet niet-gecompenseerd. De Tweede Kamer, met uitzondering van de d. A, stelde zich feitelijk op het zegd. Korte speechjes werden gehouden door de heren Hoo(j (K.V.P.), Van den Heuvel (A.R Van de Wetering (C.H Ritmee.ster (V.V.D), Hofstra (P. v.d.A.), Lemaire (KNP) en Gortzak (Comm.). Allen meenden, hoewel zij, met uitzonde ring van de heer Hofstra, bezwaren had den, het wetsontwerp ongewijzigd te moeten aannemen, omdat de gehele zaak van de vereveningsheffing mitsgaders de lasten, die op het bedrijfsleven drukken, binnen afzienbare tijd toch weer aan de orde komt by de behandeling van hel samenstel van maatregelen op belasting gebied ter bevordering van de werkge legenheid en de export. Minister Van de Kieft bleef er bij, dat het de best moge lijke oplossing was, terwijl staatssecreta ris dr Van Rhijn vertelde, dat de reserve van het Kinderbijslagfonds op het ogen blik 100 millioen bedraagt, zodat naai ruwe berekening een jaar of vijf met d( verlaagde premie kan worden doorge gaan, zonder dat er sprake van dreigende tekorten behoeft te zijn. De Kamer begon daarna nog met de behandeling van de wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek met betrekking tot het ontslag bij arbeidsovereenkomsten. Alleen de heer Oud (V.V.D.) voerde hierbij gisteren het woord. Op de behan deling komen wij morgen nader terug. Nu zij slechts opgemerkt, dat "prof. Oud zich afvroeg, of ook deze aangelegenheid niet beter kan wachten tot de behande ling van de algehele herziening van Burgerlijk Wetboek. Voor oogst-1953 moet gerekend worden op groot verlies van aanplantmogelijkheden (Van onze Parlementsredacteur) Minister Mansholt heeft gisteren, de behandeling van de begroting Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie ning in de Eerste Kamer enige mededelin gen gedaan over de toestand en de ver wachtingen in de overstroomde gebieden, voorzover deze hem aangaan. Ongeveer 8000 ha wintertarwe «taan onder water, waarvan naar alle waar schijnlijkheid 7000 ha als totaal verloren moet worden beschouwd. Voor dit jaar moet gerekend worden op minder aan plant van 27.000 ha graan, 10.000 -ha sui kerbieten. 7000 ha vlas, 5000 ha peul vruchten en 2500 ha uien. Tegenover dit te verwachten verlies staat de mogelijkheid, dat elders een schuiving in de te verbouwen producten kan plaats vinden. Er zal ongelimiteerd behoefte zijn aan suikerbieten, zodat de bouw elders dient te worden gestimu leerd. Daartoe wordt overwogen, op korte termijn een sui-kerbietenprijs vast te stel len, waardoor de telers grotere zekerheid krijgen. Deze garantie zalvoórl jaar gel- den en -gekoppeld worden aan de suiker prijs voor het-gehele land. Wat de poot-aardappelen betreft wordt voor de oogst-1954 geen moeilijkheid ver wacht:. Anders staat het voor de oogst van het lopende jaar, maar daarvoor -worden reeds maatregelen -genomen. Er moet 2000 ton komen. De helft er van is reeds bijeen. Nagegaan zal worden, of de exportbe perkingen, die na de ramp moesten wor den ingevoerd, in de naaste toekomst kun nen worden verzacht: Ook de leveringen aan de bezettings legers in West-Duitsland zijn aan moei lijkheden onderhevig. Vijftienduizend ton aardappelen zullen niet geleverd kunnen worden, tenzij de situatie dit alsnog mo gelijk maakt. Ook de melkleverantie aan de bezettingslegers heeft even gestag neerd. maar ds nu weer op gang. Onmiddellijk is ingezien, dat voor het ontzouten van de bodem grote hoeveelhe den gips nodig zijn. Belangrijke hoeveel