Jlicuwe geihitffe Gftmrani
Churchill werd op Amerikaanse bodem
geestdriftig ontvangen
Basis gelegd voor belangrijkste
wereldvraagstukken
Opzienbarende toestanden op
ministerie van Oorlog
Carlsen met de Enterprise
spoedig in Falmouth?
Eisenhower candidaat voor
't presidentschap?
Wist U
Over een naam
MAANDAG 7 JANUARI 1952
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.— per kwartaal;
2.— per maand; 0.47 per week.
Twee en dertigste jaargang No 9322
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHR1STELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Stantvastltlt Is «Mleum
oiyo &<rt la tcgbenspotf
DE ZEE-EGELS
EN HET
SCHEPPINGSVERHAAL
De conferentie met Truman
^•HURCHILL EN TRUMAN hebben reeds zes uur lang met elkaar
gesproken, gedeelteijk onder vier ogen. De basis werd gelegd voor
de conferentie over de belangrijkste wereldproblemen, die vandaag aan
vangt. Toen de Britse premier op het vliegveld van Washington arri
veerde, werd hij begroet door Truman, terwijl mede aanwezig waren het
gehele kabinet, de stafchefs en vele ambassadeurs. Staande voor een
batterij van microfoons en honderden verslaggevers, zei Truman tegen
Churchill: „Ik kan U niet vertellen, hoe welkom U bent; Amerika wenst
de vriendschap met Groot Brittannië te verstevigen". De New Yorkse
bladen behandelen de conferentie tussen Truman en de Britse premier
als het belangrijkste nieuws van de dag. Er was zelfs een krant, die twee
verslaggevers met draagbare radio-ontvangst- en zendtoestellen met
sleepboten de haven in stuurde, waar Churchill aankwam.
President een laatste aflevering aan van
zijn beroemde boek over de tweede
wereldoorlog, hetwelk gebonden was in
rood leer. Truman bood op zijn beurt de
Britse premier, in ruil voor zijn gesehen-
ken, een volledig stel glaswerk aan van
de „Williamsburg".
Gisteren heeft de Britse premier met
de Amerikaanse min. van Defensie,
Lovett, alvast de uiteenloopende Brits-
Amerikaanse inzichten over de strategie
van het Westen besproken. Hierbij waTen
ook Eden, Dean Acheson, de Ameri
kaanse stafchefs en Averell Harriman,
in zijn functie van administrateur van
het program voor de wederzijdse hulp-
verenigding, aanwezig. Op een persconfe
rentie heeft Churchill verklaard, dat hij
de Atlantische Oceaan was overgestoken,
teneinde tussen de regeringschefs aan
beide zijden van de Oceaan, een hechte
samenwerking tot stand te brengen. Het
gaat dus in de eerste plaats om een
kenning van standpunten.
Men vroeg de Britse premier of hij
enig nut verwachtte van een bijeenkomst
der Grote Drie. dus van Stalin. Truman
en hemzelf. Hierop antwoordde Chur-
chiU, dat dit geheel van de omstandig
heden zou afhangen. Hij wees er op, dat
de Russen evengoed hun moeilijkheden
hebben als Britten en Amerikanen. Men
stelde hem de langzamerhand „gebruike
lijke" vraag, of, naar zijn oordeel, de
Russische bedreiging van de wereldvrede
was toe- of afgenomen, en toen9teeg
een luid gelach op. Want, een hevige trek
doende aan zijn zware sigaar, gaf Chur
chill ten antwoord: „Maar ik ben toch
geen lid van him kabinet". Hij verwees
naar hetgeen hij eerder reeds in
Lagerhuis had gezegd, namelijk, dat het
gevaar voor een wereldoorlog in ieder
geva niet groter was dan dn de dagen
van de Berlijnse luchtbrug. Echter was
het zaak op zijn hoede te blijven.
