Mr dr Knol: Slechte financiële situatie
der gemeenten schuld van het rijk
Frohwein: Minister dekt rijkstekorten
met geld van Gemeentefonds
Na
Mr
ernstige beraadslagingen verwierp
Tweede Kamer voorgestelde wet
Kortenhorst heeft geen spijt van
zijn initiatief
H1
De Bijbel aanvaardt veelheid van
Kerken niet
J. van Wijk 25 jaar bij sociëteit Minerva
ram
Laurens Bogtman met „Die Winterreise"
van Schubert
NIEUWE LEIDSCHE COUEANT
3
DINSDAG 29 JANUARI 1952
Spoedzitting Leidse zaad
Wijziging der obligatielening van vijl millioen
Ernstige critiek op het financieel beleid van regeringswege hebben twee
Leidse raadsleden gistermiddag geuit in de spoedzitting, die nauwelijks een
kwartier duürde. De vroede vaderen waren, zoals men weet, met haast
bijeengeroepen om een wijziging aan te brengen in het raadsbesluit van de
vorige week inzake de obligatielening van vijf millioen gulden. De rege
ring immers had, in het algemeen en nadat enkele gemeenten reeds tot een
dergelijke lening waren overgegaan, bezwaar gemaakt tegen 't leningtype.
tasting van de gemeentelijke autonomie-
Spr. wilde het daarover echter thans niet
meer hebben, maar zal er zo nodig bij
de behandeling van de begroting op
terug komen. Het gaat er thans om, dat
allerlei instanties zich 'bemoeien met de
leningen van de gemeenten, tot zelfs de
Ned- Bank toe. De gemeentelijke auto
nomie wordt zodoende aangetast en dat
moet in het openbaar worden gezegd.
Spr. had critiek op een artikel in één
der plaatselijke dagbladen. In dit artikel
werden de bezwaren van de minister
weergegeven en er werd aan toegevoegd,
dat de reactie van Den Haag wel te
verwachten was. In Leiden is de kwestie
echiter wel degelijk goed bekeken, de
commissie voor financiën heeft haar zeer
nadrukkelijk nagegaan. Bovendien was
van te voren de goedkeuring verkregen
en werd de lening in het algemeen als
een goede gekwalificeerd. De. ongerust
heid van de minister was dus zeker niet
te verwachten.
De schuld van het verslechteren van
de liquldlteitspositle van de gemeenten
moet niet bij de gemeenten zelf worden
gezocht. Die schuld ligt volledig by het
rijk, dank zU de kort-geld-politlek. Spr.
Het bezwaar betrof de bepaling, dat
aan de gemeente in de looptijd van der
tig jaar geen vervroegde algehele of ge
deeltelijke aflossing was toegestaan. Na
overleg met de Amsterdamsche Bank en
de hogere instanties stelden B. en W.
thans voor, in de leningsvoorwaarden de
bepaling op te nemen, dat de gemeente
het recht heeft, van 1 Maart 1957 af
jaarlijks op 1 Maart tot vervroegde al
gehele of gedeeltelijke aflossing a pari
over te gaan. In dit geval zal geen aftrek
van rente plaats vinden, zoals geschiedt
in het geval, dat de houder aflossing
vraagt.
Het spreekt vanzelf, dat B. en W. zich
met deze nieuwe voorwaarde, waardoor
de bezwaren van de regering komen te
vervallen, konden verenigen. Het col
lege deelde tevens mede, dat de lening
dient tot consolidatie van vlottende
schuld. Hiet voorstel werd zonder hoofde
lijke stemming aanvaard, niet echter
dan nadat twee sprekers het hunne had
den gezegd over de financiële politiek
van Den Haag.
Het had de WD-fractie, namens welke
de heer FROHWEIN sprak, niet verwon
derd, dat B. en W. de raad in spoed
zitting hadden bijeengeroepen. De maat
regel van de minister gaf de WD-fractie
grote ergernis enerzijds (PvdA-inter-
ruptie: Ja, dat zal wel!), terwijl ander
zijds de gang van zaken ten aanzien van
de gemeentelijke financieringspoütiek
door het maken van inbreuk op de ge
meentelijke autonomie de WD met grote
zorgt vervult.
Spr. merkte hierbij op, dat de minister
zelf in gebreke blijft, de gemeenten de
weg te wijzen, die zij dan wel moeten
gaan. Temeer daar ook enkele dagbladen
het standpunt van de minister menen
te moeten delen, zonder daarbU een af
keurend oordeel uit te spreken over de
door minister Lieftdnck gevoerde finan
ciële politiek, die tot deze impasse heeft
geleid, meende spr. er goed aan te doen.
de visie van zijn fractie kenbaar te ma
ken.
