Geen koopavond, maar verder kwam men
met de winkelsluiting nog niet
Nu spoedig vaste plannen inzake het
bijzonder kleuteronderwijs
Mr Pijnacker Hordijk, oud
dijkgraaf van Rijnland, 80 jaar
Leidens nieuwe studenten
ProL Boeke begroet
„Goed studeren en zich ontwikkelen
tot een welbewust staatsburger"
door
Lagere school aan Hooglandse
Kerkgracht heeft nieuw hoofd
NIEUWE LEIDSCHE COUBANT
3
DINSDAG 2 SEPTEMBER 195!
RAAD VAN LEIDEN
In de Leidse raad gebeurt het niet vaak, dat B. en W. er toe worden ge
bracht, een voorstel tijdelijk terug te nemen. Gistermiddag evenwel was
dat het geval. Aan het ontwerp „verordening op de winkelsluiting" bleken
zoveel haken en ogen te zitten, dat de voorzitters van alle fracties zich
unaniem vóór uitstel verklaarden. De vacanties waren daarvan de oor
zaak! Zelfs vele leden van de raadscommissies, die tot beoordelen van het
ontVerp bevoegd waren, hadden niet voldoende gelegenheid tot bestude
ring kunnen vinden. Inmiddels kan dit uitstel voor enkele branches
vervelende gevolgen hebben. Zolang de plaatselijke verordening er niet is,
geldt namelijk, de landelijke wet in haar algemeenheid. En de plaatselijke
verordening geeft juist de ontheffingen van de ge- en verboden aan, richt
zich dus op een soepeler toepassing van de wet. Over de eventuele koop
avond was de Leidse raad wel klaar met zijn oordeel: bijna eenparig was
men er tegen.
Mr W o u d s t r a (Prot.-Chr.) wees op
de levendige materie van deze verorde
ning. Een gevolg van de omstandigheid,
dat er altijd wat moeilijkheden ontstaan,
als in het bedrijfsleven wordt ingegre
pen. Spr. betreurde het, dat de commis
sie voor de strafverordeningen door de
vacanties geen deel had aan de samen
stelling van deze verordening. Zulks
vooral in verband met de in de wet ge
noemde „plaatselijke omstandigheden".
Hoe moet dit begrip worden geïnterpre
teerd? B. en W. geven daarop in hun
voorstel geen helder antwoord.
Terwijl mr Woudstra accoord ging met
de diverse halve-dagsluitlngen, oefende
hU critiek op de artikelen, die de verkoop
op Zondag willen toelaten. Daartoe dien
de hij enkele amendementen in. Deze be
troffen de verkoop van banket, suiker
werk en chocolade op Zondagen in
December, van levend visaas op Zondag
vóór 9 uur en bet geopend-zijn van win
kels op bepaalde Zondagen.
De heer Fr oh we in (V.V.D.) zag
twee kernpunten: 1. de „plaatselijke om
standigheden", 2. de koopavond.
Aan de „plaatselijke omstandigheden
zit de goedkeuring van de Kroon vast.
Spr. betwijfelde, of bepaalde, door B. en
W. voorgestelde artikelen wel zullen wor
den goedgekeurd. Uitzonderingen als de
verkoop van visaas op Zondagochtend en
van fruit bij ziekenhuizen kunnen im
mers moeilijk als zuiver „plaatselijk"
worden aangemerkt. De heer Frohwein
stelde voor, dat B. en W. dit nog eens
zouden bezien en het ontwerp zouden
aanhouden.
Wat de koopavond betreft: spr. meende,
dat de publieke opinie niet voldoende
gepeild was. Hij vond het jammer, dat de
middenstand zelf zo weinig voor een
koopavond voelt. De argumenten van de
Kamer van Koophandel, vóór een koop
avond, zijn niet voldoende overwogen.
De heer Questroo (Prot.-Chr.) daar-
entegen verklaarde zich ronduit tegen de
koopavond. Aan de kopers is het oordeel
niet gevraagd, zegt de heer Frohwein
maar vraagt men wel aan het publiek, tot
hoe laat het postkantoor of het stadhuis
open moeten zijn? De winkelsluitings
wet biedt de middenstander een sociale
bescherming. Helaas doen sommigen, ook
de heer Frohwein, telkens weer een aan
slag op de vrije tijd van de middenstan
ders.
Mr Geertsema (V.V.D.) betreurde
het met mr Woudstra. dat de commissie
voor de strafverordeningen het ontwerp
niet heeft kunnen behandelen. Een grote
moeilijkheid vormen de verkoopautoma
ten. Er zijn er, die wel bij een winkel
horen en andere die er niet bij horen.
