Jlicutuc fciiwriK (üimrant
-Op bezoek bij de Chinese president
,Werk zo hard je kunt, zonder je blind
te staren op resultaten"
Internering ook mogelijk onder
gewone omstandigheden
Wist U
De betekenis van
het sparen
Dinsdag 30 October 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie. Redactie. Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441.
Postrekening: 58936.
Twee en dertigste Jaargang No
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
,5tantoasticlj Is ghrbltseo
tnyn turt In tegfjenspoel'
Spionna ge
in Nederland
Interview zonder politiek
(Van onze correspondent Allied van Sprang)
TAIPEH (FORMOSA), October 1951.
ADJUDANT van president Tsjang Kai-sjek houdt de deur van de
werkkamer op de eerste verdieping van het paleisachtige regerings-
lebouw in het centrum van de stad uitnodigend open. „Gaat u bin-
len„Dank u." In de ruime kamer staat de president naast
in brede schrijftafel. Achter hem prijken twee vlaggen: de vlag van
!e Kwomintang en de nationale vlag. Beide dragen het embleem van de
itte zon in een blauwe lucht. Aan de wanden hangen enkele Chinese
ilderingen en een grote autokaart van het vasteland van China. Een
;ar kunstvoorwerpen versieren verder het eenvoudige interieur. Het
:ijn geschenken van overzeese landgenoten. Het midden van de kamer
ordt ingenomen door een lange vergadertafel met ouderwetse leun-
itoelen er om.
De president maakt een gebaar. I bevindt zonder een of meer van deze in
vertaalt de tolk llchtgr\jze tunieken gestoken bescher-
tentuin tegenover zijn huis of in de beo
gen maakt, inspecteren zij eerst grondig
het traject en als alles in orde is be
lden ze hem. Het is een grote eer
tot de lijfwacht van de president
te behoren en de leden er van zijn stuk
stuk bereid desnoods hun leven te
offeren om dat van de president te
redden.
De president staat meestal om zes uur
en na zijn wandeling nuttigt hij een
ontbijt van congee: in veel water ge
kookte rijst. Daarna zet hij zich aan het
bestuderen van staatsstukken. Om een
of half tien begeeft hij zich naar zijn
kantoor. In een gepantserde limousine
met kogelvrij glas rijdt hij in snelle vaart
„Gaat u zitten.
Daar de president geen andere taal
dan Chinees voldoende beheerst om
er een gesprek in te voeren, moet hij
zich altijd van een tolk bedienen.
Terwijl de andere aanwezigen eer
biedig wachten, laat de president
zichzelf in de stoel aan het hoofd
van de tafel zakken.
Alles beheersing
De president is klein van stuk.
Een grijze snor en een kaal hoofd met
een weinig kort, grijs haar aan de slapen
geven hem het uiterlijk van de oude man,
die hij op vier-en-zestigjarige leeftijd ook
is. De kleine ogen kijken strak en koel.
Het gehele gelaat heeft trouwens de har
de trek van een man van eerzucht en
macht. Het verraadt geen enkele inner
lijke emotie. Maar in een fractie van een
seconde kan datzelfde levenloze gezicht
I zich in de volle, maar kunstmatige lach
I plooien waarvan Oosterlingen een gave
j hebben. Het is echter een lach, die niet
uit het hart komt, maar zuiver door hof-
felijkheid ingegeven is. In zijn eenvou-
dige, khakikleurige uniform zonder dis-
J tinctieven en de hoog aan de hals ge-
sloten kraag is hij een man van uiterste
beheersing.
„Hoe voelt u zichinformeerde ik
I via de tolk.
„Precies als toen ik nog jong was
antwoordt hij. Daar politieke vragen ta
boe zijn blijft er niets anders te bespre
ken dan vage algemeenheden.
„En hoe is madame
De kunstmatige lach komt op zijn ge
zicht.
„Zeer goedze is druk aan het schil-
In werkelijkheid laat de gezondheid
van madame nogal wat te wensen over.
