Nieuwe Leidsche Courant | 1952 | 25 april 1952 | pagina 2

nam

^Grondwet geschonden door aan-
koop pand in Den Haag"

VAN HOUTEN'S

Opperste rechter van N.-Guinea
velt belangrijk vonnis

Scherp moet grens zijn tussen
diaconale en overheidszorg

NIEUWE LEIBSCHE COURANT

2

VRIJDAG 25 APRIL 1952

Geen toestemming van Kamei gevraagd

Misstap van minister In 't Veld door
socialisten en K.V.P. aanvaard

(Van onze Parlementsredacteur)

MINISTER IN 'T VELD heeft het gistermiddag in de Tweede Kamer niet
gemakkelijk gehad bij de verdediging van een begrotingswijziging,
nodig wegens de aankoop van een pand van de N.V. H. Pander en Zn in
Den Haag, gelegen aan de Zuid-BinnensingelBrouwersgracht en d«
Spijkermakersstraat. Tot de aankoop van dit pand voor magazijnruimte im
mers was reeds overgegaan, zonder dat daartoe door de Staten-Generaal
machtiging was verleend. Hiermee was. het budgetrecht aangetast en dat
namen de Kamerleden zo maar niet.

MELKCHOCOLADEKORRELS

Minister In 't Veld meende, dat hij wel
zo had moeten handelen: Er wa
maal magazijnruimte nodig, een ander
pand, dat voor het doel geschikt
er niet te krijgen en Pander N.V. had niet
met de verkoop willen wachten tot de
wettelijke goedkeuring zou zijn verkre
gen. De minister stelt ons hier voor een
voldongen feit, zo meende de heer Van
Sleen (Arb.). Er had op z'n minst een
voorbehoud met betrekking tot de wette
lijke goedkeuring moeten zijn gemaakt.
Minister In 't Veld vertelde echter, dat
Pander juist een dergelijke clausule niet
wilde.

De heren mr Algera (A.R.) en mr
Beernink (C.H.) wezen op een soort
gelijk geval, dat zich in 1939 heeft
afgespeeld. Toen had de minister
van Oorlog gelden aangevraagd voor
de bouw van een administratiekan
toor aan het Lyceumplein in Den
Haag, terwijl al met de bouw
gonnen. De Kamer nam toen een
amendement-Tilanus aan, waardoor
de post werd geschrapt.

Toen liet de Kamer dus niet over zich
heen lopen, maar handhaafde haar bud
getrecht ten volle. Béide heren meenden,
daarbij gesteund door de heren Ritmees
ter (VVD) en Gortzak (Comm.), dat
eenzelfde houding zou moeten worden
aangenomen.

Grondwet geschonden

Ook werd Pander N.V. verweten, dat zij
weigerde te wachten op de wettelijke
goedkeuring. Het stellen van een derge
lijke voorwaarde achtte de heer Algera ir
strijd met het grondwettelijk recht. Deze
bpvatting gaat ons wel wat te ver. Minis
ter In 't Veld betoogde, naar w
terecht, dat het een verkoper vrij staat,
te bedingen wat hij wil. Maar de minister
mocht, juist uit een oogpunt van constitu
tioneel recht een dergelijke voorwaarde
niet aanvaarden. Dat hij dit wel heeft ge
daan, heeft terecht de toorn van de
Kamer opgewekt.

De bewindsman beloofde nu wel, dat
een herhaling niet zou voorkomen en dat
in soortgelijke gevallen in ieder geval

De schijn doorbroken

De Raad van Justitie, voor Nieuw-

Guinea, het opperste gerechtshof
aldaar, heeft op 7 Maart 1952 een uit
spraak gedaan in een geding tussen de
republiek der Zuid-Molukken en het
gouvernement van Nieuw-Guinea. Een
uittreksel van dit vonnis vindt men el
ders in dit blad.

Voor de positie van de Ambonnezen
lijkt ons deze uitspraak van vérstrek
kend belang. Men weet dat onze Rege
ring hen gaarne begrepen acht onder de
verzamelnaam van Indonesische staats
burgers in één massa met de burgers
van de R.I. en ieder contact met hun
eigen vertegenwoordigers steeds met
zorg is uit de weg gegaan. De K.P.M.,
een Nederlandse onderneming, heeft de
oorlogvoering tegen de Republiek der
Zuid-Molukken mogelijk gemaakt en de
Nederlandse regering heeft haar garan
ties voor zelfbeschikking, democratie en
federalisme ten behoeve van de Zuid-
Molukken niet durven gestand doen. De
staatssecretaris mr Blom introduceerde
daartoe de cryptische bewering, dat
Nederland de republiek der Zuid-Moluk
ken niet had erkend en deswege zelfs
met haar vertegenwoordigers niet kon
spreken. De R.M.S. werd systematisch
voorbijgezien als eigen rechtsvorm bin
nen het verband van de nieuwe rechts
orde tussen Nederland en Indonesië.

