Waar honderd millioen schapen
geschoren moeten worden
Elk jaar levert het Australië negen
billioen gulden op
Oude Leidse meesters komen nog
eens naar de Sleutelstad
Lucas van Leyden, Jan Steen en
Rembrandt met Saskia
Victoria Regina, troetelkind van
Leidse hortulanus
Kleine erwt - machtige plant met
schone bloemen - afsterving
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
DINSDAG 12 AUGUSTUS 1952
De wol-„oogst" wordt binnengehaald
(Van onze correspondent in Australië, Leo 't Hart)
Dezer dagen zijn in Australië de boeren en hun knechten uitgereden om
hun schapen bijeen te brengen; de tijd is aangebroken dat de wol-oogst
wordt binnengehaald. Hetgeen, wat de drukte betreft, zoiets is als de
hooibouw voor de Nederlandse boer.
Meer dan honderd millioen schapen moeten in de komende maanden
van hun kostbare vacht worden ontdaan. Daar wordt een stuk wereld
vermaardheid van Australië „bijeengeknipt".
Denis, de leider van onze expe
ditie, verstaat zijn vak best. Hij
heeft met zijn helpers en drie
honden al heel uiat keren de
kudde bijeengebracht
Op de jongste „Easter-show" in Syd
ney, werd een ram verkocht voor de prijs
van 4410, zo ongeveer £40.000. Ik heb
deze ram, die een wereld-recordprys op
bracht, gezien maar ik kan er eerlijk
gezegd het geld niet af kijken.
Het was een lopend stuk wol. Doch
juist daarin scheen de waarde van het
dier te zitten, hoewel er ongetwijfeld ook
nog wel andere kwaliteiten bij zullen
komen! Laat ik er bij vertellen, dat boer
F E. Gall van Yarraldeel Station in Wal-
gett, die de ram kocht, twee jaar geleden
voor f 30.000 zulk een dier kocht, dat zes
maanden later stierf.
Op de rug van het schaap
Men zegt wel dat in Australië sinds de
kolonisatie op de rug van het schaap
wordt gereden, in figuurlijk-financiële
betekenis. Schapen leveren Australië
ruimweg per jaar voor een billioen
pound aan wol op.
Daarin zitten wel enige „ups and
Breng wol mee naar het
land van de wol
rprANNEER ge naar Australië gaat
emigreren, breng dan uw wollen
dekens en textielgoederen mee. Want
in dit land van de wol zoekt men te
vergeefs naar goede en niet dure wol
len artikelen, zo vertelt onze Austra
lische correspondent in dit artikeL
downs", want de wereld-recordprijs van
340 pence per lb (pl.m. f 10 per pond) in
Februari 1951 vindt zijn tegenhanger in
de 20 pence welke in 1931 werd gezonden
aan een farmer in Condobolin voor zijn
twee balen wol....
Het Australische gouvernement pikt uit
de schapen-voerbak een aardig graantje
mee, een bepaald aandeel in de opbrengst,
in het afgelopen jaar ruim 60 millioen.
Daar rijden dus heel wat Australiërs
mee op de rug van het schaap en de
huidige .scheertijd;' is dan ook van na
tionale betekenis.
Honderd millioen
Men beschouwt in Australië één der
eerste kolonisten, kapitein McArthur, als
de pionier voor de schapenteelt. Hij
kocht uit de beroemde kudde van Koning
George III in Engeland drie fokdieren,
wélke hij naar Australië overbracht. Door
kruisingen o.a. met de beroemde Merino-
schapen, heeft men ln de loop der jaren
een schaap gekregen, dat een gemiddelde
wol-opbrengst heeft van 3,5 kg per jaar.
De dikte van deze wol varieert van 0.015
0.05 mm met 412 kronkelingen per
cm. één van de beste kwaliteiten,
wolhaar kan een lengte van 350 mm krij
gen. Met meer dan een billioen pond per
jaar, levert Australië ongeveer een vijf
de van de wereld-wolproductie.
Intussen zijn de drie schapen van 1
tein McArthur „uitgedijd" tot een familie
van ruim 120 millioen. welk aantal door
droogten enz. het afgelopen jaar tot 100
millioen is verminderd.