heden zijn dan ook besteld en reeds ge deeltelijk onderweg. De heer Rip (A.R.) had gevraagd naar de mogelijkheid van schadevergoeding in natura. De minister achtte dit een moeilijke zaak, temeer, daar in het ver leden hiermee niet zulke bijster gunstige ervaringen zyn opgedaan. (Advertentie) Ook vertelde de minister iets meer van de plannen tot herverkaveling van de overstroomde gebieden, dan in de be kende watersnoodnota was vermeld. Het Is de bedoeling, dat een korte wet wordt ingediend, waarin de herverkavelingswet Walcheren met enkele geringe wijzigin gen van toepassing wordt verklaard op andere gebieden. Die „andere gebieden" z"llen dan by algemene maatregel van bestuur worden aangewezen. Voor de tot standkoming van deze aanwijzing zal in- tc:--sief overleg worden gepleegd met de georganiseerde landbouw en met de be trokken- boerén. De heer Louwes (V.V.D.) deeldè mede, dat de Stichting voor de Landbouw, waarmee de minister over de organisatie van de hulpverlening gaarne overleg pleegt, reeds doende is, oe nodige commissies in te stellen, zowel landelijk als provinciaal en regionaal. Hij 1Verouderde hoert Maak een einde aan dat i gekuch,zuiver Uw lucht* ABDIJSIROOP 's werelds beste hoestsiroop Voorzitter AVRO moet meer overleg plegen Gewijzigde houding van het bestuur Tijdens een onderling overleg in het selijkheid geuit, dat de voorzitter, de hoofdbestuur van de A.V.R.O. is de wen- heer G. de Clercq, zijn besluiten neemt in nauw overleg met het dagelijks be stuur en dat twee vacatures in het be stuur spoedig worden vervuld. Hierdoor wenst men een verjonging van het be stuur te bereiken die, naar men meent, voorts bewerkstelligd zou kunnen wor den door uitbreiding van dit college. De heer De Clercq zal voorlopig niet voor de microfoon spreken of in De Radiobode schrijven. Tijdens het over leg is hem geadviseerd, dit besluit te nemen en de heer De Clercq heeft inge zien, dat mededelingen van zijn kant in het huidige stadium minder prettig den zijn, Dit heeft het hoofdbestuurslid prof. dr J. H. Tuntler te Groningen mee gedeeld. Tijdens de bespreking is voorts de be noeming van een nieuwe directeur als opvolger van de heer W. Vogt ter sprake gekomen. Nekkramp in kazerne te Ermelo In de Jan van Schaffelaarkazerne te Ermelo is een geval van nekkramp ge constateerd. Alle maatregelen om uit breiding van de ziekte te voorkomen, zijn getroffen. kreeg van minister Maneholt de verzeke ring, dat hij zijn ambtgenoot van Weder opbouw zal stimuleren, eveneens het nodige overleg met de georganiseerde landbouw te plegen. Wat de andere onderwerpen betreft slechts het volgende: per 1 Maart wordt de prijs van voedergranen verlaagd met f 1 per 100 kg en de bewindsman is van oerdeel, dat binnenkort de gehele vee voederdistributie kan ivprden opgeheven. Aan het debat was deelgenomen door de heren Louwes (V.V.D). Kolff (C.H), Rip (AR.), Mertens (K.V.P.). Hoogland (P.v.d.A.) en Brandenburg (Comm.). De heer Kolff (C.H.) kon helaas de ministe riële rede niet beluisteren, aangezien hij tijdens de avondpauze op het Binnenhof door een fietser werd aangereden en op aanraden van een medicus in zijn hotel moest gaan rusten. De begroting werd zonder hoofdelijke stemming aangenomen, met de con nisten tegen. Hetzelfde lot onderging de begroting-1953 van het Landbouw Ega lisatie-Fonds. Veertienjarige meisjes S.E.R. accoord met arbeidsverbod Voelt ook voor verlenging van de leerplicht De 'Sociaal Economische raad heeft thans zijn