Berooid, maar uit de Russische greep,
genoot hij van z'n erwtensoep!
Eindeloze file golft gebouw van
registratiebureau binnen
het
hinderlijke
luchtjes
Vele kilometers spoorbaan
zijn onberijdbaar
®°ae"pt S i^ioop
'otmema
Toch is het zo
4
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
Vluchtelingen klagen hun leed
(Van onze speciale verslaggever)
geconstateerd. De Oostduitse bladen, die
gister nog schreven dat in Januari 3000
„saboteurs" naar West-Berlijn waren uit
geweken, zijn opeens alarm gaan slaan en
dringen nu aan op strengere controle
maatregelen.
Maar die mensen die nu in West-Ber
lijn zitten, wat vinden zij er Vier en
dertig verblijfplaatsen waar zij met
20.000 mannen, vrouwen en kinderen bij.
Duits» rijt weer twnallhonderd mannen, vrouwen en kinderen, re^"dc citedellenweg sleet een oude,
Binnengekomen. Zij bezaten veelal de kleren, die zij droegen. Sommigenuitgebrande fabriek. Op 14 December
hadden een koffer bij zich met wat lijfgoed. Anderen ten hoogste duizend i was het nog een ruïne met een dak er
Oostmark, die hier 170 Westmark waard zijn. Maar allen hadden zij del^'V ,.Dat dak hceft hat febtnnv .tot
i 'Vluchtelingenkamp gemaakt. Er zijn ka-
kersverse herinnering aan wat achter hen ligt: een grote boerderij,jchels ingesleept, ruiten zijn gedicht, het
met vee en machines, die zij achterlieten, een bedrijf waarin hun vader licht is hersteld, stroozakken aangevoerd
reeds goede zaken deed en dat ze voor hun kinderen bestemd, n ef. zÜn ™?nsfngekom*n Dematras-
hadden. Woensdag waren het 1923 vluchtelingen die naar Berlijn kwa-1 i^gen'8 en" zitten daarop6 mannen. V\-rou-
men; Dinsdag 1533 en Maandag 1854. De maand Januari, die nu voorbij wen en kinderen gezinsgewijs bijeen,
is, zal alle records aan vluchtelingen-aantallen slaan. In de Kuno j s Nachts zijn er aparte verblijfplaatsen
Fischerstrasse, waar alle vluchtelingen zich moeten melden om geregis- i vrouwe^ ^"meisjes. ^Buiten in* de° mod-
treerd te worden, verwacht men, alleen over de maand Januari 22.000 der op slofjes en kapotte schoenen ren-
vluchtelingen te zullen boeken. In December waren het er 15787. j nen de jongste kinderen. Jonge meisjes.
die eigenlijk op een Mulo-school
Russen Laaf r
maai gaan
In één van de weinige overgebleven café-
taria's op de Kurfiistendamm, die
gens, wat de lichtreclames betreft
een ouderwets aanzien heeft, stond dezer
dagen een gevluchte man uit Maagden
burg erwtensoep te eten. Hij vertelde een
belangwekkend verhaal over zijn vlucht. reiaties
Verstopt in de slaapplaats van een regel. I zoon cen heel goeds be,rekking var bui.
Duitsland bekleedt, alles op alles
„v,.- om toch nog een erkenning als
op de .vluchteling te krijgen. Men zendt hem
i zijn uiteraard geblokkeerde
eer geconfiskeerde kapitaal niet
kon rondkomen. Hoewel dat in zekere
i ook levensgevaar betekent, werd hij
echter niet direct bedreigd en daarom
'l achtte men zijn vlucht niet gemotiveerd.
I Geen wonder, dat deze man, die vele
I relaties in het Westen heeft
matig op West-Berlijn rijdende vracht-1
auto, had hij de reis van zijn woonplaats I
de vrijheid gemaakt. Als
n,et erkend is Hij verliet de Oostelijke hengen, leunend op elkaar, wat
zone van Duitsland omdat hij van het rond, Jo„gens spelen kaart en in een
bedrag dat de bank hem uitkeerde als|havetee Uz, g slaat le een
rente van zijn uiteraard geblokkeerde en verveloz4 'deur geleund, een troepje
Wanneer men 's avonds nog kan ruiken dat U
kool. ui of gebakken vis hebt gegeten - of als
bijvoorbeeld de tabakslucht van de vorige
avond 's morgens nog merkbaar is - dan
heeft U vergeten Air-Wiek te gebruiken.
Air-Wiek geeft de luchtjes geen kans. want het
bevat o.a. chlorophyl en zorgt voor
een steeds frisse
woning.
autoweg een Russische patrouille
dook, had de chauffeur hem weggewerkt
onder balen en kisten. Zó was hij alle
controles gepasseerd en veilig, zij het
arm en berooid, in West-Berlijn aangeko
men. Hij had in Maagdenburg een
bloeiend bedrijf, met alles wat er in en
aan zat, achtergelaten en zijn haastige
vlucht was gemotiveerd: de overvalwa
gen van de geheime politie had voor
zijn deur gestaan. Door de achterdeur
s hij ontkomen. Een aM jH' J
Voor de tweede
maal verdreven
Nummer 342 komt binnen, het blijkt
een grote man te zijn die een groene, be
vlekte en met beduimelde vingers vaak
-ww. aangeraakte hoed op tafel legt.
