Jlieuwc fciitsrl) e(fiöurant
Britten moeten rekening houden met
tal van nieuwe versoberingen
Situatie in Suezzone wordt nog
steeds gevaarlijker
Para's doorstonden atoom
proef in Nevada-woestijn
Wist IJ
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie. Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ5.15 per kwartaal;
ƒ1.72 per maand; ƒ0.40 per week.
Twee en dertigste Jaargang No 92W
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTELUK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.5tantüasticfi Is gfjebltoen
myn fitrt In tcgfjenspott"
Een kleurrijke
stoet door de stad
Na het voorbeeld van Churchill
De „nalatenschap" van Labour maakt
drastische bezuinigingen noodzakelijk
CHURCHILL heelt het Engelse volk voorbereid op nieuwe versoberin
gen, als het Lagerhuis de volgende week bijeenkomt. Hij en zijn
ministers gaven reeds het voorbeeld door een deel van hun salaris te
laten vallen. De aangekondigde maatregelen zijn noodzakelijk, om de
steeds slechter wordende financiële toestand te verbeteren. De eerste
aanval zal gericht zijn op de ministeries, waar alle verspilling zal wor
den tegengegaan. Vandaag nog komt het kabinet bijeen, om de laatste
hand te leggen aan de troonrede. Koning George zal die zelf niet kunnen
uitspreken, omdat hij nog herstellende is van de ondergane longoperatie.
De troonrede zal namens hem worden voorgelezen.
de beveiliging van de aanvoerwegen van
het Britse Rijk. De besprekingen zullen
geen geval vóór de algemene verkie
zingen in India gehouden worden en die
vinden in Januari plaats. De datum der
Gemenebestconferentie staat dus nog
niet vast.
Ook Engeland atoombom
Churchill heeft voorts bevel gegeven
het tempo van het Britse atoomenergie
programma dermate te verhogen, dat
over ongeveer een half jaar een proef-
bom tot ontploffing kan worden ge
bracht. Dit wordt dus in het voorjaar
van 1952. De proefexplosie zal vermoe
delijk in Astralië of m de Ver. Staten
plaats vinden. ChurchiU is van mening,
dat het prestige van Groot-Brittannië
zal stijgen, wanneer het land de atoom
bom bezit.
Hij heeft daartoe Lord Cherwell, zijn
wetenschappelijke raadsman uit de oor
logsjaren, aangewezen om de leiding van
het programma voor atoom-onderzoek
en atoomproductie over te nemen. Deze
belangrijke man. de 65-jarige Lord
Cherwell. gaat resideren op Downing-
street, vlak naast Churchill. Cherwell
was reeds vanaf 1945 hoofd van de af
deling „nieuwe wapens". (Dinsdag heeft
Truman een wet getekend, waardoor de
Ver. Staten bepaalde atoomgeheimen
kunnen, delen met beviende landen).
De economische politiek zal in de
troonrede een zeer voorname plaats
nemen. Butler, de nieuwe minister
Financiën, heeft aan het kabinet rapport
uitgebracht over de economische toe'
stand, de „erfenis" zijnde van zijn La-
bourvoorganger GaitskelL Het tekort op
de Britse betalingsbalans bedraagt circa
600 millioen pond sterling per jaar en
dit geeft dus reden tot grote bezorgd
heid.
Zoals in een deel onzer edities giste
ren nog werd vermeld, heeft Churchill
Davies Eccles, een der meest uitgesprO'
ken leiders van de progressieve vleugel
der Conservatieve partij, tot minister
van Openbare Werken benoemd,
ten nu nog 40 leden benoemd
den. Voorts verneemt Reuter dat Chur
chill begin volgend jaar een conferentie
bijeen zal roepen van de premiers der
Gemenebestlanden.
Dit appèl betreft de Westelijke defen
sieplannen voor het Midden-Oosten
De conservatieve Schot William.