Vooral sinds men in 1820 kans zag eer
doortocht te vinden door de „Blue Moun
tains" en daardoor uitgestrekte vlaktci
voor het schapenhouden werden openge
legd, nam het aantal „graziers" zals met
de schapenhouders noemt, snel toe.
Toch is het aantal „stations" met meer
dan tienduizend schapen niet zo groot
meer als vroeger; van de ruim 100.000
graziers in Australië hebben 75.000 kud
den met minder dan 1000 schapen. Nog
wel een aardig koppeltje.
In korter tijd dan de kapper nodig
heeft U te scheren is een schaap ge
schoren.
Zoals ik op „Yerrow-Stud", in de buurt
van Gongalgan zag, doet men daar pre
cies zeven minuten over.
Op deze boerderij hadden de veertig
scheerders 9300 schapen onder handen er
ik kan U verzekeren, dat het er vliegens
vlug toe gaat.
Uiteraard gebeurt het scheren elec-
trisch met een soort tondeuse. Men be
gint aan de buik van het dier en
goed scheerder maarkt er één stuk
zodat hij later het schaap op de grond
kan uitleggen!
De „scheerploeg" trekt door een groot
deel van het land. Zoals ik in een vorig
artikel vertelde, heb ik Nederlandse
emigranten aangetroffen, die zich snel
het nieuwe beroep hadden aangemeten,
en al scherend rondgaan. Men heeft een
eigen kok in de ploeg, die zorgt voor
proviandering etc. en op de vrachtwagens
voert men tenten mee voor noodgevallen.
Want meestal slaapt men in de schuren
op de boerderijen-
Op de schapenvangst
Men heeft in Australië van die ^heep-
stations", die een oppervlakte beslaan
van een Nederlandse provincie. Waar
een eigen vliegveldje en kortegolfzender
ter beschikking heeft. Uiteraard heeft
Waar horen en zien vergaan
„Conservenblikje" voor 33.000 m3 gas
te Leiden in aanbouw
Gelaste gashouder eerste in zijn soort
Op 280 betonnen heipalen rust aan de rand van Leiden een ijzeren „bakje", waa
ln 13.000 kubieke metera water zullen worden gedaan. Het gev al staat op het
terrein van de gasfabriek en het is de derde gaahouder-in-aanbouw, de grootste,
die de Sleutelstad zal bezitten. Op 1 December, als de levering van kraakgas gaat
beginnen, moet deze enorme tank, die 33.000 kubieke meter gas zal kunnen be
vatten, gereed zijn.
De bijna 300 palen, die men in drie
weken tijd in een terreintje van 16.000
vierkante meter heeft geheid, zijn niet
overdreven. Alleen het water, dat acht
•meter hoog komt te staan, weegt al 13
millioen kilogram en daar komt dan het
gewicht van de drie telescoperende seg
menten, die van dik plaatijzer zijn, nog
b«.
Bovendien wordt bij de bouw rekening
gehouden met een eventuele uitbreiding.
Mocht de gashouder in de toekomst te
klein blijken, dan kan men er altijd nog
een vierde kuip bovenop zetten, waarmee
de totale inhoud op 45.000 kubieke meter
kan worden gebracht.
In de wand van de kuip, die het water
zal bevatten en die thans negen meter
ihoog is, heeft men slechts één mangat
open gelaten. Kruipt men hier doorheen,
dan kan men het „lied van de arbeid"
eerst goed horen. Eén klap met een ha
mer op het ilzer dreunt daar vele malen
versterkt door tot diep in de hoofden
van de bezoekers. Het onderste deel van
de gashouder is een enorm klankbord, dat
het verblijf daar niet bepaald aantrek
kelijk maakt.
Gelukkig voor de mannen, die aan
de gashouder bouwen, Is dat er niet
één klinknagel aan te pas zal komen.
De Ned. EI eet rol asch-Maatschappij
last alle „doeken" dit zijn de ijze
ren platen aan elkaar, maar zon
der een enkele hamerslag kan ook
dit niet gebeuren. Inmiddels zal deze
geheel gelaste gashouder de eerste
ln zijn soort in ons land zijn.
