llkutpe geihscffe GTourant
Op jacht naar
een „witte ziel"
Het leven in Tripoli beheerst door
twintigduizend Italianen
Libye zou ze wel willen missen, maar
kan niet buiten hen
Ernestina Schultz op 104-jar.
leeftijd overleden
Extra-parlementair kabinet
weldra klaar
Wist U
Zware strijd bij bunkerheuvel
te Pan Moen Djon
Naar het einde
van de crisis
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1952
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie. Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.per kwartaal;
2.— per maand: 0.47 per week
ADVERTENTIËN: 0.18 per milimeter.
(Bij contract belangrijke korting)
Dri« «n dertigste Jaargang No 9509
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHR1STEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.5lut»uUc4K«ttlb>n
mjn furt la tegtcaspttt*
Waar de Arabieren spaghetti eten
(Van onze correspondent Alfred van Sprang)
TRIPOLI (Libye), Augustus
HET ouderwetse rijtuigje met het magere, bellende paard er voor rolt
langzaam onder de palmen van de statige Lungomare Badoglio in
de richitng van de binnenstad.
„Waarheen, signorevraagt de Arabische koetsier.
„Giaddat Idriss el Awal
De koetsier draait zich half om en kijkt me aan alsof hij nog nooit van
die straat gehoord heeft.
„Corso Vittorio Emanuele danprobeer ik.
„AhVittorio Emanuelereageert hij direct.
In de voorbije koloniale dagen heette de hoofdstraat van Tripoli Corso
Vittorio Emanuele. Nu Libye echter een eigen monarch heeft, heeft men
dat bordje verwijderd en er een nieuw met de naam van de koning van
Libye voor in de plaats gebracht. Het is echter nog zo nieuw, dat vele
Tripolitaners inclusief Libyers zelf de straat bij de oude naam blijven
noemen en de nieuwe niet eens kennen.
Zo ii
r meer.
Libye bestaat ten slotte pas zeven
maanden als een zelfstandig konink'
rijk. Het is sinds mensenheugenis
door anderen bestuurd, de laatste
dertig jaar door de Italiaanse fascis
ten. En zij hebben een krachtig stem-
De Koningin en het
jongetje
qP de redactie van de Corriere di
Tripoli veegt Guglielmo Riviello
voor de zoveelste maal het zweet van
zijn gezicht en vertelt: „Tjatk
ken de oude KoninginKoningin
Wilhelminain 1905 heb ik haar
ontmoet en ik zal het mijn hele leven
niet vergeten.... ik was toen acht
jaar en mijn vader was commandant
van de carabinieri in de buurt van de
Vesuviusen omdat ik typhus'had
gehad moest ik een poosje naar de
bergende eerste avond de beste
had ik het echter al te kwaad
heimweeen huilen en huilen tot
er een vreemde dame verscheen om
te informeren wat er aan de hand
wasen zheeft me toen in zo'n
vierkante aufo op hoge wielen, zoals
men in die dagen had, naar het dal
gebracht en bij mijn ouders afgele
verddie vreselijk overstuur waren,
want het was natuurlijk niet alledag,
dat een huilend Italiaans jongetje door
de Koningin van Nederland naar huis
gebracht werd, nietwaar...."
pel gedrukt op het leven in dit kolos
sale, uiterst dun bevolkte woestijn
land aan de Middellandse Zee.
Het is acht uur.
Het is nu druk in de Giaddat Idriss el
Awal: Tripoli's levendige winkelstraat
het hart van de stads De zon
onder en een lichte zeebries brengt wat
verkoeling na de schier-ondraaglijke,
vochtige hitte van overdag. Eerst nu
schijnen de mensen op straat. In drommen
slenteren ze over de gedeeltelijk door
galerijen overdekte torttoirs. De winkels
blijven laat open en hebben alle lichten
aan. Op de café-terrassen is geen tafeltje
vrij. In luchtige kleding lepelt men een
portie cassate: een populaire ijslekkernij
of drinkt een imitatie-orangeade. In het
midden van de straat mengen historische
koetsjes zich met het moderne verkeer
van stroomlijn-limousines en knetterende
scooters. En het is een internationaal pu
bliek, dat op straat is. In de eerste plaats
natuurlijk Arabieren, velen in Europese
costuiims en anderen in de dunne, zo
merse barracans als een opgevouwen
deken over de linker schouder, een kort,
kunstig bewerkt vest en een tarboesj op
het hoofd.
