Spiedend oog van 6000 man
over „groen" en „blauw"
Eden stelt Straatsburg
diep teleur
Zwitsaletten
Amerika tot Tito: kunnen
we op je rekenen?
Gezelligheid wreekte zich op
wasdag
Toch is het zo!
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
DINSDAG IS SEPTEMBER 195
Hold Fast onder strenge controle
Britse luchtlandingstroepen worden achter
de linies afgeworpen
DE STRIJDKRACHTEN van „Blauwland", die tot en met 22 September
de Westfaalse laagvlakte zullen verdedigen tegen soldaten van
„Groenland", zijn gisteravond in beweging gekomen. Tegelijkertijd kwam
een ander leger in actie: de contrólestaf van 6.000 man waaronder 800
scheidsrechters, die de oefening Hold Fast regelen. Aan het hoofd van deze
scherp toeziende en luisterende critici staan de Britse generaal Sir Richard
Gale voor het leger en de Franse generaal Pierre Fay voor de luchtmacht,
bijgestaan door de Nederlandse gen.-maj. Durst Britt en zijn Belgische
collega Adam.
IDe Duitse boeren houden nu reeds hun
hart vast voor de ongeveer duizend tanks,
waaronder vijf honderd kolossale Engel
se Centurions, die zich in de komende
dagen een weg door het oefengebied zul
len banen. Weliswaar hebben de pant
serdivisies bevel gekregen zoveel moge
lijk bossen en velden met gewassen
ontzien, maar zij hebben verlof om ov
al doorheen te trekken huizen uitge
zonderd als de oefensituatie dat nodig
mocht maken. Er schijnt wel op enige
schade te zijn gerekend, want 6800 Duit
sers van het German Service Corps zijn
aangetrokken om o a. de vernielingen ta'
herstellen.
De massale Inzet van tanks voor hel
eerst bij een N.A.V.O.-oefening ver
groot vanzelfsprekend de kans op onge
lukken en daarom Is bepaald, dat de
tanks de infanterie 's nachts niet verder
dan tot op 360 meter mogen naderen. De
Nederlandse eenheden zullen echter
vooral in de eerste dagen weinig of geen
last van tanks hebben.
Volgens de regels van het „spel" mo
gen per dag niet meer dan honderd ge-
DE OEFENING "H0L0 TOST'
vangenen worden gemaakt. De gevange
nen mogen slechts 24 uur worden vast
gehouden en wie „dood" is, herrijst na
zes uur.
Aan de strijd wordt door ongeveer 800
vliegtuigen deelgenomen, die van twin
tig vliegvelden (o-a. in Nederland! ge
bruik maken. Op een geheim tijdstip
zullen achter de linies van Blauwland
Geen antwoordstukken meer
naar Indonesië
De regeling, waarbij tussen Nederland
en Indonesië antwoordstukken konden
worden verzonden, is dezer dagen ver
vallen. Onder antwoordstukken worden
verstaan stukken, waarvoor de P.T.T-
diensten machtiging konden verlenen,
dat ze zonder frankering konden worden
teruggezonden.
De antwoordstukken, die nog ónder-
weg zijn, zullen op de oude voorwaarden
worden behandeld.
Oppikjager
Op de Noordzee woedt intussen de
strijd tussen de 'blauwe en oranje vloot,
die aan de oefening Mainbrace deelne
men. De Nederlandse torpedobootjager
Van Galen was gisteren „oppikjager" van
het Britse vliegkampschip Illustious. Zijn
taak bestond in het bergen van vliegtui
gen, die bij het starten of landen op de
Illustrious in zee zouden storten.
's Middags werd in volle zee en tijdens
de vaart getankt. De Van Galen tankte
tegelijk met de Illustrious. Beide schepen
lagen aan de kop.
Een tegenvaller kan voor de oefening
zijn, dat de weersvooruitzichten ongun
stiger zijn geworden.
Tegen advies van Schacht in
Perzië neemt zijn toevlucht tot
de bankbiljettenpers
De Perzische premier Mossadeq aal 2
tot 10 milliard rials (240 millioen tot
1200 millioen gulden) laten drukken om
te voorzien in het acute gebrek aan kas
geld dit, ondanks de waarschuwing
van de Duitse financiële adviseur, dr
Hjalmar Schacht, dat deze manipulatie
tot inflatie zal lelden, zo meldt de „Daily
Mail."
De Perzische regering bevindt zich in
voortdurende moeilijkheden daar amb
tenaren, leger, politie, en zelfs de Sjah
niet betaald kunnen worden. Tegenover
het vele geld, dat er nu in circulatie
zal komen, zullen natuurlijk te weinig
goederen staan. Schacht stelde daarom
een prijscontrole voor op de belang
rijkste goederen.