verhaal, dat Hij heeft een Pommerense naam en
u doet vragen hoeveel vrachtwagens er vertelt meteen dat dit de tweede keer
dan wel niet op de vroegere Rijks-1 is dat hij alles verliest. De eerste keer
hoofdstad moeten rijden om meer dan'"1 1945. toen de Russen zijn eigenlijke
twintig duizend vluchtelingen in een to't overstroomden. Hij vluchtte toen
maand over de zhnegrens te brengen. jde Elbe en meende daar veilig
Frau Fisher. die hoofd van de aide-te fitten. Hi, huurde een boerderij van
ling vluchtelingen van het Berlijnse jach' ™aa,r.J" eigenaar
landskantoor van Sociale Zaken is. wei. I ervan woont m de Westeluke zone
gert evenwel het verhaal van de Maag- Duitsland i
denburgse heer te geloven. „Ja. de Dost. Do
Duitse geheime politie is mal" zegt zij,
„die laat een slachtoffer door de achter.
(Advertentie)
Voorkom b.imoltlngt
fleem Monti". k«l
.(«"middel. De.e
Infecterende mond- e y
tabled.n besetierme
afdoend.
aangenaam van ,maa
i tijdig
cUlontic&
deur ontkomen, als zij aam de voordeur
staat
In wezen, is de gehele situatie veel
ernstiger, dan zij hierboven werd ge
schilderd. Tot op dit ogenblik stellen de
Russische autoriteiten zioh namelijk op
het standpunt: „Laten ze maar gaan, die
kapitalisten, boeren en intellectuelen.
Wij kunnen hen missen en in Berlijn
zullen ze er verschrikkelijk mee in hun
maag zitten". (De semi-officiële Oost
duitse „Berliner Zeitung" lokt de vluch
telingen naar de Oostelijke zóne terug.
Red.). Als zij de mensen controleren
dan is het alleen om na te gaan of en
hoeveel geld en sieraden zij meenemen
bij hun reis per trein of bus naar het
Westen. Wat zij ook vinden, al is het
maar honderd mark, wordt in beslag ge.
nomen. In Berlijn wordt op het ogenblik
elke tweede ingezetene van regerings
wege ondersteund. Men zendt echter nie
mand. die komt, terug. Maar wat voor
problemen dat meebrengt heb ik van.
daag kunnen zien.
Vleselijk leven
In één opzicht stemmen alle verhalen
van Duitse refugées uit het Oosten over.
een: het is er onmogelijk te leven. Enige
uren heb ik vanmiddag naast de ambte
naren gezeten die op hun bureau aan de
Kuno Fischerstraat, nu al meer dan een
half jaar lang, dag in dag uit grote
stromen Vluchtelingen registreren en de
mensen naar de reden van hun vlucht
vragen. Het gebouw is uiteraard niet op
de aanwezigheid van enige duizenden
mensen van de vroege morgen tot de late
avond berekend. Trouwens, de vaste staf
ook niet. Sinds de grote vluchtelingen,
stroom losbrak, heeft men daar het con
tinubedrijf ingevoerd. Van 's morgens
acht tot 's avonds tien wordt er aan één
stuk doorgewerkt.
De vluchtelingenstroom is eveneens
continu, een lange file golft het gebouw
binnen, de smalle trap op. Mannetje ach
ter mannetje gaat men naar boven langs
een stroom die, op gelijke wijze de trap
afgaat en het gebouw verlaat. Op alle
gangen staan, voor alle deuren, mannen,
vrouwen en kinderen. Dodelijk vermoei
de gezichten, uitgeteerde mensen, grijs,
aards, jonge vrouwen, sterk gebouwde
boeren, mensen met hoeden en petten,
gehuld in bontjassen maar meer in
schamele kledingstukken, die herinne
ren aan de allereerste jaren na de be
vrijding in Nederland, toen daar nie
mand nog iets goeds had. De schoenen
zijn meestal oud, afgetrapt en het bo
venleer is versleten. Sommige kinderen
zijn op gevoerde pantoffels.
„Nummer 341" roept een stem van.
achter een geopende deur. Er komt een
heer binnen, die zijn hoed op tafel legt,
naam en woonplaats meedeelt en een
attest overlegt van een dokter. Daarin
wordt verklaard, dat zijn echtgenote niet
in één van de 34 met 20.000 vluchtelingen
gevulde kampen kan verblijven, omdat
zij maagpatiënte is. Hij komt dus in aan.
merking voor «bijzondere steun, die het
hem mogelijk maakt een kamer te huren.
Zijn kaart vermeldt, dat over zijn toe.
lating in de Westelijke zóne van Berlijn
al beslist is: hij wordt niet als vluchte.
ling erkend. Dat betekent, dat hij niet
naar West-Duitsland vervoerd kan wor
den en in West-Berlijn niet in aanmer
king komt voor het zoeken van werk.
Hij krijgt wel een ondersteuning, doch
hij moet evenals alle anderen een ver
klaring afleggen, dat hij weet, daarop
geen recht te hebben. En waèrom hy
•erd de boerderij ont-
kon toen zetboer worden
andere hoeve die van de eige-
daarvan onteigend was, maar hij
r de voorkeur aan, met vrouw en
vijf kinderen te vluchten.
Hij wordt straks natuurlijk wel als
vluchteling erkend, want hij heeft ge
weigerd mee te doen aan het volbrengen
van een onrechtmatige daad.
