Het program van minister Donker: de
Kamer zal er onder „zuchten"
S.v.p. geen extra moeilijkheden bij
de naturalisatie van Indonesiërs!
KLOOSTERBALSEM
RHEUMIN
Huurverhoging pas in het
midden van 1953?
PODENT ood
Gen. synode van Berkel werd
gistermiddag gesloten
vlugger
DROGE KEEL!
Toch is het zo
2
VRIJDAG 21 NOVEMBER 1952
Een nieuwe „oude bekende" in de volksvertegenwoordiging
(Van onze Parlementsredacteur)
T>U DE TOT NU TOE in de Tweede Kamer behandelde begrotingen zat
-L* achter de regeringstafel steeds een minister, die vaker met dat bijltje
had gehakt. Gistermiddag was de plaats achter de groene tafel echter in
genomen door een nieuwe bewindsman, mr Donker. Dat was tijdens de be
handeling van de begroting van Justitie. Het was niet zijn eerste optreden
in de Kamer als bewindsman: niet lang geleden heeft hij zijn beleid inzake
de gratie-verlening aan Lages moeten verdedigen.
Maar nog afgezien daarvan: mr Donker schil van mening kan bestaan op grond
is voor de Tweede Kamer allesbehalve
een onbekende. Jarenlang is hy immers
een vooraanstaand lid van dit hoge col
lege geweest. Hetgeen tot gevolg heeft,
dat het merendeel van de Kamerleden
hem door en door kent. Hierin lag onge
twijfeld de reden, dat van nagenoeg alle
zijden van vreugde en vertrouwen bleek,
omdat mr Donker het departement van
Justitie is gaan beheren. Zijn werkkracht
en zin voor een doortastende aanpak is
algemeen bekend en erkend. Het pro
gram. dat de minister van Justitie hoopt
van levensbeschouwing, voorlopig buiten
de discussie gehouden worden.
Het is natuurlijk niet doenlijk, alle
onderwerpen te behandelen, die bij een
lebat over een begroting van Justitie aan
de orde komen. Wij moeten ons tot en
kele zaken beperken.
Daar is in de eerste plaats het ge
vangeniswezen Jkvr. Wttewaall van
Stoetwegen (C.Hwas blij, dat het prin
cipe van een afzonderlijke vrouwenge
vangenis is aanvaard, door hiervoor
aanlooppost op de begroting uit te trek-
door mr Van Rijckevorsel (K.V.P.), die
duidelijk gemaakt wilde zien. dat
van Indonesische nationaliteit niet anders
behandeld zouden worden dan aanvra
gers van andere nationaliteit. De mel
dingsplicht bij de vreemdelingenpolitie
achtte hij in strijd met de R.T.C.-over-
eenkomsten. Prof. Lemaire (K.N.P.) be
toogde, dat het hier ging om mensen, die*
steeds trouw zijn geweest aan het rood,
wit "en blauw, wier nationaliteit bij de
R.T.C.-accoorden collectief is bepaald, en
die nu niets anders doen dan pogen terug
te krijgen wat zij tegen hun eigen wil
verloren.
Politie
Ook aan de rijkspolitie werd aandacht
geschonken. Prof. Oud wijde zich niet
begeven op het gebied van het politie-
iraagstuk als zodanig, maar wel merkte
hij op. dat het hem onjuist voorkwam,
dat de rijkspolitie staat onder de minis-
Justitie. Deze immers is tevens
hoofd van het openbaar ministerie, dat
de politie dient te controleren. Prof. Oud
zeide het niet ronduit, maar in feite
kwam zijn opmerking er op neer. dat
de rijkspolitie ondergebracht behoort te
worden bij Binnenlandse Zaken. Daar
uit te voeren, legt van deze voortvarend-ken. Een vreugde, die zij deelde met
heid getuigenis af. Er staat zo veel op! mej. mr Zeelenberg (Arb.), die ook gis-
stapel. dat menig Kamerlid zich heeft I teren in de Kamer debuteerde.
afgevraagd: wordt er niet te veel hooi
op de vork genomen? Maar, hoe het ook
zij. niet ten onrechte verklaarde
Roosjen (AR), dat 'sministers men
van antwoord een knap stuk werk
Uit dit stuk was reeds gebleken, dat
het komende beleid bepaald zal worden
door drie punten: aanpassing van hei
geldende recht aan de zich ontwikkelen
de nieuwe rechtsorde; verbetering, ver
nieuwing en handhaving van de positieve
rechtsorde en: intrekking, eventueel
vanging, van de bezettingsmaatregelen
met beëindiging van het rechtsherstel.
Uit dit program vloeit heel wat voort.
De vernieuwing van het burgerlijk wet
boek vormt er een zeer omvangrijk
derdeel van. Als werkelijk alle plannen
doorgang kunnen vinden, zal ook voor de
gehele Staten-Generaal gelden, wat jkvr,
Wttewaall van Stoetwegen (C.H.) ver
klapte uit de keuken van de Parlemen
taire Enquête-commissie (waarvan
Donker de voortreffelijke en bezielende
voorzitter is geweest: „Wij hebben
onder gezucht."
