In Kaapstad staan altijd landgenoten
klaar om emigranten te helpen
Jonge Z.-Afrikaanse industrie schreeuwt Agenda voor Leiden
om geschoold personeel
Na de zomersynode
der Herv. Kerk
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
MAANDAG 11 AUGUSTUS 1952
Onbaatzuchtige vriendelijkheid
(Van onze correspondent in Kaapstad)
WIE ZEI DAAR dat er in deze harde, cynische tijd geen menselijke hulp-
vaardigheid en geen belangeloze vriendelijkheid meer bestaan? Kom
als emigrant naar Zuid-Afrika en ge zult in de haven van Kaapstad, zodra
uw schip voor de wal ligt en nog vóór ge bekomen zijt van uw eerste ver
wondering over de majestueuze bergen en de witte stad, het tegendeel
aan den lijve ervaren! Want in Kaapstad bestaat een Nederlands Immi
gratie Comité en de leden van dat comité handhaven hier, ver van het
vaderland, de beste tradities van Nederlandse gastvrijheid, hulpvaardigheid
en welwillendheid en zij zullen u, voorzover dat ook maar enigszins moge
lijk is, met raad en daad terzijde staan.
Twee ot drie leden van het uit twee
dames en vyf heren bestaande „vriende
lijkheids-comité", zoals men het gerust
loan noemen, zijn aanwezag op ieder sohip
dat hier binnenkomt en dat emigranten
uit Holland aan lboord heeft. Ze zijn
'3 morgens om acht uiur en 'blijiven er,
tot iedere iammiigrant gerustgesteld
tevreden van de valreep is gestapt, het
nieuwe land, het nieuwe wenk
nieuwe leven tegemoet. En
voorts, op ieder uur van de d&g (en
desnoods van de nacht) op hun respec
tieve adressen bereikbaar voor iedere
Nederlander, die tegenslag mocht onder
vinden en die, door wellke omstandighe
den dan ook raad en bijstand behoeft.
En deze mensen, stuik voor stuk „ge-
slaatgde" Nederlanders die sinds vele
jaren in Zuid-Afrika wonen, doen al die
moeite zonder er ook maar één cent be
loning voor te krijtgen. Ze geven hun
tijd, hun auto's, ze offeren soms hun
feestdagen op, ze stellen hun kennis er
hun ervaring ter beschikking alléén er
uitsluitend uit menslievende overwegin
een-, alléén cn uitsluitend om de land
genoten, die hier meestal bijzonder
slecht ingelicht aankomen, een war
me handdruk te kunnen geven, hen wel
kom te heten in het nieuwe vaderland
en hun te vragen: wat kunnen we voor
u doen?
Zonder ophef
Dit werk, dat in alle eenvoud
der ook ma-ar de minste ophef sinds 1947
wordt gedaan, wekt de bewondering
el'lten, die het kunnen gadeslaan. Voor-
eitter van het comité is de heer M. A
van der Mark, een genoeglijke, ronde
zakenman, die hier al dertien jaren
werkt als secretaris en agent van de
Hollandse Aanneming Maatschappij
die onder meer de stuwende kraöht
was van het Nederlandse Van Riebeeck-
comi-té dat het Oulembongse marktplein
stichtte op de grandioze tentoonstelling.
De heer Van der Mark (die nie
rechte bevorderd werd tot officier in de
orde van Oranje Nassau^ is er trots op,
dat „zijn" marktplein 275000 bezoekers
trok, maar ik geloof, dat zijn werk voor
het Immoigratiie Coind'lé hem toch nog
nduwer aam- het hart ligt- Ik heb hem
nog maar zelden gemist aan 'boord
de Nederlandse en Engelse schepen,
waarmede emigranten, naar de Kaap
kwamen
Grote kansen
Toen ik hem dezer dagen aan boord
van een der schepen opzocht en hem
vroeg, hoe dit werk nu eigenlijk ont
staan is, zei bij direct: „Schrijf nu eerst
eens in de Nederlandse kranten, dat de
mensen beter voorgelicht moeten
dén over Zuid-Afrika, want dat w
dusver maar treurig. En schrijf e
meteen bij, dat er in Zuid-Afrika v
mensen die bun vak verstaan, vrijwel
niemand is verongelukt. En dat er hier
een industriële revolutie aan de gang is,
waardoor men letterlijk schreeuwt om
geschoold personeel. Dij de spoorwegen
alleen al komt men vierduizend man
technisch personeel tekort, bij de P-T.T.
dito-met-een-sterretje, de bouwerij kan
nog mensen volop plaatsen, op de nieu
we goudvelden van Odendaalsrust en
Welkom verrijst een nieuwe wereld.
Hier zyn kansen in overvloed. En
niet voor werknemers alleen. Hier is
ruimte voor Nederlandse bedrijven;
Honig, Bensdorp en Bnuynzeel zijn er
al, Albert de Jonig heeft een bloeiende
scheepswerf hier aan de Kaap, Herman
Jansen uit Schiedam fabriceert whisky
in Stellenfoosch, Hommes en Bergema
maken stalen meubelen en bedden voor
hospitalen, er is al een Nederlandse
sigarenfabriek, in de bouwerij werken
tientallen Nederlandse zakenlui,
maar er zijn hier mogelijkheden voor
véél meer bedrijven. Wat de Engelsen
en de Duitsers 'kunnen, kunnen onze
Nederlanders ook en soms nog véél
beter. Laat de mensen weten, dat zij
hier een kans hebben.
