Jlieiuue £ciitsrt|c tiTouraitt Holland8 dijken bezwijken: dood en verderf zn lot De noodklok luidt Catastrophe die heel ons volk met ontzetting vervult Morgen verklaring van de regering MAANDAG 2 FEBRUARI 1953 BUREAUX: Steenstraat 37. Directie. Redactie Abonnementen- en Advertentie-afdeling: TeL 31441. Postrekening: 58936. ABONNEMENTEN: 6.— per kwartaal; f 2— per maand; 0.47 per week. ADVERTENTlËN: 0.18 per millimeter (By contract belangrijke korting) Directie: F. DIE MER Hooidredacteur: Dr. E. DIEMER Chef-ReA: H. W. I. ENSERINK CHRISTELUK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken .SluUuUitftgMtnm ■in tart fa l»jtaasp«rt" Drie en dertigste jaargang No 9G50 t QVER TIENTALLEN polders in Zuid-Holland, met zoveel kracht gepaard zou gaan; op Walcbe- Zeeland en Noord Brabant hebben noodklok- ren en Zuid-Beveland, in de Alblasserwaard en ken geluid en sirenes geloeid in die nacht der ver- Wolphaertsdijk, in 's-Gravendeel en Vrouwen- schrikking, waarin duizenden mensen in hun slaap polder gold maar één devies: redde, wie zich overvallen werden door een verraderlijke spring- redden kan! 's-Gravendeel en Goeree zijn wel de vloed. Het beukende, door een orkaan-achtige zwaarst geteisterde gebieden: hier kwamen resp. Noord-Wester opgezwiepte water, scheurde onze meer dan vijftig en circa veertig personen om het dijken, overspoelde in luttele ogenblikken duizen- leven. Dit is het, wat gisteren wel tot iedere den hectaren polderland, sloeg de deuren uit de Nederlander is doorgedrongen: ons land is door huizen, drong met tomeloze kracht de woningen een catastrophe getroffen, die in de geschiedenis binnen en bracht een panische angst teweeg niet wordt geëvenaard. Ofschoon hulpploegen in onder hen, voor wie dit natuurgeweld als een vol- het holst van de nacht in bootjes over het razende komen verrassing kwam. Maar ook zij, die reeds water zwalkten, en er vele gezinnen in veiligheid de nachtwake betrokken hadden bij have en konden worden gebracht, zijn er honderden doden goed, hadden er niet op gerekend, dat de vloed te betreuren bij deze nationale ramp. We laten hier in het kort volgen wat deze ongekende watersnood aan dood en ellende zaaide: Walcheren i Kerkerpolder en de Suzanna- gebracht. De De t polder zijn volgelopen. In de dijk bij Rammekens zijn ernstige gaten geslagen, onder andere by Veere en Vlissingen. In lstetstgenoem.de plaats is de toestand ern stig. De binnenstad staat blank en het water in de straten bereikte een hoogte van drie a vier meter. Ook Veere en Arnemuiden staan onder water. Zuid-Beveland De zeedijken bij Ellewoudsdijk. Kat- tendijke, Baarland en Kruingen zijn door gebroken. De Reigersbergspolder, de Wol- verdij'ksepolder zijn ondergelopen. Ril- land-Bath en Kruiningen zijn geïsoleerd. Het water stroomt met grote kracht de polders binnen. In deze gebieden is men begonnen met de evacuatie van de be volking. die naar Goes zal worden i Zuid-Beveland i Nieuw leven in donkere nacht ij-EVROUW DE SNOO in Hendrik Ido Ambacht heeft, terwijl Zon dagnacht het ziedende water haar huis aan de Veerweg binnen stroomde, het leven gesohonken aan een gezonde jongen. Dit zesde kisd van de familie De Snoo werd ge boren bij het licht van het enige kaarsje, dat nog in huis te vinden was. Op het moment van de ge boorte steeg het water in de kamers op de begane grond zo snel. dat men de kraamvrouw in allerijl naar de bovenverdieping moest vervoe ren. De onmiddellijk gewaarschuw de dokter werd door stoere roeiers dwars door de stikdonkere orkaan, naaht naar het huis van de familie De Snoo gebracht. Terwijl de dokter de vrouw be handelde, stortte het huis naast dat van de familie De Snoo met onheilspellend geraas in. Men achtte het dan ook raadzamer moe der en kind naar een veiliger plaats over te brengen. De moeder werd op een trapleer gelegd en met een roeibootje over de witbeschuimde golven naar het dorp gebracht, ter wijl steeds meer huizen aan de Veerweg door het water aan stuk ken werden gescheurd. Moeder en