Geen wonder, dat zij zich afvroeg, of
er geen speciale maatregelen getroffen
zouden moeten worden, opdat de Kamers
het tempo van de minister zullen kun
nen bijhouden.
Het debat werd geopend door mej.
Tendeloo (Arb.). die er op aandrong, de
vervanging der bezettingsmaatregelen
de beëindiging van het rechtsherstel
voorop te laten gaan. Prof. Oud (V.V.D.)
was van oordeel, dat de wijziging van
het burgerlijk wetboek niet de meest
urgente zaak is, Hij was het eigenlijk niet
eens met de gekozen procedure: eerst af
zonderlijke vraagpunten door de Kamer
te doen behandelen en later het eigen
lijke wetsontwerp. Ook mr Van Rijcke
vorsel (K.V.P.i, die in de Kamer zijn
maidenspeech hield, wilde wel nadere
inlichtingen over de waarde van deze
procedure. Met name vond hij het merk
waardig, dat vraagpunten,
Zevende jaardag
Kerk en Wereld enig in
heel Europa
Op de zevende jaardag van de stichting
Kerk en Wereld te Driebergen zijn gis
teren vele gasten uit kerkelijke en andere
kring naar Driebergen gekomen, Zoals
gebruikeliik, werd in de Grote Kerk te
Driebergen een officiële bijeenkomst ge
houden onder leiding van de voorzitter
van de stichting, ds F. J. Pop. Na zijn
openingswoord sprak de heer E. M. van
Diffelen, lid van het directorium, de dies
rede uit.
Aan de hand van zijn onderwerp: „Van
tactiek naar strategie" merkte spr. op,
dat in de afgelopen zeven jaar de aca
demie van de Kerk en Wereld is uitge
groeid tot een onderwijsinstelling van
geheel eigen aard. die wellicht enig is in
geheel Europa. Niet alleen worden in
internaatsverbend de krachten geschoold
voor de apostolaire arbeid vanwege de
Ned, Herv. Kerk, maar tevens wordt
mede daardoor een gemeenschap tot
stand gebracht, die het centrum in Drie
bergen als haar blijvend uitgangspunt
kent. In dit verband vestigde spreker de
aandacht op de totale dienst, die Kerk
en Wereld te verrichten heeft. Hü noem
de speciaal de terreinen van culturele,
economische en menselüke samenleving,
waarvoor de krachten zullen moeten
worden gevormd om in de bedrijven, de
gezinnen en in nieuwe gemeenschappen
de menselijkheid en de menselüke ver
houdingen van het evangelie uit te die
nen. Voor de opleiding van deze krachten
is contact verkregen met een groep des
kundigen uit het bedrijfsleven en ook op
de andere gebieden der samenleving. Als
nieuwe taak zag de heer Van Diffelen
het sociaal-culturele werk, dat nauw
moet aansluiten bü andere arbeid, die
voor en onder de jeugd geschiedt.
Na de büeenkomst in de Grote Kerk
vertrokken de gasten naar de terreinen
van De Horst, om de vertoning bü te
wonen van het door Henk Zoutendük
verzorgde poppenspel Peer Gynt.
Hamer en sikkel in Soerabaja
Onder grote belangstelling heeft de
afdeling Soerabaja van de Partai Kom-
munia Indonesia herdacht hoe op 12
November 1926 de communistische op
stand tegen het Nederlandse gezag uit
brak. Een vertegenwoordiger van de
gouverneur woonde de plechtigheid bü.
evenals lt.-kolonel Soedlrman, die
langs de territoriaal commandant
zette en zelf het commando in handen
nam. Naast de Indonesische hing de
rode vlag met hamer en sikkel.
WON DSN vsn allerleissró
a Een klein wondje, waar vuil in
komt kan een ernstige verzwe»
ring veroorzaken. Gebruik daar»
om bij elke verwonding:
charmante wyze. Beiden waren
niet erg te spreken over de overbevol
king In de huizen van bewaring Jkvr.
Wttewaall vroeg zich af. of de zgn prae-
ventieve hechtenis wel altijd op de juiste
wüze wordt toegepast.
Godsdienstige zorg
mee zou een groot struikelblok in het
gehele politievraagstuk zijn opgeruimd.
De heer Verkerk (A.R.) keerde zich
tegen degenen, die beweren, dat de po
litie te snel "van vuurwapens gebruik
maakt, gelijk de heer Gortzak (Comm.),
die trouwens in Nederland helemaal geen
rechtsstaat zag, na hem deed. Dr Ver
kerk bracht hulde aan de rykspolitie ten
plattelande en herinnerde aan de moord
op de Woerdense politieman Van Eek.
De sterkte van de rijkspolitie achtte hij
te gering. Er blijft te weinig tijd over
voor surveillance. De vervulling van
vacatures levert moeilykheden op. De op
leiding moet worden uitgebreid.
