In wezen is het probleem van de massa-
jeugd een schijnprobleem
Verschijnsel van de massamens neemt
ongekende omvang aan
Predikbeurten voor Leiden en omgeving
Prot.-Christelijke fractie trachtte
wethouder Bank te ontslaan
thans
Iedere middag om 12 uur zal de
klok weer luiden!
DE,
De grote N.Z.H.-familie vierde
opgeruimd feest
JflEOWE LEIDSCHE COURANT
I
ZATERDAG 27 OCTOBER 1951
Goed initiatief der L.J.A.
I massajeugd gaat ontwikkelen? In wezen
Een GROOT AANTAL LEIüENAARS, die op enigerlei wijze leiding
geven aan het maatschappelijk, cultureel en geestelijk leven in onze
stad, was gisteravond op uitnodiging van de Leidse Jeugd-Actie in de
foyer van de Stadsgehoorzaal bijeen om te luisteren naar dr H. Nieuwen-
|huis uit Den Haag, dié sprak over het verschijnsel van de massajeugd.
Mr Van Bommel, die de vergadering presideerde wegens ziekte van ds
Kloek, beschouwde de opkomst als een manifestatie van de gedachte, dat
jeugdzorg niet een hobby is van de enkeling. Op dit gebied kan alleen
vruchtbaar werk worden gedaan, als het wordt gedragen door de gehele
gemeenschap.
Dr Nieuwenhuis, die in Den Haag een
onderhoek heeft ingesteld naar de ach
tergronden van het verschijnsel van de
massa-jeugd, begon een uiteenzetting te
geven van het begrip persoonlijkheid.
Onder persoonlijkheid verstond hij de in
nerlijk gerijpte mens. die weet, dat er
geestelijke waarden zijn, en die daaruit
een zekere verantwoordelijkheil voelt.
Ieder mens, die deze waarden in zijn hart
heeft leren kennen, brengt cultuur voort.
De erkenning van deze waarden berust
op geloof. De samenleving kent dat ge
loof in tweeërlei gestalte, de Christelijke
en de humanistische. Wie deel heeft aan
dit geloof, hetzij op Christelijke hetzij op
humanistische basis, is op weg een per
soonlijkheid te worden, aldus dr Nieu
wenhuis. Ieder kan op zijn manier iets
tot de cultuur bijdragen naar gelang de
vermogens, waarover hij beschikt.
De massamens nu is de negatie van
de persoonlijkheid. Hij kent geen geeste
lijke waarden. Toch is hij een levend we
zen en een bron van energie. Spr. noem
de twee typen van de massamens. Ten
eerste het type, dat in de eerste plaats
zijn driften wil volgen. Ten tweede de
massamens, die niet van plan is aller
eerst zijn driften te volgen, die zijn gees
telijke vermogens (verstand, gevoel en
wil) zo sterk mogelijk tracht te ont
wikkelen. Hij probeert dan om met die
vermogens te heersen. De medemens is
dan tot een object geworden. Dr Nieu
wenhuis noemde dit type de gepolijste
massamens, die staat naast de opgebrei-
delde massamens. Het tweede typ
voor de samenleving niet minder gev
lijk. Beide typen hebben dit gemeen, dat
ze cultuurloos zijn. Ze zijn wezens
want aan elkaar.
Dr Nieuwenhuis constateerde voorts,
dat het verschijnsel van de massamens
niet een verschijnsel van de laatste da
gen is. In dit verband wees hij op de
toorn van Mozes tegen het volk van Is
raël in de woestijn, dat terugverlangd!
naar de vleespotten van Egypte. Maar
s het zo, dat het verschijnsel in onze
dagen een ongekende omvang aanneemt,
zó, dat onze cultuur wordt bedreigd.
In de eerste plaats komt dit door de
differentiatie en de specialisatie,
waardoor de menselijke persoon
heid gevaar loopt haar eenheid te
verliezen. Ten tweede is er de saecu-
larisatie. De mens wendt zich ai van
datgene wat boven de natuur uit
gaat. Die afwending is steeds sterker
geworden. Cultuur en techniek
groeien hoe langer hoe meer uit el
kaar. Men moet wel sterk uit geeste
lijke waarden leven om In evenwicht
te blijven tegenover de techniek. Wij
leven in een knopcultuur, aldus dr
Nieuwenhuis (licht, water, gas, mu
ziek, televisie). En het verschijnsel
van de massamens hreidt zich zowel
horizontaal als verticaal uit (het
hlijft niet beperkt, tot de stad en tot
de minder hoge lagen van de bevol
king).
