■nn Aan kerkelijk Nederland theoloog en publicist Gevoelig verlies voor de Vrijgemaakte Geref. Kerken en haar hogeschool is een groot ontvallen 1 w *"1 ^eventig maal zevenmaal NIEUWE LEIDSCHE COURANT 2 MAANDAG 24 MAART 1952 Prof. dr K. Schilder overleden (Van onze kerknieuwsredacteur) DE BEZORGHEID, welke gedurende de laatste weken in de naaste kring van prof. dr K. Schilder over diens gezondheidstoestand heeft bestaan, heeft gisteren plaats gemaakt voor diepe rouw. Gistermorgen omstreeks half vijf is de bekende hoogleraar in de dogmatiek aan de Theologische Hogeschool der Vrijgemaakte Geref. Kerken te Kampen, vrij onverwacht ontslapen. Zijn plotseling verscheiden is gisteren in de kerkdiensten van de Geref. Kerken (art. 31 K.O.) in tal van plaatsen bekend gemaakt en in gebed en prediking herdacht, evenals in vele Geref. Kerken. In het bij zonder in deze kerken, doch ook in brede kring daarbuiten heeft het heen gaan van prof. Schilder grote verslagenheid gewekt. Geboorte, opleiding, studie en hoog- der Geref. Kerken prof. Schilder ge- leraarschap, het was voor prof. dr Klaas Schilder alles verenigd in de naam Kam pen. in welke stad hij op 19 December 1890 werd geboren. Hij heeft als jongen de Chr. school van de heer J. A. G. de Waal bezocht en deze hoofdonderwijzer is het eigenlijk geweest, die hem naar het Geref. gymnasium heeft gestuurd, want Klaas Schilder mocht naar zijn me ning niet op de kantoorkruk terecht ko men. Bij zijn studie aan de Theologische Hogeschool der Geref. Kerken te Kam pen is zijn „studieknobbel" tot ontwik keling gekomen en zo is de student Schil der op 23 Jan. 1914 cum laude voor het candidaatsexamen geslaagd. Op 21 Juni van dat jaar heeft hij zijn ambt aanvaard te Ambt Vollenhove, welke gemeente hij in 1916 met Vlaardingen heeft verwisseld. In Sept. 1919 heeft ds Schilder zijn in trede gedaan te Gorinchem, doch ook in deze gemeente heeft hij slechts enkele jaren gearbeid. In 1922 heeft hij het be roep naar Delft aangenomen, waar hij predikant is geweest van Oct. 1922Oct. 1935, toen hij naar Oegstgeest is vertrok ken. Van Juni 1928 tot aan zijn emeriaat, in Sept. 1933, heeft hij de Geref. Kerk van Rotterdam-Delfshaven als predikant gediend. In laatstgenoemd jaar heeft de I Gen. Synode van Middelburg dr Schilder' benoemd tot hoogleraar in de dogmatiek te Kampen, als opvolger van prof. dr A. G. Honig. Op 3 Maart van hetzelfde jaar is hij aan de universiteit van Erlangen Duitsland) summa cum laude gepromo veerd tot doctor in de wijsbegeerte op het proefschrift: „Zur Begriffsgeschichte des „Paradoxon" met besoriderer Beruck- sichtigung Calvins und des Nach-Kierke- gaardschen „Paradoxon." Publicaties Reeds op jeugdige leeftijd heeft prof. Schilder zich doen kennen als een scherp zinnig theoloog en publicist, van wiens stijl in „Richtingen en Figuren in de Ned. Letterkunde na 1880" wordt gezegd, dat deze „doorlopend boeiend en van beel dend vernuft" is. Reeds in de jaren 1909 1913 heeft hij in de Studenten-almanak ken veel artikelen en verzen gepubli ceerd. Op zijn eerste boek „Kerktaal en leven", dat in 1923 is verschenen, zijn nog tal van andere werken gevolgd. Wij noe men: „Licht in de Rook" (1923), van welk boek zojuist de derde druk is verschenen; „De Openbaring van Johannes en het Sociale Leven" (1925); „Bij Dichters en Schriftgeleerden'' (1927); „Tussen Ja en Neen" (1929); „Wat is de hel?" (1930); „Wat is de hemel?" (1935); 't Hoogfeest naar de Schriften (met anderen). Voorts zijn van de hand van dr Schilder talrijke grotere en kleinere brochures verschenen. Bovenal met zijn driedelig standaard werk. getiteld „Christus in Zijn Lijden", heeft prof. Schilder in „theologisch'' Ne derland zich naam verworven. Hij was bezig aan een groots opgezette verklaring van de „Heidelbergsche Catechismus", welke twaalf tot vijftien delen zou om vatten. Op het ogenblik zijn van dit standaardwerk dat als de „dogmatiek" van prof. Schilder moet worden beschouwd, drie delen verschenen, terwijl het vierde bijna voltooid was. Strijder Prof. Schilder is mede-oprichter en hoofdbestuurslid van de Ned. Chr. Radio Vereniging geweest, alsmede redacteur van „De Bazuin". Hij heeft in het bijzon der grote invloed uitgeoefend met zijn persarbeid als redacteur van „De Refor matie", in welk weekblad hij in ontel bare artikelen met grote