zoon werden liefderijk opgenomen bij kennissen in het dorp en toen wij mevrouw De Snoo kwamen ge lukwensen met wat ondanks alles (of eigenlijk: juist nu) een blijde gebeurtenis genoemd moest wor den, zei zij: .Alleen God zij eer" Een treffend getuigenis van een vrouw, die de donkerste uren van haar leven had doorgemaakt. het hevigst getroffen. Onmiddellijke cuatie is gelast in verscheidene plaatsen. Zeeuwsch-Vlaandeien In Zeeuwsch-Vlaanderen zijn We dijken bij Temeuzen, Hoofdplaat. Ossenisse. Hontenisse en van verscheidene andere polders doorgebroken. Bij Kadzand is de zee over de sluis geslagen. Grote stuk ken duin zijn weggespoeld. In verschei dene dijken zijn gaten geslagen. Oveiige Zeeuwse eilanden St FiUpsland is ook zwaar getroffen. Van de overige Zeeuwse eilanden is wei nig nieuws binnengekomen, aangezien de telefoonverbindingen zyn gestagneerd. Dordrecht en omgeving Het gebied rondom Dordrecht is ook ernstig geteisterd door het water. Meer dan de helft van de stad Dordrecht werd overstroomd. Het water drong vele hui zen binnen. In de 's Gravendeelse dijk. die het eiland van Dordrecht aan de westzijde beschermt tegen de Dordtse Kil. is een gat geslagen. De Noordendijk is overspoeld. Evenals in Dordt werden de inwoners van Zwijndrecht ook gewaar schuwd d.m.v. sirenes en klokgelui. Om streeks half vijf voltrok zich het gruwe lijk lot van de stormvloed aan de Oude en Nieuwe Beerpolder onder Dubbel dam. Ongeveer 1200 ha polderland staat blank. De spoordijk werd totaal verwoest. De electrische gemalen onder Dubbeldam zijn onder water gespoeld. De water- kerende dijk van de Eendrachtspolder In de Hoeksche Waard is op drie plaatsen doorgebroken. In Numansdorp zijn twee polders, tezamen ongeveer 650 ha groot, ondergelopen. In de Torcnsteepolder (groot 1000 ha) werden de 2000 bewoners grotendeels geëvacueerd. Sliedrecht is practisch een eiland geworden. De Al blasserwaard is ondergelopen, doordat op twee plaatsen de dijk is doorgebroken. Ongeveer 1200 huizen in Sliedrecht staan onder water. Ruim 1000 ha van de stad staat blan'k. Ook Papendrecht (geheel geïsoleerd, zonder water, licht en gas>. Alblasserdam, Oud Alblas en Wijngaar den staan onder water. De polders Het Zand, Burgemeester-Crezeepolder en de polder voor Donkersloot nabij Ridder kerk staan blank, evenals de in dit gebied gelegen gemeenten. Zwijndrecht. IJssel- monde en Hendxik Ido Ambacht hebben ernstige schade opgelopen. De Krimpe- nerwaard is sinds 1916 niet zo ernstig ge teisterd als thans. De dijk by Krimpen aan de IJssel is op vele plaatsen zwaar gehavend. De Zuidhollandse eilanden De gemeenten Oudenhoorn en Helle- voetsluis staan geheel onder water; Zuid- land. Abbenbroek en Nieuw Hellvoet ge deeltelijk. De bevolking van Abbenbroek en Oudenhoorn is geëvacueerd. De af- sluitdam in de Brielsche Maas nabij Oosbvoorne is over een afstand van on geveer 300 meter ernstig beschadigd. Zij loopt ernstig gevaar. In 'sGravendeel is de toestand hopeloos. De ..God zij dank Polder", de Bosse polder, de Scheurpol- der en de Noordbankpolder op het eiland Roozenburg zijn onder water gelopen. Er is veel vee verdronken. Langs de Nieuwe Maas De Kappelpolder bij Maassluis is in drie minuten onder water gelopen. On geveer 1500 huizen in Maassluis werden een prooi van het water. De Maasdijk is JJEZE FOTO geeft wel een dramatisch beeld van de verwoestende kracht, waarmee vloed en springvloed grote delen van ons land overweldigden. Dit is Hendrik Ido Ambacht, een der zwaarst ge troffen polder gemeenten, waar talloze huizen werden weggezogen of doormidden gebeukt. In een dezer woningen werd in de verschrik kelijke nacht van Zaterdag op Zondag een baby geboren. De moeder moest op een ladder over de kokende golven naar een veiliger plaats in het dorp worden gebracht, om tia alle marteling en angst eindelijk de zo noodzakelijke rust te vinden. doorgebroken. Vele fabrieken in Maas sluis hebben grote schade opgelopen. Ook in Vlaardingen was de toestand kritiek. He havengebied van