Nieuwe Leidsche Courant | 1952 | 30 augustus 1952 | pagina 2

Verruiming van Europa's export
naar de Ver. Staten

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

2

ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1952

Het Westen kan dollars verdienen

Amerika plaatst in 1953 militaire bestellingen
ter waarde van een milliard dollar

De Amerikaanse regering laat een pro
gramma ontwerpen, dat voor het komen
de jaar voorziet in het plaatsen van mili
taire bestellingen, ter waarde van 1
milliard dollar in Europa. Aldus vernam
Reuter van welingelichte ambtelijke zijde
te Washington. In een nieuw rapport van
Draper, de Amerikaanse speciale verte
genwoordiger in Europa, wijst deze er op,
dat het economische welzijn van Europa
slecht gebaat is met uitbreiding der pro
ductie en aanzienlijke verruiming van de
exportmogelijkheden.

Draper adviseert het sluiten van meer
wederzij dse handelsovereenkomsten.

(Advertentie)

Egalisatiefondsen voor
de haringprijzen

Minister keurt verordening
van bedrijfschap goed

producten goedgekeurd, welke een egali-
saitieregaldne voor haring beoogt. T>"
minimumprijsregeli<mg>êin krijgen nu
(puibldekreohtelijke basis een onderi
Tin' mg, óJ:e voor eert goede verwezenlijking
vam die regiellinigien mocxtealoelijik is. De
laatje tijd was er namelijk een grote af
stand tussen deze nviniimuimiprijizen of
wel stopprijzen op de markt en de prijs
drie reder of visser orntvamigit voor d«
die de stopprijs niet hooit en dan aai
vismeelfabrdeken verkocht wordt.

Er komen twee opvamgfomteem,
voor verse en een voor gezouten haring.
De middelen worden verkregen uit
fiingiein, die de redens betalen ovei
door hen voor menselijke consumptie
verkochte haring. Voor verse haring be<
draagt de heffing 10 pet van het ver
koopbedrag, voor gezouten haring f 1.20
per kara'.je.

Voor elk fonds wondt een commissie
varn beheer ingesteld), waarin 'behalve de
reders ook de bemaamdingen van hun
schepen zullen worden ve ntegenwoondiadl
Uk het fonds worden toeslagen
leend op hoeveelheden haring die
minimumprijzen nriet kunnen halen, ech
ter alleen voor marktwaardige en
menselijke consumptie geschikte par
tijen, zg. Breskensharing uitgezonderd

De toeslagen worden voor 1 Juli 1953
verleend'. Gedurende het lopende jaar
zal^het bedrijfschap voorschotten kunnen
verstrekken. Hoogstens 10 pet van de ge-
inde heffingsbedragen kan worden ge
reserveerd. Op Maandag treedt de ver
ordening in werking.

Truman dient het Congres voor te stellen,
de invoer van Europese goederen in de
te vergemakkelijken, zoals ook eerder
reeds gemeld. Alleen op die wijze kan
de financiële positie der Europese bond
genoten verstevigd worden, zonder de
Amerikaanse export in gevaar te brengen.
Draper dringt er op aan, dat de Ameri
kaanse beleggers meer aandacht besteden
Europese ondernemingen en projec
ten, teneinde het chronisch dollartekort
der Europese landen op te heffen.

Wijziging der Amerikaanse douanevoor
schriften, teneinde de invoer der buiten
landse goederen gemakkelijker te maken
daarnaast is nodig een geleidelijke
verlaging der Amerikaanse invoerbeper
kingen en invoerrechten. In het rapport
staat ook, dat de Europese defensie-uit
gaven sedert het uitbreken van hel
Koreaanse conflict meer dan verdubbeld
zijn.

t z.g. „Off Shore"-program.
vitaal onderdeel van de wederzijdse steun
bij de verdediging, acht Draper van emi
nent belang „omdat het mes hierbij
twee kanten snijdt". Niet alleen krijgt
Europa de gelegenheid fabrieken uit te
breiden, doch bovendien stelt het plaat-
/an Amerikaanse orders in Europa
de vrije landen in staat, de opbouw vai
hun defensie te versnellen.

Nederlands gezin uit
Nieuw-Zeeland gezet

Zonder goede papieren
geëmigreerd

De 42-jarige oud-Amsterdammer J.
Blits, die bijna twee jaar geleden i
Nieuw-Zeeland emigreerde, heeft dit
land gisteren met zjjn vrouw en drie
kinderen moeten verlaten, omdat ",4~
voorlopige verblijfsvergunning was
lopen.

De heer Blits was in October 1950 in
Nieuw-Zeeland aangekomen en ha"
zich een goede positie verworven
vertegenwoordiger van een fabrikant.
Zijn verblijfsvergunning was telkens
een half jaar verlengd, maar in Februari
van dit jaar kreeg de familie de mede
deling dat zij het land moest verlaten.
Het gezin ls nu naar Australië vertrok
ken om van daaruit te proberen een de
finitieve verblijfsvergunning voor Nieuw-
Zeeland te krijgen.

De emigratie-instanties in Den Haag
hebben verklaard, dat de heer Blits of
ficieel niet als emigrant is vertrokken.
Vermoedelijk is hij naar Nieuw-Zeeland
gegaan met een bezoekersvisum. Had
hij de normale formaliteiten vervuld, dan
.as er hem niets gebeurd.