Hetzelfde is ook het geval met de
jongeman, die de grens overkwam omdat
de Oostduitse politie hem dwong, spión-
nendiensten te verrichten onder zijn
vrienden. En ook met de jonge boer die
bedrijf van 44 ha. met zeven en
twingtig koeien, zeven paarden en
machines in de sohuren" heeft
achterlaten, omdat men dat be
drijf wilde onteigenen en hem op grond
van de één of andere futiliteit bij de af
levering van producten wilde arresteren.
Men is daar. in de Oostelijke zóne van
Duitsland, maar zó een economisch mis
dadiger. De man die vijf varkens mestte
boer en die beestjes dus aan
de consumptie onttrok, heeft te kiezen:
vluchten of tien jaar gevangenisstraf.
De boer heeft die straf al en diens
bedrijf is terstond onteigend. En de café
houder die buiten de hoeveelheid bier
die bij de ochtendcontrole in de pomp
zat, tóch nog bier verkocht, kan ook zijn
biezen wel pakken. Ook hij bestal de
staat. Zakenmensen krijgen geen kans
te verdienen. Zij betrekken hun,
artikelen via een bank. Het geld dat zij
beuren, moet 's avonds weer bij
de bank gebracht worden en per week
kunnen zij een zeker bedrag halen, be
stemd voor levensonderhoud. Wie vier
honderd Mark extra haalt in een week,
kan het vergaan als de vrouw van de
zakenman die daar binnenkomt. Men
heeft haar niet alleen afgenomen wat zij
daar nog van dat bedrag overhad, doch
ook het ontbrekende opgespoord bij al
lerlei bedrijven en relaties waar het ge-
Tien jaarwaarvoor
Het meest tragische geval is dat van
>n jonge vrouw, wier man veroordeeld
werd tot tien jaar gevangenisstraf. Waar-
Wel, hij was benoemd tot beambte
;n nieuwe standplaats en vond in het
nieuwe kantoor, bij het openen ven een
kast, een vuurwapen. Hij bracht het ter
stond naar de politie, maar de Russische
bezetting kreeg er lucht van, dat die en
vuurwapen had ingeleverd. Voor
zoiets krijgt men in de Oostelijke zóne
tien jaar gevangenisstraf. GenoegHet
wel duidelijk dat het leven er niet
veel betekent. Na acht jaren bezetting
door Russische soldaten is het doodge
trapt, de mensen zijn het zat. Zij lopen
weg bij hopen tegelijk. En de Russen
laten hen gaan. Nog wel, maar vandaag
werd een nieuwe tactiek bij de Russen
te snikken. Eén van haar de
vrouw van een „Oberlehrer" op een
middelbare school verloor deze nacht
haar vier-jarig zoontje. Hij was wat ziek
toen men vluchtte. Hij stierf in een Ber-
iijns ziekenhuis.
Snikkende vrouwen
Het beeld van die snikkende vrouwen
in die kale gang wil me niet meer uit
de gedachten. Evenmin als dat van die
kleine haveloze man in blauwe overall,
die met zijn door de Russen totaal ver
nielde vrouw en uitgemergelde kinde
ren hier eveneens zijn. Hij vertelde na
melijk dat hij in 1940 parachutist was
geweest en tot de horde hoorde die Rot
terdam besprong. Hij heeft daarna soort,
gelijke stunts moeten volbrengen boven
Frankrijk en Rusland. Mensen in die
landen die verhaal zoeken voor hun door
de Duitsers aangedaan leed, kunnen hier
veel voldoening voor die gevoelens vin
den. Maar wie deze -wrakken ziet en
deze stad zuchtend onder de last der
duizenden vluchtelingen en uit hun mond
hoort, welke zegeningen het communis
me de wereld brengen wil, die ervaart
op dit kleine eiland dat van alle kanten
bespoeld wordt door de barbarij en de
wetteloosheid, dat vergelding nimmer
uit de handen van mensen komt.
Wij keken voor U
rond in Berlijn
Onze chef-reportage is een week
geleden naar Berlijn gevlogen, ten-
einde voor ons blad zijn indrukken
weer te geven over de daar ont
stane situatie. West-Berlijn immers
wordt overstroomd van vluchtelin
gen uit de Oostelijke zóne van
Duitsland, in wélk communistisch
gebied zy niet langer veilig zijn.
Zowel Reuter als Associated Press
hebben ons de politieke en econo
mische gevolgen van deze massa
vlucht uit Oost-Duitsland toege
licht. Maar onze eigen correspon
dent heeft te Berlijn zelf aan
schouwd. hoe in eerste instantie de
stroom van vluchtelingen door de
autoriteiten wordt opgevangen en
hij heeft persoonlijk met de slacht
offers gesproken. Uit zijn betrouw
baar relaas blijkt, dat velen have
en goed verloren hebben en geheel
berooid, op de Westduitse, maar
ook internationale hulpverlening
zijn aangewezen. In dit verband
wijzen wij er nog op, hoe thans
van alle kanten steun geboden
wordt. De Nederlandse Hoge Com
missaris der V. N.. mr G. J. van
Heuven Goedhart, heeft West-
Duitsland mede actieve hulp be
loofd om het hoofd te kunnen bie
den aan het nijpende vluchtelin
genprobleem. Wat zich in Neder
land tijdens de oorlogsjaren af
speelde, herhaalt zich thans in
Berlijn.