Wandelende mummies
T~lE vrouwen zien er uit als wandelende
mummies, van top tot teen gewikkeld
in witte gewaden met een smalle spleet
om te kijken waar ze lopen. Emancipatie
van de vrouw bestaat hier niet.
Er zijn ook opvallend veel negers: af
stammelingen van slaven, die oorspron
kelijk uit het binnenland naar de kust
gebracht zijn en volkomen in de sai
leving opgenomen zijn, evenals de restan-
tenu van een eens sterke Israëlietische
minderheid.
't Ongeluk in de Pyreneeën
Marchel Loubens in
grot begraven
Marcel Loubens, de 33-jarige grot-on
derzoeker, die tengevolge van een val
in de grot van Pierre St. Martin om het
leven is gekomen, is gisteren in deze
grot begraven.
Toen zijn vier collega's tot de slotsom
kwamen, dat het niet mogelijk was, het
stoffelijk overschot naar boven te bren
gen, bedekten zij het met een stapel gro
te stenen. Tevoren hadden zij de trouw
ring van Loubens' vingers genomen.
Hierop verdeelden zij de uitrustings
stukken. die zij naar beneden hadden
gebracht voor het onderzoek van een
onderaardse rivier, en maakten zich
klaar voor de tocht naar boven. De man
nen zullen met behulp van een lier naar
boven worden gehesen. Er zijn uitge
breide voorzorgsmaatregelen getroffen
om te voorkomen, dat de staalkabel op-
De Britse dagbladen zullen m i.
Augustus MEER PAPIER mogen gebrui
ken. De goedkope, populaire dagbladen
zullen met acht, de hoger geprijsde met
tien en de Times cn Manchester Guardian
met twaalf pagina's mogen uitkomen.
Het Europese element is buitengewoon
groot. De laatste acht jaar heeft Libye
onder een Brits militair bestuur gestaan
en velen van de ambtenaren zijn nu als
adviseur aan de Lybische regering toe
gevoegd. Het Britse leger en de Royal Air
Force hebben hier grote bases. Er is dan
ook een druk verkeer van zandkleurige
legervoertuigen in de stad. En na de
dienst komen vele Britse militairen (in
uniform en in burger) naar Tripoli om
zich te amuseren. Zij hebben er hun
eigen bioscoop, cantines en winkels. De
Amerikaanse luchtmacht heeft ook een
basis: een gewezen en sterk-uitgegroeid
Italiaans vliegveld een kilometer of zes
buiten de stad. Meer dan de Britten be-
invloeden ze het stadsbeeld: door hun
kleurige Hawaii-shirts, hun luxueuze
auto's en hun overdreven royaliteit w
mee ze schoenpoetsertjes, venters met
geurige trossen jasmijn en verkopers var
afzichtelijke, imitatie-oosterse kleden be
derven tot ongenoegen van de andere
buitenlanders. En ten slotte zijn er
natuurlijk de Italianen.
Weik van de Duce
rpRIPOLI staat onder hun invloed. Mus
solini heeft de stad laten bouwen
als een luxueus vacantie-oord voor
trouwe functionarissen en tegelijk als
propaganda voor het fascisme. Men heeft
daarbij niet op geld gekeken. Langs de
zee heeft men een majestueuze, kilo
meters lange boulevard aangelegd met
rijen decoratieve palmen, met schaduw
rijke plantsoenen en een stenen balustrade
sierlijke lantaarns van kunstsmeed
werk. In het hart van de stad heeft men
Imposante kathedraal opgericht. Vele
grote gebouwen van marmer met boog
vormige galerijen, ruime patio's en fon
teinen heeft men doen verrijzen. Het
ademt allemaal een uitgesproken ItaUaan-
sfeer. De meerderheid van de straiten
draagt nog steeds Italiaanse namen, al
heeft men de meest-karakteristieke (zoals
Corso Vittorio Emanuele, Corso Italo
Balbo en Via Ciano) nu andere namen
gegeven. Behalve Arabisch is Italiaans de
voertaal. Overal klinkt het en alle vol
wassen Arabieren spreken het. Officiële
mededelingen verschijnen in het Arabisch
en Italiaans (tegenwoordig ook in hel
Engels). Verkeersaanwijzingen eveneens
De opschriften van winkels, aanplakbil
jetten, bioscoopreclames, de menu's ir
de restaurants: het is allemaal in hei
Italiaans. De kiosken verkopen meei
kranten en tijdschriften in het Italiaans
dan in het Arabisch. Politie-agenten, tele
fonistes. aapjeskoetsiers, ambtenaren op
het postkantoor, schoenpoetsers: ze spre
ken stuk voor stuk Italiaans. De restau
rants serveren de Italiaanse keuken er
spaghetti is ook voor veel Arabieren de
basis van het dagelijkse menu. Het leven
is eigenlijk heel weinig veranderd
danks het einde van het koloniale regiem.
