B.en W. kunnen aan de uitvoering
der plannen beginnen
Alleen de heer Van Weizen stemde
tegen de begroting 1952
CABALLEROConstante Kwaliteit!
Nog tamelijk uitvoerige replieken
De begroting (natuurlijk!) aanvaard
Geen struisvogelpolitiek
geen defaitisme
en
Groenoord zag weer een goede toneel
uitvoering
Tentoonstelling van houtsneden in het
prentenkabinet
5J
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DINSDAG IS FEBRUARI I9SJ
Na drie dagen was 't voor mekaar
Werkloosheidsbestrijding zaak van eerste orde
Betrekkelijk weinig is er over de begroting 1952 nog te schrijven na de ant
woorden van B. en W. en de replieken. Het is allemaal nogal rustig gegaan,
behalve dan bij de debatten over De Goede Woning, waarbij men elkander
over en weer zelfs voor leugenaar uitmaakte. Behalve de woningbouw en
de gemeentelijke autonomie kregen de financiën ditmaal de volle aandacht.
Wethouder Van der Kwaak had het echter niet zwaar te verduren en
moest anderzijds heel wat lof in Ontvangst nemen. Uiteraard is over het
werkloosheidsprobleem menig woordje gevallen. Leiden heeft het wat dit
betreft niet gemakkelijk en wij vragen ons met de heer Aalders af, of er
geen Verstegen de Tweede kan komen voor het verkopen van industrie
terreinen. De drie voorstellen ter zake van het kleuteronderwijs werden
door B. en W. in prae-advies genomen. Het college zal in 1952 dus met
voorstellen komen voor een nieuwe subsidieregeling, de pensioenen en de
sociale lasten inbegrepen. Opvallend was, dat er dit jaar zoveel jongeren
op de publieke tribune aanwezig waren. Een verheugend teken! Gistel-mid
dag was eerst het woord aan de wethouders Jongeleen en Van der Kwaak.
nieuwe wijken met beeldhouwwerken
worden versierd.
Het gebouw van het Nut aan de
Steenschuur zal 10 spoedig mogelijk
worden gerestaureerd. Een deel van
de G.G. en G.D. en Sociale Zaken
zullen er worden ondergebracht. De
volkscredietbank gaat dan naar
Levendaal 1 (thans Sociale Zaken).
Volgens de wethouder moet de K.v.K.
géén grotere bevoegdheid krijgen bij de
toewijzing van bedrijfsruimte. Als het
rijk subsidieert, zullen B. en W. niet
achterblijven bij de restauratie van de
Hoogl. kerk en de Lodewijkskerk.
Nieuwe busverbindingen zijn er nodig,
maar wachten op een algehele regeling
van het openbaar verkeer in de stad.
De bouwvoorschriften zullen binnen
kort worden gewijzigd, wat betreft
de riolering, zo deelde de wethouder
mede op een vraag van de heer Van
Iterson. Het toepasen van gressbuis-
riolen zal dan geoorloofd z|jn.
Tal van bestratingen moeten nog wor
den verbeterd, maar anderzijds is Leiden
hierin een voorbeeld voor vele steden.
Sinds 1945 is acht millioen gulden ten
koste gelegd aan aanleg en vernieuwing
van straten. Van de ruim 7% millioen
Wethouder jongeleen
Een gelukkige omstandigheid vond
wethouder Jongeleen het, dat e
jaar minder opmerkingen werden ge
maakt t.a.v. de woningbouw.
Grote werken, die te Leiden worden
uitgevoerd, zijn o.m.: spoorwegplannen,
uitbreiding lichtfabrieken en bouw van
twee scholen. Er staan thans 800 wonin
gen op stapel. Binnenkort is een voorstel
te verwachten tot het bouwen van
brug over de Trekvliet, ter ontsluiting
van de industrieterreinen.
Spr. hoopte, dat nog aan meer grote
werken zal kunnen worden begon
nen, mede i.v.m. de werkloosheid. De
commissie is pas aan het werk. Zij
bestudeert o.m. de uitvoering van
grote werken, ai of niet met inscha
keling van het ryk.
In de nieuwe plannen worden zowel
woningen voor grote als voor kleine ge
zinnen gebouwd. Spr. zeide begrip te
hebben voor de moeilijkheden der par
ticuliere bouwers. Over de woningbouw-
gebruikte klinkers hadden 364 huizen
kunnen worden gebouwd, van de trottoir
tegels een rijwielpad (van twee meter
breed) van 36 kilometer aangelegd.
Ten slotte ging de wethouder tamelijk
breedvoerig in op het betoog van de
heer Lombcrt over de sanering van de
bouwvereniging De Goede Woning. „Ik
heb twee uur stil en rustig naar de
heer Lombert zitten luisteren
Stem: „Eén keer niet!"
Wethouder Jongeleen: .Achteraf
heb ik bedacht, dat ik toen te fel ben
geweest. Daarom bied ik mijn veront
schuldiging aan. Maar als ik uitgesproken
ben, zal de raad zelf moeten toegeven,
dat die felheid wel te begrijpen was".