Aan de vooravond van het tweejarig
bestaan van de R.M.S. moet men vast
stellen, dat deze twee jaren voor de
Zuid-Molukkers wel zeer bittere erva
ringen hebben gebracht. De deelstaat
Indonesia heeft over hun hoofd heen
aan de Ned.-Indonesische Unie een
schijngestalte toegekend, door zich te
stellen in de plaats van de R.I.S. en de
Nederlandse regering stelde zich aan
deze révolte medeplichtig, o.m. door mee
te werken aan het onderhouden van de
schijn, dat er naast de R.I. geen R.M.S.
zelfs maar bestond. Deze schijn nu is
door het vonnis van Nieuw-Guinea op
duidelijke wijze doorbroken.

Het opperste gerechtshof heeft beslist,
dat alle overheidsbevoegdheden en rech
ten voor wat betreft het gebied van de
Zuid-Molukken, zijn overgegaan op de
R.M.S. en het heeft elke zeggingschap
van de R.I. voor dat gebied afgewezen.
De Nederlandse regering zal zich ge
noodzaakt zien haar politiek aan deze
beslissing aan te passen.

Nederland is door deze uitspraak ge
confronteerd met het bestaan van een
naaste buur van Nieuw-Guinea, welke
onze regering totdusver niet had willen
zien: een naaste buur als zelfstandige
eenheid binnen het verband van de
nieuwe rechtsorde, waarmede dus tal
loze rechtsbanden bestaan. Aan defictie,
dat deze rechtsbanden zouden lopen via
de R.I zal de Nederlandse regering na
deze uitspraak niet kunnen blijven vast
houden.

De gevolgen van deze uitspraak op
velerlei terreinen, mede in verband met
de besprekingen tot wijziging van de
R.T.C.-accoorden en met de voorstellen
tot herziening van het 14e Hoofdstuk
der Grondwet, laten zich nog nauwelijks

vooroverleg zal plaats hebben met de
vaste commissie voor wederopbouw
volkshuisvesting uit de Kamer, maar
heer Algera merkte terecht op, dat hier
blijkbaar nieuw staatsrecht werd gescha
pen: immers niet een Kamercommissie
heeft het budgetrecht, doch alleen
sluitend de Kamer als geheel. De heer
Van Sleen (Arb.) nam echter genoegen
met 's ministers erkenning, dat er inder
daad een onregelmatigheid was gepleegd
en dat in Se toekomst zoiets zo veel
gelijk zal worden voorkomen.

Kans op aibraak

Ook nog een andere kwestie speel
de in het debat een rol. In de aan-
koopposten is een bedrag van f25.000
verrekend (de prijs is daarmee ver
minderd) omdat Pander zonder toe
stemming van het gemeentebestuur
enige jaren geleden het pand heeft
verbouwd. Nu bestaat altijd de kans,
dat het Haagse gemeentebestuur nog
zal bepalen, dat het gebouw weer
de oude toestand moet worden her
steld. Dit is een risico voor de nieuwe
eigenaar (het rijk) en daarvoor is
f25.000 afgetrokken.

De heer Algera (AR) vond dat de ge
meente Den Haag hier voor een conflict
wordt geplaatst; kan het gemeentebestuur
nog wel vrij op dit punt beslissen,
rijk eigenaar is geworden. Minister In 't
Veld meende, dat in ieder geval rekening
is gehouden met de mogelijkheid, dat het
gemeentebestuur afbraak zal eisen. Maar
hij meende overigens, dat het zo'n vaart
niet zal lopen. Bij het gemeentelijk Bouw
en Woningtoezicht was de bouw in strijd
met de verordening reeds enige jaren be
kend. Als zo iets zo lang is getolereerd,
dan zal het moeilijk zijn, alsnog afbraak
te eisen. Als echter afbraak wordt geëist,
zal het rijk zich daar zonder meer bij
neerleggen.

Het slot van deze .voorstelling was, dat
minister In 't Veld toch zijn zin kreeg:
het wetsontwerp werd aangenomen met

tegen 24 stemmen. Alleen de KVP (die

er het hele geval had gezwegen)

PvdA (die nu eenmaal wel houdt v
(doen) slikken van voldongen feiten) lie
ten deze schending van het budgetrecht
hun kant gaan.

'o Boterhambelegging die nooit verveelt I

90 ct. 250 g.