De goede regel is inderdaad, dat
langlopende investeringen ook op lange
termijn wordt geleend. De voorwaarden
dienen dan ook te worden veranderd-
Volgens sprekers mening zal de aan'
trekkelijkheid der emissie ndet al te zeej
worden beïnvloed. Dringende zaken vra
gen om financiering en daarom worden
de gemeenten wel gedwongen tot derge
lijke leningen. De huidige financiële
rijkspolitiek ds de directe en enige oor
zaak. „Wij staan als gemeenten met de
rug tegen de muur en kunnen niet an
dere".
Des te ergerlijker wordt zulks, ala
bedenken, aldus de heer Frohwein dat
de gemeenten voor niet minder dan f 280
millioen crediteur staan bij het Gemeen
tefonds. Dit geld komt de gemeenten toe,
maar dc minister gebruikt het om zijn
eigen financiering te dekken. Voor dit
bedrag heeft de minister derhalve min
der aan schatklstpaplcr behoeven uit to
geven. Het ministerie heeft daardoor in
feite een deel van zUn schuld bij de
gemeenten geplaatst.
Ten tijde van het m-lnieterte-Colijn,
waarin mr Oud minister van Financiën
was, was het een schande voor een mi
nister, als hü schatkistpapier bU de Ned.
Bank moest onderbrengen. Na de oorlog
is dit onder het beleid van minister
Lieftinck een alledaagse mode geworden.
De cent ra Lisa tiezucht bij de regering
blykt sterker dan haar respect voor de
gemeenteiyke autonomie.
Mr dr KNOL (Prot.-Chr.) toonde zich
eveneens een voorstander van de wijzi
ging. Hij meende er toch iets over te
moeten zeggen in verband met de min
of meer ergeriyke wijze, waarop de
hogere regering deze zaak behandelt.
Eerst worden de leningen van tal van
gemeenten goedgekeurd en daarna vol
gen de bezwaren.. Dat is inderdaad aan
vroeg, wat dan eigenlijk de rechtspositie
is van deze leningen en hoe de oppositie
van dc regering er tegen moet worden
beschouwd.
Dr GOSLINGS, de fractieleider van de
PvdA, meende dat al deze bespiegelin
gen thuis hoorden in de Tweede Kamer
cn niet in de gemeenteraad van Leiden.
Hij merkte voorts op. dat mr dr Knoi
terecht sprak over de politiek der ho
gere regering. De heer Frohwein daar
entegen over de politiek van minister
Lieftinck, hétgeen spr. niet juist achtte.
Als de WD de regeringspolitiek niet
verantwoord vindt, moet ze deze rege
ring ook niet langer steunen. Hij ver
zocht de heer Frohwein reëel te zijn en
niet te spreken van „ministers-politiek",
maar van „regeringspolitiek". Ten slotte
vroeg de heer Goslings om enkele
dere gegevens over de wyziging.
Wethouder VAN DER KWAAK zag
geen aanleiding om diep op de kwestie
in te gaan. Na een summiere toelichting
kan er by de begroting zo nodig op
worden teruggekomen. B. en W. hebben
vele weken tussen hoop en vrees geleefd
en waren bly, dat deze lening thans tot
stand is gekomen. Gedeeltelijke aflossing
zal na de wijziging der voorwaarden
mogelyk zijn.
Bovendien moet men deze lening zien
als een consolidatie van de lopende vlot
tende schuld. Het geld zal dan ook niet
voor investeringen worden gebruikt.
De wethouder attendeerde er op, dat de
emissle-Tilburg niet tot voorbeeld is ge
nomen. Het stemde hem tot voldoening,
dat Ged. Staten zich direct achter de
Leidse lening hebben geschaard en ook
alle mogelijke medewerking hebben ver
leend.
Na repliek van dr Goslings werd het
voorstel -conform aanvaard. Bij de rond
vraag vroeg de heer VAN DIJK (KVP)
nog naar de aanbesteding van de boven
bouw en de fundamenten van de nieuwe
gashouder.
Agenda Leidse raad
Ontslag W. van der Laan als 1
ambtenaar burgerlijke stand
Ook de volgende week Maandag komt
de raad van Leiden byeen. De agenda
luidt als volgt.