Vlaardingen stond geheel blank. Ook hier liepen fabrieken onschatbare schade op. In Schiedam is een 33 meter diepe bouwput voor het nieuwe dok van Wilton Fyenoord vol ge lopen- Het water stond tot aan de rand van de sluisdeuren. In Rotterdam zijn verscheidene stadsdelen overstroomd. Rotterdam-Zuid was alleen bereikbaar via de autotunnel. De toegangen tot de Maastunnels zijn met de vloedschotten beveiligd en lopen geen gevaar. Opgesla- Drie oorzaken Een der hoofdingenieurs van de Rijkswaterstaat heeft de waters nood toegeschreven aan de volgen de drie ifiactoren: 1. Het tijdstip van het hoge wa ter; 2. de hoogte van het getij, dat springtij was in verband met de nieuwe maan; 3. de windkracht en de windrichting. Aan drie fcuststations, n.l. Hoek van Holland, Umuiden en Harlin- gen, werden de hoogste waterstan den genoteerd, die sinds een eeuw zijn opgetreden. In 1894 was de hoogste stand in Hoek van Holland 3.28 meter, terwijl deze thans 3.40 meter is. Te IJmuiden was in het zelfde jaar de hoogste stand 3.68 meter en thans 3.85. In Harlingen was in 1936 de hoogste stand 3,19 meter en thans 3,68 meter. gen goederen op de loswallen langs de rivier, dreven rond. Het water heeft op drie plaatsen de Pastoriedijk te Pemis overstroomd. In Pernis zelf was de toe stand niet onheilspellend. De raffinaderij van de B.P.M. is wegens de grote water schade geheel stilgelegd. De grote elec- triciteitscentrale aan de Galileistraat moest de stroomvoorziening staken. Rot terdam is thans aangewezen op de cen trale aan de Schiehaven, die echter door waterschade sleohts met twee machines In dikke dekens gewikkeld werden eerst de kleine peuters uit de ge teisterde gebieden weggevoerd. Op de rijksweg bij Alblasserdam wachten deze ouders met hun kinderen op een.behulpzame automobilist. kan werken. De kraakgasvoorziening te Pernis is gestagneerd geweest. Tram- diensten werden slechts plaatselijk ge staakt.' Brabant Het water van de Westerschelde heeft grote gebieden in Zuid-West Brabant blank gezet. Een zeedijk van de Wester- schelde is ter hooge van de Ossendrechtse haven bezweken. De gehele Vydtpolder staat blank. Ook de binnendijk is door gebroken. De daarachter gelegen polders zijn ondergelopen. Willemstad staat prac tisch geheel onder water. De polders Ruygenhil en Oude Heyningen staan blank. De electriciteit Is uitgevallen. Vele gezinnen in Willemstad moesten worden geëvacueerd. Tot een tien kilometer ten Zuiden van Moerdyk spoelt het water thans over het land. De dijk bij de „Blauwe Hand" is doorgebroken. In het gebied tussen het Hollandsch Diep en het Volkerak geraakte 5000 h? land onder water. Pontonniers uit Hedel verleenden hier hulp. De dijken om Dinteloord zijn ook niet bestand gebleken tegen het wa ter. De Carolinapolder en de Randpolder langs het Volkerak zijn vol gelopen. Er is veel vee verdronken. Een dieseltrein heeft uit Zevenbergen een deel van d« bevolking geëvacueerd naar Roosendaal. In Made en Drimmelen zijn 200 mensen geïsoleerd Geen nieuwsgierigen naar getroiien gebieden Gebleken is dat vele nieuwsgierigen zich per auto naar de getroffen gebie den begeven. De hulpverlening onder vindt hiervan ernstige hinder. Men ver zoekt de automobilisten, die niet by de hulpverlening zijn ingeschakeld, zich niet naar deze gebieden, te begeven. Ministerraad besprak vandaag toestand zich met de minister-president heeft staan over de vraag, of de regering be reid zou zyn. Dinsdag voor zover het in haar vermogen bgt, de Kamer een over. zicht te geven van de stand van de nood in de getroffen gebieden. De minister-president heeft zich be reid verklaard, bij dc aanvang der ver gadering een verklaring af te leggen, waarna de leden in de gelegenheid zul. len worden gesteld eventuele vragen te stellen. Het Tweede Kamerlid mr Burger (P. v. d. A.) had hierop aangedrongen. De heer Burger heeft minister Drees ook verzocht, voor de radio een uiteenzet ting te geven. De ministerraad zou vanochtend by- eehkomen om de toestand te bespreken en