Jlieuuic gei&sctje GTouraiU
Zeldzaam jubileum
in Warmond
Nemen de Russen actief deel
gevechten in Korea?
Dean Acheson zou stappen overwegen
bij de Verenigde Naties
aan de
Amerika speelt in Noord-Afrika
het Kremlin in de kaart
't Plan-Eden te Straatsburg
gisteren aanvaard
Wfst U
Socialistische
congressen
WOENSDAG 1 OCTOBER 1952
BUREAUX: Steenstraat 87.
Directie, Redactie Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441.
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: 6.per kwartaal
2— per maand: 0.47 per week
ADVERTENT1ËN: 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Drie en dertigste Jaargang No 9548
Directie: F. DIEMEB
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chei-Red.: H. W._ J. ENSERINK
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Staatvasticti h aftelleen
BtflD hert In ttffteaspoeT
Doelwit van speculaties
DEAN ACHESON, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken,
zal Rusland en zijn bondgenoten waarschuwen, dat Amerika van
plan is bij de Ver. Naties aan te dringen op verdere actie in Korea,
indien er geen einde komt aan de impasse in de wapenstilstands-bespre
kingen. Die waarschuwing zou worden gericht tijdens de, in October te
houden. Algemene Vergadering der Ver. Naties, kort na de opening op
14 October. Een woordvoerder van het State Department noemde dit
bericht, in de, overigens gewoonlijk goed geïnformeerde „New York
Times"... speculatief. Ofschoon er alarmerende berichten zijn, dat 7000
a 15.000 Russen aan de zijde der Noord-Koreane# zouden meestrijden,
toont men zich in kringen van het achtste leger in Korea, hierover
verrast. Wel erkent men, dat de Russen adviezen geven, zelfs aa:
Noord-Koreaanse generale staf, maar het bewijs van een directe deel
neming aan de huidige gevechten is niet geleverd.
Volgens de „New York Times"
Acheson de eerste spreker zijn bij de
algemene debatten in de Assemblée.
Blijkbaar wil men het probleem Korea
niet langer laten in het betrekkelijk
passieve stadium. Wat nu de aanwezig
heid van Russen op Korea betreft, het
volgende: Het Britse ministerie van
Oorlog verklaarde „redenen te hebben,
om aan te nemen, dat zich op Korea
aanzienlijk aantal Russische militairen
bevindt". De Russen zouden niet
heden zijn samengevoegd, doch dienst
doen als adviseurs en een rol spelen bij
technische onderhouds-werkzaamheden.
Ook schijnt een Amerikaans staf
officier op Korea mededelingen te heb
ben gedaan van dezelfde strekking. Onze
stafofficier sprak echter van „enkele
duizenden" Russen en dat het niet slechts
Russen, doch ook militairen uit andere
Oost-Europese landen betrof. Zij zouden
het moderne, met radar uitgeruste, af
weergeschut nabij de luchit'bases var
Antoeng bedienen.
Voorts meldt Reuter, dat ook dikwijls
draadloze berichten in het Russisch
tussen vliegtuigen worden opgevangen.
Tot nu toe werd eobter nooit op
Korea.... een Russdsohe soldaat gedood,
gewond, gevangen genomen of een strij
dende Russische afdeling aangetroffen.
Twijfel ean de juistheid dezer berichten
omtrent tien-duizend Russen op Korea
blijft dus gerechtvaardigd.
Inmiddels wordt van gezaghebbende
zijde vernomen, dat Amerika overweegt,
generaal James van Fleet, de bevelheb
ber van het achtste leger op Korea, te
vervangen. Officieel werd te kennen
gegeven, dat een zodanige wijzaiging niet
beoogd wordt, in Ieder geval komt de
generaal het volgend jaar in aanmerking
voor pensioen.