Gisteren bleek, dat Mossadeq dit advies
in de wind slaat. Schacht zei: „De Per
zische regering heeft het probleem reeds
bestudeerd en het resultaat zal spoedig
bekend worden gemaakt."
Volgens de „Daily Mail" betekent dit,
1 De met spanning verwachte rede
Groot-Brittannië is niet in staat om zich
aan te sluiten
In een overvolle zaal, voor een aandachtig gehoor, heeft de Engelse minis
ter van Buitenlandse Zaken, Anthony Eden, gisteravond hij de opening
van de herfstzitting der raadgevende vergadering van de Raad van Europa
te Straatsburg, zijn lang tevoren aangekondigde rede gehouden.
„Het onmiddellijk gevaar voor een aanval op Europa is aanzienlijk ver
minderd", zei Eden, die werd aangehoord door een opvallend groot aantal
leden van het ministercomité, minister-president De Gasperi, minister
Schuman, de Luxemburgse minister Bech en zelfs een kardinaal, Tisserand,
die zich voor de eerste maal in dit gezelschap bevond, zij het niet als of
ficiële vertegenwoordiger. Na zijn aankomst in Straatsburg had Eden dl zijn
afspraken voor de bijeenkomst afgezegd, zijn manuscript verscheurd, en
zich opgesloten om een nieuwe rede samen te stellen.
dat de aanmaak van bankbiljetten toch
zal doorgaan.
Vandaag zou de Perzische Tweede
Kamer (Majlis) bijeenkomen om van
premier Mossadeq persoonlijk een ver
slag aan te horen over het Amerikaans-
Britse aanbod om het oliegeschil te rege
len.
Gistermiddag heeft de Engelse zaakge
lastigde George Middleton opnieuw
voor de derde keer, sinds het voorstel
was ingediend een bezoek aan Mos
sadeq gebracht. Volgens het regerings
gezinde blad „Bakhatar Emrooz" zou de
premier vandaag in het parlement
„enkele tegenvoorstellen" bekendmaken.
Kamerlid Tjalma 25 jaar
burgemeester van Hoogeveen
De heer J. Tjalma hoopt 1 Dec. a.s. de
dag te herdenken waarop hij 25 jaar ge
leden het ambt van burgemeester
Genemuiden verwisselde met dat v
Hoogeveen.
De heer Tjalma is tevens lid van
Eerste Kamer (A. R.).
Hoyng lijdt een ton
verlies
De totale omzet van de N.V. C. Hoyng
en Co te 's-Gravenhage is in 1951/'52 8%
pet beneden die van vorig jaar gebleven
de bruto-winst is met ƒ123 714 tot
ƒ982.041 gedaald, waardoor tenslotte
•netto verlies' van ƒ108.948 geleden werd
(v.j. ƒ46.981 winst en geen dividend).
Aangaande het lopende boekjaar is men
weinig optimistisch. Epn lichte verbete
ring kan vermoedelijk niet de achteruit
gang van de eerste maanden teniet doen.
De koopkracht neemt steeds verder af.
Bezuinigingen hebben de kosten 10 tot
15 pot verlaagd. Verbetering der liqui
diteit blijft eerste vereiste
Gillette
Een „goeiemorgenbegint met Gillette/)
n de oorlogs-
,is te danken
de standvastigheid, welke de Wes
telijke landen hebben getoond en
het werk dat is gedaan om de vrije
landen in een defensief bondgenoot
schap te verenigen. Het Noord-Atlan
tische verdrag en alles wat daaruit is
voortgevloeid, is het belangrijkste van
de gebeurtenissen aan deze zijde van
de wereld. De tegenstand der V.N. te
gen de aanval in Korea is de tegenhan
ger in het Verre Oosten".
Met nadruk verklaarde Eden, dat de
Westelijke politiek in genen dele de
mogelijikheid van onderhandelingen
met de Sowjet-Unie of de kansen op
overeenstemming op één of ander punt
vermindert. Integendeel. De Raad van
Europa heeft een belangrijke rol ge
speeld bij de pogingen, de maximum in
spanning voor de gemeenschappelijke
veiligheid te bereiken.