Nederl. vliegers oefenen in
Engeland

Het derde squadron van de Marine
Luchtvaartdienst, bestaande uit acht
Seafury-toestellen, is voor een trainings
periode die tot het eind van het Jaar zal
duren, In Anthorn (Engeland) aangeko
en zal later geplaatst worden op een
vllegdekschip.

Finse herstelbetalingen

De343.700ste wagon

Finland heeft vandaag de laatste wagon
met herstelleveranties naar de Sowjet-
Unie gezonden. Sedert 1944 was dit de
343.700ste wagon. Er zijn thans nog 10
schepen in aanbouw, die de volgende
maand geleverd zullen worden (krachtens
de oorspronkelijke overeenkomst zou
Finland goederen ter waarde van 300 mil-
lioen dollar leveren in een periode
6 jaar, doch later ging Rusland er
accoord, deze periode te verlengen tot
8 jaar).

Krankzinnige in opstand
op Deens eiland

Negen verpleegden in de zenuwinrich
ting op het kleine Deense eiland Llvoe
in het Liimfjord (Noord-Jutland) w
er Woensdagavond in geslaagd geweren
te bemachtigen, waarmee zij alle bewa
kers en employé's van de inrichting
het leven wilden brengen. Toen zij ech
ter hun plan wilden uitvoeren, ontdekten
zij tot hun verbazing, dat de patronen,
waarvan zU zich ook meester hadden
gemaakt, van een ander kaliber
dan de geweren.

Bij hun ondervraging de volgende dag
verklaarden de patiënten, dat zij
plan waren geweest, van het eiland
onafhankelijke republiek te maken. Llvoe
telt ongeveer 150 inwoners.

Het Belgische parlement
terug van reces?

Zestien ministers veroordeeld

De Belgische socialisten hebben
gedrongen op terugroeping van het par
lement, dat op reces is. „opdat de R.K.
minister-president Van Heutte reken
schap kan afleggen van de mildheid
tegenover veroordeelde collaborateurs

Een zwaar weekend voor
Churchill en Eden

Die Perzische olie weet wat!

Churchill en zijn collega Eden zullen
dit weekeinde de volgende stap bespre
ken ter oplossing van het oliegeschil met
Perzië. Men kent de basis: Snelle Ame
rikaanse dollarhulp, in ruil voor een
meer realistische houding, hoe Abadan
op gang te brengen. De Britse
zaakgelastigde in Teheran. Middleion en
de Amerik. ambassadeur Henderson gaan
opnieuw met Mossadeq confereren. Pre
sident Truman heeft verklaard, dat hij
de Amerikaanse „bemiddelaar" In Per-
Jones, wel goed kende, maar de pre
sident ontkende, dat deze hem zou ver
tegenwoordigen. Inmiddels heeft al weer
Amerikaans zakenman, te Parijs,
meegedeeld, dat het vorige jaar ver
schillende Amerikaanse oliemaatschap
pijen reeds plannen uitwerkten, om de
olie-industrie op gang te brengen. De
Britten wisten zulks echter te verijdelen.
De AmerLk. zegsman, William Taub, uit
New York, beweerde, dat vier grote
Amerikaanse oliemaatschappijen in De
cember van het vorige jaar naar Tehe
ran genodigd werden, om met Perzische
autoriteiten over olieplannen te spreken.

De „New York Herald Tribune" deelt

i een bericht van zijn correspondent te
Londen mede. dat Perzië het jongste
Brits-Amerikaanse voorstel, tot oplossing
van het ollegeschil, zou hebben verwor
pen. Het antwoord van Mossadeq zou
zijn vervat in een te Londen overhan
digde nota.

De hogere telegramtarieven, die
Maandag ingaan

De hogere telegramtarieven die Maan
dag voor enkele landen van kracht
den, zijn: naar Engeland van 14 op 20 ct
per woord, naar Indonesië van 60 tot
81 ct, naar de Ned. Antillen- en Suriname
eveneens 81 ct per woord in een gewoon
telegram.

Liquidatie vakgroepen

Blijkens de St.crt. van heden worden
op 28 September opgeheven: de vakgroep
Groothandel in Wol, de vakgroep Groot
handel in Auto- en Motoronder delen,
-toebehoren en -banden, en de ondervak
groepen Groothandel in Auto- en Motor
banden, en Groothandel in Auto- en
toronderdelen en -toebehoren: voorts de
vakgroep Verf en de ondervakgroep
Groothandel in bereide verf en vernis.

Nederlander vermoord
bij Pekalongan

De administrateur van de rubber- en
thee-onderneming Djolotigo bü Pekalon
gan, C. Veenstra, is Dinsdag door zijn
djaga vermoord. De djaga trachtte door
te dringen tot de vertrekken van Veen
stra, maar werd op weg daarheen door
een andere bewaker tegengehouden. De
djaga schoot deze laatste neer en loste
ook een dodelijk schot op Veenstra, toen
deze op het rumoer naar buiten kwam.
De moordenaar sloeg daarna de hand
aan zichzelf. Persoonlijke wraakneming
schijnt de drijfveer van het drama.

Ned. werkkrachten bij Indon.
spoorwegen ontslagen

Meer dan 200 in hoofdzaak Nederlandse
en Chinese werkkrachten bij de Indone
sisch® staatsspoorwegen hebben aanzeg
ging gekregen dat zij wegens overbezet
ting de dienst hioeten verlaten.