De zomerhitte bezorgt haar voortdurend
last van huidirritatie en verhindert haar
het normale programma van werkzaam
heden uit te voeren. Maar sedert een
maand of vier schildert zij en blijkt zij
een tot nu toe onbevroed talent daarvoor
te bezitten. Na een paar lessen schildert
ze al buitengewoon verdienstelijk en
kunstkenners zijn ervan overtuigd, dat
zij zich in enkele jaren tot een bijzon
dere kunstenares kan ontwikkelen. In de
werkkamer van de president en ook in
zijn beide woningen buiten de stad han
gen werkstukken van haar aan de wand.
Beperkingen
De president informeert beleefdheids
halve naar de route van mijn reis en
naar mijn mening over de situatie in het
Verre Oosten. Instemmend knikkend
luistert hij naar de vertaling. En als ik
hem op zijn verzoek een uiteraard gun
stige indruk van mijn bezoek aan For
mosa geef, vertrekt zijn gezicht weer in
een ernstige plooi.
„Wat denkt u van de naaste toe
komststel ik dan weer een nieuwe
vraag.
De president neemt het potlood
zich op tafel op en draait het tussen zijn
vingers.
„Van mijn één-en-twintigste jaar heb
ik aan de revolutie gewerkt en dat doe
ik nog steeds. Wij hebben in China
gezegde: zaai en maak je geen zorgen
over de mogelijke oogst. Met andere
woorden: werk zo hard je kunt zonder
je blind te staren op de resultaten, die
je wel of niet bereiken kunt." m
De president bekleedt een unieke po- ~n"" militaire woordvoerder verklaar'
sitie. Hij is een van de stichters van de d6j dat het ongeiuk te wijten
republiek en heeft bovendien practischbrek aan medewerking van de Egypti-
zijn gehele leven als leider van de partuDg autQ zou thuis horen op
e„ later a s president aan het hoofd van 1 Koni Faroeks domel„en. Het
Jg-g
dan ook een hard gelag voor hem zijn
levenswerk ingekrompen te zien tot
Ze zijn in het huis, in de tuin,
pRESIDENT Tsjang Kai-sjek
viert 31 October zijn vier-
en-zestigste verjaardag. Met het
oog op deze gebeurtenis heeft
hij onze correspondent tussen de
dagelijkse beslommeringen van
conferenties en andére staats
zaken door voor een kort onder
houd in zijn werkkamer op hst
presidentiële hoofdkwartier ont
vangen. Alfred van Sprang is de
enige Nederlandse journalist, die
de generalissimo sedert de vesti
ging van de nationalistische re
gering op Formosa ontmoet heeft.
langs de weg naar de stad en aan c
kanten om zijn werkkamer in het
geringsgebouw. En als de president
de vroege morgen en laat in de middag
zijn gebruikelijke wandeling in de plan-
judanten, secretarissen
auto's met ad-
IP en lijfwachten
beneden. Conferenties met leidende
ambtenaren en partijfunctionarissen vol
gen. Chinese diplomaten uit het buiten
land terug komen verslag bij hem uit
brengen. Na een eenvoudige lunch thuis
keert hij naar zijn werkkamer terug
besprekingen. Om vijf uur verlaat
hij de stad weer. Na een korte wande
ling gebruikt hij het avondmaal:
Chinees en soms Europees. Daarna trekt
hij zich terug met een boek. Een enkele
keer kijkt hij ook naar een Amerikaanse
film. Liefhebberijen heeft hij niet. Roken
en drinken doet hij niet. Gewoonlijk be
geeft hij zich voor tien uur naar bed
Als een devoot christen bezoekt hij regel
matig met madame de kerk. Een enkele
keer beklimt hij zelf de kansel in de
kerk in Taipeh en houdt een preek.
Russisch opgevoede zoon
Er is weinig familieleven. Mevrouw
Tsjang Kai-sjek gaat haar eigen gang.