Zijn eigen plan bepleitende, verzocht
Eden d,e to vormen Europese gemeen
schappen binnen het raam van de Raad
van Europa te houden om daardoor een
scheiding tussen de vijftien samenwer
kende naties te vormen. Het doel is, de
gemeenschappen met de rest van Euro
pa te verbinden zonder haar onafhan
kelijkheid ln gevaar te brengen. De
jongste besluiten van de zes ministers
Jn Luxemburg en de aanvaarding van
zijn plan door de politieke commissie
van de Assemblée noemde Eden „be
moedigende voortekenen". Hij vroeg,
vóór alle te vormen gemeenschappen
zoveel mogelijk gebruik te maken van
het in Straatsburg reeds opgezette ap
paraat. Mislukken van de pogingen, de
banden tussen de boven-nationale orga
nen in de Raad van Europa te behou-
den( zou volgens Eden moeten leiden
tot een gevaarlijke scheiding in Europa.
De minister voegde er nog aan toe:
„Mijn land is niet in staat, zich bij het
streven naar een federatie aan te slui
ten".
Het op vandaag bepaalde grote poli
tieke debat ln de raadgevende vergade
ring zou ln hoofdzaak handelen over
de door Eden bepleitte verbindingen.
Assemblée ad hoe
Gisteren vergaderde ook de „Assem
blée ad hoe" voor de bestudering van
een grondwet voor een te vormen
Europese federatie. De door de weige-
Advertentie)
Laat U niet langer door Uw pijnen
kwellen, maar verdrijf Uw hoofdpijn,
kiespijn, zenuwpiin, spierpijn, rheuma-
tische of periodieke pijnen afdoend met
ring tot deelneming van de Duitse so
cialisten opengekomen negen zetels
worden bezet door leden van de Chr.-
Dem. partij van Adenauer. Intussen
werd reeds in snel tempo begonnen met
het afwerken van de eerste agenda. Be
sloten werd de reglementen van de
Schuman-Assemblée ook voor deze As
semblée te aanvaarden en ook de func
tionarissen op hun plaats te laten. Op
deze wijze werd Spaak automatisch
tot voorzitter benoemd. Een Frans voor
stel tot toelating van andere leden van
de Raad van Europa alB waarnemers,
werd aangenomen. Zonder stemrecht
zullen ook de plenaire zittingen kunnen
bijwonen. Zij mogen eveneens aan de
debatten deelnemen.
Voor het voornaamste redactiewerk
zal, zoals wij gisteren reeds ln een deel
van onze edities meldden, een commis
sie bestaande uit 26 leden bijgestaan
door 13 waarnemers uit andere in de
Raad van Europa verenigde landen,
o.w. 3 Engelsen, worden ingesteld.
Saarkwestie
De raadgevende Assemblée zal niet
ingaan op het Duitse verzoek, de Saar
kwestie op de agenda van deze zitting
te plaatsen. De kwestie schijnt over het
Advertentie
Al wat Uw linld
In tientallen gevallen voor haar
genezing, zuiverheid, gezondheid,
en verbetering nodig heeft, is..*
«PrROL*-"
geheel „politiek ongeschikt" te worden
geacht. De machtige West-Duitse socia
listische partij heeft hierop bekend ge
maakt, dat deze afwijzing een crisis
oor de Raad van Europa betekent.
Het ministerscomité van de Raad van
Europa, waarin vijftien landen zijn verte
genwoordigd, heeft besloten, dat voort
zal worden gegaan met het door deskun
digen opstellen van plannen om tot
standaardisering van de Westeuropese
paspoorten en visa te komen.
De vijftien onder-ministers van Buiten
landse Zaken hebben verder medegedeeld,
en speciale commissie van deskundi
gen voorstellen zal bestuderen voor het
instellen van een enkel Europees Hof van
Justitie.
Vliegvelden en maiinesteunpunten nodig
Joegoslavië op de tweesprong: een hecht front
mèt Rode critiek óf alles bij het oude
"PVE VER. STATEN hebben bij maarschalk Tito aangedrongen op gro
t-J samenwerking in de gemeenschappelijke defensieplannen voor Zuid
oost-Europa. Amerika heeft het daarbij niet bij enkele vage aanduidingen
gelaten, maar concreet gevraagd boven Joegoslavisch grondgebied te mogen
vliegen en gebruik te mogen maken van Tito's vliegvelden en marine
bases dan wel die te mogen aanleggen. Voorts heeft Amerika Tito verzocht,
met zijn vlooteenheden te willen deelnemen aan de Amerikaanse vloot-
manoeuvfes in de Adriatische Zee.