Het speet spr., dat de heer Lombert
wegens ziekte niet aanwezig kon zijn.
B. en W. hebben deze zaak ernstig en
objectief behandeld. Daarom te meer
stelde het spr. te leur, dat de heer Lom
bert de zaak op deze wijze naar voren
heeft gebracht. Het bestuur weet heel
goed waar het om draaide. Inderdaad is
een halve waarheid erger dan een hele
leugen. Maar de wethouder vond het ge
meen, dat de heer Lombert bewust een
leugen te berde bracht omdat hij kan
weten, hoe het met de rente-afrekening
zit. Het college heeft niets te verbergen.
Het bestuur van D.G.W. zal uiterst
voorzichtig moeten zijn, hoe handig
„de oude rot Lombert" ook mag
wezen. Als D.G.W. een toewijzing
voor nieuwe woningen wil hebben,
moet toch eerst de oude kwestie van
de baan zijn.
De wethouder stelde enkele vragen,
onder meer: Is het niet gewenst, dat
bestuur en administrateur verantwoor
ding afleggen? Is het bestuur van alle
feiten op de hoogte? Moeten de leden
geen invloed hebben op het bestuursbe
leid? Is het niet in strijd met de demo
cratie, in de raad eigen belangen te ver
dedigen?
Tot slot wees de heer Jongeleen er op,
dat het niet aangaat, in het openbaar
ambtenaren te beschuldigen, zoals de heer
Lombert had gedaan, omdat ambtenaren
zich niet verdedigen kunnen. Spr. noem
de een bepaalde passage in de rede van
de heer Lombert in dit verband „vies en
laf", terwijl hij ook twee uur lang „grol-
f Aduonenrte)
De tweede ronde
Iét mr df Knol meende de heer G o s-1 in gezelschap van massamoordenaars als
ïgs (P.v.d.A.) bij de replieken, dat Schacht bevinden. Wat de viering var
de wathouders onvoldoende worden ge- Koninginnedag betreft, laat de heer Froh-
honoreerd. Uitvoerig ging hij nog op en-lwein de viering helpen doen slagen door
kele gemaakte opmerkingen in, vooral lid te worden. Vorig jaar werden 10.000
op die van de heer Frohwein. Spr. wenste kinderen in de feestviering betrokken.
op de begroting hogere bedragen voor
afschrijving en aflossing. Zijn fractie kon
geheel mee verenigen, dat B en
drie voorstellcn-WoudstraVan
Dijk in prae-advies wilden nemen.
Mr Woudstra (Prot.-Chr.)
gerust over het antwoord
zitter inzake de gemeentelijke autono
mie. De moderne inzichten zeggen juist,
dat „de Vrijheid van de gemeenten de
redding van West-Europa betekent".
Wethouder Van Schalk heeft ge
zegd, dat h|j allang van plan was. te
handelen in de geest van de drie
voorstellen t.a.v. het kleuteronder
wijs. Maar dat was spr. tot nu toe
nergens uit gebleken. De wethouder
heeft eerst immers geantwoord, te
zullen wachten op het wetsontwerp.
Dan kan hy wel wachten tot Sint
Juttemis. Spr. wenste de wethouder
veel succes toe met uitwerken der
voorstellen.
De pathetische uiteenzettingen van de
heer Van Stralen hadden mr Woudstra
geen nieuws gebracht. Lelden steekt ge
lukkig gunstig af bij andere plaatsen,
bijv. Zaandam, waar het college van B.
en W. (meerderheid P.v.d.A.) een andere, vveinouaer
houding tegenover het bijzonder onder- j „nder mede t
Op 30 April a.s. zal weer een be
hoorlijk programma worden afge
werkt. Er zal o.m. een parade van
ongeveer 700 man worden gehouden.
,t De heer De Kier (Prot-Chr.) be-
treurde de gang van zaken t.a.v. het
Over de werkloosheidsbestrijding
werd een motie ingediend door de
heer Plena (P.v.d.A.). Hij vroeg zo
spoedig mogelijk uitgewerkte voor
stellen betreffende de werkverrui
ming en het indienen daarvan bi) de
hogere instanties.
De heer Van Stralen (P.v.d.A.)
kwam op enkele onderwijs- en culturele
zaken terug. Hij haalde Groen en Kuyper
bij de debatten over De Goede Woning.
Dat spr. had gevraagd, wat de gelijkstel
ling bijzonderopenbaar kleuteronder
wijs gaat kosten, betekende stellig géén
retireren, zo verzekerde hij. Aan de
financiële politiek van het glibberige
bankiertje Hjalmar Schacht had hij geen
behoefte.
De heer K n e t s c h Prot.-Chr.) vroeg,
welk geschil er bestaat t.a.v. het meren-
plan, omdat de Raad van State immers
gaat beslissen.
