ïlieuuip £ciitsc()e ÜTounml
Perzisch kabinet gevallen, zwichtende
voor revolutionnair gevaar
Geelt dr Drees zijn
opdracht terug?
e politiek van Roosevelt en
Truman wordt voortgezet
Grote Nederl. belangstelling
voor werk in Tunesië
Wist U
DINSDAG 22 JULI 1952
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: 6.— per kwartaal.
2.— per maand; 0.47 per week
ADVERTENTIËN: 0.18 per mllllmetei
(Bij contract belangrijke korting)
Drie en dertigste jaargang No 9487
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chei-Red.: H. W. ENSERINK
DirectieF. DIEMER
CHR1STELUR-N ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Slaatvastich ft aljrbleaea
tngn twrt in tegtjeospoct"
Topprestaties aan
de orde van de dag
ZIE PAG. 2 EN 5
SOELTANEH DICTATOR AF
Kamer aanvaardt Mossadeq
opnieuw als premier
De
NA DE KLEINE REVOLUTIE in Perzië, gepaard gaande met bloedige
botsingen tussen de aanhangers van oud-premier Mossadeq
met politie en leger, is de regering van Achmad Ghavam Soeltaneh
gevallen. De pogingen van Soeltaneh om de politiek van Perzië drastisch
te wijzigen, hebben precies vier dagen geduurd. Volgens de laatste
cijfers zijn meer dan 20 personen gedood, vielen er duizend gewonden en
werden er 200 arrestaties verricht. Hoessein Makki, de vooraanstaande
medewerker van Mossadeq bij de naasting der olie-industrie, heeft er op
gezinspeeld, dat öf Mossadeq zelf of Abdoellah Moazami de volgende
premier zal zijn. De Perzische Kamer zal vandaag hierover een besluit
nemen. Kasjani, de fanatieke Mohammedaanse religieuze leider, ver
klaarde: „De laatste pijl van het imperialisme in Perzië heeft zijn doel
gemist." Vandaag is het een dag van nationale rouw.
vóór Mossadeq werden uitgebracht, 2
ongeldig waren en niemand tegen was.
Mossadeq was de enige candidaat. Zoals
eerder gemeld, gaf hij zijn opdracht nog
geen week geleden terug, nadat hij er
niet in geslaagd was, de rechtstreekse
controle over het leger van de Sjah te
verkrijgen. Het ziet er dus naar uit, dat
Mossadeq thans wel dictatoriale bevoegd-
In minder dan een half uur, had het
grote nieuws zich door de hoofdstad ver
spreid. De menigte buiten het parle
mentsgebouw juichte, toen zij de uitslag
van de stemming vernam.
De stad was overigens rustig. Hoewel
de dag als een „rouwdag" beschouwd
werd, wapperden duizenden vlaggen,
weliswaar van een rouwwimpel voorzien,
ter nagedachtenis van de demonstranten,
die gisteren om hét leven
komen.
Wij schreven gisteren in het „Ver
klaarde Uitzicht", „Mossadeq, de slimme,
rust uit en wacht af." Zo is het ook ge
gaan en natlat hij zijn aanhangers wist
op te zwepen tot felle demonstraties, die
tot het ontslag van Soeltaneh hebben
geleid, adviseert hij via de radio, dat de
bevolking jijn kalmte moet bewaren. Het
gaat er thans om, of Mossadeq in
Majlis (Kamer) voldoende sten
krijgt, mocht zulks niet het geval zijn,
dan komt een van zijn vooraanstaande
volgelingen, bijv. de reeds genoemde
Abdoellah Moazami voor het premier
schap aan bod.
Zo is dus voorshands weer de domper
gezet op de hoop, dat spoedig een rege
ling van het Brits-Perzische oliegeschil
kan worden tot stand gebracht. Het eer
ste nieuws van Soeltanehs aftreden be
reikte de betogende Perzische massi
door Hoessein Makki. Deze sprak dt
duizendkoppige schreeuwende, juichen
de en zingende menigte toe, die zich op
het plein voor het parlementsgebouw
verzameld had. De kreet „victorie
Mossadeq, de leider van ons volk"
niet van de lucht. Na deze mededeling,
die werkte alsolie op de golven,
vormde de menigte een massale optocht,
trekkende door de straten van Teheran,
daarbij niet gehinderd door de militai
ren en de politie.