Practisch elke dag begeeft ze zich naar
het hoofdkwartier van de Vrouwenbond
tegen Aggressie. Verder bezoekt ze veel
hospitalen met gewonden. En ze schil
dert. De^iwee zoons zijn volw
jongste: generaal-majoor Tsjiang Wei-kuo
is commandant van de pantsertroepen,
een keurkorps, dat door zijn zelfstandige
positie veel op een particulier legertje
lijkt. De oudste zoon: luitenant-ggneraal
Tsjiang Tsjing-kuo is hoofd van de Poli
tieke Afd. van het ministerie van De
fensie. Het is een lichaam, dat voorlich
ting aan de strijdkrachten geeft en tege
lijk diezelfde strijdkrachten in gedrag
vooral in uitlatingen scherp controleert
en daarover aan de hoogste instanties
rapporteert. Als zodanig bekleedt Tsjiang
Tsjing-kuo een uiterst machtige positie.
Het is echter grotendeels macht berus
tend op vrees. Hij wordt door velen als
de uiteindelijke opvolger van zijn vader
gebrandmerkt. Men weet echter niet goed
wat men aan hem heeft. De generalis
simo (die zelf in Rusland gestudeerd
heeft) heeft hem destijds naar Moskou
gestuurd om er de universiteit te be
zoeken. Daarna 4s Tsjiang Tsjing-kuo
gaan werken: in fabrieken en op het land.
Zijn ruwe werkhanden herinneren nog
aan die jaren. Een andere herinnering is
zijn Russische vrouw en de volmaakte
beheersing van de Russische taal: een
taal, die hij thuis spreekt alhoewel zijn
vier kinderen die niet kennen. Uiteraard
kent hij Rusland en het communisme
door en door. Dat demonstreert zich ook
in de methoden van zijn voorlichtings-
Nieuwe ernstige incidenten
Vaart door het Suez Kanaal
drastisch beperkt
Egyptisch blad „onthult" geheim rapport over
Biits-Ameiikaanse bezetting
DE SUEZ KANAALMAATSCHAPPIJ heeft bekend gemaakt, dat met
ingang van heden nog slechts om de andere dag, een convooi in
Noordelijke of in Zuidelijke richting door het Kanaal mag varen. Voorts
wordt bepaald, dat alleen schepen, die hun eigen zoeklichten gebruiken,
des nachts het Kanaal mogen passeren. De maatschappij heeft deze maat
regelen getroffen met het oog op de algemene staking van de Egyptische
arbeiders te Port Said, die met het meren van schepen belast zijn. Engelse
militaire autoriteiten stellen een onderzoek in naar de dood van een
Egypische vrouw, die werd neergeschoten, toen Britse troepen het vuur
openden op een Amerikaanse personenauto, welke Zondagavond door een
wegversperring reed,
Dit incident vond plaats te Tel El
Kebir. De wagen is in beslag genomen
gebied iets groter dan Nederland met
niet meer dan acht millioen inwoners. En
bovendien is hij aan handen en voeten
aan Amerika gebonden. In feite draagt
Amerika alle verantwoordelijkheid voor
Formosa. Amerikaanse militairen zullen
er desnoods landen om het eiland tegen
communistische aggressie te verdedigen.
Aan de ene kant is dat het streven van
Tsjang Kai-sjek. maar aan de andere
kant is daardoor zijn eens zeer grote
macht wel heel sterk gelimiteerd. Naar
buiten toe is de verhouding tussen hem
en de Amerikaanse militaire missie onder
leiding van generaal-majoor William C.
Chase zeer hartelijk. Het is echter een
publiek geheim, dat er over vele punten
verschil van mening bestaat. En dat ge
neraal Chase allerminst een bewonderaar
van de generalissimo is.
Als een asceet
President Tsjang Kai-sjek leidt een
zeer serieus en sober leven. Even
buiten Taipeh heeft hij een bescheiden
huis. In de warme zomermaanden
hij in een nog kleinere bungalow wat
hoger in de bergen. Beide huizen staan
onder strenge bewaking. Prikkeldraad,
luchtafweergeschut en speciale wacht
posten beschermen hem tegen mogelijke
aanvallers. Bovendien is er een lijfwacht
van uitverkoren mannen, die dag en
nacht in zijn buurt zijn. Het is on be
staanbaar, dat de president zich ergens
HUmetgezel had, die
gewond werd. Inmiddels komen in de
landengte geregeld Britse versterkingen
aan en in Port Said arriveerde een
Engelse mijnenveger.
