JLNAPPE LEIDSE UITVINDING
bracht contact met zienden
«Uit gewone mecanodozen ontstonden
toch technische wonderen
Nodig is, dat wij andere Kerken
leren kennen
Na de slag
LEIDSCHE COURANT
3
MAANDAG 29 OCTOBER 195J
Di Van der Mey, geniale blinde
j J (Van onze redacteur)
DE MENSEN TEGENWOORDIG over techniek praten, denken ze
meteen aan de atoombom. Maar hier ziet U, dat de techniek ook voor
^andere doeleinden aangewend kan worden, en dan tot zegen van de mens-
ij(heid kan strekken". Dat zei ons dezer dagen dr G. van der Mey, die in
'•(Lisse woont, doof en.blind is, maar met wie U, over welk onderwerp dan
\ok, spreken kunt. Dank zij een instrument, dat zijn vriend en verwezen-
ifaijker van enkele van dr Van der Mey's technische dromen: H. C. Nater,
gjléraar aan de school voor instrumentmakers te Leiden, voor hem ontwierp.
senbord en electrische overbrenging.
Dat werkte dus op precies dezelfde
wijze als het toetsenbord van een
telextoestel. Dat instrument is in een
werkplaats van de P.T.T. gebouwd
en daarmee hebben wy ons gesprek
met dr Van der Mey kunnen voeren.
Op vijfjarige leeftijd werd de heer Van
eifler Mey, na een hersenvliesontsteking,
blind. Hij is toen terstond naar een
voor blinden gezonden, waar hij
phraillelezen leerde. Met die wetenschap
sjtoegerust heeft hij kunnen studeren, tot
hij vlak voor zijn promotie in de wiskun-
ecde stond. Toen, het was in 1945, wera
khij ook nog doof en wel zó erg, dat alle
Gedurende het mechanischgesprek. De ondervrager tikt, dr Van der Mey
luistert met zijn vingers. In het midden de heer Nater uit Leiden, de uit-
i vinder van u~*
contact met de omgeving verloren dreig-
e. de te gaan. Alleen door op zijn handpalm
J blokletters te schrijven, was nog verbin-
ding mogelijk. En door de z.g. doven-
ju blindencode natuurlijk, maar dat is een
dusdanig ingewikkelde vorm van con-
"l versatie, dat niet-ingewijden d.w.z.
J vrijwel heel de ziende wereld geen
,3 enkel contact met hem kunnen hebben.
I Zo stond hij eens voor de moeilijkheid,
aj dat hij de politie in Lisse niet zelfstan-
i dig zijn beklag kon doen over het feit,
J dat de jongens in het dorp probeerden,
hoever zij de blinde-geleidehond van dr
Van der Mey konden afleiden. Een zeer
gevaarlijk spel uiteraard, maar dr Van
der Mey zegt: „die jongens begrepen dat
1 niet."
r' Per „schrijfmachine"
u Bovendien, de heer Van der Mey heeft
een zeer intelligente, sprankelende geest.
Het contact was veel te traag voor hem.
,i Er waren toen wel kleine vierkante in-
6trumenten in omloop, waarop, wie
4 braille-tikken beheerste, met hem kon
v spreken en via dat blokje kwamen de
d gesprekken thuis tot stand, maar een
I algemeen gesprek voeren was te enen-
"j male onmogelijk.
e Op basis van dat braille-instrumentje,
aantal platte toetsen penne-
i( tjes in beweging brengt, die de braille-
letters tegen de vingertoppen van df
heer Van der Mey drukken, waardoor
hij woorden en zinnen kan vormen,
heeft toen de heer Nater uit Leiden een
instrument ontwikkeld, dat een toetsen-
bord heeft als er op een schrijfmachine
zit. Met dit verschil, dat de letters op dat
toestel in volgorde naast elkaar staan.
n Wie dus een letter aansloeg het in-
6trument kreeg al een opvolger bracht
pennetjes in beweging, die de braillete-
kens vormden tegen de hand var
Zo is dr Van der Mey, ter afwisse
ling van zijn hoofd-arbeid. van zijn
jeugd af bezig. Let er op hoe hij bij
dit mecano-werkstuk de schroeven
draaier vasthoudt. De hond is hem
tevens wegwijzer in de wirwar van
draden en schroeven. Wat bij u het
oog volbrengt, doet hier de gevoelige
vinger.
blinde. Zo was een nieuw algemeen con
tact tussen hem en de buitenwereld ge
legd. En dat niet alleen, maar in Si
Michielsgestel gebruikt men Naters in
strument in het blindenonderwijs ook
voor discussies!
Later heeft de heer Nater zijn idee
verder geperfectionneerd. Hij
wierp toen een dergelijk instrument
met een gewoon schrijfmachine-toet-
jij ingewikkelde formules b.v. geen
vergissingen te krijgen. Hij tikt op die
gewone schrijfmachine bovendien braille
letters, wat het voordeel heeft gehad, dat
a staat was een handleiding voor
braille-kortschrift te verzorgen, die zien-
leraren gebruiken kunnen. Hij heeft
rvan een stencil vervaardigd, dat ca
eerste vermenigvuldiging mogelijk
maakte.
