Ambon vierde „Kerstboom
in Nederland
Hare Majesteit SALOTE
NIEUWE LEIDSCKE COURANT
DONDERDAG 27 DECEMBER 1951
In woonoorden leefde verlangen naar
het groene eiland
(Van onze redacteur)
IN DE KAMPEN van de Ambonnezen brandt in deze dagen op en om
Kerstmis de Kerstboom. De Ambonnees spreekt niet van Kerstfeest,
maar van „Kerstboom". Eerste Kerstdag, 's avonds om acht uur, was het
„Kerstboom" in het woonoord te Woerden. En gisteren. Tweede Kerstdag,
in Almere, bij Huizen. Vandaag zal het zo zijn in Muiderberg en verder in
alle grote en kleine kampen, verspreid over heel Nederland waar Ambon
nezen wonen.
Kerstfeest moet op Ambon, in het stra
lende licht van de zon, onder het blauw
van de hemel en tegen de altijd groene
achtergrond van het eiland een prachtig
feest zijn.
Als de Tjamara-boom met zijn slap
hangende naalden versierd is met linten
in de nationale kleuren, met papieren
klokken en met, uit Nederland geïmpor
teerde kerstboomtooi, de uit oranjepapier
vervaardigde stal van Bethlehem op een
tafel er voor staat en de mensen hun
allerschoonste baadje en sarong hebben
aangetrokken, beleeft men er vast
zeker een grote vreugde.
Gisteren in het woonoord Almere bij
Huizen was er van dat alles heel veel.
RIJNSBURG
Kort verhaal over vier
jongelui
De tweede Kerstdag 1951 zal vier Rijns
burgse jongelui nog lang heugen. J. J.,
J. van E., Th. v. d. M. en G. vai
17, 15, 15, en 20 jaar oud, hadden bij
G. D. te Noordwijk-Binnen een auto ge
huurd onder mededeling, dat een broer
van een van hen, die bij D. rijles had
gehad, zou rijden, omdat geen
vier in het bezit was van een rijbewijs.
De bestuurder was echter niet meege
gaan, zodat de jongelui er maar op
eigen gelegenheid op uit trokken.
Komende van de richting Warmond
en rijdend op de Laan van Oud-Poelgeest
te Oegstgeest in de richting van Leiden,
kwam van links, uit de Marelaan, een
auto. In plaats van te remmen schoot de
gehuurde wagen naar rechts
eerst een jong boompje en toen
tonnen lantaarnpaal, die afknapte. De
jongelui kwamen met de schrik vrij,
maar de auto kreeg aan de voorkant
uiteraard flinke schade. De kraanwagen
van garage Kamsteeg moest de rest doen
De politie maakte proces-verbaal op
tegen twee van de jongens, die de auto
op deze middag hadden bestuurd,
tegen de eigenaar, die de wagen s
huurde zonder dat de huurders papieren
konden laten zien. De eigenaar was voc
deze auto niet verzekerd, maar de huui
ders hadden verklaard alle eventuele
schade op zich te zullen ner
dure dag
Spreekbeurt
De H. G. Aibma, Herv. predikant te
Rotterdam, gaat morgenavond om half 8
in Vliethof voor.
Vrydag gemeenteraad
De gemeenteraad komt morgenavond
om 8 uur bijeen. De agenda omvat o.a.:
benoeming leden commissie tc
van schoolverzuim; idem plaatsvervan
gend gemeente-ontvanger; regeling con-
tróle op comptabele ambtenaren; verlen
ging tijdelijke ziektekostenregeling; wijzi
ging toelagebesluit 1931 en toekenning
uitkering ineens aan gemeentepersoneel:
verhuring van percelen land; subsidie
kraamcentrum Noordwijk; medewerking
aan Herv. school voor aankoop film-
strokervproj eet orcent per inwoner
voor geschenk aan vereniging van Ned
gemeenten; wijziging rekening-courant
met Bank voor Ned. gemeenten;
lopige vaststelling gemeenterekening 1950
en rekening waterleidingbedrijf 1950;
wijaiging gemeentebegroting 1951.
Kerstfeesten
In de kerk aan de Voorhouterweg be
legden de Geref. jeugdverenigingen eer
middag en avond. Het tableau Gloria in
excelsis Deo deed het heel goed. Het
stuk Christus Victor stond in het teken
van het Kerstfeest. De wedstrijd „Twee
maal één is één" werd geleid door Wim
de Mooij. Het paar C. van VlietA.
d. Speijk verloor van het paar B. Paauw
A. Vianen met 1040. Mej. N. var
Tilburg dankte allen voor de medewer
king. De heer D. Schoneveld kreeg eer
pluim voor zijn muzikale omlijsting.
In de kleine kerk werd gisteravond
een film vertoond door de heer H. Nivaart
op uitnodiging van de jeugdraad. De heer
C. de Mooij, voorzitter van de CJMV,
sprak de aanwezigen toe. De film „In
vrede leven" speelde in Italië omstreeks
1945. Jammer dat er te veel plaatsen
De Chr. Geref. Zondagsschool vierde
op Tweede Kerstdag het Kerstfeest. Ds
Brandsma hield een toespraak naar
leiding van Lucas 2. De kinderen
zorgden enkele voordrachten. Bep
Brandsma en G. Kuivenhoven boeiden de
kinderen met een verhaal.