Felle brand te Wognum
maakt slachtoffer
Door nog onbekende oorzaak zijn in
de nacht van Zaterdag op Zondag te
Wognum (N.H.) het café De Vier Heems
kinderen en twee belendende boerderijen
uitgebrand. Een van de veehouders,
wens huis door het vuur was aangetast,
is ter plaatse van schrik overleden. Tien
brandweercorpsen namen met ongeveer
120 spuitgasten deel aan de bestrijding
der vlammen, die door de orkaan hevig
■werden aangewakkerd. Met moeite kon
men vier andere panden redden. Tegen
7 uur in de ochtend was men het
meester.
mens*-*4 *tT EEN tlJHi
Vraag uitsluitend de originele flacon Air-Wick a f. 2.40
Treinverkeer ontwricht
Gaten van samen 1.000 m in dam tussen
Zeeland en Noord-Brabant
Het treinverkeer was gisteren en g
tendeels ook vandaag in het Westen
Zuiden van ons land volkomen ontwricht.
Verscheidene lijnen zijn overspoeld
onberijdbaar. Rotterdam is alleen te
reiken via Den Haag. Reizigers van
Westen naar het Zuiden en omgekeerd
reizen via Utrecht. Er is geen trein
verkeer mogelijk op de baanvakken
SchiedamHoek van Holland, Gouda
Rotterdam Maas, ZwljndrechtDor
drecht, GiessendamDordrecht, Giessen-
damSliedrecht, DordrechtLagc-Zwa
luwe, BredaLage-Zwaluwe en Bergei
op ZoomVlisslngen. De schade aan d
lijnen loopt in de millioenen.
Zaterdagavond om kwart voor tlei
raakte het baanvak DelftSchiedam
stroomloos, doordat het dak van
goederenwagen tegen de bovenleiding
was gewaaid. Omstreeks kwart voo
werd door nog onbekende oorzaak ook
tussen Leiden en Bodegraven de boven-
leiding defect. Tussen deze pltiatsen
werden autobussen ingelegd.
In de Kreekrakdam. de verbinding
tussen Noord-Brabant en Zeeland, zijn
vier gaten van in totaal duizend meter
geslagen. In de Sloedam, de verbinding
tussen Zuid-Beveland en Walcheren,
een gat van 100 meter. Bij de Moerdijk-
brug is de baan over drie km ernstig
beschadigd. Tussen Bergen op Zoor
Woensdrecht staat de baan over één km
onder water. Tussen Rilland-Bath
Krabbendijke staat het water over
lengte van vier km anderhalve meter
hoog boven het spoor. De treinen naar
Zeeland rijden niet verder dan tot Ber
gen op Zoom.
Het station Rotterdam-Maas staat on
der water. In Dordrecht is tussen het
station en de brug over de Merwede de
baan onderspoeld doordat het zand
weggeslagen.
Waar de treinen nog rijden, zijn
veelal onherkenbaar door de bruingele
modder, die zelfs de ramen ondoorzich
tig heeft gemaakt.
Wegverkeer gestremd
Minister Algera heeft bekend gemaakt,
dat de volgende wegen voor doorgaand
verkeer zijn gestremd:
1. de weg Rotterdam—Breda, Rijks
weg 16, en wel van Dordrecht tot Zeven-
bergschehoek, waarin begrepen de brug
over het Hollandsch Diep bij Moerdijlt:
2. het gedeelte van Rijksweg 15 van
Ridderkerk naar Gorinchem, van Alblas
serdam naar Hardinxveld.
Advertentie)
Griep"'
nAnn NEEM DAN
DARO GRIEPPOEOERS
3. Rijksweg 27, UtrechtBreda, het
gedeelte bezuiden Gorinchem tot Oos
terhout.
4. uiteraard ook de Rijksweg 58. lo
pende door Zuid-Beveland en Walcheren.
Voorts zijn alle veerverbindingen over
de Westerschelde gestremd. In het voor
gaande is geen melding gemaakt van de
wegen van secundair belang in de over
stroomde gebieden.
Telefoon in de war
Ook het telefoonverkeer was vooral
gisteren hopeloos in de war. Allerlei op
roepen van en voor de overstromings
gebieden werden bekendgemaakt via de
Het telefoonverkeer voor de Zuidelijke
provincies wordt in verband met de sto
ring op de lijn RotterdamBreda
een deel omgeleid via Utrecht en Den
Bosch. Ook het internationale verkeer
wordt zoveel mogelijk via deze lijn ver
werkt. Alle P.T.T.-kantoren en stations
in de getroffen of bedreigde gebieden
moeten dag en nacht geopend zijn.
De K.L.M.-diensten werden Zaterdag
en Zondagmorgen wegens het noodwee
beperkt, maar konden gistermiddag weer
gewoon worden uitgevoerd. Op Schiphol
heeft de storm geen schade aangericht.
Van het erf van School en Kerk
(Advertentie)
HOESTBUIEN, VAST SLIJM
SL'JM-OPLOSSEND
Beroepingswetk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Zwijndrecht (vac. J.
Godithelipit) W. L. Tukker te Delft; te
N. Dordrecht (toez.) N. Warns te Wan-
neperveen.
Benoemd: tot hulp. pred. te En
schede H. J. Nijland, voorheen voorgan
ger van de Evang. Ver. „Christendom".
Geref. Kerken
Aangenomen: naar VTeuten-de
Meern, J. Banga cand. te N. Bergum,
die bedankte voor Castricum H. Hugo-
waard, Heinkenezand. Numansdorp en
Woldendorp.
