Rusland kijkt
over de olie heen
naar een Perzische haven
Eens zal het volk de vruchten van
lijden en geduld willen plukken
VAL DA
Meer kleine post en pakketten,
minder telegrammen
Toch is het zo!
2
MAANDAG 5 JANUARI 1953
Touwtrekkerij in Teheran
(Van onze correspondent Alfred van Sprang).
TEHERAN, DECEMBER 1952
De eigenaar van het kleine kledenwinkeltje in het centrum van de stad
spreidt het ene Perzische tapijt na het andere voor me uit, stuk voor stuk
vergezeld van een vloed van prijzende woorden.
„Maar tweehonderd dollar
Teneinde een mogelijk misver stand.uit de wereld te helpen vertel ik hem
geen Amerikaan te zijn.
„Wat dan
„Hollander...."
Er komt een trek van aangename verrassing op zijn gezicht.
„Den Haag.
„Inderdaad."
Krachtig slaat hij zijn hand in de mijne en trekt me mee naar het ka
mertje achter de winkel. En over thee met veel suiker steekt hij enthousiast
de loftrompet over Den Haag en de Nederlanders. En allemaal omdat daar
het Internationale Gerechtshof gevestigd is, dat Iran in het conflict met de
Anglo-Iranian Petroleum Company in het gelijk gesteld heeft.
Het oliegeschil beheerst nog steeds het leven in Iran. Nu de olieproductie
in Abadan stil ligt gebruikt men dit feit om alle moeilijkheden en tekorten
aan dit geschil te wijten. Ook die welke absoluut niets met de olie
Britten te maken hebben.
consumptie. Wij gebruiken ongeveer
In de stijlloze blokikendoos van ns
tuursteen waarin het Ministerie vs
Buitenlandse Zaken ondergebracht
legt minister Hoessein Fatemd 'die vaa
wege een aanslag op zijn leven nog steei
met een wandelstok loopt) er eens
meer de nadruk op.
„Alle ellende komt vanwege de olde.
„In welk opzicht....?"
„Vi;"'7 jaar lang heeft een koloniale
trrar ^pij zrich via de ohe in de bin
nen'. aangelegenheden van ons land
gemeiu- en de ontwikkeling tegenge
houden. Sinds drie jaar hebben we ei
tegen gestreden en we zijn mi tenminste
zo ver. dat deze maatschappij met
duizend man Brits personeel uit het
land verdreven is en we een begin heb
ben kunnen maken met de hervormin
gen, die ons volk in staat zullen stellen
te leven naar de maatstaven der twintig
ste eeuw".
De minister wacht even.
„De grote en kleine mogendheden
moeten begrijpen, dat de eeuw vat
kolonialisme voorbij is
„En het feodalisme
„Dat odk.
Op het platteland van Iran heersen
echter nog zudver-feodale toestanden er
het is een publiek geheim, dat het ge
hele land van achttien millioen inwoners
praetisch in de macht van een dTie-
honderdtal families is. Dr Hoessein Fa-
temi is een van de weinige leiders, die
niet tot een van die driehonderd families
behoort.
Abadan
We komen op Abadan.
„Hoe is de toestand daar..?"
„Heel kalm...."
Daar twijfelt niemand aan.
„Werkt men er....?"
„Uitsluitend voor de binnenlandse
Wereldnieuws
in zakformaat
ADENAUER, de Westduitse bondskanse
lier, viert vandaag zijn 77-ste verjaar
dag. Onze hartelijke gelukwensen!
KONINGIN FREDERIKA van Grieken
land is in Hannover aangekomen. Zij
verblijft daar in gezelschap van haar
zoon. kroonprins Constantijn- Vandaag
woont de koningin de doop bij
haar nicht, het dochtertje van haar
broer, Prins Ernst August van Hann-
DE WESTBERLIJNSE politie heeft i
Britse sector Peul Zacharias. een i
missaris van de Oostberlijnse volks po
litie, gearresteerd. Hij wordt er
verdadht de West-Berlijner Hans Al
ders in 19.30 ontvoerd te hebben. Vol
gens de politie vond men op Zacharias
een aantekenboekje, waarin allerlei ge
gevens in geheimschrift stonden op ge
schreven. aanwijzingen bevattende over
zijn verradersactiviteit.
DE FRANSE communistische veteraan.
André Marty, die vorig jaar September
reeds in ongenade was gevallen, weid
Zaterdag definitief uit de communis
tische partij gestoten. Het districtsbe-
stuur van het departement Seine der
partij bekrachtigde het besluit, hem te
royeren.
DE RUSSISCHE PRAWDA. het officiële
orgaan der communistische party, le
vert critiek op het Russische school
stelsel. wegens het ingebreke blijven
van het uitvoeren der richtlijnen, zoals
die op het jongste partijcongres wer
den vastgesteld. De oritiek geldt de or
ganisatie van het vervoer der kinderen,
die in afgelegen streken wonen, als
mede de oprichting van kostscholen.