Ontstaan
met de heer F. Schuöe, die hier
emigratie-attaché is.
Natuurlijk maken we soms de zotste
dxngen mee. Nog niet zo lang geleden
kwam er een gezin aan, man, 1
twee kinderen, die met z'n allen nog een
paar gulden op zak hadden. En
ten van Kaapstad met de trein
hannesburg, maar dat vonden ze hele
maal niet erg, want men had hun in
Holland gezegd, dat ons comité wel voor
het geld zou zorgen. "Wat doe je in zo'n
geval Geld lenen natuurlijk. Die twee
honderdvijftig gulden zijn ons later keu
rig terugbetaald.
We maken het ook wel ènders mee.
Er stonden hier op een keer twee da
mes, die nota bene naar Zuid-Rhodesië
Maar ze hadden zeen cent
We hebben de reiskosten voorgeschoten
hebben sindsdien nooit meer iets
van de da-mes gehoord. Dat zyn natuur-
•ervelende dingen, nog niet eens
- om het geld als om de mentali
teit. die er uit spreekt.
Ze ging trouwen
Ons gesprek wordt onderbroken door
:n blozend Nederlands meisje dat de
hulp van het comité komt inroepen. Z»
moet met de boot door naar Durban, ze
gaat daar over vijf dagen trouwen en
nu hebben de immigratie-ambtenaren
haar -pas in -beslag genomen, Hoe moet
dat nu?
Een der leden van het comité, mevr.
Pentenman, laat koffie ko-men. We
feliciteren het bruidje en haar bezorgdo
gezicht ontspant zioh. Er voLgt een kort»
conferentie met de amölenaren, ex
blijkt een formulier verkeerd te zijn in
gevuld, dat kwaad wordt ijlings her
steld en tien minuten later huppelt het
Nederlandse meiske alweer opgewekt
over het dek.
Even later staat er een machinebank
werker uit Rotterdam voor ons tafeltje.
Hij heeft geen onderdak, het hotel waar
hij schreef, blijkt vol te zijn. Geen
zorg aan boord is een telefoon en in
genieur H. Spoor, die óók lid is van het
comité, kent adressen genoeg. Vijf mi
nuten later heeft de ma chin e -bankiwer-
gaat het door. Van kwart over
acht in de ochtend („diit cmité maakt
mens matineus") tot tegen twaal-
En iedereen, die hulp nodiig heeft,
wordt geholpen.
daar, dat er geen onbaatzuch
tige vriendelijkheid meer bestaat? De
Nederlanders, die als immigranten in
Kaapstad aankomen, weten wel beter 1
En hoe ontstond nu dat Neder
landse Immigratie Comité?
In Juli 1947 kwam hier het eerste
emigrantenschap aan met achthonderd
Nederlanders aan boord. Toen hebben
we gezegd: er moet wat voor die men
sen gedaan worden, we zijn allemaal
Nederlanders onder elkaar. Toen is dat
comité dus opgericht. Ben van de eerste
leden was dr W. G. Ryss, een bekend
Nederlander hier in ZuddnAfriika. Later
hebben we er nog een garantiefonds
aan toe gevoegd. Dat helpt de mensen,
die geaCht mogen worden hier snel een
betrekking te zullen vinden, b.v. auto
monteurs, metselaars, timmerlieden. Het
fonds stelt zich, tot een maximum van
honderd Pond Sterling, garant voor de
eventuele terugzending naar Nederland
binnen twee jaar, als de Zuid-Afri
kaanse regering dat zou eisen. In de
practijk komt zoiets niet
garantie moet
Nederlandse ambassade en met nam* De Bilt U., Julianalaan 218; J. E. Gulde-
Maandag.
Steenschuur 6, 8 uur: ledenvergadering
Natuurvriend.
Noord wij k-Binnen, Herv. kerk,
8 uur: avondmuziek. Albert van Veen.
Den Haag.
Dinsdag
De Genestetplein, 1 uur: vertrek ouden
van dagen Haagwegkwartier.
Tentoonstellingen
Volkenkunde, 105 uur: Vertrouwd
bezit van vreemde herkomst (tot
October).
Woensdag
Stadhuisplein, 7 uur: rondvaart Oud-
Leiden door en om de Sleutelstad; daar
na bezichtiging stadhuis.
Hoogl. kerk, half 8: Avondstilte.
Levendaal 1. half 8half 9: zitting
pryzencommissie.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Duyster, Nieuwe Rijn 18,
tel. 20523, en de Doeza-apotheek, Doeza-
straat 31, tel. 20313.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Johanna P A C. dr v
Bremmer en H J Cozijn; Pieter, zn v
d Plas en P Rovers; Yolande L A, dr
L J Verboon en M P van Tol; Wilhelmus
F M A de Winter en j
Nouland.
