Jlieuuie geitecfft Courant
Uitslag
Wie - Wat - Waar?
Geweldig Frans leger begon een krachtig
offensief in Indo-China
Terwijl de Vietminh zich op ander front
maakt voor de sprong
gereed
Nederlanders plantten hun
vlag op 6395 m hoogte
De geheime organisaties
van ex-NSB'ers
Wist U
Rouw- of Roemdag
VRIJDAG 31 OCTOBER 1952
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie. Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.per kwartaal,
2.— per maand: 0.47 per week
Dri® en dertigste jaargang No 9573
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chei Red.: H. W. I. ENSERINK
CHRISTEUIZ-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.StaatvasUd) t« ghebfeoen
ayn hert ia UgJjeaspott"
Het zat al in de lucht.
r.OEPEN VAN DE FRANSE UNIE, versterkt met eenheden van het
Vietnamese leger zijn thans een tegenoffensief begonnen in Indo-
China. Op 60 km ten N.W. van Hanoi stak een reusachtige legermacht
de Zwarte rivier over en rukte op in de richting van een 80 km brede,
bergachtige corridor, waar de Vietminh zich heeft samengetrokken. Een
geweldige slag is aanstaande, want de Vietminh kan zijn kolossale
troepenmacht onmogelijk meer terugtrekken. Slechts 45 km liggen er
tussen de verbeten Franse soldaten en de fanatieke communisten.
Reeds enige uren na het begin va
grote aanval trokken de troepen het dorp
Hoeng Hoa binnen. Hoeng Hoa ligt op 10
km voorbü de Zwarte Rivier; het dorp
was door de Roden in brand gestoken bij
de nadering van de Fransen.
De Franse legerleiding in Indo-China
betracht voorlopig grote voorzichtigheid
m.b.t. mededelingen over het offensief,
dat wordt besproken als „een zich tot
tegenoffensief kunnende ontwikkelen
actie".
In het Z.W. van Noord Indo-China gaat
de Vietminh intussen door, een grote
troepenmacht op de Noordelijke c
Sowjet-
Ieder praat van vrede
Engeland verwerpt de
t-voorstellen
Een Indische vredespionier
sprak met minister Eden
Het is verrassend, wat er allemaal nie
wordt gedaan, om nu eindelijk een duur
zame vrede in de wereld te krijgen
Nadat de Russische minister Wisjinsky
in de politieke commissie van de Ver-
Naties zijn compromis-voorstel inzake
Korea heeft gedaan, deed de Britse mi
nister van Staat, Sehvyn Lloyd gisteren
in dezelfde commissie een beroep op de
Sowjets, mede te werken aan een spoe
dige beëindiging van de oorlog. „Terwijl
wij praten", aldus minister Lioyd, „ster
ven er mannen op Korea". Op grond van
de overweging, dat de Russische voor
stellen niets nieuws bevatten heeft En
geland deze verworpen.
Gedurende zijn goodwill-missie van
acht weken door Egypte, Italië. Zwitser
land, Duitsland, Engeland en Frankrijk
heeft de Indische pionier voor de we
reldvrede, Sarvapalli Radhakrisjnsn,
gisteren geconfereerd met minister
Eden. Radhakrisjnan is de vice-president
van India. De staatsman die indertijd
ook een bespreking had met maarschalk
Stalin, verklaarde: „Er bestaat geen be
langrijk vraagstuk dat de wereld nu ver
deelt, of het kan opgelost worden door
bespreking en onderhandeling
India en Pakistan zijn voornemens de
Ver. Naties volgende week te verzoeken,
een commissie van goede diensten te
vormen ter behandeling van het geschil
tussen India en Zuid-Afrika. India wT
een betere behandeling van de Indiërs
in Zuid-Afrika
Graaf van Bylandt op 15 Dec.
te Djakarta
neer. Graaf Van Bylandt zal niet later
dan 15 November a.s. hier te lande aan
komen en stelt zich voor, op 15 Decem
ber zijn functie als Hoge Commissaris te
Djakarta te aanvaarden.
Weer 500 arrestaties in
Brits Kenya
Tijdens een grootscheepse klopjacht
door Britse militairen zijn gisteren in
Kenya weer 500 inboorlingen gearres
teerd, in het raam van de campagne
tegen de Mau Mau.
