JHcuiue jtrilisdK GTaurant
Rhee: „Stem van Amerika" mag niet
meer over Zuid-Korea klinken
v
Wist U
VRIJDAG 13 JUNI 1952
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441.
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: 6.- per kwartaal.
2.— per maand; 0.47 per week
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter
<Bij contract belangrijke korting)
Drie en dertigste jaargang No 9154
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Choi-Red.: H. W. f. ENSER1NR
Directie: F. DIEMER
CHRISTEL11R-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stcatvtctfcfc Is gMhna
tngn bert ia tegbenspott*
Bij de
rietdekkers
HET KOREAANSE DRAMA
Labour en Nehroe ondermijnen de
macht der Ver. Naties
KOREAANSE OORLOG ontwikkelt zich als conilict tot een drama/
waar dagelijks nieuwe verwikkelingen bij komen. Zulks moet ook
Nederland interesseren, temeer, waar daar ook Nederlandse soldaten
strijden voor het doel der Ver. Naties. De wapenstilstand schijnt op een
dood punt gekomen. De Britten hebben zoveel vertrouwen in de Ameri
kanen, dat zij Lord Alexander, de Britse minister van Defensie, j
Korea stuurden en die wil zich daar zelf van de stand van zaken op de
hoogte stellen, in 't bijzonder wat de toestand bp het eiland Koje betreft.
De Zuid-Koreaanse president, Syngman Rhee, betuigt op zonderlinge
wijze de V.N. zijn dank voor de steun verleend in de strijd tegen het
Noord-Koreaanse communisme. De Stem van Amerika mag voortaan
geen gebruik meer maken van de radiozenders in Zuid-Korea. Alle
Amerikaanse uitzendingen over de Koreaanse stations werden gisteren
door Rhee verboden. Te Pan Moen Djon slaat de V.N.-vertegenwoordiger
met de vuist op de tafel: Geen verdere concessies zullen aan de Roden
worden verleend. En... een nieuwe hevige veldslag is nabij Tsjorwon
ontbrand.
ellendigste gang van zaken op Korea
dan zullen Britten en Amerikanen m
ten confereren, hoe uit de impasse
geraken. De situatie is netelig: immers
Amerik. min. voor het Leger, Frank Pace,
en de stafchef, Lawton Collins, verklaar
den dat er niet voldoende troepen op
Korea zijn, om nieuwe ongeregeldheden
in het krijgsgevangenkamp op Koje
mogelijk te maken. En132.000
vangenen op Koje -verden door minder
dan 3000 Zuid-Koreanen onder e(
zwakke Amerik. leiding bewaakt,
kampautoriteiten waren absoluut niet
opgewassen tegen het uitdagend optreden
van 70.000 felle communisten.
Truman, Taft en
Eisenhower
De „Stem van Amerika", die drie uit
zendingen per dag verzorgt en waarin
critiek van Amerikaanse bladen op het
beleid van Syngman Rhee tot uiting
kwam, mag dus in Zuid-Korea niet meer
worden gehoord
Natuurlijk kun
nen deze uitzen
dingen via bui
tenlandse sta
tions worden
voortgezet. Ook
andere op
zichten is de
de tijdelijke re
geringszetel van
de Koreaanse
republiek, ver
scherpt. De Na
tionale Verga-
resolutie aan,
W waarin aan pre-
sident Rhee re-
kenschap wordt
gevraagd. An-
PANDIT NEHROE gen tienduizen
den aanhangers van Rhee om de ontbin
ding van het parlement. Van de zijde der i
V.N. te Tokio wordt verklaard, dat
momenteel zelfs een der hevigste veld
slagen van het jaar in Korea aan de
gang is.
Lord Alexander heeft de zware taak
een rapport op te stellen over de aller-
Minister Stikker
„Schending budget-recht
was onvermijdelijk"
Voortaan jaarlijks een post
op de begroting
Dat de regering voor de aankoop van
huizen ten behoeve van Nederlandse
legaties in het buitenland niet vooraf de
goedkeuring van de volksvertegenwoor
diging heeft gevraagd, was volgens mi
nister onvermijdelijk, omdat in deze ge
vallen een snelle beslissing moest wor
den genomen.