OVERLEDEN: J A Meinema, dochter,
10 maanden; C de Rooij, huisvr van Ver-
looij, 71 jr.
Draagt Elkanders Lasten
klopt bij U aan
Tast deze week diep in de beurs
Hoewel in het gehele land in de eerste
twee weken van September de jaarlijkse
collecte voor het D.E.L.-fonds zal wor
den gehouden, heeft de Leidse sociale
raad, in afwijking van het advies en het
collecteschema van het centraal archief,
n W. geadviseerd, deze collecte
voor Leiden te doen houden in de week
an 11 t/m 16 Augustus, deze week dus.
Gelukkig hebben de collectanten, trots
de vacantieperiode, zich weer spontaan
gemeld. Nu komt het er dus op aan, dat
de collecte slaagt, dat wit zeggen, dat de
inwoners van Leiden weer met milde
hand geven en hun beurzen wijd open-
In Leiden wordt door het D.E.L.-fonds
iim 4000 aan ondersteuning uitgegeven
m lijders aan t.b.c., hetzij door sana-
torium-verpleging, hetzij door hulp in de
huishouding of door het verstrekken van
extra voeding.
Wil het fonds daarmee kunnen door
gaan, dan moet deze collecte slagen, on
danks het feit, dat velen met vacantie
zijn. We zouden haast zeggen, juist door
dat velen met vacantie zijn en ongestoord
van de natuur kunnen genieten, moeten
ze dubbel dankbaar zijn, dat ze door de
gevreesde ziekte als de t.b.c. daarin niet
verhinderd worden. Dubbel dankbaar,
zullen ze hun gave willen geven.
B.B. voor de radio
Mr J. M. Ravesloot, burgemeester van
Almelo, spreekt vanavond, van 20.10 tot
20.15 uur over Hilversum II (N.C.R.V.),
over de Bescherming Bevolking.
De rubberfabriek Vredestein werd op het bloemencorsodat Zaterdag
middag door de Residentie trok en enorme belangstelling genoot, ver
tegenwoordigd door deze prachtige witte olifant.
Gevestigde en vertrokken personen
In de week van 4 tot en met 9 Augustus
Te Lelden vestigden zich:
G. M. Baardwijk, 1.1 verpleegster, Rijns-
burgerweg 10; B. Bruijn-v. Beekum, H
Rijndijk 195; G. C. J. van Belkom, wever,
Soembastraat 63; J. J. van Blerck, ma
troos I SMD, Noordeinde 2a; J. A.
Braakman, Cobetstraat 48; J. Coolen"
Hooigracht 13/27; M. F. Op de Coul, L.
Rijndijk 33; W. F. Daems, apotheker, He
rengracht 31; J. H. Deunhouwer, matroos
I KM, Noordeinde 2a; W. E. Dexel, ver
pleegster, Ringkade 4; Wed. B. C. v.
Harmeien-Donkhorst, huishoudster. Lust
hoflaan 39; H. C. J. van Dorp en fam,
behanger en stofferdeer a.b. „Dankbaar
heid", ligg. Zijlsingel t/o nr 84; J. G.
Gouwentak, marinier I KM, Oosterstraat
V. E. Nieboer-de Haan, Kagerstraat
24; J. W. L. Hartkoorn, fabr. arb., Pres.
Steinstraat 4a; W. Haverkamp, stoker,
Nic. Beetsstraat 46a; M. J. J. van Herwij-
Fam., handelsvertegenwoordiger,
Stieltjesstraat 7; H. J. L. van den Hoogen,
instr.maker-graveur, Zeemanlaan 14a; C.
Hoogeveen, onderwijzeres, Timorstraat 62;
Houweling en Fam., kantoorbed..
Hartmanstraat 3; R. J. Kopatz, v. 't Hoff-
straat 11; C. Kroesemeijer, verpleegster,
Pioenhof 16; S. Mennes en Fam., H.
Rijndijk 83, M. Montanus, Sumatra-
straat 21; E. M. Nieuwpoort, kantoor-
bed., Plantage 4; G. W. Daems-Ooms,
Herengracht 31; W. Betcke-van Poel
geest, Huizingastraat 23; W. J. Schrau-
i, kantoorbed., de L. de Kanterstraat
28 b; J. W. van der Steen, loodsknecht.
Morssingel 13; I. Swellengrebel, bibl.ass.,
W. Rozenstraat 57; D. Tijmstra, h. i/d
huish., J. de Wittstraat 24; L. Waasdorp,
Zoeterw.Slngel 83; S. K. v. d. Wijngaard
i Fam., kantoorbed., Munnikenstraat 62.
Uit Leiden vertrokken:
W. J. van Amstèl, Oude Singel 146,
R'dam, Dirk Smitsstr. 55a; F. B. A.
Borcharding en Fam., Herenstg 14;
Canada; W. J. Buijs, Marnixstr. 69, Den
Helder, Reigerstr. 53; N. van der Bijl,
Rapenburg 59, Hazerswoude, Jaagpad 28;
A. M. Stevens-Christiaans en fam., Mau-
ritsstr 81, Zuid-Afrika; W. Corba en Fam.