(Zie vervolg op pag. 2).
Onder de honderden die zich gisteren voor het Paleis Lange Voorhout ver
drongen om de ontvangsten van de ambassadeur van Zuid-Afriaa en de gezan
ten van Ethiopië te zien bevonden zich Prins Aschwin (geheel links), broer
van Prins Bernhard, en zijn echtgenote (rechts).
Oudste inwoonster van
uit Eibergen, is
IN NIJMEGEN is in de gezegende
leeftijd van ruim 104 jaar over
leden mejuffrouw Ernestina Schutz,
die enige tijd de oudste inwoonster
van Nederland is geweest. De oudste
Nederlandse is thans voor zover
wij kunnen nagaan de weduwe
Chrisse Karnebeek-Backs uit Eiber
gen.
Mej. Schultz was geboren Poolse, doch
verliet reeds op jonge leeftijd haar vader
land. Op 85-jarige leeftijd werd zij opge
nomen in het tehuis voor Christelijke
ouden van dagen Levensavond op Berg
Dal bij Nijmegen. Zij werd op 12 Juli
jl. 104 jaar.
Opnieuw is nu een vrouw de oudste
van alle Nederlanders: Chrisse Kar-
n e b e e k uit Eibergen, die op 2 October
1849 werd geboren en dus thans ruim 102
jaar oud is. Chisse-meue, zoals men haar
emt, woont vlak bij dè Duitse grens,
Holterhoek. Sinds 9 Maart 1922 is zij
reeds weduwe. Zij is nog kras en breit
nog aardig wat steken iédere dag.
Na haar volgt in ouderdom mévrouw
J. J. de Calonne-Meister, Laan
van Meerdervoort 340 in Den Haag, die
slechts ruim eèn maand jonger is dan de
weduwe Karnebeek-Backs; zij werd op
11 November 1849 geboren
Ook de derde is een vrouw: Maaike
de Vrie s-K i n g s m a, wonende te G
kerk in de Friese gemeente Tietjerkstera-
deel. geboren op 15 Februari 1850.
Nummer vier pas is een man: Keim-
ons land, Chrisse-meue
thans 102 jaar
p e P i e r s uit Sneek, die op 26 Decem
ber 1850 geboren is en dus nog 102 moet
worden.
Onderzoek tegen Dordtse
bankdirecteur
De justitie te Dordrecht heeft een on
derzoek ingesteld naar de gedragingen
J. H. N., directeur van het bijkan
toor Dordrecht van de Amsterdamse
Bank. Dit onderzoek aldus de Justitie
heeft geen betrekking op aangelegen
heden die deze bank zouden raken. De
heer N. is niet in arrest gesteld. Het
onderzoek duurt voort.
Wordt mej. Tjeenk Willink (Arb.) eerste
vrouwelijke staatssecretaris
(Van onze parlementaire redacteur)
KABINETSFORMATEUR mr Donker heeft de indruk, zoals wij reeds in
een deel onzer editie meldden, dat mogelijk is de vorming van een
extraparlementair kabinet, waarin personen, behorende tot vier partijen,
zitting hebben. Dit deelde hij gisteren in de namiddag mede. Voordien
had hij H.M. de Koningin op de hoogte gebracht van de stand van zaken.
De formateur vermoedde echter, dat de besprekingen over de bezetting
van verschillende posten nog wel enkele dagen in beslag zouden
daat. vrtoeft op het ogenblik in het bui
tenland.