Onafhankelijk
Hij peinst verder over mogelijk
heden om de blinde wereld zo on
afhankelijk mogelijk te maken van
de ziende. Hij merkt het immers da
gelijks, hoe bitter nodig het is, dat
een blinde alles kan doen, zonder
gebonden te zijn aan tussenkomst
van wie ook? Zijn promotie, een jaar
nadat hij doof werd, ondervond,
doordat alle vragen in braille gesteld
moesten worden, veel vertraging. Dr
Van der Mey streeft er naar en zijn
technisch vernuft helpt hem daarbij,
wegen te vinden, die blindenboeken
op alle mogelijke gebied zullen ver
schaffen.
Alle wetenschappen, ook al zijn z
boek gesteld in, zelfs voor zienden
begrijpelijke formules, moeten in jjraille
snel en correct over te brengen zijn. En
dan: de blindenboeken hebben naai
mening een veel te grote omvang. Zij
kosten te veel papier (en papier is peper
duur) en zij zijn oneconomisch samenge
steld. Over dat alles laat hij zijn gedach
ten, zijn handen en zijn vingers gaan.
Intussen bespeurt hij buiten aan de
vorm en de aard van bladeren en takken
of het nog zomert, of dat de herfst al
komt. En straks, na de winter, zal hij
ter afwisseling van zijn vele werk gaan
„kijken" of de lente al in aantocht is.
Is de ziende wereld zoveel verder dan
hij? „Is de verblinding van ons allemaal
niet, dat wij niet zuiver en logisch
de dingen vermogen te denken?", vraagt
ór Van der Mey. „En ontstaan daaruit
niet de geweldige politieke tegenstellin
gen?"
In helder denken gaat hij de ziende
wereld zeker voor. Dr Van der Mey
denkt niet alleen in het groot. Hij be
peinst ook het kleine: de nood van d£
blinde jeugd, die zo vaak de weg naai
de scholen nog niet vond en die. tot ver-
Agenda voor Leiden
Maandag
8-9 uur: „Concordia houdt een propa-
gandamars door de stad voor de vrolijke
markt van „Ex Animo".
Dinsdag
Casino, 7 en 9.15 uur: K. en O., „Rech
ters zonder Wet" (The Ox-bow Incident)
Levendaal 103, 8 uur: receptie eerste
lustrum speeltuin vereniging „De Dem
ping".
Acad. Ziekenhuis, 8.30 uur: jaarverga
dering vereniging Maatschappelijk werk
in de ziekenhuizen.
Rijksmuseum van oudheden, 8 uur: dr
W. C. Braat, „De Franken in Nederland
het grafveld van Rhenen".
Gevestigde en vertrokken personen
In de week van 22 t/m 27 October
Te Leiden vestigden zich:
O. E. Awani en familie, Rijnsburger-
weg 50: F. Bakker, bouwkundig tekenaar.
Leemansstraat 53; J. M. A. van Berckel,
Noordeinde 50; A. G. Bosman, secretaris
ener maatschappij, Rijnsburgerweg 124;
C. Brussee, landarbeider, Langestraat 14;
J. M. Cranendonk, kantoorbediende. L.
Mare 68; L. M. A. van Dam, Rijnsburger
weg 158; H. G. van Diffelen. Molensteeg
2a; H. E. Disseldorp, dienstbode, Hoge
Rijndijk 16; C. J. Emans, stuurman bin-
nenvaart. Kalvermarkt 7; C. J. W. H.
c r„ 7 iiiir- H»«ra Come- En6el Bloemmarkt 10a; A. Fernhout,
Schouwburg, 7.4= uur. HaagM Come Kunsburgenceg 10, W. M.
die brengt voor het L.A.K „Venus °b-|Gl3e. ^rdeindc 50. E c D va„ Glls,
Koninginnelaan 65; H. H. de Haas, RJC.
Woensdag
Stadhuistoren, 11-12 uur: R. Heering
bespeelt het carillon.
Prediker, 2.15 en 8 uur: jeugdfilm
voorstelling „Het grote avontuur".
Hoogl. Kerk. 8 uur: Hervormingsdienst.
ds J. de Wit, m.m.v. Hervormd kerkkoor
Evang.-Lutherse kerk. 8 uur: Hervor
mingsdienst, ds D. Kuilman.
Schouwburg, 8 uur: K. en O., Haagse
Comedie: Het meisje van buiten (The
country girl).
Donderdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Residentie
orkest met Geza Anda, piano.
Schouwburg, 8 uur: K. en O., Het
meisje van buiten.