Van de andere aan de orde gestelde
punten noemen wij nog slechts het nota
riaat (leeftijdsgrens), het leed van de
ten onrechte gedetineerden, waar vooral
ds Zandt (S.G.P.), jkvr Wttewaall van
Stoetwegen (C.H.) en de heer Scheps
(Arb.) over spraken, en het effecten-
rechtsherstel, besproken door mr Van
Rijckevorsel (K.V.P.), de heer Ritmeester
(V.V.D.) en mej. mr Tendeloo (Arb.).
Ten slotte sprak mr Baron van der Feltz
(C.H.) over de slechte promotiekansen
by het openbaar ministerie en ove
onzedelijkheid van de bewijzen
goed zedelyk gedrag", waarbij iemand
zijn leven lang geplaagd kan worden
wegens een eens begane en geboete
ap.
Minister Donker zou vandaag antwoor
den. Rest ons nog te melden, dat de Ka
gistermiddag, geheel overeenkomstig
de verwachtingen, de bij de begroting
Binnenlandse Zaken ingediende
munistische motie-Reuter, inzake alge-
verhoging van ambtenarensalaris-
verwierp. Zy behaalde slechts vier
communistische stemmen.
he/pt/
20 tabletten 45 ets
Wederopbouw in de Tweede Kamer
Ingrüpender was het debat over de
geestelijke (godsdienstige) verzorging
van de gedetineerden. Jkvr Wttewaall
raakte dit vraagstuk het eerst aan: zy
wilde wel eens weten, hoe de practische
uitvoering van de plannen op dit stuk
van zaken zal geschieden. En de heer
Verkerk (A R stelde zich op het stand
punt. dat de godsdienstige verzorging
uitsluitend aan de kerken toekomt en
dus niet bUv. ook door het Humanistisch
Verbond op zich genomen kan worden.
Hy zou er ernstig bezwaar tegen maken,
wanneer de sociaal-ethische en de gods
dienstige verzorging als ongelyksoortige
begrippen in de practijk op één lyn ge- -
steld zouden worden. Hy vroeg een dui- ^v®rdeiJ gegeven,
delyk antwoord van de minister, evenals
mr Van Ryckevorsel (K V P.), die
zelfde mening was toegedaan. Deze laat
ste herinnerde er aan, dat minister Mul-
derije bij de behandeling van de begin
selenwet deze onderscheiding zeer duide
lijk had gemaakt. Daarnaast verweet hy
de minister, in zijn memorie
woord geschreven te hebben,
•erkcommissie, die een en ander heeft
bestudeerd, een eenstemmig rapport zot
hebben uitgebracht. Niets is minder waar
de hoofdaalmoezenier heeft een minder
heidsstandpunt ter kennis van de be
windsman gebracht. Hy vroeg, de ge
vangenismaatregel. waarin een en ander
zal worden geregeld, te besoreken met
de Vaste Commissie voor Privaat-
Strafrecht.
Verschoningsrecht
Verschillende sprekers hebben ook aan
dacht gewijd aan het vraagstuk van het
verschoningsrecht voor journalisten.
Minister Donker voelt er niet zo heel
veel voor Hetzelfde kan gezegd worden
Roosjen (AR): in feite vroeg
hü „voortdurende" overweging.
Anders spraken echter prof. Oud en
r Van Rückevorsel Zij waren aanvan
kelijk geneigd, de billijkheid van een der
gelijk verschoningsrecht in te zien. waar-
by zij de gedachte opperden, dat tegelijk
de journalist, die geheimen aan de open
baarheid prijsgeeft, strafrechtelijk ver
volgd kan worden, wanneer de rechter
tot de conclusie komt. dat voor de pu
blicatie geen beroep op het algemfeen
belang kan worden gedaan Ook prof.
Lemaire (K.N.P.) meende, dat op dit stuk
zaken in ieder geval iets gedaan
moet worden Mr Van Rijckevorsel bleek
zelfs rond te lopen met de gedachte aan
een motie.
Ds Zandt (SGP.), fulminerende tegen
zedenverwildering, alcoholmisbruik, die
renmishandeling en vivisectie, was er
gesticht, dat de minister blyk-
baar van plan is. de „denkbeelden van
deze tijd" ln de wetgeving op te nemen.
Daarnaast stelde hü een ander punt aan
de orde: naturalisatie van Indonesiërs.
Deze is n.l. stopgezet en ds Zandt begreep
daar niets van. Hü werd ondersteund
„Minister Witte" geconfronteerd met
„burgemeester Witte"
(Van onze Parlementsredacteur)
GISTERAVOND ZAT een helemaal nieuwe minister in de Tweede Kamer
achter de regeringstafel: ir Witte, de beheerder van het departement
van Wederopbouw en Volkshuisvesting. Tijdens het debat over zijn begro
ting werd hij van nagenoeg alle zijden uitermate welwillend tegemoet ge
treden. Alleen de heer Gortzak (comm.) verklaarde ronduit, geen ver
trouwen te stellen in zijn toekomstig beleid.