Onzekerheid is er verder nog steeds
Deze besprekingen over de nog reste
rende posten hebben intussen voortgan:
gevonden. En inmiddels is de formateur
blijkbaar besprekingen gaan openen
de bezetting van de staatssecretariaten.
Wat de ministerszetels betreft: de for
mateur ontving gisteravond ir J. B. G. M.
Ridder de van der Schuercn, die kenne
lijk gevraagd is voor Buitenlandse Zaken
Ridder de van der Schueren. die 53 jaar
oud is. is commissaris van de Koningin
in Overijssel. Het schijnt nu wel vast te
staan, dat prof Beaufort geen minister
zal worden. Maar ook drs Speekenbrink
moet hebben laten afweten. Er blijft te
dezen aanzien dus nog altijd onzekerheid.
Mr Blaisse, een andere genoemde candi-
Militair op weg gedood,
ander verdronken
Vier gewonden bij botsing
te Zaandam
Twee militairen werden gisteren eri
stig gewond, toen zij in Utrecht met hun
motorrijwiel in botsing kwamen met
vrachtauto. Een van hen, de 21-jarige
M. J. L. M. uit Schiedam, is kort
daarna overleden. Voor het leven van dt
ander, de 22-jarige A. J. de G. uil
Utrecht, wordt gevreesd.
De Zaandamse verffabrikant Oos-
terveld liep gisteren een hersenschudding
op, doordat hij op de weg Amsterdam
Zaandam met zijn auto op een tegenligger
inreed. De bestuurder van de tegenlig
ger, de Amsterdammer Van Asperen,
kwam er vrij goed af, maar zijn passa
gier, mevr. Keyser uit Amsterdam, kreeg
een heupontwrichting en verwondingen.
Haar 6-jarig dochtertje is aan de gevol
gen overleden.
De 21-jarige militair van de Lucht
strijdkrachten W. A. van Staveren uit
i r 1 e m is gistermiddag aan het
strand in Zandvoort verdronken.
een timmerbedrijf aan de Corn. Fre-
derikstraat te Leeuwarden is dezer
dagen de zoon van de eigenaar, de heer
Van der Weide, door een neerstortende
stellage met hout getroffen en overleden.
Stoffelijk overschot van
ds Janzen gevonden
Omlaag gestort van 300 meter
hoge rots
Een Oostenrijkse berggids heeft gis
termiddag het stoffelijk overschot van de
sinds 7 Augustus jL vermiste ds H. Jan
zen uit Tubbergen op een berg, ten
Noorden vna Innsbruck, gevonden. Het
lijk lag aa nde voet van een driehonderd
meter hoge rots. Gebleken is dat de pre
dikant van deze rots omlaag is gestort.
Hij moet op slag dood zijn geweest Het
stoffelijk overschot was door de val zeer
verminkt.
Ds Janzen was op 7 Augustus jl. zon
der uitrusting of stok en op lage schoe
nen voor een bergtocht vertrokken.
Het stoffelijk overschot is door een
reddingsploeg geborgen.
DAT mr A. de Vries, red. buitenland
van de NRC, hoofd nieuwsvoorziening
wordt van de directie Voorlichting Bui
tenland van het min. van Buitenl. Zaken.
DAT de regen, die in Maassluis en Maas
land gisteravond 'n deel van de huizen on
der water zette en de straten in beken ver
anderde, in Berlicum enkele noodwonin
gen tegen brand behoedde door een bran
dende hooimijt te blussen.
DAT in Mei door brand ruim 2,2 min
schade is aangericht in ons land. tegen
2,9 miMioen in April en 1,8 min in
Mei 1951.
DAT de Bossche raad besloot met he*
opruimen van een groot aantal krotwo
ningen zo spoedig mogelijk te beginnen,
DAT van 15 tot 27 September m de
Volkshogeschool Overcinge te Havelte
(Dr.) een cursus voor jonge Nederlan
ders wordt gehouden over „Hoe staan
wij in ons werk en de maatschappij?"
DAT 24 Amerikaanse plattelandsjonge
ren Woensdag voor een bezoek van 6
dagen in Den Haag aankomen en Don
derdag een druiventeeltbedrijf in Honse-
lersdijk bezichtigen.