Shepherd Morrison is benoemd tot
voorzitter van het Lagerhuis. Sinds
1929 is Morrison lid van het parle
ment. Enkele malen heeft hij ook
deel uitgemaakt van de Engelse
regering.
Weer 3.000 ton boter
naar Engeland
Engeland zal een extra-hoeveelheid van
drie millioen kilo Nederlandse koelhuis-
boter afnemen. Reeds eerder werd een
contract voor een zelfde partij afgesloten.
Deze overeenkomst is echter nog slechts
gedeeltelijk uitgevoerd. Wel is dit jaar al
uitvoering gegeven aan twee contracten
voor de levering van in totaal 12 millioen
j kilo verse boter. Deze extra-ove:
komst van 3.000 ton betekent voo
schatkist een meevaller, daar de partij
reeds was bestemd om tegen verlaagde
prijs in de Nederlandse winkels te
den gebracht.
Russen bouwen:
Een krachtzender in Oost-
Berlijn
Om „Rias" uit de lucht te blazen
In de Russische sector van Berlijn
I wordt momenteel een nieuwe radiozen
der van 300 kilowatt gebouwd, die be-
I doeld is om de Amerikaanse zender
I „Rias-Berlin" uit de lucht te verdringen.
De zender, die 21 December, de verjaar
dag van Stalin, gereed moet zijn, is drie-
maal sterker dan de Amerikaanse zen-
1 der. Met uitzondering van Radio-Moskou
j zal het de sterkste radiozender van
I Europa zijn.
Weer zes Harpoons op
Schiphol
Vanmiddag is op het vliegveld Valken
burg de tweede groep van zes Harpoons
1 in ons land aangekomen. In totaal krijgt
Nederland 18 van deze vliegtuigen van
Amerika. De eerste groep van zes werd
op 7 September jl. afgeleverd.
Mr G. L. P. Warburg uit Groningen
Kamerlid (P.v.d.A.)
I De heer J. Roorda te Ter Apel, die be-
I noemd verklaard was tot lid der Tweede
i Kamer in de vacature-Tuin (P.v.d.A.).
heeft die benoeming niet aanvaard. In
zijn plaats is nu benoemd verklaard mr
I G. L. P. Warburg, advocaat en procureur
te Groningen.
Minister Joekes morgen
weer aan 't werk
Minister Joekes die, zoals men weet,
i enige tijd geleden in het Rode Kruis-
1 ziekenhuis te Den Haag een operatie
onderging, hoopt morgen zijn ambts
bezigheden te hervatten.
Bij grensoverschrijding:
Auto-radio geeft soms
moeilijkheden
Kamerleden vragen afdoende
oplossing
Veel Nederlandse automobilisten heb
ben hun radio niet op het nationaliteits-
bewijs van hun wagen staan. Bij het pas
seren van de Nederlandse grens kan het
daarom gebeuren dat het radio-apparaat
wordt uitgebroken of dat een borgstel
lingssom moet worden gestort. Hiervoor
heeft men echter niet altijd voldoende
geld bij zich en op deze manier ontstaan
oponthoud en ergernis.
In het voorlopig verslag van de Twee
de Kamer over de begroting 1952 van Fi
nanciën wordt nu de vraag gesteld of
hier niet een eenvoudiger werkwijze kan
worden toegepast, b.v. door een aanteke
ning op de pas te maken.
„Bakkersverdiiet" niet
meer nodig?