Geref. Kerken (art. 31 K.O.)
Beroepen: te Rozenburg G. v. d.
Brink te Voorburg.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Aagtekerke H. van
GiLst te E'lspeet.
Gemeente mag niet
beroepen
De Ned. Hervormde Gemeente van
Hasselt, die reeds geruime tijd vacant is,
kan geen nieuwe predikant beroepen,
omdat zij een schuld van ƒ30.000 heeft
aan de Raad van Beheer op de predi-
kantstractementen, Hasselt is een van de
weinige gemeenten in de Ned. Herv.
Kerk. die tot voor kort geweigerd heb
ben de aanslag naar het reglement op de
predikantstractementen te voldoen. Met
verscheidene weigerachtige gemeenten
zijn in de loop van dé tijd regelingen
getroffen, maar met Hasselt nog steeds
Eeuwfeest in Kampen
In Kampen is de eerste vergadering
gehouden van het voorlopig comité, dat
zich gevormd heeft om het eeuwfeest
de Theologische Hogeschool der
Geref. Kerken (onderh. art. 31 K.O.) te
;n. De eigenlijke herdenking wil
overlaten aan curatoren en de com-
voor de schooldag. Het comité wil
feestgave inzamelen. Voorzitter is
ds J. van Bruggen te Assen, secretaris
ds G. Visee te Kampen, penningmeester
J. Bos te Kampen en algemeen adjunct
ds F. de Vries van Den Haag-Oost. Aan
alle kerkeraden zal verzocht worden
commissie of correspondent voor
deze zaak aan te wijzen.
Onderwijsbenoemingen
Benoemd tot hoofd te Rheezerveen F.
Postma te Smilde; tot onderwijzer (es)
te Harderwijk M. Conrads te Vrooms-
hoop, te Gauw (bij Sneek) J. Wouters
te Oudehorne, te Frieschepalen W. Ren-
kema te Midwolda, te. Hoofddorp J. H.
Roelfsema te Amsterdam (tijd.); te Am
sterdam-Oost (ulo) A. Fledderus te Am
sterdam: te Utrecht (Vleutenseweg) A.
C. Lankreijer te Mijdrecht: te Amster-
dam-Watergraafsmeer (Kon. Wilhel-
minaschool) A. C. S. Pauli te Midden-
meer; te Eindhoven G. Visser te Rotter
dam; te Hantumhuizen C. Veltman te
Wierum.
De jaarvergadering van de Bond
voor Geref. Jeugdorganisatie wordt op
7 en 8 April in Zwolle gehouden.
Vrijdagmiddag opening
Atl. conferentie
De Atlantische Conferentie in de Rid
derzaal in Dén Haag zal worden bijge
woond door een tiental gasten uit Frank
rijk. België, Engeland en de Verenigde
Staten. Er zijn geen Duitse vertegen
woordigers uitgenodigd. De conferentie
wordt Vrijdagmiddag door prof. mr R.
Kranenburg geopend, waarna een ple
naire vergadering zal worden gehouden.
Vrijdagavond zal de conferentie zich in
een militaire, economische, politieke en
culturele sectie splitsen, waarop Zater
dag in een plenaire vergadering de re
sultaten van deze sectie-vergadering zul
len worden behandeld.
Amerik. generaal Eddy
naar Den Haag
Generaal Mant on Eddy, opperbevel
hebber van het Amerikaanse leger in
Europa, vertrok vanochtend vroeg per
vliegtuig uit Wiesbaden naar Den Haag
om na te gaan. welike hulp de Ameri
kaanse militaire autoriteiten kunnen
verlenen by de reddingswerkzaamheden
in de overstroomde Nederlandse
Bijna 87.000 scholieren
bij V.H. en M.O.
Gunstige cijfers voor het Prot.
Chr. onderwijs
Op 15 September waren bijna 87.000
scholieren ingeschreven aan 365 rijks-,
gemeentelijke en bijzondere dagscholen
voor voorbereidend hoger en middel
baar onderwijs. Dit totaal (55.000 jongens
en 32.000 meisjes) volgt de lessen in
4365 klassen. Het aantal bijzondere scho
len overtreft het aantal openbare verre.
In 889 eerste klasoen zitten 22.000 leer
lingen, in 852 tweede klassen 19.000, in
821 derde klassen 17.000. in 824 vierde
klassen 14.000 in 744 vijfde klassen 11.000
en in 235 zesde klassen 3300 meisjes en
jongens.
Dit jaar zullen om en bij 12.000 leerlin
gen eindexamen moeten doen. De totar
len aan de rijksscholen zijn 9700 leerlin
gen, gemeentelijke scholen 26.000, bij
zondere scholen 51.000 (Prot. Chr. 17.000,
R.-K. 26.000, overige 7500).
De school met het grootste aantal
leerlingen was het Christelijk Lyceum
in Amsterdam met 663 in 24 klassen. Bo
vendien waren er 14 scholen met 500 of
meer leerlingen. Het grootste aantal dag
scholen voor V.H. en M.O. vindt men in
Amsterdam en Den Haag, n.L 28 (resp.
9543 en 7933 leerlingen). Rotterdam heeft
21 scholen met 6159 leerlingen.
in de drie grote steden bezoeken 25.635
leerlingen deze scholen, ca: is ongeveer
een derde van het landelijke totaal.