advies uitgebracht over hem -op 1 Mei van het vorig jaar door de toenmalige minister van Sc ken -gezonden voorontwerp van tot wijziging van de Arbeidswet, teneinde tc komen tót een arbeidsverbod in de industrie voor 14-jarige meisjes. De Raad is van oordeel (eenstemmig), dat een dergelijk verbod dient te wor den uitgevaardigd, maar ontveinst zich r.iet, dat hierdoor in bepaalde takken van industrie moeilijkheden kunnen ontstaan. Meisjes zijn in Nederland Immers gemid deld slechts 5 a 6 jaar werkzaam en wanneer de leeftijdsgrens wordt ver hoogd kan dit van invloed zijn op ge oefendheid en routine. 'Daarom meent de Raad, dat ruimte dient te worden ge laten voor een verantwoorde toepassirtg van uitzonderingsmogelijkheden. De minister van O., K. en W. heeft toe gezegd, zoveel mogelijk te bevorderen, dat de leerplichtvrije meisjes, die geen bedryfsarbeid mogen verrichten, voor haar toekomstige levenstaak worden voorbereid. Dc Sociaal Economische Raad dringt met klem aan op de vervulling van deze toezegging, maar stelt toch de vraag, of een verhoging van de leerplich tige leeftijd niet beter aan het beoogde doel zou hebben beantwoord. Dit klemt temeer, omdat de voorgestelde maatregel alleen betrekking heeft op industriële arbeid. Huishoudelijke werkzaamheden en werkzaamheden in de landbouw val len er niet onder. Meisjes, die in de in dustrie vanwege hun leeftijd geen plaat sing meer kunnen vinden, zullen dus kunnen trachten, hetzij in de landbouw, hetzij in de huishouding, toch aan de slag te komen. Huishoudelijke arbeid is ge heel onbeschermd en aan arbeid van 14- jarige meisjes in de landbouw zyn ook bezwaren verbonden. Waterman op de thuisreis met 137 vrijwilligers De Waterman, die Nederlandse mili tairen naar Suriname en Korea heeft gebracht, bevindt zich weer op de thuisreis. Het schip is Zondag uit Poesan vertrokken met aan boord 137 Korea- vrijwilligers onder commando van Ka pitein H. Meyer. De Waterman wordt half Maart ln Nederland venvacht. Post voor het schip uiterlyk 27 Februari in Nederland op de bus zijn. (Advertentie) Griep? Chefarine „4'' doet wonderen! Elk tablet Chefarine „4" bevat 4 ■log of andere buitenge- geneesmiddelen, die in de gehele wereld beroemd zijn geworden en miiiioenen mensen al baat brachtan. (Advertentie; Van Tientallen lijders aan Brandend Maagzuur hebben er Dozijnen Rennies op zak.... Altyd en overèl ontmoet U lijders aan brandend maagzuur en U herkent ze aan de lof die ze voor Rennies heb ben. Innemen doen ze die tabletjes on opvallend, \vant water of wat ook komt er niet aan te pas. Ze helpen van de ene minuut op de andere. Ook U Hieronder volgt de twaalfde ver- Nieuwerkerk lieslijst, dié door het Rode Kruis is Geïdentificeerd te Zierikzee: uitgegeven. Het Rode Kruis kan in Kik. Mattheüs Andreas, geb.: 9-6-'06 verband n,et de omaUnd^eden. waaronder de jegeven, van dere ver- Gouweveerseweg B 45'. lieslyst werden verzameld, niet de De Graaf. Cornelia Marina, geb.: volledige garantie géven voor de be- ?Z®"'A5 ,te Zierikzee, echtgenote van trniiwhnnrhoiH Mof ie ,i„e rmorroiiii, Mattheüs Andreas Kik. Laatste adres: trouwbaarheid. Het is dus mogelyk, Gouweveerseweg B 45. dat een enkele wijziging achteraf Kik, Wilhelmina Maria, geb.: 3-2-'49 noodzakelijk zal blijken. te Nieuwerkerk. Laatste adres: Gou weveerseweg B 45. Dussen Kilï' Cornelis Marinus, geb.: 18-7-'47 te Nieuwerkerk. Laatste adres: Gou- Aanvulling 4e verlieslyst d.d. 7-2-'53 weveerseweg B 45. Geborgen en geïdentificeerd: Rijken, Leonardus, geb,: 17-l-'82 te Dussen. Fijnaart Geborgen én geïdentificeerd: Van Ham, Hubertus, geb, 3-10-'73. Laatste adres: Fijnaart. Halsteren Oostcrland Provisorisch begraven aan de vlucht- haven Zijpe: Heijboer, Jannétje, oud 21 jaar. Rilland-Bath Geborgen en geïdentificeerd: Nijssen, Mattheus, geb.: 8-8-'31. Laat. ste adres: Rilland-Bath. Stavenisse Geïdentificeerd: Potappel, Leendert Johannes, geb.: Geïdentificeerd: Paulus Cornelis Marinus Maria, geb.: 21-7-'46 te Halsteren. Laatste adres: Bo1°'« 27-3-'82 "te Stavenisse. Laatste adres: Stoffels, Cornelia, geb.: 12-ll-'06 te Molenpad A 197. Halsteren, echtgenote van Cornells p0tappel, Clasina Johanna, geb.: Hoetelmans. Laatste adres: Halsteren 9.8.-85 tc Stavenisse. echtgenote van B 33 Pieter Johannes van Oeveren. Laatste Nieuwe Tonge adres: Molenpad A 197. Van Oeveren, Pieter Johannes, geb.: Geborgen te Nieuwe Tonge: 15-8- 84 te Stavenisse, echtgenoot van Van der Valk, Cornelia A., geb.: Clasina Johanna Potappel. Laatste 28-3-'45. Laatste adres: Battenord 26. adres: Molenpad A 197. Koote, Francina, geb.: 13-9-'14, echt- Van Oeveren, Marina Johanna, geb genote van A. v d. Valk. Laatste 17-3-'18 te Stavenisse. Laatste adres: adres: Battenoord 26. Molenpad A 197. n 4ijedoet wonderen Luchtvaartovereenkomst met Japan getekend Gisteren is in Den Haag een lucht vaartovereenkomst tussen Japan en Ne derland ondertekend door de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, mr Beyen, en de minister zonder portefeuille mr Luns, enerzijds en de Japanse am bassadeur, mr Suemasa Okamoto, ander zijds. De luchtvaartovereenkomst ver leent Nederland het recht tot de exploi tatie van luchtdiensten van Nederland via het nabije en midden-Oosten naar Japan vice versa, terwijl Japan het recht wordt verleend luchtdiensten van Japan via dezelfde gebieden naar Nederland vice versa te onderhouden. Van het erf van School en Kerk Beroeping swerk Geref. kerken. Beroepen te Godlinze J. v. d. Zanden cand. te Groningen; te Hoogeveen als niias. pred. op Soemba M. v. d. Werff t«. Amersfoort. Aangenomen de benoeming tot zieken- huispredikan: te Hoogeveen W. Faiber as. em, predikant aldaar. Geref. Gemeenten. Tweetal te Zaandam H. Ligtenberg te Rotterdam-West en H. van Gilst te Dr W. F. Dankbaar prof. in Groningen Opvolger van prof. dr J. Lindeboom Naar wij vernemen is in de vacati van prof. dr J. Lindeboom benoemd tot gewoon hoogleraar aan de thaologisc: faculteit #der universiteit te Groningi dr W. F. Dankbaar, secretaris van i Raad voor de Zending van de Ned. Herv. Kerk te Oegstgeest. Prof. Dankbaar zal in Groningen kerk- en dogmengescbie- denis doceren. Hij is in de Ned. K< Kerk, voornamelijk door zijn arbeid voor de zending, een bekende persoon lijkheid. De nieuwe hoogleraar is 45 jaar oud Hij werd op 13 September 1907 geboren. Hij studeerde aan- het gymnasium Haarlem en aan de universiteiten Utrecht en Leiden. In deze laatste plaats promoveerde hij in 1941 bij prof. dr J. N. Bakhuizen van den Brink. Zijn proefschrift, handelende over „De sacra- mentsleer van Calvijn", wordt geroemd als een knap stuk werk. Dr Dankbaar werd in 1931 predikant in Kuinre, vertrok vandaar in 1936 naar St Annaparochie en in 1941 naar Goes, speciaal voor de bij die gemeente aange sloten gemeente Wilhelminadorp. In 1946 werd hij benoemd tot Zendingsdirector de samenwerkende zendingscorpo raties in Oegstgeest. De overgang van de zending naar de Ned. Hervormde Kerk had mede door