De Haarlemmer Willem Stuvé heeft
octrooi aangevraagd op een primeer
machine waarmee hij een eind denkt te
kunnen maken aan het bestaan
„bakkersverdriet". Met bakkersverdriet
bedoelt men het brood dat teveel wordt
gebakken en oud wordt zodat het niet
meer verkocht kan worden. Met de pri
meermachine kan men brood weer „vers"
maken. Het oude brood gaat over een
lopende band door een zeer hete oven
waarvan de temperatuur kan worden ge-
regpld. Daarna wordt het in de primeer
machine door oververhitte, met natuur
boter vermengde stoom in een 'betere
staat gebracht, zodat het niet meer
vers brood is te onderscheiden.
komt in Rotterdam
het economisch studentenparlement in
tweede zitting bijeen. Het wetsontwerp
Toezicht Credietwezen komt aan
Coca Cola koelde gemoederen niet al
Vergelijk slechts mogelijk als Britten spoedig
de Egyptische bodem verlaten
T^GYPTE BEKLAAGT ZICH, dat de Britten de aflevering van petroleum
k-J uit Suez gestaakt hebben. Door de tekorten zullen er ernstige wan
ordelijkheden ontstaan, want er is nog slechts voor enkele dagen olie. Deze
toestand is zeer gevaarlijk, aldus de Egyptische min. van Binnenl. Zaken,
Fouad Serag El Din Pasja. De Britten hebben het mis, zo betoogde hij, als
zij denken, dat Egypte zal wijken voor pressie. Wil men tot een vergelijk
komen, dan zullen de Britse troepen met spoed de Egyptische bodem
moeten verlaten. Volgens een Engelse woordvoerder zal een derde van
alle gezinnen der militairen in de Kanaalzone naar het moederland terug
gaan en de blijvende gezinnen zullen worden samengebracht in zeven
„beschermde gebieden". Deze veiligheidsmaatregelen zijn noodzakelijk.
In een communiqué der Britse marine 1 politie een tierende menigte geholpen by
in het Suez Kanaal wordt vastgesteld, het omverwerpen van twee Britse le-
dat de eenheden nu zodanig zijn ge- gerauto's, geladen met kostelijke flesjes
stationneerd, dat het hoofd kan worden Coca Cola. De menigte deed zich aan de
geboden aan arbeidsmoeiiijkheden in het drank tegoed, maar de verhitte gemoe-
Kanaal. Egypte is bevreesd, dat door het
afsnijden van de olietoevoer het be-
vloeiings- en afwateringsstelsel, alsmede
de electriciteitsvoorziening bedreigd
wordt. Bovenal zullen de bakkerijen be
nadeeld worden. Als de bakkerijen niet
voldoende brood meer kunnen bakken,
zal de revolutie uitbreken.
Voorts jeremieert Egypte over de uit
zetting van „lastige" Egyptenaren uit
de Suez Kanaalzone. Intussen duurt de
terreur en de intimidatie voort. Een
Egyptenaar, die voor de Bi-itten werkte,
werd met gebroken benen en verbrijzel
de schedel langs de weg gevonden.
Ismalia heeft, volgens Reuter, Egyptische
Tweede Kamer:
Meer emigratie binnen
Europa gewenst
Algemeen is men in de Tweede Kamer
in oordeel dat de regering speciale aan
dacht behoort te schenken aan de emi
gratie binnen Europa. Dit is vooral ge
wenst met het oog op de versterking van
de economische positie van West-Europa,
aldus het voorlopig verslag van de
Tweede Kamer over de begroting 1952
m Sociale Zaken.
In het bijzonder wordt de aandacht
m minister Joekes gevraagd voor emi
gratie naar Ierland en de bevordering
emigratiemogelijkheden voor in
tellectuelen.
Rapport van Schacht over Indo
nesië wordt openbaar
De Indonesische ministerraad heeft
besloten, het rapport van dr Hjalmar
Schacht over de economische en finan
ciële positie van Indonesië te publiceren.
Indonesisch minister te Rome
De Indonesische minister van Buiten
landse Zaken, mr Soebardjo, is voor
officieel bezoek te Rome aangeko
en zal een onderhoud hebben met
de Italiaanse premier tevens minister
van Buitenlandse Zaken.