Door uitspraak van 't Kaapse Hooggerechtshof

Kleurlingen staan weer op de
gewone kiezerslijsten

Maar dr Malan wil er geen genoegen
mee nemen en gaat in beroep

Onmiddellijk na de uitspraak van het
Kaapse Hooggerechtshof, dat gisteren
zoals gemeld de wet op het Hoge
Parlementaire Hof ongeldig heeft ver
klaard, besloot het Zuidafrikaanse kabi-
/an dr Daniël Malan van deze uit
spraak in beroep te gaan. Het Kaapse
Hooggerechtshof is één van de vier pro
vinciale afdelingen van het Zuidafri
kaanse Opperste Gerechtshof. Het beroep
Malan zal worden behandeld door
het Hof te Bloemfontijn, de juridische
hoofdstad van de Unie van Zuid-Afrika.
Mogelijk zal dit nog tot November duren.

De uitspraak van het Kaapse Hof be
tekende dus. dat besluiten van het Hoge
Parlementaire Hof geen enkele rechts
geldigheid bezitten. Dit houdt in, dat de
uitspraak van enige maanden geleden,
dat de wet op het stemrecht van de
kleurlingen geen kracht heeft, gehand
haafd blijft. Het Kaapse Hof bepaalde
dan ook, dat kleurlingen op de gewone
kiezerslijst behoren te staan. De minister

(Advertentie)

EMIGRANTEN

Voor Nw Zeeland de woningen opge
bouwd te leveren. Verder speciale typen
voor Canada en Australië. Voor tijde
lijke huisvesting kan worden gezorgd.
JARINO RODEN (Dr.).

Binnenlandse Zaken kreeg opdracht,
geen aparte lijsten van gekleurde kiezers
m te leggen.

De minister van Justitie, mr Swart,
as aanwezig toen het Hof met algemene
stemmen zijn uitspraak deed.

De leider van de oppositie, Strauss,
zeide naar aanleiding van de uitspraak:
„Opnieuw is bewezen, dat de waarborgen
ize grondwet van kracht zijn en niet
met twijfelachtige middelen omzeild kun
nen worden. De toestand in het land is zó
onzeker en er bestaan zulke gevaarlijke
spanningen, dat ik uit naam van de grote
meerderheid van het volk een beroep doe
op de regering, zich aan de grondwet te
houden".

Minister Peters heeft aan de Tweede
Kamer een beknopt verslag van de R.T.C.
MET DE WEST aangeboden en daarbij
meegedeeld, dat de benoeming van een
onderhandelingscommissie wacht op het
nieuwe kabinet

DE STAATSCOURANT van gisteren
bevat o.a. een wijziging van de beschik
king bouwindex oorlogsschaden, een wij
ziging van de prijzenbeschikking 1947
(afvallen van levensmiddelen), een wijzi
ging van de loonregeling voor de bouw
bedrijven.

Advertentie)

spoor
met

Meer kansen voor Fokker
in Amerika

Overeenkomst met Fair-
child vliegtuigfabriek

De Fokkerfabriek en de Amerikaanse
Fairchild fabriek, die evenals Fokker
speciaal lestoestellen en transportvlieg
tuigen vervaardigt, hebben een uitge
breide overeenkomst gesloten. Fairchild
draagt de rechten voor verkoop, repa
ratie en service van haar producten (in
het bijzonder het Packet-vrachtvliegtuig)
in Europa aan Fokker over.

Fairchild zal zich belasten met de ver
kooporganisatie in de Verenigde Staten
van alle gangbare Fokker-vliegtuigen:
de trainers S 11 en S 12 en het nog niet
geheel ontwikkelde tweemotorige ver
keersvliegtuigen voor 28 passagiers, de
F 27 „Friendship" (of „Frelghtship" voor
de uitvoering als vrachtvliegtuig). Voor
de F 27 zal nauw technisch worden sa
mengewerkt.

Fairchild heeft optie op de licentie-
rechten voor de fabricage ten behoeve
van Amerikaanse afnemers van alle ge
noemde Fokker-vliegtuigen. Dit is be
langrijk omdat de Amerikaanse regering
de inschrijving heeft geopend voor een
begin-opleidingstoestel van het type
waartoe ook de S 11 en de S12 behoren.
Ook voor de tweemotorige S 13 (Crew-
trainer) en het verkeersvliegtuig bestaat
belangstelling. Met de Fokker S14, de
Mach-trainer, is reeds deelgenomen aan
een Amerikaanse inschrijving.

f Advertentie)

20 VOOR 85 Ct.

Kantoorpersoneel wil 14 dagen
vacantie achter elkaar

Het hoofdbestuur van die ALgemene
Borud van Werkirneimers in Handel-,
Bank- en Verzekeringswezen heeft er by
het College van Rijkabemnjddelaairs op
aangedrongen voor die ze personeelsgroe
pen een vacantie van 12 aaneengesloten
werkdagen voor te schrijven.

Zogenaamde snipperdagen zijn geen
gewoonte en zulk een vacantie van 12
dagen is reeds usance, aldus het hoofd
bestuur.

Tom Schreurs 25 jaar bij de Avro

Op Maandag 1 September zullen vier
leden van het Avro -personeel de dag
herdenken, waarop zij een kwant eeuw
geleden in dienst traden van deze om
roepvereniging, Onder hen bevind* zich
de heer Tom Sobreur®, hoofd' van
spor:- en reportage-afdeling, die 25 jaar
geleden de sport in de toen nog jonge
radao introduceerde.