Sommige kunnen wel. andere niet uit een
winkel worden bijgevuld. Welke automa
ten zullen wèl en welke niét mogen wor
den bijgevuld in sluitingstijd? Ter wille
van het vreemdelingenverkeer, maar ook
om de winkeliers zelf vroeg spr. B. en W..
de eigenaren van sommige automaten te
hulp te komen. Mr Geertsema diende een
drietal amendementen In. Hij wilde in
het bijzonder vrijstelling van automaten,
waarin „kokswaren" worden verkocht
(croquetten, gehaktballen, nierbroodjes,
slaatjes e.d.). Bijvulling moet volgens mr
Geertsema ook mogelijk zijn op Zondag
en 's nachts tot 12 uur.
Het speet mevrouw Goudswaard
Knipscheer (V.V.D.)dat dit voorstel
tijdens haar vacantie in de commissie
voor sociale zaken aan de orde was ge
komen. Met haar fractiegenoot Frohwein
was zij van oordeel, dat het publiek een
koopavond wenst. Voor vele vrouwen is
het haast onmogelijk, op Zaterdagmid
dag te winkelen, omdat het dan zo druk
is. Ook zou spr. willen, dat niet alle win
kels tegelijkertijd gesloten waren.
Nadat de heer Knetsch (Prot.-Chr.)
als zijn mening naar voren had gebracht,
dat de materie wel erg onoverzichtelijk
merkte ■MPMHfipÉÉÜI
(P.v.d.A.) op. dat de raad de zaak niet
voldoende had kunnen bestuderen. Over
de koopavond was spr. het met de heer
Questroo eens: het niet-instellen daarv
betekent sociale bescherming voor -
middenstand. Ook de heer P i e i
(P.v.d.A.) achtte een koopavond onge-
weiist, evenals de heer De Kier (Prot.-
Chr.), die tevens de voorbereiding van
het voorstel, door de vacanties, onvol
doende vond.
Ook de heer De Hosson (K.V.P.)
meende, dat uitstel aanbeveling verdien
de. De bedoeling van de nieuwe wet was
onder meer een grotere Zondagsrust. B.
en W. stelden evenwel zoveel uitzonde
ringen voor. dat de winst van de nieuwe
wet teniet gaat. Van het publiek mag ook
worden verlangd, dat het naar meer slui
ting op Zondag streeft. Spr. had nog
kele andere bezwaren en wees ook op
de ingewikkelde problemen rond de
automaten. Het publiek is wel gekend in
het probleem „koopavond of niet", althans
in K.V.P.-kring.
De heer Knetsch zeide, dat de win-
bracht, ook economisch. Hij kantte zich
tegen een koopavond en wees er op, dat
toch niet méér zal worden verkocht
tenzij er geld van de spaarbanken wordt
gehaald. De huisvrouwen zijn op Zater
dagavond toch schoon door het geld
heen. een koopavond of niet.
Mevrouw B r a g g a a rd
(P v.d.A.) tot mevrouw Goudswaard: De
huisvrouwen mogen dan op een koop
avond artikelen gaan bekijken, zij kopen
dan toch niet. omdat zij die artike
len ook bij daglicht willen
gulden kan men wiaar één keer uitgeven!
koopavond zullen sommige win
keliers worden gedwongen, hun zaak
open te houden, ter wille van de concur
rentie, zonder dat zij veel verkopen.
Bovendien wordt zo de vrijheid van hel
personeel aangetast.
Antwoord
De heer Van Dük (K.V.P.) ten slotte
drong op uitstel aan. Na de theepauze
betreurde ook de voorzitter het. dat
de behandeling in de commissies
weinig terecht was gekomen. Wethouder
verklapte, dat hij heel
telefoontjes had gehad over de koop
avond. Bij een enquête er over hadden
de 650 aangeschreven midden
standers een antwoord ingezonden. Vóór
de koopavond waren er 62, er tegen 195.
De unie van winkelpersoneel w,
tegen, de mening van de K.
hing af van de houding van Den Haag
de meeste consumenten zijn tegen de
koopavond ter wille van de middenstan
hun personeel, alsmede hun hui
selijk leven.
Inderdaad vormen de verkoopautoma-
:n een zeer moeilijke materie. In Rot
terdam wil men de winkeliers met auto
maten laten kiezen: normaal open
..avondwinkels" (open van 12—12 uur).
Maar dan komen bijvoorbeeld de slagers
met automaten in moeilijkheden. B. er
W. voelden dan ook niets voor dit Rot
terdamse idee. Het college wilde wel eer
soepele houding tegenover de automa
tiekhouders innemen, door voorlopig
veel mogelijk de oude toestand te hand
haven en over een halfjaar nog
weer te zien.
Als „plaatselijke omstandigheden" kan
volgens B. en W. stellig worden aange
merkt: de verkoop van visaas op Zondag
ochtend, van banket enz. op bepaalde
Zondagen, o.a. in December, en van fruit
bloemen bij ziekenhuizen. Hier mag
een historische groei worden ge
sproken.