De premier van Zuid-Koi'êa, tegen
stander van de extremistische president
Syngman Ribee, heeft zijn ontslag aange
boden. De berichten over felle gevechten
houden aan. Sinds het communistosohe
offensief van jl. Maandag, hebben d<
Verbondenen drie belangrijke heuveltop-
In Korea gesneuveld
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen op 27 Septem
ber jl. in Korea zijn gesneuveld:
de soldaat Ch. Bastiaans. gebo
ren 2 Augustus 1924. afkomstig uit
Maastricht en ongehuwd, en de
soldaat H. Veenendaal. gebo
ren 3 September 1923. die behoorde
tot het regiment infanterie Oranje-
Gelderland. Hij was afkomstig uit
Arnhem en ongehuwd.
Er zijn thans in totaal 89 Neder
landers in Korea gesneuveld.
pen moeten ontruimen. Kustbatterijen
der communisten plaatsten een treffer op
de 2200 ton metende Amerikaanse tor-
pedobootjager „Alfreda Gunningham",
waarbij 8 matrozen verwondingen op
liepen. De torpedoboot jager slaagde er
dn het kustgesohut tot zwijgen te
brengen.
Men ziet, dat het ten aanzien van de
politiek op Korea aan diverse „specula
ties" niet ontbreekt1
Namsam gebombardeerd
Later ontvingen wij nog telegrammen
luidende, dat Amerik. Superforten
morgen de chemische fabriek te Nam
sam hebben aangevallen. De aanval, die
van bases in Japan en Okinawa werd
ondernomen, duurde meer dan twee
een half uur. Deze fabriek Jigt 40 km
ten Noord-Oosten van Antoeng en is
der belangrijkste industriële hulpbron-
Groningen 1 October
NoordlKorea. Het was vooi
eerst, dat een aanval op Namsam werd
ondernomen. Communistische Mig
straaljagers vertoonden zich wel. i
zij openden het vuur niet. Volgens Reu
ter werd de fabriek een prooi der vlam-
Bij ongeregeldheden op het eiland
Tsjejoe, vóór de Koreaanse kust, zijn 45
krijgsgevangenen om het leven geko
men. terwijl er 120 werden gewond. De
gevangenen kwamen in vezret tegen de
bewaking.
Ministerie Maatschappelijk Werk
Mr P. H. M. Werner wordt
secretaris-generaal
nspecteur-gencraal
beidsbureau, tot se<
het Ministerie vi
Werk.
de benoeming te ver-
P. H. M. Werner,
i het Rljksar-
iris-generaal van
Maatschappelijk
De Valera nogmaals in
Utrecht geopereerd
Opnieuw is dezer dagen op de 69-jarige
Ierse premier Eamon de Valera
Utrecht een oogoperatie verricht, meldt
AP.
De onmiddellijke resultaten zijn
vredigend, maar het zal nog enkele
weken duren voor de definitieve uitslag
vastgesteld kan worden.
Hoewel de aard van de ziekte niet
onthuld is, verluidt in Dublin, dat De
Valera aan groene staar lijdt.
Op elke 50 Nederlanders
nu een bromfiets
Aantal nam minder toe
dan vorig jaar
Op 1 Augustus j.l. waren in ons land
218 000 bromfietsen*-ïn gebruik.
De ontwikkeling van het aantal brom
fietsen is sedert 1949 als volgt verlopen:
1 Aug- 1949 4500, 1 Aug. 1950 55.000,
1 Aug. 1951 148.0q0, 1 Aug. 1952 218.000
Uit deze cijfers* blijkt, dat de netto
toeneming van he.t Nederlandse brom
fietspark in de periode Augustus 1951-
Augustus 1952 70000 bedroeg, tegen
93.000 in de daaraan voorafgaande jaar
periode, aldus meldt het C B.S. Ruwweg
betekent dit, dat iedere 50ste Nederlan
der in het bezit is van zo'n vervoer
middel.
