waarvan alleen de idee
Ok roil
zekerheid
nieuwe leidsche courant
MAANDAG 14 JANUARI 1952
EN JIJ. SCHREVEL1US?
aardrijkskundeleraar over nieuwe
roman van Ary den Hertog
"JV/TIJN VERWACHTINGEN waren hoog gespannen toen dit boek voor mij
lag. Immers, uit hetgeen ik hierover gelezen had, bleek dat het mij
om meer dan een reden zou moeten boeien. Ben ik niet, evenals deze
Schrevelius, aardrijkskundeleraar en had ik niet, ter gelegenheid van mijn
25-jarig jubileum bij het M.O. de wens uitgesproken enkele van mijn liefste
leerlingen, nu eminente figuren op verschillend gebied, om mij heen te
verzamelen? Bovendien, en dit is de meest frappante overeenkomst tussen
deze Schrevelius en mij, voor zover ik uit het gelezene kon opmaken, is
deze man, evenals ik, behept met een immens verlangen om te reizen en
heeft hij eveneens een manco, dat hem dit belet.
Zijn het bü my de studerende kinde-
pecimia, hetgeen
niet onbegrijpelijk is voor aardrijks
kunde leraren, die zelden bijlessen krij
gen, deze Sch. heeft een mank been.
dat hem het reizen verhindert. Daarom
speelt hij, net als mijn vrouw en ik doen.
zittend in onze tuin, in de globe van het
manke Schrevelius, die n-b. een verre
forens is, van deze uitstapjes zo bekaf
terug zou keten dat hij hierom niet meer
op reis durft te gaan. Zo ken lk iemand
wiens beide benen zijn afgeschoten en
die op ouderwetse prothesen rondhup
pelt en vrolijk op reis gaat, waarheen
hij maar wil. Daar den Hertog dit manke
heelal, het verbeeldingsrelsspel Wij doen been eigenlijk ook niet voldoende acht
dit zelf met veel elan, mijn vrouw I om ons te overtuigen van Schrevelius'
schreef daarover enige jaren geleden in j reistantaluskwelling, dicht hij de reso-
Vrij Nederland. Wij reizen dan verruk- lute Martha, zijn vrouw, een gevoels-
kelijk als we in de verte in het zonlicht complex toe dat haar niet helemaal ligt
de Pullmanwagens voorbij zien flitsen Immers als deze kordate dame Schr bij
en ik doceer dan blijkbaar zo levendig j zich op kamers heeft, ten einde hem
en boeiend over alles wat voorbij snelt j listiglijk met de huwelijksketen te bin-
volgens mijn vrouw dat zij verrukt j den en Hymen, de huwelijksgod, te
uitroept: .,En dat alles weet je zo maar j blijft dralen, drukt ze hem, tezamen
uit de aardrijkskundeboekjes?" de kop thee in de hand, de klapzoen op
Nu hoopte ik. dat, waar dit spelend de koon, zeggende: ..Daar, dat hoort bij
reizen het skelet vormde van dit boek,
deze Schrevelius mij mee zou voeren
op zijn gedetailleerde droomreizen iets.
de verpleging zullen we maar zeggen".
Waarop subiet Hymen de deur binnen-
tulmelt en door Martha zelfs terechtge-
moet worden En deze Martha zou
Schr. niet op reis willen laten gaan uit
hem te verliezen, „omdat zij uit
aort angstcomplex een aversie te
gen genegenheden heeft waarin het hart
al te zeer betrokken wordt'
„Zij probeerde en dat ging maar al
te gemakkelijk, zich te pantseren tegen
de diepere gevoelens, die,
teleurstelling of pijn op volgen.
dat lk, naar de omvang van het boek te
oordelen, zou mogen venvachten. Maar
hoe werden mijn verwachtingen teleur
gesteld! Het is nu eenmaal zo. dat een
goed schrijver het onmogelijke mogeiijk
weet te maken, in dit boek is het om
gekeerde het gevaL
Wie van mijn collega's en lezers ge
looft aan deze Schrevelius, die opge
vreten moet worden van verlangen om
te reizen waar we nauwelijks iets
van merken en op zijn 57e jaar een
uitnodiging krijgt van een oud-leerhng.
wonend in Amerika, om samen met vier
andere oud-leerlingen, die over de hele
wereld verspreid zijn, in Venetië bijeen
te komen, voor welke reünie deze „hom-
me arrivé" alles betaalt, wanneer deze
man bij ontvangst van de brief als volgt
reageert: „Ik trachtte een laatdunkend
glimlachje om mijn lippen te roepen
hoonde in de briefschrijver de oud
leerling: Jij, vlegel, jij was
graag het middelpunt van de algemene
belangstelling. Wou je dat na 25 jaar
nog eens proberen?"
De Schrevelius, van wie ons verteld
wordt dat hij „verrukt" het reisspel met
de globe speelt, moet immers var
andere allure zijn dan de benepen
die, wanneer de gelegenheid daar is, de
werkelijkheid niet durft aanvaarden en
zijn benepenheid wreekt in genoemd
citaat en bovendien met de volgende
woorden, tot zijn vrouw gericht: „Och.
Hein Brekers wil naar Europa komen
en al zijn vroegere kennissen weer om
zich heen etaleren. Lekker middelpunt
zijn".