De fundering van de gashouder heet
ln vaktermen een paddestoel-fundering.
De palen hebben een verdikt boveneind
en deze verdikkingen zijn onderling ver
bonden Zodoende heeft de vloer geen
balken, maar is één grote betonnen plak.
Tussen deze vloer en de onderkant van
de ijzeren gashouder zit een drie centi
meter dikke asfaltlaag, die de roestvor-
ming moet tegengaan.
Als de gashouder is afgebouwd, contro
leren de arbeiders de gasdichtheid op
dezelfde wijze als de gasfitter het doet,
wanneer men thuis een lekje vermoedt:
zij gaat alle gelaste naden langs met de
zeepsopkwast.
men ook heel wat kleiner stations,
„Yerrow Stud" b.v. beslaat toch altijd nog
3000 hectaren.
Vandaar dat met paard en hond op de
„schapenvangst" wordt gegaan. E
een merkwaardig karwei, want nie
leen dat 't op de onafzienbare vlakte niet
eenvoudig is een enkel verdwaald schaap
op te sporen doch daar zitten er ook tus
sen allerlei struikgewas en achter
bergruggen.
Nu verstaat „Denis", de leider van
expeditie zijn vak best; hij heeft meit zijn
helpers, beschikt hij ook over drie hon
den, waarvan Black Boy bijzondere lei
ders-capaciteiten bleek te bezitten. Maar
Denis, de „stockman" zoals men hem
noemt, haalt zijn schapen overal vandaan.
Ik heb hem bewonderd om het gemak
waarmee hij in het zadel zit als 's avonds
thuis m een gemakkelijke stoel. Want, al
krijg je op den duur genoeg Australische
flair in het paardrijden, de „zit"
cowboy krijg je nimmer.
In grote groepen worden de schapen
huis gebracht en dan zijn ze 1
de scheerders. Ze grijpen schaap
schaap; de wol-stapel groeit aan. De n
het vak sorteren de wol i
kleur, kwaliteit en andere eisen. Dan
worden er pakken van 150 kg
perst, die later door trucks naar 't dichtst
bijzijnde station of haven worden
voerd. Een afstand van soms honderden
mijlen. Iedere scheerder „plukt de dag",
dat wil zeggen, van de vroege morgen
>t aan het vallen van de de avond gon-
:n de apparaten.
Voor een kwartje geschoren
Al naar gelang de handigheid, kan
scheerder honderd tot twee honderd scha
pen per dag „onder het mes" hebben
door die snelheid kost het scheren slechts
9 12 pence (plm. 2536 ct) per schaap!
Maar het is een zwaar werk en ik kan
e voorstellen dat onze Hollandse
scheerders zeiden liever tien mai
één schaap te scheren. Doodvermoeid
rollen de mannen des avonds op hun bed.
Niettemin, eerst wordt bij gitaar en har
en heel programma van be
faamde liederen gezongen en de gezellig
heid maakt dat het later wordt dan
de harde arbeid eigenlijk veroorlooft
Op de farm houdt men van de jaar
lijkse afwisseling in het weinig variërend
bestaan van iedere dag.
Nu zitten we hier dus binnenkort met
:n billioen pond wol, maar het zal U
vreemd in de oren klinken, dat mijn
heel erg blij is enige Hollandse
merk-wollen dekens naar Australië te
hebben meegenomen! Adspirant-emigrant
volg dit voorbeeld. Want .ondanks
billioen pond wol hebben we hier n
slechte en dure wollen dekens en
veel betere andere wollen goederen.
Er zijn in Australië slechts 122 spinne
rijen. Om de één of andere reden heeft
in de spinnerij niet ver gebracht;
vermoedelijk mankeren de machines.
Amerika, Engeland en Frankrijk
ken méér Australische wol dan dit 'and
zelf doet. Wie meent dat spinners hier een
grote toekomst hebben, begaat een mis
rekening, zoals ik reeds van enkele Hol
landse spinners o.a. uit Tilburg en Breda
hoorde.
Men heeft onlangs zelfs bescherming
gevraagd tegen de Engelse import van
textiel. De Australische textiel-export
beloopt slechts 5 millioen per jaar.