Ook in de grote kerk van de Her
vormde Gemeente kwamen de kinderen
van de Zondagsschool bijeen om het feest
van Christus' geboorte te vieren. De kerk
was versierd met veel kerstgroen. De
heer C. Hogewoning vertelde het Kerst-
Evangelie, terwijl Corry van Egmond het
vrije verhaal verzorgde. De leden, die de
„school" verlieten, zongen een afscheids
lied. Zij kregen ook een geschenk.
En ten slotte vermelden wij het Zon-
dagssehoolfeest in de kerk aan het Ra
penburg. De jongens en meisjes verzorg
den zelf het kerstverhaal. Onder leiding
van Annie Glasbergen zong een koortje.
Het vrije verhaal had de heer A. Zand
bergen.
Advertentie i
VOOR OUDEJAARSAVOND
Appelbollen
Appelflappen
Appelgebakjes
Appelbeignets
Amandclbroodjes
Saucijzenbroodjes
Croquetten
Huzarensalades
Gevulde eieren
Bestel s.v.p. vroegtijdig
Banketbakkerij
R. v. Vreedendaal
Rijnsburg - Telefoon 2519
Dé boom was echter niet een Tjamara,
doch een Nederlandse spar.' En de natio
nale emblemen, die eens rood, wit
blauw gekleurd waren, droegen nu
kleuren van het strijdende en lijdende
Ambon. De kinderen van de Zondags
school hadden allen hun beste Neder
landse pakjes aan De vrouwen, allen ge
zeten in het middenvak met de kleinste
kinderen zeurend aan haar sarong, droe
gen de feestkleding van het land. En de
mannen, of ze nu lid waren van het Al
mere mannenkoor, of behoorden tot het
koor van Muiderberg. dan wel alleen
maar kwamen luisteren, zij hadden zich
extra opgedoft voor het grote feest
Toch was er. in het zingen van Psalm
138, waarbij het „Als ik omringd door
tegenspoed bezwijken moet, schenkt Gij
mij leven" niet overgeslagen werd,
zekere weemoed te bespeuren.
Datzelfde hoorde u in de liederen die
de koren zongen. Onverstaanbare v
den voor wie de taal niet kende „Hormat
dibri, Bagi Allah", maar het was, ver
taald „Ere zij God in de hoge".
Het werd geiongen met dat merk
waardige slepende tempo, dat we kennen
uit vele Oosterse liederen. "De sopranen
zingen de melodie héél hoog en de man
nenstemmen brommen er een ondertoon
tegeaan. Het is zéér melodieus en einde
loos zwaarmoedig.
Vreemdelingschap
Ds Supasepa leidde in Almere de dienst.
Een pientere, intelligente man van onbe
stemde leeftijd. Hij kan evengoed een
veertiger als een twingigjarige zijn. Hij is
een zeer ernstig man en hij heeft weinig
last van het ronddraven van de jongste
Ambonnese editie, die het tussen de
moeders toch niet uithouden kan en spel
letjes gaat doqn aan de voet van het
tafeltje, waarop de bordpapieren kribbe
in Bethlehem staat.
Hij bidt lang en nadrukkelijk. En hij
leest daarna heel Lukas twee en er is
Koningin van het rijk Tonga
in de Stille Zuidzee
Deze jonge Ambonnees vond dat het
maar lang duurde en dat zijn moeder
wel erg stil zat..:.
een diep verwonderd stil luisteren bij al
die mensen, die het allemaal zo heel goed
begrijpen.
Ds Supasepa hult, als hij daarna
Kerstoverdenking gaat houden, het
Kerstfeit en het Kerstfeest niet in
len van een vaag getheologiseer. Hij is
even duidelijk als oprecht, als hij,
in het Nederlands tot zijn gehoor rich
tend zegt. dat de Ambonnees. nu vr
deling geworden door een jongste Ne
derlandse wetsmaatregel, zich nergens
minder vreemdeling voelt, dan bij de
kribbe van Bethlehem. Was de Here
Jezus Christus geen vreemdeling op
deze aarde? En kwam hij niet, om
vreemdelingen, door ze te verlossen
zonde en ongerechtigheid, te maken
echte kinderen van het Koninkrijk bij
God in de hemel?
Hij hoopte maar, dat de vreemdelin
gen onder zijn gehoor, de Nederlanders,
die hij zeer dankbaar was voor hun
hulp in deze moeilijke dagen, met de
Ambonnezen hetzelfde geloof in de jong
geboren Koning der wereld zouden be
zitten. Dat is een vraag, belangrijker dan
alle conflicten met Soekarno en de R.I.
Toen zong men: „Malam koedoes,
soengi senjap", „Stille nacht, heilige
Nacht".