NACHTDIENST APOTHEKEN
Apotheek Herdingh en Blanken, Ho-
Oogstdienst in de Pieterskerk
Gistermorgen werd in de Pieterskerk
de jaarlijkse oogstdienst gehouden. Ds D.
J. Vossers sprak over Handelingen 14 17.
Na afloop van de dienst brachten de vele
kerkgangers een gToet in de vorm van
fruit of bloemen aan zieken en ouden
priester, Kamerlingh Onneslaan 65; M. L.
de Haas, Hartmanstraat 11; G. Hillebrand,
grofsmid, Langegracht 184; M. Marijt—
Hogewoning, Koolstraat 9; C. J. Holland,
Noordeinde 50; K. Hiemstra—Hoogenhout
en fam.. Stadhouderslaan 4; G. Hulsbos,
agent van politie, Langebrug 107; J. C.
Iburg, Jan van Goyenkade 44; M. E.
CastelijnJouby, a/b woonschip „Vreug
de en Rust", liggende aan de Schelpen
kade tegenover No. 53; D. Koningen en
fam., zilverslijper, Lopsenstraat 25a; P. J.
de Kort, schoenfabrieksarbeider. Noord
einde 43a; M. A. H. Deron—Laming, stop
ster, Oude Singel 98; G. van Leeuwen
en fam., dienstbode, Marnixstraat 73; P.
J. de Loor, Leeuwerikstraat 19; J. M.
Meurs, leerling-verpleegster, Rijnsburger
weg 10; H. S. van Oort, idem, Rijnsbur
gerweg 10; H J. Oosterveld, analyste,
Morskade 1; I. Overdorp, hulp in de huis
houding, Roodborststraat 32; O. B. Poppe,
leerling-verpleegster, Rijnsburgerweg 10;
R. Saroengallo, kantoorbediende, Schel
penkade 45; N. Schakel, verpleegster.
Rijnsburgerweg 10; A. Scheffer en fam.,
kantoorhoofd Dep. pers. aangelegenh.
Repl. Indon., L. Morsweg 10; R. Schwar-
zer, dienstbode, Frederik v. Eedenlaan 2;
H. Schyn en fam., chemiker, Frederik v.
Eedenlaan 2; A. Segal. Morsweg 4; J. M.
E. SpiesSosef, woonkeet achter perceel
Haagweg 160: K. Staring, bloemisten
knecht, Lopenstraat 25a; A. L. H. Stols,
Groenhovenstraat 26; B. G. Taverne, De
M. van Streefkerkstraat 51; L. F. van de
Provincie wil Leeuwenhorst te Noord-
wijkerhout voor recreatie bestemmen
Ook buitenplaats Middenburg te Oostvoorne
Voor dr Van der Mey in Leiden ging studeren maakte hij een reliëfkaart van
de stad. Hier wijst hij aan, waar het instrument, dat hem uit z'n isolement
verloste, in de Sleutelstad gemaakt werd.
Het is voor hem een geweldig hulp
middel, want wie snel kan tikken en
zich aan de eigenaardigheden van
het toetsenbord gewend'heeft, voert
nu een vlot gesprek met hem. Hij
behoeft de zinnen niet meer letter
voor letter te vormen, doch kan ze
in zich opnemen, of ze gesproken
worden.
Zijn antwoorden komen snel, in een
voortreffelijk Nederlands, stylistisch
prachtig verzorgd en getuigend van
cultuur, die alleen het bezit kan zijn
hen, wier wereld tegelijk zó klein ei
immens is als die der blinden. Want in
zijn afgesloten zijn van alles, blijven
alleen de gedachten, die zich, door ni
afgeleid, bezighouden met wat hij onder
handen heeft. Op straat kijkt de hond
uit. In huis loopt dr v. d. Mey door alle
gangen en over alle trappen met meer
zekerheid dan de andere huisgenoten.
Mecano-kampioen
Naast zijn studie had hij, in zijn zeer
jonge jaren en ook daarna, liefhebberij
in het werken met mecanodozen. Hij
heeft er met zijn vingers, die alle
boutjes en schroefjes, draadjes en klem
metjes onderkennen, wonderen van ver
nuft van gemaakt. Éénmaal een com
pleet weeftoestel, waarop in twee kleu
ren geweven kon worden en waarop hij
zelf en zijn moeder en zuster in twee
kleuren geweven hebben. Op een ten
toonstelling van mecanowerkstukken,
in Liverpool gehouden, was dat één der
bekroonde pronkstukken.
Die mecano-liefhebberij krijgt,
vergissen wij ons niet, ook practische
resultaten voor héél de blinde we
reld. Dr Van der Mey is nl. niet al
leen een uiterst knap instrument
maker, doch ook een exact denker.
Hij is doctor in de wiskunde.