Nederland drinkt minder
wijn, maar meer bier

Chr. Geheelonthoudersvereniging
heeft stijgend ledental

Het verbruik van alcohol, dat na de
oorlog aanmerkelijk was toegenomen, is
sedert 1950 in ons land aan het dalen.
Vooral het wynverbruik gaat vrij sterk
omlaag. Bier wordt echter steeds i
gedronken en vergeleken bij de
oorlogse jaren is het alcoholverbruik
dan ook nog hoog. Hier staat tegenover,
dat de behandeling van slachtoffers van
drankmisbruik in een verblijdende po
sitie verkeert in vergelijking met die in
andere landen. Dit vertelde de hoofd
inspecteur van de Volksgezondheid, de
heer A G. W. Severynen uit Den Haag.
onlangs in Zutphen op de 71ste alge
mene vergadering van de Nat. Chr. Ge
heelonthoudersvereniging.

De voorzitter, prof. dr A. H. Edelkoort
uit Utrecht, had in zijn openingswoord
een beroep op de kerk gedaan om
tief de zijde van de Chr. drankbestrij
ding te kiezen. De secretaris, de heer
J. J. Smit, deelde mee dat het ledental
van 5355 tot 5417 is getegen.

Eerste van heel Europa

Telexwedstrijden van
jubilerende P.T.T.

Ter opluistering van het eeuwfeest va
de telegraaf zal de P.T.T. tegen het einde
van dit jaar voor telexisten wedstrijden
in snelheid en accuratesse houden, w
aan ook telexisten kunnen deelnemen
de 750 firma's en overheidskantoren, die
op het net van verreschrijvers zijn aange
sloten Vermoedelijk zijn dit de eet
wedstrijden van dien aard in Europa
misschien zelfs op de hele wereld.

In November zullen in enkele plaatsen,
waarschijnlijk in Den Haag. Amsterdam
en Rotterdam voorwedstrijden worden
gehouden en omstreeks 1 December heb
ben dan in Amsterdam de eindwedstry-
den plaats. Als prijzen worden waarde
bonnen uitgeloofd. Behalve telexwedstrij-
den, staan ook wedstrijden met band
schrijvers. schrijfmachines en morse-ont.
vangers op het programma.

Niet voor ons

rj HEEFT natuurlijk ook wel in de
krant gelezen, dat de Engelsen nu
een televisie-telefoon demonstreren.
Eén ding: ik ben vóór de moderni
satie van ons leven, maar ik hoop,
dat dit apparaat nooit in onze huizen
komt, want dan geven wij onze laat
ste gezinsgeheimen prijs. Tot nu toe
was onze voordeur nog de definitieve
scheidingsmuur tussen ons huiselijk
leven en de pottenkijkers van de
buitenwacht Als we die deur dicht
deden, waren we alléén en het is wel
eens goed, uit de veelomvattende con
stellatie van deze gillende maat
schappij terug te vallen in de kleine
beslommeringen van de natte vaat, de
gewassen luiertjes rond het salaman
dertje en het sussen van de kleinen,
die niet slapen willen. Maar de tele
visie-telefoon zal nu zelfs dit kleine,
werkzame plezier komen verstoren.
De chef van de redactie zal opbellen
en mij zien, zoals ik niet gezien wil
worden: met mijn verstoeidf (jaren en
mijn losse boord, mijn huisjasje of
mijn pyama. Of ik zou, steeds 1
als de telefoon ging.Jnijn toilet i
ten restaureren, vjiègensvlup, omdat
men zijn pctroolf nooit moet" laten
wachten en ddar heeft U het tweede
bezwaar: ons leven krijgt nóg 1
vaart en gejacht, want het is onmoge
lijk, om altijdropgestreken en netjes
gekamd rond ie lopen, dan wel in
overhemd met kreukvrije das
bed te gaan vóór hef geval er 's nachts
gebeld wordt.\Pnzp jongens eisen 1
deel van het huiselijk verkeer op
terecht: zij mogen met vader ravotten
zoveel tijd als hij maar overhoudt op
het schrijven van stukken en stukjes.
En als dan de televisie-telefoon zelfs
in onze vrije uren aan anderen
blik gunt in ons Intieme, ongeculti-
veerde gedoe, dan zullen we in
eigen huis ons zelf niet meer kunnen
zijn. We zullen altijd het gevoel heb
ben, dat de telefoon kan rinkelen op
momenten, die hoogst ongelegen ko
men: als we in bad zitten, of de ket
ting van onze fiets slopen, als wi
zeil voor de vrouw boenen of de echt
genote zélf met papillotjes in het haar
rondloopt en er nét naar haar ge
vraagd wordt door de secretaresse
van de Vrouwenbond- In ons huis
geen televisie-telefoon. Wij houden het
bij zo'n ouderwetse, die alleen op het
auditorisch effect is gericht en v
b\j we de scheerzeep op ons gezicht
kunnen houden!

Nieuwe vogels arriveerden in
Wassenaar

In het Dierenpark Wassenaar arri
veerde dezer dagen een uiteenlopende
grote groep toekomstige bewoners van
de Louise-Hal, welke momenteel geheel
onder de kap is. In de eerste plaats een
aantal zeldzame rode paradijsvogels en
een neushoornvogel uit Nieuw-Guinea,
een aantal struiskwartels en verscheidene
papegaaiensoo.rten, terwijl uit Australië
een belangrijke zending van allerlei par
kietensoorten, waaronder de zeldzame
roodkopparkieten, arriveerde.