In totaal zyn thans, sinds 't begin van
de actie 3684 arrestaties verrioht. In 1609
gevallen is een gerechtelijk onderzoek
gaande.
Intussen is de Britse minister van
Koloniën, Lyttelton, met het onderzoek
ter plaatse begonnen. De minister had
reeds een langdurige bespreking met
gouverneur sir Evelyn Baring en ver
scheidene andere autoriteiten.
van de Zwarte rivier te verzamelen, ter
wijl de Fransen in allerijl en onafgebro
ken munitie en materiaal aanvoeren om'
de Rode vloedgolf, die nu zeer spoedig
wordt verwacht, te kunnen breken.
Hoge Raad: Westerling
is Nederlander
En kan dus niet worden
uitgeleverd
Zoals bekend is. had de voormullge
kapitein van het K.N.IL., R. Westerling,
aan de Hoge Raad verzocht uit te maken
of hij het Nederlanderschap bezit. Dit
verzoek deed hij op grond van het lei:,
dat Indonesië uitlevering van Westerling
aan de Nederlandse regering heeft vei-
zocht. Evenals de advocaat-generaal
prof. mr Langemeijer is thans ook de
Hoge Raad tot de slotsom gekomen dat
Westerling de Nederlandse nationa'.-teic
bezit.
Westerling zal dus niet kunnen wor
den uitgeleverd.
Egypte en de Soedan
Blijdschap en critiek
in Engeland
Naguib benoemde Soenda-
nees tot staatssecretaris
De Egyptische premier, generaal Na
guib, heeft de Soedanees Lsmael el Dar-
diri benoemd tot staatssecretaris van
Soedanese Zaken. Sedert de instelling
van dit departement is dit de eerste maal,
dat deze functie bekleed wordt door een
Soedanees. Dardiri is lid van de partij,
die een unie van de Soedan met Egypte
voorstaat.
In Londense diplomatieke kringen is
men voldaan over het nieuws, dat Egypte
het recht van de Soedan, zich een status
van algehele onafhankelijkheid te ver
kiezen, heeft erkend. Overigens heeft
men in Engeland alleen uit persberichten
van de Egyptisch-Soedanese overeen
komst kennis gekregen. Men is van me
ning, dat Groot Brittannië eerst met de
Soedanese leiders te Khartoem overleg
zal willen plegen, alvorens zijn defini
tieve standpunt ten aanzien van de over
eenkomst van Cairo te bepalen.
De Engelsen hebben wel enige critiek,
ondanks alle blijdschap. Zo hebben zij
bezwaar tegen de voorgestelde beperking
van de bevoegdheden van de Britse gou
verneur-generaal in de Soedan geduren
de de overgangsperiode naar zelfbestuur.
Ook vinden zij het niet juist dat het
aantal districten waar rechtstreekse ver
kiezingen zullen worden gehouden, aan
zienlijk zal worden uitgebreid-
Wegverkeersdag van
de KNAC.
Zo groot was de belangstelling voor de Duitse opwekkingsprediker
Herman Zeissdat vier grote Haagse kerken alle hoorders en kijkers
nog niet konden bevatten. Bij de Willemskerk aan de Nassaulaan moes
ten er dan ook heel wat mensen buiten blijven.
Leider Andes-expeditie weer thuis
Bergbeklimmer stortte 70 meter omlaag in
afgrond, maar bleef ongedeerd
DR C. G. EGELERde leider van de Nederlandse Andes-expeditie, is
gisteren uit Havana op Schiphol aangekomen. In de Zuidelijke Cor-
derïllera Blanca (Peru) hebben deze Nederlanders aardkundige onder
zoekingen verricht en enige tot dan toe onbestegen toppen beklommen.
Met het bestijgen van de 6395 meter hoge Nevado Huantsan werd een Ne
derlands „hoogterecord" gevestigd. Dr Egeler vertelde op Schiphol een
spannend relaas van deze pogingen.
Op 21 Juni begon de aanval op de
Huantsan. Onder een regen van neer
vallend üs ging de expeditie naar boven,
maar tegen vier uur 'smlddags bleek dat
de terugtocht aanvaard moest worden,
wilde men niet in de Ijzige koude en
wind onbeschut op de steile helling de
nacht doorbrengen.