Hy promoveerde in Leiden in 1946 op
een proefschrift over „De resultante in de
theorie der algebraïsche krommen". In
1949 voegde hij aan die studie nog een
nieuw werk toe, getiteld „Determinant
van Sylvester". Op het ogenblik houdt
hij zich bezig met integraalwiskunde en
differentiaal-vergelijkingen. Een belem
mering is uiteraard, dat er over zijn vak
maar heel weinig in braille geschreven
is. Hij heeft al zijn werk gemaakt op
een normale schrijfmachine, waarop hij,
door het verwisselen van enkele toetsen,
mogelijkheden heeft geschapen om wis
kundige tekens aan te brengen. Wie hem
dat ziet doen, staat verstomd over de wij
ze waarop hij dat klaarspeelde. En ook
over de op het oog simpele manier, die
hij bedacht om op het gevoel te weten,
dat z(jn machine in de juiste stand staat'
groting van het eigen geluk en tot zegen
van de omgeving, naar die scholen moét
Hij is het levend bewijs onder ons, dat
God de taken in de mensenwereld wijs
verdeelt. Tot in de duisternis van
blinde leven laat Hij, door geniale blin
den waaronder dr Van der Mey zeker
te rekenen is het licht schijnen var
technische en wetenschappelijke moge>
üjkheden. Er is in deze wereld geen on
volwaardigheid. Zelfs de afgrond is ver
vuld van licht!
de kosten van aankoop door de stichting
„Het Zuidhollands Landschap" van de
buitenplaatsen Middenburg te Oostvoorne
1 Leeuwenhorst te Noordwjjkerhout.
Het landgoed Middenburg heeft een
totale oppervlakte van 29.1 hectare. De
kosten van aankoop bedragen f 105.000.
Ged. Staten willen een subsidie van 50
procent uitkeren, mits het rijk een ge
lijke bijdrage verleent.
Aan genoemde stichting is tevens te
koop aangeboden een aantal percelen
grond, onder Noordwijkerhout, ter totale
'grootte van 36.86.98 ha, behorende tot
het landgoed Leeuwenhorst voor f 90.000.
Ged. Staten delen de mening van de
stichting, dat de voorgenomen aankoop
en ontsluiting van het landgoed voor vele
ontspanning-zoekenden van grote waarde
zal zijn. De recreatieve betekenis van de
plannen ten aanzien van Leeuwenhorst
wordt voorts mede bepaald door de
gelijkheid van een verdere landschappe
lijke reconstructie van de Bollenstreek.
Het kwam Ged. Staten met het oo£ op
het belangrijke aandeel van de provincie
in de financiering van deze en soortge
lijke aankopen wenselijk voor, een n
were samenwerking tussen stichting
Oecumenische jeugddienst
Aldus dr Van der Linde in Hooglandse kerk
l de erfschuld
Voor het jeugdappèl, dat gisteravond
vanwege de Leidse oecumenische Jeugd
raad In de Hooglandse kerk plaats vond,
bestond vrij veel belangstelling. Da
Poortman, predikante van de Remon
strantse Gemeente, leidde de liturgie en
dr Van der Linde uit Utrecht sprak over
het onderwerp: Hoe kan ik de eenheid
van de Kerken dienen?
In het begin van zijn toespraak zei
dr Van der Linde, dat wij om te be
ginnen in de eigen Kerk moeten gaan
staan om daar het kruis J-
van de verdeeldheid op ons te
Wie boven de Kerk staat, staat
ten. Er kan in het Evangelie geen sprake
wezen van de denominationele geschei
denheid waarin wij verkeren. Nodig is,
dat wij de andere Kerken leren kennen.
Jezus Christus heeft ook gestalte aan
genomen in de andere gemeenschappen.
Als we dit zien. worden we oecumenisch
verontrust. Verdiepen wij ons in het ge
loof en leven van elkaar, dan zal God
ons een wijder en veelomvattender credo
geven.
Dr Van der Linde noemde voorts de
evangelisatie onder de ontkerstenden
practisch punt van onderlinge samenv
king en gemeenschappelijke verantwoor
delijkheid. Hij schetste uitvoerig de taak,
die het Westen voor het Oosten heeft.
We moeten gaan meeleven met wat in
dat Oosten gebeurt.
Zijn woorden samenvattend wees dr v.
der Linde ten slotte op vijf punten: 1.
We moeten studie maken van de dingen,
die de wereldkerk en de wereldzending
beroeren; 2. We mogen ons inzetten voor
dit werk in de eigen Kerk; 3. We moe
ten als kerken ook lets met elkaar doen.
Samen moeten wij de realiteit van het
moderne leven onder ogen zien; 4. Er
is een oecumenisch leven, er is een oecu
menisch gedrag en er zijn oecumenische
manieren. Wij moeten eerlijk en in alle
openheid met elkaar omgaan; 5. Het ge
bed om de eenheid van de Kerken. Vooral
dit mag niet worden verwaarloosd.