Enkele vraagstukken zullen nog nader
moeten worden bekeken. Dat hoeft ech
ter, aldus weth. Menken, nog geen reden
te zijn om het gehele voorstel ni
uit te stellen. Op 1 October treedt
werking. Als de verordening dan nog
t in kannen en kruiken is. zullen er
moeilijkheden ontstaan. Spr. vroeg wèl,
de principiële kanten goed door te spre-
de kwestie van de Zondagsru;
■ertsema stelde namens al
fractievoorzitters voor, de volgende motie
„De raad, gehoord de
schillende amendementen op de winkel-
slultlngsverordenlng, besluit, gezien de
onmogelijkheid om zich daarover op korte
termijn een held-T oordeel te vormen, de
verordening op de winkelsluiting tot eer
volgende, desnoods bijzondere, raadszit
ting aan te houden".
De andere fractievoorzitters sloten zich
hierbij ook mondeling aan. De burge
meester vreesde na 1 October een chaos,
in elk geval een tijdelijke achteruitgang
oor de middenstand. Niettemin nah
t. en W. het voorstel toch even terug.
Huldiging
Nadat de burgemeester mevrouw Brag-
gaarde Does had toegesproken met de
woorden, die we gisteren reeds meldden,
bood hij haar een ruiker anjers in de
Leidse kleuren aan. De vergadering werd
ogenblik geschorst om raadsleden
ambtenaren de gelegenheid te geven, r
vrouw Braggaar de hand te drukken
haar toe te spreken.
Mevrouw Braggaar dankte in <H
korte speech voor de hartelijke woorden.
In 1927 had zy niet kunnen denken, nog,
eens een record te zullen behalen: als
vrouw 25 jaar raadslid te zijn. Spr. heeft
zich door de andere raadsleden steeds
hoffelijk bejegend gevoeld. Steeds heeft
zij getracht, haar werk in de raad
vooral ook in de commissies zo goed i
gelijk te doen De jubilaresse dankte ten
slotte voor de grote waardering
vertrouwen.
Hierna benoemde de raad: tot candi-
daat-commissaris bij de L.D.M. de heren
Van Schaik en Knol; tot rector aai
gymnasium dr W. Wiersma, thans
rector (met algemene stemmen), tot tijde
lijk leraar Nederlands aan het gymna
sium dr J. W. Weevers, tot idem wis-
natuurkunde de heer T. Versteeg; aan
H.B.S. voor meisjes tot tijdelijk Ier:
Duits mevr. N. A. J. Strack—Hageman,
Klerks, tot idem staatswetenschappen mr
J Th. Vermeulen en tot tijdelijk lerares
plant- en dierkunde mej. M. L. W. Baron.
Al de vorige week reeds gepubliceerde
voorstellen passeerden hierna zonder of
weinig discussie de hamer,
monde van wethouder Jongeleen
vroegen B. en W. een aanvullend crediet
voor de verbetering van dat deel
de Haarlemmertrekvaart, dat nog rest.
Bij de rondvraag beantwoordde de wet
houder eerst vragen van de heren Kort-
Boezaart en Questroo, in vorige
vergaderingen gesteld.
Dokter Kortmann (K.V.P.) atten
deerde nog eens op het wegzakken
verschillende walkanten, bijv. langs
de Oude Rijn en nu ook bij het Leven
daal en het Rapenburg. Weth. J
n zeide, dat deze kwestie in behan
deling by B. en W. is. Het uitwijken v:
almuren is inderdaad een vrij veel
voorkomend euvel, dat B. en W. tot be
zorgdheid stemt. De oorzaak moet niet
worden gezocht in de slechte uitvoering
het werk, maar in het feit, dat
steeds meer zware vrachtauto's voorbij
rijden. Ook voor de walmuur
Vismarkt moesten reeds voorzieningen
worden getroffen. Het is een vrij kost
bare geschiedenis.
Dokter Kortmann vroeg voorts, de
veemarkt op Woensdag te zetten, als 15
Augustus op een Vrijdag valt. Op deze
R.K feestdag is het voor RJC. boeren
moeilijk naar de markt te gaan en boven
dien worden de middenstanders gedu
peerd. Weth. Van der Kwaak zegde
toe, dat dit zal worden bekeken.
Kleuteronderwijs
Naar aanleiding van een gistermiddag
behandeld voorstel tot oprichting
openbare kleuterschool aan de Damlaan
vroeg mr W o u d s t r a, hoe het staat met
de voorstellen inzake het bijzonder kleu
teronderwijs.
Weth. Van Schalk hoopte, dat deze
voorstellen in September door B. en W.
kunnen worden behandeld. Na de wet op
het kleuteronderwijs er nog steeds niet
is. voelen B. en W. zich verplicht, aan de
toezeggingen, de raad tn het voorjaar ge
daan. gevolg te geven. Misschien lukt het,
in October met welomlijnde plannen te
Nadat de heren Kortmann, Els-
eest en Van Weizen verkeerskwes-
ties ter sprake hadden gebracht, volgde
sluiting van de openbare zitting. Nog
twee uur vergaderde men in het géheim
keisluiting veel voordelen heeft ge-riot tijdelijk leraar Frans de heer W
Agenda voor Leiden
Woensdag
Hoogl. kerk, half S: Avondstilte.