Het lied der aethergolven

ZONDAG 31 AUGUSTUS 1952
Hilversum I. 402 m. VARA: 8.00 Nlei
8 18 Gram. 8.35 Voor het platteland 8.45 Or
9.02 Sport 9.05 Gram. 9.45 ..Geestelijk leve

Concert
12.50 Gram
1 05 Gram. 1.10 Orgel 1.25 Lichte
1 55 Boekbespreking 2.15 Grs

AccMdeonver
ging a.35 Vo'

3.45 FUmpraatje 4.00
4.30 Sportrevue VARA: 5.C*
niging 5.20 Mannenzangveren
de Jeugd 5 50 Sportjourna;
6 15 Nieuws en sport VPRO: 6.30 Korte Ne<
Herv. kerkdienst IKOR: 7.00 Voor de jeugd
7.35 „Waar ls God?" bijbellezing AVRO: 8.C"
Nieuws 8.03 Gev. muziek 9.15 „Gaston
Adrlenne" hoorspel 9.30 Krontjong ensemble
9.45 Voordracht 9.50 Gram. 10.35 Strijk
11.00 Nieuws 11.15 Reportage oi gram. 11.25—
12.00 Gramofoonmuzlek.

Hilversum II 298 m. KRO: 8 00 Nieuws
Gram. 8 25 Hoogmis NCRV- 9.30 Nieuws
Gram IKOR: 10.00 „De Open Deur" 1
Ned. Herv. Kerkdienst 11.20 Indrukken Con
ferentie Commissie „Geloof en Kerkorde"
NCRV: 12.00 Geestelijke liederen KRO: 12.15
Kamerorkest en solist 12.40 Liet
12.55 Zonnewijzer 1.00 Nieuws 110 Lunch
concert 1.45 „De wereld van Sint Paulus'
2.00 Radio Philh. Orkest en solist 3.00 So.
praan en plano 3.25 Gram. 4.10 Katholiek
Thuisfront overal 4 15 Gram. 4 30 Vespers
NCRV: 5 00 Geref. kerkdienst 6.30 Klein koor
Orgelconcert 7.15 ..Twee koningen

Jerobeam I" 7.30 f

11.15—12.00 Gramofoonmuzlek.

Engeland. BBC. 330 m. 12.10 Critleken 1.00
Nieuws 1.10 Country Magazine 1,40 Gram,

2 00 Amusementsmuziek 2 30 Concertgebouw
Orkest 3.15 Causerie 3.0 Concertgebouw Or
kest 4.25 Lichte muziek 4.45 Boekbespreking
5.00 Voor de kinderen 6.00 Nieuws 6.15 Con
cert 7 00 Kamerorkest 7 45 Avonddienst
Llefdadlgheidsoproep 8 30 Hoorspel
Nieuws 9.15 Causerie 9.45 Dlsco-causerle
Strijkorkest 10.52 Epiloog 11.0011,03 Nieuws.

ENGELAND. BBC. 1500 en 247 n
Verzoekprogramma 1.00 Gev. program
„One minute please" 2.45 Intervli
gram. 3.45 „Film Musical" 4.15 Cone
Round Britain Quiz 5.30 Sportoverzli
Gram. 6.30 Hoorspel 7.00 Nieuws 7.3
muziek 8.30 Community hymn-singing 9.00
Gev. programma 10.00 Nieuws 10.15 Plai
10 30 Causerie 10 45 Orgel 11.15 Gram. 14.
Lichte muziek 11,56—12.00 Nieuws.

FRANKRIJK. Nat. Progr. 347 m. 12.
Gram. 1 00 Nieuws 1.20 Hoorspelen 3.20 Grai

3 30 ,,Lc Petit Faust", opera 5 00 G:

Gram. 9 20 Hoorspel
10.35 Solistenconcert

Klankbeeld 9.C
iet muziek 9 55 Gran
1.45-12,00 Nieuws.

in Den Haag moeten d'r verstand gebruiken en X

"Watje, r^r JhS!!0 wehdebwatrriiS ?nmiddelliik die slachterij laten ophouden Al die Het wordt later. Het uur, waarop men gewoon
ons ieger? Waarvoor hebben we de waterlinie levens zijn meer waard dan zo'n stukje landls zijn arbeid te beginneil) komt voor iedereen
Millioenen aan belasting zijn er uit ons geperst nDe heren in Den Haag zullen zeker hun ver- naderbii Zal men wel beeinnen? Dient het er
zou dat dan allemaal voor mets zijn. stand gebruiken en ons vaderland laten verdedi- gens toe? Het is waar men wordt hier niet ge-

evacueerd, maar men kan beschoten worden,
aaaa £>e grote weg, die naar het vliegveld voert, is
niet zo heel ver van Groenkerk verwijderd. Als
s bin- dje weg bestookt wordt, loopt men hier ook ge
laten vnar En pr Wan nncr vppI rr

„Elke dag oorlog kost nog meer millioenen. Een gen tot het uiterste."
mens moet zijn verstand laten spreken. Alles wat „o ja, meneer Harders? Vindt u dat
stuk geschoten wordt, kunnen we later betalen, van gezond verstand? Ik dan niet."
om maar niet eens te spreken van al die levens, „Wat zoudt u doen, als er iemand uw huis bin-

die nutteloos worden afgesneden." nendrong? Zoudt u hem zijn gang

i binnendrong, zou ik proberen, hem t

va'SnrvSaltJsterf"niTLtteloor^!"r S"lSL,. m«i«r Harder., dat, zou .it nietdoen. ""heVv™'

alle Nederlandse plaatsen doden. Er komen waar
schuwingen. Men moet niet zo bij elkaar blijven
staan. In de huizen is het minder gevaarlijk dan
buiten. In de kelders is het nog het veiligst.