Rechterlijke Macht 14 Oct.
in de Tweede Kamer
De Tweede Kamer komt op 14 October
a.s., des middags om 3 uur in openbare
vergadering bijeen- Het ligt in de be
doeling, behalive een veertiental natu
ralisatiewetsontwerpen o.m. te behan
delen de wet tot wijziging van de s
voor de kosten van het regentschap
de nieuwe regeling van de samenstelling
van de Hoge Raad, de gerechtshover
arrondissementsrechtbanken en de kan
tongerechten.
Felle critiek van maarschalk Juin
Jhr mr O. FA. M. van Nispen tot
Sevenaer, oud-voorzitter van de
Tweede Kamer, vroeger buitenge
woon gezant en gevolmachtigd mi
nister bij het Vaticaan, in Wenen en
in Brussel, hoopt morgen in zijn
woning te Wassenaar 85 jaar
te worden.
en dat niet van zins is, de internationale
organisatie de bevoegdheid toe te kennen
zich hiermede te bemoeien. Mogen de
Verenigde Naties bedenken, dat de moge
lijkheid groot is dat Frankrijk elke re
lutie deir Verenigde Naties, die het
strijd acht met rechtvaardigheid en wa
heid, van nul en gener waarde zal
achten
Aanval van Truman
op Eisenhower
Advies uit 1945 zou veel
kwaad gedaan hebben
Truman, die per trein een verkiezings-
reis maakt door 22 Amerikaanse staten,
heeft te Havre, in Montana, beschuldi
gingen geuit aan het adres van Eisenho
wer. ,,Toen Eisenhower op het eind van
de oorlog opperbevelhebber in Europa
was, he?ft 'hij de veiligheid van de Ver.
enigde Staten in gevaar gebracht dooi'
Amerika in onwetendheid te laten over
het Russische gevaar voor de wereldvre
de", aldus Truman.
I De mening van Eisenhower
het Franse bestuur in Noord-Afrika I geen redenen waren dat de Sowjet Unie
zouden willen inlaten, schrijf maar-Jen de Verenigde Staten „niet zo nauw
schalk Juin onder meer: „Laat men zich mogelijk bevriend zouden blijven", heeft
op het hoofdkwartier der Verenigde grote invloed gehad en veel kwaad ge-
Naties goed voor ogen stellen, dat Frank- j daan. Als Pi«»nh«v
rijk zijn positie in Noord-Afrika als een
binnenlandse aangelegenheid beschouwt
Het is merkwaardig, dat de Verenigde
Staten, wanneer zij het over Noord-
Afrika hebben, precies dezelfde taal ge
bruiken als de Sowjet-Unie. Beide lan
den, zij het uit tegengestelde overwe
gingen willen dat Frankrijk ziioh uit
Noord-Afrika terugtrekt, schrijft maar
schalk Alphonse Juin, inspecteur-gene
raal. der Franse strijdkrachten, in het
maandblad „Hommes et Monde".
„De Verenigde Staben," vervolgt hij,
„menen dat als de Fransen zich nu maar
uit Noord-Afrika terugtrokken, daar
plotseling orde en rust zrullen gaan heer
sen. Het Kremlin is er eohter zeker van
dat het vertrek der Fransen een derge
lijke wanorde zou teweeg brengen, dat
hierdoor een prachtige voedingsbodem
voor het communisme eou ontstaan. Ook
Moskou ziet ons dus maar te gaarne
vertrekken. Ik heb onze Amerikaanse
vrienden, eerst te Rakat (Marokko) en
later in Washington, er reeds op gewe
zen, hoe betreurenswaardig hot is dat
zij ten deze één lijn met het Kremlin
trekken. Ik had eohter niet de indruk
dat men met mijn woorden instemde."
Schrijvend over de mogelijkheid, dat
de Verenigde Naties, eventueel met
steun der Verenigde Staten,
Volgende zitting in Januari
Nauwe band gelegd tussen Engeland en de
te vormen Europese gemeenschappen
epE STRAATSBURG werd de herfstzitting van de Assemblée, deel uit-
-■- makende van de Raad van Europa, gesloten. Met vrijwel algemene
stemmen, namelijk 102 vóór en 1 onthouding, hebben de leden het z.g.