Een Egyptisch blad Al Mokattam
maakt melding van een vertrouwelijk
rapport over samenwerking van Britse en
Amerikaanse troepen, beogende de be
zetting van geheel Egypte, in tijd van
nood. In dat geval zouden 120.000 man
luchtlandingstroepen landen in de Suez-
zone. De Egyptische regering bevestigt,
dat „bevrijdingsbataljons" gevormd wor
den, als gevolg van het opgelaaide natio
nalistische vuur.
Volgens Reuter zijn de Libanon,. Syrië,
Irak en Jordanië bereid toe te treden
tot het defensiecommando voor
Midden Oosten, maar genoemde staten
willen een botsing met Cairo vermijden,
Regering blijlt waakzaam
Binnenkort een nieuw wetsontwerp over de
staat van oorlog en beleg
DE REGERING zal tegenover alle vormen van extremistische bedrijvig
heid waakzaam blijven, maar is het niet eens met verschillende
Tweede-Kamerleden die ons land blijvend in een burgerlijke uitzonde
ringstoestand willen laten verkeren. Intussen wenst de regering zich ech
ter niet te binden aan de opvatting dat de afkondiging van militaire of
burgerlijke uitzonderingstoestanden de enige mogelijkheid zou zijn om
bijzondere maatregelen te nemen. Ook daarbuiten acht zij in principe bij
zondere voorzieningen (b.v. internering Red.) mogelijk door toepassing
van bestaande of nieuwe wettelijke bepalingen.
Dit zegt minister Van Maarseven
antwoord op het voorlopig verslag van
Tweede Kamer over het wetsontwerp tot
uitvoering van artikel 196 van de grond
wet. Zoals men weet, betreft dit artikel
de handhaving van de veiligheid van
rijk in buitengewone omstandigneden.
Van bijzonder belang is de regeling
apparaat en zelfs zo, dat sommigen hem
er van verdenken in zijn hart nog een
communist te zijn. Uiterlijk is hij de ge
moedelijkheid zelve: een kleine, dikke
Chinees, goedlachs met glinsterende ogen
in een eerder dom dan intelligent ge
zicht. Soms gaat hij met zijn onderge
schikten als. een vader om. Maar niet
temin staat hij bekend als een wreed er
meedogenloos heerser. Evenmin als zijn
vader schrikt hij ervoor terug mensen
levens te vernietigen om zijn doel te
bereiken.
Het leven van de president is rustig.
Er gebeurt nu heel weinig op For
mosa. Politiek gesproken is 't eiland
min of meer van de rest van de
wereld geïsoleerd. Dat geeft de pre
sident alle gelegenheid om zich op
interne problemen te concentreren
en de misstanden van het verleden
weg te werken. Formosa is als het
ware de geboortegrond van een
nieuw China. De mogelijkheden
voor vergaande maatregelen liggen
er voor het grijpen. Vele buitenlan
ders twijfelen er echter aan of er
werkelijk veel zal veranderen. Met
Tsjang Kai-sjek en de oude kliek
van de almachtige Kwomintang om
hem heen, geloven ze niet, dat een
nieuw China ook inderdaad een be
ter China zal kunnen worden.
(Nadruk verboden).
Woningbouw
Premielening A'dam
geslaagd
De inschrijvingen op de 2%% premie
lening-Amsterdam hebben het gevraagde
bedrag van f10 millioen ver overschre
den, zo deelt De Twentsche Bank mede-
Maandag kon op deze premielening
worden ingeschreven. Nu zij is over-
tekend, zullen de inschrijvingen dus niet
ten volle kunnen worden toegewezen.
Door deze premie-lening heeft de ge
meente Amsterdam de eerste extra steen
willen leggen om tegemoet te komen
aan de moeilijkheden bij de financiering
van de woningbouw.
de internering. Volgens de regering moet
deze internering niet worden gezien als
een strafrechterlijke voorziening, maar als
een bestuurlijke beleidshandeling.