Voorstel om aan de heer W. van der
Laan. op zyn verzoek, eervol ontslag te
verlenen als ambtenaar van de burger
lijke stand, onder dankzegging voor
alles, wat hy gedurende de lange tUd,
dat hy de functie heeft bekleed, in het
belang der gemeente heeft verricht.
Ontslag per 1 Januari j.l. aan mej. mr
A. P. Schilthuis als „secretaris" van dc
commissie van toezicht op het middel
baar onderwys, in verband met haar be
noeming tot „secretaris" van de Raad
voor de Waterstaat te Den Haag; in haar
plaats benoeming van de heer E. Bre-
derveld, hoofdcommies A.
Bouw van een openbare school aan de
Damlaan.
Stichting van een Geref. lagere school
aan de Asserstraat.
Verzoek van de vereniging voor Chr.
onderwijs.
Verbetering van de electrlsche instal
latie der Stadsgehoorzaal.
Wijziging van het partiële uitbrei
dingsplan „Leiden-Noord" (vervallen van
een geprojecteerde straat, in het ver
lengde van de Sophiastraat, op verzoek
van de N.V. Leidsche Apparatenfabriek).
Aankoop, in het belang van de volks
huisvesting, van het perceel Koningin-
nehof 7, by de Langegracht, voor
f 1750.
Aangaan van een rekening-courant
overeenkomst met de Bank voor Ned.
Gemeenten, tot maximaal f3.500.000.
Inrichten van een marktterrein voor
t.b.c.-vrij vee.
Praeadvies op het voorstel-Schüller in
zake het belastingvrij uitkeren van de
tegemoetkoming aan gemeentepersoneel
in de kosten van geneeskundige verzor
ging, (Het prae-advies volgt nog).
Subsidie aan de commissie voor huis
houdelijke voorlichting.
Wijziging verordening regelende de
werkkring en de samenstelling van de
raadscommissies (instelling vaste com
missie van onderzoek gemeente- en be-
drijfsrekeningen).
Interpellatie-Van Weizen inzake wo
ningtoestanden in de St Jórissteeg en
omgeving.
Leidse studentenpazlement
Familieberichten uit
andere bladen
Ondertrouwd: B. Muller en W. Weve,
Voorthuizen-Amsterdam.
Getrouwd: Mr F. W. J. Heukenfeldt
Jansen en M. J. W. van der Lande, De
venter; C. A. Dudok de Wit en F. A. B.
Roodhuyzen de Vries, Bussum; mr J. A.
Reus en E. J. A. Hooghoudt, Staten-
Haarlem; J. A. van Gelder en A. van
Bloemen Waanders, Singapore; H. C. van
Soest en J. Ch. A. Kofman, R'dam; H.
C. Dryfhout van Hooff en T. Lobel,
Rotterdam.
Bevallen: Mevr. de FreeseVeth, d.,
A'dam; mevr. Nering BögelVonck, z.,
Osaka, Japan; mevr. Monhemius v. d.
Heide, z„ Parys; mevr. Hulkde Jong,
d.t Delft; mevr. Fleers—Philipp, d„ Soe-
rabaja.
Overleden: W. HardickVan Hoorn,
v. 50 jr, Enschede; mr G. Engberts, m.
67 jr, Delft; A. A. BlaeserGalet, v. 78
jr, A'dam; P. Nlermeyer, m. 73 jr, Haren;
W. G. Chabot, m. 68 jr, Arnhem; F. A.
Hassink—Bordewyk, v. 84 jr, A'dam; mr
D. H. de Jong, m. 30 jr, A'dam.
ET LEIDS STUDENTEN PARLEMENT kwam gisteren in het gebouw
genomen. Met slechts een korte onderbreking om even in de stad de inwendige mens
te versterken en de geest te verfrissen, duurde de zitting van 10 uur 's morgens tot
half 7 In de avond. Aan de orde was het wetsontwerp Nadere voorschriften betref
fende 4e candldaatstelllng voor de verkiezing van de leden van de Tweede Kamer,
de Prov. Staten en de gemeenteraden. Daar is zo wel het een en ander over gezegd!
Er werden niet minder dan 17 amendementen ingediend en ten slotte zag de regering
van mln.-president P. J. H. Jonkman de wet nog verworpen met 21 tegen 49 stemmen.
Maar daar ging het in feite niet
De opzet was de studenten kennis te laten
maken met de gang van zaken in
parlement. Er was veel minder belang
stelling dan voor de eerste Kamerzitting
in December van het vorig jaar.
De debatten werden geopend door de
fractievoorzitters: P. V. Nolet (k.v.p.), W.