De beruchte bende-leider Dorim
Alias Suria is door eenheden van het
leger, na een spannende klopjacht, ge
dood. Aldus meldt Aneta uit Bandoeng.
deren waren blijkbaar nog niet voldoen
de afgekoeld, want de lege flesjes wer
den naar passerende Europeanen ge-
Egypte schijnt Roemenië gepolst te
hebben over de mogelijkheid, Roemeen
se olie te leveren aan Egypte via
Alexandrië. Gisteren hebben 5000 stu
denten gedemonstreerd voor het hoofd
kwartier van de plv. Britse opperbevel
hebber te Lahore, in Pakistan. Het pro
test gold de Britse actie in Egypte.
Honderdjarige gehuldigd
Gisteren heeft de weduwe Wesselink
te Silvolde; beter bekend als Opoe Tuen-
ter, haar honderdste verjaardag gevierd.
De gehele dag was het een komen en
van vele belangstellenden o.a. van
burgemeester en wethouders van de ge
meente Wisch. De verjaardag werd in
speciale dienst in de Hervormde kerk
herdacht. De gemeenteraad bood de ja
rige haar portret aan.
Eisenhower en Bidault
naar Amerika
Acheson in Parijs gearriveerd
Afstanden bestaan niet meer. Nota's
worden er, naar verhouding, minder ge
wisseld, want als de ministers elkaar be
langrijke dingen te zeggen hebben, vlie
gen zij over en weer. Zo is Georges Bi
dault, plv. premier en minister van De
fensie van Frankrijk, naar Washington
gevlogen, waar hij contact zoekt met de
Amerik. min. van Defensie, Robert
Generaal Eisenhower vertrekt van
avond nog uit Parijs naar Washington,
voor besprekingen met Truman en an
dere Amerikaanse regeringsleiders.
Waarschijnlijk zal Eisenhower bü de
President rapport uitbrengen ovei
vorderingen der Europese defensie. Het
weekeinde brengt hy door in Fort Knox
(Kentucky).
Inmiddels is Dean Acheson te Parijs
gearriveerd ter bijwoning van de
komende Algemene Vergadering der V.N.
Uiteraard zal er ook gelegenheid zyn
voor diverse politieke „onder onsjes'
o.a. met de Franse minister Schuman
over Marokko.
Voor het eerst in de geschiedenis: v ««gfe,
Geen verdere proefnemingen van dit soort
VOOR HET EERST in de militaire geschiedenis is een proef met een
atoomontploffing genomen, waarbij grondtroepen betrokken waren.
Dit gebeurde gisteren in de woestijn bij Las Vegas (Nevada, V.S.). Ruim
duizend Amerikaanse parachutisten, speciaal hiervoor opgeleid, lagen met
het gezicht tegen de aarde gedrukt in loopgraven, mangaten en andere
gevechtsstellingen. Toen allen reeds lange tijd paraat hadden gelegen,
wierp op 10 km afstand een B-29 bommenwerper een atoombom af, die
op 700 meter hoogte explodeerde.
De ontploffing was te Las Vegas zicht
baar als een lichtstraal. Hieruit leidt meh
af, dat het niet een zgn. „babybom"
als bij de eerste proef. Bij de oefening
zijn geen verliezen geleden, aldus is
cieel meegedeeld. De troepen, die
speciaal verbindingssysteem Ladden
HflHmsl
Dit is de geweldige semaphoon van het IJmuidense havenbedrijf, die gisteren
in gebruik werd gesteld door Z.K.H. Prins Bemhard. Door middel van de
radarinstallatie kunnen de schepen thans veilig door de minst binnen de
havenhoofden geloodst worden.
gelegd, waren ingeschakeld o
gaan of atoomwapens met goed gevolg
gebruikt kunnen worden ter onder
steuning van de grondstrijdkrachten
om te bewijzen, dat infanterie een atoc
aanval kan doorstaan.
Een woordvoerder van het Amerikaan,
se leger heeft verklaard, dat dit de enige
proef is, waarby troepen zullen
werken. Deze mededeling heeft geleid
tot de conclusie, dat men voldaan is
de proefneming.