Wij wijzen er nog op, dat de Queen
Mary, die immers twee dagen te laat uit
Engeland was vertrokken, hem vrijwel
op tijd in de haven van New York
bracht. Een kotter van de kustwacht
kwam langszij om Churchill, Eden
andere leden der staf aan boord te
ChuTchill heeft Truman een model
aangeboden van het pelgrimschip
Mayflower. Dit is gemaakt uit hout van
het oorspronkelijke schip, waarmee de
Pelgrimvaders in 1620 uit Engeland naar
Amerika overstaken. Verder bood hij de
In de Suezzone
Ontruiming van een
dorp geëist
Britse veiligheidsmaatregel
De commandant der Britse troepen in
Egypte, generaal Erskine, heeft gelast,
dat het dorp Kafr Abdoe moet worden
ontruimd. Een deel van dit dorp werd
vorige maand door Britse tanks met de
grond gelijk gemaakt, ten behoeve van
een weg naar de Waterzuiverings-instal-
laties van Suez. De overgebleven huizen
werden door Egyptenaren gebruikt als
springplank voor aanvallen, de vorige
week werd er een kleine veldslag ge
leverd. Suez blijft gesloten voor ieder, die
daar niet strikt nodig is ten behoeve der
opehbare veiligheid en de volksgezond
heid. Gisteren hebben Engelse ar
beiders voor het huis van premier Nahas
Pasja te Cairo gedemonstreerd. Egypte
heeft een Britse nota, waarin geprotes
teerd werd tegen de toon der Egyptische
pers, van de hand gewezen. Men zal zich
herinneren, dat een extremistisch orgaan
te Cairo een hoge beloning uitloofde voor
de vermoording van generaal Erskine.
Vermelden wij nog, dat volgens de
Egyptische bladen op het „Koninklijk Pa
leis eind Januari of begin Februari eer
„blijde gebeurtenis" wordt verwacht.
De erkennning van Faioek
Engeland ontstemd op
Indonesië
De Indonesische ambassadeur te Lon
den, dr Soebadrio, is Zaterdag te Dja
karta aangekomen om overleg te plegen
met zijn regering. Een der voornaamste
punten van bespreking is de Indonesi
sche erkenning van Koning Faroek als
koning van Egypte en de Soedan.
Britse zaakgelastigde te Djakarta heeft
bezwaren geuit tegen deze erkenning. Dr
Soebandrio zak drie weken te Djakarta
verblijven alvorens naar Londen terug te
keren. A.F.P. vermeldt een gerucht, dat
hij niet meer zal terugkeren.
Belgisch vliegtuig moest bij
Nieuwerkerk landen
Gistermiddag is in Nieuwerkerk a/d
IJssel een Belgisch sportvliegtuigje,
Auster, na een noodlanding over de kop
geslagen. De twee inzittenden, F
Clerq en K. de Goeve uift Knocke, bleven
ongedeerd.
Zij waren op weg naar Ypenburg
„verdwaald" en landden ten slotte
Nieuwerkerk naa9t de spoorbaan die in
Tot opperbevelhebber van de Ita>
liaanse vlootstrijdkraehten is benoemd
admiraal Guisej-pe Manfredi.
Weduwe van flemout
zoekt recht
Van der Putten: Niet erken
telijk, wel verheugd
De echtgenote van de in 1948 te Lem-
bang vermoorde vaandrig Aernout heeft,
naar aanleiding van de rehabilitatie van
de heer Van der Putten door minister
Staf, aan de procureur-generaal te 's-Gra-
venhage verzocht, de instructie te her
openen inzake de dood van haar man.
Verteld wordt namelijk, dat de vaandrig
vermoord is, aldus het Alg. Dagblad.
De heer Van der Putten verklaarde,
niet erkentelijk, doch wel verheugd te
zijn over zijn volledig eerherstel. Hij
dankbaar te mogen werken onder e
departement, aan welks hoofd minister
Staf staat, die het aandurfde hem vol
komen te rehabiliteren, ondanks het rap
port van drie vooraanstaande Nederlan
ders. Misschien is het onkunde van dc
heren geweest. Ik deed niets anders dan
mijn plicht, voegde hij er aan toe, door
de hoogste gezagsdrager op de hoogte te
stellen van ontdekte onregelmatigheden.