Over beroep tegen internering wil mi-
nis-ter Van Maarseveen thans laten be
slissen door een commissie die bestaan
zal uit een lid van de Raad van State,
een lid van de rechterlijke macht en een
commissaris der Koningin. Deze commis
sie worden verplicht de geïnterneerde die
dit heeft verzocht binnen een maand te
horen of te laten horen.
Inlichtingendiensten
Van de inlichtingen die door de inlich
tingendiensten worden verkregen zal
mede gebruik gemaakt worden. Dit geldt
dus niet alleen voor de Binnenlandse
Veiligheidsdienst. De inlichtingendiensten
hebben uitsluitend een observerende
adviserende taak.
Het wetsontwerp betreft alleen de in
wendige veiligheid. Binnenkort zal
nieuw wetsontwerp worden ingediend dat
zowel de inwendige als de uitwendige
veiligheid van het rijk zal raken. In dit
ontwerp worden de staat van oorlog
beleg geregeld. Daartoe zullen aan
militair gezag en de organen van bur
gerlijk gezag bijzondere bevoegdheden
worden toegekend. Het ontwerp zal de
oude wet van 23 Mei 1899 vervan-gen.
Mevrouw Tsang Kai Sjek schildert
niet alleen, zoals men in neven
staand artikel van Alfred van
Sprang kan lezen, doch zij leeft
ook daadwerkelijk mee met de
nationalistische soldaten, die des
tijds werden gewond in de strijd
tegen de communisten. Zij bezoekt
hier een der militaire hospitalen
op Formosa, waar zij aan ieder bed
een bemoedigend woord spreekt.
Plan van Amerika:
Opgeslagen olie in
Perzië verkopen
Teheran huudt voet
bij stuk
Premier Mossadeq, wiens gezondheid
volgens Ass. Press, nu zeer goed is. werd
van het ziekenhuis naar het Shoreham
Hotel te Washington overgebracht, al
waar hij een onderhoud had met de
Amerik. onderminister van Buit. Zaken,
Mcghee, Voor zijn terugkeer naar Per
zië is nog geen datum vastgesteld.
Zoals gisteren gemeld, heeft Eden de
ambassadeur in Teheran, Sir Francis
Shepherd, naar Londen ontboden, om de
doodgelopen besprekingen met Perzië
weer op gang te brengen. Amerika heeft
er bij Engeland en Perzië op aangedron
gen, in te stemmen met een plan om de
olie, die nog in Perzië opgeslagen ligt
en een waarde van 40 millioen dollar
vertegenwoordigt, naar het Westen te
vervoeren. Engeland zou hiertegen ech
ter bezwaren hebben. De verkoop der
olie zou vóór het opnemen der directe
onderhandelingen tussen Londen en Te-'
heran moeten beginnen.
Maar inmiddels heeft radio Teheran
de „zakenlieden in Washington" gewaar
schuwd, dat zij niet slechts met Mossa
deq te maken hebben, maar met 18 mil-'
lioen Perzen, die vastberaden bij hun
besluit blijven. Nasrollah Entezam, de
Perzische ambassadeur in de V.S., is in
tussen uit New York naar Parijs ver
trokken. ter bijwoning van de Algemene
Vergadering der V.N.
Het persbureau A.F.P. meldt uit Pa
rijs: De Franse Hoge Commissaris in
Cambodja, Raymond, is vermoord.
Nadere bijzonderheden ontbreken nog.
Een agent wordt predikant.
Het Amsterdamse politiecorps is ver-i
moedelijk een unicum rijk. Onder de
agenten is er n.L een, die binnenkort do
minee hoopt te worden. Het is agent C.
Uidam, die in 1947 met zijn studies be
gon. Zijn chefs stelden hem tot stude-
Negen dagen achtereen
pianospelen
Heinz Arntz heeft het wereldrecord
Marathon-pianospel opgeëist.