De kracht van de ontploffing deed
mensen in Noord-Hollywood. 360 km t
de plaats van proefneming, de politie
het seismografisch Instituut opbellen.
een aardbeving te rapporterenIn Las
Vegas, dat op 120 km van het proefterrein
ligt, brak een aantal winkelruiten.
Arabische Liga ver
gadert in Parijs
De „politieke commissie" van de Ara
bische Liga zal in Parijs vergaderen,
bespreking van de voorstellen van Enge
land, Amerika. Frankrijk en Turkije in
zake het defensiecommando voor het
Midden Oosten.
W alvis-cotelet voor de
Oostenrijkers
De Oostenrijkers hebben te kampen
met een tekort aan vlees. Varkensvlees
en kalfscarbonade zal voortaan slechts
op Zaterdagen mogen worden verkocht.
Volgens Reuter zal er nu walvisvlees
worden ingevoerd.
Westduitse staalpillen voor
Eva Peron
Met het lijntoestel van de KLM heeft
een Westduitse chemische fabriek hon
derd ampullen met een staalpreparaat
Eva Peron die aan bloedarmoede
lijdt, naar Buenos Aires gezonden.
Olie-hymne 1
Het Perzische Conservatorium
Muziek heeft volgens Ass. Press bekend
gemaakt, dat een „petroleum-hymne'
gecomponeerd, waarin de nationalisatie
wordt verheerlykt. Het lied zal by de
thuiskomst van premier Mossadeq
Amerika óver de radio worden uitge
zonden.
Botsing te Wassenaar
Dronken bestuurder
nam pillen in
Ademzuiverend middel kon
echter niet helpen
De Amsterdamse politie heeft gister
avond een automobilist aangehouden die
onder de invloed van sterke drank in
Wassenaar een aanrijding had veroor
zaakt en daarna was doorgereden. De po
litie in Sassenheim had de man reeds ge-
gnaleerd toen de wagen zich slingerend
ver de weg bewoog. Zij waarschuwde
de Amsterdamse politie en deze hield de
bestuurder aan omdat hij op de linker
kant van de weg reed.
De man werd naar het bureau over
gebracht. Aanvankelijk wist men echter
niet of er van dronkenschap sprake was,
omdat er geen dranklucht viel te bespeu-
Reeds meende de agenten de auto
mobilist weer in vrijheid te moeten stel
len, toen zij bemerkten dat hij een tablet-
lam. Bij onderzoek bleek dit chloro-
te zijn. een stof die de adem zuivert.
Op hetzelfde ogenblik kwam per telex
het verzoek binnen een onbekende auto
mobilist aan te houden, die waarschijn-
onder de invloed van sterke drank in
Wassenaar een ongeluk had veroorzaakt.
De dronken man had aan de Rijks
straatweg te Wassenaar een geparkeerde
auto geraakt, toen de politie hem bevel
gaf te stoppen en hy toch doorreed. De
politie was op de wegpiraat attent ge
maakt door de bestuurder van de gepar
keerde auto, die eerst achter de wagen
de dronken man had gereden. De ge
parkeerde wagen werd licht beschadigd.
Franse vrees bewaarheid
Marokkaanse nationalisten zijn
tot actie overgegaan
Het kwam tot botsingen te Casablanca, waar
doden en gewonden vielen
T~*E VREES van Frankrijk, dat ook in Marokko en Tunis de onrust zal
U toenemen, onder invloed van de gebeurtenissen in Perzië en Egypte,
wordt bewaarheid. Het gistte in de Arabische wijk van Casablanca, nadat
tengevolge van botsingen met de politie een aantal Marokkanen, onder
wie een kind, om het leven waren gekomen. De moeilijkheden begonnen,
toen degenen, die voor de gemeenteraadsverkiezingen hun stem wilden
uitbrengen, hierin gehinderd werden door intimiderende nationalisten.