Vorig jaar hebben 11.376 meisjes en
jongens eindexamen V.H. of M.O. ge
daan. Er slaagden 9682 (85 pet). Voor
H.B.S.-A slaagde 85 pet. voor HBS-tB 83
pot, voor gymnasium-A 88 pet, voor
gymnasium-B 87 pet, voor M.M.S. 89
pet, handelsdagsohool met 3-j. cursus 88
pet, idem 4-jarige cursus 85 pet. Aan de
Prot. Chr. scholen slaagden 1932 van de
2203 candidaten of 88 pet, een percentage
dat hoger is dan van de overige scholen
(rijks 81 pet, gemeentelijke 84, R.-K. 87,
overige 82 procent).
Ds J. Wesselink, Geref. predikant te
Doorn, gaat tegen 1 Juli met emeritaat.
Hij diende de kerken van Wateringen,
Alteveer, Schoonhoven, Eindhoven en
sedert April 1928 die van Doom.
De jaarlijkse bondsdag van de Ned.
Bond van J.V. op GG wordt met Hemel
vaartsdag gehouden in vier gebouwen te
Zwolle. Thema van de dag zal zijn; Ge
reformeerde vroomheid.
Het ab-actiaat van de Chr. Geref.
Studentenbond is nu gevestigd: C. Lang
broek, Koningin Hortenselaan 5, Apel
doorn (vacantie-adres Huygensstraat 65,
IJmuiden).
logie: J Wessel.
i H C Dubbeldar
i Haag. idem de her
n, A W
er, Lei-
- i de heren J W v d
Reydt. Voorburg. F J Holland. Vriezenveen.
H G J WUllghagen.
de heren P. de Baan.
uemans L ld Den HaaS en A P
UTRECHT. 30 Jan. Geslaagd voor cand ex
"jÉ" Gier- Zundert. j'Th.
geneesk.: H
R Vei
Den Haae: ar
Den Haag. H
iappelle.
C P I
der Kinderen. Utrecht. W F M van Laar
hoven. Eindhoven, A M C M Schellen, Til-
Duig. C J M Simons, Gilze, A M Smeets.
Meersen, G Th M van Soest, Venlo, W H J
Verder, Vleuten, J Zuyderduyn, Woerden;
doet. ex. veeartsenijkunde: U Haije. A'dam,
J Hoving, Zutphen. S Piersma, St. Jacobipa-
rochie, K G Hobijns, Apeldoorn, J H Sante-
J B Wichers, Borger ^Dr. y^caiid? ex!^genees
kunde: F A Schoenmaker. Kockengen.
Het lied der aethergolven
i.oo
DINSDAG 3 FEBRUARI
lum I. 402 m. AVRO: 7.00 Nieuws
m VPRO: 7.50 Dagopening AVRO
wijding
.15 Slonsliederen 9.25 Voc
Gram 10 50 Voor de kleuters 11.00 Voo
zieken 11.30 Tenor en piano (Piano-it
mezzi) 12.00 Lichte muziek 12.23 Voor
platteland 12,40 Pianoduo 1.00 Nieuws
Metropole orkest en soliste 2.00 „Zeg
m 3.15 Voor de
r de jeugd 5.30 C
2.40 Schoolra
rouw 3.45 Gra
6.00 Nieuws 6.15 Piano 6.30 Repo:
Gram 6.35 Orgel 6.50 „Paris vous pa
Musette-orkest 7.20 Verzoekprogr
Nieuws 8.05 Gev programma 9.15 Lie
ziek 9.35 „Ik weet, ik weet wat U nl
9.50 Dansmuziek 10.35 Gram 10.45
(Slotmaar dat is ook genoeg, want in Zijn hand rust is dan noch hij die plant iets, noch hij die nat
het lot van alle mensen en daar is het veilig, maakt, maar God, die de wasdom geeft!"
Doch toen Maaskamp eergisteren het maandelijk- De kerk is vol, zoals dat 's morgens haast Van de intree-preek zelf weet hij niet veel meer.
se bezoek aan de inrichting bracht, kwam hij altijd het geval is. Vooral sedert het vertrek De tekst laat hem echter niet los. Hij denkt er
terug met het blijde bericht, dat zijn zoon hem van Peet Meier zijn de plaatsen beter bezet dan aan met betrekking tot al die mensen, die daar
na al die maanden voor het eerst en vrij plot- voorheen, want velen, die onder zijn invloed geen weer op hun gewone plaatsen zitten, terwijl de
seling had herkend. Ze hebben het nauwelijks kerk meer bezochten, zijn uit eigen beweging kerkeraad er aan wanhoopt of ze ooit terug zou-
kunnen geloven, de beide meisjes. Natuurlijk gaat teruggekeerd tot het geloof waarin ze werden den komen. Kan men hier niet met volle over-
Sophie er nu ook zo gauw mogelijk naar toe. Ze opgevoed. tuiging zeggen dat zij geplant en nat gemaakt
zal nog niet veel met hem kunnen praten, maar Maaskamps ogen gaan als vanzelf naar zijn hebben, maar dat het uiteindelijk toch van Bo-
niet erg, als hij maar niet meer zo wezen- oude plekje in de kerkeraadsbank. Daar zit nu ven gekomen is? Hij denkt er ook aan in verband
loos en onbestemd langs haar heen kijkt.
Ze kan het, terwijl ze daar naast de ruststoel
zit, niet laten om er met Wies over te beginnen.