Door deze tekortkomingen konden vele
kinderen in de winter niet meer naar
school gaan. Ook het peil van het on
derwijs wordt gehekeld.
PRINS TSJTTSJIBOE. de oudste broeder
van de Japanse keizer, is op 50-jarige
leeftijd aan geelzucht overleden. Hij
siond bekend als een tegenstander van
de overheersing der militaristische
groepen in de Japanse politiek. Inder
tijd ging het gerucht, dat de Geallieer
den het plan hadden keizer Hirohito af
te zetten en hem door prins Tsjitsjiboe
te vervangen.
IN NOORD-ITALIë te Ponte San Pedio,
heeft een politieman een bijeenkomst
van tien jongens beneden negen jaar
ontdekt Zij noemden zich de ..Mau
Mau van Ponte San Pedro". De politie
agent arriveerde juist op het moment,
dat een nieuw lid van de jeugdbende
een plechtige eed aflegde. Hierin werd
beloofd, zoveel mogelijk ruiten te bre
ken.
EEN LICHTROSE PAREL, zo groot als
een kleine glazen knikker en naar
schatting, enkele tienduizenden guldens
waard, is door een inwoner van Gra-
dock bij Jeffreysbaai (Zuid-Afrika) in
een oesterschelp gevonden. De geluk
kige- de heer H. van Zijl, een amateur-
schelpenverzamelaar. vond de oester
schelp onder een rots- De parel is naar
Johannesburg gestuurd voor nader on
derzoek. Hoewel oesters veel voorko
men aan de Zuidafrikaanse kust zijn
pareloesters er hoogst zeldzaam.
een millioen ton olie per jaar. In de
opslagtanks bevindt zich nog ruim
twee millioen ton''.
„Hoeveel buitenlandse deskundi
gen zijn er nodig om het bedrijf weer
op gang te brengen.
„Ongeveer driehonderd.
„Gelooft u, dat die beschikbaar
zullen zijn
De minister wijst naar een stapel
papieren op zijn schrijftafel.
„We hebben meer dan tweeduizend
sollicitaties.
Sceptisch
In ollekringen *taat men echter
sceptisch tegenover een spoedige hervat
ting van de productie in Abadan. Men
wijst er op, dat het niet slechts eet
kwestie is van zoveel experts, maar da
het bij een uiterst-gecompliceerd et
jijn-agestemd bedrijf als een olieraffi
naderij vooral aankomt op het team
werk. En het eist tiji om een werkelijk
team op te bouwen uit een groep losse
mensen. Bovendien vreest men dat de
installaties door het langdurige buiten
bedrijf zijn ernstig geleden zullen heb
ben en dat het veel tijd en geld zal kos
ten om een en ander te herstellen. Dat
de Russen in die tussentijd de olievelden
van Abadan zullen gaan exploiteren ge-
(Advi
ntie)
Winterhanden?P(JROL
looft men in oliekringen niet. De experts
zullen ze ongetwijfeld wel kunnen leve
ren, maar evenmin als het Westen zit
Rusland op dit ogenblik te springen om
de Perzische olie. Bovendien is de ex
ploitatie practisch onmogelijk vanwege
het vervoerprobleem. Overzee zou men
de halve wereld om moeten. Treinen en
trucks zetten geen zoden aan de dijk.
En een pijplijn over de bergen is niet
alleen 'n millioenenobject van jaren
ken, maar waarschijnlijk is het niet
uitvoerbaar vanwege de hoogte wai
de olie opgepompt zal moeten worden.
Politiek
Er gebeurt dus niets.
Perzië heeft er zich bU neer moeten
leggen, dat Engeland in staat is de uit
voer van olie volkomen te blokkeren.
Dat versterkt natuurlijk de toch al felle
haat jegens de Britten aanzienlijk. Men
heeft nu al'le hoop op de Amerikanen
gevestigd. Amerika is het enige land, dat
Engeland zou kunnen bewegen die blok
kade op te heffen. Tot nu toe is dat
eohter nog niet gebeurd. En evenmin
blijken de Amerikanen bereid Perzië's
verzoek om financiële steun in te wil
ligden In principe is er geen bezwaar.
Amerika stelt echter zekere voorwaar
voor de besteding van dat geld.
Mossadeq wil niets van voorwaarden
weten. Het resultaat is een politieke
touwtrekkerij. Iran tracht Amerika te
vermurwen door te schermen met eom-
isme en het risico van Russische in
menging. Men laat zelfs doorschemeren,
ils Amerika niet wil helpen er niets
anders overblijft dan bij Rusland aan
te kloppen voor steun. Amerika is er
echter van overtuigd, dat Mossadeq zich
'el tweemaal zal bedenken voor deze
wanhoopsstap te doen. Tenslotte weet
hij heel goed wat de consequenties ervan I
het land zullen zü-n.