In een Keuls restaurant heeft h\j
zijn vingers 202 uur achtereen (negen
dagen) over het klavier laten dansen
met slechts één uur rust na elke 24
Hij slaagde erin zich te scheren, te
wassen en te eten onder het spelen
van populaire melodieën.
Arntz rookte gemiddeld 60 sigaret
ten per dag en besprenkelde zich in
totaal met de inhoud van 20 flessen
eau de cologne. Zijn manager schatte,
dat Arntz's vingers 29.000 km over de
toetsen hodden afgelegd.
De 51-jarige pianist vertelde, dat
hij van plan was detvolgende maand
zijn record te verbeteren in Den Haag.
DAT de Ned. sleepboot Ebro (250 ton)
van L. Smit gisteravond in Het Kanaal
tegen het lichtschip Owers voer, doch
doorgevaren is.
in Nederland voor
gebouwde schip, de
r City (500 ton) op de
Lobith te water is ge-
DAT het eerste
Nieuw-Zeeland
kustvaarder Rive
werf De Hoop in
laten.
DAT t g-v. het op 13 Nov. te vieren
100-j. bestaan van het ziekenhuis Cool-
singel te R'dam een herdenkingsbundel
zal verschijnen van de geneesheer-dir..
dr P. J. v. d. Schaar.
DAT Barneveld een nieuw marktplein
krijgt, met er om heen een aantal nieuwe
gebouwen.
DAT Goes een lening van een half mil
lioen zal aangaan voor de woningbouw.
DAT burgemeester mr H. A. M. T.
Kolfschoten in de Eindhovense gemeente,
raad een eerbiedige herinnering heeft
gewijd aan het leven van dr A. F. Philips.
DAT een Ned. Chr. Bond van Tand-
technici is opgericht, waarvai
tariaat Is gevestigd Stadhouderslaan 43-
45 te Utrecht.
DAT van 14—21 Oct. aan mond- en|
klauwzeer acht runderen, elf kalveren
en zeven biggen stierven.
DAT het onderzoek van de hele be
volking van Schiermonnikoog op rheuma,
het eerste dergelijk massaal onderzoek in
is land, morgen begint.
DAT in A'dam door „radiovrouwen"
.t zeven landen een internat, organisa-
e is opgericht met in het bestuur o.a-
evr. Posthumus-Van der Groot van de
AVRO.
DAT de grootste na-oorlogse parade
in Den Bosch gisteren is afgenomen door
de scheidende bevelhebber van de 3e
mil. afd., de gen.-maj. J. A. A. Sitzen.
DAT B. en W. van Venlo voorstellen
een uitgestrekt terrein in de binnenstad,
vroeger behorende aan de Köln Min-
dener Bahn, van de N.S. te kopen
er een groot park aan te leggen.
DAT in de tuin van de wed. Stam in
Groot-Ammers voor de tweede maal in
dit jaar een seringen-boom in bloei
staat.
DAT morgen een proefvaart wordt ge
maakt met het tweede na de oorlog ge
bouwde schip voor Israël, de Tamar
in staat door hem een speciale dienst
te geven. Hij kreeg vaste middagdienst
kon daardoor 's morgens college lopen
i de gemeente universiteit te Am
sterdam.
In de Nieuwe Zijds-kapel aan
Rokin heeft candidaat Uidam gisteravond
zijn proefpreek gehouden. Onder zijn ge
hoor waren talrijke politieautoriteiten,
hoofdcommissaris Kaasjager en
missaris De Vries van het bureau Singel
waar agent Uidam dienst deed, tot hij
begin September op non-actief werd ge
steld om zijn studies voort te zetten aan
DAT in het derde kwartaal 1951 bijn.
20 millioen kg uien zijn geëxporteerd.
DAT de Eindhovense raad besloot de
Stratumsedijk aldaar ten behoeve va
verkeer naar en van Limburg te
breden tot 36 meter, waardoor een hele
reeks woningen en zakenpanden moet
worden afgebroken,
DAT het nog wel twee jaren zal duren
;r men in Nijmegen met de bouw var
:n nieuw station begint.
DAT de Haagse architect ir D. Roosen
burg een monument zal ontwerpen voor
de gevallen inwoners van Vlissingen.