De Ambonnese gemeenschap van Hui
zen zorgde zelf voor geschenken cn vooi
arctatie van de kinderen. „Met Sinter
klaas hebben we zoveel van „Door de
Eeuwen Trouw" gekregen, nu willen w«
zelf wat doen", zeiden zij.
t was laat, tien uur al, toen de klein
ste Ambonnezen huilend naar bed wer
den gebracht.
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
22 Dec. v Ussat
Portia*
Galveston. AARDIJK v R'
N Orleans. AALSUM v N. Orleans 22 Dec
te R'dam. ABBEDIJK n N. Orleans 23 Dec
Scilly's. AGAMEMNON v Conaives 22 Dec
Blaok River AKKRUMDIJK 22 Dec. am v
ahrein n Muscat. ALAMAK Calcutta n
dam 23 Dec te R'dam ALIOTH Pt Algre
R'dam 23 Dec. v. Antw ALYCONE R'dam
Adelaide 23 Dec. p Kp Guardafui. ALM-
DIJK v Tampico 21 te Vera Cruz. ALM-
KBRK R'dam n Sydney 23 Dec. te Genua.
ALPHERAT v Orleans n R'dam 22 Dec. p.
end ADM DE RUYTER 23 Dec. te
i (verm 14 dg aldaar). AMSTELDIJK
ton 23 Dec te Baltimore. ADM. NEL
SON 23 Dec te R'dam. (verm. 14 dg aldaar)
AMPENAN 23 Dec v Philadelphia n Gal-
i. ANDIJK R'dam n GoUshavens 23
Dec. te Houston. ARMILLA n Haiphong 22
Dec. p Saigon AXELDUK n R'dam 22 Dec.
.ren. BARENDRECHT 23 Dec v Aru-
Kaapstad BATAVIER III 25 Dec te
Duinkerken verw. BILLITON N Orleans n
Lta 25 Dec te Kuwait verw. BONAI
RE v Georgetown 22 Dec te'A'dam. BOSCH-
FONTEIN A dam n Beira 23 Dec te Tanga.
BOSKOOP A dam n Peru 25 Dec te Ma-
verw. BORNEO A'dam'n B Papan 23
Dec v Djeddah n Djibouti. BREE HELLE
tw. 24 Dec. te Lissabon. CALTEX
DELFT 23 Dec v R'dam n Sidon. CALTEX
PERNIS n Pernls 22 Dec. p Malta CALTEX
UTRECHT n Sidon 22 Dec. p Dungeness.
CELEBES v Antw. 26 Dec. te A'd#m verw.
CERAM Calcutta n R'dam 23 Dec te Co
chin, CERONIA 23 Dec. te R'dam CONGO-
STROOM A'dam n W-Afrika 22 Dec p Fl-
sterre n Dakar. OROENENBURGH 22 Dec.
IJmuiden n Bilbao DA, RDIJK Vancou-
ir n R'dam 23 Dec t« Le Havre. DANAE
A'dam 23 Dec p Holterwu DELFT Chill
A dam 23 Dec v Antw. n R'dam. DE
RUYTER v Sundsvall 23 Dec te Hull. EN A
Gent 23 Dec te Curaeao ESSO DEN
HAAG n R'dam 22 Dec p Azoren. ESSO
ROTTERDAM n Aruba 21 Dec. p Gibraltar.
FEROICA 22 Dec v Pascallavie n R'dam
G A A STERLAND B-Alres n A'dam 22 Dec
IRieos n Las Palmas GAASTERKERK
tw 23 Dec te A'dam. GORDIAS 22
HRZERSWOUDE
Gouden echtpaar
Op 14 Januari hoopt het echtpaar
Zuydwijk-Van Rodenrijs vijftig jaar ge
trouwd te zijn. Op maatschappelijk en
R.K. kerkelijk terrein trad de heer Zuyd-
wijk in verschillende functies naar vo-
3ruid en bruidegom zijn resp. 73 en
84 jaar oud.
WOUBRUGGE
Heipaal schoot los
Bij werkzaamheden voor de nieuwe
brug over de Heimanswetering vond
Maandag een ongeluk plaats, dat goed
afliep. Toen men p?n betonnen heipaal
optakelde, brak de strop. De paal viel
en brak in verscheidene stukken. Nie
mand werd gelukkig geraakt.
Dec v Gibraltar n Beyrouth HAGNO van
Dublin 24 Dec. te R'dam. HAST I v Go
thenburg 23 Dec te Plymouth. HAST III v
R'dam 23 Dec. te Falkenbcrg HAST V v St
Malo 22 Dec. te R'dam HECTOR 24 Dec
te Thessaloniki HECUBA 24 Dec. te Antw
HEELSUM v Brownsville 22 Dec. te Mobile
HEEMSKERK 23 Dec v Hamburg n Antw
HESTIA A'dam n Barranqullla 23 Dec van
S. Juan n C Trujillo HOOGKERK 22 Dec
v Bremen n Antw. HLDRA n A'dam 23 Dec.
p Azoren ILOS v N-Yorl. 22 Dec. te Kp
Haitien rRIS v Gothenburg 22 Dec te
A'dam ITTERSUM n Baltimore 22 Dec p
Dungeness JAPARA Tj Priok n A'dam 23
Dec p Ouessant. JAVA n Djakarta 22 Dec.
p Ouessant JUPITER 23 Dec te Oran KAT
WIJK n Pernls 21 Dec. te Setubal. KIEL-
DRECHT Japan n R'dam 22 Dec v Cebu n
Singapore LAAGKERK R'dam n Madras
23 Dec. v Suez n Aden. LANGLEESCOT n
Basrah 22 Dec te Pt Said LAURENSKERK
R'dam n Perz Golf 23 Dec. v A'dam LEER-
DAM N-York n R'dam 23 Dec te R'dam.