zijn arbeid plaats. Verschillende publicaties zijn van zijr hand verschenen, in theologische tijd schriften en in boekvorm, o.a. over de verhouding van Calvinisme en weten schap in de 16e eeuw, bepaaldelijk aar de Leidse universiteit. Prof. Lindeboom is reeds sedert Sep tember vorig jaar emeritus-hoogleraar, doch neemt tijdelijk de colleges waar. Maandag a s. worden twee nieuwe instellingen van de Utrechtse Universi teit officieel geopend, n.l. het nieuw^ laboratorium voor kristal-chemie aan de Catharijnesingel en het theologisch insti tuut aan de Trans. Prof. dr J. M. Pieters, thans buiten gewoon hoogleraar, is benoemd tot ge woon hoogleraar aan de R.-K. Econ. Hogeschool te Tilburg om les te geven in de bestuurswetenschappen, de inleiding in de rechtswetenschap en de overzeese economie. Ds J. Geuzebroek, Geref. zieken huispredikant in Amsterdam is naar Roosendaal vertrokken om daar de ko mende weken de geestelijke verzorging van de zieke geëvacueerden op zich te Ds J. Couvee die legerpredikant op Korea is geweest, is met groot verlof gesteld en zal eind van deze maand zijn arbeid in de Geref. Kerk van Roode- school hervatten* (Advertentie) Van „luchtjes" gesproken... of u na aan een gracht woont of in de nabijheid van een fabriek, U houdt uw huis op elk uur van de dag fris en verzorgd door Air-Wiek, dat alle onaange name luchtjes prompt wegneemt. Met «merilaai Met 1 Mei gaan met eervol emeritaat wegen* bei b«r*fken van de 66-jarige', leefüJA- de X U. C. Bee rek amp i* Nun-' spe«t (»<x>riv*en ie Oudege en! Kol de ".wc 1de. ZwamroercUrn. Leeuwar den «i RlXTker»; de A. K. dc B-o-sr tei beli'-ncol-de (voorbeen te Wapserveenl en GarnwerJ) en de J. C. H. Rorm.Vn te Harilngen (vooiheen te Sohraard, ParreJ ga. Workun:. Cnarlois. Apeldoorn en Werne), aller Ned. Hervormd predikant.! Predikant voor evacué's Ds A. K. Hcllemans van Leeuwarden h-eeft zich op v«r*ock van het rooderamen der Ned, Hervormde Synode besoh-ikbeaj gestald om tydelijk gecsieltfk varzorg te z'jn van da gecvacu-»?rd-en. De HeiLe- ma-ns is reeds naar Breda gereisd. Onderwijsbenoemingen Benoemd tot leraies aan ds Chr Industrie- en Huishoudschool te Gronin gen mej. R. Janeso.ns te Rotterdam; tol onderwijzeres te K*27ipanla<r.d (Zld.) mej F, A, Gr-oot Ndtobelïnk te Westkapelle. De classis Leiden der Geref. Ker-, ken zal voor het komende kwartaal' steeds voor een Zondag een classispre-i dlkar.t afstaan voor de dienst des woordjj in de getroffen gebieden. De classis Graafschap van de Geref.i Kerk heeft praep. geëxamineerd en be- i roepbaar verklaard de heer H. Baarlinki Laar, cand. aan de Theol. Hogeschool! te Kampen. j Dr M. C. Verloop te Utrecht is toe-j gr'.aten als privaat-docent in de maema-j tolugie aan de R.U. te Utrecht. ACADEMISCHE EXAMENS. LEIDEN. 18 Febr. Geslaagd kerkelijk voor-| eerZoeetermeermen dC h"r A D H Huijsman GRONINGEN, 18 Febr. Geslaagd voor doet. x. wis- en natuurkunde (natuurkunde): G. V. Barendsen. Groningen. DELFT. 18 Febr. Geslaagd voor cand ex ouwk. ingenieur: J B M Gijsen, Voorburg! A v Huisen. N H M Licsker, beiden uit 'en Haag R L de Vries. Rijswijk; idem 1 oor werktuigk. ingenieur J v Dam, Yap Kie tan. beiden uit Den Haag: voor vllegtuig- "enVVHUaagB ngenieur J P K vlcGhert uit AMSTERDAM. 18 Februari. Vrije Univer siteit. Geslaagd voor cand. ex. psychologie I w Zonneveld te Bussum en H in 1 Veld. Den Haag AMSTERDAM. 