Deze voorstellen zouden namens de
Ver. Staten aan Tito zijn gedaan door
vice-admiraal Cassady, de opperbevel
hebber van de zesde Amerikaanse vloot
in de Middellandse Zee, tijdens het be
zoek van 't Amerikaanse flottilje aan de
stad Split. Tito bezocht daarbij de vice-
admiraal aan boord van het vliegdek-
schip Coral Sea. Cassady heeft tijdens
dit onderhoud Tito hulde gebracht voor
de wijze waarop Joegoslavië de Sowjet-
druk heeft weerstaan, maar heeft aa
hand van kaarten en allerlei gegevens
de actieradius van de Amerikaanse
vliegtuigen, die van vliegdekschepen
de Adriatische Zee zouden kunnen ope
reren, er op gewezen, welk een steun
Tito van een nauwere samenwerking
kunnen hebben. De Amerikaanse
toestellen zouden tot diep in Hongarije
en Roemenië kunnen doordringen. Tito,
die geen tolk wenste maar het onder
houd rechtstreeks in het Engels voerde,
heeft met belangstelling naar de uiteen
zetting geluisterd, "maar op de voorstel
len geen „ja" en geen „neen" gezegd.
Vermoedelijk wil hij eerst het partij
congres afwachten dat de volgende
maand in Zagreb wordt gehouden (het
eerste had plaats na de breuk met de
Kominform).
Tito bevindt zich tussen twee vu
Gaat hij op de Amerikaanse voorstellen
in, speciaal op het aanleggen van vlieg-
elden en het vliegen boven Joegoslavië,
dan zullen de Sowjetpropagandisten er
direct bij zijn om te verkondigen, dat de
maarschalk voor de druk van de Wes
terse kapitalisten is bezweken. Maar
anderzijds beseft Tito heel goed, dat aan
vaarding van de Amerikaanse voorstel
len betekent, dat hij op meer steun van
Amerika kan-rekenen. Bovendien komen
nieuwe vlieg- en marinebases ook ten
goede aan zijn eigen luchtmacht en
vloot.
Wat de vloot betreft: Tito bezit een
sterke marine welke bestaat uit kleine
schepen. Deze zouden voor de Ameri
kanen een welkome aanvulling vormen
in de met eilanden bezaaide Adriatische
(Advertentie)
rubber laarzen
gymschoenen
pantoffels
Zee. En de grote Amerikaanse schepen
zouden voor Tito een welkome verster
king betekenen. Hier liggen dus moge
lijkheden.
Kezk en School
Betoepingsweik
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Alkmaar, toez., L. T.
A. v. d. Marei te Wesepe.
Aangenomen de benoeming tot
vicaris te Markelo J. Adolfsen. cand. te
Eifoergen.
Geref. Kerken
Beroepbaar: de classis Meppel
'beeft praep. geëxamineerd en beroep
baar verklaard de heer W. Kats te Ker-
kenveld, cand. te Kampen.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen: te Zaanslag H. var
Leeuwen te Delft.
Geref. Gemeenten
Bedankt: voor Leiden J. W. Kers
ten te Genemuiden.
Nederlandse prediking in
Duitse grenssteden
In Gronau, de Duitse industriestad even
over de Nederlands-Duitse grens, van
wege het grote aantal nationaliteiten al
daar ook wel Klein Europa genoemd, is
een kerkelijk jubileum gevierd: vijftig
jaar geleden is daar vanwege de Ned.
Herv. Kerk de arbeid onder de Nederlan
ders begonnen. De laatste jaren is voor
namelijk ds H. van Doorn uit Overdin-
kel met de prediking en de pastorale ar
beid in Gronau belast. Drie jaar geleden
werd het werk uitgebreid naar Nordhorn,
waar 700 Nederlanders wonen. In Gronau
zijn het er 1800 Het Nordhornse werk
wordt verricht door ds C. R. Plomp uit
Denekamp.
Nederlands comité van de
Europese Evang. zending
Te Doorn werd opgericht een Nederland
comité van de Europese Evangelische Zen
ding. Dit comité stelt zich ten doel eig<
zendelingen te zenden naar landen waar i
nood 't grootst is: Spanje. Italië, Frankrlj
Griekenland. Oostenrijk. Duitsland enz. Hon
derden voedsel- en kledingpakketten werdi
in vele landen onder de verplaatste person<
uitgedeeld. De pakketten uit Nederland zu
len via het Rode Kruis verzonden worde
Ook in eigen, land (t.w. ln het Zuiden vl
Noord-Holland) zal de evangelisatie-arbeid
ter hand genomen worden.
Voorzitter van het Nederlands comité
de heer J. Kits te Doorn: secretaresse r
Molenaar te Oosterbeek, Voorts is 't de
doeling aan het Ned. Bijbelinstituut te Dc
jonge mannen in een driejarige cursus
het werk op te leiden.