LEKKBRKERK Calcutta n R'dam 23 Dec v
Perz. Golf n R'dam 23 Dec. p Gibraltar
LEUVEKERK R'dam n Perz. Golf 23 Dec
te Pt Said. LIMBURG n R'dam 22 Dec p
Guardaful. LINGE v Zaandam 22 Dec. te
Huelva LINDEKERK n Antw. 24 D<K van
Hamburg LOBNERKERK n Calcutta 22
Dec p Ouessant LUTTTRKERK R'dam n
Perz Golf 23 Dec. te Khorram6har. LOP-
PERSUM R'dam n Plomblno 23 Dec. p nm
Gibraltar. LUNA 22 Dec. v Alalantt naar
Messina. MAAS 23 Dec. v Adam n Levant.
MAPIA A'dam n Ind 21 Dec. te Penang.
MARKELO n Freetown 22 Dec. te Dakar
MACUBA Duinkerken n Menaelahmadi 23
Dec te Suez MARISA v Montevideo 23 Dec
te Cu-acao MARKELO A'dam n W Afri
ka 23 Dec v Dakar n Freetown. MERWEDE
Golfshavens n R'dam 24 Dec. vm te Bre
men MIDAS n A'dam 22 Dec te R'dam
MODJOKERTO R'dam n B. Papan 22 Dec
v Singapore n TJ. Priok MUIDERKERK
R'dam n O Afrika 22 Dec v Hamburg n
Teneriffe MULAN n R'dam 22 Dec. p Kal-
mar MUURENA 23 Dec nm v Sidon naar
Livorno NOORD 24 Dec te Bllllngham
OOTMARSUM v R'dam 22 Dec. te Houston.
OMALA n Miri 22 Dec. p Pt de Galle. QRAN-
JEFONTErN 23 Dec. v A'dam n Beira
OVERIJSSEL R'dam n Kobe 23 Dcc rm te
Aden. ORION 34 Dec. te Beyrouth. PERNA
16 Dec v. Tarakan n Yokohama. POSEI
DON A'dam n Georgetown 23 Dec. p Oues
sant n Barbados PR. J. W FRISO Mon
treal n R'dam 23 Dec. te Antw. PA MAU-
RITS 23 Dec. op 50 mijl Flnlsterre n Valen
cia. PR WILLEM n n Barcelona 22 Dec p
Finlsterre PR WILLEM V R'dam n Duala
23 Dec v Rouaan.n Dakar. PR W v ORAN
JE n R'dam 22 Dec. v Valencia PYGMA
LION n Curacao 20 Dec. v Paramaribo
RUYS Yokohama n Rio de Jan. 20 Dec. te
Nagoya. REMPANG v Kakaesar 20 Dec. te
B. Papan. RIOUW v Djakarta 22 Dec. te
Cheribon. ROTULA v Kiel 22 Dec. te Fre-
RIJN n Zaandam 22 Dec. p Bruns-
21 Dcc p Fer Nor n
Aires. SAMARINDA v Singapore 22 Dec
te Penang SCHIE n A'dam 22 Dec. te Izmir.
I SCHUJDIJK v N-York 22 Dec. te Djakarta.
VV^ELKOM IN AMSTERDAM!" Met deze woorden begroette ons een
oude kennis, toen wij komende van Nieuw-Zeeland in de stad
Noekoealofa op het eiland Tonga-tapoe arriveerden. „Amsterdam?"
vroegen wij, „man, dit is toch niet de hoofdstad van Nederland! Noekoea
lofa is toch de hoofdstad van het koninkrijk Tonga, dat slechts met Neder
land gemeen heeft, dat beide een koningin hebben! Of niet?" „Volkomen
juisten toch had ik gelijk, toen ik je een welkom in Amsterdam toe
riep. Want je weet natuurlijk niet, dat dè Nederlandse ontdekkingsreiziger
Abel Tasman de eerste blanke was, die op Tonga voet aan wal zette?"
„Neen", schudden wij. „Nu, zo is het, en Tasman noemde het eiland,
waar wy nu zo gezellig naast elkaar staan, Amsterdam."
„Overigens", vervolgde onze vriend,
„tref je het, want een dezer dagen
ij hier een groot feest. Dan
koningin Salote Tupoe 50 jaar oud
dat moet herdacht worden. De koningin
is een heel verstandige, bekwame
aardige vorstin. Dat zal je zelf nog wel
zien. Je gaat toch met me
„Graag", luidde on6 antwoord, „maar
vertel me dan eerst iets over dit Am
sterdamhet échte, dat ken ik wel!