„plan-Eden" aanvaard. Zulks betekent, dat de Britten voortaan aan alle
Europese gemeenschappen, binnen het kader van de Raad van Europa,
kunnen meedoen, zonder verantwoordelijkheid te dragen. Engeland geeft
zijn souvereiniteit dus niet op. Wel wordt er een zeer nauwe band gelegd
tussen de te vormen gemeenschappen der West-continentale landen en
de andere, in het bijzonder Engeland.
De Britten hebben dus een succes be- Teitgen en Mollet, alsmede de Neder-
„Als Eisenhower in 1945 betere
i adviezen had gegeven", aldus Truman,
„dan zouden wij in 1946, 1947 en
niet zoveel moeite hebben gehad or
aandacht van het land op het communis
tische, imperialistische gevaar te vesti
gen". In November 1945 verklaarde
Eisenhower voor een Senaatscommissie,
dat geen factor in de Russische politiek
van zoveel belang was, als de wens
de goede betrekkingen met de Verenigde
Staten te handhaven, aldu; de president.
Truman gaf toe, dat ook de regering
Onmiddellijk na de oorlog met al-Ie mid
delen had getracht vreedzaam met de
Russen samen te leven en hij laakte
Eisenhowers pogingen als zodanig niet.
„Eisenhower moet echter zo eerlijk zijn
om zijn verkeerde beoordeling van de
Russen te erkennenaldus de president,
die de Democratisch- candidaat, Steven
son, loofde als één der eersten, die
reizen naar Europa in 1935 en 1946. de
„Russische plannen had doorzien en
het gevaar, dat deze plannen inhielden
voor de wereldvrede, had gewaar
schuwd".
haald. Zij hebben gedurende de gehele
zitting alles in het werk gesteld, or
Assemblée er van te overtuigen, dat de
vorming van een „klein-Europese fede
ratie" geen scheiding tussen het conti-
nemt en Enigeland zou mogen teweeg
brengen. De laatste weerstanden in dc
vergadering tegen het advies werden
eken door een vurig betoog van dt
ie parlementaire onderstaats-secre
taris, Nutting. De gemeenschap der zei
'en was volgens hem „een kind var
de ruimere Raad van Europa" en er wai
geen reden het ran de ouders weg tt
Zoals reeds vermeld, zullen nu „waar-
miers" gezonden worden naar de Euro
pese parlementaire organen. Toch blijft
Straatsburg nog enige onzekerheid
staan over de wijze, waarop deze banden
met Engeland werkelijk kunnen worden
gelegd. Immers het huidige sohema reikt
praotisch niet verder dan het „plan-
Schuman" en het Europese Defensieplan.
Volgens Nutting za-1 het nodig zijn een
ander te herzien, als „Klein-Europa"
straks een politieke autoriteit krijgt.
Vooral de Franse afgevaardigden.
Werken vakbonden van
KSG-landen samen?
lamdse gedelegeerde mej. Klompé hebben
er krachtig toe meegewerkt, dat dit
resultaat kon worden bereikt. Mejuf
frouw Klompé heeft o.a. op felle wijze
gereageerd op de rede van de Belgisohe
Liberaal Motz, die de vrees had uitge
sproken voor eenOhristen Demo
cratische overheersing" 'in een toekom
stig Europa.
Het verhoogde tempo der Europese be
drijvigheid blijkt uit het feit, dat de
Assemblée midden Januari weer voor
enkele da-gen te Straatsburg bijeen zal
komen. Dit met het doel kennis te nemen
van de besluiten, die in het begin van
Januari door het parlement van de
Kolen- en Staalgemeenschap zullen wor
den genomen. Tot dusverre kwam de
Assemblée tegen Mei bijeen.