Een dergelijke schending van het
budget-recht der Staten-Generaal kan
naar zijn mening echter in de toekomst
worden voorkomen door elk jaar op de
begroting een stelpost voor de aankoop
van panden in het buitenland op te
nemen. Dit is temeer gewenst, omdat er
naar gestreefd wordt gaandeweg in alle
hoofdsteden, waar Nederlands? ambas
sades of gezantschappen zijn gevestigd,
gebouwen te kopen, ten einde verhuis
kosten te vermijden, zo heeft minister
Stikker aan de Eerste Kamer meegedeeld.
Knoeierijen bij Gelderse
electriciteitsmij
Bij de Provinciale Gelderse Electrici-
teits Maatschappij is op grote schaal ge
knoeid. De chef van het kolenpark, de
40-jarige Nijmegenaar Van G.. maakte
het mogelijk dat de kolenhandelaar Van
D. aldaar leveranties voor een veel te
hoge prijs kon ioen. Hij zorgde daartoe
voor vervalste monsters en liet valse
facturen over de kwaliteit doorgaan. De
kolenlosser J. trok in opdracht van Van
G. de monsters (zonder er zelf aan te
verdienen, terwijl de kolenhandelaar de
chef met duizenden guldens beloonde).
De boekhouder J. H. parafeerde de fac-
Gisteren werd tegen de drie employé's
in Arnhem zes maanden een jaar ge-
eist.
persconferentie
Ruilverkaveling
i >>:5to
f(§j
Terwijl Lester Pearson, de Canadese
in. van Buit. Zaken, in de komende
maanden een „verheviging van de koude
oorlog" verwacht, zien Truman, zowel als
Eisenhower en Taft, de toestand op Korea
niet bepaald bemoedigend in. Op zijn
igerde Truman
mentaar te le
veren op het
hardnekkig op
duikende
richt, dat de
Amerikanen
voornemens
zouden zijn
atoombommen
als tactisch wa
pen op Korea
aan te wenden,
zodra de co:
munisten tot
nieuw algemeen
offensief over
gaan. Eisen
hower gaf t<
kennen, dat er thans op Korea geen en
kele kans bestaat op een beslissende
overwinning. Wil men, aldus Eisenhower,
een zwaar bombardement beginnen ten
Noorden van de Jaloe) dan doenen onze
luchtmacht en landstrijdkrachten eerst
enorm verbeterd te worden.
En zelfs Tuft neemt het standpunt in,
dat de V.N. het verstandigste doet, de
wapenstilstandsbesprekingen maar
pende te houden, tot de Amerikaanse
wapenproductie op gang komt Een jaar
geleden had het plan van MacArthur
voor het bombarderen van Mandsjoeriji
uitgevoerd kunnen worden, maar nu i_
die kans veel geringer geworden, omdat
Russen en Noord-Koreanen zich sindsdien
van een te grote superioriteit in de lucht
en te velde hebben weten te verzekeren.
Taft is van oordeel, dat men de Zuid-
Koreanen beter moet gaan bewapenen
en de troepen van de V.N. uit Korea
langzaam aan terugtrekken.
Zo ontwikkelt zich dus de politieke en
militair-strategische situatie op Korea,
waarbij de Britse Labourpartij aandringt
op onmiddellijke erkenning van de rege
ring van Peking. Een duurzame politieke
regeling in het Verre Oosten, aldus
Labour, is niet mogelijk zonder het c
munistische regiem volkomen te
kennen.
Tijdens oefening Uilenspiegel
Haagse en Lierse soldaat
in België verdronken
Reden met rupsvoertuig kanaal in
De Haagse dpi. huzaar J. E. Sassen en
de dpi. soldaat eerste klasse der genie
J. W. Schut uit De Lier zijn gisteren ver
dronken tijdens de Belgisch-Nederlandse
legeroefeningen, die tussen Eindhoven
Leopoldsbrug zijn gehouden.