Bij de beschouwingen, die ten beste groeien". Een verbetering van de premie-
het huurbeleid
byzonderë plaats in. Geen wonder: ir-
Witte heeft, als burgemeester van Ber
gen op Zoom, wel eens een krachtig ge
luid doen horen op dit punt. Geen
dat
Baro;
Feltz (C.H hem voorhield, dat hij
dit onderwerp in de begrotingsstukken
wel een wat positiever standpunt had
kunnen innemen en zich niet had be
hoeven te verschuilen achter het binnen
kort te verwachten advies van de Sociaal
Economische Raad. Hij hield minister
Witte een redevoering van burgemeester
Witte voor, en vond. dat het huurbeleid
na de oorlog allesbehalve fraai was ge
weest. Een standpunt, dat gedeeld werd
door mr Van Leeuwen (V.V.D.), die van
oordeel was, dat de onevenwichtigheid in
onze economie wel het sterkst tot uit
drukking komt in onze woningbouw-
politiek. Hij wilde in de huren een af
schrijvingsfactor opgenomen zien, opdat
op deze manier op orthodoxe wijze weer
tot zelffinanciering gekomen kan worden.
De heer Stapelkamp (A.R.) hoopte op
>n spoedige beslissing, al zag hy er niets
m komen, dat er maatregelen genomen
kunnen worden voor het midden van het
volgend jaar. Hy en zijn fractiegenoot, de
heer Biewenga. vroegen in dit verband
bijzondere aandacht voor het verschil
tussen de steden en het platteland, ook
wat betreft het percentage van het in
komen. dat aan huur besteed wordt. De
heer Van Vliet (K.V.P.) gaf nu reeds
uiting aan zün standpunt, dat een huur
belasting onaanvaardbaar zou zijn.
Allerwegen was er blijdschap, dat er
>or 1953 55.000 woningen op het pro
gram staan Daarbü kwam ook ter sprake
de verhouding tussen woningwetbfiuw
particuliere bouw. De heer Stapelkamp
(A.R.) meende, dat aandacht geschonken
moet worden aan versteviging van de
positie van de woningbouwverenigingen.
Ook in de toekomst zag hij voor deze
verenigingen de grootste taak liggen in
de bouw van arbeiderswoningen: daar
voor kan geen beroep worden gedaan
op de particuliere sector Hij en de
heer Van Vliet (K.V.P) vroegen
voorts aandacht voor de bouw van wo
ningen voor grote en grotere gezinnen
wel zodanig, dat er woningen toe
ezen worden, waar zü niet „uit-
(Advertentie)
regeling achtten zü evenzeer gewenst,
terwijl zij bijzondere belangstelling toon
den voor het onderzoek naar maatrege
len om te komen tot eigendom van wo
ningen. Van „bouw- en goedkeurings-
6toppen" wilden zij weinig weten, even
als mr Beernink (C.H.)Deze was van
oordeel, dat er mogelük meer huizen
dan 55.000 gebouwd kunnen worden,
waarbü hü er voor pleitte, gemeenten,
die hun 3-jarig contingent reeds hebben
opgesoupeerd, een extra-toewüzing te
geven en gemeenten, die door bijzondere
omstandigheden hun contingent niet
hebben opgebruikt, de gelegenheid te
geven, „in te lopen". Daarnaast pleitte
de heer Biewenga (A.R.) voor extra-toe
wijzingen voor gebieden waar een chro
nisch tekort aan landarbeiders is. Mr
Beernink deed voorts de suggestie, wo
ningen, die leegstaan, omdat zy te duur
zijn, te laten bewonen door gerepatrieer-
den, die nu door de zorg van het depar
tement van Maatschappelyk Werk op een
iog veel duurdere wijze zyn gehuisvest.
De heer Biewenga besteedde speci
aal aandacht aan het „opslokken"
van landbouwgronden. Hij vroeg de
bewindsman, vooral kennis te nemen
van de bezwaren, door de Stichting
van de Landbouw ingebracht tegen
het rapport van de werkcommissie
Westen des lands inzake de bebou
wing van tuinbouwgronden onder
Loosduinen.
De heren Gortzak (Comm.) en Van Dis
(S.G.P stemden overeen in de wens.
I dat er nog veel meer woningen zouden
worden gebouwd. Totaal verschilden zy
echter in het aanwyzen van de middelen
hiervoor. De heer Gortzak wilde natuur-
lyk de defensie-uitgaven drastisch ver
minderen. Ir Van Dis zag andere bron
nen: geen subsidies meer voor sport en
toneel, geen kosten meer maken voor de
Verenigde Naties en geen reizen meer
betalen voor ministers, Kamerleden en
hoge ambtenaren, die gemaakt worden
voor versteviging van het internationaal
contact, o.a. in de Raad van Europa te
Straatsburg.
Rest ons voor vandaag te melden, dat
de heren Stapelkamp (A.R.), Van Vliet
(K.V.P.) en Beernink (C.H.) de over
tuiging waren toegedaan, dat het depar
tement van Wederopbouw op den duur
kan verdwijnen. „Maak u zelf overbodig."
zo zeide de heer Van Vliet tot de be-
Hervormde classis komt
voor de Zondag op
Contra verzoekschriften van
Zeeuwse gemeenteraden
Omdat verschillende gemeenteraden in
Zeeuwsch-Vlaanderen hebben besloten de
Kroon ontheffing te vragen van de ver
plichte Zondagssluiting, in verband met
het drukke bezoek van Belgen op Zondag
en de noodzaak om de winkels voor
schippers open te houden, heeft de clas-
sicale vergadering van de Ned. Herv.