Republiek Zuid-Molukken opnieuw
eigenlijk erkend 4

(Van onze redactie voor Indonesië)

Een 'belangrijke beslissing is gevallen te Hollandia. Op 7 Maart jl. heeft
aldaar de Raad van Justitie, het hoogste rechterlijke college van Nieuw-
Guinea, de uitspraak gedaan, dat de republiek Zuid-Molukken feitelijk
bestaat. Voor de tweede maal heeft een Nederlands rechtscollege dit punt
duidelijk vastgesteld. Het grote gewicht van deze uitspraak is, dat zij lijn
recht ingaat tegen het standpunt der Nederlandse regering. Deze is name
lijk van oordeel, dat er geen republiek der Zuid-Molukken (R.M.S.) is,
dat daarom het gebied der R.M.S. toebehoort aan de republiek Indonesia
en, dat de Ambonnezen en verdere inwoners der R.M.S. dus Indonesische
staatsburgers zijn.

De Nederlandse rechter laat zich niet
'beïnvloeden door overwegingen van
internationale politiek en nuttigheid, zij

overweegt slechts wat op grond
Nederlandse wetgeving recht is. ui
bepaalt de hoge waarde van de uitspra-
»n van de Nedelrandse rechter.
Het proces ging over een lading copra
in 69 ton, die indertijd door de rege-

Advertentie)

Kunt U niet slapen

door rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen, neemt dan geregeld Togal.
Togal verdrijft snel en afdoende die
pijnen en U slaapt weer rustig de gehele
nacht door. Togal baat waar andere mid
delen falen. Togal zuivert de nieren en is
onschadelijk voor hart en maag. Bij apo
theek en drogist 0.95, 2.40 en 8.88.

Koopvaardijpensioen

Ook nam de Kamer aan het wets
ontwerp, waarin de bijdrage van he
rjjk ten behoeve van de uitvoering
van een pensioenregeling voor de op
varenden van de Nederlandse koop
vaardijvloot is vastgesteld op ruim
f70 millioen.

(Advertentie)

Turco-fabriek Rotterdam

(AR) hun blijdschap uit over het eindelijk
inlossen van een reeds te Londen
zeelieden gegeven belofte. Het is de be
doeling, dat in onderling overleg tussen
de betrokken werkgevers en werknemers
bedrijfspensioenfonds tot stand komt.
rin het rijk ook bijdraagt Maar wat
gebeurt er, wanneer de onderhandelingen

mislukken, zo wilde met
heer Suurhoff weten. Komt er
wettelijke pensioenregeling? Staatssecre-
Van Rhijn was van oordeel, dat de
besprekingen niet zouden mislukken
Indien echter werkelijkheid zou v
den, wat niet verwacht en allerminst
hoopt wordt, dan zou de regering zich
opnieuw moeten beraden, wat er gedaan
moeten worden om de Londense be
lofte te effectueren.

Zonder dat er een woord over behoefde
te worden gezegd werd aangenomen eer
wijziging van de Garantiewet KNIL. Hier
door wordt de wet ook van toepassing
verklaard op Indonesische staatsburgers,
gewezen Nederlanders, die onder de
zouden gevallen zijn, indien zij Nederlan
der waren gebleven. Dezen krijgen echter
geen recht op vrije overtocht naar Neder
land. tenzij er zeer bijzondere omstandig
heden zijn.

Gezinsreductie op schoolgeld

Over de wijziging van het tijdelijk be
sluit schoolgeld lager onderwijs 1942 werd
wel gesproken. Deze wijziging houdt in,
dat een reductie op het schoolgeld voor
lager onderwijs wordt verleend en wel
een vermindering met een vierde als 2 of
3 kinderen en met de helft als 4 of meer
kinderen uit een gezin leerling zijn van
een school voor lager onderwijs (kweek-
schoolonderwijs daarin begrepen),
verheidsonderwijs, middelbaar onderwijs,
voorbereidend hoger onderwijs of hoger
onderwijs.

De heer Peters (KVP) smaakte het ge
noegen, dat de minister gevolg gaf aar
zijn suggestie, bij de redugtie niet alleen
rekening te houden met het bezoeken

school in Nederland, maar ook met
het volgén van onderwijs in het buiten-
lartd. Minister Rutten ging echter niet
op de aandrang van de heren Van Sleen'
(Arb.) en Hoogcarspel (Comm.)
schoolgeld geheel af te schaffen.

Tenslotte nam de Kamer zonder be
raadslaging en zonder stemming
wetsontwerp bescherming van
staatswerken in oorlogstijd. In
danige tijd krijgen de gedeputeerde sta
ten opdracht, bepaalde voorzieningen te
treffen. De minister van Verkeer
Waterstaat wordt dan opper-waterstaats-
dictator.

De communisten kregen aantekening
in hun tegenstem.

De Kamer komt pas weer bijeen .op
Dinsdag 6 Mei a.s. dan is 's middags aan
de orde de serie wetten in zake de be
scherming van de burgerbevolking.

Avonds wordt met minister Van den
Brink van gedachten gewisseld over zijn
export-nota.

R-MS., dit nog steeds tot November
1951 op he: eiland Ceram heeft gedaan.