W. Hopperus Buma (chr. fractie), die
evenals de vorige spreker niets voelde
voor het ontwerp-wet, en F. H. Pont
(v.v.d.), die sprak van een „handig stuk
proza", maar het waardeloos en ver
peiyk vond, een kaal geraamte, waa
al het vlees door regelingsdrift is afge
kloven. Zyn pittige speech werd beloond
door een applausje, maar op een zeker
ogenblik maakte hij het zo bont, dat de
gehele C.P.N.-fractie verontwaardigd weg
liep.
Alles was volledig in stijl. Talryke
Kamerleden, die het gesproken woord
koud liet, zochten heil in de ochtend
bladen.
De heer C. L. van Beyma thoe Kingma
(c.f.) bracht in zyn speech Tweede-
Kamerdebatten in het Fries ter sprake
en de heer A. van Peski (p.v.d.a.) ver
klaarde wel sympathiek tegenover het
wetsontwerp te staan.
De „communistische" fractievoorzitter
M. Polak beklom het spreekgestoelte met
i klein vodje papier, maar bracht een
irme hoeveelheid bezwaren tegen het
i-democratische" wetsontwerp naar
en, waarop menig rechtgeaarde Mos-
koviet jaloers zou zijn.
zyn „kameraad" A. Korthals Altes
twijfelde aan de goede, trouw van de
regering en zei er veel kwaadaardigs In
te zien, onder Amerikaanse leiding. Spre
kende over de candidantstclling riep
iemand: Controle door Moskou?, handig
door spr. gepareerd met de wedervraag:
Controle door de Kerk?, wat hilariteit
veroorzaakte.
Om zyn beweringen te staven legde de
heer Korthals dikke boeken ter inzage en
enkele „Kamerleden" verwaardigden zich
deze in te zien. Voorts trok spr. de be
trouwbaarheid van de Hoge Raad in
twijfel en vond, dat de samenstelling ver
afstaat van het milieu van het Ned. volk.
Ook de P.v.d.A. viel hy aan, waarop een
aantal leden van deze party bij wyze van
protest de zaal verliet. Al met al was
hy toch niet zo tegen het wetsontwerp
gekant wilde zyn goede wil tonen!
als zijn partygenoot, waarmee dus een
innerlyke verdeling kwam in de C.P.N.
De sprekers werden daarna beantwoord
door de minister-president van het
zoals hy het zelf noemde „extra-par
lementaire programministerie". Een ge
lach weerklonk, toen de „minister-presi
dent" de echte Tweede-Kamervoorzitter
L. G. Kortenhorst op studentenmanier
aansprak als „my'nheer de praeses"
Na de koffiepauze werden de Kamer
leden in de gelegenheid gesteld monde,
linge vragen aan de ministers te stellen
en deze vragen overigens tegen het
thans nog geldende reglement van orde
waren wel het meest attractieve
de gehele zitting. Zo vroeg mej. Kamp
(C.P.N.) o.a. naar de aard en de achter
grond van het bezoek van dr Drees aar
de Ver. Staten en of de regering bereid
was op ruime schaal vrijstelling
dienstplicht te verlenen voor studiedoel
einden, zoals de regering zeker zal doen
met betrekking tot de minister van'Bin
nenlandse Zaken, de heer H. O. Fraser
(een student).
De minister-president zei niet verant-
woordelyk te zyn voor daden van zyn
ambtsvoorganger (gelach). Het bezoek
geschiedde in opdracht van het Kabinet.
Vrijstellingen verlenen op grote
onmogelijk, omdat er anders grotere
contingenten Amerikaanse troepen
Europa zouden moeten komen.
Pro Patria
De heer A. J. C. van Wassenaar (C.F.)
vroeg aan de minister van Binnenlandse
Zaken, of deze tevreden was over het
aantal vrijwilligers by de Nat. Reserve,
of de N.R. effectief aan het doel kan be
antwoorden, of het geen aanbeveling
verdient de studentenweerbaarheden als
geheel by de N.R. in te schakelen, terwijl
hy tenslotte maatregelen vroeg tegen die
militairen van de Kon. Landmacht, die
de praeses van Pro Patria niet groeten.
De minister antwoordde, dat de aan
melding voor de N.R. inderdaad vrij
teleurstellend was, maar geloofde toch,
dat het aantal vrijwilligers genoeg is, om
eun te kunnen verlenen.
Leden van Pro Tatrla kunnen indivi
dueel by de N.R. dienst nemen, maar
inschakelen als geheel was niet moge
lijk. (Voor veel leden van Pro Patria is
dit aelfs verboden, omdat zy lid zyn van
de Kon. Landmacht en dan geen deel
mogen uitmaken van de N.R. red.