hartstocht en dikwijls op polemische wijze heeft ge streden voor onverzwakte handhaving van de Geref. Belijdenisgeschriften en tegen het Barthianisme. In de jaren vóór de oorlog en in het begin van de tweede wereldoorlog heeft prof. Schilder op scherpe wijze stelling genomen tegen het nationaal-socialisme en de houding van de Duitse bezettende macht in ons land to.v. de kerkelijke belangen. Zijn schrij ven heeft geleid tot een verbod van zijn weekblad en zijn gevangenschap, later gevolgd door een langdurige onderduik periode. In zijn bekende brochure „Geen duimbreed" heeft prof. Schilder destijds het besluit van de Gen. Synode der Geref. Kerken met betrekking tot het lidmaat schap van de N.S.B. en C.D.U. met klem verdedigd. Als hoogleraar heeft dr Schilder tal van deputaatschappen bekleed, zowel vóór als na de kerkelijke gebeurtenissen van '44. Op 23 Maart 1944, dus gisteren juist acht jaar geleden, heeft de Gen. Synode Aduei kost minder II scheert béter Advertentie) Als voelt dat 't u in ïïw maag op ontbi&üQeu blaat - dadelijk één of twee Rennies en 't vuur is bij voorbaat geblust. Hoewel Rennies de hevigste aanval van brandend maag zuur dadelijk bezweren, is 't beter ze bij voorbaat te nemen. Talloze lijders aan zuurbranden, nemen, als vaste gewoonte, hun Rennies dadelijk na tafel, 't Is ook zo gemakkelijk: een stuk of wat één voor één verpakt, handig en hygiënisch. Vraag een doos Rennies bij Uw Apotheker of Drogist. Wijlen prof. dr K. Schilder. Betekenis Zowel door zijn welsprekendheid als door zijn vlotte pen heeft prof. Schilder, die zijn enorme werkkracht slechts met grote moeite kon remmen, zich een in vloedssfeer geschapen, welke in de pre dikanten- en studentenwereld, maar ook in brede kerkelijke kring, gestalte heeft gekregen. Onmiskenbaar zullen niet al leen zijn medestanders, doch ook degenen van wie hij in de loop der jaren wüderd Is geraakt, prof. Schilder eei de grootste gereformeerde theologei deze eeuw, na dr A. Kuyper, blijven Hij is een der eerste theologen ge weest, die heeft gemeend op schriftuur lijke gronden, te moeten waarschuwer tegen de theologie van Karl Barth. Zon der aarzeling heeft hij het Barthianisme •en „stap naar de anti-christelyke macht" genoemd. Nederland heeft een groot theoloog loren, wiens naam en arbeid een blijven de plaats in het Nederlands kerkelijk leven heeft verworven, en die, m< Hjkerwijs gesproken, niet zal zijn te vangen. Omtrent het overleden van prof. Schil der vernemen wij nader, dat de hoog leraar reeds enige weken onder dokters behandeling was. Vrijdag heeft de huis arts hem volledige bedrust voorgeschre ven en het voorlopig staken van al zijn arbeid, terwijl specialistische hulp werd ingeroepen. Gisternacht is prof. Schilder door ernstige benauwdheid overvallen. Nadat de behandelende geneesheer hem nog een injectie had toegediend-, is de hoogleraar omstreeks half vijf in de morgen zacht ontslapen. De begrafenis zal Woensdagmiddag op de algemene begraafplaats van Kampen plaats hebben. De stoet vertrekt om half drie van het sterfhuis aan de Vloeddijk. Duits gas naar België Twee ondernemingen in het Roergebied zullen ingaande 1 Juli a.s. gas aan België leveren. Voor de aansluiting wordt speciale leiding aangelegd- ROEKELOZE VERSPILLING VAN BRANDSTOFFEN Groot tekort aan huishoudgeld Waarom zoudt U alle ramen opengooien en Uw dure kachelwarmte verspillen U raakt er de bestorven tabaksgeur immers evenmin door kwijt als de hard nekkige lucht van gebakken vis, ge stoofde kool en onze typisch-Hollandse wintergerechten Zelfs met hermetisch gesloten vensters, zonder tocht en zonder warmteverlies zal de nieuwe Amerikaanse vinding Air-Wick U van alle hinderlijke geuren verlossen. Air-Wiek camoufleert de geuren niet, het vernietigt ze, want het bevat 125 reuk- dodende bestanddelen en chlorophyl, het bladgroen dat de buitenlucht zo zuiver en fris maakt. Open de flacon, trek de wiek omhoog en Air-Wiek doet de rest. Geen enkel geurtje weerstaat Air-Wiek een ware uitkomst, niet alleen voor Uw oning, maar ook voor kantoor en winkel. Een flacon Air-Wick a 2,40 verschaft U op elk uur van de dag een behaaglijke omgeving en het is te merken als U vergeet de Air-Wick open te zetten Twee K.L.M.