Gedurende bepaalde tijd heeft
RM.S zich dus feitelijk als een onaf
hankelijke autonome en souve
staat gedragen, zodat men haar dus
niet het recht kan ontzeggen on
legima persona standi in judicio te ge
dragen. Zij behoort dus als partij U
worden aangemerkt.

Tengevolge van de afsnijding van de
banden met de RI- zijn alle overheids
bevoegdheden en rechten dus ook alle
bemoeienissen met de bevolkinsproduc-
ten in de Zuid-Molukken op de R.
overgegaan. Daarom zijn de RI. en haar
orgaan het coprafonds te Makassar
van elke bemoeienis met de onderha
vige copra uitgesloten-

De R M.S. was de houdster van hel
cognossement. Voorshands is niet be
wezen, dat de R.MS. niet de rechtma
tige houdster was en zij moest dus als
eigenaresse 'beschouwd worden. De op
brengst van de copra moest dus worden
beschouwd als toekomende aan
RM.S. en gedaagde werd veroordeeld
tot afgifte van de f 19.713,04 aa

Chr. Gerei, diakenen vergaderden

„Wij zijn ambtsdragers, geen ambtenaren"

(Van een onzer verslaggevers)
jQE DIAKENEN der Chr. Geref.

ring der R.MS. per KFM-schip Baud tot al
verscheept en op 5 Mei 1950 te So-1

i deze uitspraak deed,

rong op Nieuw-Guinea aankwam. De
autoriteiten aldaar namen de partij in
'beslag en verkochten deze, waarna de
opbrenogst, f 19.713,04 in gerechtelijke
bewaring -werd gesteld, totdat er zou
zijn beslist, wie de rechthebbende was.

Daar het bestuur van Nieuw-Guinea
dit geld in be-
'f zit had, liet de

R.MS. de
«f rechtspersoon
Nieuw-Guinea
dagvaarden
voor de Raad
van Justitie De
gedaagde ver
weerde zich
door op te
merken, dat zij
eigenlijk geen
par lij was in
het geding

liet het volko-:
men aan het
oordeel van de
Raad over om
te beslissen of de R/M.S. eigenlijk wel
bestond en of de R.MS. dus wel in
staat was om in rechten op te treden of
juridische termen te zeggen-,
legitana persona standi in judicio. Te-
s moest de Raad maar uitmaken of
RM.S., de RJ- of het Coprafonds
rechthebbende
eD Raad besliste, dat de rechtsper-
>on Nieuw-Guinea wel degelijk partij
..as in het prows, daar zij het geld
der zich hielST

Wat het feitelijk bestaan van
R.MS. betreft, nam de Raad de uit
spraak van het Amsterdamse gerechts-
ui: het arrest van 8 Janua:
verklaarde insgelijks, dat de
RMS, de vertegenwoordigster was
de bevolking der Zuid-Molukken. Deze
'bevolking wenst de vervanging
federale staatsstructuur door de unita-
ristische van de republiek Indonesia
niet langer te accepteren. Dit doet zij
•met het volste recht, omdat de
eenkomsten van Linggadjati, de Ren
ville en de Ronde Tafel Conferentie het
zelfbeschikkingsrecht van deze bevol
king hadden gegarandeerd. Op grond
van dit zelfbeschikkingsrecht had deze
'bevolking haar staatkundig lot in eigen
hand genomen en op 26 April 1950 de
R.M.S. uitgeroepen.

Door deze proclamatie had de bevol
king der Zuid-Molukken zich absoluut
afgescheiden van de RI, alle banden
daarmede afgesneden. Van die datum
af was de RM.S. 'begonnen zich
binnen en naar buiten te gedragen als
een volstrekt onafhankelijke, autonome
en souvereine staat, geregeerd door een
Staatshoofd en voltallig kabinet. Hierbij
het onverschillig of deze onafhan
kelijkheid op den duur zou kunnen
worden gehandhaafd tegen het oorlogs
geweld van de zijde der R I.

Van het ogenblik der proclamatie is
de R.M.S. voortgegaan met een normale
administratie van haar gebied en heeft
haar gezag als souvereine staat rustig
gecontinueerd, 'hetgeen ook blijka uit
de onderhavige verzending van copra.
Dit wordt nog versterkt door de verkla
ring van getuige Wairisal, die zich nog
steeds als minister-president der RMS.
gedroeg en volgens diens •Weten de tl,

Damen, president,
en mr R. E. Filet en mr V. Schotel,
buitengewone leden.