Deijlsselstr. 14, Nijmegen, Boks-
doornstraat 31; Th. L. M. Delemarre,
Noordeinde 50, 's-Gravenhage, Pansierstr.
10; P. J. M. van Groos, Roodenb.str.
mond, Marend uwarsstraat 4, Poortugaal,
Albrandswaardsedijk 74 aP. J. Hokke-
ling, R. en Schiekade 115f, Leiderdorp,
B. G. Cortslaan 6; E. Houwink, Rapen
burg 54. Amsterdam, Rubenstraat 79 hs;
H. H. Hermann-Janssen en fam., Merel
straat 27, 's-Gravenhage, Monnikendam
plein 4; M. de Keizer, Kagerstr. 20, Wer
kendam, Burchtstraat 1. W. de Water-
Kesseboom, Pioenhof 10, Leiderdorp, B.
G. Cortslaan 50; E. Hokkeling-Klaasen,
't Hoffstraat 10a, Leiderdorp, B. G.
Cortslaan 6; C. Koebrugge, Fagelstr. 26,
Leiderdorp, B. G. Cortslaan 7; H. F. A.
Kok, A. v. Saksenstraat 10a, Apeldoorn,
Frankenlaan 70; Th. de Kreek en fam.,
Uiterstegracht 139, Rotterdam, Wilgen-
weerd 13. J. M. v. d. Boom-Krijnen, de
Goejestr. 43, Utrecht, v. Limb. Stirumstr 4
A. Kwint, Acaciastr. 16, Arnhem, Weerd-
jessstraat 21/26; L. H. C. van der Linden,
K. Mare 24, 's-Hertogenbosch, Kogel-
bloemstr. 29; G. N. Lo, Burggravenlaan
Oegstgeest, de Kempenaerstraat 83;
W. van der Meer, Herengracht 130
Dordrecht. Dubbeldamseweg 210; L. No-
teboom. Leemansstraat 40. Ned. Nieuw-
Guinea; J. Reijnierse-v. d. Reijden,
Groenoordstraat 25, Ned. Antillen; H. G.
Th. Kochskamper-van Rijn, Verdamslr.
56, Wassenaar, Papegaailaan 13, C. R.
Rijnenberg, Breestraat 64, Wageningen,
De Wildekamp 15; J. Slenders-Schoester.
Paardenlaan 10. Vlaardingen, Ma-
doerastraat 67a, G. Schütz, Boerh.'aan
19, 's-Gravenhage, Pomonalaan 65; P. F.
L. M. Schuurs, Hartesteeg 2a, Rotterdam,
Essenlaan 64; E. C. A. van Sebille, Java-
straat 24, Eindhoven, Boschdijk 771; J. L.
Seelig, J. de Wittstraat 43, 's-Graven-
hage, Fr. Hendrikpleinl2; P. Stokman en
fam., Gasstraat 70, Utrecht, Croeselaan
221 bis A; J. H. L. Teepe, Marienpoelstr.
4, Ned. Nieuw-Guinea; N. de Water, Ko-
ninginnelaan 39, Leiderdorp, B. G.
Cortslaan 50.
Terug uit Nieuw-Guinea
Met de Hr Ms Woendi, die vermoede
lijk Woensdag in Den Helder zal aan
komen, keert de stk I F. Buitendijk,
Madoerastraat 11, uit Nieuw Guinea in
ons land terug.
Gladiolenfeest in
Beverwijk
In Beverwijk werd Zaterdag de gla-
giolenweek geopend met een gladiolen-
n anderhalve kilometer lengte.
De wisselbeker van de Ned. Gladiolus
vereniging werd voor de tweede maal
gewonnen door de Beverwijkse firma J.
Kröder in de groep reclamewagens. In
-de groep verenigingen werd de Bever
wijkse bloemkwekersvereniging Floi
in de groep particulieren de heer
A. Six te Heemstede. De tentoonstelling
Hoofd en Hand werd ook officieel ge
opend. Beverwijk is versierd met gla
diolen en baadt 's avonds in het licht.
Begrafenis van de heer
A. Leemans
Op Rhijnhof vond Zaterdagmiddag de
teraardebestelling plaats van de heer A.
Leemans, in leven vertegenwoordiger bij
de N.V. Leidse Meubelindustrie. De
ledene bekleedde ook op kerkelijk terrein
enige functies. Hij was o.a. ouderling der
Herv. Gemeente en secretaris van de af
deling Leiden van de Confessionele Ver
eniging.
De heer M. P. Oostveen, boekhouder
in de Leidse Meubelindustrie,
eerste spreker. Hij schetste de overledene
nan, die altijd opgewekt zijn
gang ging en een trouwe vriend
Altijd leefde hij met ons mee en stond
bij met raad en daad. Ook by de
cliënten was hij zeer gezien. Het deed de
heer Leemans dikwijls veel leed, als hij
zonder orders thuis kwam. Hij dacht dan,
dat de mogelijkheid zou ontstaan, dat er
personeel zou worden on'tèlagen, aldus de
Oostveen. Hierna las ds P. Kloek
Lucas 12 35 tot 43 en richtte hij woorden
van troost tot de nabestaanden. Nadat de
kist in de groeve was neergedaald, sprak
ds Kloek het begrafenisformulier ui
bad hij het Onze Vader. De zwager
de overledene, de heer J. Vavier, dankte
voor de belangstelling.