-toestellen verongelukt i oae II I schijnt de voornaamste oorzaak van de ramn. aldus A.F.P. On h< (Vervolg een afstand van honderd meter liggen daarachter overal stukken metaal spreid, daarna het landingsgestel met twee motoren, waarvan de propellers verdwenen zijn. Nog eens honderd me ter verder staat eenzaam recht overeind tegen een boom. de vleugel, die het eerst afknapte. Toevallig precies het stuk met de duidelijke grote rode let ters T.P.J. Uiteenlopende ver klaringen Over de oorzaak kan nog niets de finitiefs worden gemeld. Er zijn oog getuigen, die beweren de machine kort voor het ongeluk met één of meer stilstaande motoren door lucht te hebben zien gaan, maar dit is officieel nergens bevestigd. Wel is met vrij grote zekerheid vastgesteld, dat het zicht redelijk was, ondanks het regenachtige weer en de vrij lage bewolking. Het onderzoek is echter pas in beginstadium. Misschien zal de beman ning van een KL M.-Convair, die uit Amsterdam juist bij het vliegveld arri veerde, toen de Koningin Juliana daar eveneens aankiwaim en, naar vérluSdt. zelfs dicht achter deze machine heeft gevlogen, enige bijzonderheden kunnen vertellen. Mogelijk kunnen mevi Horn en mej. Gautier, die binnenkort in het ziekenhuis zullen worden ge hoord, waardevolle inlichtingen geven, over wat zich vlak voor de ramp heeft afgespeeld. Gebleken is dat het toestel in ver band met de windrichting eerst het veertig kilometer ten noordoosten van het vliegveld gelegen radiobaken Staden moest koersen. Dat is inderdaad gebeurd. Om tien uur acht en dertig seinde het, dat het Staden was gepas seerd op vierduizend voet hoogte het meldde voorts: „Nader nu Offen bach. daal tot tweeduizend voet". het laatste wat men van de Koningin heeft gehoord. Niemand vermoedde gevaar Tegenover een officier van het Ameri kaanse hospitaal te Frankfort heeft een der overlevenden van de ramp. Ruth Horn, de volgende verklaring afgelegd: „Ik had niet de indruk, dat er iets onge- oons gebeurde. Wij waren in gesprek et de stewardess, een ex-collega van mij. Plotseling voelde ik een vreselijke schok en ik verloor mijn bewustzijn. Ik herinner mij niet kreten te hebben ge hoord. Ik geloof, dat niemand van ons bewust was, wat er gebeurde. Toen ik bijkwam, bevond ik mij in het ziekenhuis. De plaats, waarvan men niet terugkeert De commissie van onderzoek heeft Zondag verschillende vluchten boven de omgeving van Frankfort gemaakt. Op verschilende punten langs de route, die de „Koningin Juliana" heeft gevolgd werden luchtfoto's genomen. Een van de eersten, die het brandende wrak binnen gingen.'was de Amerikaan William G. Ritter. brandweercommandant van de militaire post te Frankfort. Hij reed in zyn particuliere auto naar het terrein van de ramp, voor de brandweerauto's uit. Onder de bagage van het toestel trof men een boek van John Mar- quand aan, getiteld „De plaats, waar van men niet terugkeert". Aan Ruth Horn was Zondagmorgen rog niet meegedeeld, dat haar echtge noot om het leven is gekomen. Vader kwam gezin halen Elk ongeluk brengt een golf van el lende over de nabestaanden. Het veron gelukken van de Koningin Juliana r hierop helaas geen uitzondering. de ramp, aldus A.F.P. Op het ogen- De ouders en de verloofde vam mej.i blik waarop het vliegtuig, uit een mist- Gautier hebben haar Zaterdagavond an bank komende, het bos bereikte, waarir het ziekenhuis bezocht. Zij waren Zaïter- bet zou verongelukken, schijnen de ma dagavond per extra toestel naar Frank- noeuvreringsmogelijkheden sterk ver fort gegaan. De verloofck- van mej. minderd te zijn geweest en vermoedelijk Gautier is werkzaam op de paspoorten-; heeft de gezagvoerder het toestel niet afdeling van de K.L.M. op Schiphol. j meer kunnen optrekken. Vrouw van omgekomen Deze veronderstelling schijnt versier! te worden door de waarnemingen van d radioman Vloog mee Amerlkaansecadarpost van de I.G.-Far- Naiuwelijks twee uur na die'ramp ver- ben. Volgens deze post vertoonde het trok een commissie van onderzoek en toestel een draaiing om de lengte-; van KL.M.