Een merkwaardig feit, waar deze nog
slechts enkele uren tevoren bezig w
de demonstraten te verspreiden. In de
tocht werden levensgrote portretten
meegedragen van Mossadeq, die vrijwil
lig als premier was afgetreden om plaats
te maken voor die andere „sterke i
Soeltaneh. Teheran, de stad. welke
uur tevoren nog een volkomen doods
aanzien had, kwam weer tot leven, 1
ook winkels heropend werden. In
deel onzer edities hebben wij gisteren
nog gemeld, hoe een standbeeld va
Sjah werd vernield, maar het is nog tot
erger wandaden gekomen.
De menigte trok ook naar de woning
van de hoffotograaf van de Sjah, waai
enorme schade werd aangericht, foto'J
van de Sjah en leden der Koninklijke
familie van de muren getrokken werden.
De politie moest het vuur openen op
razende demonstranten, die zich op ge
vaarlijke wijze nabij het huis van de
afgetreden premier Soeltaneh bevonden
Resumerende, de Sjah is tenslotte ge
zwicht voor de wraakzuchtige eisen der
demonstranten om Soeltaneh te ontslaan.
Kamer vóór Mossadeq
Nadat wij bovenstaande geschreven
hadden, heeft de Perzische Tweede Ka
mer zich reeds uitgesproken voor de her
benoeming van Mossadeq als premier-
De voorzitter der Kamer zal de Sjah
hierover officieel mededeling doen. Daar
na beslist de Sjah of hy Mossadeq op
nieuw als premier zal aanvaarden-
Reuter meldt nader, dat 61 stemmen
Venters moeten nu
stommetje spelen
(Van onze Parlementsredacteur)
Het gesprek, dat de kabinetsforma
teur, dr Drees vanmorgen heeft ge
had met de fractieleiders prof. Rom-
me (KVP), mr Donker (Arb.) en de
heer Tilanus (CH) teneinde de
situatie te bespreken, ontstaan door
het niet-meedoen van de anti-revo-
lutionnairen, duurde van half 10 tot
half een. Daarna spraken de drie
fractieleiders nog een klein half uur
met elkaar.
Het resultaat van deze besprekin
gen was, dat dr Drees besloot, van
middag om kwart voor vier verslag
uit te brengen aan H.M. de Koningin
op het paleis Soestdijk. In politieke
kringen neemt men aan, dat het dr
Drees duidelijk is geworden, dat er
voor hem geen kans bestaat, de for
matie van een kabinet, steunende op
K.V.P., P.v.d.A. en C.H.U. tot stand
te brengen, zodat de conclusie voor
de hand ligt, dat hij vanmiddag zijn
opdracht aan H.M. de Koningin te
ruggeeft.
De fractie-vergadering van de KVP
wordt vanavond gehouden, die
ge- J CHU morgenochtend en die
I PvdA morgenmiddag.
de
Zij laten het hoofd niet hangen.Ieder van deze vijf democratische
candidaten wil president van de Ver. Staten worden. Er zijn echter ook
nog andere mededingers en niemand weet nog, wie de beste kansen
maakt! V.l.n.r. Averéll Harriman, vice-president Alben Barkley, se
nator Estes Kefauver, senator Robert Kerr en senator Richard Russell.
Stevenson sprak in slagwoord-zinnen.
Wy laten er hier enkele volgen: „Wie
leidt, is minder belangrijk dan wat
ons leidt" „Waar het op aankomt is
iet zozeer waar wy tegen zyn, maar
aar we'vóór zyn" „Eén man kan
geen eeuw en geen beschaving redden,
maar dit kan wel een strijdvaardige
partij met vaste principes".