Erepromotie I* H. van Heek
in Amsterdam
Bij de rectoraatsoverdracht aar
Amsterdamse gemeentelijke universiteit
had gisteren de erepromotie plaats van
de heer J. H. van Heek uit 's-Heerenberg,
de bekende textielfabrikant, die bijzon
dere verdiensten heeft voor het behoud
herstel van middeleeuwse monui
ten in het Oosten des lands, voor het
bodemonderzoek, voor het openbaar
schilderijenbezit, de bescherming van
natuurschoon enz. Promotor was prof. J-
F. Niermeyer.
[Aaveriennej
MAAR NU VLUCHTEN
ALLE VLEKKEN I
In de middeleeuwen be
stonden er geen tafel
lakens, geen ontbijtlakens
en geen handdoeken. De
huishouding - van - nu ziet
er dus wel wat gezelliger
en hygiënischer uit. Maar
moeder de vrouw heeft
ook heel wat'meer hoofd
brekens. In welke huis
houding wordt niet ge
morst op het tafellaken
Waar ter wereld zijn de
handdoeken aan het eind
van de week niet met
vlekken 7
VlekkenDaar zit de ge-
zinswas mee vol. Een waar
probleem, iedere wasdag
opnieuw. Een moeilijkheid,
fl
if,
die pas door Castella (het
blauwe pak voor de ge-
zinswas) radicaal werd op
gelost. Mekken vluchten
Castella! Snel. Volko-
Zonder boenen, zon
der moeite. U voelt het al
n het dikke, vette sop
'n sop MOET wel wonde-
i verrichten. Bovendien
in het sop Actief Wit
aanwezig, de opzienbaren
de vinding, die de was zo
ongekend helder en zacht
maakt. Castella spaart de
textielweefsels. Het is het
veiligste wasmiddel in <fe
hele wereld. Toch kost eer
pak Castella voor de ge-
zlnswas slechts 47 cent
(dubbel pak: 90 cent).
Talloze vrouwen uiten ook
haar dankbaarheid, omdat
Castella een speciaal mid
del voor haar fijne was
samensteldealkallvrije
Castella Wolwas, in het
rose pak (41 cent). Vier van
de vijf huisvrouwen geven
daarmee haar nylons, fijne
lingerie, etc. een viermaal
lang leven
alle opzichten zorgt
Castella er dus voor, dat
de huisvrouw trots kan zijn
op iederej
Sowjets en rood Chiiu
vinden elkaar
Inzake de 1600 km lange
Tsj antsj oeng-spoorweg
De Russische regering en de Chines
delegatie onder leiding van premier (e
minister van Buitenlandse Zaken) Tsjo
En-lai zijn overeengekomen, dat d
Sovjet-Unie de volledige eigendom van d
Chinese Tsjantsjoeng-spoorweg aan he
eind van dit jaar zonder betaling aa:
China zal overdragen, aldus een bekend
making van het persbureau Tass vt
radio-Moskou.
Bovendien zijn er nota's uitgewissell
betreffende „de uitbreiding van het ge
meenschappelijk gebruik van de Chines
marinebasis Port Arthur" in Mand
sjoerije.
In het communiqué van de Russisch
radio werd voorts nog verklaard, da
tijdens de besprekingen politieke en eet.
nomische kwesties ter tafel kwamen
welke voor beide communistische lande:
van betekenis waren.
De Tsjantsjoeng-spoorweg, die mee!
dan 1600 km lang is, loopt van Loepin?
bij de Russische grens, tot aan dj
Chinese Zuidkust.
Adenauer is zeer
ontstemd
Wie moet communistische
delegatie ontvangen?
De Oost-Duitse (communistische) dele
gatie, die op 22 September in Bonn zai
arriveren voor besprekingen over Duits-j
lands toekomst, heeft al een storm in dej
West-Duitse hoofdstad veroorzaakt, noj
voor zij de zonegrens gepasseefd is.
Want nu de voorzitter van de Bonds
dag, dr Ehlers, heeft getelegrafeerd, dat
de parlementaire delegatie kan komen,
blijkt, dat niemand in Bonn eigenlijk
genegen is om de vijf Oost-Duitsers te
ontvangen.
Vooral bondskanselier Adenauer it
zeer ontstemd, want de hele zaak is aan;
het rollen gebracht, toen hij uit de stad
was en ook Ollenhauer, de wnd leider
van de soc. dem. partij, elders vertoefde.
De regering was er van overtuigd, dat
het parlement een bespreking met de
OosJ-Duitsers van de hand zou wijzen
en legde in die overtuiging de zaak voor
aan het parlement Daarom wil de rege
ring niets met de hele affaire te maken
hebben. En de Bondsdagafgevaardigden
overladen elkaar met verwijten....