-deskumdiiigan pér extra ruim tien graden op het ogenblik, dat machine naar Frankfort. Op haar eigen het de top van de bomen raakte. Bij aandringen kreeg in dit toestel boven- j normale landing zou het toestel r. dien mevrouw Hoefnagel, de nog jonge door gevlogen moeten hebben. Men acht echtgenote van de telegrafist van ae het mogelijk, dat de gezagvoerder, toer Konungin Juliana, een plaats. Zij wis*. hU het toestel niet meer kon optrekken, toen nog niet of haar man al dan met heeft getracht van koers te veranderen, j De normale landing loopt tot de overlevenden behoorde. Toen die: De ]ederl van de Nederlandse commis- extra machine om vier uur Zaterdag-sje van onderzoek weigerden op dit be- middag over het wrak vloog, en daarna ricIjt commentaar te geven. Zij zullen op die knUngsbaan van -hal vkegreki hun gevolgtrekkingen bekend ma- van Franklort. cweralnek en op lie. wanneer het onderzoek voltooid is. platform tot stilstand kwam, verkreeg zij eerst zekerheid. Personeel aldaar Plaats Van ramp wist dait, op de stewardess na, aille leden der bemanning van de Koningin Juliana een ruïne 1 het leven waren gekomen. I Kaal ën naargeestig staken de lichte 'houtspanen van de afgebroken bomen uit de donkere schors omlhoog. Het eer ste paar, afgeknapt Ihoog aan de stam en dan, dichter naar de wrakstukken toe, de volgende steeds lager -bij de grond; terwijl sommige zijn ontworteld, samen duidelijk de gehele -baan van de ongelukkige machine markerend. Het aware neuswieL onder de brok stukken van wat eens de stuurhut was, steket gebarsten en verbogen schuin in de lucht. Het heeft zidh het verst in het v bos geboord. Daarachter 'ligt in een zeer Van grote ohaos de hoop verwrongen alumi nium met enkele blauwe kajuitstoéleni en véél geschroeid en verbrand mate riaal. Middenin de geopende romp lig gen nog twee KL.M.-leesmappen, won derlijk genoeg volkomen intact. Over Mevrouw Hoefnagel bleef onder d« goede zorgen van een stewardess op het vliegveld en keerde enikele uren later met het eerste het beste toestel naar Amsterdam terug. Intussen, zette de commissie zonder onderbreking haar tocht per autobus voort. Langs het vlaegvefld, via een brug over de autobaan en dan in een omge ving, diie met enige fantasie aan de Vel uwe doet oen-ken, reed de bus de Frankfurter Strasse op. De plek des oniheils werd al keerd door vele auto's en men. de weg af kon men die stuurhut duide lijk ziien liggém. Daar werd de commissie van onderzoek ontvangen door de Amerikaanse autoritei-ten vam de Civil Aeronautical Administration, die het onderzoek leiden. De commissie nam vervolgens in het vallende duister de ravage in ogenschouw. Op het vliegveld van Frankfort wordt vernomen, aldus meldt A.F.P., dat het vliegtuig enkele seconden voor de ramp per radio meldde, dat het hydraulische systeem onklaar was geworden. Op grond van dit bericht had de con- tröle-toren van het vliegveld het alarm sein gegeven. Deze technisch storing Geen contact meer de radio bakens van Stader naar dat van Offen bach, twintig kilometer dichter -bij het vliegveld. Maar hoewel het toestel lang Ofifenbach was gepasseerd, tce op minder dan vier kilometer afstand van het vliegveld in- de bossen terecht kwam vlak voordat 'het ging landen, heelt het geen radiografische melding daarvan gedaan Het stortte neer zonder dat men er op het vliegveld iets van bemerkte. Toen het vijf minuten later nog niet was geland begon meji op de verkeerstoren het vliegtuig te missen. Tien minuten lang trachtte een tele grafist contact op te nemen-. Om 11.03 kwam telefonisch beriaht binnen van het ongeluk en rukten onmiddellijk alle brandweerauto's uit. Het gevolg was dat andere binnenkomende vliegtuigen het bevel kregen in de ludht te blijven, hetgeen internationaal onder dergelijke omstandigheden is voorgeschreven. Voor de K.LM.-Convair, die vlak achter het verongelukte toestel zou hebben gevlo- dit geen 'bezwaar, wel echter toestel van de „Swissair", dat meldde niet voldoende 'benzine meer te hebben Het mocht toen een „emergency landing" maken. lakt meest mogelijke en directe hulp leend. Ook geestelijken waren spoedig ter plaatse. De 44 slachtoffers liggen thans opgebaard in een daartoe bestemde zaal van het ziekenhuis te Frank fort. De lijken worden vermoedelijk Maandag naar de begraafplaats va: Frankfort overgebracht en daar i: een kapel opnieuw opgebaard. Geen slecht zicht Plaatselijke deskundigen meenden eerst, dat mogelijk het vliegtuig, een instrumentland-ing zou uitvoeren, te laag vliegend uit een mistbank wa: komen en dat de piloot met iin staat ïweost snel genoeg hoogte te win Dr Brinkmanhoofd van het Duitse eerstatiion voor de luchtvaart te Rijn- Ma i/n, achtte het echter onwaarschijn lijk, dat die ramp aan aleohit rioh te wijten» zqu zijn. Volgen*; hem was er zicht tot op ongeveer 1600 meter geweest e laagste wolkenlaag boven het beboste gebied rondom hot vliegveld lag op ongeveer 90 meter. De laagste dekke •olkentaag lag op ongeveer 450 meter, aldus dr Brinkman. George Ritter. et uit Schwalbach, eet die meehielp bij h gen uit het toestel zelf door de rook bevangen worden weggebracht. Radio wijzigde 31-jarige Duitser plaats bij Frankfort t naar buiten bren- slachtoffers. programma De Nederlandse radio heeft de ramp met het K.L.M.