Weer een Ned. vlieger
in de V.S. omgekomen
In de nabijheid van Luke Airforce
Place (Arizona) is Maandag de 29-jarige
reserve-sergeant-vlieger C. de Kok van
de Nederlandse luchtmacht, die in de
Verenigde Staten tot vlieger werd opge
leid. met een vliegtuig verongelukt en
om het leven gekomen- Hij was afkomstig
uit Scheveningen en ongehuwd.
EENZAME ANNA
Reizigers, die uit Boekarest te Wenen
arrieveerden, hebben verklaard, dat de
voormalige communistische Roemeense
mini- van Buitenl. Zaken, Anna Pauker,
bij de opening der herfstzitting van de
Roemeense Nat. Vergadering... eenbaam
op een der achterste plaatsen zat. Dit is
de eerste maal, dat zij na ontheffing van
haar functie, in het openbaar is ver
schenen.
Ex-kapitein Westerling werd gisteren in de raadkamer van de Hooge
Raad gehoord. Ons hoogste rechtscollege moet namelijk uitspraak doen
over de nationaliteit van Westerling. De ex-kapitein verlaat hier het
gebouw met naast hem zijn vroegere commandantde oud-Koreastrij-
der majoor Linzel uit Wassenaar, wiens naam nog niet zo lang geleden
veelvuldig genoemd werd, omdat aanvankelijk verluidde, dat hij
gesneuveld was.
Op weg naar Moskou waarvoor
Veto-kampioen Gromyko was
20 min. op Schiphol
„Ik heb niets te verklaren", was het enige
wat hij wilde vertellen
(Van een onzer verslaggevers)
Een middelmatig grote man, gekle-
:n blauwe gabardine regen-jas,
hoofd gedekt met een g-rijze hoed, stond
gistermiddag verwonderd te kijken op
de trap die hem uit de Viking waai
hij uit Londen kwam, op het platform
de Amsterdamse vlieghaven moest
?n. Gromyko, de Russische ambas
sadeur te Londen.
Zijn verwondering gold de fotografen
x>r hem, die blijkbaar ndet wisten v
te doen: fotograferen of wachten tot
nog iemand uit het vliegtuig zou komen.
De aanmoediging: ,,Dc is-ie" vertrouw-
GROMYKO OP SCHIPHOL
DAT tegen de 29-j. kantoorbediende
H. W. uit R'dam. die zijn vrouw met een
zakmes in de hals heeft gestoken, voor
de R'damse rechtbank 10 maanden, waar
van 5 voorwaardelijk, is geëist.
DAT de 12.480 ton metende Thalatta,
die in record tijd bij de N.D.S.M. is ge
bouwd (4 maanden op de helling en 2
maanden* af bouwtijd) in A'dam is over
gedragen aan de rederij Thalatta N.V.
DAT als opvolger van R. Wichers Hzn
uit Borger tot provinciaal voedselcom-
Drente is benoemd Th. Brou-
r, prov. voorzitter van de Chr. Boeren-
Tuindersbond en wethouder te Assen.
De vakverenigingen van metaalarbei
ders en mijnwerkers uit de zes landen
de Europese kolen- en staalgemeen
schap willen in de toekomst nauw
samenwerken bij alle gemeenschappelijke
vTaagsutkken en een gesloten blok vor-
tegenover de hoge autoriteit. Giste-
s in Luxemburg een eerste confer en-
an vakbondsfu-notionarissen gehou- DAT de oud-gemeentesecretaris van
den ter bespreking va-n een orga-nisato-1 Den Haag, mr J. J. Boasson. vandaag in'
rische aaneensluiting van de vukvereni-A'dam het woord voerde voor het Lan-
gimgen. Binnenkort zal een tweede con-, delijk Contactorgaan voor gemeente-
feren-tie worden gehouden. j secretarissen.
DAT Maandag in Leeuwarden
driedaagse Friese groenten- en fruitten-
toonstelling wordt geopend.