Doel
De Amerikaanse politiek beoogt Iran
zo diep te laten zinken tot Mossadeq be
reid is de voorwaarden voor steun te
accepteren. Het is een uiterst gevaarlijk
spel. Aan de ene kant staat een
sadeq, die in het verleden bewezen
heeft het land in onverantwoordelijke
avonturen te kunnen slepen. Aan de
andere kant loert een begerig Rusland
op een kans om vaste voet in Iran t®
krijgen.
De olie is slechts van ondergeschikt
belang. Veel belangrijker is het ver
overen van een haven aan de Per
zische Golf. Daarvoor zijn de Russen
ongetwijfeld bereid aanzienlijke con
cessies te doen. Een warmwaterhaven
stelt hen immers in staat van daar
uit het Suez-kanaal en de Middel
landse Zee te bereiken: twee punten
welke van vitaal belang zijn voor de
verdediging van het Westen. En dat
geeft aan het geschil tussen de Per
zische regering en de Anglo-Iranian
Petroleum Company een betekenis,
welke ver uitgaat boven de exploi
tatie van Abadan.
Moeilijkheden
Het leven gaat echter door.
De winter heeft zijn intrede gedaan.
De eerste sneeuw ls al gevallen. De be
volking heeft haar met schapenvacht ge
voerde overjassen en haar Russisch-
aandoende astrakan mutsen uit de naf-
jyE Perzische minister van Finan
ciën heeft in het parlement
een mededeling gedaan welke in
Europa een storm var critiek en
verwondering zou ontketend heb
ben, maar welke in Iran nauwe
lijks de aandacht getrokken heeft.
Deze mededeling was: De Perzi
sche overheid heeft op het ogen
blik 128.000 ambtenaren in dienst.
Hiervan zijn er eigenlijk maar
28.000 werkelijk nodig. De andere
100.000 zijn overcompleet.
Iedereen, die met de Perzische
overheid te makekrijgt, ontdekt
al spoedig de waarheid van deze
mededeling. Het overheidsapparaat
is verstopt door drommen nutte
loze mensen, die niets anders doen
dan de gang van zaken com
pliceren en vertragen in een ver
twijfelde poging om hun aan
wezigheid te rechtvaardigen.
tal ine gehaald. In die huizen branden de
oliekaohels en de houtvuren. De straat
venters hebben zich om vuurpotten
olielampen geschaard om wat warmt*
veroveren. En de verkoop van wodka
loopt op naarmate het kwik In de ther.
mometer daalt. De toekomst is eohter
zorgelijk. De staatskas is leger dan ooit
Het vertrouwen in de Perzische valuta
verdwenen. De wisselkoers loopt nog
steeds terug. Export is er bijna niel
meer en als gevolg daarvan beschikt
men niet meer over deviezen om te im
porteren. Buitenlandse artikelen worden
schaars en de kosten van het levens
onderhoud bewegen zioh regelmatig
ande lijn. Ook de werkloosheid
neemt toe. Een en ander leidt natuurlijk
tot groeiende ontevredenheid en onrust
Het communisme kan zich geen gun-
stiger omstandigheden voor ontwikke-
lang wensen.
Een moeilijke winter staat voor de
deur. Mossadeq heeft tot nu toe kans
gezien de rust te bewaren met veel
belovende plannen en het aanmoe
digen van de anti-Westerse stem
ming. Maar eens zal er een einde
komen aan het geduld van de massa.
Dan zal het Perzische volk de vruch
ten van alle lijden en geduld willen
plukken. Dat is het punt waarop de
fanaticus Mossadeq in .staat is tot
stappen, die voor Perzië en het Wes
ten noodlottige gevolgen kunnen
hebben. Tenzij Amerika tijdig tus
senbeide komt.
(Nadruk verboden)
Advertentie
Neem een doos echte
R A S T l L- L. E S
KE ELPIJ N
Teheran leeft nog steeds onder de staat van beleg en militairen pa
trouilleren voortdurend door de Perzische hoofdstad.
Millioenenverslag van P.T.T.
Nog 28.000 telefoonaansluitingen staan
op de wachtlijst
NEDERLAND gaat steeds meer brieven schrijven en postpakketjes ver
sturen. De P.T.T. heeft vorig jaar in het binnenland 1669 millioen
kleine poststukken vervoerd (109 millioen meer dan in het voorafgaande
jaar) en 15,7 millioen postpakketten (2 millioen meer dan in 1951). Naar
het buitenland en de overzeese gebiedsdelen ging 6.065.000 kg post (615.000
kg meer dan in het voorafgaande jaar). Het aantal luchtpostbrieven, dat
werd verzonden, steeg ten opzichte van 1951 met niet minder dan 75 pet
tot ongeveer 3,5 millioen stuks.
bruik genomen en de uitbreiding van
het Haagse station in de tweede helft van
dit jaar.
Het landelijke mobilofoonnet omvat 23
basisstations met 125 aansluitingen.