-toesrtel Konrimgin Juliana herdacht door zowel na de eerste, als de extra-uitzendiimig, waarin berichten over het ongeluk werdien verstrekt, één minuut stilte in acht te nemen. In de loop van de verdere dag hebben de KRO en de VARA het programma in dien gewijzigd, dat verscheidene uit zendingen \an lacht er genre zijn komen te vervallen en in de plaats daarvan meer ernstige programma's zijn uitge zonden. Uit alle diel-an van de wereld stromen sedert Zaterdagmiddag op -het aügemeen secretariaat der K.L.M. telegrammen -binnen, waarin deeLrueminig wordt be tuigd met ramp de „Koningin Juli overkomen. Bijzonderheden over beman ning en passagiers Gezagvoerder L. E J. Poutsma werd 28 November 1918 in Amsterdam gebo ren. Hij was sinds 18 Maart 1946 in dienst van -de K.LM, was gehuwd en had twee kinderen. Hij woonde Stations straat 13, Krommenie. tweede 'bestuurder J. J. Gart, werd wiet, Rome en SeMphoT'wCTk2aam.' Hij JP 14 T,tbn"'' 1916 Amsterdam ge volgde daarna een opleiding voot -'wren. Hp ,s sinds 1 Maart 1946 in dienst „Flight-Operationsofficer", was vervol- laR. „e 7 gens twee jaar als zodanig gestationneerd toeren. Zij te Karachi, waarvan de laatste tijd als ^an^> „senior flight-operationsofficër". In Sep-A' ',T ^fh' de derde Ab,est,uur- tember 1951 en in Januari jl. verving hij def' wsrd October 1927 in Almikerk met vacantie zijnde collega's in Johannes-y a""1 eerst °T> 1 Januari burg. HU zou in Johannesburg dienst!'®11 dl' dlenf yandeKLM gaan doen als assistent ..stationsmanager" i ~de Valenusstraal 251 Amster- van de KLM Jn ou<iers wonen Tol 6 te Wer kendam. Hoewel bijzonderheden omtrent verscheidenen der slachtoffers niet •bekend zijn, is één der gevallen buitengewoon tragisch. De heer R. J. de Vries, waarnemend stationschef der K.L.M., was namelijk op weg van Johannesburg naar Amstelveen om zijn echtgenote en drie kinderen na een korte vacantie in Nederland, mede te nemen naar Zuid-Afrika. Hij had namelijk in Zuid-Afrika zijn emigratie uit Nederland voorbereid en was thans in het bezit van de ver eiste papieren. De heer De Vries was 13 Augustus 1913 te Djakarta geboren. HU kwam op 15 Augustus 1946 in dienst van de K.L.M. op de stationsdiensten te Prest Zijn adres is: Friedalaan De toestand van de twee gewonde dames blijken de verwoi vr. Horn-Steinbrénner bestaan uit been- en arn Naar wU dingen var. i mej. Gautier breuken. Voor zover thans bekend, is zowel van Amerikaanse- als Duitse zijde onmid dellijk na het bericht van de ramp de Het lied der aethergolven DINSDAG 25 MAART 1952 HILVERSUM I. 402 m. 7.00 Nieuws 7.18 Gram VFB ning AVRO: 8.00 Nleu-ws 8.15 ■rgeniwijdltt* 9.16 Gram 9.25 V uw 9.35 Gram 1050 Voor de li - - Bladergroen aren 11.30 V 2.00 Orkestconeert 12 S I 10.06 ..Dit Is ui j —12 Gra'.*n ofoonmuziek HILVERSUM II. 298 m. 'e I KRO: 7.00 Nieuws 7.15 Ochtendgymnastiek 3 7.30 Klein koor 7 45 Morgengebed 8.00 Nieuws i 8.15 Gram 855 Hoogmis 10.15 Gram 10.40 e j School) - - ïzlek 1.00 Nieuws 1.15 r 5.15 Gram 5.30 Sopraan en piano 6 rws 6.15 Gram 6 30 RVU.: dr C. va inge: Verleden, heden en toekomst va Nederlandse landschap 7.00 Voor de kli - parle .06 Pianospel 7 16 Pa: 7 20 Fanfare-orkest 7.45 Causerie Internationale Voorjaarbeurs 8 00 N Actualiteiten 8.15 Gev genbeantwoording •LT? (Advertentie) /DZMÓ /0w/vt4 896 wan dn 1000 King'» Cross-rokers, rookten de sigaret met het grootste aantal vaste rokers! Hij begreep heel goed hoe het zou gaan; de schipper zou zelf het zwaard opknappén en aan het berkhout zou niets gedaan worden leven van de hand in de tand, maar dikwijls is van de schuit, en als je dan geen plaatijzer voor het een lege hand en nu zijn wij nog lang de je kop hebt,' moet je begrijpen dat zulke tobbers ongelukkigsten niet; we hebben geen kinderen, hun maag vullen met een smoesje, maar