Deze terugtocht vorderde aanvan
kelijk slechts langzaam. Tot over
maat van ramp vergiste een van de
beide metgezellen van dr Egeler, de
heer T. de Booy, zich bij het „nemen"
van een afgrond. Hij stortte 70 me
ter naar beneden, viel langs een
rotshelling en toen langs een ijs
vlakte en kwam eindelijk in zachte
sneeuw terecht, waar hij versuft
bleef liggen.
Gelukkig konden dr Egeler en de der
de bergbeklimmer, de Fransman Terray,
hem bereiken. De Booy had vrijwel geen
verwondingen opgelopen, maar was zeer
geschokt. De drie mannen bereikten het
kamp niet en moesten de nacht door
brengen op 5500 meter hoogte, bij 20
graden vorst. De volgende dag werd het
kamp behouden bereikt.
Na een paar dagen rust in het basis
kamp ondernam men op 25 Juni een
nieuwe poging. Op 5500 meter werd
kamp II gevestigd. De derde en laatste
poging begon eind Juni, ditmaal zonder
dragers. Kamp III werd opgeslagen op
5900 meter. Op 6 Juli bestegen de alpi
nisten de Noordelijke top van de Huan-
tran. In een dal sloegen zij het laatste
kamp, no IV, op.
Eindelijk, op 7 Juli, gelukte het de
expeditie de Zuidelijke top de
hoogste te bereiken. De Neder
landse en de-Franse vlag hebben e:
enkele uren gewapperd. Als bewijs
van het welslagen heeft het drietal
Wat doet de regering tegen deze lieden,
zo vragen Tweede Kamerleden
Wat denkt de minister te doen tegen
geheime organisaties van voormalige le
den van de NSB? Zo vragen enige
Tweede Kamerleden in het voorlopig
verslag bij de begroting van Justitie aan
minister Donker. Zij wijzen er op, dat
ook lieden van Nederlandse nationaliteit
aanwezig zijn geweest op een bijeenkomst
van „ridderkruisdragers", onlangs in
West-Duitsland gehouden. Ook herinne
ren zij aan de bijeenkomst, eind verle
den jaar aan het Westeinde te Amster
dam gehouden en aan de gelegenheid, die
geboden is, foto's van Musert te bestel
len.
Is er contact met illegale groepen in
andere landen, zo informeren zij verder-
Voorts vragen zij, of het zeker is, dat ex-
NSB'ers niet kunnen doordringen tot de
Nationale Reserve. Tenslotte willen zij
Tragisch sterfgeval in
de Residentie
En een tiagsch verscheiden
in Zaandam
Over de feestelijkheid van de eerste
steenlegging voor het nieuwe hoofd
kantoor van de verzekeringsmij de
„Eerste Nederlandsche", die gisteren aan
de Johan de Wittlaan te Den Haag ge
schiedde, is een zware schaduw geval
len. Tijdens de lunch, die na afloop van
de steenlegging werd gehouden en waar
aan de directie met genodigden aan
zaten, is een der architecten, ir Herman
de Groot, plotseling overleden nadat hij
een speech had afgestoken. Ir De Groot
was de compagnon van ir v. d. Steur,
de ontwerper van het gebouw, en zijn
overlijden betekent een zware slag voor
dit Rotterdamse architectenbureau.
Een al even tragisch verscheiden heeft
plaats gehad te Zaandam. Daar zagen de
aanwezigen op een ouderavond van de
Leeghwaterschool. hoe hethoofd der
toespraak tot leden van de oudercommis-
school, de heer L. Hazelhof, tijdens een
sie naar zyn borst greep, op een stoel
neerzakte en overleed.
Radiorede over bijdrage
op schilderwerk
Vanavond om tien minuten over ze
ven zal over de zender Hilversum I aan
dacht worden geschonken aan de
regeringsbijdrage op schilderwerk in de
wintermaanden.
een stuk uit de top gehakt, op 6395
meter hoogte.
De expeditie heeft in totaal vijf maan
den geduurd, vertelde dr Egeler nog.
Ook op aardkundig gebied zijn de resul
taten bevredigend. Zo ontdekte men dat
de stelling, als zouden de toppen van het
gebergte uit graniet bestaan, niet juist
is, want de hoogste toppen van de
Huantsan worden gevormd door zure
lava.
Dr Egeler hoopt in 1955 het Zuidelijke
deel van Peru te onderzoeken, waar vele
nog nimmer beklommen bergen van 6000
meter hoogte zijn.
de verzekering, dat leden van deze groe
pen geen ambtenaar kunnen worden.