Het aantal aangeslotenen op de radio-
distributie steeg met 770 tot 485.000 en
het aantal bezitters van een radiotoestel
met bijna 100.000 tot 1.720.000. By con-
tröles werden niet minder dan 47.000
toestellen ontdekt die niet waren aange
geven.
Het P.T.T.-bedrijf had eind December
bijna 50.000 personen in dienst (ruim
1.000 meer dan vorig jaar).
Hieronder volgen enige geschatte be
drijfsopbrengsten, met daarachter tussen
haakjes de opbrengsten van 1951, alles
in millioenen guldens: Postzegels 81
(75.1), frankering door middel van ma
chines 16.8 (14.1), binnenlandse tele
grammen 2 (2.2), buitenlandse telegram
men 13.1 (12.5), binnenlandse telefoon
gesprekken 90.6 84.7), internationale ge-
gesprekken 90.6 (84.7), intenationale ge-
ten 28.5 (26.3), abonnementen radio
distributie 12.8 (12.3), rentebeleggingen
postcheque- en girodienst 21,6 (21.7),
rentebeleggingen rijkspostspaarbank 49.1
(48.5).
R.K. onderwijzers: „Salarissen
met spoed verbeteren"
Spoedige behandeling van de algehele
en or. voorw aandeli jk e ontknikiklng,
ogenlbliktkeldj'ke en volledige afschaffing
van de indeling van gemeente in klas
sen. zeker voorzover dit de onderwijzers
en de ambtenaren aangaat, technische
herziening van de onderwijzers-salaris
sen, vooral wat betreft de onderlinge
verhouding der salarissen en de marges,
spoedige verwerkelijking van de eisen
van het KVP-raipport om de midden
groepen, aanpassing van de pensioenen
aan het tegenwoordige indexcijfer. Dat
zijn de eisen, die het Verbondsbestuur
van het Katholieke Onderwijzersvenbond
Zaterdag samenvatte in een motie aan
de regering. De motie werd met alge
mene stemmen aanvaard.
Volgens het boekje „Enkele cijfers
feiten over het dienstjaar 1952" nam c
bij de postcheque- en girodienst de druk
te toe. Het aantal rekeningen liep met
20.000 omhoog tot 571.000 en het alge
meen saldo-tegoed was eind 1952 onge
veer f 1100 millioen, ofwel f 6 millioen
meer dan een jaar tevoren.
Bij de Rijkspostspaarbank groeide het
aantal spaar-rekeningen van ruim
millioen in het begin van 1951 tot rond
4,1 millioen thans. Aan het groepssparen
nemen nu 5500 verenigingen deel en aar
het sehoolsparen 3400 scholen. De jeugd-
spaaractie had in het afgelopen jaar
400.000 deelnemers (v.j. 360.000).
Minder telegrammen
Merkwaardig genoeg neemt de drukte
bij de telegraafdienst af. In het binnen
landse openbare verkeer werden 2,7 mil
lioen gewone telegrammen verzonden
(v.j. bijna 3 millioen) en naar het bui
tenland 2 millioen (v.j. 2.165.000).
Eind December waren 590.000 tele
foonaansluitingen in dienst (43.000 i
dan een jaar tevoren) en stonden nog
1 aansluitingen op de wachtlijst (v.j.
40.000). De totale lengte van het locale
kabelnet is nu 35.000 ,km en die van het
interlocale bijna 19.000 km.
Het nieuwe versterkerstation te Am
sterdam wordt begin van dit jaar in ge-
Week der gebeden voor
de eenheid
De jaarlijkse week der gebeden voc
eenheid van de Christenheid wordt
18 tot 25 Januari gehouden De Commissie
geloof en kerkorde van de Wereld
raad van Kerken heeft in verband hier
mee een oproep rondgezonden. De Com
missie verzoekt in het bijzonder te bid-
r haar arbeid, waar deze zich
dienstbaar maakt aan het doel der een-
„Laten wij bidden", zo wordt o.a. in dt
oproep gezegd, „dat een verdiepte ge
meenschappelijke studie van de persoon
en het werk van Christus en van de Hei
lige Geest moge leiden tot een dieper
verstaan van de leer der Kerk, dat wy
duidelijker mogen weten dat de weg van
Christus de weg van de Kerk is en dat
het geheim van zijn leven het geheim
het leven der Kerk is. Laten wij bid-
voor toenemende overeenstemming
het wezen van de eenheid en de
continuïteit van de Kerk als ae zichtbare
gemeenschap,
Christus erkennen als de levende Heer
id, elkander mogen
behorend tot zijn lichaam, opdat de
wereld moge geloven Laten wij bidden
dat alle Christenen een welwillende en
eerbiedige houding aannemen voor alle
;n van eredienst, waarin God de
ontmoet, dat zij zo beginnen na te
denken over de vraag in hoeverre ver
schillen in de eredienst in onze kerken
het mogelijk maken een gelijke, rijke ver
scheidenheid in een verenigde kerk te
ezenlijken".