Het ongeluk gebeurde bij Lommei
België. Een zg. „half track", een voertuig
met een rupsband-achteronderstel, reed
met zeven Nederlandse militairen langs
een kanaal. Het voertuig zakte weg en
dook het water in. Vijf soldaten wisten
zich te redden, maar Sassen en Schut
zijn met het voertuig in de diepte
het kanaal verdwenen.
Hun stoffelijke overschotten zyn
Leopoldsbrug overgebracht en zullen
vandaar naar het militaire hospitaal in
Den Haag worden vervoerd.
Tegen dir. woningdienst
IV2 jaar geëist
Geld verduisterd om wisselloper
te helpen?
Tegen de directeur van de gemeente
lijke woningdienst in Tilburg, de 59-
jarige J. L. H., is gisteren in Breda 1%
jaar geëist wegens verduistering in
dienstbetrekking van ongeveer 8000.
Hij had in 1947, 1950 en 1951 bedragen uit
de gemeentekas genomen en geboekt als
uitbetaling aan twee aannemers. Hij gaf
voor dat hij met dit geld gemaakte te
korten van een wisselloper wilde aan
zuiveren. Gedurende 24 jaar gaf hij zijn
beste krachten aan de gemeente Ook
als bestuurslid van enkele colleges in een
R.K. parochie verduisterde hij 750,
Waarvan hangt de toekomst van Azië
af, vraagt Labour zich af? En het ant
woord luidt: Van het leiderschap
Pandit Nehroe in India. Nehroe
distancieert zich hoe langer hoe i
van de V.N. en heeft een beroep op de
Aziatische landen gedaan, om in geen
enkel geval aan een wereldoorlog deel
te nemen. Deze Nehroe heeft het be
staan, de V.N. te kwalificeren als „be
schermers van het kolonialisme, die, naar
het oordeel van sommige leden, meer is
gaan gelijken op een - rganisatie voor het
voeren van oorlog in plaats van een orga
nisatie voor de vrede".
Ongetwijfeld zal de houding van Nehroe
en van Rhee (de president van Z.-Korea)
door de Russen worden uitgebuit. Het is
In deze omstandigheden, dat Britten en
Fransen aandringer op een nieuwe con
ferentie met Rusland.
De toestand in Duitsland
Reisverbod voor de
Oostelijke zone
Het Westen blijft in
West-Berlijn
De Britse, Amerikaanse en Franse
Hoge Commissarissen in West Duitsland
hebben nogmaals verklaard, dat West
Berlijn zal worden verdedigd, indien het
wordt aangevallen. Voorts zal het bu
reau voor wederzijdse veiligheid een
bedrag van 62 millioen mark toewijzen
aan het omsingelde West Berlijn.
Terwijl de Hoge Commissarissen ver
gaderden, kondigde in Oost Duitsland de
vice-premier, Walter Ulbrioht, op last
der Russen nieuwe maatregelen af. deze
zsullen gelden voor de gehele Oost Duitse
zóne. Vooral de beperkingen op het
reizen worden verscherp: Het zal de
Oost Duitsers verboden zijn, buiten een
bepaalde afstand van hun woonplaats te
komen Strafbaar is (zde de methoden
van Hitler. Red.), wie luistert naar Wes
telijke radiostations Wie zonder spe
ciale pas de grens tussen Oost- en West-
Dui-tsland oversteekt, wordt zonder par
don doodgesoho en. Inmiddels hebben de
Britse autoriteiten bij de Russen gepro
testeerd over het gewapenderhand ont
voeren van drie West Benlijners en hun
onmiddellijke in vrijheidssteLling geëist.
De Oost Duii-se staf van radio Berlijn
in de En-gelee sector heeft nog steeds
geen Westelijke passen aangevraagd, die
vereist zijn voor het beeneden van het
gebouw. Er staan nu weer militaire
politie en West Berlljnee agenten op
post om nailevinig van het voorschrift af
te dwingen.