Handelsreizigers kwamen
bijeen
De afdeling Leiden van de Ned. Han
delsreizigersvereniging vergaderde,
gens ontstentenis van de voorzitter onder
presidium van de heer C. Swaan. De
secretaris gaf een uiteenzetting
cursus ter opleiding voor het vakdiploma
van handelsvertegenwoordiger. Deze
cursus wordt in verscheidene plaatsen in
ons land georganiseerd. Spr. stond stil bij
de eisen voor het examen, dat onder toe
zicht staat van het ministerie van Econ.
Zaken. De examinandi verkrijgen hun
diploma uit handen van een rijksgecom
mitteerde. In het comité van aanbeve
ling hebben functionarissen uit de han
del en industrie zitting. Spr. wekte de
beroepsgenoten op om deze cursus te vol-
8 De heer Swaan zei in zijn dankwoord,
dat de N.H.R.V. alles in het werk zal
stellen om de vakbekwaamheid
handelsreizigers zo hoog mogelijk op te
voeren. Voor deze vergadering bestond
een zeer goede belangstelling.
Leidse Jeugd-Actie
Het secretariaat van de Leidse Jeugd-
actie deelde ons mee, dat in kamer 3 var
het Stadhuis een uitvoerig verslag t€
verkrijgen is van de vergadering, die
Vrijdagavond in de foyer van de Stads- au ,CUC1C ,„au
gehoorzaal werd gehouden. Het is eenjbrer_ Ret dan
verslag zowel van de lezing als van de "S? iH
discussie over het massajeugdverschijn-1 ^°°r de *_anuhe, als
ting is te verwachten, dat overeenstem
ming zal worden bereikt omtrent een
statutenwijziging. Deze maakt een ruime
vertegenwoordiging van het provinciaal
bestuur in de stichting en dientengevolge
medezeggenschap inzake de bestemming
de stichting toebehorende
eigendommen mogelijk.
Ged. Staten stellen voor, ook in de
kosten van aankoop van percelen grond
de Leeuwenhorst, ten bedrage
.000 plus eventuele bijkomende kos-
een subsidie van 50 procent uit te
keren, mits ook het rijk dat doet
Propaganda-avond afdeling
Leiden C.G.B.
Zaterdagavond hield de afdeling Lei-
;n van de Christen-gymnasiastenbond
haar jaarlijkse propaganda-avond. Na de
opening zette de praeses, de heer B. de
Die, uiteen wat de C.G.B. zijn leden biedt.
Het programma bestond uit pianospel
Tineke Jasperse en Wim Jansen
als hoogtepunt de opvoering van het stuk
drie bedrijven „De Butler" v
Fabricius. Dit stuk verhaalt hoe in het
huis van een familie allerlei waardevolle
voorwerpen op geheimzinnige manier
worden ontvreemd. Na heel wat verwik
kelingen wordt ten slotte de dader ont
maskerd. Het is jammer, dat dit stuk,
vlot spel vereist, iets boven de krach
ten der spelers lag. zodat van de hoofd
rolspelers alleen Bob de Die en Paula
de Priester goed spel leverden.
Ten slotte hield de praeses van het
hoofdbestuur een korte avondsluiting.
Burgerlijke $tand van Leiden
GEBOREN: Margarete H dr
der Blom en J K Hermes; Gonda M E
A C Eradus en M J van Erkel;
Adriana dr v A van Breda en M N van
Ee; Sylvia Y dr v J Jonkmans en A M
O Beke; Louise C dr v A Hakker en P
Oostendorp.
OVERLEDEN: S Pieterson wed v Van
Beelen 82 jr; H M van Ingen huisvr
Heydt 61 jr; J van Duijsen wedn 79 jr. techniek.
Vreugde, kantoorbediende. Lange Mare
68; B. A. Wassenaar, verpleegster. Bakh.
Rozeboomstraat 39; C. A. F. van Well
Groeneveld, adelborst K.M., Cronestein-
kade 4; J. Wondergem, Kort Galgewater
21; M. A M. Yousef, Zoeterwoudsesingel
56a; C. H. Zwaan, v. Oldenbarnev.str. 36.
Uit Lelden vertrokken:
M. Th. WeijersAmmerlaan,
Breestraat 173a naar Haarlem. Kamper-
laan 4; T. Banan, Haarlemmerstraat 102.
Amsterdam, Willemsparkweg 197b; J.
Benjamins, M. Treublaan 1, Amsterdam,
Prins Hendriklaan 28; J. v. d. Kommer
v. d. Berg, Schutterstraat 9a, Leiderdorp.
Meijelaan 16; M. E. Berger, Noordeinde
50. Belfeld, Rijksweg N 6; S. Bodrij,
Uiterstegracht 52, Haarlem, De Witstraat
37; B. C. Boender en fam., Coomhert-
straat 12, Vlaardingen, Molukkenstr. 27;
L. E. de Boere Leeuwerikstraat 45, Dor
drecht, Riouwstraat 88 rood; L. Bootsma,
Jeruzalemshof 4, Deventer, Papenstraat
B. M. Broeks, Pelikaanstraat n
Utrecht, Springweg 142; M. W Brouwer
familie, De Genestetstraat 58. Alphen
den Rijn, Willemstr. p/a Schellinger
hout; Th. H. Bruens, St Jacobsgracht 1,
Apeldoorn, Rietzangerstraat 95; C. M.