18 Febr. Ge oor doet. ex. Engels mej. loorn; voor cand. ex. Engels n voor cand. ex politieke tenschappen mej. W Joshua. i. Univ. GesLl J Overweel,1 lej. J L Doets I MENSV* A/EUS Het lied der aethergolven 9.15 Koor en orgel, 9,25 Voor de huisvi 10.35 11.0(5 „Lucia opera (acte I). 11.50 „De Gezin. Maatschappij en Staat". 12.00 Zang en piano. 12.25 „In het spionnetje". 12 30 Land- en tulnbouwmede- delingen. 12.33 Gram 12.50 „Uit het bedrijfs leven". 100 Nieuws. 1.15 Mededelingen c' gram. 120 Lichte muziek. 1.50 Gram. 2 0 „Paul Vlaanderen en het Jonathan Mysterie" hoorspel. 2.40 Alt en plano. 3 00 Voor dc zie 4.00 Gram. 4 15 „Van Pepita's en Man s". 4 30 Pianoduo. 4.45 Voor de jeugd. Militaire causerie. 5 40 Gram. 5 45 Re- lgsuitzending: J J v d Laan: Nieuw- Met VELPON zie je er geen barst van! (Advertentie) ZO GOED LIJMT VELPON VRAAG DE JUISTE SOORT 14 keizer kent geen toegevendheid tegenover De schipper schudde het hoofd. „Vat we ge- de rebellen", mengde de Handwerksgezel zich loven moeten is ons in Gods Woord geopenbaard. „Wat moet. wilde de schipper weten. Hij be- weer jn het gesprek. „En dat is maar goed'ook." Dat Woord lezen we; en dat Woord brengen en greep, meer nog aan de toon dan uit de woor- „Mijn vader is geen rebel", voerde Lajos ver- verklaren onze predikanten ons. En als de Room den van de jongeman tegenover hem, dat hij een ontwaardigd tegen. „Die beschuldiging is vals!" se kerk dingen leert, die met dat Woord in bijzondere reden hebben moest om naar de hoofd- in Pf,vai PPn i^ter. F.n w*ttprs striirf ziin stad te gaan. „Och..." weifelde Lajos met zijn antwoord. .,Hij is in ieder geval een ketter. En ketters strijd zijn..." zijn rebellen", gaf de handwerksman terug. De handwerksgezel liet hem niet uitspreken. „Dat is niet waar, jongeman", zei de schip- Sa ze' ^ij. „Jullie ketters ge- - - - - praat wil ik niet langer aanhoren. Vr> ,Xr ""1 ook niet verder met jullie meevaren. ren, maar waar is het niet." DE HONGAARSE GALEISLAAF door H. TE MER WE „Je hebt moeilijkheden, dat begrijp ik nu wel," mompelde de schipper. Hij keek naar de voorbij glijdende oever; het was, als dacht hij na over iets. dat hij aj eerder had óverlegd. Dan zei hij; „Jouw reis heeft iets uit te staan mét wat er met enkele van onze predikanten gebeurt." Zijn woorden verrasten Lajos. „Onze predikan ten." Dat betekende... „Dus u bent ook protestant", stelde hij ver heugd vast. „Dat ben ik. En als ik je helpen kan..." Lajos zag hem vragend aan. „Je versprak je daarnet", en de schipper glim lachte. „Je gaat naar Buda om je vader. Is hij Bil «C1 één van-de gevangen dominees?" »0 niet?, vroeg de ander. De spottende toon maar njet Toen vertelde Lajo». Wie hij was en wat hem waarop hij het vroeg bewees duidelijk, dat de tprek naar Buda voerde. Nee, van zijn plan om va- tegenspraak van Lajos en van de schipper hem Hjj gjng op het voorSchip op de luiken ritten, der te bevrijden sprak hij niet; hij had nog geen niet in het minst hadden overtuigd. van anderen vandaan. Zei geen woord. En bepaald plan. Meer een vaag voornemen. Maar z.e8 niaar zo: wie de keizer niet gehoor- j.oen het donker begon te worden en de schipper over de mogelijkheid om vader te spreken, over 18 een rebel. En gehoorzamen doen aie naar hepi toe ^waAl om hem jn ^et achteronde." de mogelijkheid om hulp voor vader te vinden, Ketters niet. te nodjgen, weigerde hij kort. Nee, hij bleef aan sprak hij wel. „Dat doen we wel", zei Lajos heftig. „Dat dek... De schipper schudde het hoofd. Hulp vinden? doen we wel. Maar over ons geweter heeft de Gek, maar nu kreeg de