Fouten gemaakt
Neen, den Hertog is niet gelukkig ge
weest met zijn greep in de aardrijks
kundeleraren. Het boek Ls met groie
haast geschreven Daardoor zijn er fou
ten gemaakt die hij, werkend in een
rustiger tempo, waarschijnlijk had kun
nen vermijden.
Het is nu eenmaal zo met een roman
als met het bakken van een wonder-
cake, om bij een huiselijk beeld van de
laatste dagen van het Jaar te blijven.
Het is niet voldoende de ingrediënten
voor deze cake uit te stallen op het
aanrecht, ze vluchtig door elkaar te roe
ren en dan in de vorm te doen; men
krijgt in dat geval wel een cake, waar
men hier en daar stukken eigeel ont
dekt of de essence op een kluitje xlt,
maar van een wondercake is geen
sprake. En dit is nu de eis die we 9tellen
aan een romanschrijver: hij moet ons
een wondercake presenteren, waarin alle
ingrediënten harmonisch vermengd zijn.
Het romantisch begin: het spelen van
het rr'sspel ter compensatie van de
werkelijkheid, die het reizen niet toe
laat, is te vergelijken met de essence
die op een kluitje zit en die. ofschoon
het skelet van het boek vormend- in het
verdere verloop er nergens die ondefi
nieerbare geur aan verschaft, die we
verwachten.
De reden waarom Schrevelius niet op
reis gaat. hoezeer hij er naar verlangt,
is dus een mank been. Voor of tijdens
of vlak na de eerste wereldoorlog is hij
met een schoolreisje naar Antwerpen en
Kleef geweest en dat was hem zo slecht
bekomen dat hij er later nooit meer de
moed toe had Afgezien van het feit dat
buitenlandse trips voor schoolreisjes in
die bijd niet in zwang waren, lijkt het
me erg gezocht en onaannemelijk dat de
(Advertentie).
Grieperig
"""AKKERTJE
De aardrijkskundeleraar R. Hagtin-
glus, die over het boek van Den
Hertog schreef.
voelige dichterlijke naturen, die zich
door een reeks van die teleurstellingen
gaan inkapselen, zoals b.v. de dichter
Leopold, maar past toch niet geheel bij
een natuur als die van Martha.
Mank of nief
Neen, Schrevelius' mankheid en ge
noemd complex worden door de schrij
ver niet aannemelijk genoeg gemaakt om
deze leraar te beletten op reis te gaan-
Had den Hertog Schrevelius ook met
financiële moeilijkheden laten kampen,
dan zouden wij het verlangen te reizen,
dat zich ontlaadde in het spel, kunnen
begrijpen, nu echter krijgen wij de in
druk alsof deze S behoort tot het gilde
bedelaars dat zich 's morgens hun
lichaamsgebrek aangespt om het
's avonds, voldaan over de daardoor ont
vangen buit onder hun bed te leggen.
Om deze bewering te slaven: Als S-, die
op kosten van zijn rijke oud-leerling
Venetië reist, de eerste helft van
de nacht, staande in de schokkende trein
doorbrehgt. de laatste helft in een hoek
staat van de propvolle coupé: doodmoe,
zodat zijn heup pijn doet, lezen we n b.
na deze, zelfs voor jeugdige, gezonde
personen, vermoeiende nacht, het vol
gende: ..Verflensd en verfomfaaid kwam
ik overeind, greep haastig mijn hoed en
regenjas, sleurde mijn koffer uit het net
stond enige ogenblikken later. vies.
onder de kap van het station". Maar
dan is dat manke been „nep" hoor ik
menigeen zeggen. Vooral wanneer bo
vendien het opzien tegen de treinreis-
die nog volgt, teniet gedaan wordt door
de verschijning van een „schikgodin"
Monique, die de draad van S. leven zo
weloverwogen in de hand neemt dat zij
de man die doodaf van Kleef terug
kwam in zijn Jonge jaren na deze ver
moeiende nacht twee koffers laat dra
gen, die hem nog licht vallen ook We
oerten dan heus even lachen.
Jammer vaD de haast die overal de
schrijver kenmerkt. Met meer bezin
ning zouden deze onjuistheden niet be
gaan zijn- Waarom wekt den Hertog ook
steeds de gedachte dat S. arm Is? Als
hij op zulk een hem onaangename goed
kope manier reist, omdat hij zijn rijke
Amerikaan niet op meer kosten wil ja
gen, waarom betaalt hij. de welgestelde
dan niet wat bij? Want hij kon het
ners „goed doen"? Martha brengt hem
huis en inboedel mee van haar ,-heer op
leeftijd", die ze om bovengenoemd com
plex niet eerder wilde huwen dan dat
zijn dood na een drietal jaren zeker zou
zijnBovendien hebben M. en S. lang
meisjes en jongens in huis gehad
paying guests. een goudmijntje dus
kinderen van henzelf hebben ze r
Het doet dan ook vreemd aan, wanneer
Martha, begin September, voor de reünie
zal plaats vinden, S. monsterend, zegt:
„Je moest nu maar gauw een nieuw pak
kopen, want Je moet er toch een beetje
hebbelijk uitzien'
Id de eerste» jaren van zijn leraar
schap. vanaf 1920, toen hij nog moest
vechten om orde te houden,
al zijn aangeleerde kennis stellen tegen
over de practische ervaringen
scheldene jongens en meisjes, die al ette
lijke malen in het buitenland hadden ge
reisd en hem probeerden te vangen op
een verkeerde voorstelling van zaken".