Caspers, Rijnsburgerweg 10. Oegstgeest.
an Burenlaan 15; M. Cramer, Witte
Singel 37, 's-Gravenhage, Javastraat 38
B. A. Crul, v. d. Brandelerkade 19. Heer
len, Laanderstraat 18; A. M. Dertien. Lijs
terstraat 22, Oegstgeest, Juffermansstr.
11; C. F. van Dijk en fam., Raamsteeg 10a,
Canada; P. van Dijk, Lammermarkt 52a,
Schiedam, Potgieterstraat 12a; M. van
Dijke en fam., Raamsteeg 10a, Canada;
J. P. van Essen, Herensingel 34a, Rheden
(Gelderl.), Arnhemsestraatweg 85; H. J.
Flinterman, Rijnsburgerweg 10. 's-Gra
venhage, Laan van Meerdervoort 123;
Wed. J. v. d. BurgVan Ginkel, Storm
Buysingstraat 26. Gouda, Corn. Ketelstr.
61; B. Griede, Herenstraat 83b, Amster
dam, Montelbaanstraat 6; A. Hooijmans
fam., Hooigracht 41, Canada; H. Kadé
fam., Zoeterw.weg 62, Canada; L. Kor-
teweg, Maredijk 149, Wieringermeer, Mid-
denmeer Torenstraat 25; G. Th. Kuipers,
Rijndijkstraat 112, Bloemendaal, Nachte
gaallaan 13; M. van der Loo, Langegracht
87. Boskoop, Bootstraat 13; J. de Melker.
Rijn- en Schiekade 78, 's-Gravenhage, L.
N.O. Indië 197a; H. Meijer, Thor-
beckestraat 37, Israël; C. Nieboer, Prins
Hendrikstraat 14, 's-Gravenhage, Rijsw.-
weg 494; K. S. Njoo, Witte Rozenstraat
26, Soerabaja, Indon., Bongkaran 47; J.
van der Oord en fam., Vondellaan no. 18,
Heiloo (N.-H.), Westerweg 114; P. J.
Riemens, Voldersgracht 29, Sas v. Gent,
Burg. Hoefnagelstraat 27; A. G. Rietveld.
Rijnsburgerweg 144, Hengelo (O.), Com.
Evertsenstraat 29; J. Roelofs en familie,
Lopsenstraat 25a. 's-Gravenhage. Elsstraat
7; B. L. M. Rosenberg. Boerhaavelaan 4.
Nijmegen, Ubb. Veldweg 31; A. B. Ruig-
rok, Stadhouderslaan 30, Rijswijk (Z.-H.)
Julianastraat 61; C. P. Saas, Rijnsburger
weg 10, Oegstgeest, A. v. Burenlaan 15;
Schilthuis, Haagweg 22. Blaricum.
Bierweg 23; A. Schuur, Burgsteeg no. 1,
Groningen, Sledemennerstraat la; A. W.
Schwing, Lorentzkaae 9, Deventer, Rad-
stakeweg 69; G. Nijhuis—Stikvoort. Oude
Rijn 64, 's-Gravenhage, Frederikstraat
117; N. M. MeijerTaverne, De M. var
Streefkerkstraat 49, Israël; J. van Teef-
felen. Oude Vest 97, Utrecht, Krommerijn
11; O. A. Thissen, Rapenburg 62, Am
sterdam, Keizersgracht 670; P. W.
Valk, Lusthoflaan 1, Oegstgeest, Celebes-
straat 34; J. Th. Verhoeven en familie,
Haarlemmerstraat 8, Canada; J. de Vet,
Oude Vest 33c, Maastricht, St. Antonius-
straat 92; M. B. Vos, Oude Rijn 2. Brielle,
Jan Matthijssenlaan 3; M. de Wekker,
Rijnsburgerweg 92, Oegstgeest. v. Wasse-
naerlaan 9; W. J. M. Witkamp, Jan
Houtkade 29, Indonesië; A. Wijnberg,
Vondellaan 18, Smallingerland, Drachten,
Merelstraat 13.
W11
d,
Federatie van Leidse CJMV's
De federatie van Leidse CJM.V.
hield Zaterdag haar maandelijkse bijeen
komst in wijkgebouw Pndël. Voor deze
avond had de federatie de luitenant ter
S. A. van Roo bereid gevonden om
te spreken over de marine-luchtvaart
dienst. De heer Van Roo behandelde
uitsluitend de vliegdekschepen, omdat
de federatie al een lezing had gehad
over het doel van deze dienst Na een
zeer interessante uiteenzetting vertoonde
spr. twee nieuwe films, waarvan
het leven op de Karei Doorman
zien. De leerzame avond werd met
dagsluiting gesloten.