Na Stevenson voerde Senator Paul
zijn tegenwoordigheid met behulp
I Het college van burgemeester en wet-
I houders der gemeente Arnhem heeft dezer
dagen een besluit genomen waarbij de
Arnhemse magistraten ongetwijfeld in
een goed blaadje zijn komen te staan bij
de vele huismoeders. Wij vrezen evenwel
dat andere categorieën van ingezetenen
minder ingenomen zijn met dit nieuwig-
heidje. Wat is namelijk het geval!
Velen in Arnhem zouden zich geërgerd
hebben aan het luidkeels aanprijzen van
I— overigens begerenswaardige artike
len door straatventers. IJsco- en fruitver.-
ters zouden in het bijzonder met hun bel-
l letje velen irriteren. B. en W. hebben nu
zeer terecht bepaald dat op Zon- en
feestdagen geen waren luidkeels mogen het "woord] wiens rede groten-
worden aangeprezen noeh mag men van dee,| gewM was de veededigtog van
1Trumans beleid inzake Korea, daar de
I Republikeinen immers hun aanval daar
op hadden gericht. Hy herinnerde er
aan, dat Eisenhower in 1947 had voor
gesteld, de Amerik. troepen uit Korea
terug te trekken. Derhalve, aldus Dou
glas, was het hoogst eigenaardig, de De
mocraten er van te beschuldigen, dat zy
de Amerik. strijdkrachten in het Verre
Oosten verminderd hadden.
Gouverneur Paul Dever van Massa
chusetts heeft het programma der party
uiteengezet. Een overzicht werd gegeven
van het werk der Democratische presi
denten, Roosevelt en Truman, in de af
gelopen twintig jaar. De politiek van de
„New Deal" en „Fair Deal" zal worden
voortgezet, het communisme bestreden,
en de ströd krachtiger aangebonden te
gen economische onrechtvaardigheid en
bekrompen rasvooroordelen. De V.S.
zullen voorlopig nog wel 85 cent van
De Conventie te Chicago
.„Wie ons leidt is minder belangrijk, dan
wat ons Democraten leidt"
NA DE OPENING van de Democratische Conventie te Chicago met een
trompetfanfare, en de rede van de voorzitter, Frank McKinney, heb
ben Stevenson, de gouverneur van Illinois, Senator Paul Douglas en
anderen het spreekgestoelte beklommen. Voor in de zaal hingen de por
tretten van Roosevelt en Truman en prijkten de leuzen; „Veiligheid, voor
U, Uw gezin en Uw land", alsmede „Twintig jaren van vooruitgang". Op
de stoel van iedere afgevaardigde bevond zich een papier, waarop te lezen
was „U zult op het televisiescherm te zien zijn; 140 millioen ogen slaan U
Van de candidaten heeft vice-president Alben Barkley zich reeds
■teruggetrokken.
een belletje doen blijken. Op werkdagen
's avonds na negen uur zal dit echter
voortaan ook verboden zijn. Dat de straat
venters over deze maatregel niet verrukt
zijn spreekt voor zich maar we geloven
dat menige kleuter die zo 's avonds nog
een ijsco wist te verschalken dit bericht
als een stuk levenstragiek zal overdenkc.-,
alvorens de lang verbeide slaap hem op
de warme zomeravond overvalt.
Zes en vier jaar voor
doodslag op baby
Wegens doodslag op een enkele uren
oude baby is de 32-jarige kleermaker J
H. uit Amsterdam vanmorgen door de
Amsterdamse rechtbank overeenkomstig
de eis veroordeeld tot zes jaar gevange
nisstraf en zyn 28-jarige buurvrouw H.
W. B.-D. tot vier jaar gevangenisstraf.
De dood van de baby was lange tijd ge
heim gebleven, maar de vrouw had bet
geheim tenslotte niet onder zich kunnen
houden.
iedere dollar op de begroting voor de
veiligheid van het land moeten be-steden.
Hy sprak zyn vertrouwen uit in een
democratische overwinning.