Vroeger
„Uitstekend, bereid je dan voor op
een kort colleger.a die tijd komt
de feestvreugde Kijk, ik zei zojuist.dat
Tasman de eerste Europeaan was, die
hier belandde. Dat was in 1643 Zowat
130 jaar later kwam de Engelse ont
dekkingsreiziger Cook ook eens een
kijkje nemen. Hij werd zo prettig ont-
angen. dat hy de Tonga-eilanden de
Friendly Islands noemde Pas na de
Napoleontische tijd kwamen er meer
Europeanen. In 1845 werd Tonga, dat
ongeveer 100 eilanden en eilandjes om
vat. erkend als een zelfstandig konink
rijk. De Duitse verlangens naar kolo
niën in de Stille Zuidzee waren de
oorzaak, dat de Britten met de Duit-
overeenkwamen dat was in
Berlijn, in 1886 om Tonga tot neu
traal gebied te verklaren.
In 1899 kwam er een nieuwe Duits-
Britse overeenkomst tot stand, waarbij
Tonga onder Brits protectoraat werd
geplaatst Dit trad op 18 Mei 1900 in
werking, zodat de 50e verjaardag van
koningin Salote samenvalt met de 50e
verjaardag van net Britse protectoraat
/er haar rijk Een dubbel feest dus
„Honderd eilandjes, zei je?"
Ja. zo ten naaste bijdrie hoofd
groepen zijn er met onuitsprekelijke
men: Ha-apaï. Tonga-tapoe dat
Tasman's Amsterdam en dan nog
het bergachtige Va-vaoeallemaal
bevolkt door Polynesiërs, bruine men
sen. fors en vrolijk, beleefd en ijverig,
intelligentkortom, een best men
senslag net als de échte Amsterdam-
van de totale bevolking «ro
er ruim 20 000 (van de 45 000) op
Tonga-tapoe, en bovendien vind je
hier nog ruim 200 Westerlingen
De moderne tijd
,,En de godsdienst?", vroegen wij.
„Ja, de godsdienstnu, de tijden
van veelgodendom en voorouderver-
ering behoren vrijwel tot het verleden
Vrijwel alle Tonganezen zyn Christe
nen Ruim 6 000 Katholieken en de rest
behoort tot de verschillende Protes
tantse kerkgenootschappen Trouwens,
ook over gebrek aan onderwijs hebben
we in dit Zuidzee-Amsterdam niet te
klagen We hebben hier zo'n 130 lagere
en bijna 10 middelbare scholen en. het
mooiste van alles alle Tonganezen krij
gen gratis onderwijs, evenals medische
SCHERPENDRECHT v Swansea 22 Dec te
Sidon. STAD ALKMAAR v N Pt News 22
Dec. te R'dam. STAD BREDA v Narvik 21
Dec te Genua verw STAD SCHIEDAM v
Vlaardir.gen 23 Dec te Melilla. STAD
VLAARDINGEN v Narvik 34 Dec. te Vlaar-
ngen. STRAAT MALAKKA Kobe n Rio
Jan 23 Dec te Daressalaam. STRAAT
MAKASSAR Kobe n Rio de Jan 23 Dec
Pt Elisabeth. STRYPE v Hamburg
te Londonderry SUMATRA B Pa-
t'dam 23 Dec v Alexandria. TABIAN
34 Dec te Hamburg. TAMO R'dam n B
23 Dec. p Ouessant TARAKAN n N-
22 Dec te Suez. TELAMON v Pt Ca-
bello 21 Dec te Maracalbo. THEMISTO 23
v Baltimore n VUsslngen. THESEUS 24
te Algiers TEUCER v Lake Charles
22 Dec. te N-York TIBA v R'dam 25 Dec.
B. Aires TIBBRIUS v N.Orleans 20 Dec.
La Guaira. TIBIA n Curacao 22 Dec. p
oren. TJIMENTENG n Sydney 21 Dec p
Amsterdam eiL TOSART N-York n Calcutta
24 Dec. te Beyrouth UTRECHT Packust n
- 23 Dec. v Colombo VREDE 24 Dec
?uzen n R'dam. WIELDRECHT v Pt
n Cristobal 23 Dec te Pt. Llmon.
WINSUM R'dam n Sfax 23 Dec. p nm Gl-
ltar WOEN5DRECHT n Cartagena 21
p. Crooked Island USSEL n A'dam 22
p Auessant. ZAAN v A'dam 22 Dec.
te Setubal. ZEELAND KRL R'dam n Ma-
34 Dec te Belawan verw ZONNE-
W7JK n Nederl 21 Dec p Miami
PASSAGIERSSCHEPEN.
VEENDAM v N-York 23 Dec. nm te Rot-
irdam. WATERMAN v Sydney 34 Dec te
ollandia. W RUYS Djakarta n R'dam. 23
Dec. N v Sabang.
SLEEPVAART.