Een historisch ogenblik: Truman begroet Winston Churchill bij diens aan
komst op het vliegveld van Washington. De Engelse premier had in New
York, waar hij met de „Queen Mary" arriveerde, het vliegtuig naar de
Amerikaanse hoofdstad genomen.
Blieven aan minister Stal zouden zijn
onderschept
Het onderzoek, dat minister Staf persoonlijk heeft ingesteld naar de zaak-
Van der Putten, heeft toestanden bij het ministerie van Oorlog aan het
licht gebracht, die men in ons land niet voor mogelijk zou houden, aldus
meldt een verslaggever van Trouw. Zo bleek dat rapporten, die rechtstreeks
voor de minister bedoeld waren, door een of meer van de ambtenaren niet
alleen werden onderschept, doch bovendien verdraaid.
Zo kon het gebeuren, dat terwijl de
directe chef van de heer Van der Putten
gunstige beoordelingen over deze amb
tenaar naar de minister zond, minister
Staf later verklaarde, dat hy tot het
laatst toe alleen „uiterst ongunstige" be
richten had ontvangen.
Nog heden ontslag van
kabinet Pholien?
Premier in audiëntie bij
Koning Boudewijn
Naar de Brusselse corr. van het A.NP.,
verneemt, zal de reeds lang verwachte
wijziging in de homogeen R. Katholieke
regering Pholien zich nu spoedig vol
trekken. De voorzitter van de C.VP. zou
een lijst van een zestal persoonlijkheden
aan Koning Boudewijn hebben voorge
legd, bereid de heer Pholien als premier
op te volgen. Men neemt aan, dat Gaston
Eyskens de meeste kans heeft op het
premierschap. De huidige regering zou
worden versterkt met enige R. Katho
lieke ministers, die na de ontknoping der
koningskwestie enigszins bij de C.V.P. in
ongenade waren geraakt. Dit staat vast,
dat minister Pholien reeds vanochtend
vroeg in audiëntie bij Koning Boudewijn
was. Er deden geruchten in de Wetstraat
de ronde, dat nog heden het ontslag van
de regering Pholien zou worden aange
boden.
Het is geen wonder, dat de minister
van Oorlog er onder deze omstandig
heden de voorkeur aan geeft, belangrijke
correspondentie rechtstreeks aan
privé-adres te ontvangen in plaats van
op het ministerie.
Tot zover Trouw. Het merkwaardige
is, dat het bureau van de minister de
pers afscheept met een verwijzing
de Legervoorlichtingsdienst, terwijl deze
laatste nog helemaal niet over deze
geenszins onbelangrijke kwestie is inge
licht. Men zegt wel eens: geen tijding
goede tijding. Maar we twijfelen
En dit is Kenneth Roger Dancy, de
27-jarige eerste stuurman van de
„Turmoil", die thans de „Flying
Enterprise" naar een veilige haven
sleept.
De stranding voor Petten
Wordt de Frameggen een
tweede C. A. Banck
Een gebroken tros was het enige re
sultaat dat vijf zeeslepers Zaterdagnacht
konden bereiken bij hun zoveelste poging
om het Noorse stoomschip Frameggen
van de Hondbosse Zeewering bij het
Noordhollandse plaatsje Petten te trek
ken. Doordat tengevolge van de aflan
dige wind slechts weinig water onder
het schip stond, was er geen beweging
in de boot te krijgen. Volgens deskun
digen zal de Noor wel op het springtij
van half Januari moeten wachten. Intus
sen trekt de Frameggen reeds bijna even
veel bekijks als ongeveer drie jaar ge
leden de C. A. Banck, die in Juli 1949
na 150 dagen te hebben vast gezeten bij
Bloemendaal werd vlot gesleept.