Van het erf van School en Kerk
Beioepingswetk
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Krimpen aan de Lek H. A.
van Slooten te Wierden; te Putten (twee
de pred. plaats) W. L. Tukker te Delft.
Aangenomen de benoeming tot predi
kant-voorganger van de Ned. Herv. Evan
gelisatie in Bergen (N.-H.) E. Reeser. eir
predikant te Den Haag.
Bedankt voor Huizen H. Goedhart ti
Middelharnis; voor Klundert mr A. Lu-
teijn te Giessen Nieuwkerk.
Geref. Kerken.
Aangenomen naar Wai Mangura op
Soemba drs. K. Blom, missionnair pred.
van Winsum-Obergum.
Bedankt voor Roosendaal H. M. Kuitert
te Scharendijke
Chr. Geref. Kerken.
Bedankt voor 's Gravenzande M. Baan
te Dordrecht.
Ernstige critiek op
beleid Geref. synode
laarvergadering „Waarheid
en Eenheid"
De Persver e naging „Waarheid en Een
heid" hield dezer dagen haar jaarldjkse
vergadering in Amersfoort, ook ditmaal
onder leidtag van dr J. Schelhaas
Nieuwendam.
Sprekend over „de huidige situatie in
de Gereformeerde Kerken" uitte dr H.
R. Gerbrandy uit Den Haag ernstige cri
tiek op het beleid der synode van Rot
terdam. Het beleid dezer synode was
de resolute afwijziging van de vele
gebrachte bezwaren gehee-l gericht op
consolidatie van de scheuring der Ge
reformeerde Kerken, aldus spr. Deze
kerkpolitiek van Rotterdam heeft spr.
persoonlijk meer verdriet gedaan dam
de ergste belevenissen van de oorlog.
Een der grootste moeilijkheden is, dat
in deze kerkelijke kwestie steeds weer
rechters in eigen zaak optreden, die de
bezwaren tegen hun eigen beleid af
wijzen.
Tegen deze gang van zaken zal krach
tige positie gekozen moeten worden,
mede door middel van het blad „Waar
heid en Eenheid", dat zich met een dui
delijk program moet richten tot het Ge
reformeerde volk, om het te bezielen
tot een dynamische actie voor herstel
der kerkelijke eenheid. De belemmerin
gen, die herstel van eenheid in de weg
staan, zullen weggenomen moeten wor
den en de hiërarchische tendenzen der
laatste jaren moeten met beslistheid be
streden worden. Spr. is veel banger vooi
hiërarchie dan voor indepedentisme. Di
nuanceringen in het dogmatisch denken,
die spr. ziet als twee polen die onaf
scheidelijk verbonden zijn, moeten ge
lijke rechten en gelijke ruimte krijgen.
In een geanimeerde discussie toonde
de druk bezochte vergadering grote
waardering voor en vergaande instem
ming met de door dr Gerbrandy
wikkelde gedachten.
Zendingsblad bestaat een
halve eeuw
Het Januari-nummer van het Zendings
blad der Geref. Kerken staat in het tekec
het vijftigjarig bestaan van dit sym
pathieke orgaan. De redactie schrijft er
,We houden geen receptie, we geven
geen extra-dik nummer uit, we drukken
in een feestelijke kleur extra. Zelfs
tracteert de redactie zichzelf niet. Maar
toch willen we door dit nummer dank
baar constateren, dat het Zendingsblad
zijn 51e jaargang ingaat". In IC02 besloot
de Generale Synode van Arnhem de uit
de kerken der afscheiding en uit de
doleantie afkomstige zendingsbladen, „Het
Mosterdzaad" en „De Heidenbode"
combineren. Sindsdien heeft het orgaan
zijn belangrijke taak onder de nit
Zendingsblad nu reeds een halve
v mogen voortzetten. De redactie,
voorheen o.a. gevoerd door ds D. Pol uit
Utrecht, bestaat thans uit de predikanten
J. C. Gilhuis, B. Richters en H. A. Wier-
singa.
Het lied der aethergolven
DINSDAG 6 JANUARI 1953.
versum I, 402 m. AVRO: 7.00 Nlei
7.10 Gram. VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO:
8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.45 Id<
genwijdtng. 9.15 Oi
9.00 Mol
9.25 Voor d<
9.35 Gram
rital. 12.00 Zang en org
Land- en tuinbouwmededelingen. 12.
ons platteland. 12,40 Amus.mur. 1.00
1.15 Mededelingen of gram. 1.20 Arr
1.50 Gram. 2.00 ..Zeg eens. Amerika..
Gram. 3.00 Gram 3.16 Voor de vroi
Gram. 4.30 Voor de jeugd. 5.30 Gra
Voor de jeugd. 6.00 Nieuws. 6.15 Pi:
nuzlek, 10.30 Mededelingen. 10.35 Lichte
ik. 10.45 Buitenlands overzicht. 1100
i*s. 11.15 „New York calling". 11.20—12.00
ZESTIENDE HOOFDSTUK
Kerstmis en Nieuwjaar geweest,
Ze zijn die middag wat verder gelopen dan an- Alleen de gedachte aan die mogelijkheid maakt
ders en het is al laat als ze teruggaan. Wies hem al kokend.