Levendaal 1, half S-half 9: zitting prtf-
zencommissie.
Burcht, 2 uur: kinderfeest Groenoord.
Donderdag
Leidse Hout, half 7: ontmoeting Leidse
diletiekploegHern Hill Harriers (Lon
den).
Tentoonstellingen
Volkenkunde, 105 uur: Vertrouwd
bezit van vreemde herkomst (tot 1 Oc
tober).
Lakenhal. 10—5 uur: tentoonstelling
rie schilderijen prijsvraag trouwzaal.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Herdlngh en Blanken, Ho-
gewoerd 171, tel. 20502, en apotheek
Reijst, Steenstraat 35. tel. 20136.
Th. Dissevelt vijftig jaar
bij Sijthoif
De heer Th. Dissevelt. boekhouder,
as gisteren gouden jubilaris bij de N.V.
Sijthoffs uitgeversmaatschappij.
Eerste spreker was de directeur, die
vaststelde, dat de populaire jubilaris met
tevredenheid en voldoening op de door
hem afgelegde weg kan terugzien. Heel
v/at veranderingen heeft hij in de loop
der jaren meegemaakt. Spr. prees de
ervaring van de heer Dissevelt. Niet
minder zijn onkreukbaarheid en plichts
besef. Voor dit alles dankte de directeur
hem zeer hartelijk, ook namens de com
missarissen. Een enveloppe met inhoud en
een schaal bloemen werden aangeboden,
alsmede het diploma van de Mij voor
Nijverheid en Handel en een geschenk
van de directeur persoonlijk.
Namens de procuratiehouders, de chefs
en het administratieve personeel sprak
een van de procuratiehouders. Die stelde
vooral de nauwkeurigheid en de be
trouwbaarheid van de heer Dissevelt in
het licht. Algemeen is de waardering
voor zijn persoon en werk, aldus spr
Ook nu geschenken. Namens het geza
menlijk personeel voerde een lid van
de bedrijfskem het woord. Deze toe
spraak was zeer humoristisch. De jubi
laris is in het vervullen van zijn dage
lijkse plichten „met lof geslaagd". C
schenken: een enveloppe met inhoud
een herinneringsalbum.
De huldiging werd besloten met i
toespraak van de voorzitter van
kaartclub, waarvan de heer Dissevelt
een ijverig lid is. De heer Dissevelt dank
te met een korte, maar direct uit het
hart komende toespraak. Hij hoopte, nog
een aantal jaren in de bekende goede
geest te kunnen doorwerken.
Cursus voor banketbakkers
De Nederlandse banketbakkersvereni
ging, afdeling Leiden, geeft dit jaar ook
cursussen in garneren, marsepeinwerken
en suiker-trekken. De cursussen staan
onder leiding van de heer P. N. Veen-
boer en beginnen op 15 September.
In Leiden bekleedde hij vele functies
Mr P A. Pijnacker Hordijk, oud-dijk-i jaar na zijn terugkeer in Nederland,
graaf van he>: hoogheemraadschap R'Jn*| ^'erd hÜ_tenoen^tot^cretarls
land, viert vandaag w
het
MR P. A. PIJNACKER HORDIJK.
Oegstgeest zijn 80ste verjaardag. De
tachtig-jarige werd te Tie! geboren en
doorliep daar het plaatselijke gymna
sium. Vervolgens studeerde hij 'e Leiden
en Amsterdam rechtswetenschappen.
Na de voltooiing ran zijn studie trok
mr Pijnacker Hordijk naar Java. waar
hij deel uitmaakte van diverse land
raden. Door een ernstige ziekte van zijn
vrouw verliet hij Indtië reeds na vier
jaar en trad i-n het arrondissement
Utrecht op a-Ls ambtenaar van het O M.
bij de kantongerecht en van Amersfoort.
Woerden en Breukeien. In 1906, twee
zijn woning te hoogheemraadschap Rijr^and. Tot 1910
De heer Bijleveld, oud-archivaris van
Leiden, overleden
Hij hielp de vereniging Oud-Leiden oprichten
over het geslacht Wassenaer,
Dezer dagen overleed in Leiden de
heer Willem J. J. C. Bijleveld, oud-archi
varis van de gemeente Leiden. De begra
fenis heeft vandaag in alle stilte plaats
gehad. Op verzoek van de familie
•ledene maken wij van dit
scheiden pas nu melding.