Niemöller sprak met het
Russische vredescomité
Ds Martin Niemöller heeft Zaterdag in
Moskou een onderhoud gehad met het be
stuur van het Russische „Vredescomité".
Hij verklaarde, dat het overleg „bevre
digend" was geweest. Hij heeft ook be
sprekingen gevoerd met de Sowjetrussi-
sche regeringsraad, die belast is met de
zaken van de Russische Orthodoxe Kerk
en godsdienstoefeningen.
Zondagavond heeft ds Niemöller ge
preekt in een Kerstdienst van de Bap
tisten kerk van Moskou (ook de Baptis
ten in Rusland Vieren Kerstfeest volgens
de oude Juliaanse kalender, die bij de
Grieks-Orthodoxe Kerk in gebruik is).
Daarna woonde hij de Kerstnachtdienst
bij in de Ilochofsky kathedraal.
Indien het weer rustig blijit
De stoere zeerob zal een grootse ontvangst
worden bereid
DE ZEGEVAART VAN KAPITEIN CARLSEN, wiens schip de Flying
Enterprise met een snelheid van 3 Yz knoop (plm. 6% km) per uur
door de Britse zee-sleepboot Turmoil naar de haven van Falmouth wordt
gesleept, kan morgenavond of in de loop van Woensdag zijn beëindigd. Dit
hangt af van de weersomstandigheden. De commandant van de Amerikaan
se torpedoboot jager John W. Weeks, die in de buurt van de Enterprise heeft
gepatrouilleerd en, zoals wij meldden, door de Willard Keith is afgelost,
geeft Carlsen 75% kans, zijn vrachtboot veilig de haven te bereiken. In
tussen wacht deze laatste een grootse ontvangst.
Gisteravond bevond de sleep, die een
lengte van 750 meter heeft en door de
mistbanken een gevaar voor de scheep
vaart oplevert, zich op ongeveer
km van Falmouth. Het weer was helder
en de zee rustig: het zicht 10 myl (1 mijl
is 1852 meter). De slagzij, van 50 tot
graden, is nog steeds ongewijzigd.
Turmoil heeft geseind, dat kapitein
Carlsen en stuurman Dancy, die zoals
men weet is overgeklauterd op de Flying
Enterprise, voortdurend over het hel
lende dek kruipen om de tros te contro
leren, die zjj hebben ingevet. Een aan
bod van de Franse sleepboot Abeille 25
om nog een kabel te bevestigen, werd
afgeslagen, omdat dit de twee opvaren
den teveel inspanning zou kosten. Mocht
de sleeptros breken, dan is men voor
nemens een ankerketting te gebruiken.
Kapitein Carlsen heeft nogmaals geseind
zich opperbest te voelen. De torpedoboot-
jager Willard Keith heeft vlees, wi
koffie, vruchten, koekjes, kaarsen ei
cifers via een lijn aan boord van de En
terprise gekregen. Verder werden Carl
sen en Dancy gisteren verrast met
gekookt maal van biefstuk en groenten
voor Carlsen het eerste sedert onge
veer 10 dagen. Ook de kaarsen kwamen
uitstekend van pas, omdat hun voorraad
juist een dag tevoren was uitgeput. En
dat terwijl kaarsen voor deze kranige
zeelieden de enige licht- en warmtebron
betekenen.
Inmiddels wordt kapitein Carlsen een
glorieuze ontvangst bereid. In Londen
zijn de beste hotelsuites voor hem en
stuurman Dancy gereserveerd. De ouders
van Carlsen zijn uit Kopenhagen in Lon
den aangekomen, om als eersten hun
dappere zoon, aan wie zij een telegram
met de inhoud „Wü zijn trots op je"
lieten seinen, te kunnen begroeten. Na
de triomfale intocht in Engeland, zal
de kapitein in zijn woonplaats, Wood-
bridge (New Yersey, Y.S.), waar zijn
heldendaden het gesprek van de dag
vormen, op glorieuze wijze worden in
gehaald. Er zijn plannen voor een op
tocht om hem de sleutels van de stad
te overhandigen. Volgens een bericht van
Geen commentaar uif Parijs
Amerikaans Senator weet zeker, dat de
generaal tot de Republikeinen behoort
p ENERAAL EISENHOWER wordt door de Amerikaanse, Republikeinse
Senator Lodge candidaat gesteld bij de vóórverkiezingen voor het
Presidentschap der Ver. Staten. Zulks in de Amerikaanse staat New
Hampshire. Deze mededeling werd gedaan op een persconferentie te
Washington. Lodge voegde hier aan toe, dit besluit genomen te hebben,
nadat Eisenhower de uitdrukkelijke verzekering had gegeven, dat hij
Republikein is.