In hetzelfde voorlopig verslag wordt
ook gevraagd, meer vrouwen tot rechter
te benoemen en dan niet alleen voor ge
specialiseerde taken. Ook wordt geïnfor
meerd naar de stand van zaken met be
trekking tot de in Benelux-verband te
treffen voorziening van wéttelijke aan
sprakelijkheid voor eigenaars en bestuur
ders van motorrijtuigen.
„Vermoorde" pater blijkt
nog in leven
Verhaal van zijn dood door
Papoea's verzonnen
De uit Dordrecht afkomstige missio
naris pater Michaël Kammerer, die vol
gens berichten van Papoea's in Augus
tus op een tocht in Nieuw-Guinea ver
moord zou zijn, blijkt in leven en goede
gezondheid te zijn. Hij is op zijn stand
plaats bij do Wisselmeren teruggekeerd.
Papoea-dragers, die hem op zijn tocht
rond de Wisselmeren hadden begeleid,
hebben de valse geruchten verspreid.
Toen een groep inboorlingen op een ge
geven moment, met speren dreigend,
op het gezelschap was afgekomen, na
men de dragers hals-over-kop de benen.
Daarna vertelden zij dat de pater was
vermoord. Zij hadden een rookwolk ge
zien, welke zij toeschreven aan de ver
branding van het dode lichaam van pa
ter Kammfirer.
Later echter vertelden de dragers dat
het „ook Wel" een gewone wolk kon
zijn geweest. Toen ging men in Hollan-
dia aan de waarheid van het verhaal
twijfelen. Thans kwam het telegram uit
Nieuw-Guinea, dat pater Kammerer
leeft.
De bekende Haagse predikant, ds P.
Nomes, tevens redacteur van het
landelijke Evangelisatieweekblad
„De Goede Tijding" hield gisteren
in de zalen van de Valkenboskerk
een receptie, ter gelegenheid van
zijn zilveren jubileum als predi
kant van de Geref. Kerk van r
Haag-West. Zevenhonderd men
kwamen hun opwachting maken
bij de jubilerende pastor en
gezin. Geheel links een dochter
van de jubilaris en naast haar
Vandaag was het weer
Wereldspaardag
Over de gehele wereld is vandaag, 31
October op de wereldsoaardag het £?;'-
ren nog eens extra onder de aandacht
gebracht. Ook in Nederland hebben de
spaarbanken deze dag niet ongemerkt
voorbij laten gaan. De Rijkspostep-sr-
bank organiseerde in een achttien tal
plaatsen optochten met muziek, waa:b'y
spandoeken het grote nut van het spaicn
nog eens duidelijk maakten.
Ook de spaarbanken, aangesloten bij
de Nederlandse Spaarbankbond, wyidsn
speciale aandacht aan het sparen.
Negen jaar voor moord
op echtgenoot
Vrouw deed rottenkruid
in het eten
De 37-jarige weduwe C. M. van L.—
Van E. te Utrecht, die haar echtgenoot
door vergif van het leven heeft beroofd,
is vandaag door de Utrechtse rechtbank
tot negen jaar gevangenisstraf veroor
deeld. Er was twaalf jaar geëist.
De vrouw had eerst gepoogd haar
echtgenoot te vergiftigen door hem arse
nicum toe te dienen. Later had zij rat
tenkruit door zijn eten gemengd, waarna
de man was overleden.
De 40-jarige stoffeerder J. J. van der
K. uit Utrecht, die het vergif aan de
vrouw heeft verstrekt, werd tot vier jaar
gevangenisstraf veroordeeld. De eis
luidde vijf jaar.
Ultimatum loopt 8 November al
De Ommelanden wordt verkocht
als stakers volhouden
Directie eist van A.N.A.B. schadevergoeding
van onderhall millioen gulden
TNDIEN HET CONFLICT bij de coöp. melkproductenfabriek De Omme-
landen te Groningen na 8 November niet is geëindigd, zal de fabriek
verkocht worden. De directie heeft hiertoe besloten, omdat de buiten
landse afnemers met de huidige toestand niet langer genoegen nemen. Aan
de klanten in Zuid-Amerika, Indonesië, Singapore en Malakka is meege
deeld, dat men de leveringen voorlopig nog een week zal voortzetten. Dit
heeft de directeur, de heer F. de Boer, gisteravond meegedeeld.
rechtbank indienen. In de conclusie
Het beslag, dat de A-N A B. op De Om
melanden heeft laten leggen, zal geen
moeilijkheden opleveren. Mocht in het
ongunstigste geval de président van de
rechtbank de eis van de A.N.A.B. toewij
zen. dan is De Ommelanden bereid het
gevorderde bedrag aan de A.N.A-B. uit
te keren. De fabriek heeft een verkoop
waarde van f6.500 000.