Candidacrts-examen electro-techniek
De heer M. H. Th. J. Bergsma, Waldeck
Pyrmontstraat 9, is te Delft geslaagd
candidaatsexamen electro-
Litteris Sacrum: Miranda
Dr Paul Marten, een bekend Londens
chirurg, is er een paar dagen uit gegaan
om te vissen. Hij is in een bootje gestapt
om makreel te verschalken. Zijn bootje
slaat om en ja. nu kunt u het geloven
of niet, maar dr Paul Marten wordt ge
red door een lieftallige, levensechte
zeemeermin, die hem (hoe weten we
niet) meeneemt naar haar grot ergens
diep weg in zee. Altijd zee en altijd
water wordt zelfs een zeemeermin wel
eens beu, en zo komt onze visser niet
met makreel, wèl met een jongedame
thuis, haar staan kunstig verborgen.
Niemand mag het wetep. Het is een
patiënt, die niet lopen kan. Peter Black-
mare, de schrijver van dit alles, zou nu
gelegenheid hebben om óf een volkomen
dwaas verhaal te schrijven óf het meer
geest mee te geven, door alles wat zich
op het droge afspeelt ons te laten zien
in deze „zeespiegel". Hij doet geen van
beide en daardoor blijft onze Miranda
Trewella een mosselen etende en zout
waterdrinkende flirt, die hoofd en hart
iedere man en vrouw in de war
opluchting
weer in de
Theems springt en weg zwemt. Als er l
nu maar geen gedrang van vissers
komt
Litteris Sacrum heeft dit stuk geko
zen om er het seizoen mee te openen.
Onder leiding van Jan Bartelsman
er als geheel een goede opvoering
gegeven. We weten niet. hoe een zee
meermin zich gedraagt, maar Joke Bar
telsmanv d- Lans speelde deze rol of
te kind in de grot is bij deze wezens
Ze hield de figuur goed in het irreële,
door een zekere naïveteit in spel
6preken, waardoor zij weer toonde
speelster te zijn van boven de middel-
maat.
Ook Jos Dros en Co Hageman—Verha
gen, als het echtpaar Marten, gaven
goede vertolking van hun roL In het
spel van Co Hageman, zouden we graag
wat meer rust wensen Het is onrustig
en geagiteerd, waardoor haar figuren iets
onnatuurlijks krijgen.
Ook de andere medespelers zetten
natuurgetrouwe mensen op de planken.
Alleen die schokschouderende en
z'n hand in z'n zak lopende Nigel Hood.
neen, we hopen voor Isabel, dat ze haar
ring alsnog af zal kunnen krijgen.
vreemd gesteld. By de vorige ver
kiezingen was het een geringe meerder
heid die er voor zorgde, dat het land een
Labour-bewind kreeg. En thans is het
een betrekkelijk gering aantal toe
gezien althans in de verhoudingen
tot het totaal, dat een zwenking in het
bewind teweegbrengt en voor het Labour-
kabiaet een conservatief kabinet in de
plaats heeft gesteld. Zo kan men het stel
len: de keuze van het bewind heeft dit
maal wel duidelijk gelegen in de handen
van die minderheid onder de kiezers, dit
eea vorig maal op Labour heeft gestemd,
ditmaal meer vertrouwen blijkt ta
hebben in de Conservatieven.
Natuurlijk kan men stellen, dat dit bij
verkiezingen in het algemeen en dus
ook buiten Engelandhet geval kan zijn-
Maar in Engeland spreekt het wel bijzon
der duidelijk, doordat men daar een
samengaan aantreft van een districten
stelsel en twee-partijen-stelseL Waar, zo
als ditmaal, deze beide partijen elkaar fel
hebben bestreden, zijn er ook slechts twee
mogelijkheden: het bewind wordt voort
gezet of het gaat „om".
Het districtenstelsel, dat wij in ons land
gedurende zovele jaren hebben gekend,
moge bepaalde voordelen hebben, omdat
het de politieke activiteit prikkelt (in deze
dagen stellig geen bijzondere weelde),
daartegenover staat, dat al diegenen wier
districtscandidaten niet gekozen zijn wel
het gevoel moeten hebben. In het parle
ment niet of in mindere graad vertegen
woordigd te zijn. Maar het Engelse volk,
dat graag hangt aan de tradities, is blijk
baar nog altijd bereid, deze nadelen op de
koop toe te nemen.
dit stelsel wel bijzondere na
delen te boeken hebben, zijn de Libe
ralen. De dagen schijnen wel lang voor
bij. waarin de Engelse verkiezingen zich
afspeelden tussen Liberalen en Conser
vatieven. Thans kent het land slechts als
grote partijen de Conservatieven en de
Socialisten, en de Liberalen mogen dan
op zichzelf een niet onaanzienlijk aantal
stemmen op zich verenigen, door het dis
trictenstelsel staat het aantal gekozen
Liberalen weer in geen verhouding tot
het stemmental.