Wat is nu de consequentie van deze
publicatie van Lodge? Als generaal
Eisenhower niet dingt naar het Presi
dentschap der Ver. Staten, dan zal hij
binnen tien dagen moeten verzoeken, zijn
van de candidatenlijst af te voeren.
Geschiedt zulks niet, dan kan de gene
raal zich niet meer terugtrekken en zelfs
door de Democraten candidaat gesteld
worden. Uiteraard werd het hoofdkwar
tier van Eisenhower te Parijs bestormd
met vragen, maar volgens een woord
voerder van het hoofdkwartier, wilde de
generaal geen commentaar geven.
In een schrijven aan gouverneur Adams
van New Hampshire schreef Lodge, die
leider is der beweging ..Eisenhower als
President" dat hij deze kwestie niet
rechtstreeks aan de generaal kon voor
leggen, omdat deze zich niet met eer
candidatuur-actie mag bezighouden, zo
lang hij uniform draagt. Het merkwaar
dige feit doet zich voor, dat Eisenhower
ook door de democraten candidaat kan
Broet het in Albanië
Het nationale comité voor een
Albanië heeft inlichtingen uit Albanië
ontvangen, volgens welke het land zich
binnenkort van het heersende rode
regime zal bevrijden.
worden gesteld. Althans hebben sommige
leden der Democratische partij te kennen
gegeven, een petitie te zullen laten cir
culeren, op hun politieke bijeenkomst
tegen 11 Maart a.s., aldus Ass. Press.
t was gisteren juist een jaar geleden,
dat generaal Eisenhower zijn taak als
opperbevelhebber der Geallieerde strijd
krachten in Europa op zich nam.
Twee koeriers naar
Indonesië
Naar het A.NP. verneemt, is de Indo
nesische delegatie, die voor besprekin
gen inzake de verhouding Nederland
Indonesië thans hier te lande vertoeft,
Zaterdagmiddag in vergadering bijeen
geweest. In de algemene toestand
aanzien van de onderhandelingen,
naar vernomen werdi, nog geen wijziging
ingetreden. Men besloot, twee afgevaar
digden van de delegatie ais koeriers
naar Indonesië te zenden om de Indone
sische regering op de hoogte te houden
van de stand van zaken inzake de
derhandelingen en om namens de dele
gatie met de Idonesische regering nader
overleg te plegen. Het zijn de heren As-
raroedin en luitenant kolonel Dahlan
Djambek.
DAT met de ontginning van de Vre-
depeel bij Venray (L.) thans is begon
nen door het graven van een afvoerka
naal voor grondwater en door het aan
leggen van een weg tussen Venray en
het nieuw te stichten dorp.
DAT Dinsdag in het marine-opleidings
kamp te Hilversum 33 adelborsten 1ste
klasse als officier worden beëdigd.
DAT aan de harmonie Ontspanning na
Arbeid te Valkenswaard (N.-Br.) t.g.v.
haar 75-jarig bestaan het praedicaat
„Koninklijke" is verleend en de bevol
king bijna f6700 heeft geschonken.
DAT ook in Veenendaal de burgerzin
lening van f500 000 wegens gebrek aatf
belangstelling niet doorgaat.