DAT de chef van de douane op Schip
hol, P. Mol. die naar Antwerpen is over
geplaatst. bij zijn afscheid de K.L.M.-leg
penning heeft ontvangen.
DAT de raad van Heerlen ƒ2,5 millioen
beschikbaar heeft gesteld voor de bouw
van een nieuwe schouwburg aan het
Raadhuisplein.
DAT de Ned. oorlogsschepen die na de
oefening Mainbrace Gothenburg (Zw.)
bezocht hebben, gisteren naar Den Heidei
zyn vertrokken.
DAT Winterswijk de grootste afdeling
van het Koningin Wilhelminafonus (kan
kerbestrijding) heeft met 1450 leden, die
in anderhalf jaar tijds 13.220 bijeen
brachten.
DAT een tweede Haagse apeelclub
:ich, evenals de voormalige spcelclub
Aristo. in de Belgische enclave Baarle-
Hertog poogt te vestigen.
DAT mevr. E. A. Schaap-v. d. Pol uit
Heemstede een grote taart met 5.000
krenten ontving, toen zij als 5.000ste de
tentoonstelling Kunst in de Banketbak
kerij te Haarlem bezocht.
DAT de Enschedese bioscoopdirecteur
C. v. D., die copicën heeft vervaardigd
en verkocht van films waarvan de
rechten by een ander berustten, in Al
melo tot 300 boete is veroordeeld
(Eis: 500).
DAT in Arnhem wegens belediging
van de Koningin en de Prins tegen de
23-jarige grondwerker A. M. T. uit Does
burg drie weken gevangenisstraf is
DAT vannacht in de cantine van de
stalen meubelfabriek De Cirkel te Half
weg een brand woedde, doordat men
had vergeten de electrischc kookplaat
af te zetten.
DAT de Prov. Staten van Friesland
als lid van Ged. Staten in de vacatüre-
mr J. Algera, hebben gekozen mr D.
Okma tc Leeuwarden (A.R.).
den ze blijkbaar niet, waa-ruit al -w®er
blijkt dat macht niet een kwestie
uiterlijk is.
Om-rln-gd door journalisten begaf Gro
myko zich na zijn aankomst naar d<
wachtkamer \*oor doorreizende passa
giers.
„Bent U op weg naar Berlijn?"
„Neen, naar Moskou".
„Om er het partijcongres van de com-
munistische partij bij te wonen?"
„Daarover kan ik geen verklaring af
leggen".
„Hoe vindt U het in Londen?"
„Ook daarover kan ik niets zeggen".
Dat werd allemaal op een uiterst be
minnelijke wijze, maar zeer beslist ge
zegd. Gromyko spreekt een zeer be
schaafd Engels en heeft uitermate ver
standige en vooral in alles geïnteresseer
de ogen. In de wachtkamer gebruikte hij
een consumptie.
Daarna wandelde hij. vergezeld door
een steward van de British Europeen
Airlines, naar de Vrking terug vo<
vlucht naar Hannover. De steward droeg
zijn koffer, emand zei „belangrijke do
cumenten zullen er niet inzitten, want
dan had hij die koffer zelf wel gedra
g-en".
Geen Russische vertegenwoordiger in
Nederland of iemand vo-n dien aard was
er om Gromyko te begroeten.
Al-leen de figuur van een journalist,
die, na aille weigeringen het nog
maal probeerde. Alleen.
Maar onverbiddelijk, bijna als een
veto. klonk het: „Ik beb n-iet te verkla-
Toen ronkten de motoren.
Verloofd paar gedood
toen motor slipte
longeman onder kantelende
tractor geraakt
Gisteravond om zes uur Is op de Rijks
weg bij Zaltbommel een verloofd
paar bij een motorongeluk om het leven
gekomen.
De 27-jarige P. Stokbroeks uit We rt
en zijn 25-jarige verloofde mej. C. Bij
man uit Weert reden in de richting Den
Bosch, toen plotseling de motor slipte
en S. de macht over het stuur verloor.