schipper, dez lfde Wist Lajos niet, dat dat al geprobeerd was? Dat keizer geen recht en geen macht. Hij heeft niet schipper die nog pas had gezegd, dat je best de gezanten van Zweden en Denemarken en die uit te maken, wat we moeten geloven en hoe samen naar Buda kon varen al vas je het over van de Nederlanden al getracht hadden, de kei- we God moeten dienen." de vent over boord te zetten! Desnoods zonder zer tot toegevendheid tegenover de predikanten „Dat maakt de keizer niet uit. Dat maakt de bepaalde dingen niet eens, een geweldige zin om te bewegen? kerk uit en de paus." dat de schuit eerst voor de wal werd gelegd! bedaren. „We zijn het niet met elkaar eens, maar daarom kunnen we wel met elkaar naar Buda varen. Tenminste wat mij betreft: en ik zou zeggen, dat ik als baas van de schuit ze ker een stem in dat kapittel heb." „Nee, ik wil van boord", hield de ander vol. „Leg maar aan." Jawel, dat was gauw gezegd; dat was minder gauw gedaan. Te meer, omdat de schipper heel geen haast maakte om de schuit lr.ngs de kant te laten glijden... Och, die driftkop zou wel wat bedaren, verwachtte hij. En werkelijk bedaarde de „driftkop" wat, veel dat hij opnieuw aan een ge- Juinea's Australische buurman' Nieuws. 6.15 Sportproblemen. 6.25 Amuse mentsmuziek, 6.55 Reportage of gram. 7.00 Gesproken brief uit Londen. 7.05 Disc 7.40 Rondetafelparlemcnt. 8.00 Nieuv... Radio Philh. orkest, 9 05 Mannenkoor. 9.15 ,,Dè Kleine Prins", hoorspel. 10.30 Dansmuz. 11.00 Nieuws. 11.15 Sportactualiteiten. 11.30 Gram. 11.4O—12.O0 Zang en orgel. Hilversum II, 298 m. KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7 15 Ochtendgymnastiek. 7.30 Gewijde muziek. 7.45 Morgengebed 8.00 Nlc weerber. 8.15 Gram, 9.00 Voor de hl ilradio. NCRV: 10.00 Gri KRO: 11.00 V( .45 Gram. 11.50 Causerie. .03 Lunchconcert. (12 30—12 33 linbouwmededellngen). 12.55 Zc 00 Angelus. 20 Reside z.oo Gram. 2.45 Vopr di .1 ,v. R.-idio Philh. sexti 4 30 Strijkkwartet. 5,00 Voor de Jeugd. 5. Orkest. NCRV: 3.15 Gram, Bijbelle i plano. 6.25 Gram. 6.35 7.10 Levensvi 8.00 Radiokrt. 10.10 Gram. 10.15 Sopraar 'erdenklng. 11.00 Nieuws. 11.15—12.00 Gramofoonmuziek. Engeland, BBC Home Service, 331 Gram. 1.15 Voor de boeren. 1.25 Voc Weerberichten. 2.00 Nie 2.20 Flllmprogramma. 3.01 - - 4 3o Hoorspel. icholen. 4.10 Gram. k. 8.00. Hoorspel. 8 30 Orkest- progr. 10.00 Nieuws. 10.15 program. 11.30 We- Klankbeeld. 11.00 Ge' ter,schappelijk overzicht. 12.00—0.03 Nieuws. Engeland, BBC Home Service, 1500 en 247 m. 12.00 Mrs. Dale's Dagboek 12.15 Gev. mu ziek. 1.00 Parlementsovcrzlcht. 1.15 Dansmuz. t. 2.45 Voor de kinderen. 3,00 4.00 Recital. 4.30 Pianospel. k 5.15 Mrs. D~'"' 15 Militair or Drkest. 6.45 Verzoekprogram, 7.15 Voor Jeugd. 7.45 Hoorspel. 8.00 Nieuws. 8.25 ort, 8,30 Gev. program. 9 00 Hoorspel. 10.00 •am. 10.15 Gev. muziek. 1100 Nieuws. 11 15 dualiteiten. 11.20 Oude dansmuziek. 0.05 jordracht. 0.20 Orgelspel. 0.56—1.00 Nws. Frankrijk, Nat. Program. 347 m. 12^30 Or kestconcert. 1.00 Nieuws. 1.20 Orkestconcert. 2 05 Zang. 5.10 Orgelconcert 5.50 Gram. 6 30 uitzending. 7.01 Gra estconcert. 11 00 Gra BRUSSEL 324 m. 11 12.34 Gr. 1 0 5,15 Voor de kinder 0 Nieuws. 12.30 Weer- 1.15 Alt en [else les. 2.15 6.30 Voor crsoverzicht. 7.30 Causerie. 7.40 Vrije Poli- leke Tribune. 7.50 Gram. 8 20 Verzoekprogr. .00 Voor dc vrouw. 9 45 Verzoekprogramma. 10 00 Nieuws. 10.15 Gram. 10.55—11.00 Nws. Brussel 484 m. 12 05 Lichte muziek 100 ieuws. 1.10 en 2:00 Gram. 3,00 Orkestcon- irt 3.45 Gram. 4.00 Lichte muziek. 