De plechtigheid werd o.a. bijgewoond
door ds J. N. de Ruiter en de heer D. van
der Kwaak namens de Confessionele Ver
eniging. De kerkeraad van de Herv. wijk-
gemeente en het bestuur van de Chr.
wijkvereniging Staalwijk, waarvan de
overledene ouderling was, werden verte
genwoordigd door ds P. Kloek
heren A. v. d. Baan, D. J. Bonnet
Mark, terwijl er verder personeelsleden
van de Leidse Meubelindustrie, vrienden
en zakenrelaties van de overledene va
hun belangstelling blijk gaven.
Viswedstrijd Meelfabriek
De leden van de personeelsvereniging
M.D.S. van de meelfabriek hielden Za
terdag een viswedstrijd aan de Ring
vaart. De vangst en het weer waren
slecht. Na het laatste fluitsignaal waren
er maar vier mannen, die vis aan de
schaal brachten. De uitslag is: 1 P. v. d.
Steen; 2 J. C. v. d. Steen; 3 D. Trouwee;
4 W. v. d. Steen. Alle andere prijzen
werden verloot, zodat iedere visser toch
met een prijs naar huis ging.
Demping neemt zweefmolen
in gebruik
Vanavond zal de speeltuinvereniging
De Demping een nieuwe zweefmolen,
volgens velen één der mooiste uit Leiden
en omstreken, in gebruik nemen. Vooral
het bestuurslid, de heer Piet v. d. Berg,
heeft voor de speeltuin bergen werk
verzet. Het bestuur neemt vanavond
afsoheid van hem, omdat hij en zijn gezin
naar Australië vertrekt. Er wordit ook
een afscheids-korfbalwedstrijd gespeeld.
Gereformeerden,
wat nu
Twee bekende Leidse Geraf. predi
kanten hebben zich afgevraagd, wat er
nu met de Gereformeerden moet ge
beuren. In het najaar zal by Kok te
Kampen namelijk een boek verschijnen
van ds G. Toornvliet en dr H. J. Wes
terink onder de titel: „Gereformeerden
Rekening houdend met wat de laatste
tijd van verschillende zijden i6 gepubli
ceerd over de huidige situatie in he1.
Gereformeerd-kerkelijke leven, willen de
auteurs het gesprek hierover voortzetten.
Zij trachten daafby positieve richtlijnen
te geven, die de verdere opbouw van het
Gereformeerde leven op de grondslag
van het verworvene ten goede zullen
komen.
Noordwijkse politie deed
goede vangst
Veertien hazardspelers
gearresteerd
De politie te Noordwijk heeft Zaterdag
een inval gedaan in een perceel aldaar,
op vermoeden dat er hazard werd ge
speeld. Inderdaad was de roulette
volle gang. Veertien spelers werden ge
arresteerd waarvan er twee, na verhoor,
weer op vrije voeten werden gesteld De
twaalf anderen zullen voor de Officier
van Justitie worden geleid. Het
materiaal en de inventaris van de villa
werden in beslag genomen. Omdat het
Noordwijkse politiebureau niet
arrestanten onderdak kon verschaffen
werden enkele' naar Leiden onderge
bracht.
Geref. Gemeente stelt
tweetal samen
De kerkeraad van de Geref. Gemeente
heeft het volgende tweetal samengesteld:
ds F. J. Dieleman te Yerseke en ds J. W.
Kersten te Genemuiden.
Victoria Regia bloeit
Vanavond en morgenavond bloeit de
Victoria Regia in de Leidse Hortus (van
9 tot 11 uur).
Gratis een auto voor vijf
invalide militairen
Zoals bekend krijgen enkele van de
meest ernstige invalide militairen gratis
een kleine auto van het ministerie van
Oorlog. Hiervoor komen alleen in aan-
rkin-g zij, wier ruggemerg is geraakt
die daardoor gedeeltelijk verlamd zijn.
Voorlopig komen vijf personen voor deze
's in aanmerking. Het zijn oud-ver
pleegden van het militaire oefenings- en
herstellingsoord Aardenburg bij Doorn,
die reeds in de maatschappij zijn terug
gekeerd. maar nu weer voor korte tijd
daarheen teruggaan om de auto's te leren
besturen. Deze voertuigen zijn zo inge
richt, dat ze geheel met de handen kun-
ten worden bediend.
Parade met 1800 spelers in
feestend Breda
Het feest waarmee op grootse wijze
het 700-jarig bestaan van Breda is ge
vierd, zal eind Augustus een massaai slot
vinden in een manifestatie van Brabant
se boeren. Achttienhonderd speiers en
250 ruiters zullen medewerken aan een
parade waarin de boerenstand wordt
uitgebeeld
Verklaring uit Indonesië
Ned. arrestanten spoedig
in vrijheid?