SYNGMAN RHEE.
e stem van Amerika niet
langer nodig"
Nu alleen Italië nog...
België gaat accoord
met plan-Schuman
De Belgische Kamer heeft gistermiddag
het verdrag voor een Europese steenkool
staalgemeenschap (plan-Schuman) met
165 stemmen vóór en 13 tegen bij 13 ont
houdingen, bekrachtigd. Van de Christe
lijke Volkspartij stemden 2 Kamerleden
grondwettelijke redenen tegen en
onthielden zich er 7 van stemming. Vijf
socialisten stemden tegen en 6 onthielden
Het verdrag werd in Februari jl. door
de Belgische Senaat bekrachtigd. Vijf van
;s betrokken landen, t w. Frankrijk,
Nederland, West-Duitsland, Luxem
burg en nu België hebben er reeds hun
parlementaire goedkeuring aan gehecht.
Alleen de Italiaanse Kamer moet het
verdrag thans nog ratificeren.
Voor gehuwde militairen
Driemaal per maand
vrij vervoer
Blijkens Legerorde^- 166 hebben ge
huwde militairen voortaan iniplaeits van
eenmaail in de veertien da-gen thans drie
maal in de vier weken recht op vrij
vervoer tussen garnizoen en woonplaat.
On-geh-uwden hebben zoals men weet
slechts eenmaal per kalendermaand'
recht op vervoer voor rekening van het
Rijk.
Schriltelijke indiening
Verzoeken om vergoeding
van schade in Japan
Personen van Nederlandse nationaliteit
(of hun wettige erfgenamen), onderne
mingen en instellingen, die binnen het
huidige Japanse gebied tijdens de ooglog
in de Pacific materiële schade hebben
geleden, kunnen thans bij de Japanse
regering schadevergoeding aanvragen.
Zij moeten zich hiervoor schriftelijk
wenden tot het ministerie van Buiten
landse Zaken, Bureau Oost-Azië en
Pacific. Opgegeven moeten worden naam
woonplaats, aard van de geleden schade
en de plaats (en) waar de schade is gele
den. Personen, ondernemingen en instel
lingen, die beschikken over een agent
in Japan, kunnen deze opdragen zich
rechtstreeks tot de Nederlandse ambas
sade in Tokio te wenden.
Eerste steen voor nieuwe fabriek
van Ketjen
Gisteren is op de terreinen van de
Kon. Zwavelzuurfabrieken v.h. Ketjen
in Amsterdam-Noord de eerste steen ge
legd van de eerste fabriek op het Euro
pese contingent voor de vervaardiging
van kraakkatalysators (waarmee olie
raffinaderijen t.z.t. een hoger benzine
rendement uit de aardolie kunnen ver
krijgen). De fabriek zal ongeveer 7%
millioen gulden kosten.
De nieuwe weg WEERT-BUDEL
wordt op 21 Juni feestelijk geopend.
Leiden dankt primeur
aan vogels
'•Velt nog niet eerdie: in Nederland it
gebeurd, is thans in Leiden waargeno
men: enkele roeken hebben hun n<
niet in de bomen, maar op een gebouw
van de gasfabriek gebouwd. Vorig jaar
hadden de vogels het ad geprobeerd,
maar men maakten ze hun nesten op de
rijdende kranen en daar ze het draaien
van de kranen ndet konden verdragen,
werden de neeten verlaten. Dit jaar heb
ben ze een rustiger plek opgezocht en
de broedsels zijn met succes groot ge
bracht.
Stuurman en wachtsman
te R'dam verdronken
Gisteren is in de Binnenhaven te Rot
terdam verdronken de 54-jarige stuur
man bij de kustvaart K. Kampen uit
Barendrecht. Hij was te water geraakt
toen hij kolen over de gangway van het
m.s. Gruno droeg.