Deze zin past wel in het Kader van o
tijd, maar niet ln dat van de jaren
1918, toen de eerste wereldoorlog Juist
was afgelopen en van toerisme buiten
de grenzen nog nauwelijks sprake was.
Een „vergissing" als deze ls voor een
oud-militair als schrijver, onbegrijpelijk
Waarom op reis
Als hij in de trein zit. vraagt Schreve
lius zich af: „Waarom ga ik eigenlijk op
reis?" Het antwoord is dan feitelijk dat
een der meisjes-oud-leerlingen hem
trekt Maar dan is ook het reisspel „nep'
geweest evenals dat manke been Wij
merken niets van de verrukkingen van
het reizen, die hij moet ondergaan
Slechts de beschrijving van nachtelijk
Zwitserland, die als een prentenbnef-
k8art tussen de tekst staat, boeit
moment. Neen. deze leraar leeft niet. de
schrijver is niet gegrepen door zijn
derwerp en dus kan hij ons niet grijpen.
Waarom voert hij ons niet met een forse
pennestreek bij wijze van spreken
de top van de Mont Blanc? Iets
men als lezer recht op heeft,
ons verzekert wordt dat de hoofdper
soon maar één hartsverlangen heeft:
reizen. Vooral als hij aardrijkskundele
raar is en „de hele wereld in zijn zak
heeft" Toen ik me door het boek heen-
worstelde, hoorde ik steeds Goethes
stem: „Künetler. "rede niöht. bilde nur".
De reünie, die zijn ontstaan dankt aan
het reisspel. verwatert in het waterrijke
Venetië waar men juist een climax ver
wacht. daar thans de verbeelding werke
lijkheid wordt, in onbenullige gesprek
ken en platvloerse gebeurtenissen
Slechts het verhaal van Wim- die tegen
de Japanners heeft gestreden, treft door
oprecht accent. En wat te zeggen
In de loop van het volgend jaar zal de K.L.M. een „Liftmaster" van de
Douglasfabrieken ontvangen. Dit toestel is speciaal geconstrueerd voor
vrachtvervoer. Het is 32'A meter lang, behaalt een kruissnelheid van 470 km
en kan 11 ton goederen
De linker- en de rechtervleugel van de
K.V.P. treilen een accoord
Er komt een adviescollege voor de Tweede Kamerlractie
en 't dagelijks bestuur wordt uitgebreid
Zaterdag is het (door ons reeds aange-1 Het dagelijks bestuur van de partij
kondigde) communiqué verschenen in- moet uitgebreid worden, zodat het meer
zake het accoord tussen de KVP en de vertegenwoordigend wordt voor het ka-
groep-Steenberghe, ondertekend door de tholieke volksdeel. Hiertoe is een wijzi-
partijvoorzitter, de heer Andriessen en ging van het reglement nodig. De Partij
door oud-minister Steenberghe. Het
coord door het partijbestuur unaniem
goedgekeurd omvat het volgende:
Er moet een adviserend college komen,
bestaande uit drie tot vijf personen, dat
vertegenwoordigend is voor het katho
lieke volksdeel. Het zal alle wetsontwer
pen bestuderen en nagaan of deskundige
voorzichtig aan de KVP-fractie in de
Tweede Kamer wenselijk is. De fractie
staat tegenover deze adviezen vrij.
Na aanvaarding plan-Schuman
Vreugdevuur langs Duitse
grens
Bij een vreugdevuur hebben Zaterdag
avond in het Duitse grensplaatsje Wyler,
dicht bij Nijmegen, 200 Nederlanders en
Duitsers een bijeenkomst gehouden om
het feit te vieren dat de Westduitse
Bondsdag het plan-Schuman voor
Europese kolen- en staalgemeenschap
heeft aanvaard. De bijeenkomst werd
belegd door de Bund Europëischer
Junger.
Bij Kehl moest de Westduitse politie
krachtig ingrijpen om te voorkomen dat
een menigte van ongeveer driehonderd
personen een Frans-Duitse grensboom
zou verwijderen. Van Duitse zijde trachtte
men daar over te lopen naar Frankrijk
om de aanvaarding van het plan-Schu-
Wafer zakt nu weer
Vaart op Maas werd
Zaterdag gestaakt
Zaterdagmiddag om 12 uur werd de
scheepvaart op de Maas en het Juliana-
kanaal wegens het hoge water gestaakt.
avonds laat bleef de stand ever
hoog (45.39 AP aan de stuw te Borgha
ren), maar gisteren zakte het water zc
kon worden gevaren.
dit verband van de ..most famous I Voorlopig werd geen verdere
schoolteacher of the world" zoals
rijke Amerikaan Schrevelius betitelt,
Wims relaas, onopgesmukt on
wrang, niets anders kan uitbrengen dan:
..Tjonge, tjonge, wat heb jij het beroerd
getroffen".