Maar: straks krijgen we weer onze be
faamde wol-veilingen. En in de rimboe
scheert mén nu de schapen
Nader nieuws over braderie en Leidse week
Goede avond voor De
Natuurvriend
De Natuurvriend heeft gisteravond een
belangrijke vergadering gehouden. De
belangrijkheid school in het verslag van
de huiskeuring, door de heer J. Gijzenij
gegeven. Met grote aandacht werd de
lang niet malse, maar daarom te
gewaardeerde critiek op de geïn
specteerde aquaria aangehoord. Aan het
warme applaus van de vele aanwezigen,
voegde de voorzitter, de heer W. Zwart,
nog woorden van grote dank toe. Hij
noemde het verslag een lezing in optima
forma.
Dat de heer Gijzenij op het gebied van
de aquariumhouderij een autoriteit
bewees de voorzitter bij het begin der
ergadering door de mededeling, dat de
keurmeester bij de landelijke keuring
aquaria, uitgaande van de Ned. bond
aquariumverenigingen, in het derde
district de eerste prijs had hphaald. De
heer Gijzenij zal met de winnaars in de
andere drie districten kampen om de
eerste tot en met vierde prijs van het
land. Een buitengewoon eervol resultaat.
De prijswinnaars in de afdeling Lei-
;n waren: klasse A: de heren Jac. van
Wezel, 55 punten, le prijs; 2e prijs W.
Zwart, 53% punt; 3e en 4e prijs D. P.
Piket en A. de Groot, ieder 52 punten.
In klasse B: 1. Blom, 40 punten; 2. Hen
zen, 39 punten; 3. en 4. Duffels en Brug
man, elk 38% punt.
Na de pauze aanvaardde de vergade
ring met algemene stemmen een voor
stel van het bestuur tot het organiseren
van een grote aquariumtentoonstelling
ir de Hortus Botanicus. De tentoonstel
ling, die het volgend jaar zal worden
gehouden, belooft groter en grootser te
worden dan die van enkele jaren gele
den. Tevens besloot een aantal leden,
Zaterdag een bezoek aan een tentoon
stelling in Amsterdam te brengen.
Theorie en praclijk van
een dominee
De Eerwaarde heer Robert Rutland, eei
33-jarige dominee in Amerika, trok z'i
kleren uit en sprong in het Indianapolis-
kanaal om een drenkeling te redden. Hij
gaf de man zijn droge kleren en wandelde
zelf in z'n natte onderkleren huiswaarts.
Van Amazone naar Sleutelstad
Lindley noemde haar naar Koningin Victoria
Het jaar 1803. Een kano, geroeid door twee inheemsen, vaart één der zij
takken van de Amazone (Zuid-Amerika) op. Een blanke, gezeten op de
smalle voorplecht, spiedt links en rechts de oevers af. Nu en dan geeft hij
de roeiers bevel, naar de kant te roeien. Nauwkeurig bekijkt hij een plant
of struik, maakt enkele notities en maakt de gebruinde inlanders vervol
gens duidelijk de tocht weer voort te zetten. Op een gegeven ogenblik, als
zij een soort kreek voorbij komen, wordt zijn oog getroffen door een don
kergroen eiland. Een wonderlijk eiland, want het is volkomen glad en niet
begroeid. Hij laat de kano omkeren en geeft opdracht naar dat vreemde
eiland in de kreek te roeien. Dan ziet hij tot zijn grote verwondering, dat
dit eiland bestaat uit een aantal enorme bladeren met opstaande randen.
Hier en daar ziet hij prachtige wit- en rood-gekleurde bloemen, die hem
bij naderebeschouwing volkomen onbekend zijn. Zo ontdekte de Duitse
geleerde H a e n k e, die in opdracht van de Spaanse regering een speur
tocht in Zuid-Amerika ondernam naar nieuwe vondsten op botanisch ge
bied, de Victoria Regia.
Helaas kon Haenke zijn ontdekking niet
wereldkundig maken. Enige tijd later
stierf hij op een zwerftocht door
Philippijnen, en eerst jaren nadien kon
zijn merkwaardige ontmoeting met
de Victoria Regia lezen in zijn aanteke
ningen.