De heer Stolp (Prot-Chr.) consta
teerde, dat „premie en boete" blijkbaar
ook geldt voor de gemeentelijke huishou-
Dokter K o r t m a n n K.V.P.)
dacht de heer Van Stralen (naar Dis-
raëli's „Right or wrong my country")
van: „Right or wróng my party".
De heer Zunderman (P.v.d.A.)
kwam als laatste spreker "nog even terug
op de bestrijding der werkloosheid.
Slot van 't liedje
len had verkocht"
zaak. De wethouder noemde dit eèn be
denking voor de parlementaire demo-
Als de heer Van Stralen mèt mij,
aldus mr Woudstra, dc gelijkstelling
tussen openbaar en bijzonder onder
wijs een zaak van recht noemt, is het
dan niet gewenst, dat hij de finan
ciële gevolgen er van niet al te zeer
op de voorgrond stelt?
De behandeling van de kwestie van
De Goede Woning had spr. absoluut niet
bevredigd. Beide partijen hadden de per
soonlijke kantjes achterwege moeten
laten. Formeel is deze zaak moeilijk te
beoordelen. Er blijven tal van vragen.
De kernvraag, of aan het bestuur on
recht is gedaan of niet, is te veel uit het
oog verloren.
De heer Frohwein (V.V.D.) vroeg
B. en W. nogmaals, met de vereniging
Koninginnedag contact op te nemen over
een bredere viering van de 30ste April.
Spr. geloofde, dat de leiding van dc
volkscredietbank in goede handen ligt.
ernstige I **1) repliceerde vooral op het tweede be-
De voorzitter was bij de beant
woording in tweede instantie, met ver
scheidene sprekers van oordeel dat de
wethouderssalarissen omhoog moeten.
'Spr. beantwoordde nog enkele vragen.
Wethouder M e n k n deelde een en
de Sociale Raad. welke
j instantie gereorganiseerd zal worden.
Dc suggestie van mevr. Braggaar inzake
jde badhuistarieven zal worden ove
j De structuele werkloosheid is in
I Leiden hoger dan in vele andere
steden. Spr. voelde daarom veel voor
de motie-Piena, die B. en W. dan ook
Wethouder Van der Kwaak
Eerlijkheid is de beste politiek"
toog van dr Goslings en bracht zelfs
Schacht op het tapijt
De heer Van Stralen (P.v.d.A.):
„Nou, nou
Het speet de fractieleider van de
K.V.P., de heer Van Dijk. dat het B.
en W. niet gelukt is, te bemiddelen in bet
conflict bij de Annaklir.iek. Hij dankte
Ide wethouder van onderwijs voor zijn
i toezeggingen t.a.v. het kleuteronderwijs.
[Uitvoerig schetste spr. het standpunt
Ook wethouder VanSchaikm
de, dat de schoolgelden omlaag moeten.
Er is echter een landelijke regeling te
H. VAN WELZEN
tegen
-achten. Spr. hoopte op spoedige
WETHOUDER JONGELEEN.
plannen voor 1952 wilde spr. niet al te
veel zeggen, om geen overdreven ver
wachtingen te wekken.
Leiden heeft de grond van de voor
malige katoenfabriek (Herengracht) nog
niet in panden. Spr. verzocht de heer
Van Iterson daarom, zijn voorstel in te
trekken. In dit verband deelde de wet
houder nog mede, dat een deel van de
G.G. en G.D. waarschijnlijk zal verhuizen
naar het Isr. Weeshuis.
Zoeterwoudseweg: Over enkele we
ken hoopte spr. de bouw van een
brug over de Trekvliet in de raad te
brengen. Dan komt de Zoeterwoudse
weg automatisch aan de orde.
Spoorwegplan: de verzakkingen in het
viaduct zijn voor rekening van de N.S..
Het plan zal wel méér kosten dan twintig
millioen. Daarna hoperi B. en W. spoedig
meer te vertellen.
B. en W. zullen binnenkort waarschijn- Aun
lijk een stopverbod instellen op het ve]d
Noordeinde tijdens de spitsuren. Onder
zocht zal worden, of het gewenst en
mogelijk is, op de Breestraat oversteek
plaatsen aan te brengen en of de Doeza-
brug moet worden verbreed met een
voetbrug.
Volgens spr. behoeven de prijzen van
de Leidse industrieterreinen niet om
laag. Drie bedrijven noemde spr. i.v.m.
de industrievestiging: nieuwbouw firma
Den Holder, Colgate (in Edelachtbaar-
fabriek) en metaalbedrijf uit Schiedam
(in gebouw Zoutkeet). Als de Vlietbrug
er Is, komt daar in de buurt een nieuw
bedrijf. Overigens wilde de wethouder
niet alles aan de grote klok hangen.
Prijzen gehoorzaal: Deze zijn gebaseerd
op het jaar 1897 plus 25^. Ze beho- j
ren tot de goedkoopste in het land. De i
exploitatie moet reëel zijn. Daartoe zyn
ce huren toch al te laag. Als wij de
culturele verenigingen willen helpen,
moet dat op andere wijze gebeuren, bijv.
via subsidies.