„Laten we gaan ontbijten", stelt Harders de
zijnen voor.

Ontbijten? Eten? Wie heeft daar trek in.
„We moeten zo geregeld leven, als we kunnen.
Kom, Lien, help jij moeder even." Moeder ziet
grauw van angst. Ze heeft gestaan tussen een
groepje druk pratende vrouwen. O, die arme

Nutteloos! Dat woord blijft haken in Lien's
hart. „Het nutteloze is onkruid, dat ruk je uit."
De grote opruiming, die door een nieuwe oorlog
komen moest is begonnen.

„En als je dan denkt aan je eigen jongens, die
nu misschien al in het zand bijten..." Dat zegt
De Bruin. Wie had zulke woorden van hèm ver
wacht? En wat doet hij hier? Een boer, die on
der omstandigheden als deze zijn boerderij

I

OEN DE

VESTING VIEL

door D. MENKENS-v. d. Spiegel

waardelijke vrijlating
kelijk ter dood veroordeelde
Van Coppennolle.

uit te gooien, maar als er tien tegelijk de

laat... Zijn"*ógen zoeken vader. Ah, Lien begrijpt, deur in kwamen, liep ik de achterdeur uit. Voor jongens. Die arme mannen. In Polen gingen de

uit"de jongste wVreïdóoriog". aldus Reu- Als De Bruin iets moeilijks te verwerken heeft, een verloren zaak zou ik niet vechten. Nou u en tanks over lijkenstapels van wel vijf meter hoog-

ter. Zij protesteerden tegen de voor- komt hij altijd bij vader. Waarom zwijgt vader, dan ik weer." te. Zo kan het hier ook gaan. Vijf meter? Tien

nu er zoveel vreemds wordt gezegd? „Men heeft te doen, wat mogelijk is, dat meter en niets minder. Juffrouw De Graaf heeft

beschouw ik als plicht en ik twijfel er niet aan, het zelf horen vertellen.

„Meneer Harders" er is weinig van de zelf- of onze regering zal er ook zo over denken." Tussen haar dochters gaat mevrouw Harders

bewuste De Bruin in die stem. „Meneer Har- „Kijk, nou varen we in één schuitje. Het mo- het huis in. Ze kan bijna niet voort. Binnen ge-

ders, wat zegt u daar nou van? Had u dat ver- gelijke. Dat is prachtig. Als ze maar zó uitgesla- komen zakt ze in een stoel, staart wezenloos voor

wacht? En onze jongens..." pen zijn, dat ze niet het onmogelijke proberen zich uit.

„Onze jongens zijn in Gods hand, De Bruin, en gaan." „Moeder, moeder toch."

het vaderland is dat ook." Harders zwijgt. Onder dc omstanders wordt Geen antwoord.

„Ja, Ja", zucht De Bruin. Anderen mompelen lichtelijk gegrinnikt. De Bruin stapt op de fiets „Vader, kijk dan." Carla grijpt haar vader bij
ook woorden van instemming, maar de man, die en rijdt weg. Hier is ook geen raad of troost. Als de arm. „Moeder doet zo raar." Lien komt met
een directe overgave begeerde, zegt: „in Gods zelfs een Harders zich laat verslaan eau de cologne, Gré met een glas water. Moe
hand? Ja, dat zal wel. God regeert ten slotte de Welke raad of troost hij verwacht had, weet der reageert niet, houdt de kaken stijf opeen ge
hele wereld. Maar ik hoop, dat onze regering niet hij zelf niet. Er is oorlog. Er moet gevochten klemd.
gaat zitten wachten op wat God doet. De heren worden. Maar zijn twee jongens! „Moeder, drink eens."

Een Belgisch militair hof heeft giste
ren zestien dienstplichtigen wegens
„muiten" veroordeeld tot gevangenis
straffen variërend van drie maanden tot
drie jaar gevangenisstraf.

Zij behoorden tot de ongeveer zestig
dienstplichtigen, die verleden maand in
een '.egierikamip by Bergen in opstand
kwamen tegen de diensttijd van twee
jaar.

Middi

(gr pl.) 4.00 Gi

1. 324 m. 12.00 Radiojournaal 12.34
oncert 1 00 Nieuws 1 15 Gram. 1.30
2.00 „La Vastali
5.45 Sport 6.00 Sympho-

10,15 instrumentaal

solisten 11,00 Niet

Brussel 484 m. 12.08 Gram. 1.00 Nleu
1.10 Verzoekprogramma 2.30 Gram 4
Dansmuziek 5 00 Nieuws 5.10 Dansmuzl
6.00 Gram. 7.00 Godsdienstige uitzending 7
Nieuws 8.00 Gram. 8.15 Concert 10 35 Gra
10.50 Nieuws 11.00 Gram. 11.55 Nieuws.