Kameruitbreiding maakt
slechte kans

Kwestie vertroebeld door
stemoverdracht

De commissie van rapporteurs uit de
Eerste Kamer heeft aan de regering g<
vraagd waarom het wetsontwerp tot
uittoreièmg van het aantal Tweede-
Kamerleden niet is ingetrokken, nadat
de Tweede Kamer hierin door het
amendement-Andriessen de mogelijk
heid van stemoverdracht had opgeno
men. Als de regering het wetsontwerp
I had teruggenomen, had zij
Ibreiding van het aantal Kamerleden
en voor de stemoverdracht twee afzon
derlijke ontwerpe'n kunnen indienen.
De Eerste Kamer zou -dan het eerste
onderwerp afzonderlijk hebben kunnen
overwegen. (Reeds eerder
.op dat het zeer de vraag is of de Eer
ste Kamer de Kamer-uitbreiding zal
slikken, nu daaraan de 'kwestie var
stemoverdracht is gekoppeldred.).

Botenverhuurders klagen
over weeldebelasting

De verenigingen van watersportbedrlj
ven te Warmond, Loosdrecht en in he
Friese merengebied hebben een adres tot
minister Lieftinck gericht, waarin ver
klaard wordt dat door de weeldebelas
ting van 30 pet aan bouw van nieuwe
zeil- en motorjachten voor verhuur niet
meer kan worden gedacht. Dit zal vol
gens het adres het watertoerisme ernstig
schaden.

Prijzen voor zand en klei

In de St.Crt. van 23 April is gepubli
ceerd de beschikking vrijlating prijzen
voor zand en klei. De produdie van deze
materialen is thans zodanig, dat liet hand
haven van speciale prijsvoorschriften niet
noodzakelijk wordt geacht.

Kerken hebben gisteren ir
Utrecht op hun tiende landelijke con
ferentie een actuele vraag besproken
de verhouding tussen diaconale zorg
en overheidszorg in de practijk. Dit
onderwerp werd ingeleid door ds
Bilkes uit Mussel, die redacteur
van het orgaan Diaconaal Contact.

In deze tijd van totale omzettmg
het leven moet ernstige aandacht
den besteed aan de grenzen tussen de
taken van diaconie en overheid, aldus ds
Bilkes. De grenzen moeten scherp
den getrokken, al wordt de afbakening
van beider terrein moeilijker. Spr. keerde
zich tegen de opvatting om de overheid
zoveel mogelük in te schakelen, want
deze opvatting doodt het roepingsbesef,
is niet te verantwoorden tegenover de
Koning der Kerk en wekt vervreemding
van de Kerk in de hand wanneer de
diaconie naar de overheid verwijst. Het
aanvaarden van subsidne voor zi
diaconaal werk ontneemt het diaconaat
zijn karakter j,Wij zijn ambtsdragers, geen
ambtenaren".

Ds Bilkes stelde, dat bij de individuele
armenzorg die mede een geestelijk
en moreel karakter draagt de diaconie
vóór de overheid gaat en dat by de
algemene sociale zorg de overheid
eerste taak beeft. In het algemeen geldt
dit laatste ook voor de betaling van
pleegkosten; dit ds gecr^ eis meer
Christelijke barmhartigheid. Wél moet
de diaconie eventuele meerdere kosten
bijdragen voor opneming van gemeente
leden in een Christelijke inrichting, wan
neer de burgerlijke gemeente hen in eer:
neutrale inrichting wil plaatsen.

Verscheidene vragenstellers bepleitten
na dit referaat een ruimer gebruik maken
•van de mogelijkhedn die de overheid
biedt.

Na zestig jaar

De voorzitter, de heer C. Drieënhuizen
un' Boskoop, gaf op deze tiende lande
lijke conferentie een terugblik en her
innerde er ook aan, dat dit jaar wordt
herdacht hoe zestig jaar geleden de Chr.
Geref. Kerken bleven voortbestaan nadat
een deel zich had verenigd met de Geref.

Advertentie)

Puur geneeslcricht

Beroeping sweik

Ned. Herv. Kerk

dankt: voor Genemuiden R. de
Bruin te Barneveld; voor Moerkapelle J.
Koele te Dirksland; voor Rijssen J.

Dijk te Gameren; voor de benoeming tot
hulpprediker te Everdingen G. Engelaar,
m.-predikant te Stavenisse.

Geref. Kerken

Kersten te Genemuiden.

Lutherse Jeugdbond—..

De bondsdagen van de Lutherse Jeugd
bond worden op 31 Mei, 1 Juni en 2 Juni
Nijmegen gehouden. Dr H. J. Jaanus
Rotterdam zal spreken over: Kerk
is gemeenschap.

Kerken. Historisch ds bewezen, dat
„1892" geen dwarsbomerij was,
Goddelijke opdracht, aldus de voorzitter;
doch het is alleen Gods trouw dat wij
vandaag zijn die wij zijn. Hij vergeleek
het kerkelijk leven bij het officiële zege]
dezer kerken: Mozes voor de brandende
braamstruik, met het randschrift „Nee
tarnen consumebatur" („En toch werd
zij niet verteerd"). Wij zijn onaanziem
lijk. staan midden in de brand der
Kerken en worden tooh niet verteerd^
omdat in het midden onzer Kerken de
Verbondsgod staat. Evenals Mozes heb
ben ook de diakenen een Goddelijke
roeping.