Zijn de Liberalen hierdoor al dadelijk
in het nadeel, daarbij komt nog. dat zij
geen duidelijke koers hebben gevaren.
Dat moet zich altijd wreken. Het heeft
zich ook ditmaal gewroken. Er zijn schat
tingen. dat in die districten, waar de Libe
ralen zelf geen candidaat hadden gesteld
en dat waren er zeer vele twee van
de drie Liberalen op de Conservatieven
hebben gestemd en de derde man op de
Socialisten.
Dat wijst al op het ontbreken van een
eigen geluid.
Trouwens, ook overigens make men
ch over de diepgang r.iet al te veel il
lusies. Al te veel heeft ook ditmaal bij
die groep van kiezers die van partij is
veranderd, de gedachte voorgezeten, dat
„de andere partij" maar eens een
kans moest geven. Een typisch Engelse
gedachte, die op zichzelf ook zijn beko
ring heeft, maar die nog geen blijk geeft
an een principiële bezinning.
NTUSSEN het roer is om en met het
Labour-bewind is het voorlopig wel
gedaan. Dat achten wij op zichzelf van
belang. Wij willen daarbij niet voorbij
zien, dat Labour het land heeft moeten
leiden in moeilijke Jaren. Maar ook wan-
daarvoor begrip heeft, blijft
toch ook de bedenking, dat Labour
veelal niet de juiste koers heeft weten
te vinden. Integendeel, in een tijd, waarin
nationale eenheid toch een belangrijk
goed was. heeft men er de voorkeur aan
gegeven, specifiek socialistische stok
paardjes te gaan berijden. Dit laatste
heeft men misschien weer niet uit weelde
gedaan, maar juist omdat zich onder de
Labouraanhang een sterke radicalisering
openbaarde, waaraan de leiders meenden
tegemoet te moeten komen. Zo geraak
ten die leiders tussen twee vuren: ener
zijds verdeeldheid binnen de eigen gele
deren en 'n omhoogstuwen binnen die gele
deren van sterk-linkse elementen. Ander
zijds het verweer dat juist die verschijn
selen opriepen by de tegenpartij waarbij
dan nog kwam. dat zich op buitenlands
gebied het ene probleem na het andere
voordeed, waarbij het prestige van Enge
land met de dag achteruit sukkelde en
het verlangen naar een krachtiger hand
de dag groter werd.
TTET roer is om. Daarbij ware het van
betekenis geweest, zo de Conserva
tieven een grotere overwinning hadden
behaald. Engeland heeft behoefte aan een
meerderheid die werkelijk tot regeren in
staat is. aan een „working majority".
Zulk een meerderheid heeft het de laatste
jaren nauwelijks gekend. Zelfs een ge
ringe ziekte konden de parlementsleden
zich niet veroorloven. Tot diep in de
nacht moesten zij de vergaderingen van
het Lagerhuis blijven bijwonen, omdat de
tegenpartij op de onverwachtste momen-
beslissende stemming kon uitlok
ken. Een „gezonde" democratie mocht dit
nauwelijks heten. Dit had duidelijke ge
volgen voor het optreden naar buiten.
De socialistische nederlaag achten wij
zeker verdiend. Echter zouden wij het
belang hebben geacht, zo de meerder
heid van de overwinnaars nog duidelijker
are geweest.
Tenslotte, de socialistische nederlaag
achten wij ook daarom van betekenis, om
dat op het continent de socialisten nauw
keurig acht plegen te slaan op wat hun
partijgenoten aan de andere zijde van de
Noordzee doen. De dagen waarin het
Duitse socialisme voor hen een voorbeeld
was, behoren tot het verleden. Zij heb
ben nu een nederlaag geleden. Is dat een
voorproefje voor de verkiezingen, welke
straks ook bij ons worden gehouden De
Nederlandse socialisten zijn door de Brit
se verkiezingen in elk geval op de twee
sprong geplaatst. Zij kunnen kiezen tus
sen radicalisering of matiging, tussen ge
voel of verstand.
Voorlopig echter is in Engeland het
woord aan Churchill en de zijnen.
Adverirntit)
„De Sleutelstad" vijf jaar
Ter gelegenheid van haar vijf-jarig be
staan hield de Leidse zwem- en polo
club „De Sleutelstad" Zaterdagavond in
de Burcht een feestelijke vergadering.
De voorzitter van de feestcommissie, de
heer J. Dool, die de avond opende,
dankte allen voor het vele werk in het
belang van de club, in het bijzonder de
heren W. Bergers en P Eradus, resp.
voorzitter en secretaris. Het ontspan
ningsprogramma was zeer gevarieerd en
de uitvoerenden mochten na elk num
mer een spontaan applaus in ontvangst
nemen.