Het duurde dertig jaar alvorens een
andere natuurvorser, Poppig, van aan
gezicht tot aangezicht met de grote en
DE VICTORIA REGIA BLOEIT
grootse waterplant kwam te staan. Hij,
en nog enkele anderen na hem, be
schouwden deze plant evenwel niet als
een nieuw soort, doch als behorende tot
het geslacht der Euryale, waardoor zijn
vondst geen sensatie verwekte.
Totdat eep zekere Schomburgk de
bladeren droogde en de bloemen, in pe
kel bewaard, naar Engeland opzond, waar
de kruidkundige Lindley tot het be
sluit kwam, dat hier sprake was van
geheel nieuw soort plant. Ter ere
zijn vorstin noemde hij haar de Vic
toria Regia, de koninklijke Victoria.
Het spreekt wel vanzelf, dat
begerig was deze nieuwe plant in Europa
in te voeren. Niet alleen om duizenden
bezoekers zich te laten verlustigen
wonderbaarlijke schoonheid er van, doch
tevens en vooral
uit wetenschappe
lijke overwegingen.
De eerste pogingen
mislukten volko
men. En dit mocht
geen verwondering
baren, omdat
helemaal niet op de
hoogte was van het
karakter van deze
plant Schomburgk
liet enkele planten
uitgraven en naar
de kust brengen,
alwaar ze per schip
naar Engeland
den verzonden
den. Doch vóór de
inscheep
reeds geschrompeld
en vrijwel dood. De
Engelsman Brid
ges vond
anders op. Hij be
greep, dat de plant
zelf te veeleisend
was, om een der
gelijke lange
willen en kunnen
doorstaan. Hij pro
beerde het met
aantal zaden, die
hij in vochtige
de bewaarde er
zond naar de ko
ninklijke tuin te
Kew, bij Londen,
De zaadjes kwamen
den onmiddellijk
gezaaid. En werke-
uw «ui ut. lijk, van de twee-
en-twintig stuks kwamen er twee op.
Twee kleine plantjes, die onwennig de
zo geheel andere koudere wereld in ke
ken. Dat was eind Augustus. Ze groeiden
voorspoedig op, maar toen de dagen steeds
kouder werden, hield de groei op, gingen
ze er steeds armetieriger uitzien
December waren ze dood.
plantkundigen, dachten er over, het ge-
experimenteer maar op te geven. Totdat
'jachie zich afvroegen, of
toe wel een goede zaaitijd
(zomer) gekozen had.
Nogmaals werden zaadjes in de grond
gestopt. Een selectie uit de krachtigste
planten, die men had kunnen vinden. Met
veel zorg en spanning werden de nietige
dingetjes, ter grootte van een erwt,
de teeltaarde prijs gegeven. Op de laat-
Februari 1849. Men
tussen tot de ontdekking gekomen, dat
de jonge plantjes veel zon en veel licht
nodig hadden. En hiermee hield
rekening. Toen de plantjes wat groter
werden, werden er enkele afgestaan
de kassen van de hertog van Devonshire,
opdat, mochten de pogingen in Kew wéér
mislukken, men nog altijd mocht hopen
op de verhuisde plantjes.
En inderdaad, de achtste November
ontlook de eerste bloem in de kassen
de hertog, en het volgende voorjaar mocht
de hortulanus van Kew hetzelfde ge
noegen smaken.
Nu wist men dus hoe met
1 de plantjes om te gaan, en weldra
kwamen verschillende Europese landen
1 het bezit van deze kostelijke plant.
Voor Nederland had de Amsterdamse
plantentuin de primeur, en wel in 1
Wegens financiële moeilijkheden
moest een speciale kas worden gebouwd
duurde het tot 1872, aleer Leiden kon
bogen op een bloeiende Victoria Regia.
Begin Januari van dat jaar ontving de
toenmalige hortulanus, de heer H. Wit-
uit Amsterdam enkele zaden, die
middellijk werden gezaaid in één der
diepere vakken van het bassin,
bijheid der verwarmingsbuizen, waardoor
het water zowel als de modder op een
gemiddelde temperatuur van ongeveer 80
graden Fahrenheit werden gehouden.