Narriman voor 2 weken
naar Zwitserland
Evenals zij, is Faroek erg
overstuur van scheiding
Een snelle motorboot gleed gisteren
an het eiland Capri naar het Italiaanse
vasteland, met aan boord ex-koningin
Narriman van Egypte, een Romeins advo
caat en een kamerdienares.
Op de wal stapte het gezelschap in een
auto, die de echtgenote van ex-koning
Faroek naar Lausanne in Zwitserland zal
brengen. Zij zal daar een bezoek brengen
specialist in verband met „een
kleine kwaal, die gevolgd is op de ge
boorte van haar eerste kind" (de acht
maanden oude koning Foead), zoals een
woordvoerder later namens Faroek ver
klaarde.
Het is de eerste maal, dat Faroek en
Narriman van elkaar gescheiden zijn
sinds hun huwelijk, 18 maanden geleden,
volgens de zegsman zijn beiden „erg
overstuur door deze scheiding van veer
tien dagen".
Het lied der aethergolven
WOENSDAG 17 SEPT
■sum I. 402 m. VARA: 7 00 Nieuws,
ram. 7.30 Idem. 8.00 Nieuws. 3.i£
8.50 Voor de huisvrouw. 9.00 Gr.
10.00 Schoolradio. VARA: 10 20 Voor
w. 11.00 Gram. 12.00 Dansmuziek. 12.?''
Voor het platteland.
ter. 1 00 Nieuws. 1.1
!.00 Gesproken portret. 2 45 Gi
ierkoor. 3.20 Pianorecital. 3.30
een. 4.03 Voor de jeugd. 5.1.
dichte muziek. 5 50 Regeringsuitzending: M.
ïobee: „Zwervend tussen TJiliwung'
de plicht tot arbeid". 7.20 Gram. VPRO: 7.30
Voor de jeugd. VARA: 8 00 Nieuws 8 05 Po-
ü"eke commentaar. 8-15 Lichte muziek. 8.45
..Moord op de tweede étage", hoorspel. 10 25
Israëlische muziek. 10.45 „Zijn wilde dieren
•lijk?". 11.00 Nieuws. 11.15
Orgel. 11.3012.01
II.
izlek.
NCRV: 7.00 Nieuw
[et recht op arbeid i
'[■r.
43 aan doen? Als ik een H.B.S. had afgelopen, had gezeten. Maar dit toegeven tegenover vader
Dan bidt hij. ik hem kunnen controleren en helpen." nóóit.
Met een sterk gevoel van onvoldaanheid keert »Je moeder heeft ook geen H.B.S. afgelopen, „We moeten hem gaan zoeken", stelt Carla
hij huiswaarts. Hier leed hij een nederlaag, zo- maar als zij goed was, zou dit niet gebeurd zijn. voor.
als hij niet gedacht had, ooit te zullen lijden. Hij Bram heeft ze °°k altijd aan zijn werk gehou- „Of de politie waarschuwen meent Gre.
had veel meer moeten zeggen, veel meer willen den eP. JooP kan> als het er °P aankomt, beter „Voorlopig wachten we nog wat Meneer zal
zeggen ook, maar die man liet hem niet aan het dan_^'" uit zicbzelf wel verschijnen .zegt vader. „Zor-
woord komen. »Z°- Nou, misschien heeft de stakker zich uit gen jullie, dat moeder er niets van merkt.
Eén ding heeft hij gewonnen Hij weet nu an8st verdronken. Dan beleeft hij tenminste de „Dat is makkelijker gezegd, dan gedaan", ant-
waar de schoen wringt. Als hij weer gaat, kan boetpredikatie niet woordt Lien. „Ze heeft al tweemaal gevraagd, of
hij tevoren overdenken, wat hij zeggen zal. Wie ma^8_ je- Is dat een toon?' hij nog niet thuis was. Het schijnt haar te ïnte-
kon ook denken, dat zo iemand, die een trouw
kerkganger, een meelevend lid van de gemeente m
op een dergelijke manier afdwalen en zulke I
„Matig u zich maar. Ik ben geen kind meer en resseren, of hij is overgegaan."
Deze belangstelling, in feite bewijs van her
nieuwd medeleven, zou onder andere omstan
digheden vreugde hebben verwekt, maar nu wor
den de moeilijkheden er door vergroot. Volgens
de dokter moet elke opwinding worden verme
den. Het wordt half acht, 'acht uur.
Moeder belt. De drie zusters kijken elkaar aan.
Wie zal gaan?
„Ik lieg er niet om", zegt Lien.