Kerk in IJzendüke de Koningin verzocht
géén uitzonderingen op de verplichte
Zondagssluiting toe te staan.
De classicale vergadering overwoog
o.a. dat het gezinsleven van de winke
liers zeer geschaad wordt wanneer ook
op Zondag enige uren de zaak open blijft.
De Nederlandse bevolking heeft geen ver.
langen naar eventuele gewoonten van
Belgen om wèl op Zondag te kopen. Bo
vendien verbiedt de Winkelsluitingswet
in geen enkel opzicht de verkoop van ge
ringe hoeveelheden levensmiddelen aan
schippers. De Zondag kan niet als een
menselüke instelling achteloos en naar
willekeur ter züde worden gesteld. Zeker
in deze tüd zün alle redenen aanwezig
om de byzondere betekenis en functie
functie van de Zondag als Dag des Heren
waar mogelük van harte te aanvaarden,
aldus de classicale vergadering.
Praeses vroeg om ernstige bezinning en
trouw verder arbeiden
(Van onze Kerknieuws-redacteur)
GISTERMIDDAG heeft ds D. van Dijk als praeses de vervroegd bijeen
geroepen generale synode van de Vrijgemaakte Geref. Kerken ge
sloten. De volgende wordt in de zomer van 1955 in Enschede gehouden.
„In vergelijking met andere landen hebben wij het hier goed in het kerke
lijk leven", zei ds Van Dijk in zijn slotwoord. Hij sprak zijn blijdschap uit
dat de vacatures aan de theologische hogeschool zijn vervuld, en hoopte
dat de vrede in de kerk van Rotterdam-Kralingen wordt hersteld en van
daar uit in de kerken om deze kerk heen.
In BerkelRodenrijs had die®e synode
een landelijk karakter en volgens de Van
Dijk heeft dit een stempel op de verga
deringen gezet. Wy hebben hartelijk ge
poogd de kwesties op de juiste wijze te
benaderen, zei ds Van Dijk. Tooh waren
er z.i. ogenblikken geweest waarop hij
Beroepingswetk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Hagestein H. G. v. d.
Hoek te Rouveen.
Aangenomen: naar Genemuiden G.
H. van Kooten te Brandwijk, die be
dankte voor Elburg. Ermelo (3e pred.pl.)
en Aalst.
Beroepbaar: B. M. ter Haar, vicaris
te Usselo, Boekelosestraat 90.
Geref. Kerken
Beroepen: te Heusden C. J. Hakman
te Boornbergum.
Bedankt: voor Oude water K. Wel
bedacht te Scharnegoutum.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal: te Kampen D. Coppoolse
te Komhorn en J. M. Visser te Enschede.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Kalamazoo (V.S.) W. C.
Lamain te Grand Rapids.
Baptisten Gemeenten
Beroepen: te Noordbergum M. Boe-
schoten te Stavoren.
Evang. Luth. Kerk
I Drietal: te Leeuwarden. L. G. Chr.
'"f/ Grabandt, te Wildervank-Veendam, A.
•ze mi- Johannes, te Delft, en C. C. G. Visser jr,
'te Utrecht.
(Advertentie)
Het lied der aethergolven
8 15 Gram
10.00 Voor
00 Vot
jigengebed.
Ie huisvrouw
10.15 Gram
i 9,00 Gev. progr.
sementsmuziek. 10 30 ..Wij
in". 1100 Nieuws 11.15
ito. 11.22—12 00 Gram.
J m VARA: 7.00 Nieuws,
mnastiek. 7.33 Gram. 8.00
8 30 Orgel. 855 Voor de
Advertentie)
EETHUYSJE 'T BINNENHOFJE
Mexicaanse Biefstuk
met Chocoladesaus
Zigeuner-Prjmas MALESCU
windsman. „Stel uw arbeidscontractanten
nu reeds op de hoogte, dat zy geen büj-
vende plaats hebben." aldus de heer
Beernink.