DAT een inspecteur en een bewaker
van de Ver. Nachtveiligheidsdiensten te
A'dam twee mannen op heterdaad betrap
ten bij de diefstal van koper in het be
drijf van de fa Nemeg en beide dieven
zijn gearresteerd.
DAT een Belgische organisatie van De
Spar-winkeliers op 14 Januari met 350
personen vergadert in Maastricht, daar
in heel Belgisch Limburg geen geschik
te zaal kon worden gevonden.
DAT het koor De Maastreechter Staar
op zijn as. reis naar Parijs wórdt ver
gezeld door de commissaris der Konin
gin In Limburg, mr F. Houben en door
de burgemeester van Maastricht, mr W.
DAT de neus van het Van Heutsz-m
nument op het Olympiaplein in A'da
door onbekenden met rode menie is b
smeurd.
DAT het centrale Duitse soldatenkerk-
hof in Venray (L.). waar 25.000 militai
ren liggen begraven, door de Dienst
Identificatie en Berging is overgedragen
aan het ministerie van Oorlog.
DAT in 1951 in de haven van IJmuiden
14.135 (v.j. 12.900) schepen zijn binnen
gelopen met een inhoud van bijna 3.2
millioen (vj. bijna 2,9 millioen) kubieke
DAT men in Herkenbosch (L.) dag er
nacht in de weer is met de jacht op wil
de zwijnen en reeds 5 evers zijn neer
geveld. maar 22 andere over de grens
zijn verdwenen.
DAT ter ontlasting van de Rheingold,
de trein tussen Basel en Hoek van Hol
land, in de komende zomer een nieuwe
trein zal worden ingelast, die Rheinpfeu
zal worden genoemd en uitsluitend wa
gons le en 2e klasse zal hebben.
A.F.P., heeft de burgemeester van de
Amerikaanse havenplaats Gloucester,
Carlsen uitverkozen voor de medaille,
die „jaarlijks door deze stad wordt toe
gekend voor „heldhaftig optreden".
De Amerikaanse filmproducer Wallis,
die zoals wij Zaterdag in een deel onzer
edities nog konden melden, het avon
tuur van Carlsen wil verfilmen, heeft al
zijn concurrenten reeds verslagen, door
op het bureau van het genootschap van
Amerikaanse filmproducers de naam
van de film te laten inschrijven. De titel
luidt: The Flying Enterprise.
Nader wordt bericht, dat het zicht in
het gebied waar de sleep zich vanmorgen
om 5 uur bevond, 3 tot 6 mijl was. Men
houdt op Falmouth aan, maar als het
weer slechter wordt, is het mogelijk, dat
men een andere haven zal trachten te
bereiken. Kapitein Carlsen heeft ge
vraagd een telegram naar zijn vrouw en
familie in de V.S. te zenden. De Willard
Keith heeft nader meegedeeld, dat stuur,
man Dancy van de Turmoil Vrijdag op
de Enterprise kon overspringen, toen een
grote golf de achtersteven van de sleep
boot oplichtte en deze binnen drie meter
van de Flying Enterprise bracht.
Mevrouw Carlsen, de vrouw van de
onverschrokken kapitein van het
Amerikaanse schip „Flying Enter
prise", kan nu weer glimlachen in
haar woning in Woodbridge, New
Jersey, waar ry in grote spanning dc
berichten over haar man heeft af
gewacht. Ze weet immers, dat het
schip, waarvoor haar echtgenoot
heeft gevochten, op sleeptouw is ge
nomen en zóvelen willen haar nu
alvast met dat succes feliciteren, dat
zij maar liever bij de telefoon blijft
zitten.
Een veelbesproken kwestie:
Hoe groot is het
bergingsloon
In verband met de heldhaftige vasthou
dendheid van de gezagvoerder kapi
tein Curt Carlsen, doen allerlei geruch
ten de ronde omtrent het internationale
zeerecht met betrekking tot het bergen
van schepen. Hier en daar heerst zelfs
de mening, dat een schip, wanneer het
eenmaal geheel verlaten is. zonder meer
tot buit kan worden verklaard.