De heer Bijleveld werd op 12 April
1878 te Haarlem geboren. Hy ontving la
ger onderwijs van een gouverneu
bezocht van 1890 tot 1894 het gy
sium te Haarlem. Vervolgens was hij drie
jaar leerling van het instituut Noorthey
Voorschoten,
met goed ge
volg het staats
examen werd
afgelegd Van
1897—191 1 stu
deerde dc heer
Bijleveld rech
ten
i de
Leidse univer
siteit,
In 1901 kwam
hij in dienst van
het gemeente
archief, waar
hij in 1904 de
rang van com-
en in 1912 ad
junct-archivaris
werd. Hü be
kleedde deze
functie tot 1919, toen werd hij archivaris.
De heer Bijleveld heeft een hele reeks
publicaties over historische onderwerpen
het licht doen zien. Zo een publicatie
IN DE PIETERSKERK
„Het talent wordt in de stilte gevormd, het karakter temidden van de
woelige wereld. Dat geldt zeker ook voor de studentenwereld. Tot die
karaktervorming reken ik ook het zich bewust maken van zijn verhouding
tot God. Kan het zijn in Christelijke zin, maar anders toch zeker in huma
nistische geest. De student is het aan zijn plaats in de maatschappij ver
plicht, een plaats die hij als student alzijdig heeft voor te bereiden, dat hij
zich helder bewust maakt van alle pijlers, waarop zijn geestelijk bestaan,
zijn levensopvatting rust. Vandaar de onmisbaarheid van de confessionele
studentenverenigingen en van de Christen-studentenraad, die het gemeen
schappelijke zoeken in de verschillende geloofsrichtingen. Vandaar ook de
onmisbaarheid van de studentenvereniging op humanistische grondslag. Zij
zijn alle onmisbaar omdat zij, elkaar aanvullend, ernst maken met een
levensvraagstuk, waarvan de beantwoording aan elke student als plicht
is op te leggen".
ken. dat hij met het betalen van zijn
collegegeld aan zijn verplichtingen heeft
voldaan. Die collegegelden zijn slechts
druppel in de emmer met geld, nodig
in alle hoger-onderwijskosten te
voorzien en om de universiteiten en
hogescholen op peil te houden. Tegen-
jr al de offers, door en op kosten van
gemeenschap gebracht, kan de student
niet volstaan met voor zichzelf 't recht
op vrijheid op te eisen. Als contrapresta'
tie dient hij zichzelf plichten op te leg
gen. En die plichten zijn: goed studeren,
goed student zijn en ontwikkeling tot
welbewust staatsburger.
Goed studeren betekent regelmatig
college lopen. Dus niet misbruik maken
van de vrijheid, die thans genoten wordt.
Ook niet van het ene college naar het
andere hollen, m.a.w. een „collegetyger"
worden. Men make met het vak van *Un
keuze ernst en kan men niet tot een
keuze komen, dan -/.yn er altijd nog de
docenten om van advies te dienen. Zeer
aanbevelenswaardig is tevens tw
•eek te
dent. Maar verder ook Nederlands
student, en als zodanig bent u tegelijk
internationaal student, omdat
Nederland sinds eeuwen in hart en nie-
en sinds de tweede wereldoorlog
dan ooit, internationaal is en zijn
moet"
Aangaande het staatsburgerschap van
de student zeide professor Boeke het
volgende: „De studentenmaatschappij is
tijdelijke maatschappij. U moet voor-
riet uw hele leven Jan Student willen
biijven. Maar daarom moet u ook als stu
dent belang stellen in de politiek, in het
politieke partijwezen, in de vraagstuk-
Aidus sprak de rector magnificus der
Leidse universiteit, prof dr J. H. Boeke
n de Pieterskerk de eerstejaarsstudenten
vanmorgen toe.
Prof. Boeke ving zijn rede aan met
wijzen op de vreugd, die er in het
hoogleraarschap verborgen ligt. „Wij, uw
leermeesters, voelen het als een bevredi
ging dat wij, wat wij zelf verworven
hebben, kunnen overdragen aan een
jongere generatie. Als ik hier in een kerk
in een kansel tot u spreek, komt mij
Bijbeltekst in gedachten uit hei
Evangelie van Johannes, hoofdstuk 3 vers
30: Hij moet wassen, maar ik minder
worden. Het is een uitspraak van Jo
hannes de Doper in zijn verhouding tot
Jezus Christus. De Bijbel leert, dat Jo
hannes de Doper zes maanden ouder was
dan Jezus. Jezus was geboren op 25
December, het tijdstip van de laagste
zonnestand. Johannes de Doper op 24
Juni. het tijdstip van de hoogste zonne
stand. Beide tijdstippen hadden van ouds
her aanleiding gegeven tot feestvreugde.