meer de vrouw is mijn knecht rekening zou hij nooit te zien krijgen. Dit liet Maar ongeiukkige kinderen^ hem echter koud, hij had zijn plicht gedaan en J.e ^eb.t..z.e ook ™el met minder kon hij niet volstaan, de schuit n een zeilschipper de fok zien staan van de leeftijd, waarin andere kinderen nog door hun „Schut je vandaag nog?" vroeg de tjalkschip- moeder 's avonds te bed worden gebracht per. die na de regeling der schade een geheel zie ^rie v'er van die kleut"s in de haani ander mens eeworden was lopen om met hun zwakke krachten een zware „Ik houd. hem vannacht hier", antwoordde s?huit voorujt te sjouwen en dikwijls met honge- Adriaan. rige magen. De tjalkschipper keek naar de wimpel op zijn mast, hij zag naar het Westen, waar de zon al diep weggezonken was en hij besloot eveneens te blijven. „Kom vanavond eeft kop koffie drinken", nood de hij. Adriaan nam de uitnodiging aan, want hij had weinig contact met mensen van de zeil vaart en van deze gelegenheid wilde hij gebruik maken om te zien of de zeilvaart werkelijk zo slecht was als gezegd werd. Hij rilde van wat hij te horen kreeg. De tjalkschipper legde hem haarfijn uit hoe beroerd de zeilvaart wel was. De beste vrachies waren voor de motorsche pen, zij kwamen met hun zeilschepen alleen aan bod voor de vuiligheidjes waarop een motorschip per spuwde. Hij had nu een reis gemapkt Rotterdam naar Terneuzen, het was zijn dexue - reis d,t jaar cn nu was het toch al Juni. En ™.0rAe .T™ het sleepgeld was niet te betalen, hij had zich door het kanaal laten slepen, maar bij de sluis 8nu' G BAARDMAN Adriaan zag ze voor zijn ogen weer staan, de kinderen, zoals hij ze gezien had op de rivie ren, aan de fok van een tjalk die met een ste- nao nu een reis eemaaict van vige bries laSeruit Sing klappen. Nat van het Tornü^lon bof opspattende braswater stonden zij verkleumd en Terneuzen, het was_zijn derde kfa^nprtanf,pnd Vftnr mast. 111]r na IIlir. hier in Wemeldinge had hij losgegooid der te zeilen, want het stak op een dag niet zo het werd in Rotterdam toch weer weken of ander snertvrachie „Die vader moest zich schamen", had hij dik wijls gedacht, maar verder had hij nooit ge dacht. Nu na het verhaal van de deskundige tjalkschipper had hij ook medelijden met de ouders die door de nood gedwongen hun kinderen 'ce tjalkschipper tussen de tenen zou hebben. Be smoesje dan piepers, geloof dat „Maar waarom gaan zij dan niet aan de wal werken?" vroeg Adaaan. Vol afgrijzen zag de tjalkschipper hem aan en verontwaardigd deed hij: „Zou jij dat die mensen willen aandoen? Ze zijn op het water geboren en getogen, elke morgen zodra ze wak ker worden is het eerste wat ze doen: omhoog kijken naar de wimpel om te zien wat de wind op de dag zal gaan doen Dan eten ze een hap brood, daarna klimmen ze weer naar boven om de trek in het Water te schatten; toen zij nog jiiet lopen konden, lagen zij in de kooi al te luisteren naar het water dat langs de boorden kolkte, en het eerste wat zij van de wereld za gen was het water, zij speelden op het water, vrejen op het water, trouwden op het water en hun ouders stierven op het water. En zulke mensen zou jij aan de wal willen neerpoten... man, laat m" niet lachen... jullie motorschip pers weten niet meer wat water is, jullie zijn gewone werklui, die toevallig op een ding dat varen kan zijn terechtgekomen; wij van de zeil vaart weten wat het water waard is." Geestdriftig sprak de tjalkschipper, Adriaan kwam er van onder de indruk, zo zelfs dat hij zich betrapte op een kinderachtig verlangen. Hij voelde neiging de tjalkschipper te vragen even een blauwe kous van de voet te stropen om zelf te kunnen zien wat er waar was van het gerucht dat vertelde van de zwemvliezen die el- hij opgeduikeld had. „Hoeveel reizen Adriaan. „Soms zes als 't gebeurt ook van per onverschillig. .Maar hoe huud je het lek dan boven moesten gebruiken de roef te houden. „Tjonge... tjonge... wat is dat erg," zuchtte hij. „Het is nog veel erger dan je denkt", ver volgde de tjalkschipper, „de meesten hebben nog antwoordde de schip- een hypotheek op hun schip en de rente hier van met de aflossing slokt per jaar een paar ater?" vrachies op. Waar die mensen van eten moet' doe je in een jaar?" vroeg ik heel gelukkig ben acht. Schoc Zonnewijze 1.2* i 12.00 Angelus 12 03 Gram 12.55 Nie 1.20 Voor de Jeugd 5 45 Regeringsi Ziekenlof 5.00 itzendlng: J. A. de zending in muziek 8.00 Nieuws 8.08 De ge 8.15 Gram 8.30 Lljdenemeditati. 