Onlangs was ik, aldus wethouder V a n i cieringsmoeiHjkhede-n b|j de lichtfabrle-
der Kwaak, bij een kennis in Den ken. Op beide vragen kon spr. nog geen
Haag. Hij liet mij énige foto's van mooie eigen geluid laten horen. Alles hangt
plekjes in onze stad zien, waaronder hjj van de minister af. Naar spr.
Met het Leidse merenplan wil 't
helaas nog niet vlotten. Het moet
thans snel worden goedgekeurd,
anders heeft het weinig zin meer.
De rijkswaterstaat beeft deze kwes
tie voor de Raad van State gebracht.
Het aantal technische ambtenaren bij
Gemeentewerken is niet te hoog (1
Januari '52: 65, 1 Januari '51: 72. thans
dus 7 minder). Verbetering van de Lan-
gebrug is dringend nodig, maar zal on
geveer een ton kosten. Aan het uitbrei-
dingsplan-Morskwartier wordt gewerkt.
Het rijk wil niet. dat de werklozen (voor
een toeslag) gaan sneeuwruimen en voor
lopig ook niet, dat de bruggen in de
had geschreven: „Dit is Leiden". In
krant had spr. echter wel eens foto's ge
zien van enkele stadsplekjes, die
sanering in aanmerking komen. Hier
onder stond ook: „Dat is Leiden",
een juist beeld moet men de gehele sleu
telstad kennen.
Zo Is het ook met de begroting.
De wethouder zeide niets te verber
gen te hebben: van struisvogel
politiek wilde h|j niets weten. H|j
kan hard lopen, als er iets voor «lc
gemeente te bereiken is, inaar dc
raad zal nooit meemaken, dat hU
om welke reden dan ook de kop in
het zand zal steken. „Eerlijkheid is
de beste politiek".
Het Jaar 1951 was zeer bewogen en
vol spanningen. De mee- en tegenvallers
wisselden elkaar af, maar ten slotte heb
ben de meevallers het gewonnen: de be
groting 1951 kon nog sluitend worden
gemaakt door de verhoogde bijzondere
uitkering. Eèn bedrag ad f 100.000 er
van werd voor 1952 gereserveerd. Ook
tweede ton worden overgehe-
alle inmiddels goedgekeurde
raadsbesluiten financieel te regelen en
bovendien nog f 50.000 aan de begroting
van Sociale Zaken toe te voegen.
Thans de begroting 1952: sluitend,
maar met een post onvoorzien van
slechts f 57.175. Sommigen zitten hier
tegen aan te kijken. Spr. kan daar in
komen, mits men van het oude standpunt
uitgaat, dat de begroting opgezet is op
de grondslag van feiten en rechten.
Maar er is de laatste jaren een derde
element bij gekomen, namelijk dat van
de verrassingen, gunstige en ongunstige.
Die verrassingen zijn er nu al weer.
Nu kan men twee dingen doen.
Men kan „in de mist" rustig voor
anker gaan liggen of men kan op
eigen kracht en met eigen inzichten
doorvaren. Het college heeft het
laatste gekozen en spr. mag toch
wel zeggen, dat het resultaat tot nu
toe verantwoord is.
Spr. beantwoordde verschillende op
merkingen van dr Goslings. De toestand
Is kritiek: Ons volk heeft voor de be
wapening gekozen en moet dus offers
brengen. Iets anders Is. of de gemeenten
daardoor onder curatele moeten worden
gesteld.
De wethouder zeide thans geen mo
gelijkheid te zien, nieuw kapitaal aan
te trekken. Maar: morgen misschien wel.
Van alles moet men bedenken om aan
geld te komen. Gelukkig zijn B. en W.
er tot nu toe in geslaagd. Andere ge
meenten zitten nu wel met vergunnin
gen. maar hebben geen geld. Spr. ver
wachtte niet veel van het rijk.
De heer Van Oyen heeft een pleidooi
gehouden voor gezinstarieven electri-
citelt en de heer Stolp informeerde naar
de nieuwe maatregelen t.a.v. de finan-
a v Jr n i t j I verwachten. Spr. hoopte op
Wat Hy'PvrtZA ^neechesChe^reft^ok-1!ffp rUnnen van de Stichting „De ...v..,
KVP vreeM'OaXvoSrdltou'esocM?711" vrU<! tiid"' De
satie totaie socian itóch dat het wetsontwerp-Rutten <kleu-
Wat de sanering van De Goede WoningtcronderwUs) nog vrij binnenkort in be-
betrof, sloot spr. zich aan bij de woordenha™elin?. zal k0™en-
van mr Woudstra. Spr. meende verder, (.£an het begin der zitting had de
dat het grootste deel van het exploitatie-{wethouder nog enkele opengebleven
- - „„i„,ij een beantwoord On de schoo! Runs
tekort is ontstaan buiten de schuld van 18en beantwoord. Op de school Rijnsbur-
het bestuur om. Over het toekomstige be-serringe! is bij whze van proef een
leid van de bouwvereniging make men i je-URdverkeersbngr.ne In voorbereiding),
zich niet ongerust, aldus de heer VanDe kwestie De Goede Woning zat wet-
Dijk, die er op aandrong, dat deze ver-'houder Jongeleen nog lang niet lek-
eniging een toewijzing voor nieuwe wo- ker. Spr. trok zich enkele dingen per-
ningen zal krijgen. soonUjk aan, maar wilde niet opnieuw
De heer Van Weizen (C.P.N.) zag ingaan op deze zaak, die in November
de woningen op het terrein-Herengracht reeds afgedaan werd. Over het Leidse
toch ins blaue hinein verdwijnen. Hü j merenplan is een geschil ontstaan tus-
zullen de nieuwe (verhoogde) tarieven
in Juli of Augustus ingaan.