Gisteravond is in de Merwehaven te
Rotterdam het stoffelijk overschot ge
vonden van de 54-jarige wachtsman N.
C. de Dreu uit de Adrianastraat, die
Maandag op het schip Morrison 2 werd
vermist.
De stadsmens drinkt z"n kopje
koffie op kantoor, in fabriek of
werKplaats, de landman doet het
onder de blote hemel. Deze man
nen van Marken die van een korte
rust tijdens het hooien genieten,
laten zich het pittige vocht, dat
hun door één der schonen van het
pittoreske eiland wordt ingeschon
ken, uitstekend smaken En geen
wonder. De dag is voor hen al
vroeg begonnen.'
Candidatenlijsten Eerste
Kamer geldig verklaard
Het Centraal Stembureau heeft v
daag alle ingeleverde candidatenlijsten
voor de verkiezing van de Eerste Kamer
leden (op 26 Juni in de provinciale sta
ten) geldig verklaard. In Noord-Holland
en Friesland ontbrak de „bewilliging"
van de WD-candidate mevr. E. A. J
Scheltema-Conradi, maar dit verzuim is
tijdig hersteld.
Brits protest te Rome tegen
raffinage Perzische olie
De correspondent van de Financial
Times Xe Rome meldt, dat de Britse
bassade aldaar stappen heeft gedaan
aanleiding van een plan om Perzische olie
in Italië te raffineren.
Botsing van Westelijke standpunten
Amerika herhaalt bezwaren om
met Rusland te praten
Frankrijk houdt aan en stelt thans een
beperkte conferentie voor
een boodschap aan Eden en Schu-
zijn Britse en Franse collega's
heeft Acheson. de Amerik. minister var
Buit. Zaken, zijn argumenten tegen recht
streekse onderhandelingen met Rusland
herhaald. Besprekingen moeten volgens
de minister niet gehouden worden,
voordat de voorgestelde onpartijdige
commissie de omstandigheden voor
kiezingen in geheel Duitsland heeft
onderzocht
Thans is te Parijs en te Londen de
ning overgeheld naar het standpunt, dat
ter verzekering van de parlementaire
ratificatie van de conventie van Bonn, en
het verdrag voor het Europese leger, een
verdere peiling van de Russische bedoe
lingen en oprechtheid nodig is.
Vooral Eden is van oordeel, dat een
viermogendheden-conferentie duidelijk
aan het licht zou kunnen brengen of het
Russische aanbod voor vrije verkiezin-
in geheel Duitsland al dan niet op
recht is. Een andere factor, die de Britse
gedachtengang beïnvloedt, is de uitspraak
het Duitse constitutionele gerechts-
over de bevoegdheid van het West-
Duitse parlement, om de twee genoemde
verdragen te bekrachtigen.
Indien het Hof zou beslissen, dat de
DAT de Haagse journalist J. Rups
Dinsdag als opvolger van de oorlogs
correspondent B. M. Koster naar Korea
vertrekt.
DAT binnenkort in Kerkrade-Kaal-
heide een sportpark gereed komt, aange
legd door de gemeente in D.U.W.-ver
band, met plaats voor 12.000 toeschou-
DAT Europa's grootste bunker, die in
1942 door de Duitsers in Schaarsbergen
bij Arnhem werd gebouwd, thans wordt
ingericht voor afdelingen van het alg.
Rijksarchief (12% km2 archieflengte).
DAT Ouwehands Dierenpark op de
Grebbeberg (14 ha groot, zowel in Mei
1940 als in 1945 verwoest maar thans
herbouwd) op 18 Juni 20 j. be
staat, doch geen feest zal 4,ieren.
DAT het gezin H.S. aan de Marktstraat
te Silvolde (Gld.), hetwelk deze maand
gezinsuitbreiding verwacht (er zijn nu
twee kinderen van 1 en 2 j.) zwaar ge
troffen werd door een brand, die het ge
hele woonhuis plus de zeer laag verze
kerde inboedel verwoestte.