N.L.C.).
En over het groeten zei de minister,
dat vroeger de praeses zoveel ontzag
had, dat militairen hem vanzelfsprekend
groetten. Hy betreurde het, dat dit met
de tegenwoordige praeses niet
Overigens behoeft een militair
een lid van Pro Patria te groeten,
omdat in de inwendige dienst van de
K.L. deze uniform niet wordt genoemd.
(Een lid van Pro Patria is géén militair
en behoeft als zodanig niet door
militair te worden gegroet - red. N.L.C.).
Hierna stelde de voorzitter thans
hanteerde de griffier van de Tweede Ka
mer, mr A. F. Schepel de hamer weer
het wetsontwerp aan de orde. Er braken
uren aan, waarin het amendementen
regende en de heer Polak (C.P.N.) dien
de nog een motie In ook. Ondertussen
kwam oud-minister Jonkman, thans
voorzitter van de Eerste Kamer, een
kykje nemen en kon horen, hoe de
minister-president. zUn zoon, het wets
ontwerp verdedigde. Na de amendemen
ten volgden weer subamendementen en
de voorzitter keek ai verontrust naar de
klok. Herhaaldelyk drong hij er met
klem op aan kortheid te betrachten,1
maar toen van de zyde der leden een
opmerking werd gemaakt over de tyd,
zei mr Schepel: De leden laten zich hier
door zakelyke motieven leiden en niet
door het knorren van hun maag.
Bijeenkomst van de Leidse oecumenische jeugdraad
VOOR DE LEIDSE OECUMENISCHE JEUGDRAAD sprak gisteravond in het
federatiehuls aan het Gerecht de heer J. Roos uit Utrecht over het onderwerp
„Op weg naar de Una Sancta". In verschillende eigen ervaringen zag de heer Roos
steeds weer een stukje van de Una Sancta gerealiseerd. Dat versterkt het verlangen
naar de volheid van de Kerk.
Wy verkeren in een zieke situatie, al
dus de heer Roos. De Bybel aanvaardi
niet een veelheid van Kerken. Eén is
uw Meester en gij zyt allen broeders.
Hiervan staat de Bybel vol.
De neiging tot scheurmakerij, tot af
scheiding is al heel oud. De eerste grote
splitsing kwam in 1054. toen de bisschop
van Rome beweerde, dat hy belangry-
ker was dan die van Constantinopel.
1517: Kerkhervorming, waarbij de een
heid van het Westen verloren ging.
1618: Remonstranten en Hervormden.
Men kan nog wel even doorgaan. Als
de ravage der eeuwen overzien, dan
krijgen we de volgende grote Kerken
in het oog: de Grieks-orthodoxe, de
Oosters-orthodoxe, de Anglicaanse, de
Reformatorische, de Free Churches
de Kerken van de Vrijzinnigheid.
Er zijn in de loop der eeuwen veel
pogingen gedaan om by elkaar te ko-
In het begin van de vorige eeuw
kreeg het verlangen naar toenadering
een sterke vorm; de Zending gaf
daartoe de stoot. En haar streven werd
al spoedig overgenomen door de inter
nationale jeugdbeweging. Spr. noemde
ook de 87-jarige John Mott. Hy stond
Na 2
veel gepraat
eindstemming toe. Hoewel die eigeniyk
plaats had moeten vinden in een vol
gende vergadering, besliste de Kamer in
dit speciale geval meteen. En de wet
ging met een grote meerderheid van de
baan.
Franse belangstelling
De heer L. C. Gambon dankte mr
Kortenhorst. die het initiatief nam voor
het Leias studenten parlement. Hoewel
aanvankelijk enige reserve had be-
toond, vond hij het toen gerechtvaardigd
het studentenparlement in de
komst te' herhalen. Mr Kortenhorst bood
lamens de studenten-regeerders
gravure in lyst aan.
Mr Kortenhorst zei geen ogenblik spyt
tn zün initiatief te hebben gehad. Er
werd, aldus spr. beraadslaagd op
wUze overeenkomstig de waardigheid van
het gebouw.
Sommige ministers zouden jaloers zyn
op de franke en vrije wyze, waarop de
studenten-ministers tegenover het parle
ment stonden. Voorts deelde spr. mee,
dat Frankrijk belangstelling heeft ge
toond voor dit Nederlandse experiment.