De heer Van der Kwaak antwoordde
hierna op enkele vragen betreffende cre-
dietbewaking, budgetcontróle en effi-
ciencyonderzoek. Het laatste begint met toch ins "blaue" hinein verdwijnen. Hy i merenplan
het openbaar slachthuis en daarom wil- had er daarom liever een speeltuin. Ter'sen Ged. Staten en de rijkswaterstaat,
de spr. de tarieven nog niet herzien J bestrijding van de werkloosheid dienen; die het aan de Raad van State heeft
Goudswaard).
I ingrijpende maatregelen te worden ge-1 voorgelegd. Aanvaarding van het vi
nomen. stel-Van Iterson-Kortmann (Zoetcrwoud-
Mr dr Knol (Prot.-Chr.) plaatste nogiseweg) ontried spr. ten sterkste, onidat
enkele opmerkingen. Wat De Goede Wo- een voorlopige voorziening zonde van het
ning betreft: de gemeente leeft „volgens geld is
het kasboek", deze bouwvereniging blijk-Wethouder VanderKwaak deelde
WETHOUDER VAN DER KWAAK.
Wat de gaslevering aan Alphen aar
den Rijn betreft: het voorstel zou zeer
binnenkort behandeld kunnen worden,
are het niet, dat er een investering van
rca f 500.000 mee gepaard gaat. Reeds
heeft een bespreking hierover plaats
gevonden tussen Alphens burgemeester
en de wethouder. Alphen zit tegen de
uitgave van vijf ton aan te kijken. Alphen
heeft jarenlang met een groot verlies
■erkt en zegt nu: Neem het nu maar
r. Van regeringszijde moet ook een
tot hulp worden gevonden, aldus
spr. Leiden kan er in elk geval niet
alleen voor opdraaien.
In Maart hopen B. en W. een voor
stel inzake levering van kraakgaa
door de B.PJVI. In te dienen. Rotter
dam, Schiedam, Delft, Den Haag en
Leiden hebben een gezamenlijke re
geling getroffen.
Helaas is de energieke directeur der
lichtfabrieken door ziekte enige maan-
verhinderd zyn werk waar te ne-
Spr. wenste hem een spoedig her
stel toe.
Volkscredietbank en financieringsin
stituut: Er heeft de laatste jaren een
merkwaardige verschuiving plaats ge
vonden onder de aanvragers. Alle rangen
en standen maken gebruik van de volks
credietbank een teken des tijds. De
aanvragen worden critisch bezien en ook
nogal eens afgewezen. Huisbezoek moet
geen regel worden: het indienen van een
aanvrage is meestal toch al niet leuk.
de heer Zunderman enige dingen mee
t.a.v. de uitbreiding van de lichtfabrie
ken. Met de financiële gevolgen van de
voorstellen-Woudstra-Van D|jk zal het
Mevrouw Braggaar-de Does deed
im half 12 het voorstel van orde, oi
ergaderlng te schorsen tot Woensdag.
Z\j wilde geen „mishandeling" van de
begroting door een behandeling in snel
treinvaart. Haar voorstel verwierf 16
stemmen tegenen 16 voor! Het werd
daarom verworpen geacht.
B. en W. namen de drie voorstellen
van mr Woudstra en de heer
Dijk betreffende het bijzonder kleuter
onderwijs in prae-advies. Het voorstel
van nir Geertsema inzake onderzoek
prijzen Stadsgehoorzaal werd overge-
Het voorstel-Va n Iterson-Kor
m a n n betreffende de Zoeterwoudsew
werd verworpen met 18 tegen
stemmen. De heer Van Iterson trok z|)n
voorstcl-Herengrachtterrein In.
Het voorstel-P i e n a (subsidie Leidse
Jeugdactie verhogen van f 21.000 tot
f 27.000) werd verworpen mei
tegen 13 stemmen. Ook de wethouders
stemden tegen.
Bij het doorlopen der volgnummers
werd nog het woord gevoerd door t
De Meyer-de Wal (PvdA) ovei
aantrekkelijk maken van de kaasmarkt,
mr dr Knol (Prot.-Chr.) en de heer
Lardee (PvdA,.