De procureur van De Ommelanden, mr
T. Bout, zou vanmorgen naar aanleiding
van het beslag een conclusie van ant
woord en een eis bij de president van de
DAT Lord Harewood, een neef va:
Engelse Koningin, en zijn echtgenote, de
vroegere concertpianiste Marion Stein,
gisteren het Amsterdamse Concertge
bouw bezochten.
DAT de gemeenteraad van Meppel
f2750 beschikbaar heeft gesteld voor de
inrichting van een kruidentuin voor min
der validen.
DAT de Italiaanse minister van Land
bouw, Campani, gisteren Amsterdam be
zocht.
DAT mr M. A. R. van Oppen te Heer
len vandaag zyn 40-jarig jubileum als
advocaat en procureur bij de Maastricht
se rechtbank vierde.
DAT de vermakelijkheidsbelasting voor
bioscopen thans in 170 gemeenten is ver
laagd en de afdeling Het Zuiden van de
Ned. Bioscoopbond ook aandrang zal uib
oefenen op de overige gemeenten.
DAT de N.V. Alginak te Roosendaal,
die in Kruiningen een fabriek heeft ge
sticht voor het bereiden van alginaten
(een verdikkingsmiddel) uit zeewier,
financiële steun van het rijk zal ontvan-
DAT de A.N.W.B. een tijdschrift voor
het verkeersrecht zal gaan uitgeven.
DAT de veiling te Noord-Scharwoude.
een van de grootste in N.-Holland, van
1 Jan. tot 25 Oct. een omzet bereikte van
f 5,9 millioen, twee millioen meer dan in
dezelfde periode van 1951-
DAT minister Luns en 24 andere V N.-
afgevaardigden gisteren in New York
lunchten bij mevr- Laksjmi, de leidster
van de Indiase delegatie.
DAT de Internationale der Chr. Metaal
bewerkersorganisaties vertegenwoordi
ging van vakverenigingen in de commis
sies der Europese kolen- en staalgemeen
schap heeft geëist.
DAT de K.NP. (Weiter) volgend jaar
o.a. in Roosendaal en Bergen op Zoom,
waar zij al raadsleden heeft, en eveneens
in Tilburg en Breda deelneemt aan de
raadsverkiezingen.
DAT 15 balie-employé's van een Itali
aanse toeristesonderneming op 9 Novem
ber voor een vijfdaags bezoek in ons land
aankomen, waar zij zullen logeren in
Den Haag en Scheveningen.
DAT tegen de 37-jarige Amsterdammer
H. M„ die in Overijssel 39 inbraken heeft
gepleegd, voor het Arnhemse gerechts
hof 5 jaar is geëist (bevestiging van het
rechtbankvonnis).
DAT i
H. J Reinink.
jcr.-gen. van
W., gekozen
is tot lid van de commissie van culturele
deskundigen van de Raad van Europa.
DAT het Tweede Kamerlid Haken
'Comm.) minister Witte heeft verzocht
om rijkssteun voor de slachtoffers van
de windhoos te Oud-Schoonebeek.
DAT het op 29 Febr. j.l. geopende pro
testants ziekenhuis te Drachten een
nieuwe vleugel in gebruik heeft geno
men. waardoor het aantal beschikbare
bedden van 25 tot 67 steeg.
DAT aan de harmonie Volksvlijt en
Volksvermaak de Waspik (N.-Br t-g.v.
van haar 70-jarig bestaan het predicaat
koninklijke is verleend.
DAT de kleinkunstenaar Toon Her
mans op 11 November met de Statendam
naar Amerika vertrekt om daar voor Ne
derlandse en Belgische clubs op te treden.
DAT de N.O.B. Wegtransport minister
V»^ de Kieft heeft verzocht de grens-
kar toren Wernhout-Wuustwezel en de
Keulse Barrière dag en nacht open te
stellen voor de behandeling van vracht
autozendingen.