De motor werd aangereden door een ach
teropkomende auto, die door krachtig
remmen eveneens slipte. De motorrijder
was vrijwel op slag dood. Zijn verloofde
overleed in het ziekenhuis.
De 22-jarige P Boonman uit Wol-
phaartsdijk (Zeeland) is gistermid
dag onder een kantelende tractor ge
raakt en gedood. De tractor was bij het
vervoer van bieten in een bocht geslipt
en in de sloot gekanteld.
In Roermond is gisteren een
jarig jongetje van een grind-auto geval-
n en overleden.
De 70-jarige wileryder G. P. V- Meyer
gisteren in de Lairessestraat te i
lerdam tegen een tram van lyn 16
gereden. Hij overleed aan de gevolgen
Uit de Gouwe by Waddinxveen
het stoffelijk overschot opgehaald v.
het vierjarige jongetje M. Verwey. dat
sinds 20 September werd vermist.
De bureauchef bij de Postehéque-
Girodienst, de heer J. de Hamer, is
benoemd tot referendaris der P.T.T.
OP DE laatste dagen van de Septem
bermaand zijn de socialisten zowel
van West-Duitsland als van Engeland
hun congressen gaan houden. Er is, ook
voor wie geen West-Duitser of Engels
man en bovendien geen socialist is, alle
reden, met belangstelling kennis te ne
men van hetgeen er op die congressen
gebeurt of gebeurd is-
Dat is al daarom het geval, omdat ook
te onzent de socialisten, en met name
de leidinggevende oncier hen, met aan
dacht de ontwikkeling van het socialis
me zullen volgen Het socialisme in ons
land is altijd georiënteerd geweest op
het socialisme buiten de grenzen. Eens
was het het Franse socialisme dat zijn
invloed uitoefende. Er is een tijd ge
weest, waarin het socialisme bij ons
zich vooral richtte naar het socialisme
in Duitsland. Na de jongste wereldoor
log was er een onmiskenbare toenade
ring tot het socialisme, zoals in Enge
land werd aangehangen.
Wanneer wy zeggen, dat de socialisti
sche leiders te onzent niet blind wensen
te zijn voor het socialisme van over de
-nzen. dan willen wij toch niet voor
bijzien het feit. dat het Nederlandse
socialisme vooral sinds de jongste we
reldoorlog wel zeer is verburgerlijkt.
Daarin openbaart zich trouwens ook de
Engelse invloed. Van het oude striid-
socialisme der S-D A.P. vindt men wei
nig terug. In plaats daarvan hebben wij.
en ook dit herinnert aan Engeland, een
Partij van de Arbeid gekregen waarin
van het orthodoxe Marxisme niet veel is
overgebleven en die uitdrukkelijk ver
klaart, voor allerhande levensbeschou
wing open te" staan.
Tot die matiging in de socialistische
principes te onzent heeft stellig sterk
bijgedragen het feit. dat de socialisten
sinds de bevryding onafgebroken deel
hebben uitgemaakt van de regering. Dat
is zeker niet uitsluitend socialistische
.-winst" geweest. Het heeft integendeel
op het socialisme zelf vermoeiend ge
werkt. Het socialisme is aan het uitslij
ten geraakt. Er kwam water in de wyn-
TN West-Duitsland en in Engeland ech-
ter zyn de socialisten niet in de rege
ring. Zij zijn er in de oppositie. In En
geland komt daar nog als „verzwarende
omstandigheid" bij, dat men tot voor
kort wel in de regering zat. Daar heeft
het socialisme de herinnering aan ge
miste kansen en loopt men als het ware
nog met de kleerscheuren rond.
Onder de Westduitse socialisten open
baart zich het onbehagen weer op an
dere wijze. Correspondenten die daar het
socialistisch congres hebben bijgewoond,
maken gewag van een zekere ingezon
kenheid, ook omdat men over toch zeker
niet onbelangrijke kwesties binnen eigen
gelederen ongelijk bleek te denken.