DAT de Hilversumse dierenarts E. S..
die clandestien een nieuw huis liet bou
wen toen hij toestemming had gekregen
voor de bouw van een laboratorium tot
800 boete is veroordeeld.
betrekking tot Justitie en Binnen
landse Zaken. Het heeft er veel van of de
formateur voor de eerste post iemand op
het oog heeft die niet terstond bereikbaar
Vandaar, dat hij maar vast met de
staatssecretariaten begonnen is. Of orof.
Beel op Binnenlandse Zaken komt is ook
nog niet duidelijk.
Wat de staatssecretariaten aangaat: de
formateur heeft gisteren gesproken met
dr A. A. van Rhijn van Sociale Zaken,
J. M. L. Th. Cals van Onderwijs, en
mr. F. J. Kranenburg van Oorlog.
Ook had hij een gesprek met mej. mr. M
Tjeenk Willink, lid van de Eerste Kamer
>or de P.v.d.A.
Dit laatste gesprek heeft terstond de
gedachte gewekt dat mej. Tjeenk Willink
staatssecretariaat is aangeboden
aan het departement van Sociale
Zaken. Zij zou daarmede de eerste
elijke staatssecretaris worden. Maar
at haar is aangeboden is ook al
onzeker. Wordt zij opvolgster van de heer
Rhijn of van de heer Muntendam?
1 benoemde gezant van
Ethiopië in Nederland, de heer
Abebe Retta overhandigde gisteren
zijn geloofsbrieven aan H. M. de
Koningin. Vóór hem ontving H. M.
de ambassadeurs van Zuid-Afrika,
kolonel Van Hoogenhout.
Geen Oostenrijks vredesverdrag
Westelijk plan door
Russen verworpen
De Sowjet-Unie heeft de Westelijke
voorstellen voor een verkort Oostenrijks
Staatsverdrag verworpen. Het Westen
beoogde Oostenrijk op korte termijn
zijn onafhankelijkheid te herstellen.
In Maart werden deze voorstellen te
Moskou ingediend. Zij hielden een uit
acht punten bestaand verdrag in, ter
vervanging van het oorspronkelijke, uit
meer dan 50 artikelen bestaande, ver
drag, waarover de „Grote Vier" in de
afgelopen vier jaar geen overeenstem
ming hebben bereikt.
Op 9 Mei hadden de Verenigde Staten.
Engeland en. Frankrijk op beantwoor
ding van deze voorstellen aangedrongen
Het verzoek is (11 Augustus) herhaald.
Het antwoord op het verzoek van Maan
dag is volgens Londen se waarnemers
rassend snel gekomen.
Het verluidt volgens A.P., dat nog
slechts een samenvatting van de Sowjet-
nota in Londen is ontvangen. De' vol
ledige, lange tekst zou vele der Sowjet-
argumenten herhalen, die reeds op de
laatste bespreking der plaatsvervangers
over een verdrag met Oostenrijk,
Januari te berde werden gebracht.
Sowjets stelden toen bespreking van
ontwerpverdrag afhankelijk van een
sprefcing van de toestand in Triest.
Dat is een van de vragen waarop i
komende dagen het antwoord wel bekend
zal worden.
Na 14 maanden maichandeien
Aan zijde der Noordelijken vielen na 7 maanden
reeds 3014 doden en gewonden
DE BESTANDSBESPREKINGEN op Korea vlotten niet, maar zwaar ge
vochten wordt er wel. De Chinezen, ter sterkte van een bataljon, deden
voor de zevende maal een hevige aanval op het belangrijke strategische
punt, dat in West Korea de „bunkerheuvel" wordt genoemd. De Ameri
kaanse mariniers vochten als leeuwen en wierpen de Chinese aanvallers
terug. Alleen bij dit punt zijn in een week tijds, in totaal reeds 3014 doden
en gewonden te betreuren. Partijen betwisten elkaar hardnekkig het bezit
van deze heuvel bij Pan Moen Djon. Vanuit de lucht worden de aanvallers
steeds bestookt met bommen, raketten en napalmgelei.
Ook elders hevige gevechten. Zo is een Het State Depratment staat op het
Noordelijk ravitailleringscentrum te
Tsjoenghwa, ten Zuiden van Pjongjang,
door Geallieerde bommenwerpers zwaar
bestookt en in vlammen achter gelaten.
Radio Seoel had de burgers tevoren ge
waarschuwd, zich in veiligheid te stellen.