DAT in Venlo een nieuw consultatie
bureau voor de T.B.C.-bestryding in ge
bruik is genomen.
wordt gevraagd de vordering
A.N.A.B. af te wijzen en hem te veroor
delen tot betaling van de kosten. In de
eis wordt verzocht de schade tengevolge
van de staking op het ogenblik onge
veer anderhalf millioen gulden) aan De
Ommelanden te laten vergoeden en
voorts de A.N AB- ook te veroordelen
tot het voldoen van de kosten hiervan-
De procureur beschuldigt de A.N A B.
van het hinderlijk volgen van werkwil
lige arbeiders, het ernstig mishandelen
van een arbeider, bedreiging van chauf
feurs. die werkwilligen vervoeren, het
strooien van kopspijkers bij de fabriek
en het terroriseren van vrouwen en kin
deren van werkwilligen.
De directeur, de heer De Boer, ver
klaarde tenslotte nog. dat hij geen oplos
sing meer zag in het conflict, daar de
arbeidersorganisatie er op staat, dat de
werkwilligen en de nieuw aangenomen
arbeiders zullen worden ontslagen. De
directeur noemde dit immoreel en wenst
onder geen enkel beding hieraan toe te
geven
Kwestie Triest voor
't Haagse Hof?
Op het Joecoslavische ministerie v\n
Buitenlandse Zaken te Belgrado is s-
teravond een Italiaanse no'.a o\e.Vc-
digd. waarin Italië voorstelt, de kwestie-
Triëst aan het Internationale Hof van
Justitie te Den Haag voor te leggen. Zo
als de lezer zich zal herinneren, is de
Italiaanse regering niet tevreden over
het bestuur in zóne-B van Triest, t door
Joego-Slavië bestuurde deel. Volgens ae
nota wordt de Italiaanse minderheid n
zóne-B vervolgd en worden verschillen
de andere maatregelen beschouwd als
..in strijd met het Italiaanse vredesver
drag".
nVTET DE vraag: Reformatiedag. Rouw-
-L»J- dag of Roemdag. zitten we ook
vandaag, 31 October 1952, midden in het
oude en toch als nimmer zo actuele con
flict met Rome. Zij dwingt ons, kinderen
der Reformatie, met de laatste ernst in
ons de zaakgerechtigheid der Hervor
ming af te wegen.
Is de Hervorming na vier eeuwen
„practijk" nog te verdedigen? Durft
iemand, lettende op het tumult van ver
deeldheid en versplintering om zich. nog
volhouden, dat de Hervorming een werk
Gods in de Kerk is geweest?
Er behoort enige moed toe, op Her
vormingsdag zich deze vragen te stellen.
Toch is het ook heilzaam. Zullen wij,
die van de reformatie zijn, niet te gron
de gaan aan een voortgaande deformatie,
dan moeten we de diepte van het con
flict Rome-Reformatie peilen. Dan moe
ten we het conflict zien als een
geweldige worsteling, het Evangelie naar
zijn wezen te verstaan, waarbij het hele
leven betrokken is. In dit conflict zyn
wij bij voorbaat verloren, als 't voor ons
zelf niet meer is de strijd om ons gees
telijk bestaan.
"\7"EEL CRITIEK op Rome was vroeger
machteloos, omdat ze kwam uit een
hart. dat de kern uit het Evangelie had
weggesneden. Wat kan een mens die zelf
geen credo meer heeft anders doen dan
hoogstens de graven der Reformatoren
versieren en wat anti-papistisch vuur
werk ontsteken? Maar daarmede is dan
ook de zin der Hervorming reddeloos
verloren.
Veel herdenking van de Hervorming
was vooral in de 19de eeuw een vry
leeg gebaar. Het individualisme op Pro
testants erf kwam meestal niet verder
dan een tamelijk armzalige demonstra
tie van verzet tegen Rome. Men wist zelf
niet meer. óf men nog geloofde en wat
men geloofde. Men wist alleen, dat men
tegen Rome was en de eenheid die men
nog kon opbrengen bestond alleen in
verzet tegen Rome.
De Evangelische Maatschappij b.v. zat
van dergelijke „eenheid" vol. Het 19de-
eeuwse Protestantisme had veel verlo
ren van de kracht der Reformatie. Het
leek wel de geschiedenis van het af
scheid der Reformatie.