De politie, die door Arabieren met evenals de Engelsen uit de „koloniale
stenen bekogeld werd, had een aantal
gewonden te betreuren. Het stern-bureau
de voorstad Derf Ghalef werd door
i menigte van naar schatting duizend
n aangevallen. In verband met de
ongeregeldheden, aldus Ass. Press, wer
den de troepen geconsigneerd- Een mili
taire vrachtauto met soldaten werd door
een menigte demonstranten vernield.
Bij Reuter wordt nog gemeld, dat ten
gevolge van de intimidatiecampagne
slechts 1200 van de 12.000 kiesgerechtig
den opkwamen. De botsingen duren nog
voort. Gisteravond begaf de sultan
Marokko zich naar Casablanca, waa
een dringende conferentie had met de
plaatselijke pasja.
In het licht dezer gebeurtenissen,
wordt de Franse angst begrijpelijk, om
DAT 15 Engelsen, o.w. 12 journalisten,
gisteren Hilversum, Bussum, Lopik en
Eindhoven bezochten om op uitnodiging
in Philips de Ned. televisie te bekijken.
DAT de plaats van de in een andere
functie benoemde Jhr. mr K. F. L. K.
Vredenburch in de politieke commis-
van de V.N. wordt bezet door mr J.
A. H. Luns, ambassaderaad te New
York.
DAT de eierprijs in Barneveld opnieuw
steeg tot 19.75 5 20.25 de honderd,
tegen 19.25 vorige week.
DAT de ex-ambtenaar van de Zieken
fondsraad, de 32-j. J. G. S. uit A'dam
wegens verduistering van f33.000 uit de
as van die raad, tot 3 j. is veroordeeld.
DAT de Koningin een telegram van
deelneming heeft gezonden met het over
lijden van de Helderse mensenredder
Janus Kuiper, wiens stoffelyk overschot
gisteren in Huisduinen ter aarde is be
steld, waar ook vele van zyn vroegere
makkers rusten.
DAT de twee dagelijkse treinen A'dam-
R'dam via Breukelen/Harmelen m.i.v. de
romerdienstregeling 1952 gaan rijden op
voor beursbezoekers geschikte tyden.
U..DAT H' G- J- Schelling, architect DAT de Leeuwarder rechtbank gisteren
by de N.S. en bouwer van o.m. de sta- in de civiele zaak tussen P. de Boer te
tions A dam-Amstel, Bussum, Enschede, Drachten enerzijds en de Staat der Ne-
Hengelo en het nieuwe station te Leiden, derlanden en de off. v. J. in Leeuwarden,
met pensioen is gegaan. j mr dr F Hollander, anderzijds, een laatste
DAT Zaandam ditmaal het volksfeest1 Ults,tel van *ier ^eken verleende op
van Sint Maarten op 12 November viert,20 van gedaagden,
daar 11 November op Zondag valt. I DAT premier Mossadeq van Perzië 1000
DAT de Amerik. katoenstad Memphis dol'ar h"" iC!cl;0"k" „aa" ïT^ma":
de vlag met het wapen van deze stad t Douglas DC-3 der KLM. met
naar het geadopieerde Enschede heettelk toestel hh naar Amerika is gev ogen.
gestuurd- en de 25 bemanningsleden deze tip by uit
zondering mogen aanvaarden.
DAT de dirigent Hein Jordans en de: nAT
leden van het Brabantse Orkest deze DAT de e.k. weken geen sportwedstru-
r. tr? SMSjrjs
brab. Anjerfonds. 6 °°r I kinderverlamming daar te grote inspan-
ning kinderen vatbaarder maakt.