DAT de Haarlemse journalist L. F. W.
van Bunge, oud-O.V.W.'er, binnenkort
als voorlichtingsofficier naar Nieuw-
Guinea gaat.
DAT tegen de 41-j. A'damse beroeps-
inbreker H.B., die al 10 keer is veroor
deeld en 11 jaar in de cel heeft gezeten,
thans weer 1% j. is geëist wegens een
inbraak in A'dam-Zuid.
DAT de 74-j. opa Klijzing uit Pur-
merend, wereldkampioen pijproken, gis
teren voor de tweede keer in zijn leven
van de trein gebruik maakte, en wel om
als jurylid op te treden bij een pijp-
rokerswedstrijd van 60 gepensionneer-
den van Philips te Eindhoven.
DAT in A'dam tegen de Amsterdam
mer G.T., die zyn 25-j. zoon, die in dienst
was, een paar jaar heeft laten onderdui
ken door hem als schipper te laten varen
op een van zijn schepen, twee mnd.
DAT de afd. Midden-Nederland van
de Kath. Ned. Journalisten Kring in een
motie heeft geprotesteerd tegen de gij
zeling van de journalist Hommerson uit
Zaandam en ook de Haagse journalisten
zich Donderdag as, zullen beraden over
de in te nemen houding.
DAT het Wilhelmina-ziekenhuis te
Assen dank zij een burgerlening van
150.000 spoedig sterk zal gaan uitbrei
den.
DAT min. Mansholt en het Tweede-
Kamerlid J. de Ruiter gisteren in Sneek
in het openbaar debatteerden over een
artikel van deze laatste in „de C.H.
Nederlander", maar de schrijver geen
woord er van terugnam.
DAT Ambonnezen uit Vught gister
avond voor de congressisten van Expogé
in Den Bosch een demonstratie hebben
gegeven van hun folklore.
DAT Zaterdag de eerste var. zeven
Eng. pelgrimstochten begint, welke dit
jaar naar de oorlogsgraven in ons land
gehouden worden.
DAT de 48-j. vertegenwoordiger E. J.
H. uit Bilthoven, van de firma Z. te
Utrecht, is gearesteerd, verdacht van ver
duistering van f 9000.
DAT de officier van Justitie te Utrecht
hoger beroep heeft aangetekend tegen
het vonnis waarbij zes aannemers werden
vrijgesproken i.v.m. opzetpraktijken.
DAT twee poetsers van de N.S., de
41-j. J. H. H. en de 25-j. W. S. uit A'dam,
die betrokken waren bij een diefstal van
consumptiegoederen en door reizigers
achtergelaten horloges e.d. op het station
A'dam-C.S., veroordeeld zijn tot 1 jaar,
DAT een uit Ouwehands Dierenpark
ontsnapte reebok op de weg Bennekom-
Wageningen door de kuikenfokker Van
Steenbergen te Bennekom werd ge
vangen, toen het dier ineens de weg
overstak vlak voor Van Steenbergens
auto.
DAT de 37-j. commissionnair E. A. C.
M. van B. in A'dam is veroordeeld tot
2% (eis 4 J.) daar hjj vele andere op
lichtingen en diefstallen pleegde en zijn
vroegere schoonfamilie voor een ton be
nadeelde.
DAT ambassadeur Chakravarty van
India het Ned. comité een dankbrief
heeft geschreven voor de hulpactie voor
zijn land, die f 275.000 opbracht.
DAT behalve het grenskantoor Keulse
Barrière te Venlo thans ook de Wezelse
Barrière en de Herungergrens voor ex-
portverkeer (vooral groenten) zijn ge
opend.
goedkeuring van de verdragen ongrond
wettig zou zijn, zou het Westelijke
defensie-program in de war gestuurd
worden. Dit zou dan bijna zeker tot
conferentie met Rusland leiden. Sommige
kringen te Londen zijn nu van oordeel,
dat het beter is thans tot een conferentie
der Grot$ Vier te besluiten, dan als ge
volg van een uitspraak van het Duitse
Hof.