Naar uit Indonesië wordt vernomen,
berichtte het Indon. persbureau Antara
Vrijdagmiddag uit Djakarta:
In verband met artikelen in de Neder
landse pers over de Nederlandse ge
arresteerden in Indonesië verklaarde de
procureur-generaal desgevraagd aan
Antara, dat het hoófdparket redenen
heeft om niet te veel inlichtingen te ver
strekken, juist op het moment, dat wij
de laatste phase staan van de af
doening van de affaire-Westerling en de
Apra. Het belang van het onderzoek laat
liet toe. Wat duidelijk is, is dat,
overeenkomstig de resultaten van het
eindonderzoek, de nodige maatregelen
n verschillende aard worden genomen.
Op het ogenblik zijn de verdachten
Burger, Van Onselen, Haasjes en
Hooper in vrijheid gesteld en de ko
mende dagen zal mogelijk de invrij
heidstelling van de andere aange
houdenen volgen, in afwachting van
een vervolging voor de rechter, wel
ke thans in overweging is.
Al deze arrestanten hadden meer of
minder contact met Westerliog en zijn
Apra en wisten of begrepen, dat de ont
worpen plannen ten uitvoer zouden wor
den gebracht en hielpen bij de uitvoering
daarvan. Dit kan ook worden gezegd van
hen die op een of andere manier Indo
nesië hebben verlaten en wier schuld
mogelijk nog groter is dan van hen, die
thans worden aangehouden, aldus de
procureur-generaal. Verder werd ver
klaard. dat wij begrip moeten hebben
de gevoelens en de geest van hen,
na de souvereiniteitsoverdracht aan
Indonesië zich niet konden neerleggen bij
dit feit en mogelijk de hoop koesterden
hoe gering ook om de gezonde ont
wikkeling tegen te gaan of te belemme-
>n van een door hen niet gewenste staat
Het hoofd-parket zal, met inachtneming
Ivan tactische, technische, psychologische
en politieke overwegingen, de nodige be
slissingen nemen, welke mogelijk niet eer
vervolging voor de rechter zullen inhou-
'den, aldus de procureur-generaal
'Geen fruit meer beneden
3 cent op veiling
Het centraal bureau van de tuinbouw-
1 veilingen heeft besloten bij alle aange
sloten fruitveilingen met ingang van
Maartdag 11 Augustus een minimumprijs
van drie cent per kilogram in te voeren.
Dit betekent, dat men geen appelen,
peren of pruimen beneden deze prijs
van drie cent zal kunnen kopen. De
nieuwe minimumprijs-regeling houdt
geen heffing op veilingprijzen en geen
vergoeding voor de telers m, indien
tenminste het aangevoerde fruit de mi
nimumprijs niet haalt.
De regeling is ingesteld omda: de aan
voeren zo groot zijn en de uitvoer zo
gering is. dat een stimulans nodig bleek
om zo veel mogelijk de goede kwalitei
ten aan te voeren en af te mynen.
't Ei van Columbus
Tellen van auto's
meteen slang
Rijkswaterstaat telt de laatste tijd het
aantal auto's op de wegen automatisch
met ongeveer vijftig apparaten die
het ei van Columbus zou kunnen noer
Naar de Vkrt meldt, wordt daarvoor
rubberslang gebruikt, waarin lucht ge
perst is. Deze slang legt men over de weg.
Passeert er nu een auto, dan drukt de
weggeperste lucht tegen een membraam,
dat via een anode-batterij een teller in
beweging zet: elke as is een halve tel. Zo
kan men aflezen hoeveel auto's er gepas
seerd zijn. Dit gebeurt tweemaal per dag.
Een handel in valse
dollars ontdekt
Arrestaties in Den Haag
De Rotterdamse politie heeft de hand
weten te leggen op een drietal bekende
figuren uit de Haagse en Rotterdamse
onderwereld, die er hun werk van maak
ten valse honderd dollarbiljetten
loop te brengen. Aan deze internationale
handel in dollarbiljetten zit ook nog
smokkelhandel in horloges vast. Begin
Juli kocht de Rotterdammer W. H. v.
de Hagenaar T. R. 1200 dollar
coupures van 100 dollar. Kort daarna be
merkte van R., dat de dollars vals waren.
Hij haastte zich naar de politie, die op
Juli reeds er in slaagde T. R. in een
bekend Haags café in de binnenstad te
i. Bij deze inval werd hij met
enkele van zijn relaties aangetroffen en
deze lieden vernam de politie waar
devolle gegevens. Vijf dagen later, op 8
Juli, arresteerde de Rotterdamse politie
in een café te Rotterdam J. K., een vriend
T. R., die er van verdacht wordt
valse dollarbiljetten uit Parijs r
gië, Nederland en Duitsland te hebben
gesmokkeld. Verband wordt gelegd tus-
de eerder genoemde transactie
R. met Van R. en de internationale
contacten, die J. K. met valse munters
het buitenland zou hebben. Er worden
arrestaties verwacht. De
devolle gegevens die de politie
relaties van de gearresteerde T. R. kreeg,
brachten tevens een smokkelaffaire in
horloges, wsarby een Pool betrokken is,
het licht. De ontwerper en drukker
de dollarbiljetten, die moeilijk
echt te onderscheiden waren, is in Parijs,
de „aanmaak" plaats had, gearres
teerd.