Vol spanning wachtte men af.
De negende Maart kiemde het aller
eerste zaadje en in de maand Juli 1872
genoot de Leidse Hortus Botanicus de eer
de vreugde een bloeiende Victoria
Regia in z'n kas te bezitten.
En sindsdien is deze schone plant, die
eigenlijk in het stroomgebied van de
Amazone thuishoort, geen probleem meer
m de mensen op het Rapenburg.
Hoe ze groeit en bloeit
De hortulanus van de Leidse Hortus
Botanicus, de heer H. Veendorp, die
vriendelijk was ons een en ander o'
zyn troetelkind te vertellen, laten we
"in 't woord:
De Victoria Regia is een overblijvende
waterlelie. Maar omdat wij haar door
klimatologische gesteldheid geen
voldoende licht en lucht kunnen ver
schaffen, is ze in ons land slechts één
jarig. In nog geen jaar speelt zich dit
gigantische natuurwonder af: kleine erwt,
machtige plant met schone bloemen, af
sterving.
Eind Januari gaan de zaden de grond
l Eerst in een pot, omdat het goedkoper
ls deze de noodzakelijke temperatuur te
verschaffen. Als plantjes komen ze na
derhand in 't bassin, waar steeds eer
tropische warmte moet heersen.
Het eerste blad lijkt op een dennen
naald, is priemvormig. De hieropvolgende
worden breder, maar blijven nog steeds
onder water. Eindelyk verschijnt
blad, dat een langere bladsteel heeft,
waardoor het aan 't oppervlak var
ter komt te liggen. Merkwaardig
de steel zich verlengt, als het water 'rijst;
het blad moet dus drjjven. Dit drijf-
blad is ovaal van vorm.
De bladeren, die hierna naar de opper
vlakte komen, worden steeds groter, er
na ongeveer drie maanden, gerekend
vanaf de ontkieming, zijn ze tot hun volle
Kans voor middenstand om zich (e
doen gelden
De tweede helft van September en de eerste dagen van October beloven
voor Leiden en speciaal voor de middenstand uit deze goede, oude stad heel
wat. Want niet alleen wordt op 17, 18 en 19 September de grote, jaarlijkse
Vebo-tentoonstelling gehouden, maar bovendien is er op die dagen in de
Sleutelstad een groot artsen-congres. Dat zijn twee gebeurtenissen, die veel
publiek uit de omtrek en ver daarbuiten naar hier zullen trekken. En op
vreemdelingenbezoek is Leiden erg tuk. Dat brengt immers geld in het
laatje? Vandaar ook, dat vertegenwoordigers van de V.V.V., de Vebo, de
Leidse middenstandscentrale en de 3-Octobervereniging de koppen bij
elkaar hebben gestoken en zich verenigd hebben in het actie-comité „Leiden
Leeft". En dit comité gaat op 17, 18 en 19 September een braderie en van
27 September tot 3 October een Leidse week voor elkaar dokteren, die beide
vol beloften zijn. We schreven er al eerder over.
Om thans met de plannen voor del ducties of foto's van Leidse meesters
braderie van wal te steken: het heeft e^n plaats vinden,
het comité zweetdruppels gekost om de Aangemoedigd door een grote prijs
gunstigste straten voor deze „feestmarkt vraag, zal jong en oud er op uit trekken
met straatverkoop" te bepalen. De straten om uit te zoeken, welke schilderijen en
van Leiden zijn nogal aan
de nauwe kant en het
spreekt, dat het verkeer
niet te veel hinder mag
ondervinden. Maar men
kwam tot een oplossing,
allen bevredigde:
Doezastraat (beide zij
den), Steenschuur (op't
trottoir aan de kant van
Kamerlingh-Onnes-
laboratorium, met verder
op wat stands aan de kant
't water), 't Gangetje
(aan de Oostzijde), Bo
termarkt, Stadhuisplein,
Vismarkt (met een stuk
Hoogstraat), en de Apo-
thekersdijk. Zo nodig zal
ook de Boommarkt wor
den ingeschakeld.
Dat de Leidse braderie
feestelijk zal zijn, behoeft
niet betwijfeld te worden.