5 00 ieuws. 6 30 Dansmuziek. 7.00 en 7.40. Gram. rspel. 10.00 Nieuws. 10.10 KOORTSIG, RILLERIG» verjaag dat lome griepgevoel metP Toch is het zo! ■FEN NEDERELANDER die in Quito, duS1°? een van de ho°gvlakten van het Andesgebergte, enige licha melijke arbeid- moet verrichtenla ten, we veronderstellen dat hij de trap naar de volgende.verdieping moet op lopen raakt na enkele ogenblikken reeds uitgeput. Op de eerste etage aangeland, heeft hij het gevoel of hij in enkele minuten een hele dagtaak er op heeft zitten. Neemt hij echter de moeite even uit het raam te kijken, dan zal hij zien dat de voetballers van Quito op een verder gelegen veldje een stevig partijtje spelen, zon- der schijnbaar enige hinder van de hoge berglucht te ondervinden. Men heeft dit willen verklaren door het feit dat de bewoners van het hoog land beter de zuurstof in het bloed kunnen vasthouden, in tegenstelling met de bewoners van het laagland, die door het aldus ontstane gebrek aan zuurstof vermoeid zouden gera ken. Het kan zijn. maar het probleem van de moeheid is daardoor nog steeds niet opgelost. Want stelt u zioh de molenaarsknecht eens voor die de hele lieve dag met mudzakken meel op de schouders jongleert en 's avonds nog energie over heeft om op de kermis zijn spieren te meten met die van de krachtpatsers in de worstelaarstent. Indien we deze jon geman, dit brok onvermoeibare kracht, zouden meesburen met een dame die op zoek is naar een nieuw hoedje, zou hij 's avonds volkomen uitgeput thuis komen. De slentergan gen langs en door de modehuizen, het gehannes voor de spiegels, kortom de hele tooht die door de winkelende dame opgewekt wordt volbracht, zou voor deze bonk spieren te machtig blijken. Toch heeft de molenaarsknecht niet bepaalde spieren overbelast, noch te veel zuurstof verbruikt. Moeheid is d-us nog wel iets anders dan alleen maar een stoffelijk proces en iedere ■ris weet door ervaring in zijn patiëntenkrtng daarvan mee te pra ten. Tn Europa is men dan ook vrij al gemeen tot de slotsom gekomen dat vermoeidheid een versohijnsel ls. waarbij zowel de geest als het gehele lichaam betrokken is. Weliswaar zijn de spieren die een bepaalde beweging maken ln eerste instantie aanspra kelijk voor het vermoeid raken van dit organisme, maar voor datgene wat er in de spieren plaats heeft, Is een hele organisatie nodig, -wat'bij de eer ste onderzoekingen minder dc aan dacht trok. Volgens latere onderzoe kingen. hangt de actie van de spie ren ten nauwste samen met de adem haling. de bloedsomloop, de vocht en zoutuitwisseling in het organisme, de warmtehuishouding. de osmoti sche en horjnonale Uitwisseling en voorts zijn de gebeurtenissen in het zenuwstelsel, de verteringsorganen en de klieren die voor voeding van het spierstelsel zorg dragen*, daarbij ter) nauwste betrokken. U ziet dat het complex wel wat ingewikkelder is dan de theorieën omtrent de melk zuurovermaat. of het zuurstoftekort, wilden doen geloven. En dan hebben we nog niet eens gesproken over de geestelijke factoren die hierbij van invloed zijn en waarvan onze mole naarsknecht ongetwijfeld hot slacht offer is geworden toen hij hoedjes ging passen! Laten we echter nu weer eens naar een ander onderwerp overstappen. Want we wilden het hebben over astronomische tabellen die 2400 jaar geleden werden opgesteld en die on danks moderne astronomische hulp middelen niet verbeterd kunnen wor den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 2