nadere maatregelen te treffen. Minister Algera heeft gisteravond ver gaderd met ir A. G. Maris, directeur- generaal van de Rijkswaterstaat, en andere autoriteiten. Collecte voor de nood- 'gebieden Naar wij vernemen is nog gasteren vanwege het Centr Bureau van Geref. Diaconieën te Utrecht een circulaire uitgegaan aan alle Geref kerken in Ne derland om a.s. Zondag een collecte te houden voor de noodgebieden. Schade beloopt vele millioenen Van de zijde van het ministerie van verkeer en waterstaat deelt men mede, dat de schade zeker in de tien tallen millioenen zal lopen. Uiteraard zal zo spoedig mogelijk met het her stel van de vernielde dijken en we gen worden begonnen. Wanneer met man en macht aan de vernielde dijken wordt gewerkt, zal het aller ergste in enige maanden hersteld kunnen zijn. Polderbesturen en wa terschapsbesturen zijn uiteraard de aangewezenen om de dijken en we gen weer in goede staat te brengen. Maar aangenomen wordt dat als een beroep wordt gedaan op de rijksover heid met het oog op het zeer bijzon dere karakter van deze ramp fi nanciële en technische steun wel niet zal uitblijven, zo meent men op het ministerie. Hedenmiddag werd geseind: Dijken op Schouwen doorgebroken De kustwacht van Westschouwen heeft hedenmiddag radiotelefonisch aan Scheveningen-Radio geseind: „Dijken op verschillende plaatsen doorgebroken. Toestand zeer kritiek. Hulp verzocht namens burgemees ter". Dit is het eerste teken dat wij sinds het begin van de ramp van Schouwen ontvangen. Ook vandaag Koninklijk medeleven met de ramp H.M. de Koningin is heden in alle vroegte vertrokken ten einde de ge hele dag in de geteisterde gebieden door te brengen. Vanochtend omstreeks kwart voor twaalf is Prinses Wilhelmina in Kloosterzande aangekomen voor een bezoek aan het geteisterde gebied. HET WEER IN EUROPA Noodzenders onderweg Er zijn noodzenders onderweg voor Kortgene, Zierikzee, Val van Ouwer- kerk, Hansweert, Rilland en Ellewouts- dijk. j af ff s 5 J; NttfW 8 N 4 WNW 8 -0 Gegevens van hedenmorgen 7 u. (K.N.M.I.) Iets kouder Tot morgenavond vor- wacht De Bilt: Verander- JP* hike bewolking met enkele verspreid optredende sneeuw- buien. Krachtige tot matige, maar voornamelijk langs de Waddenkust tijdelijk harde wind tussen Noord en Noord-Oost. Iets kouder met plaatselijk lichte vorst in de nacht en ochtend. ZON EN'MAAN Dinsdag: Zon 8.17—17.31; maan 22.46— 924. Op 7 Februari L.K. Al meer dan 300 doden Volgens de tot nu toe binnen gekomen berichten is het aan tal doden reeds gestegen tot 303. Hier volgt een overzicht van de plaatsen, waar de slacht offers vielen: 's-Gravendeel55 Goeree Overflakkee: 40 Kortgene: 35 Heyningen: 25 Halsteren: 17 Auvergne Theodoruspl.17 Moerdijk: 13 Willemstad: 12 Numansdorp: 12 Kruiningen: 11 Kruispolder: 8 Hontenisse: 8 Hoeksewaard Hellevoetsluis: Texel: Oosterschelde: Krabbendijke Temeuzen: IJsselmonde: Dinteloord: Vlissingen: Brandwijk: Raamsdonksveer Veere: Hoedekenskerke Hondsbossezeewering Sliedrecht: Maassluis: Rotterdam: Nieuwneuzenpolder Sint Philipsland: Volgens de laatste gegevens, stijgt het aantal doden nog steeds en men schat het nu reeds op 300. Allerlei cijfers wor den genoemd en het persbureau A.F.P. meldde, dat rekening wordt gehouden met 1000 personen, die tengevolge van de ramp zijn omgekomen. Op het eiland Canvey in de monding van de Theems zijn 153 personen verdronken en 500 ver misten. Men vreest het ergste voor hen die op Canvey zijn achtergebleven, on danks de waarschuwingen. Het eiland, dat 8 km lang is. ligt thans geheel on der water. Het werd in 1622 door de Nederl. Cornelius Vermuyden droog gelegd. Er zijn reeds 13.000 mensen van het eiland gehaald, doch honderdtallen willen hun huizen niet verlaten. In de Londense voorstad Westham werden volgens Reuter 5000 mensen door het hoge water geïsoleerd en honderden brachten de nacht op het stadhuis door. In de Londense wijk Whitechapel staat het water byna een meter hoog m ce straten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 1