de hele tijd erg stil geweest, in tegenstelling .,NMi nee. dat niel maar ik durf niel meer
Joost heeft zijn voornemen, om Dita en met de laatste keren, toen ze juist ongewoon naar hen toe'te gaan! Als ze alles weten, wat
Wies met elkaar te doen kennismaken, niet
zenuwachtig was. Al een paar maal zullen ze dan...
gevoerd. V/el heeft hij zijn zuster in een vertrou- heeft Joost gevraagd of er wat aan scheelde.
doch ze heeft daarop telkens een ontwijkend ant-
weljjk ogenblik van het eenzame nichtje
Meier verteld, doch tot meer is het niet gekomen, woord gegeven.
Och, er is in die enkele vacantieweken ook zo
veel dat Dita's belangstelling vraagt. Nu is ze
weer weg, en met een gevoel van intense spijt
heeft Joost haar zien heengaan. Waarom heeft
hij haar toch niet gevraagd wat hij zichzelf zo
vast beloofd had te zullen vragen: of ze eens
met Wies praten en haar wat hartelijkheid geven
wou? Kan hij nu zelfs met haar niet meer zo om
gaan als vroeger?
„Moeder heeft hij opnieuw gedacht „als
moeder er nog maar was.."
Maar zulke gedachten kunnen hem niet verder
brengen, dat weet hij. Moeder is immers dood!
Hijzelf hecht zich intussen hoe langer hoe meer
aan Wies en zij aan hem Hun omgang beperkt
zich al lang niet meer tot de korte ontmoetingen
op het kerkplein. Integendeel, de Zondagmiddag
wandelingen strekken zich soms tot buiten hei midden op de weg haar stap ir
stadie uit. Bij Maaskamp weten ze niet beter dan handen voor 't gezicht te slaan
dat Joost uit de kerk met een vriend meegaat, sten in een krampachtige huilbui,
en als Wies er maar voor zorgt dat ze klokslag -
half zes voor Meiers winkeldeur staat, dan ne
men Aartje
vragen hoe ze de middag heeft doorgebracht
Ze krijgt het opnieuw te kwaad, zodat er voor
Joost niets anders op zit dan haar maar weer
Dan, net als ae 1 gedeelte van het Buitenpad "J late" begaan. Daarna, eindelijk wat tot
bereikt hebben waar de stad weer begint, maakt S<*omen «»t hem ineens ronduit, zon-
ze hem plotseling hevig aan 't sehrikken door ""ïfi1!-6..
die zijn zoon met kende
door
ANNIE SANDERS
heid: dat ze moeder worden zal, moeder van zijn
kind!
Stom van schrik zit hij haar een ogenblik aan
te staren. Pas wanneer hij bij haar de tranen weer
ziet komen en het wanhopige van haar toestand
tot hem doordringtpas dan vindt hij woorden,
maar het zijn geen woorden van troost.
„Dat we zo zot konden wezen!" is alles wat
hij weet te zeggen.
Bij Wies is het hartstochtelijke verdriet wat ge
stild, ze schreit nu geluidloos, doch niet minder
smartelijk dan tevoren. Hij helpt haar als een
kind overeind, neemt zwijgend haar arm en brengt
haar tot de plek waar ze meestal van elkaar gaan.
niet meer, al verwijt Joost zich-
te houden, de Praten doen
;n los te bar- zeif dat hij een ellendeling is, omdat hij haar
Sean moed kan inspreken.
Onthutst buigt hij zich naar haar over en legt ni5
:n arm om haar heen Maar het troostend ge- a^ch®,d"Pemen ligt er toch iets bescher-
Peet zelfs niet de moeite om te baar kalmeert haar niet, evenmin als zijn on- 8 mamer waarop hij haar kust.
Ie middag heeft doorgebracht handig sussende woorden. Ze blijft doorsnikken, «Ik laat. Je n"et in de steek!" Dat is de stille
Een enkele maal stijgt er verwondering in haar net zo lang tot ze doodmoe is en met een heel belofte, die ze leest in zijn ogen.
od. omdat hun samen-gaan zo onopgemerkt blijft bleek gezichtje tegen hem aanleunt. Hij is ook werkelijk nier van plan haar in de
Hij neemt haar mee naar de kant van de weg, steek te laten, daarvoor zijn zijn liefde en eer-
aar ze samen rustig kunnen gaan zitten, en zegt lijkheid té groot. Maar nu hij haar tenger figuur
met het hoofd op zijn schouder haar dan nu toch eens te vertellen wat haar zo tje in de verte ziet verdwijnen en hij met het
de rand van het buitenpad zit, overstuur maakt. grote, nog maar half begrepen monster van leed
„O, o" kreunt ze, „wat moet ik toch doen? Ik en zorg alleen blijft staan— nu plaatst het zich
'can niet naar huis toe, Joost, ik kan niet!" zwart en uitdagend voor hem. De angst, die hij
„Waarom niet? Wat is er dan gebéurd? Ze heb- in haar bijzijn niet zo sterk heeft gevoeld, slaat
ben je toch niet weggejaagd?" als een knellende band om zijn hart.