Daarna sloot mr Kortenhorst deze verga
dering, die hy als historisch bestempelde.
Gisteren was het 25 jaar geleden, dat
de heer J. van Wyk. boekhouder
de sociëteit Minerva, als jongste bediende
zyn intrede deed in de administratie van
deze instelling. Op het directiekantoor
werd de jubilaris hartelijk toegesproken
door de directeur van de sociëteit,
heer P. de Gunst, die releveerde hoe de
Heer Van wyk steeds zyn beste krach
ten gaf aan de hem opgedragen taak.
Namens het personeel sprak de heer J.
Barendse, die de heer Van Wyk prees om
zyn ijver en toewyding en de prettige
omgang met allen, die in dienst va
sociëteit zyn. Als blijk van vriendschap
werd een polshorloge en een antieke ketel
aangeboden, terwijl namens de vereni
ging personeel studentensociëteit Minerva
dc jubilaris met een zilveren sigaretten
koker met inscriptie werd vereerd.
Op de foto: De heer Van Wijk (zittend
rechts) temidden van debloemetjes.
Naast hem de heer P. de Gunst, directeur
de sociëteit. Staande links de oude
De tragedie van
de feest
redenaar
promotiebakker, de heer G. Hulst. De
overige heren zijn leden van de commis
sie van beheer.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Wilhehtiin® A., dr van E.
Friedhoff en C. A. Edelaar; Marjan, dr
van J. J. Stikkelorum en A. H. Pouw;
Regina M. A., dr van H. J. T. van den
Berg en A. Th. van der Zon; Johannes,
zn van C. Rijsbergen en L. de Ridder;
Hendrikus J„ zn van D. M. Lammers
G. J. Giesbergenj Paulus J„ zn van J.
Otgaar en H. P. Huigen; Margaretha J.,
N. van der Krogt en L, A.
Schellen; Elisabeth, dr van H. W. Steen
bergen en L. Jansen; Lena H.. dr van
H. Poot en P. van Lint; Andreas J..
M. J. A. Heemskerk en M. C. van
Veen; Leonardus J. F., zn van J. F. Burg-
houwt en W. C. Groen in 't Woud; Pietje
dr van G. de Best en W. Jonker;
Neeltje J„ dr van J. K. A. Draayer en
Ouwerkerk; Johannes C. A„
G. P. van der Voorn en G. W. van der
Geest; Cornelis J„ zn van C. Nagtegaal
J. Vos; Wietse, zn van G. Geus
C. J. de Vries; Henricus P., zn van A.
van der Veen en C. I. Harmse.
OVERLEDEN: H. van der Plas, man,
70 jr; A. T. van Abswoude, wed. van Van
der Zon. 71 jr; J. C. Boskamp, man, 89 jr;
N. J. Buis, man, 54 j-r; J. den Boon,
huisvr. van Wesselius, 45 jr; J. E. de
Water, huisvr. van Stikkelorum, 68 jr;
H. Zwiere, wed. van Thoma. 86 jr; E.
Rietbergen, wedn, 86 jr; J. Faasen, wed.
van Sartori, 96 jr; A. M. Schoffeimeor,
wed. van De Boer. 66 jr; H. de Jong.
man. 66 jr.
GEHUWD: P. Huüzers en H. E.
Barendse, C. Kapaan en A. Kruit, B. W.
Menkhorst en W. A. Koopman.
ook stil bij de Wereldraad van Kerken.
In de oecumene gaat het» om het luis
teren naar elkaar en het waarderen
elkaar. Wy moeten ons eerlijk confron
teren met de Bybel en met elkaar.
Er volgde een uitgebreide discussie.
Verbetering electrische
installatie Stadszaal
B. en W. stellen de Leidse raad voor,
f8500 beschikbaar te stellen voor de
verbetering der electrische installatie
van de Stadsgehoorzaal. De installatie
dateert uit den jare 1907 en het grootste
deel er van is afgekeurd. Het hele plan
zou f 14.500 kosten, maar B. en W. willen
de verbetering thans beperken tot f8500.
Inrichting van markt
voor t.b.c.-vrij vee
Zoals men weet, zijn er van regerings
wege plannen in uitvoering om de ge
hele rundveestapel binnen vijf jaar t.b.c.-
vrij te maken. Op de veemarkt te Leeu
warden byvoorbeeld wordt al slechts
t.b.c.-vrij vee toegelaten. Andere mark
ten zullen volgen. Leiden wil het t.b.c.-
vrij vee (voorlopig) afgezonderd hou
den van het overige vee. Niet alleen om
besmetting tegen te gaan, maar vooral
om de handel in t.b.c.-vrij vee ook op
de Leidse veemarkt mogeiyk te maken
en aldus te voorkomen, dat deze handel
zich vestigt op t.b.c.-vrije markten el
ders. Het deel van de veemarkt, thans in
gebruik voor het pluimvee en gelegen
tussen de Israëlietische begraafplaats en
de Leidse broodfabriek, kan volgens B.