■DAT de R.K. bakkerspatroons hebben
besloten aan de verlangens van de met DAT Qe 31"J rijwielreparateur H. C. H..
boycot dreigende gezellen i.v.m. de 2 pet <Je Jl-j. fabrieksarbeider A. A. van D. en
vacantietoeslag te voldoen. 24-j. mej. J. A. M. P., allen te Nijmegen,
die door hun meinedige verklaringen een
DAT pontonniers tussen 3 en 17 Nov. rijwielhandelaar uit Nijmegen geruime
in de Bergsche Maas bij Keizersveer een tijd onschuldig in de cel lieten zitten, in
brug aanleggen. 1 hoger beroep te Arnhem zün veroordeeld
DAT de ver. Ned. Fabrikaat bij figu- jtot rcsP- 3>i' e,n 1 i- (rechtbankvon-
ren uit industrie, handel en consumen- inissen resP- 3%, IV* en 11/3 j.).
ten 'n onderzoek heeft ingesteld naar hun DAT het Rode Kruis Korps thans 10.000
oordeel over de oorzaken van de gema- lieden telt (op 1 Nov. 1950 8158).
tijde belangstelling voor het Nod. pro- I DAT de B damse raad gisteren een plan
aannam voor de bouw van 551 woningen.
duet.
gebieden" verdreven te worden. Wy
herinneren tevens aan de Franse klacht
over de Amerikaanse politiek in het
nationalistische Midden Oosten, die ook
de Franse positie in Marokko en Tunis
beïnvloedt. (Men zie ook het Verklaarde
Uitzicht in dit nummer).
Ziehier de 42-jarige Zweedse ma
rine-officier Ernst Hilding Anderson,
die aan de Russen belangrijke stra
tegische gegevens verschafte. Dezer
dagen werd h\j voor de rechtbank te
Stockholm geleid, om zich voor zyn
spionnage-arbeid te verantwoorden.
Hij zou zijn werk niet uit financiële,
doch alleen uit ideële overwegingen
hebben verricht.
De toekomst van
de industrie
DE afhankelijkheid van ons land op
het gebied van de grondstoffen-
voorziening is groot en het is om die
reden, dat het voortduren van de inter
nationale spanningen voor ons een lang
durige schaarste aan grondstoffen zal
meebrengen. Immers, met het oog op die
spanningen zijn de omvangrijke defen-
-orders aan de verschillende landen
gegeven en die opdrachten brengen nu
eenmaal schaarste met zich mee. In de
Verenigde Staten meent men, dat de
moeilijkheden met de grondstoffen nog
zuUen toenemen en enige jaren zullen
i is de positie in ons land zó, dat wij
anders kunnen verondersteUen, dan
;r ook in ons land alleen dan regel
matig aanvoer van grondstoffen zal kun
nen zijn, wanneer wij een belangrijk
deel van die grondstoffen voor defen
siedoeleinden besteden.
Uit het bovenstaande valt te conclude-
in, dat vele bedrijven alleen dan ten
volle bezet zullen zijn, als zij nu maat
regelen nemen om op het defensie-pro
gramma over te schakelen. Deze over
schakeling zou doelmatig zyn, indien
inde in het oog gehouden wordt,
jk is, dat vele Nederlandse in
dustrieën te veel zélf maken, dat zü
daardoor een hogere kostprijs verkrij
gen dan nodig is. Immers, vele onder
delen worden goedkoper „en masse" ge
maakt Daarbij komt nog en hierop is
door ons eerder reeds gewezen dat
te weinig normaliseert; van vele
producten bestaan te veel variaties.
f~\OOR minder .zélf te maken zou men
de benodigde onderdelen in genor
maliseerde of standaard-uitvoering in
grotere hoeveelheden goedkoper kunnen
maken. Dit zou met zich brengen, dat
vele industrieën in ruimere mate zich
zouden bezighouden met de montage van
de eindproducten en dat zij deze zouden
opbouwen uit de door hen bestelde on
derdelen, zgn. standaard-onderdelen, op
de productie waarvan zich vele grote en
kleine industrieën zouden toeleggen.
Men mene toch niet, dat dit alleen voof
grote landen mogelijk zou zijn. Ook in
kleine landen is dit zeer goed uitvoer
baar; in Zwitserland vervaardigen de
horloge-fabrieken sinds lang de horloges
uit de hun toegezonden onderdelen.