DAT de K.L.M.-prijsvraag voor journa
listen betreffende nieuwe namen voor
vliegtuigen werden gewonnen door: 1.
P. M. Heil. Het Vrije Volk (wonder
vogels); 2. Ant. C. van Kampen te Bergen
(ontdekkingsreizigers) en 3. Bonsma te
Den Hfag (sterrenbeelden).
DAT tot gedeputeerde van Groningen
in de vacature J. Tuin is benoemd H. de
Wit (P.v.d.A.), burgemeester van Hooge-
zand-Sappemeer.
DAT een wetsontwerp is ingediend om
de geldigheidsduur van de tijdelijke wet
monumentenzorg met twee jaar
lengen (tot 1954), daar het interdeparte-
het seminarium van de Ned. Hervormde
kerk te Driebergen.
Ook prof. dr G. C. van Niftrik, ker
kelijk hoogleraar aan de gemeente
versiteit te Amsterdam was aanwezig als
een van zijn leermeesters. De jonge pre
dikant had tot tekst gekozen Joh. 15 5 b:
„Want zonder Mij kunt gij niets doen".
Na 17 Januari 1952 zal candidaat Uidam
beroepbaar zijn, maar tot hij een beroep
heeft zal hy in politiedienst blijven.
Auto in A'dam geslipt
fietser gedood
Met een snelheid van veertig kilometer
per uur reed gisteren in de Witte de
Withstraat te Amstredam een melkauto,
die vermoedelijk op de tramrails was ge
slipt, een groenteman en een fietser tegen
de grond. De wielrijder, de molenaar
de molen aan de Haarlemmerweg, werd
byna op slag gedood. De groenteman, die
achter zijn wagen liep, brak een arr
kreeg lichte verwondingen.
door prof. dr F. de Roos.
DE Wereldspaardag. welke sinds 1924
ieder jaar op 31 October wordt ge
vierd, vormt wellicht een goede aanlei
ding tot het maken van enige opmer
kingen opitrent de betekenis van het
sparen voor individu en samenleving.
Sparen betekent altijd, dat een deel
in het inkomen niet voor consumptie
wordt gebruikt, maar voor de toekomst
wordt opgelegd. Dit sparen vindt plaats
door de gezinshuishoudingen en door de
bedrijfshuishoudingen. wanneer laatstge
noemde de gemaakte winsten niet of
slechts ten dele tot uitkering brengen.
Volledigheidshalve dient ook de Over-
heidshuishouding als potentiële spaarster
te worden genoemd, wanneer zij nl. min
der uitgeeft dan zij aan belastingen int.
al moet hier aanstonds aan worden toe
gevoegd. dat de sparende Overheidshuis-
houding naar Nederlandse begrippen een
bijkans mythologische figuur is gewor
den.
Wanneer wij eerst onze aandacht rich
ten op de betekenis van het sparen voor
de samenleving, bijv. voor de Neder
landse volkshuishouding in haar geheel,
dan is het goed om ons duidelijk voor
ogen te stellen, dat in een bepaalde pe
riode van bijv. een jaar de omvang van
de nationale besparingen altijd gelijk is
aan de omvang van de nieuw gevormde
kapitaalgoederen of investeringen (fa
brieken, machines, voorraden, woningen
.d.)
Aan de hand van een voorbeeld moge
deze op het eerste gezicht enigszins zon
derling aandoende stelling worden toe
gelicht.
QTEL men besluit in een gegeven situa-
tie een fabriek te bouwen. De arbei
ders die dit werk verrichten, vervaardi
gen een kapitaalgoed, dat niet voor dade
lijke consumptie geschikt is. Het inko-
of loon dat zij voor hun arbeid ont
vangen, kan dus zonder meer niet voor
consumptie worden besteed, omdat het
niet de tegenwaarde van voortgebrachte
consumptiegoederen voorstelt. Het kan
zonder meer voor consumptie wor
den besteed, omdat de betrokken con-
imptiegoederen er niet zijn.