Het comité zorgt voor tal
van attracties, zoals
feestverlichting, muziek
door Leidse corpsen, ver
lichting van het stadhuis
de daar tegenover
staande fontein en fees
telijke carillonklanken op
elke avond van de brade
rie. En aan de deelne
mende Leidse midden
standers kan men een
aanlokkelijke en vlotte
erkoop van hun artike
len wel toevertrouwen!
Vanzelfsprekend dienen de midden
standers zich te haasten om te kunnen
meedoen. Donderdagavond van half 8
tot 9 uur kunnen zij zich in de Burcht
laten voorlichten over de finesses van
deze braderie, die evenals zulks in Alme
lo, Alkmaar, Zaandam, Oegstgeest en in
tal van andere plaatsen het geval is ge
weest, een groot succes belooft te worden.
De inschrijvingstermijn sluit Zaterdag.
Men haaste zich dus. Aanmeldingsadres:
inlichtingenbureau V.V.V., Steenstr. lb.
Leidse meesters
Maar er is meer. We hebben reeds ge
meld, dat de 3 October-optocht dit jaar
zal staan in het teken van de Leidse
meesters. Het is bekend, dat Leiden vele
grote schilders heeft gehad en nog heeft.
Enkelen zelfs met wereldbekende namen:
Rembrandt, Lucas van Leyden, Jar
Steen, Gerard Dou en verder Jan van
Goyen en anderen. Zij werkten in d
hand, dat er gesproken werd van ee
Leidse sohool!
Welnu, niet alleen op 3 October,
maar van 27 September af zal Lei
den staan in het teken van de Leidse
meesters. En opnieuw zal de Leidse
middenstand daarin een overwegende
rol spelen. In hun aantrekkelijke
étalages zullen naast de affiche van
V.V.V. „Leiden Leeft", fraaie repro-
llllllllllllll!
Nog vele pogingen daarna faalden. En wasdom gekomen, waarbij knapen met
In verband met het bloeien van
de Victoria Regia in de Leidse
Hortus Botanicus gisteren en
vanavond) vertellen wij onze le
zers in bijgaand artikel iets over
deze vorstelijke plant. Vanavond
is de Hortus geopend van 9 tot 11
uur.
sommige, aanvankelijk enthousiaste, j een doorsnee van anderhalve meter geenlstelijk nageslacht.
uitzondering zijn. De randen, roodachtig
met stekels voorzien, zijn opgeslagen
vormen als 't ware een leuning om
het blad. De grootste diameter, ooit ge
signaleerd, is er een van 2% meter ge
weest, met een opstaande rand V£
centimeter.
De bloem ontluikt ongeveer 3% maand
1 de ontkieming. De knop, pas boven
het water verschenen, lijkt enigszins op
bruin ei, met dorentjes bezet. Op de
tweede dag, omstreeks vier uur in de
middag, wijken de bruine kelkbladeren
uiteen, en na een half uur is de z
witte kelk reeds te zien.
De bloem verspreidt nu een zoete
ananasgeur. In de loop van de avond
buigen de kelkbladeren zich buitenwaarts
tegen tien uur staat de bloem in volle
schoonheid te pronk. De reuk is 1
goed als verdwenen.
In de loop van de nacht richten zich de
kelkbladeren weer op en tegen het mid
den van de volgende dag is het geheel
weer gesloten.
Is het nu afgelopen?
Nee, want de Victoria Regia is nu
zich te verkleden. Naast de smetteloos
witte jurk heeft ze nog een prachtige
rode, die ze ten toon wil spreiden. Tegen
twee uur in de middag gaat de bloem
weer langzaam open. Om vier uur
half gereed met haar toilet en als de
avond begint straalt ze in haar nieuwe
robe. De buitenste bladeren zijn licht-
rose; de meer naar binnen liggende
den steeds een tintje donkerder.
Ze is nu gereed en kan haar tweede
jour houden.
Enkele dagen later is het afgelopen.
De Victoria Regia is naar de bodem
van het bassin gezonken, waar haar
nieuwe taak, het laten rijpen der zaden,
wacht.