W. als marktterrein voor t.b.c.-vry
worden Ingericht. B. en W. stellen
de raad voor, hiertoe f 6500 beschikbaar
te stellen.
Subsidie commissie voor
huishoudelijke voorlichting
De commissi.? voor huishoudelyke
voorlichting had haar werk enige jaren
gestaakt, maar is thans weer begonnen
met kook- en naaicursussen, Daarom
verzoekt ze de gemeente, haar voor 1952
subsidie te verlenen, gelyk aan de
voor dat jaar geraamde kosten. De com
missie beoogt, de vrouiwen uit de arbei
dende stand in staat te stellen, zich een
grotere huishoudelyke kennis te verwer-
W. achten dit streven van
zulk
stellen de raad
toe te kennen.
In de De Laat de Kanterstraat
heeft de jeugd zich met de sneeuw
der laatste dagen uitstekend ver
maakt. Ze heeft er bovendien iets
aardigs van weten te maken, dat
vele ouderen een glimlach op het
gezicht toverde
Foto N. van der Horst.
Ballets Jooss
De film
prof. dr G.
ens in de wijs-
i onze tijd.
half 8: film-
i het kleine"
Agenda voor Leiden
Dinsdag
Casino, 7 en 9.15 uur: K. en O., „Eei
rouw wist te veel" van Alfred Hitch
cock.
Schouwburg, 7.45
oor het L.A.K.
Filmzaal academie, 7.45
teera voor het L.A.K.
Rapenburg 59, 8 uur: „Het jonge Ge
lid", J. H. Uit den Bogaard over litera
tuur, leven en geloof (met muzikale om
lijsting).
Woensdag.
Vlies, 8 uur: Vereniging voor paedago-
g-iek. dr W. F. Prins uit Amsterdam over
ouders en school.
Harmonie, 8 uur: Christen-vrouwen-
bond, mevr. O. C. D. Idenburg-Siegen-
beek van Heukelom over de Kruger-
wildtuin in Zuid-Afrika.
Filmzaal academie, 8 ut
van Nitftrik over de m<
begeerte en theologie va
Irene, Oegstgeest
a-vond van „De maoht
thalf 5 kindervoorstelling).
Donderdag.
Filmzaal academie, 8 uur: Kap. lt. ter
zee N. J. N. van der Mey, „Waarom
heeft Nederland een marine nodig?"
Volkenkunde. 8 uur: mr A. H. N. Ver-
wey over de schilderkunst van de Weste
lijke Himalaja.
Zuiderkerk, 3 uur: Ned. Bijbelgenoot
schap. prof. Aa-lders (V.U.) en prof. De
Zwaan over de nieuwe Bybelvertaling.
Burcht, 8 uur: Chr. Oranjevereniging,
,Ik noem je Daddy" door de Timdeler-
club.
Turk, 8 uur: Onderlinge filmwedstryd
Leidse smil&lmliga.
Tentoonstellingen
Universiteitsbibliotheek: De Bijbel in
het Nederlands door de eeuwen heen
.e.m. 9 Februari).
Prentenkabinet, werkdagen 1 uur tot
half 5: houtsneden van A. Dürer (t.e.m.
U Februari).
Lakenhal: historische prenten (verza
meling Robert Fruin) t.e.m. 31 Januari.
De Ploeg, Breestraat 119: werk van
dames-leden Leids Kunstcentrum (t.e.m.
31 Januari).
Nachtdienst apotheken.
Apotheek Van Driesum, Mare 110. eL
20406, en de Zuider-Apotheek, Lammen-
schansweg 4, tel. 23553.
Vader van negen kinderen
verdronken
Keiono n*"*"«"»aw-o«juicmer o- r. xsoers ie xia-
belang. dat steun gewettigd is, Ugj-swoude Zaterdagavond in de Oude
maximaal f 500 Rijn geraakt en verdronken. Hy laat een
'vrouw en negen kinderen achter.
Tweede Toonkunstconcert
Het is de duistere zijde van het roman
tische bewustzyn, de tragische liefde en
het mysterie van de dood welke in
Schuberts liederencyclus op teksten van
Wilhelm Miller tot verklanking kwam.