Lang staat ze daar echter nooit bij stil. Als
Joost bij haar is, als ze met hem wandelt of
bij zacht we
in het gras
dan kan ze aan niets onaangenaams denken.
Zo gaan de lente en een deel van de zomer
voorbij tot er eensklaps een dag komt, die
hun stille geluk als met één slag verstoort.
10.15 Grarr
Drkest c
r de
solist. 12 00
12.65
ïgelus. 12.03 Lunchconcert. (Om 12 3
33 Land- en tuinbi
nnewUzer. 1.00 Nieuws. 1 20 Act. 1.23 Pro
made-orkest en solist. 2 00 Gev. program-
i. 2.50 Gram. 3.30 „Ben je zestig?" 4.00 Voor
r de jeugd.
erie door Mr N. Debrc
6.00
te-orkest
7.10 Gram. 7.15 „Uit het
7.30 Gram. 8.25 De gewo-
10.00 „Huwelijk
BBC 330 m. 1?.00 Gram. 12.30
Ulo en piano. 1.00 Orgelspel
beiders. 1.55 Weerberichten.
0 Discussie. 2.55 C
4.45 Causerie. 5,00
dracht. 11.30 Kot
8.00 Viool
10.00 Nieuws. 10 15 Buitenlands
program. 11.00 Voor-
12.00—0.03 Nie
Orgelspel. 4.45 Aci
Dale's dagboek". 5 30 Amus. muz. 6.00 Lichte
muziek 6.30 Verzoekprogram. 7.15 Voor de
jeugd. 7.45 Hoorspel. 8.00 Nieuws en radio-
Journaal. 8.25 Sport. 8.30 Hoorspel. 9 00 Gev
programma. 10.00 Gev. muz. 11.00 Nieuws
11.15 Act. 11.20 Gev. muziek 0.05 Voordracht
1.00 Nieuws. 1.45 Altvloolrecl-
2.03 Pianorecital. 6.30 Amerl-
ing. 7.01 Klankbeeld. 7 29 Gra-
8 00 Kamermuziek. B 45 Hoor-
10 43 Gram. 10.50 Gev. muz.
Veerberlchten. 12 34 Gram. 1.00 Nieuws. L15
ïev. muziek 2 00 Schoolradio. 3.30 Orgelspel.
.00 Gram 4 30 Nieuws. 5.10 Gram 5.15 Voor
Ie kleuters 5.30 UNO-ultzendlr.g. 5.40 Piano-
ecital. 5 50 Boekbespreking. 6 00 Pianorecital
30 Voor de soldaten. 7.00 Nieuws 7 40 Gr
.50 Syndikale kroniek. 8 00 Orkesteoncert.
.00 Gram. 9.15 Ethnlsche muziek. 10.15 Lichte
nuzlek. 10.45 Gram. 10.55—11.00 Nieuws.
Brussel 4R1 m. 12.05 Orkestconcert 1 00
10. 2 00. 3 00 en_ 4.00 Gram. 5 00
Televisie Lopik.
DINSDAG VPRO: 20 15—21.45 „Pioniers van
et Levende Beeld", film; Weerpraatje. Be-
nlca". film. „Van Gogh", film.
Uitwisseling van docenten
met Zuid-Afrika bepleit
Prof. dr W. A. P. Smit, hoogleraar In j
de geschiedenis van de Ned. Letterkunde j
te Leiden, is na een verblijf te Pretoria,
waar hij aan de universiteit aldaar Ned.
cultuurgeschiedenis heeft gedoceerd, naaf
ons land teruggekeerd. Prof. Smit ver-
klaarde goede betrekkingen tussen da j
Zuidafrikaanse en Ned. universiteiten
van het grootste belang te achten. Voor j
dit doel is een geregelde uitwisseling
van docenten noodzakelijk. Ten aanzien
van de hedendaagse Zuidafrikaanse
dichters meende prof. Smit, dat de Zuid
afrikaanse jongeren de Nederlanders
zijn voorbijgestreefd.
Oecumenische bijeenkomst
in Hongarije
Op de vergadering van het Centrale
Comité van de Wereldraad van Kerken
in Lucknow (India) opperde vde enige
vertegenwoordiger uit Oost-Europa, bis
schop John Peter uit Boedapest, het
denkbeeld één of twee studiecommissies
van de Wereldraad eens in Hongarije te
laten bijeenkomen. „Dat zal nieuwe deu
ren openen", zei hij. De voorzitter, dr F.