Op 24 Juni een feest van dankbaarheid,
op 25 December een feest van blijde ver
wachting. Dankbaarheid voor de vervul-
Lng van het verleden, blijde verwachting
omtrent de mogelijkheid van de toe
komst. Deze tegenstelling tussen oud en
nieuw, tussen verleden en toekomst, tus
sen de dalende en de rijzende zon. wil ik
ook tussen mij en u
Verplichting
Nadat prof. Boeke zijn gehoor vervol
gens gewezen had op het essentiële ver
schil tussen scholier- en student-zijn.
sprak hij over de verplichtingen, die .de
student heeft ten opzichte van de over
heid, die hem, dank zij grote kosten, in
staat stelt het hoger onderwijs te volgen
en de daarbij komende zorgen van over
heidswege (gezondheidszorg enz.) te ge-
rieten. De student moet vooral niet den- 'bevatten. U bent dus bovenal Leids s
diu
ale. dat s
i alle
schapsbeoefening een wijsgerige gre
slag wil geven en de schakel wil von
tussen elke speciale studierichting en
meer algemene vraagstukken.
Goed Leids
Wat het goed student zijn betreft,
wijzen wij naar hetgeen wy in de aanhef
van dit verslag citeerden. Piof. Boeke
voegde hier nog aan toe. dat elke
dent, die thans onder zijn gehoor t
tevens de plicht had een goed Le
student te zijn. „U kent het grapje: c
maar één universiteit in Nederland,
die is in Leiden; er schijnen verder nóg
wel enige instellingen van noger onder
lijs te zijn. Dit is een grapje, dat voor
heel klein korreltje waarheid moet
De plaatselijke
regenmaker
een studie
over leven en werken van Jan Steen,
publicaties over andere schilders, een
werkje getiteld „De R.K. gebleven adel
in de Ommelanden", een levensbericht
Von Siebold en een publicatie
Von Innhausen en Kuyphausen in de Ne
derlanden tussen 1645 en 1884. Ook over
het instituut, waar hü met een uitgelezen
schare jonge Nederlanders een deel van
zijn opleiding ontving, over Noorthey
tussen 1820 en 1920, schreef hij
denkboek.
De thans overledene was de laatste
nog in leven zijnde oprichter van de
eniging Oud-Leiden. Deze vereniging, in
1902 opgericht, had hem tot 1930 als se
cretaris. In het jaarboekje, door de
eniging uitgegeven en door de heer Bijle
veld van 1903 tot 1945 geredigeerd,
schenen zeer veel artikelen van zijn hand
-en wel over de meest uiteenlopende
denverpen, hoewel zij alle te maken
hadden met Leiden en omgeving
de bewoners van deze contreien. De heer
Bijleveld verwierf zich door deze publi
caties de naam van een autoriteit
op historisch, topografisch en genealo
gisch terrein.
Zyn arbeid als lid (sinds 1899)
bestuurslid (sinds 1922) van het Kon.
Genootschap voor Geslacht- en Wapen
kunde, moet dan ook als zyn levenswerk
worden gezien. Een uitzonderlijk grote
kennis van Nederlands oudste vooraan
staande geslachten, opgedaan ook door
persoonlijke relaties, maakte hem de
gewezen man voor het redacteurschap
van het Nederlands Adelsboek.
De overledene was ook jarenlang lid
van de commissie van toezicht op het
gemeente-archief en het museum De
Lakenhal.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Cornelia M. 7IRR||
- van Hulst en A. C. Kluts: Maria dr
A. Zeegers en A. van den Bos: Agatha
J. Th. M. dr v. G. A. M. van Leeuwei
M. C. Poel; Johanna E. dr v. L Reij
i en H. M. Rapp; Abraham A. zn v
K. Oolthuis en M. E. Goddijn; Cornelia
W. dr v. L. N. van Tilburg en A. Agasi;
Hendrikus J. M. zn- v. J. L. Ammerlaai
A. A. van Tongeren; Gerardus C. A.
v. W. M. J. van Hartevelt en C. M
Pieterse; Else G. J. dr v. R. J. Carrière
Th. J. van Schaik; Astrid dr
den Hoek en C. J. Biesheuvel; Anna
dr v. J. B. Vlasveld en S. Mulder; Maria
J. dr v. J. Krap en B. van Dijk; Johannes
A. M. zn v. H. A. Wijnands en A. M.
der Zalm; Paul Chr. zn v. G. Windhorst
P. Filippo; Yvonne W. J. dr v. A. G
l der Hoek en L. B. Notenboom; Ca-
tharina C. M. dr v. J. M. van Leeuwen
l C. H. Ponsioen.
^OVERLEDEN: J. E. Marijt, huisvr. v.
Klein, 61 jr; J. Schimmel, man, 75 jr;
L. Ponst, dochter, 12~jr; C. Nievaart, wed.
v. Crama, 74 jr; A. M. M. Roelandse.
dochter. 2 maanden.