Natuurlijk wil dit niet zeggen, dat de
arbeiders die aan de bedoelde fabrieks-
bouw werken, nu maar de hongerdood
moeten sterven. Het wil alleen maar
zeggen, dat alle leden van de volkshuis
houding een gedeelte van hun inkomen
moeten besparen en niet voor consump
tie besteden, om ruimte voor de betrok
ken arbeiders te maken om in hun da
gelijks levensonderhoud te kunnen voor
zien. De totale omvang van deze bespa
ringen is natuurlijk precies gelijk aan
de waarde van de gebouwde fabriek.
Meer algemeen geformuleerd: iedere
Investering levert wel inkomen op (loon,
grondrente, ondernemerswinst), maar dit
inkomen vormt niet de tegenwaarde van
voortgebrachte consumptiegoederen: het
kan derhalve niet worden geconsumeerd
i wordt dus bespaard.
De in het bovenstaande geformuleerde
gelijkheid tussen sparen en vorming van
kapitaalgoederen, van nationale rijkdom,
wil uitsluitend zeggen, dat, als er geïn
vesteerd wordt binnen de volkshuishou
ding, er noodzakelijkerwijze een even
groot bedrag wordt bespaard. Deze ge
lijkheid wil echter i.iet zeggen, dat iedere
neiging tot sparen nu eveneens de vor
ming van kapitaalgoederen in het leven
roept.
Aangezien de beslissingen om te spa-
_jn en om te investeren in een geld-
gebruikende maatschappij als de onze
in de regel door geheel verschillende
personen worden genomen, is het mo
gelijk, dat een toegenomen spaarneiging
volstrekt niet resulteert in een toegeno-
vorming van kapitaalgoederen, maar
;n daling van het nationale inkomen
/an de werkgelegenheid. Deze mo
gelijkheid zal tot werkelijkheid worden,
de investeringslust der onder-
ilcll,„o onvoldoende groot is. Daar dit
in Nederland thans (nog) niet het geval
is men denke bijv. aan de plannen
tot voortgaande industrialisatie en aan
de situatie in de woningbouw blijve
deze mogelijkheid verder buiten be
schouwing.
(Zie vervolg op pag. 5)
Arnhemse postambtenaar
stal brief met 12.000
Wegens verduistering van een aange
tekende brief met f 12.000 is de 28-jarige
PTT-ambtenaar A. P. te Arnhem gearres-
:eerd. Het grootste deel van het bedrag
kon worden achterhaald. De ambtenaar
een klein deel van het geld gebruikt
enige schulden te betalen. Hij ver
klaarde zelf te zijn geschrokken toen hij
bemerkte dat er zo'n grote som in de
enveloppe zat, want het was niet zijn be
doeling geweest een dergelijk bedrag te
stelen.
P.v.d.A. wil Ambonnezen
graag kwijt
Vele leden der Tweede Kamer (kenne
lijk P.v.d.A.) wilden blijkens de alge
mene beschouwingen over de begroting
Uniezaken, dat de regering een
streefdatum zou vaststellen voor de terug
keer der Ambonnese oud-militairen naar
de republiek Indonesia, waar zij volgens
hen zouden thuishoren. Enige leden be-
critiseerde het optreden der regering
tegen de Ambonnezen. Hun verzet tegen
de republiek, hun gemeenschappen wor
den niet erkend, hun militaire verband
opgelost, hun vlag mag alleen op een
verborgen plekje gehesen worden. De
voorzitter van de synode der Zuidmoluk-
se kerk mag hun kampen niet betreden.
Aandere leden stelden een vraag naar de
reden van dit verbod. Zij menen dat de
Ambonnezen desgewenst hier onbepaalde
tijd kunnen blijven.
WEERBERICHT
Later opklaringen
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Aanvankelijk zwaar
bewolkt met plaatselijk enige
regen, later ook opklaringen.
Hier en daar ochtendmist.
Weinig wind. Ongeveer de
zelfde temperaturen. (Opge
maakt te 10 uur.)
ZON EN MAAN
Woensdag: zon 7.3117.16; maan 9.01—
17.04. 6 Nov. EX.