MAAS met sj. „Sosarego" met machine-
•fect uit zee n R'dam. NOORD met bag-
ïrmolen 22 op 9 46 Z. en 136.12 O Poolzee
I te Sydney. EBRO met watertanker en
sleepboot 22 op 36 31 N en 324 W. HUMBER
22 op 46.16 N en 8 42 W OCEAAN 23 uit zee
Tilbury. SCHELDE 23 v Vlissingen n
van Holland. ZWARTE ZEE 23 te Li
verpool losse bbooot n Ferrol.
Nagekomen scheepvaaitberichten
ALPHERAT v N. Orleans 23 Dec. te Rot-
•rdam AMSTBLSTAD v Houston 20 Dec.
N-York. ANTONIA.v Penang 19 Dec te
Pt Swettenham ARUNDO 22 Dcc v R'dam
N. Orleans. BLIJDENDIJK v N-York 24
:c. te R'dam BREDA A'dam n Chill 24 te
n Antonla CORYDA n Curacao n Savan
nah. EEMDLJTC v Mobile 23 Dec te R'dam
EXPORT v Londen 21 Dec. te R'dam FE
ROICA v A'dam 22 Dec te R'dam. FRIES-
LAND v Sunderland 23 Dec. te R'dam GA-
DILA v Singapore 23 Dec. te Kaapstad HES-
24 Dec te C. Trujillo n Bairanqullla.
GERSFONTEIN Beira n A'dam 26 Dec
Southampton. JO v Ostende 21 Dec. te
lam KAR SIK v Papajoto n Ampenan
LARENBHRG 22 Dec. v R'dam n Bagr.oll
MARNE v Hamburg 22 Dec. te R'dam
MAASLAND B. Aires n A'dam 23 Dec v B
Aires n Ilheos MAETSUYKER 23 Dec te
Singapore METULA n New Castle 20 Dec
Bukom MIRZA n Menael al ahmadi
22 Dec. p Guardaful. NIJENBURGH vsn
Stockholm 21 Dee. te R'dam PR FRED
HENDRIK 22 Dec. v R'dam n Valencia.
n Curacao 22 Dec. p Trinidad
SAMBRE v Parijs 21 Dec. te R'dam. STAN-
VAC DJIRAK 21 Dec. v Singapore n Pa-
lembang. TTBERIUS 22 Dec. v La Gualra n
Pt Cabello TJIKAMPEK v Singapore 20
Yokohama TJTTJAI.FTNOKA n Dia-
Makassar TRITON 21 Dec
Guaira VAN RIEBEECK 21
ta n Semarang. WINTERS
WIJK 22 Dec. v R'dam n Pt Marghera.
en tandheelkundige verzorging
„Stop eens even. vriend, je zei toch
„Ja, inderdaad. Onderwijs en medische
behandeling worden in Salote's rijk
gratis verstrektprobeer jij dat eens
in Nederlands Amsterdam te krijgen!
Maar Tonga is ook een financieel para
dijsje- De staatsinkomsten overtreffen
de uitgaven met een slordige duit! Als
we het zo ver ook in Europa eens kon
den brengen!"
„Dat zal nog wel even duren" merkten
wij op en keken blijkbaar wat somber
tenminste onze vriend zei: „Man. denk
niet aan je vaderlandse belastingpapie-
renhier is alles zon en gezondheid-
Warm, maar niet te warm. maar mala-
volop te eten en veel tevreden ge
zichten kijk eens naar die prachtige
bananen daar! Die voeren we veel uit.
evenals coprabroodvruchten zijn nu
minder in trek dan vroegerEen
best land hier!"
„Democratisch?", informeerden wij
Ja, een heel eind wel- Natuurlijk
kan je Tonga niet met Nederland ver
gelijken Vroeger had bijna ieder eiland
je zijn eigen opperhoofd en kwam ook
de slavernij wel voor. Nu nog zijn er
edelen en burgers De edelen stammen
uit de vroegere opperhoofdengeslach
ten. Onder elkaar kiezen zij 7 leden van
de wetgevende vergadering, de bur
gers kiezen er eveneens 7 en dan hebben
dat college nog de 7 ministers van
de Kroon zitting De leiding berust btj
;en tot geen der partijen behorende
oorzitter
De vorstin heet Salote Tupoe. dat
vist je al Een Britse ambtenaar staat j
haar terzijde, terwij] de Britse Com-
voor de Westelijke Pacific
veel belangstelling voor de
gang van zaken op Tonga heeft.
En de rechtspraak?"
Kleinere misdrijven worden, ook als
;n Europeaan de dader is. door een
Tonganese rechtbank berecht, misda-
van zwaarder kaliber komen voor
door de Britten samengesteld col
legeMaar de koningin ja. dat
ook. zij kwam in 1918 op de
troon toen haar vader George II, ge
storven was nu. de koningin heeft
niet te klagen over de misdad.gheid bij
haar volkde vrouwen zijn hier
hoog In aanzien!'
„En verder", informeerden wij.