GEHUWD: H. Bunnig en W. M. Krol'
E. Franck en A. Sollie; P. Meuldijk en
J. D. Voortman; A. Huisert en M. Mon-
tanus; A. J. Clavaux en A. M. Leicher
Oelenrookwedstrijd in
W esterkwartier
Op Dinsdagavond 7 October om 8 uur.
wordt in het clubhuis van Westerkwar
tier een wedstrijd in pijproken gehou
den. Dit zal een oefenwedstrijd zijn. Ro
kers kunnen zich opgeven bij het secre
tariaat van de vereniging, adres Olt-
PROF. DR J. H. BOEKE
vervulde hij deze functie, waarna hij
voo: vijf jaar naar Den Haag ging. waar
hij directeur was van de Oranje-Nassau-
Hypotheekbank.
In Leiden was men mr Pijnacker Hor
dijk echter nog niet vergeten en toen ln
1915 de functie van diikgraaf bij Rijn
land vacant- kwam. dacht men ogenblik
kelijk aan de vroegere secretaris. Mr.
Pijnacker Hordijk "keerde naar de Sleu
telstad terug en was van 1915 tot 1943
dijkgraaf van Rijnland. Het hoogheem
raadschap toonde zyn erkentelijkheid
de verdiensten van de dijkgraaf,
door zijn naam te verblndën aan het die
selgemaal te Gouda. Op de dag, dat dit
gemaal in gebruik werd genomen, ont
ving mr Pijnacker Hordijk tevens de
koninklijke onderscheiding ridder ln de
Orde van de Nederlandse Leeuw.
Ook tn het maatschappelijk leven van
Leiden maakte de thans 80-jarige zich
verdienstelijk. Hij was liid van de voog
dijraad van de Leidse Mij van Weldadig
heid, commissaris van de Leidse Spaar
en het Leids Borgrtellimesfonds en
nog vele andere functies vaar, o.a.
bij de Kweekschool voor de Zeevaart.
Vorig jaar heeft mr Pijnacker Hordijk,
die tot zijn 71ete jaar dijkgraaf van,
Rijnland was. zijn laatste maatschappe
lijke functies aan anderen overgedragen.
bij zijn t3chtigsre verjaardag, ge
niet hij nog van een goede gezondheid.
De kleine pretjes van het leven weet de
oud-dijkgraaf nog goed te waarderen.
Zijn tachtigste verjaardag viert mr
Pijnacker Hordijk in iorieme kring. Het
ligt niet ln zijn aard, om voor bet forum
van de publieke belangstelling te treden,
als het niet strikt noodzakelijk is.
Restauraties in Hoogl.
Kerkgrachtschool
De bouwcommissie van de Geref.
schoolvereniging zit niet stil. De nieuwe
school in de Rodenburgerpolder is bijna
klaar, maar aan de bestaande scholen
wordt ook de nodige aandacht besteed.
Dat is trouwens een niet minder urgen
te zaak. Thans heeft het gymnastleklo-
kaa' van de scholen aan de Hooglandse
Kerkgracht een grondige vernieuwing
ondergaan. Men zou denken, dat men in
een nieuwe school was. Enkele lokalen
moesten zich aan dezelfde verjongings
kuur onderwerpen. En de bouwcommis
sie zal zeker niet rusten, voordat al haar
wensen in vervulling zijn gegaan. Dat
zijn er nog heel wat. In ieder geval is de
restauratie aan de Kerkgracht in alle op
zichten geslaagd.
Onderwijs in de anatomie
Aan de heer J. C. H. de Man. weten
schappelijk ambtenaar aan de rijksuni
versiteit te Leiden, is opdracht verleend
om gedurende het tijdvak van 1 Sep
tember a.s. tot en met 31 Augustus 1953
aan deze universiteit onderwijs te geven
in de anatomie.
Dr W. Wiersma rector van
het gymnasium
Dr W. Wiersma, die giffjeren door d-e
raad met algemene stemmen tot rector
van het Leidse gymnasium werd be
noemd, als opvolger van dr A. SohoVte.
is sedert 1931 a'.s leraar in de klassieke
talen en conrector aan het gymnasium
verbonden Hij werd 26 April 1904 e
Brits-werd (Fr.) geboren, studeerde te
Gr- mi .gen en Oxford en promoveerde
in 1937 te Groningen tot doctor.
De heer B. van Kleei
overleden
Op tachtig-jarige leeftijd is in Leiden
overleden de heer B. van Kleef. De heer
Van Kleef was vooral bekend bij de
oudere Hervormden ln onze stad. Hij
heef; ln de Hervormde Gemeente ver
schillende functies bekleed. Verschei
dene jaren was hy collectant en later
werd hij tot diaken gekozen. Ah diaken
maakte hij enige jaren deel uit van het
college van regenten van bet Hervormd
tehuis voor ouden van dagen, terwijl hij
ook het voorzitterschap van het kinder-
buds Voordorp bekleedde.
Vrijdagmiddag om 1 uur vindt op
Rhijnhof de teraardebestelling plaats.