Naar men ons in bevoegde makelaars-
kringen te Rotterdam verklaarde, is hier
tegenwoordig geen sprake meer van. Al
leen is het percentageverschil zeer be
langrijk, of een schip, dat geborgen
wordt, verlaten is of niet. Blijft er
iemand van de bemanning aan boorci. dan
varieert het percentage van 10 tot 15
van hetgeen er naar schatting gered is.
Wordt het schip echter geheel verlaten
Koningin verloor een
sieraad
Een dame uit Stockholm kocht op
een Parijse markt een prachtig sie
raad tegen bijzonder lage prijs. B\j
haar terugreis uia Nederland her
kende de douane het sieraad als
eigendom van Koningin Juliana. H.M.
had het tijdens haar officiële bezoek
aan Parijs in Mei 1950 verloren, zo
meldt Het Vrije Volk.
De douane nam het sieraad in be
slag, maar beloofde de Zweedse dame
schadeloos te rullen stellen Deze
schadeloosstelling is haar thans als
„vindersloon" uitbetaald. Dezer dagen
werd de Zweedse verblijd met een
cheque voor een bedrag van 20.000
kronen of ongeveer f15.000.
aangetroffen, dan blijft het weliswaar
eigendom van de reders, maar het per
centage bergingsloon kan in dat geval
oplopen tot 40. Hierover beslist een arbi
trage-commissie.
Wanneer de Flying Enterprise behou
den wordt binnengesleept, heeft kapi
tein Carlsen dus in ieder geval voor zijn
rederij of voor de verzekeringsmaat
schappij een bedrag verdiend, dat moge
lijk een kwart van de geredde waar
de bedraagt (Het verschil tussen 40 en
15%). En dat is, gezien de tegenwoordige,
geweldige hoge kosten voor de bon» v m
een schip, een enorm bedrag.
TEN wel wat oppervlakkig Engels
spreekwoord zegt: Wat is er in een
naam? Hieraan werden we herinnerd,
toen we in ons blad het verslag lazen
van prof. Van Niftrik's rede over Harde-
garijp. Thans iets over hetgeen de hoog
geleerde spreker zei met betrekking tot
de naam ..christelijk" in verband met
onze scholen.
De vraag „wat is christelijk?" werd
•volgens het verslag als volgt beantwoord:
,.Het gaat er in de school niet alleen om
de kinderen tot Jezus te brengen, doch
ook om hen op te voeden tot ware men
sen en dan komen alle scholen gelijke-
tijd in de weegschaal. Wat betekent het
woord „christelijk" in de naam christe
lijke school? Wie hier alleen de predi
king van de belijdenis laat beslissen,
maakt de school tot een stuk van de
kerk. Opvoeden voor het Koninkrijk der
Hemelen kan de school hoogstens leiden
tot de drempel der kerk. want de school
als school hoort thuis in de orde der
schepping".
Maar welke voorstander van het
christelijk onderwijs heeft dit ooit be
weerd? In ons artikel „Als de mensen
sliepen" hebben we onlangs juist het
tegendeel gezegd.
Dat is ook de kwestie niet.
Het gevaar schuilt ergens anders Even
eerder in zijn rede zegt de professor:
..De kerk wil in ethische bemiddeling
erkennen wat goed is in de openbare
school, want deze is niet zo on-christe-
lijk als sommigen menen".
Wat de hooggeleerde spreker hier be
weert. is wellicht nog waar ook. Met
de wet in de hand kan de openbare
school zich een christelijke sohool noe-
menn. Zij moet immers de kinderen bij
brengen „alle christelijke en maatschap
pelijke deugden.
TVTU zullen we met gaan ophalen, wat
in de loop der jaren over deze term
is geschreven. Daarover gaat het nu
niet. Ook op grond van deze term kan
de professor tot zijn boven aangehaalde
uitspraak komen. Mede op grond daar
van spreekt men bij het openbaar on
derwijs ook wel over de „zogenaamde
christelijke school".