Ik beklaag Hein Brekers die voor deze
onwezenlijke leraar zoveel geld heeft
uitgegeven Den Hertog heeft onaanne
melijk gemaakt dat deze Schrevelius in
deze leerlingen het reisverlangen neeft
gewekt door het reisspel, dat hun leven
bepaalde wending heeft gegeven
Daarin kan het quasidiepzinnlge gefilo
sofeer dat zijn climax vindt in de alleen
spraak van S aan het einde, geen vej-
andering^. brengen.
Het enige dat van dit boek bijblijft,
is dan ook de charmante idee van het
reisspel. dat de bonte, zij het ietwat ver
rafelde vlag is. die de kleurloze lading
an het schip moet dekken.
R. HAGTINGIUS
Nederlander bij botsing
in Duitsland gedood
Twee inwoners van Valkenburg-Houthem
(L.) zijn dezer dagen in Herford (West-
Duitsland) met hun motor in volle vaart
tegen een vrachtauto opgevlogen. Een
van hen, de 25-jarige landbouwer Huub
Erens. werd gedood. De 27-jarige hotel
houder Theo van der Smissen werd ern
stig gewond.
Itteren in Zuid-Limburg was gisteren
door het water geïsoleerd. Een groot
deel van Obbicht stond blank en in Ur-
mond was o.a. de Kloosterkerk door het
water ingesloten. De Staatsmijn Maurits
legde In Urmond ten behoeve van de
dokter een bruggetje aan naar een huis,
waar een blijde gebeurtenis werd ver
wacht. Borgharen bleef nog net van
water vrij.
Buit: 32 gouden ringen
Nu weer een ruitentikker
in Apeldoorn
Op de brutale manier van de onlangs
veroordeelde „ruitentikker" in Dordrecht
heeft een onbekend gebleven inbreker
thans zijn slag geslagen in de juweliers
zaak van de heer J. E. van B. aan de
Arnhemseweg te Apeldoorn. De eigenaar
werd 's nachts om tien over half een ge
wekt door glasgerinkel en zag nog juist
hoe een man voor de winkel in een auto
stapte en er met grote snelheid vandoor
ging. De étalageruit was gedeeltelijk ver
nield en drie tableaux met 32 gouden
ringen plus enige armbanden en gouden
horloges waren verdwenen. Van de dader
ontbreekt elk spoor.
In de haven van Curacao is de
Genota aangekomen, de laatste van een
serie van 13 Lake Tankers van de nieuwe
G. klasse der Curagaose Scheepvaartmij.
moet dit goedkeuren.
Bevorderd zal worden, dat ook in haar
nieuwe samenstelling de katholieke Ka
merfracties een juiste weerspiegeling
zullen zijn van katholiek Nederland.
Limburg is bet wachten moe
Ziekenfonds voor 3200
gemeente-ambtenaren
Limburg zal als eerste provincie een
ziektekostenregeling voor het gemeente-
personeel krijgen. Aanvankelijk ver
wachtte men een wettelijke regeling voor
het hele land, maar hiervan zal waar
schijnlijk voorlopig niets komen doordat
men het niet eens kan worden over de
vraag of het gemeentepersoneel onder de
werking van het ziekenfondsbesluit in
de toekomst de ziekenfondswet moet
In Limburg gaat men uit van het
zekeringsstelsel (het verrichtingensy
steem) en niet van het fondspatiënten
stelsel. Alle 3200 ambtenaren die onder
de pensioenwet vallen, zijn verplicht lid.
Ook gepensionneerden, op wachtgeld ge
stelden en fondsleden kunnen onder de
werking van het fonds worden gesteld.
Gemeente en ambtenaar zullen ieder de
helft van de premie betalen. Dit alles
wordt voorgesteld in een ontwerp dat de
provinciale afdeling der Ver. van Ned.
Gemeenten heeft rondgestuurd. Gelder
land overweegt dit voorbeeld te volgen.
Mr Jan Derks naar de reclame
Mr Jan Derks. die ontslag heeft ge
vraagd als hoofdredacteur van het R.K.
dagblad De Tijd, zal vermoedelijk van
1 Juli a.s. af optreden als adviseur van
de Algemene Publiciteits Unie,
onder ressorteren het advertentiebureau
De la Mar en de Cemifa-film,
verbonden is de onlangs opgerichte
televisie-maatschappij Integrex. Deze
maatschappij gaat op internationaal ter
rein televisie-films maken en uitwisse
len.
De heer Derks is de derde hoofdredac
teur van De Tijd sinds de bevrijding;
sedert October 1947 is hij als zodanig
Advertentie)
HOOFDPIJN?
Mijnhirdt Hoofdpijnpoeden. Dooi <7 croi
Van het erf van School en Kerk
Wereldraad van Kerken
Antwoord aan Geref.
Oecum. Synode
De Oecumenische Raad in Nederland
heeft geantwoord op het schrijven dat de
Gereformeerde Oecumenische Synode in
Mei 1951 aan deze raad gezonden heeft.
Er wordt nadruk op gelegd dat de Geref.
Oec. Synode bezwaar maakt tegen be
paalde vormen van samenwerking en
gesprek der kerken binnen de Wereld
raad, terwijl bijv. de Geref. Kerken in
Nederland zélf gedurende de bezettings
jaren deze vorm van samenwerking en
interkerkelijk overleg toch in practijk
hebben gebracht.