De heer Van der Horst geïnstalleerd als
opvolger van de heer Lamain
ken, die de politiek bezig houden. U
hebt nog geen maatschappelijke belangen,
u kunt politiek nog onbevooroordeeld
zijn. Zet uw oren en ogen zo wijd moge
lijk open en laat. tenminste zolang u nog
buiten de kille maatschappij staat, ook
uw hart een woordje meespreken". I ref. schoolvereniging, de heer H. C. de
Greef. wees er in zijn welkomstwoord
op. dat deze vereniging nu voor de derde
De bijeenkomst was belegd door de maal een hoofd heef; gekregen, dat
gezamenlijke studentenfaculteiten De Oude Wetering afkomstig is Er is dus
voorzitter van het consilium, prof. J. V. isprake van een zekere traditie een tra-
Rypperda Wierdsma, gaf een uiteenzet- ditie. die al gebleken is goed te zijn. Hy
In het gerestaureerde gymnastieklokaal van de Geref. school aan de Hooglandse
Kerkgracht vond gisteravond de installatie plaats van de heer T. van der Horst al.
hoofd van de lagere school, liy de opvolger van de heer A. Lamain. die nu hoofd
ts geworden van de nieuwe school In de Rodenburgerpolder, waarvan de opening,
zoals wü reeds meldden, in October zal plaats hebben.
De voorzitter van het bestuur der Ge-
de Leidse civitas. De praeses
colicgii van het L.S.C. en de praeses van
de V.V.S.L. voerden het woord over het
gezelligheidsleven.
Faculteitsgewijze hebben de studenten
hierna de lunch gebruikt, waarbij een
hoogleraar en een student over de vak
studie zouden spreken. Vanmiddag was
er de inschrijving en daarna werden
i ondleldingcn door de verschillende labo
ratoria en instituten gehouden. Na de
gezamenlijke avondmaaltijd op de mensa
zullen de eerstejaars in de avonduren op
het Prytaneum worden ontvangen.
Personeel L.O.I. ging vissen
Aan de Haarlemmertrekvaart heeft een
groot aantal leden van de personeels
vereniging der Leidse onderwUsinstel-
lingen gepoogd enige vissen te verschal
ken. De meeste vis werd gevangen dooi
de heer G. van der Heiden uit Sassen-
heim, die het tot veertien bracht. De
grootste vis werd door de enige vron
welijke deelnemer, mej. B. Zuurmond,
aan de haak geslagen, een brasem van
25 cm. De groo'.stc paling kwam op naam
van de heer H. K. P. v. d. Brink te staan.
gaf de heer Van der Horst de verzeke
ring. dat het bestuur altyd bereid zal
zijn hem te
steunen. Hoofd
zijn is' niet ge
makkelijk. Op
volger zijn van
de heer Lamain,
die een grote
plaats innam in
de harten van
de kinderen,
het personeel
en de ouders, is
helemaal niet
gemakkelijk In
het slot van
van zijn toe
spraak zei de
heer De Greef,;
dat het onder
wijs doordrenkt mag zyn van de bood-
scr,ap van Jezus Christus: Laat de kin
deren tot My komen.
De inspecteur in deze inspectie, de
heer J. Machielse. vertrouwde, dat ae
keuze van het bestuur goed :s geweest
Als de heet Van der Horst de sch -o: op
het peil weet te houden, waarop zy nu
staat, dan doet hjj al een heel goed werk.
Een school lelden is een prachtig* taak
Men heeft verantwoordelijkheid voor
al.e Kinderen en krijgt zodoende cok met
al.e oicers te maken.
Namens het personeel sprak de heer
J W. Kracht, die verwachtte, dat ce
eerste tijd niet zo gemakkelijk ral zijr.
Er komen nog heel wat verande-.nren.
Wanneer echter de zaak, waarom het ln
het onderwijs gaat. in het oog wordt ge
houden, dan zal het zeker gaan.
De Leer H. Otten, hoofd va,i de schooi
voor u-l.o. jan de Kerkgracht we>s op
ten wend van de heer Van aer Horst
vóór zyn Leidse bsuoeming. D:* luidde-
Ik hoop mijn taak zo le doen alsof het
werk aan de school myo eigen zaak ij.
Die woorden wekken goede verwachtin
gen. De heer J C Kloosterman uit Den
Haag kon het bestuur /net deze benoe
ming eveneens gelukwensen. De heer
Van der Horst is een man. die zich met
hart en ziel aan het werk durft te ge
ven Hij wil ook getuige zyn van Jezus
Christus. Dat maakt hem ook bekwaam
voor zijn verantwoordelijke t3ak.
Ten slotte sprak de heer Van der Horst
zelt HU hoopte slechts, dat hy aan As
vo.e verwachtingen enigszins zou kunnen
voldoen Belangryk la. dat wij in het on
derwijs zoeken naar de dingen. d:e
ezeniyke waarde hebben.
Dc avond werd gesloten met het *!n-
n van het bek.ode gezang: 'k WH u,
Goo. mijn dank betalen.