Weer 61 Nederlanders
naar Korea
Aan boord van een Amerikaans
troepenschip is gistermiddag een groep
van 61 Nederlandse vrijwilligers als
aanvulling voor het Nederlandse detache
ment Verenigde Naties naar Korea ver
trokken. De groep bestaat uiit kapitein D.
den Daas uit Den Haag, eerste luitenant
P. J. Alberts uit Amsterdam, vier onder
officieren en 55 manschappen.
De geest x^it de olie-Hes is op hol geslagen
Waarom de fl.R. niet
meedoen
Van officiële Anti-Revolutionnaire rijde
ontvingen wij de volgende mededeling:
Dr JSchouten heeft Zaterdag jl, na over
leg te hebben gepleegd met zijn politieKe
vrienden, aan zijne excellentie dr W
Drees medegedeeld, dat de Anti-Re' olu-
tionnaire Kamerclub van oordeel is,
medewerking aan de kabinetsforr
can worden verleend, wanneer aa
\.R. richting in het te vormen kabinet
•en zodanige plaats kan worden toege-
cend, dat zij bij de voorbereiding er
;luitvorming ten aanzien van het soc
iconomische beleid op genoegzame wijze
vordt betrokken.
Dit zou h.i. het geval zijn indien
het departement van Sociale Zaken
Anti-Revolut. zou worden aangezi
Tevens heeft de heer Schouten de
dacht van de kabinetsformateur gevraagd
enkele bezwaren tegen de door hem
voorgenomen samenstelling van het ka
binet. In het bijzonder tegen het plan,
het departement van Sociale Zaken
vooraanstaand man uit het N.v.v
te nodigen.
Maandagmorgen heeft Zijne Exceilen-
e dr Drees aan de heer Schouten
verklaard, dat aan de wens met be
trekking tot het sociaal-economiscr
beleid niet kan worden voldaan. Deze
verklaring heeft ten gevolge, dat d«
Anti-Revolutionnairen niet kunnen mee
dewerken aan de formatie van een kab.
de door de formateur gedachte
samenstelling. Dit is het unanieme oor
deel van de A R. Kamerclub.
longen vluchtte toen hij
was blijven zitten
Ouders zaten wekenlang in
ongerustheid
Een 15-jarige Amsterdamse jongen, die
op 8 Juli van huis wegliep uit angst voor
straf, nadat hij op de Mulo was blijven
zitten, is terecht. Een Duits persbericht,
stond dat de jongen, Gerrit H.
Jansen uit de Vechtstraat, in een jon
genstehuis te Freiburg in Z.W. Duitsland
vertoeft, maakte bij zijn ouders een einde
de slopende onzekerheid waarin zij
sinds enkele weken verkeerden. Hij was
Freiburg gelift, maar een autobe
stuurder had argwaan gekregen en
leverde de jongen bij de politie' af
Motorsloep met twee man
in Molengat vermist
De Terschellinger motorsloep Zeehond,
met twee man aan boord, is gisteren van
tocht naar een schelpenzuiger in het
Molengat bij Texel niet teruggekeerd De
sloep vertrok om vijf uur, maar bereikte
de zuiger niet. Gisteravond om elf uur
een sleepboot gaan zoeken.
Ten bate van oud-verpleegsters
Beatrix en Irene tekenden
een rebus
De Prinsessen Beatrix en Irene hebben
ten bate van het Erefonds voor Oud
verpleegsters een rebus getekend. Deze
rebus, diie zowel in ons land als in de
rijksdelen in een oplaag van
enige millioenen exemplaren verkocht
zal worden, brengt doel en streven van
het fonds tot uitdrukking, meldt Trouw.
Er zijn vele fraaie prijzen beschikbaar
gesteld.
Fransen gaan maatregelen nemen
(Van onze correspondent Alfred van Sprang)
ER blijkt in Nederland zoveel be
langstelling te bestaan voor
werkgelegenheid in Tunesië, dat de
Franse autoriteiten hier besloten
hebben om bemiddeling te verlenen
bij het aanwerven van Nederlandse
werkkrachten.
Men heeft voor dit doel contact opge
nomen met alle organisaties, die in aan
merking komen voor het in dienst nemen
van Nederlanders en hun verzocht een
opgave te verstrekken van behoeften,
condities, mogelijkheden enz. Neder
landers, die graag in Tunesië zouden wil
len gaan werken (zoals bekend is, heeft
men vooral behoefte aan gespecialiseerde
arbeiders zoals tractor- en bulldozer-
chauffeurs, automonteurs en metselaars)
kunnen zich voor nadere Inlichtingen
wenden tot Cabinet Diplomatique, Rési-
dence Général de France, Tunis. Men
moet er echter rekening mee houden,
dat een antwoord wel enkele weken op
zich kan laten wachten.
De Franse autoriteiten zouden het in
dit verband op prys stellen, indien Ne
derland van zjjn zijde eveneens meehielp
door het benoemen van een beroepscon
sul in Tunis. De werkzaamheden aan
emigratie verbonden zijn te uitgebreid
om door een honoraire consul behartigd
te kunnen wdrden.
Van het Egyptische toneel
Hilaly Pasja weer
premier
Hilaly Pasja, die drie weken geleden
door Sirry Pasja als premier werd opge
volgd, heeft op verzoek van Koning
Faroek wederom een nieuwe regering
gevormd. Deze is vrijwel gelijk aan het
vorige regeringsteam, waarvan hij de
aanvoerder geweest is en bestaat derhal
ve geheel uit Onafhankelijken Volgens
Reuter zal hij vanavond of uiterlijk mor
gen de leden van zijn nieuwe kabinet
bekend maken. De jongste crisis in
Egypte heeft dus slechts 36 uur geduurd-
Zoals men weet, had Koning Faroek
met tegenzin het ontslag der regering
Sirry Pasja aanvaard- Totnutoe is over
het aftreden van Sirry Pasja als premier
geen enkele verklaring gegeven. Volgens
Engelse bladen, o.a- de Daily Mail zou
Sirry Pasja niet de volledige steun van
het leger hebben gehad. Het nieuwe ka
binet is het vijfde, sedert de ongeregeld-
hden in Januari van dit jaar te Cairo uit
braken-
Zoals u>y gisteren meldden heeft
Fanny Blankers-Koen last van een
karbonkel, waardoor haar gezond
heidstoestand niet de beste is. Dit
eerhield haar er echter niet van
zich in de halve finale 100 meter te
plaatsen in de tijd van ll.y sec.
(Telel oto).
DAT dr J. W. Tesch, leider van de afd.
hygiëne van de R'damse G.G.D., voor de
Wereldgezondheidsorg. een jaar naar
Ethiopië gaat om de regering daar te
adviseren.
DAT van 26 Juli tot 2 Aug. 175 des
kundigen uit 32 landen in Huizen (N--H.)
zullen spreken over de zorg voor jeug
dige blinden.
DAT B. en W. van Dordt aan de raad
f 510.000 vragen voor de restauratie van
de Grotekerkstoren, nu het Rijk 40 pet
heeft beloofd bij te dragen en ook de
provincie wellicht 15 pet zal geven.
DAT de bekende radiospreekster en
Utrechts oud-raadslid mevr. A. J. Otte-
Arnolli gisteren is overleden op 67-jarige
leeftijd.
DAT eind Mei bijna 40.000 arbeiders en
beambten in dienst waren van de Staats
mijnen (18.868 onder- en 16.094 boven-
gronders plus 4057 beambten).
DAT aan de raad van A'dam ;s voor
gesteld de woningstichting Patrimonium
f 4.271.000 te lenen voor de bouw van
331 woningen in de Tuinstad-Slotermeer.
DAT het ontslag van E. H. la Chopelle
volgens B. en W. van A'dam (in antwoord
op vragen van een raadslid) niet be
hoorde tot de bevoegdheden van de raad,
maar tot die van B. en W.
DAT in de havens van Duisburg en
Dusseldorf ruim 100 Ned. binnenschepen
al 14 dagen op vracht voor de terugreis
wachten.
DAT de 24-j. P. V. uit Leersum e
27-j. J. C.. D uit Loenen, die dronken op
de fiets hadden gezeten nadat zij on
langs wegens hetzelfde feit tot een geld
boete waren veroordeeld. thans in
Utrecht 14 dagen gevangenisstraf kregen.
DAT Herman van der Horst een docu
mentaire film over de wederopbouw van
R'dam heeft gemaakt onder de titel
„Houen zo!" (de stereotiepe roep bij het
stellen van een heipaal).
DAT de Ver. Staten (blijkens het ant
woord van minister V. d. Brink aan het
C.H. Tweede-Kamerlid Beernink) geen
invoerrecht op breeuwwerk en striktouw
kunnen instellen, aangezien vrijdom in
ternationaal is vastgesteld.
DAT de drie bioscopen in Hoensbroek
(L.) zijn gesloten, omdat de plaatselijke
vermakelijkheidsbelasting van 35 pet
volgens de directie, te hoog is.
DAT in Vriezenveen en in Hardenberg
weer eens twee clandestiene zenders
beslag zijn genomen.
DAT de Bakkersvakschool te A'dam
Sept. de eerste school in ons land wordt
met dagonderwijs voor a.s. bakkers.
DAT het onlangs met grote verliezen
aan Egyptenaren verkocht Ned. kermis-
materiaal thans in Egypte in exploitatie
is gebracht.
DAT in de week van 6 tot 13 Juli
ons land geen sterfgevallen tengevolge
van mond- en klauwzeer zyn geregis-
DAT de betaling van de achterstallige
z.g.n. Duitse sociale renten op 30 Sep
tember a.s. zal zijn voldaan, hetgeen
staatssecretaris Van Rhijn heeft meege
deeld aan het Tweede-Kamerlid Maenen
(K.V.P.)
DAT het Tweede-Kamerlid V. d. Weij-
den (K.V.P) aan minister Mansholt heeft
verzocht om by afslachting van een hele
veestapel wegens mond- en klauwzeer
niet 90 pet. maar 100 pet schadeloosstel
ling te betalen.
DAT voor een reis naar Frans Ma
rokko. in tegenstelling met Algiers, niet
alleen een paspoort, maar ook een visum
Olympische Spelen
KAMPIOENEN
Hoogspringen (heren)
1. Da vis (V.S.). 2 m. 04 (nieuw Ol.
2. Waesmer (V.S.), 2 m. 01.
3. Telles (Braz.) 1 m. 98.
10.000 meter
1. Za/topek (Tsj^l.), 29 min. 17 sec.
(nieuw Ol. record, tevens nieuw
wereldrecord).
2. Mimoun (Fr.) 29.32.8.
3. Anmoufniev (Rusland) 29.48.2.
Discuswerpen (dames)
1. Nina Romaschkova (Rusland), 51.42
m. (nieuw Ol. record).
2. Elizaveta Bagrjanceva (Rusland)
47.08 m.
3. Nina Dumbadze (Rusland) 46.26 m.
100 meter heren
1. Remigino (V.S.), 10.4 sec. (ndeuw
Ol. record).
2. McKenley (Jamaica) 10.4 sec.
3. McDonald Bailey (Gr.-Br.) 10.4 sec.
400 meter horden
1. Moore (V.S.), 50.8 sec. (Olympisch
record geëvenaard).
2. Libuev (Rusland) 51.3 sec. (nieuw
Europees record).
3. Holland (Nieuw-Zeeland) 52 2 sec.
Vèrspringen (heren)
1. Baffle (V.S.), 7.57 m.
2. Gourdine (V.S.) 7.53 m.
3. Földesi (Hongarije) 7.30 m.
Kogelstoten
1. O'Brien (V.S.), 17.41 m. (nieuw OL
2. Hooper (V.S.) 17.39 m.
3. Fuchs (V.S.) 17.06 m.
50 km snelwandelen
1. Dordonj (It.) 4 uur 28 min. 7.8 sec.
(nieuw Ol. record, tevens nieuw
wereldrecord).
2. Dolezal (Tsj^l.) 4 uur 30 min.
17.8 sec.
3. Roka tHong.) 4 u. 31 m. 27.2 sec.
Gymnastiek
Individueel
1. Tchoukarine (Rus!.) 115.70 pt.
2. Chaguiniian (Rusl.) 114.95 pt.
3. Stalder (Zwits.), 114.75 pt.
Landen wedstrijd
1. Rusland, 574.40 punten.
2. Zwitserland, 567.25 punten.
3. Finland, 564.25 pnt.
Programma voor morgen
Worstelen, schermen, gymnastiek
(Ned. da-mespioeg), athletiek (hink-
stap-sprong). speerwerpen, versprin
gen dames iWilly Lust). 80 m. horden
(Fanny Blankers-Koen), moderne
vijfkamp. zeilen, roeien, voetbal.
Radio-uitzending
Morgenavond om 6 en 10.15 uur over
Hilversum I.
Nederlands gevestigde schuld en lang
lopende credieten bedroegen op 31 Maart
jJ. ƒ11.507 millioen tegen 11.785,8 min
op 31 December j.l. en ƒ11.892,8 min op
30 September 1951, een vermindering
dus van ƒ300 mi Mi oen in een holi jaar.
HET WEER IN EUROPA
ie
Te betreuren
Wij hebben nimmer onder stoelen of
banken gestoken, dat wij het ten
zeerste zouden toejuichen, wanneer de
formatie-Drees om te komen tot een vier-
psrtijen-kabinet zou slagen. Op Zaterdag
12 JuU j.l. vingen wij een hoofdartikel
aan met de zinsnede: „Van de mede
deling. dat de A.R. fractie zich bereid
heeft verklaard tot steun aan de kabi
netsformatie, zal in brede kringen met
voldoening kennis worden genomen. Na
tuurlijk in de eerste plaats door zeer
velen binnen deze partij. Stellig echter
ook door zeer velen waarbuiten. Wij den
ken daarby met name aan de C.H. Unie."
Het verdere verloop van de kabinetsfor
matie heeft er echter toe geleid naar
wij gisteren hebben kunnen melden
dat de Anti-Revolutionnairen ten slotte
toch gemeend hebben, een afwijzende
houding aan te moeten nemen. De oor
zaak hiervan het blijkt nog eens ten
overvloede uit een in dit blad opgenomen
officieel communiqué, afkomstig van
A.R. zijde ligt in het fieit, dat niet is
coldaan aan verlangens t.a.v. het mede
zeggenschap op het terrein van de
sociaal-economische politiek.
Wij betreuren het, dat het zo ver heeft
moeten komen. Een samengaan met de
vier in bespreking zijnde partijen op een
reëel program hebben wij steeds een
landsbelang geacht. Het meest betreuren
wij echter, dat de oorzaak van de mis
lukking moet worden geschreven op
rekening van dr Drees en de Partij van
de Arbeid. Voor reële wensen van A.R.
zijde is geen open oor gevonden. Wij
zullen een en ander verder nog nader
toelichten.
Terecht gevraagd
Het politieke beleid in de komende
jaren speelt zich voornamelijk af
op sociaal-economisch terrein. Wanneer
men dit goed in de gaten houdt, spreekt
het vanzelf, dat de sleutel-departemen
ten in de huidige consteUatie zijn: Finan
ciën; Sociale Zaken en Economische Za
ken. Wanneer men nu in ogenschouw
neemt de sterkte van de volksdelen, die
met het sociaal-economische beleid heb
ben te maken, dan ziet men in ons land
drie groepen. Aan werkgeverszijde een
humanistische organisatie, een Prot.
Christelijke organisatie en een Rooms-
Katholieke organisatie. Aan werknemers-
zijde heeft men eveneens drie grote orga
nisaties: een humanistische, of liever ge
zegd een socialistische. nL het N.V.V.,
een rooms-katholieke. nl. het K.A B en
een Prot.-Christelijke, nl. het C.N.V.
Het C.N.V. heeft sterke binding met de
beide Christelijke partijen, de A R P. en
de C.H.U. Het N.V.V. heeft (nog ster
ker) binding met de Partij van de Arbeid
en de K.A.B. is nauw gelieerd aan de
K.V.P.
Nu had dr Drees in zyn kabinets
samenstelling het departement van
Sociale Zaken toegedacht aan een
socialist. Voorts werd het departement
van Economische Zaken toegedacht aan
een lid van de K.V.P Daarnaast moest
het departement van Financiën ook be
heerd worden door een socialist. Wy
schreven reeds, dat door deze drie
departementen in de eerste plaats het
sociaal-economische beleid wordt be
heerst. Dit geschiedt in eerste instantie
door de Raad voor economische aange
legenheden uit de Ministerraad Hierin
hebben zitting de minister-president, de
ministers van Financiën, van Economi
sche Zaken, van Landbouw en Visserij,
van Buitenlandse Zaken, van Verkeer en
Waterstaat, van Wederopbouw en Volks
huisvesting en bovendien de minister
zonder portefeuille, belast met de zaken
betreffende de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie. In de „oude" constel
latie had er ook zitting in de minister
zonder portefeuille op het departement
van Binnenlandse Zaken in diens kwali
teit van vice-minister-president.
Maar lang niet al deze ministers spelen
in de R E A. de eerste viool. De eigen
lijke voorbereiding en besluitvorming
op het gebied van het sociaal-economi
sche beleid liggen in handen van de mi
nisters van Financiën, van Economische
Zaken, van Sociale Zaken, voor een groot
deel van Landbouw c.a. en natuuniijk
van de minister-president. Hierbij komt
dan nog de minister, belast met de
P.B.O.-aangelegenheden.
In het voorstel van dr Drees kwamen
deze sleutelposten alle in handen van
de K.V.P. en de P v.d.A.. met het zwaar
tepunt op de laatste. De minister-presi
dent immers zou een socialist zijn. de
minister van Financiën ook en de minis
ter van Sociale Zaken en die van Land
bouw eveneens. De minister van Econo
mische Zaken zou een K.V.P.-er zijn en
die, belast met do PB.O.-aangelegen
heden, zou tot dezelfde partij behoren.
Voor de prot-christelijke groeperingen
was hierin dus geen plaats.
Terecht naar onze mening heeft d^
Schouten echter gesteld, dat juist bij de
besluitvorming en de uitvoering daar
van ook de Anti-Revolutionnaire rich
ting betrokken moest zijn. Het was niet
voldoende, wanneer zoals m de be
doeling lag de A.R. Buitenlar.use Za
ken toegewezen kreeg. En evenmin
zoals het eindvoorstel luidde dat Ver
keer en Waterstaat door een A R zou
worden bezet. Want deze ministers zijn
wel lid van de R.E.A. evenals trou
wens de C.H. minister van Oorlog
doch deze spelen hierin slechts een
tweede of derde viool en dan nog maar
gedeeltelijk.
Had dr Schouten en met hem de
geheie A.R. fractie deze eis niet
gesteld, dan zou de Prot-Christelyke
groepering in feite buiten het sociaal-
economische beleid zijn gebleven, met
instemming van deze groepering. Hoe
aanlokkelijk ook het aanvankelijke voor
stel. het toch waarlijk niet onbelang
rijke departement van Buiteniandse Za
ken aan de A.R. te geven, ook moge zijn
geweest, het zou geen oplossing hebben
gegeven met betrekking tot de wense
lijke. ja. noodzakelijke invloed op so
ciaal-economisch terrein.
WEERBERICHT
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Droog weer met wis
selende bewolking. Zwakke
tot matige Noordwestelijke
tot Noordelijke wind Over
het algemeen iets minder
warm. (Opgemaakt om 10
uur).
ZON EN MAAN
Woenadag: zon 4 48 tot 20.44 uur; maan
0 6.09 tot 21.25 uur. Op 30 Juli E.K