Al heeft de Oecumenische Raad er be
grip voor dat de Geref. Oec. Synode de
deelnemende kerken nog niet heeft kun
nen adviseren tot de Wereldraad toe te
treden, toch wijst zij op enkele punten
van verschil van opvatting. De aanvallers
van de Wereldraad, zo constateert het
schrijven, zijn schromelijk in gebreke ge
bleven uit officiële rapporten en uitspra
ken de beschuldiging waar te maken, dat
de Wereldraad wel een basis zou hebben,
maar deze niet met voldoende ernst zou
hanteren noch handhaven. De Raad leest
in het schrijven van de Synode critiek op
personen, terwijl uiteraard de Wereld
raad geen tucht binnen de bij haar aan
gesloten kerken kan uitoefenen.
Met betrekking tot het bezwaar dat de
Wereldraad wel zégt een gespreksgemeen-
schap te zijn, maar ln feite toch een ge
loofsgemeenschap is, verklaart de Oec.
Raad dat door de Wereldraad met nadruk
is geconstateerd, dat er binnen deze raad
voorzeker sprake is van een onloochen
bare, aanvankelijke, maar zeer reële een
heid ln Christus.
Het is de Nederlandse Oec. Raad niet
duidelijk waarom bezwaren kunnen
worden ingebracht tegen het interker
kelijk overleg op wereldwijde schaal en
in geordend oecumenisch verband. Nooit
is enige kerk door enig woord van de
Wereldraad gebonden, omdat eerst dén
een kerk gehouden wordt in te stem
men met een woord van de Wereldraad,
indien die kerk mee daartoe een op
dracht gegeven heeft of anderzijds zulk
een woord zelf heeft overgenomen en
bekrachtigd. Van enige confessionele
nivellering of van relativering der con
fessie binnen de Oecumenische Bewe
ging is dus geen sprake.
Ook is het de Oec. Raad niet duidelijk,
waarom de Geref. Oec. Synode al de
door haar genoemde bezwaren gering
zou achten, indien er maar 'n gespreks-
en overleggemeenschap zou ontstaan, die
niet op basisformule zou samenkomen,
a eventueel wegvallen van de basis
zegt de Oec. Raad zou de dan
ontstane Wereldraad precies dezelfde
opzet houden van gesprek, van overleg
met samenwerking, zodat niet is in te
zien waarom de Geref. Kerken zich om
die reden zouden moeten onttrekken.
(In de Oecumenische Raad zijn vertegen
woordigd de Ned. Herv., Luth., Doopsgez.,
Remonstr., Oud-Kath., Bapt. en Vrije
Evang. Kerken. De Geref. Oecumenische
Synode is in 1949 in Amsterdam gehou
den door Geref. Kerken uit binnen- en
buitenland. Haar schrijven aan de Oec.
Raad vindt men vermeld in ons nr van 29
Mei 1951. Red.).
Beroepingsweri
Geref. Kerken
Aangenomen: naar 's-Gravenzan-
de (vac.-L. Moesker) L. J. Boeijinga t(
Fijnaart, die bedankte voor Honselers-
dijk en voor Oudewater.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Scherpenisse H. Lig-
tenberg te Rotterdam-West; te Nieuw-
Beijerland G. Zwerus te Middelharnis.
Oud-Geref. Gemeenten
Tweetal: te Den Haag M. A. Mie
ras te Krimpen a.d. IJssel en T. de Jong,
lerend ouderling te Kralingsoheveer; de
heer De Jong is beroepen.
Ds R. W. F. Kijftenbelt
overleden
Pionier in Indonesië
Op S6-Jarige leeftijd is iA Amsterdam
overleden ds R. W. F. Kijftenbelt, oud
predikant van de Protestantse Kerk in
Indonesië. Hij is daar op vele plaatsen
predikant geweest, o.a. op Ambon (twee-
maal) en Makassar (tweemaal) en ns
twee jaar in Veghel (N.-Br.) te hebben
gestaan, Soerabaja (voor de tweede
maal). In 1930 kreeg hij eervol ontslag
en vestigde hij zich in Amsterdam.
Ds Kijftenbelt heeft ln Indonesië pio
nierswerk verricht. In Pontianak bijv.
had hü een taak onder 200.000 Chinezen
en dat deed hem besluiten Chinees te le
ren. Toen in 1898 Ambon door een aard
beving verwoest werd en een grote
vloedgolf Ceram teisterde, heeft ds Kijf
tenbelt met een arts per Gouvernements
stomer vele mensen in dit gebied het
leven gered.
In Makassar maakte hü in 1915 de
massale doop mee. toen hü in enkele
weken 27.000 Toradja's dit sacrament toe
diende. De steeds weerkerende armbe
weging forceerde zyn spieren en hü werd
lüdende aan een abces in de oksel. In In
donesië werd ds Küftenbelt krachtig
gestaan door zün echtgenote, mevrt
Küftenbelt-baronesse Schimmelpenninck
v. d. Oye, die 28 weeskinderen in haar
gezin opnam. Ds Küftenbelt was officier
in de orde van Oranje-Nassau.
Hereniging van de
Lutherse kerken
Zaterdag is in Amsterdam de 125ste
algemene kerkelijke vergadering gehou
den van het Hersteld Evangelisch
Lutherse Kerkgenootsohap, als resultaat
van de vele conferenties en besprekingen
tussen de synodale commissie van deze
en de Evangelisch Lutherse Kerk,
de voorgenomen hereniging der beide
kerken.