TJ^R IS kentering ten goede in onze
-*J dagen. Het conflict Rome-Reforma
tie wordt aan beide fronten serieuzer
genomen. Rome betwist niet langer het
zedelijk karakter der Reformatie. Het
valt haast in het andere uiterste, doet
het boetekleed aan en tekent zelf in
donkere kleuren het verval in de 15de
en 16de eeuw.
Gerard Brom spreekt van „ruilhandel
met de hemel" en „zaligheid op recept
geleverd". De bekende r.k. auteur Karl
Adam gewaagt van „een moeras van
clericaal verval". Scherper dan zo kan
de Hervorming moeilijk schrijven. Rome
heeft opt dit punt de critiek der Refor
matie aanvaard en daarmede ook al
thans in de top losgelaten de poging,
de Reformatie te verklaren uit zedelijke
defecten der Hervormers. Kunnen we nu
geen vrede sluiten, nu we het eens zijn
ever het „moeras van clericaal verval"?
Neen, want dit raakt de eigenlijke kern
van het geding niet. Integendeel, de te
genstelling Rome-Reformatie is in onze
tijd bijzonder diep. De ogen zijn open
gegaan voor het feit. dat het geding over
de hele linie een geding is om de waar
heid.
"TVAT kerngeding is: óf het onfeilbaar
J-/ leergezag der Kerk óf het onfeil
baar gezag van Gods Woord, dat ook een
dwalende Kerk tot de orde roept.
Rome is tot veel bereid. Het wil met
respect schrijven over Luther en Cal-
vijn. maar hun zonde is geweest de aan
tasting van het onfeilbaar leergezag der
Kerk. Daarom is voor Rome de Hervor
mingsdag een Rouwdag; de Moederkerk
kan nooit iets van haar leer opgeven,
hoe onvindbaar ook in het Evangelie
(denk aan het dogma van Maria-Hemel-
vaart).
Omgekeerd kan de Hervorming geen
genoegen nemen met de erkenning van
Rome. dat Rome in de practijk faalde.
Zij eist de erkenning, dat Rome in zijn
faalt. Tussen ons ligt het
het uiteindelijk gezag
leer faalde
grote geding
van Gods Woord.
TT/"AT NU? Wat willen wij met onze
herdenking van de Reformatie?
Doen wij niets anders dan alleen maar
protesteren tegen Rome. dan is ons her
denken ijdel. Van protest alleen kan een
mens niet leven. Zal de Hervormingsdag
een roemdag blyven, dan moet het Woord
Gods over ons leven heerschappij heb
ben en houden.
Ik weet waarlyk soms niet, waar de
crisis tegenover het gezag van Gods
Woord groter is: by Rome dan wel op
het erf der Hervorming. Waar is de ge
nezing? Waar de kracht der waarheid
tegen de dwaling? Alleen daar, waar
men de heerschappij van het Woord
Gods over alle leven aanvaardt cn elke
menselijke gedachte maakt tot een
krijgsgevangene van Jezus Christus.
Dat hebben ten diepste de Reformato
ren begeerd. Dat is hun kracht geweest
midden in eigen zwakheid en in de wan-
hoopsituatie van hun tijd. In de over
tuiging dat alle leven terug moest onder
de autoriteit van Gods Woord hebben
zij gestreden. Alleen als wij met hen
uit dezelfde overtuiging blijven leven,
is de Reformatiedag een Roemdag.
T?R IS ZO voor het oog genoeg reden
om te rouwen. Ook van de kerk
geschiedenis kan men zeggen: „Alle vlees
is gras en al zyn heerlijkheid als een
bloem des velds". Gelukkig is dat niet
het enige. Er volgt: „Uw Woord bestaat
in der eeuwigheid". Laat de herdenking
van de Reformatie bij ons daarin rusten.
Dan is alle roem bij ons uitgesloten on
ïoemen we aleen in Hem. die het leven
door de heerschappij van Zijn Woord
H en wil verlossen.
Dr N. J.
WEERBERICHT
Nu en dan regen
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Aanvankelijk enkele
opklaringen. maar later
zwaar bewolkt met nu en
dan regen. Matige en later
tot krachtig of hard toe
nemende wind hoofdzakelijk
tussen West en Zuidwest.
Iets zachter. (Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Zaterdag: zon 7 3517.11; maan onder
7 05, op 16.25 uur VM.