Engeland en Frankrijk stellen voor de
beoogde conferentie te beperken tot twee
kwesties: verkiezingen in geheel Duits
land en de bevoegdheden van een rege
ring voor geheel Duitsland. De Fransen
zijn van mening, dat de conferentie ge
houden moet worden door ambassadeurs
of plaatsvervangers van de ministers
van Buitenl. Zaken.
Kon. Rott. Lloyd gai stakers
nog een kans
De „lebaran-gratificatie", die thans door
de Indonesische regering is vastgesteld op
een bedrag, variërende van f 17 tot f 100,
is thans ook uitgekeerd aan de stakende
Indonesische personeelsleden van de Kon.
Rott. Lloyd, voor zover zij vandaag het
werk hadden hervat. De gage over de
stakingsdagen wordt niet uitbetaald,
maar de vergoeding van f 2 per dag voor
logies en voeding gedurende deze dagen
zal hun worden kwijtgescholden.
Sibajak Dinsdag met 974
emigranten naar N.-Zeeland
De Sibajak van de Kon. Rott. Llyod
vertrekt Dinsdag met 975 emigranten uit
Rotterdam om via Curagao en het Pana
makanaal naar Wellington in Nieuw-Zee-
iand te varen. De inscheping zal plaats
vinden van 9 tot 3 uur.
Houtindustrie ongerust over
loonsverhoging
De ondernemersorganisaties die ver
enigd zijn in het Centraal Verbond Hout
industrie, hebben de regering meege
deeld dat de a.s. loonsverhoging i.v.m. de
Werkloosheidswet een verzwaring van
lasten betekent, die niet kan worden
gedragen zonder ernstige gevolgen voor
de werkgelegenheid. De loonkosten zul
len voor deze industrie met minstens 4
procent worden verhoogd.
In gijzeling
IN het AüKterdamse Huis van Bewa
ring bevindt zich een journalistia
gijzeling Deze gijzeling dateert reeds
van 6 Mei en zij is deze week opmeuw
verlengd. Men kan het een krant niet
kwalijk nemen, da: zij op deze zaak,
zozeer rakend een kernkwestie in de
vrije beoefening der journali^iek, de
aandacht wens: te vestigen.
De journalist, die thans dc gijzeling
ondergaat, neeft een bericht geredigeerd
en om een of andere reden wenst men
te weten, wie zijn ..zegsman" is. Dat is
voor een journalist alrijd een vrij een
voudige vraag, in zoverre hij op ziulk
een vraag geen antwoord pleegt te
geven. In dit geval wa>ren voor de jour
nalist de gevolgen niet zo eenvoudig:
Men heeft op hem de ma-tregel van de
gijzeling toegep st.
Wij "ohten het genoegzaam van be
lang. de hwestie waarom het hier gaat,
ook op deze plaats aan te roeren. Het
gaat om de vraag, of een journalist die
aangesproken wordt om zijn „bron" te
noemen, zich moet kunnen „verschonen",
dus het antwoord op deze eis mag
schuldig blijven Daarnaast komt dan
de vraag, of de journalist, zo hij zich
niet mag „verschonen" en de zojuist
gestelde vraag dus ontkennend wordO
beantwoord, behoort te worden ge
gijzeld.
TN de wereld der journalisten is men
wel al meer ce gedachte toegedaan,
dar aan de journalis: het verschonings
recht toekomt. Hij behoort evenals dok
ters, notarissen, geestelijken, tot die
genen, die een typisch verarouwens-
beroep uitoefenen.
Wie aan een journalist iets mededeelt,
moe: er op kunnen rekenen, dat hij als
„bron" geheim gehouden wordt. Zo niet,
can zal hij zich wel wachten, de journa
list .oor een volgend maal van les op
de oogte te brengen. Natuurlijk blijft
de journalist ten volle verantwoordelijk
het gebruik, dat hij van de hem
verstrekte gegevens maakt.