Advertentie)

de beste tandpasta
die men U raden kan

MAANDAG 1 SEPTEMBER 1952
Hilversum I. 402 m. VARA: 7.00 Nieuws 7
Gram. 8.00 Nieuws 8.18 Gram. 9.00 Denk oi.
de bocht 9 15 Gram. VPRO: 10.00 „Voor d<

dag 10.05 Morgenwijding VARA: 10.20
M-1jf'"10 Gram. 10.50 Voor de
12.00 Accoordeon 12.33

Voor de kleuti

Voor het platteland 12*38"G".Labo:

P^"^1-00 Nle"ws 115 Voor de'middenstand
1.20 Orgel 1.45 Gram. 2.00 Voor de vrouw
2.15 Pianorecital 2.45 „De magische bruide
gom hoorspel 4.15 Gram. 5.00 Voor de Jeugd
5.30 Gram. 5.50 Militair commentaar 6 0C
Nieuws 6.15 Of am. 6.30 Parlementair over-
zicht; 6.40 Voor de Jeugd 7.45 Regeringsuit
zending: Ir W. R. Becker: ..De maisteelt Ir
1932 Nat. progr.: 8.00 Nieuws 8 08 Militaire
kapel 8.30 „Hampton Court, het paleis var
een Prins van Oranje", klankbeeld 8.50 Pro-
£enfde-orkcst 9.20 „De rebel", hoorspel 10.3C

Sport 8.23 Ge
Voor de zieker.
9.35 Gram. 10.00 Orgel

i Mar

1 tuinder 12.33 Orgelcoi

L00 Nieuws 145 Banjo-orkest 1.45 Gram. 2.00
Voor de Jeugd 2 35 Gram. 2.45 Vo<

i73 23 Planokwintet 4.00 Bijbel
lezing 4.30 Vocaal ensemble en solisten 5.00
Voor de kleuters 3.15 Lichte muziek 5 45
Regeringsuitzending: Dr C A O van Nleu-
wei??u^e: AsPecten van de Islam in Indo
nesië 6 00 Gram, 6.15 Sportpraatje 6 25 Voor
de mannen In grijs, groen en bi
Gram. 6,50 Gesprek met Ned d<
aan de Unesco-conf eren tie 7 00 NI.

Gram. 7.15 Reportage 7.30 Gram. 7 46 Radio
krant 8 0012.00,^Zle Hllven
Engeland. BBC. 330 m. 12.00 Hoorspel 12 30
Gev. programma 1.00 Nieuws 1 10 Concert
1.55 Cricketutslagen 2 00 Gram 3 00 Cricket-
uitslagen 2 00 Gram. 3.00 Critleken 3.45 Gev.
30 Interviews 5,00 Voor de kinderen
1.15 Sport 8.20 Causerie 6.30
progri

6.00 Nleui
Lichte mi
Philh. ork

ziek 3.45 Dansmuziek 4.
4.30 Hoorspel 5.45 Gra
6 45 Hoorspel

1.45 Voor de

8 00 Hoorspel 8.30

10.13 Actualiteiten 10.20 Liet

1.00 Voordra

11.1.

Lichte

inkrijk. Nat. Progr. 347 m. 12.00 Gram
.Xe Myosotis", operette 1 00 Nieuws
o-™ ';Pa Princesse Jaune". opera 1.58 Gram.
2.00 Nieuws 2.30 Hoorspel 4.00 Solistencon
cert 4.48 Gram. 6.30 Amerikaanse uitzending

n nn eihonie.orkest 9.50 Gram

■am. 11.45—12 00 Nieuws.

.00 Grar..
10.20 Conc<

31. 324 m. 11.45 Gram. 12.34 Voor de
wers 12.42 Gram. 1.00 Nieuws 1.15
2 00 Symphonie-orkest en solist 3.00
i.00 Nieuws 5.10 Lichte muziek 6.00
les 6.16 Gram. 6.30 Voor de soldaten
7.00 Nieuws 7.40 Instrumentaal ensemble.

soluten 8 30 Carlllonspel 9.00 Gram
Nieuw 'eUWS 10-13 °rgeIspel 10.53—11.00

issel. 484 m. 12 05 Amusementsmuziek
1.00 Nieuws 1.10 Gram. 2.00 Kamermuziek
2.50 Gram. 4,00 Amusementsorkest 4 25 Gram
1.35 Amusementsorkest 5.00 Nieuws 5 15
Dansmuziek 6.30 Gram. 7 00 Sopraan en piano i
ipel 9.00 Kamermuziek 10.00 Nieuws 10 10 I

Keik en School

BeroepingswerJc

Ned. Herv. Kerk

nvpnnmen naar Den Hoorn
i RhUn te Den

tot vicaris te Heer Abts-

kerke cand. H. W. Beunlnk te Rheden,
die deze benoeming aannam.

Geref. kerken

__r.n: te Tynje cand. H. v. d.

Plaat te Haarlem; te Appelscha cand. A.
Reen te Leeuwarden.

Kirchentag desavoueert
vredes-oproep

Dertig afgevaardigden op de Duitse
Kirchentag te Stuttgart onder wie oud
minister dr Gustav Heinemann, hebben
oproep tot de West- en Oost-Duitse rege
ringen gericht om niet tot herbewapening
r te gaan. De ondertekenaars betreu-

het dat het congres geen standpunt in

de kwestie herbewapening inneemt. Het
bestuur van de Kirchentag heeft zich van
deze oproep gedistancieerd en deze voor
barig genoemd. Volgens de president, dr
Von Thadden-Trieglaff, bevatte de op
roep niets nieuws en had het congres dit
onderwerp nog niet behandeld. Ook de
Duitse Evang. Raad, zo zeide hy wenst,
dat oorlog wordt voorkomen.