„En verder? Wacht maar tot over
morgen dan is het fe^st dan kan ie
zelf je ogen en oren df kosi geven
voor vandaag Is het genoeg Alleen
een koele dronk en een pittig Nederlands
gesprek kan ik nog verdragen
Nu, de drank was koel en het gesprek
as pittig
Na het banket werden er gedurende
enige uren demonstraties gegeven van
de „laka-laka" en andere Tonganese
dansen Minstens 7000 toeschouwers
volgden opgetogen dit dansfeest Voor
al 300 meisjes van het Queen Salote Me
thodist Ladies' College muntten uit. Na
de dansen kwam een parade en een op
tocht van schoolkinderen de paleis
wacht en oud-gedienden uit de tweeae
wereldoorlog Een indrukwekkend ge
heel, dat getuigde van kracht en zin
voor gemeenschap De politiedetacne-
menten maakten een even goede indruk
en onze vriend vertelde dat vele Ton
ganezen in heldhaftige strijd slaags wa
ren geweest met de Japanners op de
Salomonseilanden. Kranige soldaten!
Ten atscheid
„Nu, hoe vind je nu dit Zuidzee-
Amsterdam?"
.Ja", antwoordden wij, .Amsterdam
heeft zijn Zuiderzeegehad, dit Ton
ganese Amsterdam heeft zijn Zuidzee
nog...
„Probeer niet geestig te zijn. zeg
ronduit, dat het hier goed is!"
„Inderdaad, het i s hier goed en heer
lijk". beaamden wij toen zonder omwe
gen of pogingen tot woordspelingen.
MAKKT- E.N V IS S LKIJ BERICHTEN.
VLAARDINGEN. 27 Dec. Vlsserijber
haring: VL 65 —367 kisten verse h aring
f 3990; VL 115—50 kisten verse haring
f 575; MA 5—35 kisten verse haring i 525.
De prijzen varieerden van f 11.30—16.50 per
kist. Het is de bedoeling dat de stoomloggers
VL 29, schipper D var. Haren en VL 190
schipper W Schaar, belden van de Dogger-
maatschappij. morgen opnieuw ter haring
visserij in het Kanaal vertrekken.
SCHEVENINGEN. 27 Dec. Visserij be
nch ten Voorzover bekend zullen nog naar
het Kanaal vertrekken uit Scheveningende
loggers SCH 6: SCH 325; SCH 9; en de VL
30. De SCH 9 en de VI 30 zullen de harlng-
trawlvisserij gaan uitoefenen Of nog meer
SCHEVENINGEN. 27 Dec. Bes loggers ver
se haring Sch 230 met l 1680. Bes. kotter
verst vis IJm 216 met 11470.
DMUIDEN, 37 Dec. 2 trawlers 48.300. Dm
54—11.700, 20—17.400. loggers Ro 3—790, 1-»
1030, IJm 130—4100, Kw 18—3250, 161—2220.
22—3820, 194—2600, 101—31600. 24—3700 28—
3970, 9—2030, kotters IJm 210—3260. 214—
1530. 52—1500, 276—1570, Kw 133—2700. 10—
GOUDA. 37 Dcc. Kaasmarkt. Aanvoer 80
artijen. le kwal. 2 30—2 32, 2e kwal. 225—
29. extra tot 235. Handel goed.
DE SCHADE DIE DE BRUINE RAT VEROORZAAKT
Feestdag
Vroeg in de ochtend reeds trok de
bevolking van Tonga op naar het ko
ninklijk paleis Mannen vrouwen en
kinderen brachten geschenken van al
lerlei soort Spijzen drank vooral
„kava". de „Drank der Betere Standen"
in Tonga en weefsels werden aan
gedragen Het was alleraardigst om te
zien. hoe zo'n stoere, bruine Tonganees
op een houten blad een geroosterd
spee^varkentje als cadeau voor zijn
vorstin meebracht En hij was niet de
enige, die met zo'n ..varkenspresentje"
n paleize toog Anderen weer bréch-
n vis. gevogelte, vruchten, groenten
kreeften mee
Al deze heerlijkheden werden gede
poneerd in de tuinen van het paleis en
daar geteld door de matapoelen of pa
leisambtenaren, Het was in letterlijke
zin des woords een hoorn des over-
vloeds, die de Tonganezen voor hun
vorstin kwamen uitschudden!
Wij dwaalden rond in de omgeving
van het paleis De koninklijke wacht en
het officiële muziekcorps hielden daar
parade. Sterke, gezonde, levenslustige
mannen. Een kanonschot klonk In het
park werd de vlag aan de mast gehe
sen. Op hetzelfde ogenblik verrees de
koninklijke standaard boven het palels.
Die ochtend werden overal waar
maar kerken zijn in Tonga dankdien
sten gehouden en gebeden gesproken
voor de jarige vorstin De ministers ble
ven niet achter bij het volk en begaven
zich plechtig naar het paleis, om Hare
Majesteit hun gelukwensen aan te bie
den De Britse Hoge Commissaris voor
de Westelijke Pacific en de Gouverneur
der naburige Fidji-eilanden ontbraken
evenmin op het appèL
Prachtige geschenken nam de koningin
waardig in ontvangst: een zilveren pre
senteerblad van de Hoge Commissaris;
een étui met schrijfbenodigdheden, ver
vaardigd uit schildpad en ingelegd met
met gouden initialen, namens regering
en volk der Fldjl-ellanden; een cassette
met tafelzilver namens het Tonganese
ambtenarencorps aangeboden door Prins
Toengi, die een welsprekende felicitatie-
rede hield.