Het is wel duidelijk, dat bet hier
niet slechts gaat om het belang van de
journalist, zoveel mogelijk te weten. Er
is hier een algemeen maatschappelijk
belang in het geding en het verwondert
niet, dat het in het orgaan der ver
schillende joumaldstenorg,i:.:saties in
Nederland ook nadrukkelijk zo wordt
gesteld. Er staan hier grote dingen op
het spe.. in het bijzonder de beoefening
vrije journalistiek.
ONTZEGGING van het verschonings
recht aan de journalist wil in feite
zeggen, dat men voor de grote waarde
vrije journalistiek, ook t.a.v. de
menselijke samenleving, nog or.voldoen-
oog heeft. Intussen behoort men er
zeker oog voor te krijgen.
r wordt wel gezegd, dat de journa
listiek er in aanzienlijke mate toe kan
medewerken, dat dit inzicht gewonnen
wordt, en wel door een gedegen en ver
antwoorde beoefening van haar taak.
Wij willen ddt niet ontkennen, maar aan
de andere kant zijn wij ervan overtuigd,
dat overheidsdienaren al te graag met
r de pers zullen blijven
i en de kranten niet spoedig voor
verschoningsrecht „rijp" zullen
achten.
Het kon wel eens zo zijn, dat de over
heid de pers voor di: recht eerst- rijp
acht, wanneer van vrije journalistiek in
werkelijkheid weinig, meer is overge
bleven en de bladen in gedweeë servili-
tr.rk doen. Dan echter zal er
weinig meer te verschonen zijn.
Al evenmin achten wij het noodzake-
jk, met erkenning van dit recht hierop
wachten, totdat van de journalistiek
in .gesloten' beroep v ordit gemaakt,
st van overheidswege des te gemakke
lijker valt te overzien Me: behoud van
volle verantwoordelijkheid voor
he-geen hij publiceert erkerme men thans
reeds het recht van de vrije journalist
zijn „bron" niet aan de openbaarheid
prijs te geven.
T~\AARNAAST staat dan de kwestie
van de gijzeling. Ook al zou men
de journalist het verschoningsrecht
niet gunnen, dan nog is de gijzeling een
middel, waarover te roemen allerminst
betamelijk is. Gijzeling is een weinig
aanlokkelijke methode om wie niet
spreken wil tot spreken te dwingen.
Voorheen zette men zulk een zwijger
de duimschroeven aan, om van andere,
nog ernstiger torturen niet tc spreken.
(Dit laatste verschonings-echt sta men
ons in elk geval toe)Men heeft wel
licht begrepen, dat er in onze tijd tegen
duimschroeven re-ere bedenkingen be
staan. Maar behoort gijzeling niet uit
eindelijk tot dezelfde categorie?
Waarbij dan nog kor t. dat in de ogen
der journalisten zwijgen plicht is Het
behoort to* zijn beroepseer, dat hij de
mond houdt. aL men var hem zijn bron
Het is dan ook een merk
waardige situatie, dat, zoals in het hui
dige cevad van gijzeling, dc rechterlijke
macht dit middel Soepast, dooh aan de
andere kant de journalistenorganisaties
in ons land er ook daarbuiten dui
delijk doen blijken, hoe het in dezen met
haar sympathieën staat.
Liever dan d? jongste verlenging van
de gijzeling ware he: ons geweest, dat
nu toch het besef get<>x> was voor het
recht), dat aan en waarlijk vrije be
oefening van de journalistiek, met volle
erkenning van de daaraan verbonden
'.woordelijkheid, toekomt.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten van hedenmorgen 7 uur
ZON EN MAAN
Zaterdag: zon 4.20—21.01; maan 00.32
12.10. L.K.
Minder warm
-J-genavond verwacht
De Bilt: Wisseler.de bewol
king met v..oral aanvanke
lijk enkelf plaatselijke
buien. Zwakke tot matige
wind hoofdzakelijk uit Wes
telijke richtingen Minder
hoge temperaturen overdag (Opgemaakt
te 10 uur).