Ds Niemöller heeft zijn voorgenomen
bezoek en spreekbeurt op de Kirchentag
zonder opgave van redenen, definitief af
gezegd. Hij zou gisteren in Ulm hebben
gesproken.

Het congres heeft een boodschap gezon-
;n aan de regeringen van Oost- en West-
Duitsland waarin gevraagd wordt alles in
het werk te stellen tot vrijlating van de
Duitse soldaten die voornamelijk in Rus
land nog krijgsgevangenen zijn. I.

Dr Ehlers. de president van de West-
duitse Bondsdag, heeft in een toespraak iii
voor 35.000 mensen verklaard dat het Ij
verdrag van West-Duitsland met het
Westen voorlopig is. doch dat het een
goede politiek zou zijn indien 't de vrede,
vrijheid en welvaart voor tientallen jaren
verzekert. Hy drong sterk aan op ver
draagzaamheid bü verschillen van inzicht.

Boomstra zal zijn taak als i

Prof. dr W.

der T.H. "te Delft In 1
tuaentenaangeiegenheden met ingang vi
September beëindigen. Op 4 September z

het hoofdgebouw receptie zijn.

I

Mr dr R. H. Pos premier van
Suriname?

Volgens De Tel. wordt de Surinaamse I
vertegenwoordiger in Den Haag. mr dr
R. H. Pos, genoemd als ernstige candi-
daat voor de functie van voorzitter van i
de Surinaamse regeringsraad, als opvol-
ger van mr dr J. A. E. Buiskool

Toch is het zo!

de geweldige
n de Himalaya,
lifTt in Cervtraail-Azië 't gieheirnzdronlge
Thibet, waar zich een geheel eigen
politiek en godsdienstig leven afspeelt
dat zich sedert eeuwen heeft trachten
vry te houden van vreemde inmen
ging.

Ondanks het geringe contact met
de westerlingen, is ook Thibet en
vooral het leven ln de hoofdstad
Lhasa, door de spaarzame kenners
goed beschreven. Maar voor de niet
ingewijden blyft het een land van
kloosters, armzalige hutten, rondtrek
kende bedelaars die de hele lieve dag
„Om mani padme hum" roepen en
moeders die de kinderen met ranzige
boter insmeren.

Daar kan in deze voorstelling veel
waars zitten, maar men doet toch
goed niet al te veel te generaliseren.
Want ondanks de armzalige krotten,
waarin een groot deel der bevolking I
huist, wonen de leden der heersende I
klasse meestal in zeer geriefelijke I
huizen, waar des avonds het electrisch I
licht even helder brandt als by ons
in de huiskamer. Ja, wat de straat-
verlichting betreft was Lhasa reeds I
vóór de oorlog moderner dan Lon-I
den. In vele buurten van deze grote T
Engelse stad werden wij immers ge- I
troffen door het onzekere schynsel I
van de gaslantaarns, welke nog uit I
de vorige eeuw dateerden? Welnu, In I
Lhasa was dat 15 jaar geleden reeds I
anders; déór was alle straatverlich-1
ting toen electrisch.

Nu moet worden toegegeven, dat|
de Thibetanen nimmer de gasverlich*
ting hebben gekend, zodat zy by het
intreden van het electrische tydperk
ook niet met een verouderde appara-
tuur zyn blyven zitten. Maar met dat
al is het toch een prestatie, dat de^ f
Thibetaanse ingenieur Kusho Chango
Pa (die een Engelse opleiding had ge- de
noten) er destyds op verzoek van w
de Dalai Lama in geslaagd is de.iger
electrische stroom te voor-i;

stad

zien. Daartoe moest «p 10 km van^sse
de hoofdstad een electrisch kracht-N v
station gebouwd worden, waarvoor! lid
alle onderdelen op ruggen van last-lge l
dieren langs de bykans onbegaanbare^
Pa«?n van het Himalaya gebergte uir
Indië moesten worden aangevoerd.
Voorts dienden kabels te worden ge-I
legd en was het noodzakeiyk alle
voorzieningen te treffen die ook wij
by onze electrische installaties ken
nen. Wanneer dan nog bedacht wordtl
dat Kusho Chango Pa vrywel alle
werk ln z'n eentje moest opknai
omdat zy'n landgenoten van electricl-
teit net zoveel verstand hadden
een koe van een breiwerkje,
moeten we diepe eerbied hebben
het feit dat, ondanks het ongeduli
van de Dalai Lama. in de dertiger ja
ren het electrisch licht in het palei
lustig brandde, evenals in de wonir
gen der prominenten en op verschil
lende punten in de stad.

Alleen in de koudste maandeL
wanneer electriclteit het meest nodi|
is. weigert het lichtnet zyn diensten,
want dan is de waterstroom die de
centrale moet voeden, bevroren. Maar
dat kan Kusho Chango Pa niet hel
pen. Wat de electrieiteit betreft heeft s-
hy Lhasa toch tot een moderne stadlidboi
gemaakt.

Dat biedt ons tevens gelegenheid^
weer naar een ander onderwerp over*ert 1:
te stappen. Want een grote stad dui-sn wa
den wij vaak aan met de naam „me-,er H
tropolls". Maar wist U dat metropol!»
helemaal niet „een grote stad" bete- K0
kent, zoals we meestal denken? \bezo
Daarover Maandag. a thee

Nadruk verboden.