Wanneer er vanmiddag na de begroting
van Justitie nog tyd over is, komen er
nog enkele sprekers aan het woord. Is
dit niet het geval, dan wordt het debat
volgende week Dinsdag voortgezet. Mi
nister Witte komt in geen geval vóór
Dinsdag aan het woord.
werd neergelaten, dreigde 't hem even te mach- dominee zelf, en aan de opgroeiende jongens en
Sophie is al gauw weer terug. Ze schenkt nog tig te worden en zagen degenen, die er het dichtst meisjes, die achter zijn rug soms wel de spot
eens koffie in, reddert nog het één en ander op, bij stonden, hem bijna onmerkbaar wat in elkaar drijven met wat zij „overdreven precies" noe-
en verklaart dan dat ze maar naar bed gaat. Ze buigen. Doch toen na de plechtigheid velen op men, maar die er in zijn bijzijn wel voor oppas-
vraagt niet of vader nog opblijft. Ze hoeft dat hem toekwamen om hem de hand te geven, was sen, dat ze dit niet laten merken, 't Is echter
met te vragen; vader zal wachten tot Joost er is, hij dat ogenblik van zwakte alweer te boven en lang niet hetzelfde, of men ontzag voor iemand
dat weet ze. Vroeger bleven vader en moeder was 't hem mogelijk de condolaties rustig in ont- heeft of dat men hem begrijpt. En aan dat laat-
samen op, als ze een van allen wat laat waren, vangst te nemen. Toch begrepen vooral zijn kin- ste mankeert het hier vaak.
Dan zat moeder aan tafel te naaien of kousen deren wel, hoe het hem inwendig te moede moest De mensen willen over 't geheel graag toege-
te stoppen, op dezelfde plaats waar zij nu ge- zijn. Niemand wist immers beter dan zij, wat ven, dat er aan Maaskamps geschiktheid voor
woonlijk zit. Maar 's avonds laat zit daar nie- moede: voor hem is geweest. Die plaats is niet het ambt niet te twijfelen valt. Maar in stilte ge
mand. Vader wil liever met dat zij hem in moe- te vervullen; niet bij hen, maar ook niet bij vader, ven ze 't jonge geslacht gelijk: een beetje minder
ders plaats gezelschap houdt; dat heeft ze al Nu, in de eenzaamheid, zoeken zijn ogen, even-
lang begrepen, al zegt hü 't niet. Hij is dan als die van zijn dochter zo pas, 't portret te-
graag wat alleen, en ze weet zeker dat zijn ge
dachten in zulke ogenblikken meer dan ooit bij
moeder zijn.
Ja, Maaskamp is graag alleen 's avonds; dat
heeft zijn dochter wel goed aangevoeld. En in 't
andere opzicht heeft ze ook gelijk. Wanneer zij
naar boven is gegaan en hij in de stille keuken
wacht op zijn jongen, die nog komen moet dan
toeven zijn gedachten haast altijd bij zijn over
leden vrouw.
Bijna anderhalf jaar is 't nu geleden, dat ze
hem na een ziekte van slechts enkele dagen plot
seling ontviel. Geen mens, zelfs de dokter niet,
had gedacht dat het zo zou gaan. 't Leek een
onschuldige ongesteldheid, die met een dag of wat genover het raam. Zijn vrouw ja, ze is weg
hoogstens een week wel overwonnen zou zijn. ze is heengegaan uit dit leven. Maar daarboven', zijn piaais ornaat
Zelf had ze er ook geen erg in, dat t zo spoedig in het land waar geen scheiding meer dreigt, schouwt. En vóórts kan
precies zou toch ook geen kwaad kunnen. Dat
zelfs de mening van enkele kerkeraadsleden, die
ronduit verklaren dat zij voor zich maar blij zijn,
het in sommige opzichten wat minder zwaar op
te nemen. Als voorbeeld noemen zij Maaskamps
besliste weigering om zich in gemeenteraad of
schoolbestuur te laten kiezen. Hij staat daarbij
op het standpunt, dat één mens het niet overal te
zeggen moet hebben en dat, wanneer men zich
voor alles tegelijk beschikbaar stelt, het één met
het ander erbij te kort komt.
Hij is ouderling, en aan dat ambt geeft hij al
de tijd die hij aan zijn dagelijkse arbeid ont
trekken kan, maar dat is dan ook genoeg; voor
't schoolbestuur en voor de gemeenteraad zijn er
in de stad wel anderen, die er minstens even ge
schikt voor zijn. Alleen in de kiesvereniging heeft
hij zijn plaats, omdat hij dat als zijn plicht be-
- voor ieder goed doel
aflopen zou Ze bleef tenminste, vanuit de slaap- daar zal hij haar eens terugzien. Die troost "is op zijn steun rekenen want de zaak marcheert
kamer, met haar gewone opgewektheid het huis- hem meer dan alle goed-bedoelde troost van men- best en 't kan er dus wel af mareneert
houden regelen. Des te zwaarder was voor hen sen. En hierover blijft hij nu peinzen, tot de Op het stuk van de godsdienst staat Maas-
allen de slag. toen het op een morgen onverwacht thuiskomst van zijn zoon hem daarin stoort. kamp als onverzettelijk bekend; hij laat niets
het ff gesf.gen", «'kondeTziX SS inSSkëÜ DERDE HOOFDSTUK «TbiTvS'dS'S.'Sf"faïft f
hS dier''geschokt °ook SoorSS JStoTl h"' hf,kMn< Maaskamp, die In. 1 gewone leven ouderwets te zijn. Het beat echter weinig6 als men
hoe diep geschokt ook door het verlies dat hem het beroep van wagenmaker uitoefent, geldt bij dat bezwaar openlijk tegen hem uitspreekt,
getroffen had, is nochtans, terwille van zijn gezin, zijn stadgenoten algemeen voor een eigenaardig „Dan maar ouderwets!" is zijn onveranderlijk
uiterlijk sterk gebleven. Zelfs bij de begrafenis man. die men met spoedig leert kennen. Niet dat bescheid. „De tijd mag anders wezen dan vroe-
heeft men weinig aan hem kunnen merken. de mensen en in 't bijzonder de gemeenteleden ger, dat kan geen mens tegenspreken. Maar Gods
„Hij houdt zich goed. was het algemeen oor- geen respect voor hem hebben. Dat hoef je woord blijft, en daar hebben we naar te leven'"
erbij tegenwoordig waren. maar te vragen aan Siebe Tallinga, de koster, Daar leeft hij zelf ook naar, zoveel het hem
t graf die bijna even hoog tegen hem opziet als tegen mogelijk is.