Op deze vergadering, waarvan de
leiding berustte by ds N. Schenkman,
werd met algemene stemmen tot deze
hereniging besloten.
Zoals men weet. zal de synode van d<
Evang. Luth. Kerk op 24 Januari byeen-
komen om eenzelfde beslissing te nemen
Daarmee komt dan een einde aan eer
gescheidenheid, die meer 160 jaren heeft
geduurd.
Niemöller over de Kerk
in Rusland
Ds Niemöller heeft in Frankfort ver
klaard dat de Kerk in de Sowjet-Unie
een „enorme factor bü de handhaving
van de vrede" is. Hü had in Rusland wil
len zien of het Christendom een instru
ment in de handen van het regiem was.
Hü had echter de indruk gekregen dat de
Kerk daar een „werkelüke Kerk
Jezus Christus" was.
Ds D. Wijnbeek met emeritaat
Wegens voortdurende ongesteldheid
heeft ds D. Wünbeek, Geref. predikant
te Neede (Gld.) en voordien te Venlo,
emeritaat aangevraagd. Hü is 39 jaar oud.
Ir
hoogleri
Delft aarwaarden.
- Tot curator van de Landbouwhogeschool
Wagenlngen ls als opvolger
ilzlnga benoer-"
Suikerfabrieken.
Het lied der aethergolven
DINSDAG 15 JANUARI 1952
HILVERSUM I. 402 m.
AVRO: 7.00 Nieuws 7.15 Ochtendgymnas
tiek 7.30 Zendersluiting 9.00 Nlci
Morgenwijding 9 40 Gram 10.50 Voor
ters 11.00 Voor de zieken 11.30 Bas en piano
12.00 Amusementsensemble 12.40 Plant
orgel 1.00 Nieuws 1.15 Mededelingen 1.20
>nade orkest 2.00 Voor de vrouw 2.30 Gram
D Schoolradio 3.00 Gram 3.30 Onze Ami
_anse buren 4.05 Kinderkoor 4.30 Zend
sluiting 6.00 Nieuws 6.15 Surinaamse vol
muziek 6.30 R V U Prof dr S. W. Tromp:
„Enkele technische aspecten
iche hulp di
twikkelde
Voor de kinderen 7.05 Plano-
spel 7.15 „Paris vous parle" 7 20 Jazzmuziek
7 45 „Engelse politieke biografleëi
causerie «00 Nieuws 8
Gevarieerd programm;
wij?".
.15 Avro-alli
..lusementsorkest 10 00 „Dit is uw I
w volk", klankbeeld 10.45 Buitenlands over-
Icht 11,00 Nieuws 11.1512.00 Gram.
HILVERSUM II. 298 m.
KRO: 7.00 Nieuws 7.15 Morgengebed 7.30
35 geval besloot ze, te beginnen met zich aan te „Welke verdrukking?" vroeg Flip snel.
Kon hij in de schuld vallen? Zich verootmoedi- sluiten aan diens brief. (n0Ui de hitte en het harde werken. Het is
gen met belijdenis van eigen ellende? Hij, de Toen het begin er eenmaal was, ging het steeds weer aardig pénas de laatste dagen!" (Pénas is
deftige procuratiehouder aan de grote Bank? vlotter. Het werd een lang stuk. Want ze kon warm.)
Hij kon toch schrijven, dat ze Annie zo moei- niet nalaten, haar gevoelens te uiten, haar Flip lachte. Juist de laatste dagen had de hitte
lijk konden afstaan aan het verre Indië, vooral blijdschap, haar herkregen geluk.
aan een ver van alle centra gelegen, eenzame Ze wist niet dat de Indische heer diezelfde
plantage! avond een tweede brief in de bus deed. In de
Hij ging naar boven, naar de slaapkamer,^ hij K jonkhkid
uitstapje?"
wou een ogenblik alleen zijn. Kwam het daar
tot een gesprek met God? Of alleen maar tot
onderhandelen met zijn ontrust geweten?
Toen hij weer beneden kwam, was zijn schrij
ven voor Flip gereed, 't Was maar een kort
briefje. Hij schreef, dat Annie in haar brief Flip
volledig zou inlichten, erkende, dat zijn handel
wijze verkeerd was geweest, maar dat hij niette
min hoopte, dat deze dwaling geen oorzaak tot ver
vreemding zou worden en dat de toekomst al
les wei
buiten.
Moeder was alleen in de kamer.
„Waar is Annie?"
,,Ze is naar boven gegaan."
Toen hij Annie's kamer binnentrad, om haar
de brief te brengen, zat ze aan haar bureau
Zonder enveloppe legde hij het papier naast
vlot"mait'eiT. "zijn* vröuw"iiët"hij er Ee" ""-l»»! «InHirt. .1, ™>rl„„ 1940 b-rlnt.
eerste had hij te veel uiting gegeven aan zijn
verontwaardiging. De tweede was nuchter, kal
merend, zakelijk. Hij begreep, dat Flip ook daar
aan grote behoefte zou hebben.
XVII. Een bruiloft.
hem weinig gehinderd.
,,Zeg, heb jij soms zin in
Flip keek vragend.
„Nee, niet naar de bergen om een kouwe neus
te halen. Dat zou je wel willen! Ik bedoel, naar
de kampong."