En tussen Sinterklaas en Kerstmis is
de Koninklijke Victoria gestorven. Maar
niet, aleer zij in de modder van 't bassin
haar plicht gedaan heeft voor haar
welke Leidse meesters er alzo in de éta
lages staan. Heel erg moeilijk zal dit niet
zijn, want in het stedelijk museum De
Lakenhal wordt in die dagen een ten
toonstelling gehouden, die aan de Leidse
meesters is gewijd. Men gaat daar dus
kijken, steekt er zijn licht op en trekt er
op uit.
En dat loont de moeite, want de 3
October-vereniging en enkele andere ver
enigingen hebben onder meer de volgen
de prijzen beschikbaar gesteld: lx/100;
2x50; 4x25 en 30x/10.
Maar we zijn er nog niet. Er zijn
nog meer attracties aan deze Leidse
week verbonden. Lucas van Leyden
zal op Maandag 29 September om
3 uur in Leiden arriveren en gezeten
in een karos een rondrit door de
stad maken. Op 30 September zal
Rembrandt van Rijn zijn lieftallige
echtgenote Saskia van Uilenburch
zijn geboortehuis aan de VVeddesteeg
laten bewonderen. De dag daarop,
1 October, komt zowaar de goede,
oude Jan Steen eens kijken, hoe het
met zijn echtgenote en kroost gaat.
Dat die kunstenaars met het penseel
en passant met critische blikken zullen
kijken, wat de Leidse middenstanders
wel te bieden hebben, is duidelijk. Velen
met hen zullen dat doen en het is daar
om zo klaar als een klontje, dat de dui
zenden, die op de been zullen zijn, gepakt
en gezakt en barstensvol goede indruk
ken naar huis zullen gaan.
Voor ieder van onze middenstanders
geldt: grijp Uw kansen en doe mee. In
lichtingen voor deze week zijn, evenals
voor de braderie, te verkrijgen Donder
dagavond van half 8 tot 9 uur in de
Burcht. Het inlichtingenbureau V.V.V.
aan de Steenstraat neemt tot en met
Zaterdag gaarne de aanmeldingen voor
deelneming in ontvangst.
De Demping verloor
populair lid
En nam zweeimolen in gebruik
De speeltuinvereniging De Demping
heeft gisteravond een populair lid ver
loren. Men moest namelijk afscheid ne-
van de heer Piet v. d. Berg, een
die heel veel heeft gedaan voor de
kinderen van deze speeltuin. Om het af
scheid niet al te zwaar te maken, heeft
.Ten het gecombineerd met iets, dat tot
■erheugenis stemde.
Er werd namelijk een nieuwe zweef
molen in gebruik genomen. Dat de ver
wezenlijking van het verlangen naar een
zweefmolen bergen werk heeft gekost,
maakte de ingebruikneming van het
speeltuig tot een grotere vreugde. Ter
ere van de heer v. d. Berg heeft men
de molen „Piet" genoemd.
De heer v. d. Berg, die bestuurslid van
ne speeltuinvereniging was, werd toege
sproken door de voorzitter, de heer A.
C. Ponstein. De voorzitter schetste de
betekenis van de naar Australië ver
trekkende als bestuurslid en als lid van
de korfbalclub. Hij bood een zakdoek,
met het Leids stadhuis er op geborduurd,
als herinnering aan. De heer v. d. Berg
bedankte hiervoor en voor de vriende
lijke woorden.
Bij de ingebruikneming van de zweef
molen werd, behalve door de voorzitter,
de heer Ponstein, ook het woord gevoerd
aoor de heer D. Vylbrief, bestuurslid van
de NUSO.
Jeugdgroep van de L.P.C.
Zaterdag hield de jeugdgroep van de
L.P.C. een wedvlucht met jonge duiven
van Weert af. De duiven werden om 2
uur gelost. De aankomst was als volgt:
K. Peter 1—24; J. Driessen 2—34—16
—17—18; J. Filippo 5: Griffioen 6—12: N.
Vogelenzang 7—20; Th. Steyn 8—25; J.
Zwart 9—11; B. Zeegers 10—14; R. Jan
sen 13: J. Koster 15; A. Holland 19;
Montfrooi 21—22; J. van Leeuwen 23.