„Ik weet ook niet, wat ik zeggen moet", ant
woordt Gré.
„Het is het beste, dat vader gaat", meent Car-
OEN DE
VESTING VIEL
door D. MENKENS-v. d. Spiegel
theorieën verkondigen zou?
XIV.
En nu vanavond naar Baak, neemt Harders
zich enige dagen later voor. Het gebeurt even
wel niet. Joop, die heden de uitslag van het over
gangsexamen vernemen zou, komt niet op tijd
thuis, is er tegen zevenen nog niet. Een telefoon- wens niet verantwoordelijk gesteld te worden
tje met de directeur der H.B.S. brengt uit, dat voor dingen, die mijn schuld niet zijn. Had u dan
hij gezakt is. zelf de moeite genomen, hem wat te helpen. U
Gezakt! Een Harders gezakt. Een Jozef Har- zult toch nog niet vergeten zijn, hoe het verle-
ders, naamgenoot van hem, die ze de onover- den jaar is gegaan?"
Ver'edenI Saar! Joen heeft Dick de laatste hebbem"is aï te"buiteiüügMeteen is "ze de
d p°"e?" T' b' da',erei' maanden Joop geholpen. Vader heeft toen nog kamer uit. Ze weet, dat ze grof was, maar op het
SS. 'ki« J? aestien, die de gewaarschuwd, gezegd, dat Joop zelfstandig ogenblik is ze vervuld van haatgevoelens. Vader
derde klas zal moeten doubleren. O nee, hij zal moest Ieren werken. Dick heeft geantwoord, dat loopt weer rond met een gezicht, of er niets ge
niet de oudste zijn van die nieuwe derde, maar hij niets anders deed. dan nu en dan wat ver- beurd is. hij heeft weer overal tijd voor, behalve
dat vermindert de schande met. Een Harders klaren, maar dat Joop zijn gedachten niet vol- voor zijn huisgenoten. En dan die arme Joop
n(nt mÏLaM» w -4 d?e"d.® concentreren kon en tot dromen kwam, Elke avond m»t dit kostelijke zomerweer in zijn
"Dat met beter op hem gelet hebt krijgt als hij alleen zat. Lien weet, dat dit waar is. broeiwarme kamer gezeten en dat alles voor
n, Lk len' j j u. ?oop 231 met ijver be«innen en een half uur niets. Als ze er aan denkt, hoe Bram gestraft werd,
„Ik heb hem avond aan avond binnengehou- later vind je hem met grote starende ogen over die keer dat hij herexamen had, siddert ze voor
Jf™!.5ïnS£i yjiendehj,ke *°on werk heen kijkend. Het is best mogelijk, dat Joop. En hoe dat arme joch zelf in angst zit,
geven antwoord. „Meer kon ik er toch zeker met hij er gekomen zou zijn, als ze bij hem had blijkt wel uit zijn wegblijven.
7.15 GymnasUek. 7.30 Gram. 7.45 Een
^°Pr, de dag, 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. I
9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de huisvrouw.
ïL £ram- 10 05 Idem- 10.30 Morgendienst
li.00 Omroeporkest. 11.40 Gram, 12 00 Vioiol-
recital. 12.33 Gev. muz. 1.00 Nieuws 1 li
.^'^Interkerkelijk Thuisfront. 1.20 Mando-
Voor de meis
jes. 3.00 Kamerorkest. 3.45 Gram 4 00 Voor
c A„J^.ugd 5 20 °rgel' 5"50 Militaire' reportage
Spectrum van het Chr. Orga-
-. enlgln"-'»"—
7.00 Nieuws. 7.10 Grai...
7.30 Gram. 7,40 Radiokrai...
£1?Iavond- 9 00 v'°°l- clavecimbel
„Zoeklicht op Zuid-Ai
renigingsleven. 6.
Boekbespreking.
8.00 Evangelisa-
indoverdenklng. 11
Nieuws.011.1512-00 Gram"
Engeland, BBC 330 m. 12 00 Gram. 12.25
programma 12.55 Weerberichten. 1.00
4 45 Voordracht.
Twintig vragt...
5Ü2 Y,?or de ónderen. 5.55 Weerberichte...
6 45 GevUWS' 615 _Gcv" muzlek.
ilisten. 9.00 Niei
145 Voordracht. 11.0011.03 Niei
Engeland, BBC 1500 en 247 ra
uzlek. 12.45 Concert. 1 45 Voor
2.00 Voor de vrouw. 3.00 Liichtt
Orgel. 3.45 Militair orkest. 4.15
£agboek. 4.30 Gram. 5 30 Lichte muziek. 6.00
:t. 6.45 Hoorspel. 7.00 Nieuws
aal. 7.25 Sport. 7.30 Gram. 7.45
na. 10.00 Nws
:k, 11.00 Voor-
-'.56—12 00
Hoorspel.