Ds Bilkes gaf 's ochtends een beschou
wing over het diaconaal orgaan. Uit een]
overzicht van de secretaris, de heer IL
Ramaker uit Groningen (die ails zodanig
herkozen werd) blijkt, dat thans i
wel alle classes ouderlimgen- en ddaki
nenoonferenties worden gehouden,
het landelijk contact zijn thans 91 kerke
raden aangesloten. Een tiental predikan
ten woonde de conferentie bij.

Prot. Christenen in Nederlands
Nieuw-Guinea

Het Zendingsbureau van de Ned. Herv,
Kerk te Oegstgeest deelt ons mede. dat
het aantal Prot. Christenen in Nieuw-
Guinea, welk aantal in 1936 50.940 be
droeg, in 1950 was toegenomen tot i
133.751. De overgrote meerderheid van;
de bevolking in Ned. Nieuw-Guinea be-'
staat uit Prot.-Christenen.

Crediet voor feest Amsterdamse

Universiteit

B. en W. van A'dam hebben de Raad
een voorstel doen toekomen om voor del
viering van het 320-jarig bestaan van de
Gem. Universiteit van A'dam als instel
ling van hoger onderwijs en voor de
viering van het 75-j. bestaan van dezel
instelling als universiteit, een crediet van
f 6.000 beschikbaar te stellen, boven het j
reeds op de begroting 1952 voor dit doel
uitgetrokken bedrag van f 5000.

Opbrengsten Uniecollecte

Lijst 25 van de opbrengsten van de jaar-
ollecte voor de scholen met de Bijbel ver
leidt: Transport lijst 24 f 220.820,73. Hoog-

f 3 50. Goor 1 92 50. It ter:
(C.N.S.) f855.15, Wilsui
65. Gorinchem f50
(Z.HI f 166 50, X

59. Eefde f 326.45,

Het lied der aethergolven

ZATERDAG 26 APRIL.
HILVERSUM I (402 m).

KRO 7.00 Nieuws. 7 15 Gewijde m
.45 Morgengebed en Liturgische kalender.
00 Nieuws. 8 15 Gram. 9 00 Voor de
oor de kleuters 10.15 Gram. 11.00 Vo.
oor de kleuters 0.15 Gram. 11 00 Vo-
ieken. 11.45 Gram. 12 00 Angelus. 12 0

bespreking 2 10 Gram. 2
m 3 00 Kroniek van
3 38 Omroeporkest

jeugd. 6.00 Niet

20 Engelse les. 2 40

cht 6.25 Lichte muziek.
lorrespondenties. 7.00 Gra
overzicht. 7.25 Gram. 7.52-
Nieuws 8.08 De gewone r
van. 8 15 „Lichtbaken",

9.00 Gevar. progr. 9.5!
iden de Zondag In.
i Esperar

r 't zijne

).30 Wij 1'

I 15 Nieuws in Esperanto. 11.25—12 00 M:
■ichts Stedelijk Ork'

HILVERSUM II (298
VARA: 7 00 Nieuws. 7.15 Ocl

am. 8.00 Nieuws. 8.18 Orgelspel.

,,Ik weet het niet" stamelde Willem, ,,het

nens, die het waard is, ongeacht zijn geloof."

- ,.Ben ik het waard?" vroeg Willem trots.

geleerd en nooit heb ik er bij nagedacht." nende durf ik je de vraag te stellen waarvoor Hartelijk antwoordde de pastoor: „Ik heb geen
„Alle zogenaamde wonderdokters gebruiken ik naar hier gekomen ben en die ik als mijn bedrog in je gevonden en ik zal mijn nieuwsgie-
het dan wonder als de onderzoek anders was uitgevallen achterwege righeid intomen om je te vertellen wat de zaak
gelaten zou hebben: „Kan je meer dan verstui- is. Er is hier een weduwe die erg moet lijden

kent? Het onverklaarbare trekt aan en daarom kingen genezen?"

vraag ik je op de man af: is suggestie niet
de belangrijkste factor in jullie methode?"
Weer moest Willem de pastoor aanzien, de

gemoedelijke bezoeker was een felle beschuldi- van recht door zee te gaan."

omdat haar enig kind, een jongen van
patiënt?" vroeg Willem jaar, als een wrak door het leven zal moeten
gaan."

Ik ben geen wonderdokter", weerde Willem

,.Wat scheelt
glimlachend.

De pastoor glimlachte eveneens:„Je houdt

ger geworden, wiens woorden scherp waren als
een pas geslepen mes. Zelfs het gelaat was ver
anderd, rond de lachende mond waren strakke
lijnen gekomen en in de ogen glom de gloed
van de ijveraar die zichzelf verteerde voor de
zaak waaraan hij zijn leven gewijd had.