„Naar de kampong?"
„Ja, onze djongos gaat trouwen. Hij is de zoon
van onze kokkie. Nu heeft kokkie ons uitgeno
digd, met de kinderen een paar uurtjes bij haar
op het feest te komen. Maar daar heb ik geen
tijd "oor Dat is net iets voor jou. Ik wil mijn
vrouw niet alleen laten gaan, ga jij dus met
haar mee als geleider en beschermer. Een hele
eer voor je! Niet?"
„Wanneer gebeurt dat?"
„Het feest duurt een hele week, dus we kun
nen de dag kiezen. Ik zal zorgen, dat je een
middagje vrij krijgt."
Dat bleef afgesproken.
Maar het ging niet zo vlot, als verwacht werd.
Toen Flip afscheid had genomen van zijn Hierdoor kon het bezoek pas worden gebracht op
haar neer. „Je wilt dit wel insluiten bij Jouw vriend, die met verlof ging, voelde hij zich ver- de laatste dag van het feest. De laatste dag was
brief?'' licht en opgewekt. Aan de onzekerheid zou een altijd de grootste. Vooral wanneer de jonge man
Annie knikte en legde er een glazen presse- einde komen. Hij zou weten, wat er zat. Mis- trouwde voor de eerste maal. Bij volgende hu-
papier op. Terwijl haar vader de trap afliep, schien was er een groot misverstand, misschien welijken waren de feesten veel minder. Inlan-
vouwde zij het briefje open en las. Er stond wei- kwam alles in orde. Maar in elk geval ver- ders trouwden dikwijls en scheidden gemakke-
nig in. Maar toch genoeg. Zij zou het wel aan- wachtte hij zekerheid, naar welke hij zijn ver- lijk. De echtgenoot had slechts te verklaren:
vullen. Ze nam zich voor, haar ouders niet hard dere houding kon bepalen. Dit gaf moed en op- .Jk verstoot" Na betaling van een rijksdaalder,
te- vallen, doch evenmin hun handelwijze te ver- gewektheid. doewa roepia satenga, kreeg hij een officiëel
bloemen of goed te praten. Zijn collega's merkten het. bewijs, dat zijn huwelijk ontbonden was.
Hoe moest ze beginnen? Wanneer ze de brief „Kerel, wat zie jij er de laatste tijd glanzend Dus het viertal ging op weg, een moeder met
van avond postte, zou hij dan gaan met dezelfde uit! Je groeit en bloeit tegen de verdrukking twee kinderen en Flip als geleider.
mail als de brief van de Indische heer? In elk in."
(Wordt vervolgd)
Zendersluiting 9.00 Nieuws 9.10 Voor de
hulsvrouw 9.35 Gram 945 Lichtbaken 10.0C
Voor de kleuters 10.15 Gram 10.40 School
radio 11.00 Voor de vrouw 11.30 Schoolradio
12.03 Gram 1255 Zonnewijzer 1.00 Nieuws
120 Actualiteiten 125 Amusementsmuziek
2 00 Gevarieerd programma 255 Gram 3.30
Ziekenlof 4.00 Voor de zieken 4.30 Zender-
sluiting 6.00 Nieuws 6.15 Actualiteiten 6.20
Sport 6.30 Zang en piano 6.45 Cursus voor
lekenspelers 7.00 „Hier ls vrij Europa", vau
devilleprogramma 7.30 Gram 7.40 „Dit ls
leven", causerie 7.50 Gram 8.00 Nieuws 808
De gewone man 8.15 „Deze weg voor het
graf", hoorspel met muziek (ln de pauze:
Gram) 10 45 Avondgebed 11.00 Nieuws 11.15
„Gezond gezin", causerie 11.25—12.00 Gran
ENGELAND. BBC Home Service. 330 m.
12.00 Schoolradio 1240 Pianorecital 1.00
„Have a go!" 130 Voor de arbeiders 2.00
Nieuws 2.10 Gevarieerd programma 3 00
Schoolradio 4.00 Vespers 4.45 BBC Northern
Orchestra 6.00 Voor de kinderen 7 00 Nieuws
7.15 Sport 7.20 Gram 8.00 Gevarieerd
gramma 8 30 Hoorspel 9.00 Klankbeeld
Nieuws 10.15 Actualiteiten 10 30 Gevarieerd
programma 11.00 Muzikale causerie met
Fjam 11,30 Viool en piano 11.55 Verslag der
1500 en 247 r
12.00 Mrs Dale's dagboek 12.15 Lichte
ziek 12.45 Voordracht 1.00 Dansmuziek 1.30
Schots orkest 2.15 Voor de Jeugd 2.45 Voor
kinderen 3.00 Voor de vrouw 4.00 Geva-
:lek 4.30 Voor de soldaten
rieerdi
Lichte muziek 5.15 Mrs Dale o
Orkestconcert 6 15 Orgelspel 6 30 Gevarieerd
programma 7.45 Hoorspel 8 00 Nieuws 82.r
8.30 Verzoekprogramma 9.00 Llchtt
programma 10 30
1000 Gei
11.00 Nlem.
1120 Dansmuziek 12 00 Voordracht 12
1.15 Actualitei
Lichte muziek 12.56 Nle:
FRANKRIJK Nationaal Programma
347 en 249 m.