n. 11.30 Viool c
:cordeonork. en
1.20 Pol'
plano. 12.00 Gram.
ournaal. 2 15 Orgel. 2 35 Friese poëzie. 3.0C
\mateurultzending 3.30 „Eerst denken, dan
Joen". 3.45 Jazzmuziek. 4.15 Sportpraatje
i 30 Radio Philh. Ork. en solist. 5.15 Voor
Ie jeugd. 6.00 Nieuws. 6.20 Filmprogramma.
40 Reg.ultz „Zoeklicht op de Westerse de-
ensie". 7 00 Artistieke Staalkaart. VPRO:
'30 „Passepartout". 7.40 „Het Oude Testa-
nent in deze tijd". 7.55 „Deze week". VARA:
10 15
■ziek.
hoorspel. 1055 Reis Z.
K. H, Prins "Bernhard naar Midden- en Zuid-
Amerika. 11.00 .Nieuws. 11.15 Wereldkam
pioenschappen dammen. 11 20—12.00 Gram.
Engeland. BBC 330 m. 12.55 Gev. program.
1.55 Weerbcr. 2 00 Nieuws 2.10 Gram. 2 55
Arbeidersorkest. 3.30 Lichte muziek. 4.00
Concert. 5.15 Hoorsp
ren 6 55 Weerber
'ieuws 10.15 Hoorspel. 11.45 Parlementsover-
Icht. 12 00—0.03 Nieuws
Engeland. BBC 1500 en 247 m. 12 00 Con-
ert 1.00 Parlementsoverzicht. 1.15 Amus.
ïuziek. 1.55 Sportparade. 2 15 Rhythmische
luziek. 2 45 Voor de kleuters 3 00 Orgel.
3.30 Militair orkest. 4.00 Sport. 5.00 Varlétë-
orkest en solisten 5 45 Jazzmuziek. 6 30
Sportberichten. 7 00 Gram 7 15 Hoorspel.
7.45 Causerie. 8.00 Nieuws en radiojournaal.
8.25 Sport. 8.30 Hoorspel. 0 30 Concert, koor
i solisten. 10.15 Hoorspel. 11.00 Nieuws. 11.15
mus.muz, 12 00 Gram. 0 58—1.00 Nieuws.
Frankrijk, Nat. Progr. 347 m. 12 30 Concert.
1 00 Nieuws. 2.05 Nieuws. 2 17 Concert. 4 10
programma. 4 55 Kamermuziek. 5.55
6.10 Idem 630 Amerlk. uitz 8 00
Lichte muziek. 8.30 Hoorspel. 10 00 Celloreci-
ïeld. 1050 Gra
1.45 C
berichten 12.34 Gram 1.00 Nieuws. 1
en 3.00 Gram. 3.15 Muz causerie i
350 Vlaamse muziek 4.00 Gram.
:se les. 5.00 Nieuws 5.10 en 5.30 Gr,
Mezzo-sopraan en plano. 6.30 Voor
7.40 Gram. 8.00 Gev
9 15 Gra
10.00 T
1.10 Verzoekprogr
ieuws. 8 00 Gran
k. 9.30 Chanson
10.15 Jazzmuzli
3ram. 10.50 Niet
9.40 Gr.
licuws. 10.15 Jazzmuz.
Gram. 11.00 Nieuws,
muziek.
Gram. 1.00 Nieuws.
2 05 Idem. 3.00 Gram
euws. 5.15 Amus muz.
[lnnellederen. 7.40 Gr
9.00 Franse militaire
10.00 Nieuws. 10.10
k met commentaar.
t/s. 11.00 Amus.orkest,
Televisie Loplk.
ZATERDAG GEZ. PROGRAM. 13.35—14.15
>e aankomst van Sint Nicolaas in Amster-
Advertentie).
aich had afgevraagd of men eikaars ge
dachten wél had verstaan, Hü had1 ge
voeld, dat er zich verschillen van inzicht
hadden vastgezet, wat voor hem soms
een reden tot ongerustheid was geweest.
Wij moeten studeren en or j rekenschap
van de dingen geven, en biddend blijven
worstelen om een helder inzicht. „Laten
wij trouw voider arbeiden. Al zou de
Kerk kleiner worden, wanneer zij trouw
blijft aan haan fundament, Jezus Chris
tus, staat zij veilig en zal zy zelfs de
wereld tot zegen zün". besloot ds Van
Dük.