"5 Act.
:ht. 11.15 Lichte
0.20 Lichte
muziek.
.00 Nie
uitzending 7.01 Concert. 7.58 Gra
caal ensemble 8 30 Hoorspel
10.50 Vlooi en plano. 11.05 Gram.
12.00 Gr
Brussel. 324 m. 1145 Gram.
12.34 Dansmuziek. 1.00 Nieuv
2.00 Klankbeeld. 2.20, 2 30, 3.!
12.30 Weerber
-... Nieuws 5.10 Gram. 5.50 De
inmarkt. 6.00 6.30 Voor de soldaten. 7.00
7 45 Klankbeeld. 8 00
730 Gram
Omroeporkest
o{,°'j!j5le Kamermuziek. 10.45 Gram.
_Jl 484 m. 12.05 Lichte muziek. 1.00
Nieuws. 1.10, 2.00 en 3.00 Gram. 4.30 Cello en
piano. 5 00 Nieuws. 5 15 Lichte muziek. 6 30
Amus. muziek. 7.40 Gram. 7.45 Nieuws 8 00
Gram. 8 15 Groot symphonie-orkest. 9 50 Gr
10.00 Nieuws. '.0,10 Gram. 10,50 Nieuws.
Y?7E kennen de droeve mededeling
wel uit de krant, waarin in enkele
regels wordt melding gemaakt van
een vrouw, wier haren met benzine
werden gewassen en plotseling in
lichterlaaie stond, zodat het slacht
offer met hevige verbrandingen
moest worden opgenomen. Menigeen
trekt daar lering uit door te zorgen,
dat het wassen in een vrije ruimte ge
schiedt, ver verwijderd van alle vuur
en neemt zich voor minder hard te
wrijven, waardoor minder warmte
ontstaat, zodat de benzine niet tot
ontbranding wordt gebracht.
Dat lijkt allemaal wel mooi, maar
zolang de werkelijke oorzaak van het
ontploffen of het vlamvatten niet be
kend is, zolang zijn alle voorzorgs
maatregelen even zo vele sprongen
het duister.
Laten we voorop stellen, dat elke
aanwezigheid van een brandhaard
de nabijheid van open benzine,
enorm gevaar betekent en dat
in verband met de verspreiding der
benzinedampen, een ruime ventilatie
aanwezig moet zijn. Maar hier eindigt
onze instemming met de bovenge
noemde voorzorgsmaatregelen. Want
benzine gaat niet tot zelfontbranding
over door warmte, die bij het wrijven
ontstaat. Neen, de oorzaak ligt elders.
Bij wrijven en hevig schudden
wordt de benzine electrisch geladen
en dit kan tot vonken aanleiding
geven, welke uiterst gevaarlijke ex
plosies tot gevolg hebben. Dat kan
reeds het geval zijn door de handen
met benzine te wassen, gelijk enige
maanden geleden een monteur in
Groningen moest ondervinden.
In de eerste plaats moet dus ge
zorgd worden, dat de bakken, waarin
wordt gewassen, van metaal zijn en
dat deze ook geaard worden, zodat de
spanningen kunnen worden afge
voerd. Voor dit doel kan men het ge
leidingsvermogen van de vloeistof
verhogen door toevoeging van 0,1
prooerat magnesiummoleaat of een
zelfde percentage azijnzuur. In ben
zine, die voor hoofdwassing wordt
gebruikt, behoren dergelijke stoffen
aanwezig te zijn. Bovendien kan ben-
rine door toevoeging van een on
brandbaar oplosmiddel, onontbramd-
oaar worden gemaakt. Dit kan echter
alleen op oordeelkundige wijze ge
schieden zodat we elke vingerwijzing
hiernaar op deze plaats achterwege
moeten laten.
Ondanks al deze voorzorgsmaat
regelen. waardoor benzine dus niet
tot zelfontploffing kan overgaan en
zelfs onbrandbaar wordt blijft bij
hoofdwassing altijd nog het gevaar
van bedwelming bestaan. U kunt dus
niet zeggen, dat U niet gewaarschuwd
bent
De gedachtensprong van zelfont
ploffing naar ouderwets geschut is
niet zo onbegrijpelijk, zodat wij hem
zullen wagen. Welnu, is het U
bekend, dat het Nederlandse leger in
de Meidagen van 1940 heeft gevochten I
met kanonnen uit 1878 en 1880?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