De stugge protestant in hem, die geen gees
telijk gezag boven zich duldde, verzette zich
tegen de beschuldiging uit de mond van een
man wiens ambt voor hem geen betekenis had.
Maar van dezelfde man ging ook een bekoring
uit waaraan hij geen weerstand wist te bieden
en oprecht was zijn ernstig antwoord: „Sug
gestie, is een woord waarvan ik de betekenis
begrijp, verder heb ik er niets mee uit te staan;

„Daarvoor ben ik schipper."

af.

„Een wonderdokter zou ik niet vertrouwen",
vervolgde de pastoor, „als ik enig vermoeden
had van met een gewone kwakzalver van doen
te hebben zou ik niet spreken. Maar omejat ik
weet dat God niet aan de wetenschap gebonden
is, doch naar Zijn welbehagen Zijn gunsten ver
deelt onder de mensen, vertrouw ik je nederige
erkenning die God erkent als de Schenker van
alle goeds en ook van de gave der gezondma-
a BAARDMAN king waarmee Hij je gezegend heeft. Het Evan-
a^mSehe verhaalt ons van een vader, die bij ons
XT j j ij u Heer kwam om hulp voor een zoon, die steeds

Nadenkend streelde de pastoor zijn gladgescho- in geVaar verkeerde vanwege een ziekte waar-
:n kin en met peinzende ogen zag hij Willem door de jongen zichzelf in het vuur wierp of in
j - ,r -Jn alsof hlJ het raadsel dat tegenover hem zat het water, zoiets is het ook met het kind van

ik bezit de gave der gezondmaking. Vanwaar? wiide doorgronden aleer hij zou spreken. de weduwe"

J 1 ")Ün Voorzichtig naar woorden zoekend stelde hij

y^eventig maal
zevenmaal

Orkest. 12.33

>orspel 130 Acc

Philh. Orkest. 5 15 Vooi

graf.
4.30
jeugd
6 40

op de Wes-

laivt 1°.(
„Ohde

7 00 Artistieke Staalkas

ictualitelten. 8.15 Gevar p
nuziek. 9 45 Socialistisch
Metropole orkes) en soli
de pannen", hoorspel,
uziek, 11.00 Nieuws. 11

ncert 4.1o Hoorspel. 4.45 Idem. 5.00 Voc
kinderen. 5.55 Weerberichten 6 00 Nieuw:
a Sport 6 30 Gev muziek. 7.15 Interview:
a Parlementsoverzicht. 8 00 Gevar. prog
0 Nieuws. 915 Hoorspel. 10 45 Avondge
den. 110O—11 03 Nieuws.

ENGELAND. BBC Light Programme,

rnmbeschou!
Militair ork»
'Ispcl.

Sport. 6 00 Jazzr

7.00 Niei

Hoorspel 8 30 Klankbeeld. 9.00 Orkest
3rt 10.00 Nieuws. 10.15 Dansmuziek. 10.4.
bas. 1115 Gram. 11.56—12.00 Neuws.
IANKRIJK. Nat. Progr. 249 en 347 m.

f 261,75, Hallum
zrveen f
f162—. Totaal
£227.895.64.

Aan de R.U. te Groningen ia opge
richt een studiefonds voor moderne talen, j
waaruit aan begaafde minvermogende i
jongelui, in bezit van einddiploma gym- I
nasium of Staatsexamen A, studietoe
lagen kunnen worden verstrekt.

Op 5 Mei komt een groep studenten uit
•tholm naar ons land om de dag daarop
de afd. Electrotechniek van de T. H. in

P. Merkelbach. mej.
heren Thieng Joe Siai
Westerling, J. Th. Rur

Stemmen over Hardegarijp (5)

Prof. dr De Bondt:
„Ontstellend"

H1

gen

toch wel ontstellend, dat de
Hervormde Synode goedkeurt, dat
bepaalde plaats vra-
hun

„U denkt toch niet..

Ik weet het niet, mijn vader bezat

grootvader... het is een genade Gods, meer kan de vraag welke hem zwaar op de tong lag: „Is

ik u niet zeggen." je kunde een gevolg van studie of een aangebo- denk niets" stelde de pastoor gerust, „ons

„Geen bedrog dus... je genezingen zijn voor ren gave die je niet verklaren kan?" Heer sprak een machtwoord waarvoor zelfs de

God en de mensen te verantwoorden?" „Ik tracht niets te verklaren; zomin als u zich do°d moest terugwijken, een mens kan slechts

„Mijn ja is ja, en mijn neen is neen", ant- afvraagt waarom het gras groen is, zomin vraag Sebruik maken van de krachten welke God hem

woordde Willem trots. ik naar de oorsprong der gave die erfelijk is in êeleend heeft. En zo erg als met de jongen uit