In Engeland valt binnen het socialisme
een onmiskenbare radicalisering op te
merken. De invloed van een man als
Bevan schijnt er toe te nemen cn Bevan
is. zoals men weet, een man van de lin
kervleugel. Nu behoeft men de invloed
daarvan niet te overdrijven. Want het
Engelse socialisme 'zal altijd tamelijk
„conservatief" blijven, net zo goed als de
conservatieve partij in Engeland voor ons
besef hier en daar tamelijk „socialistisch"
kan zyn. De soep wordt er dus nooit zo
heet gegeten als ze wordt opgediend,
maar de radicalisering binnen het socia
lisme is er buiten twyfel en de partij
leiding zal, zij het ook tegenstribbelend,
met de toenemende invloed van iemand
als Bevan rekening moeten houden.
Dat laatste zal zy intussen niet dan
met tegenzin doen. Want niet alleen ts
zij zelf tamelijk conservatief ingesteld,
zij weet dat dit met heel het Engelse
volk het geval is. Een felrode Labour-
partij zal de Engelsen alleen maar af
schrikken en toegankelijker maken voor
het conservatieve bewind.
Daarom zal ook een man als Churchill,
zojuist van vacantie teruggekeerd de
gang van zaken met zoveel belangstel
ling volgen. Er zyn van hem verschei
dene pittige uitspraken met betrekking
tot het socialisme bekend. Een socialist
heeft hij eens met Columbus vergeleken,
want Columbus was ook vertrokken zon
der te weten waarheen, was ook aange
komen daar, waar hij niet wilde wezen
en had tenslotte ook heel de reis ge
maakt met het geld van een ander.
Of een andere uitspraak van dezelfde
Churchill: de onafscheidelijk met het ka
pitalisme verbonden ondeugd is de on
gelijke verdeling van de zegeningen des
levens, de onafscheidelijk met het socia
lisme verbonden deugd is de gelijke ver
deling der ellende
Wie zulke dingen zo weet te formule
ren is alleen daarom al een geducht te
genstander.
TJET socialisme weet niet waarheen het
gaat. zegt Churchill. Dat is een ge
dachte welke zich in het byzonder thans
opdringt, nu het, onder invloed van men-
als Bevan, min of meer op drift
schijnt te raken. Bevan wil het blijkbaar
gedreven hebben in de hoek van
de aloude socialistische orthodoxie, waar
in begrippen als socialisatie hoogtij vle-
Die socialisatie was ook op het con
gres van de Westduitse socialisten aan
de orde. Maar daar waren de klanken
heel wat gematigder. We zouden bijna
zeggen, dat ze op het Engelse af waren.
Zouden de socialistische opvattingen
'er de beheersing van de economie, zo-
s ze in West-Duitsland cn zoals ze in
Engeland worden aangehangen, dichter
bij elkaar komen?
Het heeft er wel iets van. Dan zou
Nederland een trefpunt kunnen zijn.
Maar hier heeft het socialisme zo zyn
eigen zorgen. Hier maakt het deel uit
veelzijdig samengesteld rege
ringsbeleid. Hier is het betrokken In het
compromis.
Daarom zal de ontwikkeling in West-
Duitsland en in Engeland voorlopig wel
langs Nederland heen gaan. Dat neemt
niet weg dat ook te onzent velen aan die
ontwikkeling van over de grenzen hun
aandacht zullen willen geven. Onder die
velen zijn socialisten en niet-socialisten
stellig beide vertegenwoordigd.
Enkele buien
Tot morgenavond verwacht
De Bilt- Zwaar tot half be
wolkt met nu en dan buien.
Matige tot krachtige wind,
in een groot deel van het
land nog geruime tyd tussen
Oost en Zuid. maar in het
Zuid-Westen van het land spoedig rui
mend naar West of Noord-West Weinig
in temperatuur. (Opgemaakt