Gaan we de voordelen van deze spe
cialisatie na, dan wijzen we allereerst
hierop, dat de bedrijven in de afzien
bare toekomst, ondanks schaarste aan
grondstoffen, de bedrijfsbezetting ge
makkelijker zullen kunnen handhaven.
Een voordeel van financiële aard is de
verlichting van de financiering van de
voorraden. De financiering van de debi
teuren is hiermede ook gebaat, hetgeen
in deze tyd van kennelyke kapitaal-
schaarste een sprekend punt is.
Voor een toekomstige verandering van
het productieprogram is het niet vereist,
volledig nieuwe machines aan te schaf
fen, want men kan eenvoudig andere
onder-leveranciers opzoeken. Dit brengt
een bezuiniging mee op de investerings
kosten, hetgeen gunstig is by de huidige
kapitaalschaarste en al evenzeer devie-
bespaart.
/"tOK wijzen we er op. dat de organi-
satiestructuur van het productie
proces in ons land tamelijk ingewikkeld
is, hetgeen zyn oorzaak vindt in het ge
compliceerde technische apparaat, dat
niet is ingesteld op één of enkele stan
daardproducten. doch op vele procédé's.
Maar dan is ook een vereenvoudiging in
de leiding mogelijk, hetgeen coördinatie
en planning vlotter zal doen verlopen.
Ook zal men meer aan de lage leiding
kunnen overlaten; de afstand van ae
directie tot die leiding zal korter zyn.
Zo zullen er grote voordelen bereikt
kunnen worden voor de bedryven en dus
voor de nationale economie, indien
gestandaardiseerd en meer werk uit
besteed wordt, zodat enerzyds vele be
drijven weinig artikelen „en masse" gaan
vervaardigen als onderleverancier en
anderzyds de opdrachtgevers van deze
bedryven zich meer en meer gaan be
perken tot de montage van de eindpro-
Of dit alles uitsluitend verrijking is?
Immers neen. Want wy mogen er de
ogen niet voor sluiten, dat in dit alles
ook schuilt een vertechnisering van de
arbeid. De arbeider krijgt zo nog min
der van doen met het product als zo
danig. Maar dat is dan één van de pro
blemen, welke deze tyd aan ons allen
oplegt: hoe te geraken tot een zo zuinig
mogelijk gebruik van de grondstoffen
en zo groot mogelijke productie;
de andere kant toch te blijven
naar eerherstel van de arbeid,
die tegelyk is eerherstel van de arbeider.
Margarineproductie weer
gestegen
De voornaamste Nederlandse marga-
rlnefabrieken hebben, volgens het C.B.S.,
in 1950 totaal geproduceerd 168.996.000
kg margarine, 9.516.000 kg bakkersvet en
7.197.000 kg aan overige producten (bak-
braadvet, spijsoliën enz.). In 1949
waren deze cijfers resp. 144.319.000 kg,
10.901.000 kg en 10.020.000 kg.
De totale waarde van de productie ln
1950 was 212.286.000 tegen 189.715.000
in 1949. Het leeuwendeel hierin had de
margarine, met resp. 18S.945.000 en
159.078.000. Per 30 September 1950
waren er 2465 personen bij deze fabrie
ken werkzaam tegen 2453 een jaar te
Tot ridder ln de orde van Oranje-
Nassau is benoemd J. Zeeman, admini
strateur van een thee-ohderneming in
Indonesië.
J- D- Troostheide is benoemd tot
hoofdred. van het Zeeuwsch Dagblad
(Prot-Chr.) te Goes.
WEERBERICHT
Enkele buien
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Vanavond veel be
wolking met enige regen.
Overigens wisselend bewolkt
met voornamelijk in het
kustgebied enkele buien.
Matige en nu en dan vrij
krachtige Zuid-Westelyke
tot Westelijke wind. Iets
kouder overdag. (Opgemaakt te 10 uur
19.35. 6 Nov. E K.