Wie weet misschien krijgen ze Joost nog wel eer
der thuis dan ze gedacht hadden. En als hij dan
helemaal goed is en Wies eveneens haar oude
kracht terug heeft dan gaan ze trouwen, dat
spreekt. Maar zover kunnen ze eigenlijk nog niet
doordenken, al leeft in hun harten de hoop dat
het zo zal gaan.
Ze spreken ook over het kindje dat komen zal.
Die gebeurtenis is veel nader in 't zicht, waar
schijnlijk reeds over een maand. Als 't een jon
gen is wordt het een Joost, dat heeft Wies al
vooruit beslist. En mocht het een dochter we- de smid van het stadje, terwijl ook de plaats
met de weduwe van Hoek, die de laatste maan
den geregeld in de kerk verschijnt en haar klei
ne meisjes bij Sophie op de Zondagschool heeft
gedaan. Daar heeft de oude dominee nog geplant,
en juffrouw Gevering misschien oók wel. Maar
God heeft de wasdom gegeven. En dat de oude
Kluis, nog enkele uren voor zijn dood, een kind
wegstuurde met twee weken huurwas dat Gods
werk niet, al was het voor 't oog van de wereld
dan maar een kleinigheid? 't Was toch een over
winning, zowel op zijn hoogmoed als op zijn dorst
naar geld.
Och, men kan zo nog een hele tijd doorgaan.
En laat Joost dan nog niet hersteld zijn en Wies
u j -. "t- V" r-v-. --j- F-."».- evenmin, laat er dan nog een wandelclub zijn
i dan krijgt het de namen van de twee groot- van Egbert Kluis, in de bank achter de diake- en een overgeestelijk man als Johannes Geve
moeders. Als Joost voor die tyd nog eens thuis- nen, aan een ander verhuurd is. Dit laatste doet ring is God niet machtig om ook nu nog won-
komen kon. Maar dat zal wel niet gebeuren vreemd aan, vooral bij de ouderen. Want al was deren te werken? Is Hij niet gisteren en heden
Ook Maaskamp denkt aan zijn jongen, terwijl de rentenier geen prettig man en heeft zijn heen- en tot in alle eeuwigheid dezelfde'
hy, tussen de andere mensen in, het kerkgebouw gaan de gemeenteleden voor 't grootste deel A,_ 00,„or,D 0
binnenstapt. Hij kan zijn gedachten niet losmaken onberoerd gelaten men was er door de lange ka2.„ LEn v»! TrJÏc
van het ontroerend moment, waarop Joost het jaren toch aan gewend geraakt, hem daar te J? ffSl h j tui'
zich eensklaps bewust scheen te worden, dat va- zien zitten. hem. .met de k}nc?eren bij de uitgang heeft opge-
der bij hem was. De zusters waren bang voor Dominee Ruitenburg spreekt die morgen, met
wacht, naar huis wandelt, schiet hem onder
te veel opwinding, daarom is hij niet lang ge- 't oog op het naderend Kerstfeest," over"°ééri van' gezang te binnen, dat Dita thuis zo
bleven. Maar 't was toch het eerste teken van de adventsteksten. Doch Maaskamp zal zichzelf giaag zingt D1;I 1 orge"
beterschap, die tijding kon hij zijn huisgenoten later met schaamte bekennen, dat hij er maar Niets kan ik zonder U, o Heer!
alvast brengen. Of het weer helemaal zal worden heel weinig van opgevangen heeft. Hij is aldoor In Uw gemeenschap kiemt er leven,
als vroeger, en hoe het zal gaan wanneer hij bezig met een andere tekst, de tekst waarmee En levensvolheid, meer en meer.
straks grootvader is? De Here alleen weet het, dominee zijn werk in déze gemeente begon „Zo Ik kan mijzelf geen wasdom geven:
Gram 7.15 gymnastiek 7.30 Gram 7.45 Mc
gengebed 8.00 Nieuws 8.15 Gram 9.00 Vc
de huisvrouw 9.35 Gram 10.00 Voor de kle
ters 10.15 Gram 11.00 Voor de vrouw 11.30
Schoolradio 12.03 Gram 12.55 Zonnewijzei
1.00 Nieuws 1.15 Actualiteiten 1.25 Lunch
concert 200 Klein koor 2.15 Symphonette-
orkest 2.45 Strijkorkest en solist 3.30 „Ber
je zestig?" 4.00 Voor de zieken 4.30 Zieken-
lof 5.00 Voor de jeugd 5.15 Felicitaties vooi
de jeugd 5.45 Regeringsuitzending: drs B
van Eldik: „De economische gevolgen var
de souvereiniteltsoverdracht" 6.00 Metropoli
orkest 6.20 Sportpraatje 6.30 Voor jongt
mensen 6.52 Ac
7.15 „Uit het 1
laliteit. 7.00 Nws 7.10 C
iek der boeken" 7.30 C
berichten 2.00 Nieuws 2.10 Disi
actuele vraagstukken 2.55 Inter
Schoolradio 4.00 Vespers 4.45 Ci
Schots orkest 6.00 Voor de kil
Weerberichten 7.00 Nieuws 7.15
11.45 Parlc
12.00—0.03 Nieuws.