C. Fry uit New York. gaf het secretariaat
opdracht de mogelijkheid van een der
gelijke bijeenkomst te onderzoeken.
Vrijzinnigen over het
ontwerp-dienstboek
Een commissie uit de Vereniging van
Vrijzinnige Hervormden heeft aan een
opdracht uit 1950 voldaan en een rapport
samengesteld over het ontwerp-dienst-
boek dat de Generale Synode aan de
Ned. Herv. Kerk had aangeboden. Het
rapport telt 13 bladzijden critiek en 85
pagina's voorstellen tot aanvulling.
De critiek richt zich tegen formulieren,
en gebeden die pastoraal, zielkundig en
opvoedkundig niet verantwoord zouden
zijn. tegen „ouderwetse taal en onbegrij
pelijke woordkeus", tegen het „overheer
sen van een redenerende-docerende toon".
De aanvulling bevat o.a. korte gebeden,
een geloofsbelijdenis van de Syriër
Aphraates, een uiteenzetting voor de be
lijdenis des geloofs en de bevestiging van
een huwelijk.
(Advertentie)
PUROL GENEEST
ruwe huid, ruwe handen, ruwe lippen
In vogelvlucht
De Verenigde Lutherse Kerken in de
Ver. Staten hebben besloten dat de
diaconessen voortaan zelf kunnen beslis
sen of zij de meer dan honderd jaar
oude diaconessendracht willen dragen
of niet
copolls i
Het 8 eer»
Thuisfront is t
Den Haag naa
T"\AT de Egyptenaren de scarabaeus
1J saoer zoals de naam reeds aan
duidt voor heilig hielden, mogen
wij die de mestkevers in het algemeen
niet hoog waarderen, vreemd vinden,
doch het pleit voor dit volk uit da
oudheid, dat blijkbaar getroffen was
door de zorgzame broedinstincten van
deze kever.
Het wijfje graaft vóór het leggen
der eieren in de aarde een ongeveer
10 cm diepe schacht, die zich in een
horizontale gang voortzet, welke
eindigt in een hol dat de „larvenzaal"
wordt genoemd. Zodra dit bouwsel
gereed is, begeeft de kever zich naar
buiten en maakt een bal van mest.
We zouden kunnen veronderstellen,
dat het weinig verschil moet uit
maken, welke mest hiervoor gebezigd
wordt, maar dat is niet zo. De heilige
pillendraaier zoekt zeer zorgvuldig
schapenmest, omdat deze vetter is en
zich beter tot kneden leent dan de
losse en vezelige paarden- of koeien-
producten.
Aan één zijde van deze geknede bal
wordt een deuk gemaakt met naar
buiten gebogen randen; hierin wordt
het ei gelegd en vervolgens worden
de wanden verlengd en naar elkaar
toegebogen, zodat zij het kuiltje af
sluiten. Volledig van de buitenlucht
afgesloten is het ei echter niet, want
de pillendraaier heeft voor de wan
den van het kuiltje losse en vezelige
mest gebruikt, zodat er voldoende
lucht tot het ei kan doordringen. Dan
worden de wanden keurig glad ge
polijst en de pil, die inmiddels de
vorm van een peer heeft gekregen, is
gereed voor het transport naar de
larvenzaal.
Een mestkever in de pampa's van
Zuid-Amerika imgeeft een dergelijke
pil nog met een leemwand, waardoor
een nog betere besoherming wordt
verkregen, terwijl een andere soort
daar ter plaatse een bal maak* van
rode leem, vermengd met het vlees
van zoogdier- en vogellijken. Deze pil
wordt steenhard en heeft een vorm
die aan een antieke waterkruik doet
denken. Door de hals voert een heel
fjjn lucht ka naai naar het inwendige
van de pil, waar zich het ei bevindt.
Het is niet bekend hoe de kever dit
kanaal, dat er uitziet of het met een
uiterst dunne naald is bewerkt, ver
vaardigt.
Er zou over deze materie nog veel
meer te zeggen zijn. Bijv. hoe dj
voortdurende zorg van de kevers en
het herhaaldelijk polijsten van het
oppervlak van deze broedbal, voor
komt dat er zich schimmels op neste
len. Doch we moeten hier sluiten, al
ware het alleen om te voorkomen,
dat u ons bepaalde affecties zult toe
dichten.
Over toedichten gesproken, her
haaldelijk wordt tegenwoordig van de
politic: beweerd, dat zij zich van
zonderlinge financieringsmethoden
bedienen. Dat verwijt kan juist zijn,
maar minder juist is de daarop vol
gende opmerking dat onze voorvade
ren zulke degelijke financiers waren.
Wanneer u wist, wat die oude heren
in de middeleeuwen hebben uitge
haald, dan zou u de na-oorlogse
periode voor oer-conservatief ver
slijten!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden).