In
Staphorst, waar oude gebruiken
:zaam afsterven
lang:
^RD^TH
Weg
naar het huwelijk niet meer ria
raampje ran opkamer
Het leven is schoon achter
het gordijn!
Atoomgeheim ontsluierd maar de
bergrede verworpen
Mensheid strompelt blindelings voort,
spelend met levensraadselen
ZATERDAG 13 JULI 1952
EEN TRADITIE GAAT HEEN
(Van onze §-redacteur)
TOT IN HET fel aan z'n oude gebruiken, zeden en eigenaardigheden
verkleefde Staphorst sterft de traditie een noodzakelijke en snelle dood.
En er is daar niemand, die er erg rouwig om is. De grote snelweg, die van
Zwolle naar Meppel het oude dorp als het ware in twee helften snijdt, is
daar mede schuld aan. Hij heeft het levenstempo in hel dorp versneld.
Dat is op zich zelf al wonderbaarlijk.I snappen
oen destijds de weg werd aangelegd, vergist
het i
zijn. Daar ligt een oude vrouw ziek! De
dag telt één probleem minder, maar een
sensatie meer. Er wordt nog vijf minu
ten binnenskamers over het gebeurde
gepraatdan valt er weer een zwij
gen: tot de bus uit Zwolle komt......
Toen destijds de weg werd aangelegd,
ver om de „kommen" van Rouveen
Staphorst heen, voor zover daarginds
althans sprake is van „kommen'
er lieden, die veronderstelden, dat de
beide dorpen daarmee in hun isolement
terug zouden vallen. Immers: de ver
keersstroom, die tot dat ogenblik dóór
Staphorst en Rouveen liep,
den omgelegd.
Ik heb in die dagen wel automobilisten
gesproken, die over die verandering
openlijk hun vreugd uitspraken. Ze
ren de Staphorsters niet zo welwillend
gezind. De afkeer was wederkerig.
Achter het venster
TPTANT verblijf nu eens op een namid-
dag bij zo'n welvarend Staphorster
boerengezin. De boerin zit achter de
naaimachine en de dochter verricht,
achter de horren zittend, een handwerk.
Het jonge kind speurt de weg af. Zij
ziet alles wat er daar gebeurt, Als de
auto van de dominee stopt voor de wo
ning van de overburen, waarschuwt zij
n.et een korte opmerking haar moeder
en samen gaan ze gespannen uit zitten
kijken, naar wat déar gebeuren zaat. Is
het de dominee? Ja, het is em. Hadaen
ze wel gedacht. Het was z'n auto immers
ook. Gaat ie naar binnen? Ja, hij gaat
naar binnen. Probleem: wat zou d'r we
zen? Waarom krijgen ze aan de over
kant midden in de week, midden op de
dag, bezoek van de dominee?
De handen blijven er stil bij in de
schoot liggen. Huisbezoek? Ja, maar dan
zou er een ouderling bij zijn!
Ziekte? Niets van gemerkt..
O wacht: daar is de dominee weer.
't Wcs dus geen lang bezoek. Maar dan
klemt te meer de vraag: wat moest hij
by de overburen? De naaimachine is nu
helemaal vergeten. Het handwerk sliert
bijna over de kamervloer Zo dicht zit
het jonge meisje voor het venster, dat
haar blik op de wereld niet eens volko
men vry laat (want er staat ook nog een
blauwe hor tussen het glas en de gor
dijnen dat het glas beslaat onder haar
De kleine mond half geopend, staart
ze naar de mensen op straat: de dominee
en de buurvrouw. En uit alle huizen en vriendinnen. Allen uniform gekleed,
aan de Dorpsstraat priemen nu ogèn naar; Des Zondags met elkaar optrekkend naar
die twee: de vrouw die wijst en de do- 's Heren huis. In een kledij, die even
minee die knikt, ten teken, dat hij er rijk is aan folkloristische traditie als aan
alles van begrijpt. Het meisje en haar j zinvolle 'betekenis. Er is, al naar gelang
moeder en alle buren achter hun horren'de kleur der omslagdoeken, duidelijk te
zien wie er in de rouw is en hoe diep,
over wie en wat, wie er vreugde bedrijft
en wie, voor het eerst na het kraambed,
haar kerkgang beleeft.
Wat heeft de vreemdeling daarmee te
maken? Zijn „gegaap" vindt de Staphor
ster hinderlijk, zijn fotograferen storend.
Hij gaat naar de kerk. Dat is een groots
ondernemen. Waarom gaat die vreemde
ling niet naar de kerk? Beschouwt hij
die Staphorster kerkgang als een
typische dorpse hebbelijkheid? Daar zit
de kern van het conflict. De vreemdeling
denkt, dat de Staphorster en de Rouvener
precies zo naar de kerk gaan als des
Vrijdags naar de Zwolse markt. Maar
het huwelijk gaat ook in Staphorst
en meer door de deur van het
maagd-ouderlijk huis en niet meer door
het befaamde zijvenster van de opkamer
a de „buule".
een recente Engelse uitgave over
Nederland wordt nog een opwindend
verhaal verteld over Staphorster jongens,
via dat raampje van de op-kamer
hun geliefde benaderen, haar hun liefde
verklaren en de trouwdag binnen bereik
brengen. Dat is wél zo geweest. In de
héél originele Staphorster boerderijen
treft men dat raampje nog aan. Maar
er verder aan raampjes in de boe
renhuizen zit heeft met die stervende
traditie niets te maken. Het is een slaap
kamerraampje zonder meer. Het bedde-
goed ligt er in de vensterbank te luch-
Raampjes-viijeiij
Vroeger, laten we maar zeggen héél
vroeger, sliep in de opkamer van
Staphorster boerenhuis de huwbare
dochter. Via het venster had zij contact
met de jongelingschap buiten en
dat contact van voldoende duurzame
aard om een hechte verbintenis op tt
bouwen, dan kreeg de toekomstige brui
degom toestemming binnen te komen.
Hij wipte, de benen eerst, daarna het
bovenlijf, via de vensterbank van
kleine raampje naar binnen om
nagchien te praoten". Er volgde ii
regel een bruiloft op zo'n visite en
dan ook de bedoeling. Maar m
landbouwhuishoudscholen alle meisjes
onderricht geen en de snelle verbindin-
met Zwolle en Meppel de jeugd
andere moraal leerden kennen, dan
Het raampjedat vroeger zo'n grote rol speelde bij „Een liefde in
Staphorst", maar dat nu meer en meer een normale functie krijgt, nl.:
die van luchtververser.
"PEN KLEINE wereld. Er binnen: dei is het niet. De kerk: dat is het gebied
•LJ'stamgenoten, de 'buren, de vrienden j der bijzondere genade. De Staphorster,
vriondinnon Allen nn.ifnr™ «atrial d1€ op bede- en dankdagen zijn bedrijf
volkomen stillegt weet wat de kerkgang
beduidt: leidt hem niet af. Hij gaat de
Koning groeten! Hij trok daarvoor zijn
beste pak aan. Dat hóórt bij een derge
lijk bezoek. Kom, ga met hem en doe
als hij
Allemaal dingen, waaraan het westen
niet denken zou ze op zegels af te beel
den, omdat we dat in een beschaafd land
vanzelfsprekend achten. Afb. 9, van Rood
China, laat zien hoe de landeigenaars
hebben moeten laten; de pacht
prijzen zijn maar lietst tot 37% ver
laagd. zoals de blije pachter op onze af
beelding nadrukkelijk laat zien: eer
grote oogst, en de kwitantie die hem
POSTZEGELRUBRIEK
door G. Peelen
Voor we ons gaan vermeien in de vreugden des levens achter het ijzeren
gordijn, eerst een terugblik, naar de oorlogsjaren. De eerste rij van onze
illustratie is daaraan gewijd. Nr 1, van Frankrijk, een zegel ter ere van de
heldhaftige Franse actie in Narvik, Mei 1940. Na de verraderlijke overrom
peling van Noorwegen door de Nazi's, wisten de geallieerden in twee stout
moedige acties op 10 en 13 April de Duitse vlootmacht in Narvik te ver
nietigen, en deze voor het ijzererts zo belangrijke haven te bevrijden.
Het waren Franse, Engelse en Poolse baby-tehuizen, zuigelingenzorg, nieuw-
troepen die daar dapper stand hielden,
tot ze in Mei door de rampspoedige ge
beurtenissen in Frankrijk weer tot in
schepen genoopt werden.
Ons zegel beeldt het monument af,
dat daar op de graven der Fransen op
gericht werd. Het opschrift luidt: La
France a ses fils en Norvège, Narvik
1940 (Frankrijk aan zijn zonen in Noor
wegen). Boven op de eenvoudige steen
het Lotharings kruis, dat ook het monu
ment van nr 2 siert, opgericht in de
Afrikaanse woestijn, ter herinnering aan
de bloedige slag bij Bir Hakeim, waar
de vrije Fransen, onder generaal Koe-
nig, na gehoor gegeven te hebben aan
de oproep tot verzet door De Gaulle,
de Duits-Italiaanse troepen bloedige
verliezen toebrachten.
Afb. 3, van Tsjechoslowakije, herinnert
aan een van de gruwelijkste daden der
Duitsers, gelijk te stellen met de schand
daad tegen Putten en Oradour: de ver
woesting van Lidice, na de aanslag op
Heydrich.
Als represaille werd het Tsjechische
dorp Lidice met de grond gelijk gemaakt
en de bevolking uitgemoord Dit gebeur
de 16 Juni 1942.
Tien jaar later verschijnt dit zegel
waarop een verheugde vrouw voor het
herbouwde Lidice staat. Maarschalk Tito
van Joegoslavië werd 60 jaar! Afb, 4 is
één van de drie herdenkingszegels, die
bij deze gelegenheid uitkwamen. Afb.
5/8 brengen de zegeningen der Sovjet
unie in beeld, nu, 15 jaar nadat de pro
clamatie van Stalin afkwam, wt zien
opgewekte oudjes met bloemen (afb. 5)
blije mensen op een zonnig terrasje (6)
een goedverzorgd meisje aan haar school
werk (7) en een opgewekt werkers-
paar, dat met vreugde aan de arbeid
gaat, een verwijzing naar de artikelen
118, 119 120 en 121 uit deze „grondwet":
recht op arbeid, recht op vrije tijd, recht
voor de ouden van dagen, en recht op
onderwijs. We zouden zo zeggen: dat
spreekt toch vanzelf, maar telkens weer
blijkt op de zegels van Rusland, hoe
groot hun minderwaardigheidscomplex is.
Steeds opnieuw weer verschenen se
ries om eens nadrukkelijk te tonen: kijk
eens wat wij allemaal hebben: zo worden
de mooie sanatoria afgebeeld, de metro
(hierop zijn ze zeer trots want niet min
der dan 4 grote series beelden
Eerbied
1~\E STAPHORSTER traditie is eerbied.
Dat blijkt uit de belangstelling voor
de dominee, uit de zorg waarmee de erf
stukken in. en op oude kasten in de huis
kamers beschermd worden, uit de zorg
voor de boerenkleding én -de reputatie.
Kom een modern Staphorster boer, die
een tractor in plaats van een paard voor
de ploeg spant en iedere dag de wereld
dwars door zijn akkers over de grote
weg ziet gaan, als hij het verkeer de
autoweg ziet passeren, toch niet met
de romantiek van zijn samenleving aan
Die samehleving had haar nadelen.
De hygiëne in Staphorst liet te wen
sen over. Maar waar niet, waar de re
genwolken de enige leveranciers van
water zijn? In enkele boerderijen zijn nu
douches gemaakt. Het is een begin. De
waterleiding heeft, behalve veel t
oordelen, ook tal van oude denkbeelden
over het nadeel van veel wassen wegge
spoeld.
]yrOG GAAT de Staphorster schone
de buule, de blauwe zak waari
haar regenmantel meedraagt, naar
Zwolse markt. En het zal werkelijk nog
wel eens gebeuren, dat een verliefd Stap
horster jongeling, als in vroeger jaren,
haar die buule afhandig tracht te maken,
daarmee uitsprekend, dat hij naar haar
hand dingt. Maar geloof me: de weg
ARDATH TOBACCO CO. LTD.
"The Virginia Specialists since 1890"
INTRODUCEERT
NU OOK IN
NEDERLAND
HAAR
TOPPRESTATIE
§trai<>lit(ut Virginia
TEGEN DE POPULAIRE
PRIJS VAN
85c per 20
In d* Ardath model-
■cked", du» beschern
i 10 geniet. bril
Overtuig Uzelf van de unieke eigenschappen van deze super Vlrglnla-slgaret
dorpse, is die raampjes-vrijerij uit de
mode geraakt. Hoewel zij solide huwe
lijken -leverde! Ontrouw in het huwelijk
kwam niet voor en er was ook weinig
teleurstelling! In elk opzicht wisten
beide partijen, wat zij aan elkaar had-
In de intieme sfeer van het boerenhuis, bij het licht dat door de ven
sterhorren valt, werkt het Staphorster meisje aan haar dagelijkse taak.
Duizenden Oostduitsers naar
Kirchentag
Uit de Sowjet-zone zullen ongeveer
20.000 Duitsers de Evangelische Kirchen-
dag te Stuttgart bijwonen. De autoritei
ten uit deze zone hebben althans pas
poorten voor dit aantal personen toege
zegd, doch het vereist .groot geduld en
veel hulpvaardigheid om de reisvergun
ningen te verkrijgen. De leiding van de
Kirchentag wil niets nalaten om de Duit
sers uit Oost en West nader tot elkaar te
brengen, opdat de Kirchentag opnieuw
een bewijs zij van de eenheid der Evan
gelische Christenen in geheel Duitsland.
Ook uit het buitenland zullen vele
deelnemers deze manifestatie meemaken.
Er komen gedelegeerden en groepen uit
Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk. Enge
land. Ver. Staten, Nederland enz.
De Kirchentag. zo heeft de president,
dr Reinold van Thaddentrieglaff, ge
schreven, is een eensgezind getuigenis
van de Evangelische Christenen voor de
wereld". En in deze moderne, sekulare
wereld heeft de Kirchentag als de plaats
waar kerk en wereld elkaar direct ont
moeten. een bijzondere, bijna missionaire
taak. De Kirchentag wordt geconfronteerd
met alle actuele vraagstukken van de
Christelijke levensleer". Op deze vraag
stukken wil de Kirchentag trachten eer
Bijbels antwoord te geven. Het centrale
onderwerp van de Kirchentag. welke
Woensdag 27 Augustus begint zal zijn:
„Kiest het leven".
Vrachtrijder
iN alle huizen, groot of klein,
waar men ioat voor hem heeft,
verschijnt hij en hij vraagt beleefd
wat of het is en waar 't moet zijn.
En nauwgezet wordt genoteerd
wat mee moet of wat wordt begeerd.
H\i krijgt consignes bij de vleet.
„Houd droog". Jiiet in de zon",
een dagelükse zorgenbron,
waarvan geen buitenstaander weet.
Maar hij bestelt vlug en secuur
en koopt dan in voor vriend en buur.
Gaat het in vochte avonddauw
huistoe met nieuwe vracht,
dan droomt hij van het maal dat wacht
en korte rust voor 't laatst gesjouw.
Doch dat mislukt door vrouwlief» klacht;!
„MIJN" boodschap wéér niet meege
bracht!"
Wetenschap en toekomstverwachting
(Door prof. dr G. Si zoo te Amsterdam
weest zowel voor de ontwikkeling der wetenschap, als voor de alge
mene erkenning van de waarde van het wetenschappelijk onderzoek. Pers
en radio geven aan de wetenschappelijke gebeurtenissen groter aandacht
dan vroeger. „Wetenschappelijk nieuws" vooral „atoom-nieuws"
is „frontpagina-nieuws" geworden. Was het vóór de oorlog uitermate moei
lijk voor wetenschappelijke activiteiten overheidssteun te verkrijgen, thans
ontstaan in alle landen organisaties en stichtingen voor zuiver en toe
gepast wetenschappelijk onderzoek, die van regeringswege worden gesub
sidieerd. De internationale wetenschappelijke contacten zijn levendiger
dan ooit en worden zowel door culturele accoordcn tussen de regeringen
als door samenwerking in internationale organisaties, zoals de UNESCO,
bevorderd.
En dan is er nog de technische ont-
op moederdag 3 zegels, met een afbeel
ding van de 3 onderscheidingen die op
die dag ingevoerd werden voor Roe
meense moeders: de moederschapsme
daille, door ons afgebeeld, (10). voor
moeders van 10 en meer kinderen
toekomstige soldaten!) de moedereer
»ica orde (held-
Alvorens jaloers te worden op de moe
ders van Roemenië is het misschien wel
goed, nog eens naar de afb. 1/3 te kij
ken, monumenten voor de zonen van
andere moeders, nauwelijks 10 jaar ge
leden gevallen onder de laars van een
dictatorsleger!
Wie acht slaat op de
welke ter stimulering van deze activi
teiten worden naar voren gebracht, zal
daarin telkens optimistische klanken
vernemen omtrent de viruohten die van
het wetenschappelijk onderzoek mogen
worden verwacht voor de bevordering
van het lichamelijk welzijn en hot maat
schappelijk welvaartspeil van onze sa
menleving. Er is in de jongste uitkom
sten van het onderzoek dan ook genoeg
zame reden, om zodanige verwachtin
gen te rechtvaardigen.
"YTEN denke aan de radar, die de vei-
ligheid van scheepvaart en lucht
vaart verhoogt; aan L.D.T. penicilline en
andere produoten van het soheikundig
onderzoek, die voor hygiëne en gezond-
heidsteohniek van het grootste belang
zijn gebleken; aan het straalvliegtuig, dat
het snelverkeer tot ijlverkeer maakt;
aan de televisie, die voor de gezichtszin
de afstand overbrugt, zoals de radio dit
reeds deed voor de gehoorzin; aan de
nieuwe mogelijkheden, het groeiproces
in de hvende natuur te beïnvloeden
door groeistoffen en stralingen; aan
kunstmatig verkregen radio-actieve stof
fen, die voor de vaststelling en genezing
van bepaalde ziekten nieuwe wegen ont-
hoger niveau de stand van zaken be
schouwt, ziet dat men hier te doen heeft
met een essentiële trek in de geestelijke
structuur van onze tijd. Wij hebben hier
te doen met de ontnuchtering., welke
gevolgd is op de wetenschaps psychose
van de vorige eeuw, die de hoop der
wereld gegrond had in de almacht van
het denkend verstand en zich gevangen
had gegeven onder de hypnose van he<
evolutiedogma.
T7"ENNIS, en wel slechts de positieve
kennis, gebaseerd op de wetenschap
pelijk geconstateerde feiten en op de
door het denken aan hel licht gebrachte
wetten der natuur, zou de onwetende
massa gelukkig maken. Kennis
wereld bevrijden uit de nevelen, waa'rln
de godsdienst haar had gehuld, de gods
dienst die immers slechts in onkunde er
vrees voor de onbegrepen natuur haar
oorsprong vond.
Hoe gretig deze, op de verheerlijking
van de rede en het geloof in de evolutie
gegronde wereld-beschouwing werd ont
vangen, bewijs: bijvoorbeeld de triomf
tocht die Haeckels boek „De Wereld-
sluiting der atoomenergie. Al zijn
eerste overspannen verwachtingen
tren; een spoedige toepassing voor eco
nomische doeleinden wat bekoeld-, de
mogelijkheid blijft in principe aanwezig
en de verwezenlijking ervan, schijnt
slechts een kwestie van tijd en verder
onderzoek.
Beklemming
TtTAARLIJK, er is voldoende reden
voor hoopvolle verwachtingen om
trent verdere waardevolle bijdragen van
het wetenschappelijk onderzoek iot de
maa/sohappelijke welstand en het licha
melijk welzijn der mensheid.
Niettemin, er is aan deze zaak toch
ook een geheel andere kant. Het zou
niet moeilijk zyn uit wereldpers en litte
ratuur een reeks van gegevens te ver-
zam'.en. die geenszins getuigen van op
timistische toekomstverwachtingen, doch
veel meer van een gevoel van teleur
stelling, beklemming en vrees ten aan
zien van wat de ontwikkeling der
wetenschap aan de mensheid gebracht
heeft en nog brengen zal.
Bij het grote publiek vindt dit pessi
misme. dit gevoel van onzekerheid zijn
ui'drukkirg in de angs' voor de atoom-
been en de waterstofbom Maar wie op
I raadselen" door Europa maakte.
de snelde verbreiding
Büchners boek „Kracht en Stof", dat in
enkele jaren in vijftien talen werd ver
taald. Lees er Toergenews roman „Va
ders en Zonen" en Eekhouts werk „De
Boer zonder God" maar op na ei
zult zien hoe Büchners boek in de
ningen van de Russische landadel t
zeer zijn invloed oefende als in de boe
renhoeven in Zeeuws-Vleanderen.
Technische slaven
ïyTET di; negentiende eeuwse cultuur-
optimisme heeft ook onze eeuw zich
nog een tijd lang gevleid,
waobte paradijs op aarde heeft het niet
gebracht.
Wel bracht het een verrassende
sneHing in de ontwikkeling van het
Tenschappelijk onderzoek, in het bij
zonder een onvermoede verdieping der
natuurwetenschappelijke inzichten. Maar
het was juist deze voortgang
onderzoek, de overvloed van nieuwe
feiten die aan het licht kwam, waardoor
de overmoed van het wetenschappelijk
denken werd besohaamd.
De na uur bleek telkens weer onein
dig veel rijker en gecompliceerder dan
men had kunnen vermoeden. Tegen het
einde van de negentiende eeuw meende
r. de raadselen der natuur vrijwel te
hebben opgelost. Tegenwoordig heerst
veel meer het besef, dat de natuur nog
vele geheimen voor ons verbergt.
Zou de twintigste eeuw slechts deze-
terugkeer tot de wetenschappelijke be
scheidenheid hebben gebracht, men zou
slechts van winst kunnen spreken. Maar
meer gebeurd. In twee achtereen
volgende wereldoorlogen heeft de mens
heid aan den lijve ondervonden, dat de
macht die zij over de natuur meende te
hebben verkregen, zich gekeerd heeft
tegen haarzelf. Dat zij de krachten die
ian de natuur heeft ontworsteld,
zelf niet meer beheers". De tot het
ste doorgevoerde technificatie van
het leven wordt, ook in vredestijd, een
beklemming; de opstand der „technische
,-en" bedreigt de Westerse beschaving
haar „Vijfentwintigste uur" (zie het
boek van Virgil Gheorghiu onder deze
titel).
Men gaat spreken over de „daemonie
der techniek", daarin uitdrukkend dat
de techniek een zelfstandige macht is
geworden, die over de mens gaat
Tussen hoop en vrees
Merkwaardige en tragische ont
wikkeling. De primitieve mens was
bevreesd voor de daemonen, waar
mede hij de natuur bevolkt dacht.
De moderne mens heeft de daemonen
uit de natuur door zijn wetenschap
pelijk onderzoek verdreven, maar
vindt nu in de daemonie van de
zelfgeschapen techniek nieuw voed-
voor zijn angst,
wezen echter vindt deze vrees haar
oorzaak in de eigen morele onmacht en
geestelijke ontreddering, die gevolg is
van zijn verwerpen van Gods wet over
Generaal Omar N. Bradley heef; deze
situatie gekenschetst op een wijze, die
i.n haar bondigheid en kernachtigheid een
opperbevelhebber waardig is: „Onze
kennis der wetenschap heeft ons vermo
gen haar te beheersen voorbij gestreefd.
Wij hebben te veel mannen van weten
schap. te weinig mannen Gods. Wij heb
ben het atoomgeheim ontsluierd cn de
Bergrede verworpen. De mensheid
strompelt blindelings door een geeste
lijke duisternis^ spelend met de kost
bare geheimen van leven en dood. De
wereld gewon schittering zonder wijs
heid, macht zonder geweten".
Als de wereld in haar verwachting om
trent de betekenis der wetenschap voor
haar toekomst, tussen hoop en vrees ge
slingerd wordt, dan komt dit omdat zij
geen rekenschap houdt met God, in
Wiens Vreze het begin van alle weten
schap is. Wetenschap te beoefenen, de
orde die God in Zijn Schepping heeft ge
legd te ontsluiten, de mogelijkheden
daarin besloten te ontplooien en dienst
baar te maken aan de mens, is een taak.
die begrepen is in de opdracht „heer
schappij te hebben over de aarde".
Maar als de mens zich deze taak meent
te kunnen toeëigenen als een zelfgeko
zen programma cn zich in de uitvoering
daarvan zelfstandig wil maken tegen
over zijn Schepper, wordt de veroverde
heerschappij een „macht zonder gewe
ten" en leidt het wetenschappelijk resul
taat eerder ;ot ontreddering dan tot op
bouw van het geestelijk leven.
Toekomst en roeping
Aan de gelovige, die in deze tijd
de wetenschap beoefent, gaat de
spanning die er gekomen is in de
verwachting ten aanzien van de rol
die de wetenschap zal spelen voor
de toekomst der mensheid, niet voor
bij. Ook hem kan de vraag wat de
wereld zal doen met het verkregen
resultaat, beklemmen. Maar toch
zal hy mogen vasthouden aan de ge
dachte dat de ontplooiing van Gods
Schepping, de opbouw van de cul
tuur. goddelijke roeping is.
Hij beseft dat in die opbouw een
breuk is gekomen door de zonde van de
mens, die hy ook zijn zonde weet. Hij
weet echter ook. dat Christus in deze
nood tot de wereld is gekomen. Zolang
God door Zijn goedheid deze wereld in
stand wil houden en de Christelijke kerk
daarin mag getuigen van de verlossing
door Jezus Christus, zolang «1 de Chris
ten zijn wetenschapsbeoefening mogen
zien als een deel van de cultuurtaak. die
de mens in zijn scheppingsordinantie is
gegeven.
Geleid door het licht da; de Bijbel
werpt over do cultuurgeschiedenis van
de wereld, zal hy niet worden meege
sleept door utopische toekomstverwach
ting. maar evenmin door de angstpsy
chose van deze tijd. Hy zal de vrei«de
die er zijn kan in het verwerven van
wetenschap ten volle mogen beleven, om
dat hij ook daarin weet God te mogen
dienen.
Maar hy zal niet minder zijn diepe
verantwoordelijkheid kennen tegenover
zijn medemensen en daarom aan alles
wat. door Gods genade, nog bevorderlik
wil en kan zyn to* opbouw en behoud
van cukiur en samenleving zijn volte
medewerking moet geven, om ook daar
in „medearbeider Gods" te zijn.