In de morgen-zitting is de „zaakKra
lingen" afgesloten nadat d-e rapporteur,
dis Doekes, had medegedeeld, dat de com
missie de aan-hef van haar voorstel wild*
terugnemen wegens gebrek aan eenstem
migheid-. Het betrof hier het voorstel
om uit te spreken dat de kerkeraad van
Kraiingen tegenover die bezwaarden
steeds nalatig is gebleven zyn D-ldcht te
doen.
Een voorstel van ouderling A. Schil
der om het werkrapport van de com
missie in de acta op te nemen, werd met
1714 stemmen verworpen. Een voorstel
DoekesDe Vries om met de besluiten
aan de kerkeraad en aan de bezwaar
den in Kralingen een brief te zenden,
ward- aangenomen.
Het Nut vraagt proef met
kern- en keuzevakken
De Maatscha-ppü tot Nut van 't Alge
meen heeft minister Cals verzocht in een
beperkt aantal scholen voor V.H.M.O.
onder "bijzonder toezicht van d-e inspectie
een proef te nemen met een stelsel van
kern- en keuzevakken Zuilk een proef
zou alleen kans van slagen bieden wan
neer de eind-diploma's recht geven tot
het afleggen va-n academische examens
in da faculteiten waartoe de studie heeft
voorbereid. Op het diplom-a zal dus moe
ten worden aangetekend welke vakken
met voldoende succes zijn- gevolgd en
gedurende welke tijd. Aan een leerling
met -bijv. zwakke cijfers voor wis- en
natuurkunde zou d-an dus .geen toegang
wonden verleend: tot de T.H. te Delft.
l E M Mohrmam
NU-
r in oud-
Latijn. middel-
stelijk Grieks, te
EXAMENS
LEIDEN, 21"Nov. Geslaagd cand.-ex.
recht de heren F. H. Brust, Rotterdam, G.
Vaandrager, Rotterdam; cand. Godge
leerdheid mej. C F. A. Grandberg, Drie
bergen.
AMSTERDAM, (V.U.). 20 Nov. Geslaagd:
md. ex. psychologie mej. M Jongkind. Haar-
J hologie E W Dijk. Am
sterdam (cum laude)
AMSTERDAM. (Gem.
Geslaagd: cand wis- en n
Vcrberne. Bloemendaal; i
UTRECHT. 20
Jniv.),20 Nov.
:uurkunde: mej G.
;j. M. A. A. Schip-
i, bioscopen,
etc?Verzacht de keel. ah
verkoudheid wordt, met
VICKS bonIONS
dere positie bekleed in de primitieve
boeren-maatschappü van het Nieuw
Stenen tüdperk, toen de eerste me
talen voorwerpen als het ware tilt de
met geheimzinnige krachten geladen
„stenen" (ertsen) werden te voor-
sch'yn getoverd. Zü, die met behulp
van het mysterieuze vuur deze krach
ten aan de steen ontnamen en daar
wapenen van maakten, moesten wel
met wonderlüke machten zyn toege
rust en als zodanLg wordt de smid bü
menig primitief volk ook thans nog
beschouwd.
Zo werd de smid by de oude boeren
volken geëerd en gewaardeerd, bü de
nomaden gevreesd om zün boven-
menselüke macht. Een afspiegeling
van deze denkwyze is nog te vinden
in talloze sagen en legenden, die won-
dersmeden als Wielend e.a. tot hoofd
persoon hebben en die ons herinneren
aan de eerbied en het ontzag dat dit
beroep in vroeger tüden moet hebben
ingeboezemd. Een der hoofdfiguren
van het Finse nationale epos, de Ka-
levala, is de smid Ilmarinen, en wie
herinnert zich niet Vulcanus, de Ro
meinse goden-smid, tevens verzorger
van het aardvuur, wiens Griekse col
lega Hephaistos heette?
Maar toen het beroep van de oer-
smid geleidelijk aan gesplitst werd in
mijnbouw en metallurgie en dit laat
ste bedrüf weer uiteenviel in grof
smederij, üzersmederü, wapensme-
derü, fynsmedery enz., ging veel van
het wonderbaarlüke van het beroep
te loor, vooral toen de smid niet meer
eenzaam in de bergen verbleef, maar
zich in de steden en dorpen vestigde,
waar hü als normaal mens in de stand
der handwerkers werd opgenomen.
Het geheimzinnige waas dat de smid
steeds had omhangen verdween hier
door en van de duizelingwekkende
hoogte van een halfgod plofte hü in
de loop der eeuwen tot het normale
en nuchtere menselüke peil terug en
maakte daardoor de grootste smak in
de geschiedenis van het handwerk.
We willen van dit onderwerp ech
ter geen afscheid nemen alvorens te
hebben verteld van een geheimzinnige
en volkomen onbegrüpëlüke uitvin
ding die op naam van de grote smid
Wieland staat.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