Dat dit mogelijk is. komt doordat men
bij het christelijk onderwijs niet altijd
voldoende op de betekenis van een
naam heeft gelet. Nog altijd betekent
een naam zeer veel. Nog altijd ziet de
naam op het wezen.
In de twintiger jaren is het helaas ge
bruik geworden, te gaan spreken over
christelijk onderwijs, christelijke onder
wijzer en vooral christelijke school Zo
echter is het van meetaf niet geweest
Oorspronkelijk heetten deze scholen (en
zo heten ze nog!) scholen met de Bijbel.
Toen men na het volkspetitionnement
van 1878 alle voorstanders in een Unie
wilde verenigen, koos men de naam:
Unde, een School met de Bijbel. En in
1890 werd de toen opgerichte School
raad genoemd: Schoolraad voor de Scho
len imet de Bijbel.
Maakt die naam niu zoveel verschil?
Ja, die naam betekent zeer veel. Met
een beetje goede wil zou men, zoals
reeds opgemerkt, de openbare sohool
ook christelijke school kunnen noemen.
In de propaganda voor die school wordt
dit aan ook druk gedaan. Maar met de
naam School met de Bijbel is dit onmo
gelijk. Nooit kan de openbare school
zich noemen een school met de Bijbel.
Daarom had men deze naam ook nooit
mogen prijsgeven.
r\E vroegere voorzitter van de School-
raad. ds J- L. Pierson, heeft dan ook
meermalen voor deze naam een harts
tochtelijk pleidooi gevoerd. Zo zei hij
op de algemene vergadering van de
schoolraad van 23 April 1930: ..Ik be
gin hoe langer hoe meer in te zien
en de gedachte is mij een ware obsessie
geworden dat de Inwisseling van de
oude, gezonde, ondubbelzinnige naam.
de gouden naam van „School met de Bij
bel" voor „Christelijke School" bezig is
onze mentaliteit te bederven, waar het
de school in het algemeen en het onder
wijs in het bijzonder betreft".
Had men naar de raad van ds Pierson
geluisiterd. dan was veel misverstand
voorkomen. De naaim „School met de
Bijibel" toch geeft concreet weer, wat er
met dit instituut wordt bedoeld. We
willen van de openbare school geen
kwaad zeggen dan alleen dit. dat zij
niet is en ook nooit worden kan een
school met de Bijbel.
Deze naam is ook daarom zo geluk
kig. omdat hij teruggrijpt op de huis
gezinnen. In onze chr. huisgezinnen
staat de Bijbel in het middelpunt, daar
ons christen-volk de Bijbel liefheeft, het
grote geschenk van de Reformatie.
Daarom deden de mannen van 1878 een
gelukkige greep door deze scholen zo te
noemen. Het was een naam. die de
school voor altijd moest binden aan het
huisgezin. Deze naam geve men niet
prijs.
P. DE ZEEUW, J. Gzn.
Ernstig vliegongeluk in
Engeland: 11 doden
In het afgelopen weekeinde kwamen
bij Burtonwood in Engeland, 11 Ameri
kaanse vliegers om het lven. toen een
landende Neptuun van de Amerikaanse
marine in botsing kwam met een ge
reed staande Dakota.
Plan om aartsbisschop Beian
te bevrijden
Om te voorkomen, dat hij door onder
grondse strijders zou worden bevrijd, is
aartsbisschop Beran naar een andere
Tsjechoslowaakse gevangenis overge
bracht, aldus verluidt te Rome. Hij zou
te Tele in Moravië verblijven.
Weinig verandering
Tot morgenavond verwacht
L De Bilt: Zwaar bewolkt met
op de meeste plaatsen enige
motregen. Matige en in het
Noorden van het land tijdelijk
vrij krachtige Zuid-Weste
lijke wind. Weinig verande
ring in temperatuur. (Opge
maakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Olnsdag: zon 8.46 tot 16.47 uur: mai
18.11 tot 6.07 uar. Op 12 Januari VJM.