Eindelijk, r.adflt de raad 21 uur en
5 minuten had vergaderd, werd de
begroting aangenomen. Alleen de
heer Va n We Ir.en (CPN) wenste
geacht te worden, te hebben tegen
gestemd. Z|jn beide fractiegenoten
waren alle drie dagen absent
De cijfers van de gewone dienst be
lopen dit jaar een tolaal bedrag aan in
komsten en uitgaven van f 7.804.984.
Het bedrag „onvoorzien" bedroeg oor
spronkelijk f 57.175. maar het is al weer
veranderd door enkele begrotingswijzi
gingen, o.a. in verband met Endegeest,
Mevrouw Braggaar had traditie
getrouw het laatste woord: Z|j dankte
de burgemeester voor z|jn goede leiding.
Agenda voor Leiden
Dinsdag
Chr. Sociale Belangen, 8 uur: Chr. Be
sturenbond, C. J. van Mastrigt over be-
dryfs'.akgewUze organisatievorm.
Rijksmuseum van Oudheden, 8 uur:
dr W. Reusch uit Trier over Die spatanti-
ke Kaiserresidenz Trier.
Snouek-Hurgronjehuts. 8.15 uur Franse
avor.d voor K. en O. (klank en beeld).
Zuiderkerk. 7.45 uur Phia Berghout,
harp: Hubert Barwahser, fluit.
Vlies, 8 uur: Athletiek-juryleden.
Woensdag
Vlies, 8 uur: „Tuinbouw en Plantkun-
s", o.m. bespreking tentoonstelling.
Levendaal 1. half 8—half 9: zitting
prljzencommissie.
Donderdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: invitatieconcert
gouden Jubileum W.W.
„Levendaal". 8 uur: mej. A. M- Hoe
kendijk over haar werk in „donker"
Amsterdam.
TENTOONSTELLINGEN
Prentenkabinet, werkdagen 2—5 uur
houtsneden van Bela Gy Szabó.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Boekwijt, Breestraat 74. tel.
20552, en de Haven-apotheek, Haven 13.
tel. 20085.
Vrouwonzendingsgroep
Vertrouwen in toekomst
van de zending
In het Zendingshuis te Oegstgeeat ver
gaderde gisteravond de Leidse Vrouwen-
zendlngsgroep onder leiding van mevr.
A. Honnef. Jkvr. C. M. van Asch van
WUck sprak over „Veel te weinig mensen
weten dit".
Wat weten we, vroeg spreekster, var.
het hoge getij der Protestantse wereld-
zending. behalve iets van de zending ïr.
Indonesië en Suriname? We overzien
over het Algemeen maar een heel kle:r.
stukje van dit grote werk. Eigenaardig
is het feit, dat men ir. de eerste 250 jaar
na de reformatie practisch geen zending
heeft bedreven.
In 1732 kwam echter de keer, o.a. door
het toedóen van William Carey. Van dit
tijdstip af werden verscheidene Pro
testantse Zendingsgenootschappen opge
richt. Al hadden de eerste zendelingen
met grote moeilijkheden te kampen, toch
groeide het aantal, dat door ae zending
tot het Christendom werd bekeerd, ge
stadig.
Achtereenvolgens behandelde spreek
ster in het kort de gang van het Evan
gelie door India, de Zuidzee-eilanden,
China, Afrika en Japan. Te betreuren
valt het, zo vervolgde jkvr. Van Asch
van Wijck. dat de zendingsgenootschap
pen. die verschillende richtingen verte
genwoordigen. langs elkaar heen werk
ten en elkaar dikwijls tegenwerkten. De
laatste tijd kwam hierin gelukkig een
kentering: men ging samenwerking zoe
ken en drie grote zendingsconferenties
werden gehouden. De laatste tijd z|jn de
Kerken uit verschillende zer.dingsgeble-
den onder Gods leiding zelfstandig ge
in weerwil van het mensenwerk heeft
God iets ongelooflijk groots verricht. Dit
voor ogen houdende mogen we vol
vertrouwen hebben op de toekomst van
het zendingswerk, aldus besloot jkvr.
Vau Asch van Wijck haar toespraak.
Teylingen. De titel zegt
in dit geval veel. Deze luidde namelijk
„Een vrouw op zich'.". De mogelijkhe
den voor een blijspel lagen hier voor het
baar „volgens het journaal".
Mevrouw Braggaar ae uoes
(P.v.d.A.) deed de volgende suggestie in
zake de badhuizen: tijdens de eerste
dagen van de week goedkopere tarieven
tvoor vrouwen en kinderen), tijdens de
laatste dagen de bestaande hogere tarie
ven voor de („vuilere") mannen.
Nadat mej. Van Nienes (P.v.dA)
nog op enkele punten was ingegaan,
drong de heer Van Iterson (Prot-
Chr.) opnieuw aan op een spoedige in
stelling van de welstandscommissie. Hij
verdedigde zijn voorstellen Zoeterwoud
seweg en terrein Herengracht.