Een wijle dacht de pastoor na alsof hij peins- mijn familie. Meer kan ik u niet zeggen. Ik het Evangelie is het met onze knaap niet. Zo

de op een raadsel welks oplossing zijn volle vraag ook uw vertrouwen niet, u is mij komen te zien is h,i geheel normaal,... alleen maar

aandacht vroeg. De gloed week uit zijn ogen opzoeken met een doel dat u als pastoor liever nerveus. lijkt hijhyper nerveus. Hij is schran

weg, de lijnen om zijn mond werden zachter en niet met een protestant bespreekt. der en voor ziJn jaren goed ontwikkeld, maar

mild Was zijn stem toen hij begon te spreken: „U weet dat onze priester Schaepman in uw hli kan niet zonder toezicht gelaten worden,

„Ik geloof je en ik zal zorgen dat mijn paro- land met dr. Kuyper een samenwerking tussen want soms valt hij plotseling neer op de plaats

chianen je voortaan met rust laten. Ik dacht Katholiek en Protestant heeft tot stand gebracht." waar h'i staat Tweemaal is hij uit de Maas ge-

een kunstenmaker te ontmoeten en ik vind een „Ik weet het." red en eenmaal is hij van een duivenplat geval

oprecht mens die nederig belijdt dat alles wat „Zie in mij dan een Belgische Schaepman en leru"

hij bezit hem door Gods genade geschonken is. geloof dat ik vertrouwen durf stellen in elk (Wordt vervolgd.)

X&i

BRUSSEL 484 m.

stconcert. 6.00 Nieuws. 1.1»
2 05 Verzoekprogra

Nieuws 5 15 Licht»
pel. 7.00 Zang en pis
8.00 Gr»

4 30 Lichte

iek. 6 30 l
7 20 en
8.30 Ork

-J Nf
11.00 Dar
BRUSSEL 324 l
12.00 S8lononk«sst. 1230 1

.45 Nieuw.

30 Jazzmuziek. 10.00 Nieuws. 1010 Gra
'ziek. 11.55 Nieuw

Jzieik. 1.00 Nleuwj
en 3.00 Idem. 4.0
4 45 Engel

iws. 5 10 Grar
de soldaten
7.40 Radiofei

11.00 Nieuwa. lias—12.00 Ver-

het Geref. weekblad D i

„In elk geval wet-en nu de duizenden
voorstanders van christelijk onderwijs in
de Herv. Kerk, wat zij van hun Synode
te wachten hebben.De doorbraak-gedach
te gaat door. Prof. Van Niftrik is er de
geharnaste verdediger van. En de Synode
geeft hem haar goedkeuring."

Prof. De Bondt vraagt zich af, of het
wonder is, dat velen hierin duidelijk een
verloochening van Groen en Lohman
zien. Hij oordeelt, dat prof. Van Niftrik
de zaak net voorstelt, of het alleen maar
tegen Kuyper gaat, tegen de antithese,
doch z.i. is de uitspraak inzake Harde
garijp een verloochening niet alleen van
het werk van Kuyper, maar ook van
Groen, van Lohman en van De Visser.

Wantrouwen

Ds L. Vroegindewey noemt het fn het
ereformeerde Weekblad (Her
vormd, uitgave Bout, Huizen) vreemd,
dat de Synode de argumentatie van het
advies van de Raad heeft laten vallen en
andere argumentatie heeft opgezocht,
is van oordeel, dat de Synode nieuwe
redenen voor het advies heeft gezocht en
gevonden, hetgeen hij een „malle geschie
denis" vindt. De schrijver noemt dit een
hoofdfout van de Synode, omdat de on
verwachte nieuwe reden voor het advies
met op de geldigheid nauwkeurig is
onderzocht. (Het betreft hier de argu
mentatie. dat leerlingen aan andere Chr.
scholen in de omgeving zouden worden
onttrokken, waardoor deze scholen twee
mans-scholen zouden worden). Deze Her
vormde predikant vraagt zich af. wat
voor waarde het advies heeft, nu de argu
menten met volifóende zijn getoetst Hij
wyt dit aan een onvoldoende voorberei
ding door de Synode, aangezien de
Synodeleden de nieuwe redenen van de
Raad eerst op de synodezitting in handen
kregen.

..De Raad verloochende koelbloedig
zijn eigen kind, want „in overleg met"
betekent toch zoveel, dat de kerkeraad
de moeder van het advies aan de ge
meente was en de Raad de vader. Niets
aardig om te zien. dat een kerkelijk li
chaam zijn eigen kind te vondeling legt
Dit is heidens en niet christelijk".

Volgens ds Vroegindewey heeft men nu
bereikt, dat in de kringen van het chris
telijk onderwijs een groot wantrouwen
tegenover de Herv. Kerk en haar Synode
bestaat Hij acht de handelwijze van de
Raad niet verstandig, niet paedagogisch
en niet christelijk, waardoor men eigen
mensen van zich afstoot.

«mMI