.,En nu gaan we naar dè Saionekerk!",
zei onze vriend.
..Naar de wat voor kerk?"
„Man, je kent nog geen Tonganees
Saione is Zion- En je zult de dienst
daar stellig indrukwekkend en Interes
sant vinden
Inderdaad, ernst, dankbaarheid en
levenevreugde drukten hun stempel op
die godsdienstige bijeenkomst in het
zon-doorgloeide Noekoealofa.
Na de kerk
Later was er een ..ontvangst door
het volk in een der parken Opnieuw
blijde, tevreden gezichten. De koningin
hield een toespraak, die zeer in de
smaak leek te vallen Ook de Hoge
Commissaris sprak een korte rede uit
en wees op de gelijktijdigheid van ko
ningin Salote's 50e verjaardag en die
van het Brits-Tonganese vriendschaps
verdrag.
Tijdens de grote .feestmaaltijd was
de koningin geflankeerd door twee
hooggeplaatste Engelsen. De aanwezigen
lieten zich de spijzen en dranken voor
treffelijk smaken, en de Tonganese
meisjes, die aan de 150 m lange tafels
bedienden, kwamen handen.te kortom
de speen varkentjes, kreeften, gebakken
vissen, zomede Tonganese zoetigheden
aan te reiken.
Van 14 tol December zal Nederland,
worden opgewekt slag te leveren tegen
het welhaast onzichtbare leger van 10
millioen ratten die ons land herbergt.
De schade, die door deze dieren wordt
veroorzaakt beloopt in de tientallen mil-
lioenen guldens. In Wesl-Freisland is
men ertoe overgegaan de rattenbestrij
ding collectief aan te pakken. Hel ge
volg is, dat hier de „rattenstand" met
80 pet. is terug gevallen.
Bij een geslaagde landelijke actie wor
den naar schatting 5 millioen ratten on
schadelijk gemaakt. Indien men echter
daarb0 bedenkt, dat 1 rattenpaar tot
250 jongen per jaar kan produceren, dan
blijkt hoe groot het belang is van een
duurzame rattenbestrijding. De meeste
grote steden en landbouwcentra in ons
land hebben hiervoor speciale diensten
ingesteld.
t "VI STER DAM
DECEMBER
OBLIGATIES
38'.Her
3% fö!4- Sr,
ings C 3 8B,V
i2~ö« ..3 87,6.. 86} J
I 1000 70?. 70 I J
ia 37 A 86}jl 86}£
r' 20i 200 ei Mu
Klinxei UoueL... 34% M'i
Kondoi A216}
Kon Nea Edelm. 7l».i
i Ga* Ml).... 75* 78*
Am l'eleph17*U 171
Cilie* Serv C..._ U4V« 116
Radio Corp244Ü 344fc
BorsoumMu11448 115'V
Cur Handel My.. 2401, i
iljgemeuer._„_
H GUntieL9?t 97|
Houtn W Pont... 122
Interna uo149% 140»
Ltnae TeveaI27i«,t :e7-
Mol Hand Venn.. 78t 7714
I Spool 37 3% 36L 36
U C-. 234 234
tig Exp. Ml) »1 90<l
ïem Eigendom.. U0>« 108'4
RichfüU
Shell Union 734. 73'i
Uoatzee250
Sedep Cult My... 62)
Telega Patengan. 36»
Michieu Arnold.. 51%
Modajae Cult My 27%»
157H
145% 146*i
186*« 186*4
Cult Ina bank
Nat Handeisoank
N Hand Mij CvA
INDUSTRIE
Alg Kunsiz Unie
Bergh en Jurgens
Berkels Patent
Calvé-Delft CvA
Centr Suiker Ml)
Fokker N Vliegt
v Gelder Zonen
Hoogovens
Lever B CvA
Ned Ford
Ned KaoelfBbr.
Philip* Gem Bez
Philips Gem B Pi
Wilton Feyenoord
BUIiton 2e rubriek
PETROLEUM
üordtsche Petr
Kon Petroleum
K. Petr onder A
Moeara Enlm
RUBBER
Amst. Rubber 93^ 92*4-3 93
Bandar Rubber 93V4* 93'
160%
228%
H
157%
146%
185%
379*
210%
166%t
126%
260%
285%
285%
üeii-bai Rubbei
K-endeng- Lemboe
Vlajanh- Landen
O-Java Rubber
Oostkust
SerbadjadJ
SCHEEPVAART
HolL-Amer Ujn
lava-China Paketv
K.o_ Ned St N B
Kon Paketvasrt.
Kon Rott Lloyd
Ned Sch Unie
Van Ommeren
St Mij Nederland
SUIKER
Hand V Adam. 99 99
lavasche Cultuur 45 45 46
N.-l Suiker Unie 87% 88
Ver Vorst Cult.. 20%* 20% 20
TABAK
Deil-Batavla 101% 101 ïoo*
□ell-MO Cert 72% 72 71'
Senembah-MIJ 70 69 683
138 139%-%-40
179% 180 180
150 152%