Mevr. D. Lammerts-
Koopman wordt 100 jaar
Zij maakt gedichtjes en
draagt ze geregeld voor
(Van een onzer verslaggevers)
Op 29 September hoopt mevr. D. Lam-
merts-Koopman, Friezin van geboorte,
maar al ruim 40 jaar in Den Haag wo
nend, 100 jaar te worden. De by na hon
derdjarige is een krasse vrouw, die af en
toe nog eens bij haar zoon aan de Hoge-
weg op bezoek gaat en dan van het
Rusthuis aan het Fred. Hendrikplein er
toewandelt. Het is een prettige wan
deling, zegt ze, al gaat ze ook nog wel
wat verder naar de Scheveningse
haven, waarover zy zelfs een aardig ge
dichtje gemaakt heeft. Dat is trouwens
haar liefhebberijen: gedichten
maken. Ze begon er mee, toen ze in de
oorlog 93 jaar werd. Aanvankelijk schreef
die nog op, maar dat gaat niet zo best
Men schrijft ons van Hervormde zijde:
meer en dus zegt ze de gedichtjes gere
geld op.
Mevr. Lammerts heeft nog nooit enig
geneesmiddel ingenomen, ook niet als ze
ziek was. Dan nam ik precies, waar ik
zin in had en was meestal binnen veertien
dagen weer beter, zegt ze.
Toen mej. Lammerts 26 jaar was trouw-
ze. Maar haar huwelijk duurde slechts
11 jaar, want haar echtgenoot, die com-
missionnair was, overleed spoedig. Van de
drie zoons, die zy heeft gehad, zyn er nog
twee in leven, waarvan er één in de Ver.
Staten woont. Het bezoek van de Bloe-
menkoningin de afgelopen week schonk
haar veel plezier. Zij Is by mevr. Lam
merts op bezoek geweest en heeft een
kopje thee by haar gebruikt. Mevrouw
Lammerts, die nog een uitstekende ge
zondheid geniet, verwacht op 29 Septem-
een hele drukte. Vorig jaar waren
al zoveel bloemen en dat zal dit keer
nog wel erger zyn, denkt ze.
Deze Haagse honderdjarige wordt zo
ver bekend is, de 16e landgenote, die deze
hoge leeftyd hoopt te bereiken.
Een Nederlander veroordeeld
De landraad te Soerabaja heeft de Ne
derlander T. W. G.. voormalig inspecteur
van politie, veroordeeld tot 3H Jaar ge
vangenisstraf wegens onwettig bezit van
karabyn. twee revolvers twee kle
wangs en patronen. Het jaar voorarrest
wordt afgetrokken.
op „Woudschoten gehouden, is er reden
voor een korte nabetrachting. De ver
slagen in de couranten, ontleend aan het
Hervormde Persbureau, zijn onze bron
nen. Aan de benoemingen gaan wy voor-
by. ook aan de enigszins opvallende be
noeming van dr Hoekendyk in de plaats
van prof. Berkelbach van der Sprenkel
juist in déze vacature. Doch daarover is
door een ander in deze rubriek geschre
ven. Het is ook niet onze bedoeling, apart
op de vele belangwekkende vraagstukken
in te gaan, waarmede de Synode bezig
is geweest. Toch willen wü ze even in
uw herinnering terugroepen.
Er was ten eerste het belangryke
actuele vraagstuk van oorlog en vrede.
De Synode had zich er al eerder op be
zonnen, doch durfde niet eerder een her
derlijk schrijven aan de gemeenten te
richten, dan na Ingewonnen advies van
de kerkelijke vergaderingen. Nu dit ad
vies was binnengekomen, heeft de Sy
node gemeend haar gedachten hierover
te kunnen publiceren. Binnenkort zullen
wij dus dit in zyn geheel kunnen lezen.
Blijkbaar is duidelijk positie gekozen
tegen de ideologie en de practyk van het
communisme, doch het Westerse denken
wordt evenzeer onder de critiek van Gods
Woord gesteld.
Er was in de tweede plaats het omvang
rijke rapport over het burgerlyke en ker
kelijke huwelijk. Ook dit rapport is na
enige wyzigingen doo. de Synode aan
vaard en za! spoedig door alle belang
stellenden bestudeerd kunnen worden.
"T<R was ten derde het geruchtmakende
-®-1 geval: ds J. Loos. Ook hier heeft de
Synode zeker niet het laatste woord over
„het ambt" in onze Kerk gesproken, doch
in de verslagen konden wy lezen, dat.
volgens de Synode. Belydenis en Kerk
orde de aanvaarding van de priester
wijding voor de predikanten der Herv.
Kerk niet toelaten.