Vliegers van Amerik. „Sabre"-straal-
jagers, die patrouillevluchten boven
Noord-Korea uitvoerden, hebben reeds
sinds dagen geen „Mig-"-toestellen meer
waargenomen.
Wat de bestandsbesprekingen betreft,
dus de kansen op een wapenstilstand, het
volgende: De premier van Noord-Koera,
Kim II Soeng, heeft verklaard, dat zijn
egering wel bereid zou zijn een wapen
stilstand te tekenen, maar dan moet uit
de overeenkomst niet blijken, dat de
Amerikanen de „overwinnaars" zijn en
de Noord-Koreanen en Chinezen de „ver
liezers". Zulks had Kim II Soeng door
radio-Pjongjang doen uitbazuinen. Het
Amerik. min van Buit. Zaken ziet in deze
communistische ontboezeming „geen
Reeds kwamen in Italië
1400 kinderen om
Door te spelen met munitie
Een 9-jarige Italiaans jongetje is gis
teren bij Catanzaro om het leven geko
men, toen een granaat, die het gevonden
had, in zijn handje ontplofte. Zijn broer-
':e, dat toekeek werd ernstig gewond
Meer dan 1400 kinderen zijn na de
oorlog in Italië het slachtoffer geworden
in overgebleven munitie.
In Nederland kwamen in 1950 en
151 tengevolge van ontploffende muni-
i in totaal 22 kinderen om het leven.
standpunt, dat als Kim II Soeng
kelijk, verstandig voorstel heeft, hij daar
maar mee op de proppen moet komen te
Pan Moen Djon, waar de onderhandelin
gen nu reeds14 maanden aan de gang
(Advertentie)
Wisselend bewolkt
Tot morgenavond verwacht
i De Bilt: Wisselende bewol-
king met vannacht nog spo-
radisch onweer, maar mor-
i gen slechts enkele verspreide
regenbuien. Matige, tijdelijk
vrij krachtige wind tussen
Zuid en West. Ongeveer de
zelfde temperaturen. (Opge-
i tien uur).
(Advertentie)
BLIJKENS de mededeling van de for
mateur kunnen we thans toch wel
binnen enkele dagen een kabinet tege
moet zien. Het gaat nu nog om de be
zetting van enkele posten. Dit ligt geheel
in de lijn van hetgeen wij de afgelopen
dagen reeds hebben gemeld- Wij meenden
op grond van de ons ter beschikking
staande gegevens te kunnen aannemen,
dat de formateur was aangeland in het
stadium van de laatste keuze der per-
Uit de mededeling van de formateur
blijkt verder, dat het kabinet, dat wjj
mogen verwachten, een extra-parlemen
tair kabinet zal zijn. Er is de laatste jaren
heel wat geschreven over het onder
scheid tussen parlementaire en extra-
pa rl---.ientaire kabinetten. De naam
geving is ook niet duidelijk.
Elk kabinet heeft behoefte aan de
steun van het parlement. Zonder die
steun is in onze parlementair-constitutio
nele monarchie een kabinet nu eenmaal
niet mogelijk. In die zin is elk kabinet
parlementair.
Toch is er wel onderscheid. Het komt
hierop neer dat extra-parlementaire kabi
netten geen formele binding hebben aan
fracties uit de volksvertegenwoordiging.