Gfam 1230 Orkestconcert 1.00 Nieuws
1.45 Vioolrecital 2.00 Nieuws 2.05 Zangrecital
6^3 Amerikaanse uilzending 7:00 Orkestcon
cert 8.00 Kamermuziek 10 00 Gram met com
mentaar 10.45 Cello-recital 11.00 Voordracht
en gitaarspel 1120 Gram 11.45 Nieuws.
BRUSSEL. 484 m.
12.05 Omroeporkest 100 Nieuws 1.10. 2.30
4.30 Zangrecital 4.50 Gram
8.00 „Carmi
ervolg 10 30 Gram 10.55 Nieuws.
BRUSSEL. 324 m.
11.43 Gram 12.15 Plano en zang 12.34 Zani
0.10 „Carmen".
piano
uws l .15
4 15 Grar
oJ
5.10 Gram 5.Ï5 Voor
5.50 Boekbespreking
't Zesde lustrum van
de M.T.S.
De viering van het zesde lustrum van het
Corps van leerlingen der M.T.S. voor bouw
kunde in Den Haag ls Ingezet met de opening
van de tentoonstelling van werkstukken der
leerlingen door directeur B. Th. de Hey.
Er is. voor leerlingen van M T. Scholen
in Nederland een nationale prijsvraag uit
geschreven. De uitslagen daarvan zijn tevens
bekend gemaakt Zij lulden als volgt:
De eeri -
tweede j;
ouwkunde viel ten deel aan
Bats. Papegaaienlaan 16. Den
dege afdeling kreeg
1 Maak, Rozenlaan 60. Vlaardlngen,
leerling van de M.T.S. te Rotterdam.
Voor de leerlingen van het derde en vierde
leerjaar viel de eerste prijs op Jac. Bogaards,
Laan van Eik en Duinen 188. Den Haag. De
tweede prijs was voor L P. van der Gaag.
van Sllngelandtstraat 5, Delft.
Voor weg- en waterbouwkunde tweede
leerjaar, werd J. H. Zwijgers. Ambachtsweg
15. Wateringen, winnaar van de tweede prijs.
Een eervolle vermelding in die afdeling
kreeg I. M. Rebel. Insullndestraat 5. Delft.
Voor J. Marlnissen. Tollensstraat 13.
Dordrecht was de eerste prijs in het vierde
leerjaar Weg- en Waterbouwkunde.
Een tweede prijs kreeg D. C. de Vries,
Kleiweg 41, Rijswijk.
Een eervolle vermelding was er voor A.
A J^ Schaap. Burg. Knappertstraat 247B.
De voorzitter van de lustrumcommissie, de
heer Shew S Radhaklshun sprak, voor de
Prijsuitreiking, enkele woorden van dank
tot de Juryleden
De tentoonstelling, die uiteraard ook de
bekroonde werkstukken bevat, ls geopend
vler
reliiks.
half vijf recipieert hét
A.-R. studentenconferentie in
Huis ter Heide
Voor de derde maal ls in Huis ter
Heide de jaarlükse studentenconferentie
gehouden onder auspiciën van het cen
traal comité van A.-R. kiesverenigingen,
en onder leiding van de heer E. van
Ruller, voorzitter van de nationale orga
nisatie der Arjos. Een groot aantal po
litieke vraagstukken werd hier behan
deld. Sprekers waren het Eerste-Kamer-
lid H. Algra, de oud-hoogleraar prof. dr
P. A. Diepenhorst en prof. dr H. Dooye-
BENOEMINGEN CHR. ONDERWIJS.
hoemd- tot hoofd aan de Geref. school
Wlersma te Holten, aan Chr.
Ellm (Dr
Ritthem (Z.) G de Le«
onderwijzer(es) aan CNS-schoo'i
Cubaard,
geest,
Echte
Chr. L. O-school
(tijd.).
Haarlemi
school
te Ent
mej A Verhage te
te Rijswijk (N.-Br
tej J Sennema
ej. J Hen n eve ld te Haar-
1 te Ltnschoten
lan CNS-school
de kleuters 5.30 Gi_...
6.00 Voor de jeugd 6 30 Voor de soldaten TOO
Nieuws 7 30 Gram 7.50 Causerie 8 00 Hoorspel
9 00 Gram 9 15 Omroeporkest 9.45 Actualltei-
10.00 Nieuws 10.15 Jazzmuziek 10.45 Gram
10.55 Nieuws
TELEVISIE LOPIK
Dinsdag: VARA: 20.15—21.45 uur: 1. Rhyth-
ilsche gymnastiek door kleuters; 2 Het ont-
--- de schaats: 3. Weerkaart
Slapte in lederbranche:
80 man ontslagen
By de Koninklüke Lederfabriek N.V.
Oisterwyk te Oisterwyk zyn in het af
gelopen weekend wegens slapte in het
bedrijf tachtig man personeel ontslagen.
Men vreest dat in de lederbranche nog
meer ontslagen zullen volgen.
Hotelgast overleed aan
gasvergiftiging
In hotel Koos Kerstholt te Groningen
is Zaterdagnacht een van de gasten over
leden aan gasvergiftiging. Het was de
heer A. Belinfante uit Hulzen. Hü had
zelf de gaskachel aangestoken. De Gro-