Mr Geertsema tV.V.D.) besprak en
kele onderwijsproblemen, hoopte op
voortzetting van de stichting „De
in zijn vrije tijd" en drong er op aa
de commissie van advies
zaken een rapport zal samenstellen
de gevolgen op cultureel gebied va
cuwe huurprijzen der Gehoorzaal. (houtsneden en houtgravures van z|jn vriend Béla Gy Siabó. Z|j hangen op het
De heer Questroo (Prot-Chr.) wil- ogenblik in het Prentenkabinet der Rijksuniversiteit ln de Klokslecg, geëxposeerd
Werfactie leverde honderd nieuwe „klanten" op
Voor de tweede maal in dit winters«i-| opscheppen en de schrijver heeft begre-
■en vierde de buurt- en speeltuinver-j pen. hoe hij die mogelijkheden ln rijn
eniging Groenoord een groot feest in de stuk moeri verwerken. Ér kan aan «en
Burcht. Deze keer werden de honneurs I goed stuk nog genoeg afbreuk worden
behalve uiteraard door de fees'.com- gedaan door het gezelschap, dat het
sie waargenomen door de toneel-1 speelt Groenoord nam echter zijn kans
club Groenoord. Het stuk, dat werd op-waar. In vlot spel voerde het gezelschap
gevoerd, was een blijspel in drie bedrlj-} de hele zaal van de ene lachbui in de an-
Krachtig werk van Béla Gy Szabó
De heer G. Bóné, student in de medicijnen, is Hongaar van geboorte en kwam voor
cultureleongeveer drie Jaar naar Nederland om hier af te studeren. Maar de herinnering
de heuvels van Zevenburgen nam h|J mee, o.a. ln de vorm van een aantal
de zich met de heer Frohwein niet graag
Er z|jn ook wel eens slechte voorbeelden,
maar dat zijn uitzonderingen.
In de gemeentelijke hulshouding
moeten wc zuinig zyn, maarals
hier of dnar een knoopsgat tc wijd
is, moei men nog niet het hele hemd
verscheuren.
Het is nog niet bekend, hoe dc rege
ring de gemeenten zal helpen. Voor eer
goed verantwoord gemeentebeleid is hel
noodzakeiyk, dat de gemeenten ovei
eigen belastingbronnen beschikken. Nog
altijd ontstaan de volkskracht en de
tiatieven niet bU de hogere, maar by de
lagere bestuursorganen.
Zullen er ln 1952 veel grote werken
kunnen worden uitgevoerd? Ook op dit
punt was spr. niet gerust: investerings
commissie! Door de kapitaalschaarste
krijgen we een opeenhoping van urgente
erken. Dat demonstreert onze armoede.
Spr. wilde daarom ook op deze plaats
op de gesubsidieerde instellingen
beroep doen: niet te gauw een beroep
op de gemeente!
De wethouder bracht dank aan amb
tenaren en commissie van financiën.
Laten we ons in geen geval aan defai
tisme overgeven: Christus heeft de we
reld gered en daarom voorwaarts!
n de byzondeR kracht en de vaardigheid,
e zü zyn gemaakt-
Onleesbaar
Gy Szabó Béla, geboren in 1905, werd
opgeleid tot ingenieur in de werktuig
bouwkunde aan de technische hoge
school van Budapest. Na 1933 legde hU
zich echter geheel op de kunst toe en
van 19361939 studeerde hy aan de gra
fische afdeling van de hogeschool vooi
beeldende kunst te Budapest Hij maakte
studiereizen naar Italië. Roemenië. Joe
goslavië, Griekenland en Bulgarije.
Van 19331936 maakte hy meest hout
gravures, daarna houtsneden en nog
later combineerde hij beide technieken.
Tussen 1933 erf 1951 ontstonden ongeveer
600 prenten, waarvan de houtgravures
van het Liber Miserorum (Boek der
Ellende) bekroond werden. Verder ver
schenen nog het Liber Vaqabundi (Zwer-
versboek) en de ZandwQield, 28 tekenin
gen in O.I. inkt.
Het constructieve en stevige in deze
prenten is ongetwijfeld aan de hand van
de ingenieur te danken. Verder zijn
vloeden van Vincent van Gogh en
Japanse prentkunst aan te wijzen. Het
geheel geeft een suggestief beeld
leven op het Hongaarse platteland. Daar
its incidenteels in deze figuren, dan-
Oostenrijk en Zwitserland
voor de N'.R.V.
De leden van de Ne<L Reisverenigiug
aanschouwden gisteravond in de foyer
weer eens, hoe schoon het landschap in
Zwitserland en Oostenrijk toch wel is.
De heer J Panman, algemeen directeur
de N.R.V, bladerde met zijn toe
hoorders in een (geprojecteerde) kleu
renfoto-album en eon film in technicolor
met bijpassende muziek wekte de reis
lust ook al ferm op.