'hiharmonisch Orkest, groot koor i soilstn 10.15 Gram 10.25 K; i 10.45 Avondgebed 9.30 Radio I solist; „Gezond gezin", causerie 11 25—12.00 Gi ENGELND. BBC Home Servlc 12 00 Schoolradio 12 40 Pianorecital 100 ..Have a go" 1 30 Voor de arbeiders 2.00 Nieuws 2.10 Music-Hall 3.00 Voor de scholen 4 00 Vespers 4 45 Orkestconcert 6 00 Voor de kinderen 7.00 Nieuws 7.15 Sport 7 20 Ork' concert 8.00 Vaudeville-programma 8.30 golconcert 9.00 Hoorgpel 10.00 Nieuws 1 Causerie 10 30 Gev programma 11.00 Cai rie 1120 CeUorecital 1145 Parlementsoi zicht 12.00 Nieuws 12.03 Sport. ENGELAND. BBC Light Programme 1500 en 247 m. 12 00 Mrs Dale's dagboek 12 15 Rhythmische muziek 12 45 Voordracht 1.00 Parle overzicht 1 15 Dansmuziek 1.45 Schots Accordeonorkest 5.16 Mrs Dale's dagboek 5 30 Gev programma 6.15 Orgelspel 6.30 Gev programma 7 00 Pianospel 7.15 WoordenspH 7.45 Hoorspel 8 00 Nieuws 8.25 Sport 8.30 Verzoekprogramma 9 00 Hersengymnastiek 9.30 Sport 10.00 Gev programma 10.30 Repor tage 11.00 Nieuws 11.15 Actualiteiten 1120 Dansmuziek 12.00 Voordracht 12.15 Orgel, 2 00 Strijkkkwartet 12.30 Orkestconcert 0 Nieuws 1.45 Piano en viool 2 00 Nieuws 2 05 Pianorecital 6.30 Amerikaanse uitzending 1 Orkestconcert 8 00 Kamermuziek 9.50 am 10.45 Vioolrecital 11.00 Hoorspel 11.45 BRUSSEL. 324 m. 1.45, 12.34 en 12 55 Gram 1 00 Nieuws 1.15 inospel 200—3.30 Schoolradio 5.00 Nieuws D Gram 515 Voor de kleuters 5 30 Gram reking 6.0J id 8 00 H tmroeporkest 9.45 Actualitëiter. 0.15 Lichte muziek 10.46 Gram 10.55 Nieuw. BRUSSEL. 484 m. 12.05 Omroeporkest 1.00 Nieuws 1.10 en 2.5 iram 5.00 Nieuws 5.15 en 6.30 Gram 7.C o t woonden voorzit" C. Hoefnagels, de eerste radiotelegra fist werd op 18 Februari 191... te Rot terdam geboren. Hij was ge'huiwd, had twee kinderen en woonde in Amstel veen. Ieyenrodélaa-n 21 hs Sinds 17 Februari 1939 dient hij de K.L.M Tweede radiotelegrafist Simon de Waard is geboren te Kota Radja, op 5 April 1922 Zijn ouders wonen de Mil- destraat 34, Den Haag. Hij was onge huwd. Sinds 18 Aug. 1947 diende hij de KL.M. De omgekomen eerste boordwerktuig kundige C. van Etten werd te Gouda geboren op 21 Aug 1926. Hij woonde Vaillantlaan 204-1, Den Haag Hij was gehuwd en had een kind. Sinds 2 Sept. 46 was hij in dienst van de KL-M. De tweede boordwerktuigkundige H. in- der Lee, werd 30 April 1925 in Am sterdam geboren. Hij was eveneens ge- huiwd en had een kind. Zijn woning was Wagenaarstraat 10-IV. Amsterdam. Sinds 21 Oct. 1951 is hij in dienst van de K.L.M. Eerste steward F. J Koershuis, die de K.L.M. dient sinds 3 Dec 1945. gehuwd is en twee kinderen heeft, woonde te Wassenaar Pieter Twentlaan 3. Hij werd 4 Maar 1916 in Enschede geboren. Jan Blaauw, de weede steward, ge boren te Assen op 23 November 1923 was sinds 15 Mei 1951 in dienst van de KLM. Hij woonde te Dordrecht, Ban- kastraat 85, was gehuwd en had twee kinderen. De geredde stewardess mejuffrouw Gauthier woont in Amsterdam, Hercu lesstraat 18a-III. Haar ouders wonen te Delft. Maarten Trompstraat 6. Sinds 15 Maart 1943 is rij in dienst van. de K L M. Mevr. Kuhn woonde in Johannes burg. Kapitein Lars en, Noor, was lid der bemanning van de Willem Barcndsz. evenals ir Smit. Beider dood betekent een groot verlies voor once walvisvaart. De Noor Nielsen behoorde tot de Noorse walvisvaarbmaatscha-ppij Mel- son te Darvik. De heer Strebelle woonde te Parijs. De heer Angle was luitenant-kolo nel bij de Amerikaanse luchtmacht en geplaatst te Wiesbaden- De heer en mevrouw Kr in Kano, de heer Sc hun Londen. De Italiaan PLzzonia ter van de Féderation Internationale des Agences de Voyage en op weg naar het congres van reisbureaux te Am sterdam De heer Arie de Koning, die Zaterdag j.l. bij het vliegtuigongeval bij Frankfort om het leven is gekomen, was 46 jaar oud en constructeur-tekenaar (groepsleider in de afdeling scheepsbouw /nieuwbouw) bij de dok- en werfmaat- schappij Wilton-Feijenoord N.V. te Schie dam. Hij was ruim 24 jaar bij de onderne ming in dienst. In December 1951 is hij in opdracht van de directie van Wilton- Feijenoord met tankschip Papendrecht naar de reeds aan de Zuidpool aanwe zige walvisvaarder Willem Barendsz ver trokken om aan boord van deze walvis vaarder de werking van de