En zulk een kabinet zullen wij. naar de
mededeling van de formateur, thans
TVTu mag het wel bekend heten, dat
•*-te onzent vooral de P.v.d.A. de voor
keur geeft aan parlementaire kabinetten,
dat zijn dus kabinetten, die wel een for
mele binding hebben aan fracties uit de
volks vertegenwoordiging. Niet voor niets
is in de eerste periode van de huidige kabi
netscrisis naar een parlementair kabinet
gestreefd. Men is van oordeel, dat een
parlementair kabinet een stabiele poli
tiek bevordert en dat in het bijzonder
een parlementair kabinet een krachtig
bewind mogelijk maakt-
Intussen beeft de geschiedenis wel ge
leerd. dat men de waarde hiervan be
paald niet mag overdrijven en dat
anderzijds ook bij een extra-partemen
tair kabinet, dat dus rechtstreeks steunt
op de fracties, een krachtig bewind zaer
wel mogeljjk is. Het is voorts wel
duidelijk, dat vooral bij een extra-parle
mentair kabinet de eigen verantwoorde
lijkheid der regering en de eigen verant
woordelijkheid der volksvertegenwoordi
ging beter tot haar recht komen dan bij een
parlementair kabinet, waarin de binding
tussen regering en volksvertegenwoordi
ging dwingend kan worden, zó dwingend,
dat ze zekere spanningen oproept. De
jongste geschiedenis is daar om het te
bewijzen. Een extra-parlementair kabi
net kan tegenover die spanningen een
heilzame remedie i
"TEN extra-parlementair kabinet wordt
het dus. Wij zullen dat op gezag van
de formateur moeten aannemen. Het zag
toch naar uit, dat het slechts voor een
deel extra-parlementair zou worden en
het overige deel parlementair,
is immers zo een en ander bekend
geworden over besprekingen, welke de
formateur heeft gevoerd met een aantal
gezaghebbende leden van zijn eigen
fractie, met wat wel genoemd is de
;r circle" van zijn partij. Dat heeft
al verwondering gewekt en het moest
ook wel afsteken tegen de strikt formele
houding van dr Drees als formateur, die
tijdens zijn formatiepogingen de afstand
tot zijn eigen fractie heeft bewaard.
Het lijkt on6 voor de zuiverheid van de
verhoudingen niet overbodig, zo de for-
lateur later nog eens de gelegenheid
il benutten om over dit punt het donker
te doen verdwijnen. Een mededeling op
zichzelf, dat het nieuwe kabinet een
extra-parlementair zal zijn, achten wij
wel van waarde, maar ter wegneming
van onze bedenkingen toch niet af-
Ook de K.V.P. heeft deze week ver
gaderd. Voor wat deze partij betreft,
menen wij uit de mededeling van de
fractievergadering van deze partij te
kunnen concluderen, dat het overleg
voornamelijk een informatief karakteT
zal hebben gedragen. Een formele band
tussen kabinet en fractie is hier in elk
geval niet gelegd.
TNTUSSEN, al wordt het dan een extra-
1 parlementair kabinet zonder recht
streekse binding aan de fracties, wij
moeten aannemen, dat het op een belang
rijk punt toch sterk aan een parlementair
kabinet herinnert. Dat is het program.
Wij veronderstellen, dat het program van
mr Donker als formateur gelijk is geble
ven aan dat van de heren Drees en Beel.
Zoals bekend, had laatstgenoemd pro
gram de instemming verworven van vier
fractieleiders, dezelfden uit wier partijen
formateur Donker zijn ministers gekozen
heeft of nog kiezen zaL
Nu willen wij de betekenis van zulk
:n program niet overschatten. Het is
tar zijn aard in vage bewoordingen ge
steld en bet is wel gebleken, dat bj
ereenstemmi n g over het program nog
allerlei moeilijkheden kunnen rijzen.
Toch is een program ook weer niet
waardeloos. Cher dat program is dus nu,
zy het in vorige stadia van de hu-dige
crisis, overeenstemming bereikt. Maar
dan herinnert in dit opzicht het extra
parlementaire kabinet van straks ook
aan parlementaire kabinetten.
Wfl
^AAROM wij dit opmerken? Omdat
wij hierin een winstpunt menen te
mogen zien. Wy willen gaarne hopen,
dat het kabinet, waaraan de formateur
thans nog werkt, goede kwaliteiten van
extra-parlementaire en van parlemen
taire kabinetten zal verenigen.
Wij hopen, dat het een stabiel en krach
tig bewind zal kunnen vo ren en dat het
op zijn creditzijde ook zal kunnen
schrijven een ontspanning in de wel eens
gespannen geraakte poLtieke verhou
dingen.
Aan dit alles hebben land en volk be
hoefte. Wij hopen dit dee te meer, omdat
bij de huidige formatie ook wel een en
ander te zien is gegeven aan behoud
zucht en gevoeligheid voor prestigeverlies
andere dingen meer. waarover we
bepaald niet kunnen roemen. Ook daar-
zal bij gelegenheid toch wel eens
iet, gezegd moeten worden.
ZON EN MAAN.
Zondag: zon 5.27-20 00; maan 1-34-18 56
Maandag: zon 5.29-19.58; maan 2 4$.
19.17 uur. Op 20 Aug. N.M.