De heer Panman wees in zijn vertel
ling op het verschil tussen Zwitserland
en Oostenrijk. Heeft het eerste land een
luxueus toeristisch karakter, in Oosten-,
rijk moet r
send in het bos, draaiend in een zweef
molen, aardappelen potend, elkander om
helzendHet ls het leven van alle
éénvoudige boerenmensen van alle
eeuwen en van alle streken, al dragen
déze vrouwen dan ook de Hongaarse
I hoerendracht en de mannen hun snor-
rcn. stoer afstekend tegen de hoge juk
beenderen.
Krachtig, technisch zeer sterk en com-
positioneel opvallend gesloten werk, dat
iedere liefhebber van grafiek zal boeien.
De tentoonstelling is tot 17 Maart a.s.
op alle werkdagen van 14—17 uur gratis
te btzichtigen.
C. Th. R.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Frits zn v F. Elferink en
G. Stevens; Yvonne M. dr v. J. van der
Reijden en M. Raar; Gerrit zn v. G.
Meijers en H. C. Pieters; Anton L. J. zn
v. A. C. Gathier en I. H. Spaling; Johan
nes zn v. J. Eysackers en M. S. Keiler;
Gerardus J. zn v. J. de Wolf en J. Keij-
zer; Wilhelmina J. dr v P. J. F. Breede-
veld en W. J. Stouten: Hans M. B. zn v.
D. C. Kok en C. C. van Alphen; Jan H.
Chr. zn v. D. C. Kok en C. C. van Al
phen; Leendert zn v. L. van der Stoel
en G. Eikelenboom; Johanna dr v. A. Th.
de Jong en E. H. Broers; Klazina dr
van Berkel en K. van Ryn; Dlck
L. Kuin en C. A. Alderdcn; Antonius
v. A. Lens en T. van Weeren; Petrus
zn v. P. J. Ramaker en A. G. M. M.
Heruer; Anneloesje J. dr v. J. Jongeleen
"1 L. A. Nicolaas.
OVERLEDEN: C. P. van Leeuwen, man
51 jr; N. Dreef, wedn 82 jr.
GEHUWD: J. W. Snyders Blok en E.
de Bnrfjn; Tj. T. Oei en Tj. G. Gouw;
P. P. Jansen en A. van Roy en.
Fietsvlag Nat. Reserve
dere. Hier en daar ontliepen de spelers
niet het gevaar, dat hier in dreigde, en
speelde men te veel op het effec'..
Vooral de hoofdrolspeler, de heer G.
Brussel, maakte een goede Indruk door
zyn opvallend gebarenspel. Juffrouw
Hengen, mevr. E J. Brussel-van de
Klugt. liet haar gezicht nog wel eens uit
glijden. De heer M. J. v. d. Zeeuw had
zich als Frits Peters, verloofde van het
nichtje van de hoofdpersoon en koop-
vaardyofficier, iets natuurjiiker kunnen
gedragen. Ook zyn zeggln* kan r.og wel
wat verbeterd worden. Verder viel het
spel zeer te loven.
De voorzitter van de feestcommissie,
de heer L. Veerman, vertelde in zyn ope
ningswoord. dat door de ledenwerfactie
honderd nieuwe leden en donateurs kon
den worden ingeschreven. Verder kon
digde hy een grote bazar aan, waarvoor
hy de medewerking van timmerlieden en
knutselaars inriep. De twee liera's speel
den daarna een paar gepeperde melo
dieën op hun accordeons.
Het Engelse blad Punch
De leden van het genootschap Neder
land—Engeland kregen gisleia%ond Iets
le horen over de geschiedenis van het
Engelse humoristische blad Punch. Mr
Bernard Hollowood, die de lezing over dit
onderwerp hield, noemde Punch een
waardige vertegenwoordiger van de
Engelse humor. De trefzekerheid van
deze humor is even veilig als het ver
trouwen in de Bank of England De
lezerskring van het blad ls zeer gehecht
aan de oude opmaak. Een kleine con
cessie aan moderne stromingen zou on
getwijfeld een storm van protesten doen
?P»telL®n. De eerste editie verscheen in
1841. Spoedig na de eerste uitgaven werd
een oplage van 19.000 exemplaren be
reikt. Die oplaag ls nooit lager geweest.
Van de verschillende doelen, die de
redactie zich stelde, was het eerste het
hekelen van sociale misstanden. Daarna
kreeg het blad geleldeiyk een politieke
strekking. In deze periode waren de
spotprenten zeer bekend. Tegenwoordig
ls de zogenaamde famillehumor het be
langrijkst.
De b|1eenkomst stond onder leiding van
prof. dr A. A. Prins.
Zes nieuwe onderdelen korps
Luchtwachtdienst
Bij ministeriel, beichikkinf sün met
mien, ven 15 Februeri j:. de vollende
te, luchtvechtgroepen opgericht Brede.
Alkmaar. Rotterdam. Leeuwairien, Gro
ningen en Eindhoven. Het totaal aantal
tuchtwachtgroepen la hierdoor op acht
gebracht
huiselijker door.
VOORSCHOTEN
Klekkencollscte
Da collecte voor de klokken voor Ana.
rika hoeft alhier 1346 opgebracht