Engeland. BBC 1500 en 247 m. 12.00 Mrs
Dale's Dagboek 12.15 Lichte muziek 1.00 uur
Parlementsoverzicht 1.15 Vragenbeantwoor-
ding 1.45 Concert 2.45 Voor de kinderen 2.00
Voor de vrouw 4.00 Gev muziek 4.30 Orgel
4.45 Lichte muziek 5.15 Mrs Dale's Dagboek
5 30 Lichte muziek 6.00 Schots orkest 6.30
Verzoekprogr 7.15 Voor de jeugd 7.45 Hoor
ei-8.30 Hoorspel
spel 8 00 Nieui
9.00 Gev progr 10.00 Concert 11.00 Niei
11.20 Gev muziek 0.05 Voordracht 0.20 Lichte
muziek 0.56—1.00 Nieuws.
Frankrijk Nat. Progr. 347 m 12.30 Concert
I.00 Nieuws 1.45 Cellorecital 2.05 Pianoreci
tal 6.30 Amerikaanse uitzending 7.01 Gram
8.00 Kamermuziek 10.20 Hoorspel 11.20 Gram
II.46—12.00 Nieuws.
Brussel 324 m. 11.45 Gram 12.30 Weerbe
richten 12.34 Gram 12.50 Koersen 12.55 Gram
I.00 Nieuws 1.15 Gev muziek 2.00 School
radio 3,30 Electrisch orgelspel 4.00 Gram
4.30 Electrisch orgelspel 5.00 Nieuws 5.10 u
Gram 5.15 Voor de kleuters 5.30 Causerie
5.40 Gram 5.50 Boekbespreking 6.00 Voor dc
jeugd 6.30 Voor de soldaten 7.00 Nieuws 7.40
Gram 7.50 Causerie 8.00 Omroeporkest en
soliste 9.00 Gram 9.15 Ethnlsche muziek 10.00
Nieuws 10.15 Dansmuziek 10.45 Gram 10.55—
II.00 Nieuws.
Brussel 481 m. 12.05 Omroeporkest 1.00 uur
Nieuws 1.10. 2.00 en 3.00 Gram 4.00 Lichte
muziek 5.00 Nieuws 5.15 Gram 5.30 Viool en
piano 6.30. 7.00 en 7.35 Gram 7.45 Nieuws
8.00 en 9.30 Gram 10.00 Nieuws 10.10 Gram
10.50 Nieuws.
Engeland, BBC European service uitzen
dingen voor Nederland: 10.0010.30 uur n.m.
Nieuws. Commentaar. Boeken en schrijvers
(Op 224 en 49 m).
TJET IS AL WEER geruime tijd ge-
"7 leden, dat een welwililende lezer
mij een gedacht toezond van Bertus
Aafjee, getiteld ,.De kleine ballade
op de eigen dood", dat in- tal van
bloemlezingen wordt aangetroffen.
Nu staat het natuurlijk een ieder
vrij een -ballade op eigen verscheiden
te dichten, maar aangezien Bertus
Aafj-es in dit oeuvre, meer omstan
dig dan smakelijk, verhaalt hoe de
regenwormen ,,met hunkerende bek"
peuzelen a-an zijn stoffelijk overschot
wanneer dit aan de aarde zal zyn
toevertrouwd, maakt mijn brief
schrijver bezwaar. Zijn verzet richt
zich niet tegen de opgeroepen beel
den, de woordkeus, het nhythme of
de klank van het gedicht, maar uit
sluitend tegen- de bi-ologisohe on
juistheid dat het liichaa-m na de dood'
ten prooi valt aan regenwormen.
„Wil", zo roept hij mij toe, „toch
eindelijk eens afrekenen met deze
domme gedachte".
Het komt ons voor, dat deze afre
kening van de kant van de brief
schrijver reeds zo volledig is, dat
daaraan weinig meer behoeft te" wor
den toegevoegd. De regenwormen
hebben inderdaad aan de ontbinding
van een lichaam part noch deel,
want deze dieren zijn oprechte vege
tariërs en hun armzalig maa-1 bestaat
uit grond, waarin zich plantenresten
bevinden, die als de zo buitengewoon
vruchtbare teelaarde het lichaam
weer verlaat.
Van deze dieren heeft de mens dus
nu of later nimmer iets te duchten.
Geheel anders is het in dit- opzicht
gesteld met do kleine familieleden
van deze onschuldige regenwormen,
t.w. de bloedzuigers, due niet alleen
uiterlijk, maar ook wat de inwendige
bouw betreft, veel met de regenwor
men overeenkomen.
Bloedzuigers bestaan er, hoe kan
het anders, in zeer vele soorten. De
meeste vormen zijn vrij klein, d.w.z.
niet groter dan 10 cm. In Nederland
wordt in zoet water vaak een kleine,
slanke soort gevonden, die water-
slakken uitzuigt en op vissen -leeft.
Verwant hieraan zijn enkele rolronde
vormen die op vi66en, zoals zalmen,
haaien en roggen parasiteren, maar
dit gedierte vermag toch nog niet
onze aandacht te boeien. Wellicht is
de reus onder de vampiers, een
bloedzuiger van 1 ',z meter Lengte,
daartoe beter in staat. Het is de
Macrobdella, een reusachtige parasiet
die uiteraard ook slachtoffers van
behoorlijke afmetingen nodig heeft
om zich te kunnen verzadigen. Hier
voor worden schildpadden uitgeko
zen, maar ook krokodillen en pelika
nen (in Chili en N.-Amerika) in wier
bek hij parasiteert.
Dat ook mensen aan kleinere soor
ten ten offer kunnen vallen, moge
morgen blijken.
(Nadruk verboden)