In de vierde plaats was er de behande
ling van de laatste gedeelten van het
Dienstboek der Kerk to.a. ziekentroost
en gebeden), zodat wy binnenkort een
volksuitgave kunnen verwachten, waarbij
dit Dienstboek nader aan de practijk
van ons kerkelijk leven zal kunnen wor
den getoetst.
Voorts is de bezinning der Kerk op de
bekende synodale studie: Fundamenten
en Perspectieven, besproken, waarna een
commissie werd ingesteld, die een der
gelijke oriënterende studie zal moeten
voorbereiden over actuelp ethische vraag
stukken.
Noemen wy nog de Nieuwe Bybelver-
taling. waarover het oordeel der kerke
lijke vergaderingen gevraagd zal worden
en de proeve van een aantal opnieuw be
rijmde Psalmen, waarby het contact met
andere kerken op prijs gesteld wordt, dan
hebben wy in hoofdzaak het menu der
Synodale tafel in het kort aangegeven.
Wy willen hiermee zeker niet zeggen,
dat wat er besproken en besloten is aan
gaande Kerk en Israël, Kerk en strijd
krachten onbelangrijk te noemen is,
evenmin als de betrekking tot enige bui
tenlandse kerken niet gering geschat
mag worden, waarby vooral het vertrek
van dr Gravemeyer naar Zuid-Afrika te
noemen valt.
Doch uit de bovenaangeduide onder
werpen blykt wel heel duideiyk, dat de
Generale Synode der Herv. Kerk tot
geheel andere zaken geroepen wordt,
dan de Algemene Synode onder de be
stuursorganisatie.
T1TET betekenisvolle van deze zomer-
AJ-synode zien wy dan ook hierin ge
legen, dat deze vergadering der Kerk
bezig is zich ernstig te oefenen in haar
belydende functie. Wy achten het zelfs
niet het allerbelangrijkste, of de uitspra
ken van de Generale Synode over de
onderhavige gevallen precies kloppen
met onze overtuigingen, of met de over
tuiging van bepaalde groepen in de Kerk.
Wij zyn er alleen maar dankbaar voor,
dat brandende vraagstukken niet alleen
maar voorwerpen van discussie zijn in
de pers. doch dat zy gebracht worden in
kerkelyke vergaderingen, waar op kerke-
lyk verantwoorde wijze de ambtsdragers
uit verschillende denkwerelden geroepen
worden, met elkander tot een kerkelijk
verantwoord oordeel te komen. Het
spreekt wel vanzelf, dat met een uit
spraak der Synode het laatste woord
niet gezegd is. Temeer waar de Generale
Synode der Hervormde Kerk zich
nog te oefenen heeft in haar nieuwe op
dracht: belydende kerk te zyn. Alle groe
pen in de kerk zullen zich mede te oefe
nen hebben om in de vergaderingen der
kerk zelfverloochenend met de anderen,
niet groepsgewijze, maar als ambtsdra
gers zich uit te spreken over de belang
ryke vragen, die aan de orde gesteld wor
den. Alleen op deze wijze zullen de rich
tingsspanningen kunnen worden opge
heven, zonder te kort te doen aan de
principiële controversen, die hun recht
van bestaan behouden.
TN deze geest is bUjkbaar op d« zomer
synode over het richtingsvraagstuk
gesproken en is er een commissie be
noemd om rapport uit te brengen over
de weg. die bewandeld moet worden om
van de kefkelyk onverantwoorde rich-
lyife^we Verl05t tC worden Een moei-
Toen de nieuwe Kerkorde in behande
lingwas is het meermalen gezegd: door
SSnSisr* omcn wy niet u,t d«
moeiiykheaen, maar juist in de moeilijk-
d,nk! M,ar In de moei
lijkheden van het leven langs kerkelyke
weg te wandelen en te handelen in
gehoorzaamheid aan de Heilige Geest: dat
mi!?* ^fr!ast te worden van persoon-
deï in H £U<Ve h°bby S' en met «>*"-
der in dankbare gehoorzaamheid aan de
k-hS jen ln S«meen*chap met de
v*d"«"> J°ede voor
o/ii e zoeken.
«iiLStaan nog maar aan het ^gin. Er
ml.! f" f'J"8 !Un- nu om
meer of minder semakielijk onto critiek
e "rb'r«"1- D«k er Ie ook redon
en v,rl>Uid to tUn. det de
SS: £r^7orheT^h«
l>n woord ven pee.lieve waerderlni
hit!m" «olKovwege blijven bS
hetgeen deze zomersynode, zy het ook in
onvolmaaktheid, gebracht heeft
Zy vraagt van alle leden onzer kerk
recht^rn*tl'iemeda «ch oefenen in het
rechte spreken en handelen naar Gods
Generaal-maj. Dürst Britt
1 Nov. met pensioen
Geber.el.c.joor H. J. J. w
v'" "v MllïEe
Afdeling te Groningen en oorlogsconv
V*kJe' 1 No
vember met pensioen Hy j, comrosn-
jlnfi®ewee*t VBn d* Zeven-Decomber-
dhrisle en voert sedert Febr. 1949 hét
bevel over de 4e Mil, Afdeling.