In 1827 ontstaan, dus één jaar voor
Schuberts dood, behoort deze cyclus tot,j
de rijpste uitingen van zyn bijne onuit- Felix de Nobel is
puttelijke scheppingskracht. Het tragische
lied, een begrip dat vóór Schubert nog
nauwelyks bestond, krijgt hier, binnen
het enge kader van het kunstlied, een
uitdrukkingsvermogen, een geladenheid
dramatiek, zoals dat later slechts
zelden geëvenaard en nooit overtroffen
werd. Het is byna verbysterend dat
Schuberts muziek in staat was van deze
nogal sentimentele en in elk geval ver
bleekte gedichten zulk een aangrijpend
kunstwerk te maken.
Hoe groter de waarde van het kunst
werk, hoe hoger zyn ook de eisen, welke
men aan de vertolking er van stelt. Lau
rens Bogtman, bariton, en Felix de No
bel, piano, hadden dus geenszins een ge
makkelijke taak. In hoeverre zijn zij
hierin geslaagd? Bogtman beschikt over
een vooral in het middenregister prach
tig materiaal. Zijn voordracht is bijna
steeds uiterst muzikaal, ryk genuan
ceerd en zeer expressief. In de hoge to
nen klinkt zyn forte soms wat gefor
ceerd, in de lage tonen blyft hy soms
zwak. Als liederenzanger is hij tot
grote dingen in staat en hij was op deze
avond dan ook veel meer in zijn element
dan onlangs bij Mahlers Kindertoten-
lieder, waar de orkestklank hem herhaal
delijk dwong zijn volume te forceren.
Hy wist de gehele avond een hoog niveau
te handhaven, en niet zelden zelfs een
hoogtepunt te bereiken waar het ideaal
werd benaderd, wy releveren: Frühlings-
traum, Einsamkeit, lm Dorfe, Der stür-
mische Morgen, Der Wegweiser; Bogt
man wjst vooral in het tweede deel een
climax te bereiken, die voerde naar het
navrante, bijna visionnaire beeld van de
„Leiermann", een van Schuberts geniaal
ste scheppingen.
Eén bezwaar echter kan hier niet ver-lsiteït,
zwegen worden: Bogtmans uitspraak, wys 'te eevcn j,
vooral voor de klinkers en speciaal inlde phytochemie.
het hoge register, is vaak slecht. Een i
mag geen u, een e geen eu worden,
want dan wordt een „Kissen" „Küssen"
en „liegen" wordt „lügen". Een slechte
uitspraak werkt steeds enigszins storend
on vooral by een voortreffelijk zanger
als_ Bogtman is dit jammer.
Lel is een uitstekend ac-
compagnateur. Schuberts begeleidingen
stellen hoge eisen, waaraan hier prach
tig werd voldaan. Het was zoals het be
hoort te zyn, delicaat, doorzichtig, ex
pressief spel.
De talrijke toehoorders toonden zich
terecht geestdriftig. Jammer dat de on-
vermydelijke toegift in de vorm van
Schuberts Erlkönig wat teleurstelde. De
vereiste spanning wist Bogtman, wei-
licht vermoeid, niet meer te bereiken.
Doch over het geheel genomen was het
een geslaagde avond, die geheel paste bij
de traditie der Toonkunstconcerten.
Benoemingen aan Leidens
universiteit
Dr H. P. Wolvekamp. dr S. J. van
Ooststroom en dr L. D. Brongersma zyn
benoemd tot lector in de faculteit der
wis- en natuurkunde aan de ryksuniver-
siteit -te Leiden. Dr Wolvekamp, weten
schappelijk hoofdambtenaar by dit vak,
zal les geven in de experimentele dier
kunde, di- Van Ooststroom, wetenschap
pelijk hoofdambtenaar bij dit vak, in de
systematische plantkunde en dr BroiL-
gersma, wetenschappelijk hoofdambte
naar bij het rijksmuseum voor natuurlijke
historie alhier, in de systematische dier
kunde
Aan ir F. A. W. van den Burg, weten
schappelijk ambtenaar eerste klasse bij
de natuurkunde aan de rijksuniversiteit
alhier, is opdracht verleend om in de fa
culteit der wis- en natuurkunde onder
wys te geven in de electrotechniek. in
het byzonder in de radiotechniek.
Aan dr R. Hegnauer, hoofdassistent by
de pharmacografie aan de Leidse univer-
- opdracht verleend om onder-
de pharmacognosie en