fabrieks- installaties te bestuderen in verband met de bouw van de nieuwe walvisvaarder. De omgekomen heer J. H. Feuth is in 1911 te Schiedam geboren. Hij was di recteur van Kaufmanns Huidenhandel N.V. te Rotterdam en woonde te Wasse naar. Hij was verder commissaris van de Delftse Leerlooierij en Drijfriemenfa- briek v/h A. Adam te Delft en oud commissaris van de N.V. de Arbeiders pers. Met de „Koningin Juliana" keerde hij terug van een zakenreis naar Zuid- Afrika. De heer Feuth laat vier kinde en achter. H. A. Bennink Met het verscheiden van de heer Her- ïan A. Bennink, een der slacht offers van de „Koningin Juliana", lijdt de Nederlandse maiscultuur een gevoelig verlies. De heer H. A. Bennink, die in e Eibergen werd geboren, trok na ervullen van de militaire dienst plicht als jong landbouwkundige naar Amerika, waar hij aanvankelijk de hoen derteelt en vervolgens de maiscultuur beoefende. Toen enige jaren voor de oorlog ook in de Amerikaanse landbouw een gevoelige crisis uitbrak, keerde hij naar ons land terug en vestigde zich te Apeldoorn. Gewapend met een bijna twintigjarige ervaring legde hij zich ook hier te lande toe op de maiscultuur. ten einde deze meer ingang te doen vinden, viertal proefvelden in de omge- Apeldoorn behaalde hij na ver loop van tijd zeer bevredigende resulta- het mag voor een goed deel op zijn rekening worden geschreven dat de "iscultuur, welke men voorheen hier lande als volslagen onmogelijk be schouwde, langzamerhand ingeburgerd raakt. Zijn proefnemingen trokken veel belang;telling bij de landbouw en ook zijn radiopraatje over de maiscultuur hebben er toe bijgedragen haar te popu- seren. al is he: nog niet zo ver dat op grote schaal in ons klimaat kan worden beoefend. Tal van voor Neder land geschikte 'hybride rassen heeft hij gekweekt. Kerk en School Betoepingswerk Ned. Herv. Kerk r o e p e n te Garderen J. R. Cu perus te Doornspijk. ingenomen: naar Hengelo M. M. de Jong, te Nieuw-Vennep, naar Dordrecht (vac.-G. Alers) J. Hovius te Hoogeveen. dankt: voor Uithuizen G. Kaa- te Sexbierum. epba stelling. C. „Het is doorlopend pompen of verzuipen, we is niet te zeggen Reken daarbij het onderhoud de ergste honger buiten spottelijke veronderstelling natuurlijk, een mens met zwemvli zen... Hij schaamde zich omdat hij na zoveel leed té hebbén moeten aanhoren met zulk een gedachte durfde antwoorden. Alles wat de tjalkschipper hem vertelde, had hij zelf kun nen waarnemen als hij zijn ogen open had ge houden, maar hij was er zonder nadenken langs (j stukken v 10n pn heen gegaan omdat hij zelf op tafel kon bren postkantoren'(in stukken van *25 O J gen wat zijn menselijke lust verlangde. u kunt zo ook bestellen bij de Post- Hebt U misschien in Uw portefeuille (of briefje van vijfentwintig of honderd als „stiefkind" Briefjes, die U niet graag uitgeeft, doch liever bewaart! Laat zo'n „stiefkind" dan toch iets voor U doen. namelijk; aangroeien tot twee .stiefkinderen"Nu kan dat. Elke 100.- (of 25.-) belegd in een Rentespaarbrief de Nationale Woningbouwleningen is 19 jaar aangegroeid tot meer dan het dubbele. Rentespaarbrïeven zijn verkrijgbaar bij i i. effecten Spoor, voorheen predikant bij de Piot. Kerk in Indonesië, stelt zich beroepbaar. Zijn adres is Berkheistraat 40, Wasse- Geref. Kerken roepen: te Uithoorn G. Visser te Avereest; te Middelburg, Blora mid den-Java) als miss. predikant ds H. Schut, hulpprediker te Montfoort in opleiding de missionnaire dienst. Chr. Geref. Kerken e e t a 1 te Bunschoten J. Keuning, candidaat te Apeldoorn en G. de Vries, candidaat te Wenum bij Apeldoorn; twee tal te Meppel R. J. van Pagee, eand. te Apeldoorn en G. de Vries, candidaat te Wenum. Geref. Gemeente Prof, dr L. Seekles, hoogleraar in de medisch-veterinaire chemie aan de R.U. te Utrecht, is uitgenodigd in April enkele officiële voordrachten te houden aan de Cornell-universiteit te New York. In Hoofddorp is dezer dagen de eer ste Christelijke B.L.O.-sohool in de Haarlemmermeer geopend. ACADEMISCHE EXAMENS AMSTERDAM (Gem. Unlvl, 22 Maart Geslaagdcand Economic mej C J Gorter, Leiden: en ^de heren J Stolpstra, E M Sam- "eel. msterdam Cand psy- i vervolgd) i Girodienst. hologie. mej J tootcboom. Amsl LEIDEN. 24 Ma; cd recht de hei i W. Blokzijl te - Geslaagd

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1952 | | pagina 2