In deze maatschappij nu groeit onze
jeugd op. Is het een wonder, dat zich een
Bouw der 500 woningen
kan beginnen
Zoals wij reeds hebben gemeld, is de
bouw van de ruim 500 woningen ten
Zuiden van de Haagweg gegund aa
gebr. A. en J. Breur te Rotterdam. Deze
firma begint Maandag met de voorbe-
reidende werkzaamheden. Den Haag
heeft het plan thans namelijk goedge
keurd, zo deelde wethouder Jongeleen
ons gisteren mede.
De aanneemsom van de complete
bouw der 494 arbeiderswoningen plus 8
winkels bedraagt 4 980.336. Daarbij
komt 80.000 voor het bouwen van
clublokalen en 32 werkplaatsen.
De huizen worden gebouwd volgens
het Framonta-sj'steem van binnen i
tagebouw en van buiten traditionele
bouw. Er wordt geheid met de gestorte
„Franklin-palen" Gehoopt en verwacht
wordt, dat de firma Breur het werk snel
zal opleveren.
Hoofdingeland-plaatsvervanger
vijftiende district
Bij de herstemming voor een hoofd
ingeland-plaatsvervanger voor het vijf
tiende district, werd de heer C. J.
der Hoeven met 218 van de 423 uitge
brachte stemmen gekozen.
Horatio Hornblower
Wat kunnen we toch flink doen! Met
weids gebaar doen we alle romantiek
de ban en proberen er dan zo'n stem by
te gebruiken, dat we onszelf nog gelo
ven ook. Doch diep weg, op een
scholen plekje ergens in ons. zit toch
nog altijd iets, dat resoneren gaat. als
op het witte doek de helden verschijnen,
waarop we in onze jeugd zo dol waren
Bij voorbeeld bij de film „Horatio Hom-
blower" (Lido)
Deze film is gemaakt naar de boeken
van E. C. Forester. De schrijver laat zijn
fantasiefiguur in de Napoleontische tijd,
als Engels-zee-officier de wereldzeeën
bevaren. Een vechtjas is hij eigenlijk
niet, maar behept met een zwaar min
derwaardigheidscomplex doet hij flin
ker en stoerder dan hij Is. Hornblower
is evenwel iemand, die te goed zijn vak
verstaat om daardoor belachelijk
worden. De film legt het accent nogal
op de „held", zodat we in technicolor
venschiiLlende zeegevechten meemaken,
ademloos kijken naar de ontsnappings
pogingen uit gevangenschap en alles wat
daar verder zo bij hoort.
Tussen dit alles door loopt een zoete
lijk verhaal van Barbara, die op het
schip gekomen is. Hornblower, alsof hij
niets beters te doen heeft, past haar op,
als ze ziek is, en tot slot trouwen ze
elkaar. Dit verhaal zal de lezer ir
boek „node" missen. Barbara vaart wel
mee, maar wordlt in een kajuit opge
sloten.
Het is een uitstekend gegeven vooi
een film en regisseur Raoul Walsh heeft
gezorgd voor een goede reconstructie
van de zeilschepen, zodat we ondanks
de vele humbug toch een goed beeld
krijgen van de ..navy" in de jaren
streeks 1810—1811.
Een dokter nodig?
De Zondagsdienst der huisartsen
Leiden wordt waargenomen door de
dokters Van Bockel, De Graaff, Lahr,
Meyboom en Veldhuyzen.
Welke apotheek
schijnprobleem. Het is een gevolg van
de aard van de samenleving van de vol-
De klachten over en de aan
klachten tegen de jeugd vormen vaak
een rookgordijn, waarachter de wereld
van de volwassenen haar culturele ar
moede verbergt.
We kunnen tegenover dit verschijnsel
in verschillende houdingen staan. Ten
eerste: met de massa valt toch niets te
beginnen. Dan moet die massa worden
gedresseerd. Ten tweede: de massa moet
zoet worden gehouden met brood en spe
len. We zén er zo nu en dan aardig mee
bezig, aldus dr Nieuwenhuis. Maar er is
nog een mogelijkheid, namelijk de moei
lijke en lange weg van de opvoeding.
Hoeveel mensen hechten hieraan nog
geloof? Het is van groot belang dit te
weten. Het is nodig, dat zij de handen
ineenslaan en gemeenschappelijk over
leggen wat er tegen dit verschijnsel te
doen is. Op allerlei grote terreinen is
samenwerking mogelijk. Het onderwijs
bij voorbeeld kan nog meer doen dan het
tot dusverre op dit gebied heeft gedaan.
Nodig is echter, dat dit werk wordt ge
dragen door het vaste geloof aan de op
voedbaarheid van de massa-jeugd.
Na de pauze volgde een uitvoerige be
spreking. Onder de vele aanwezigen wa
ren de burgemeester, wethouders en
raadsleden.
Hervormingsdienst in Evang,
Luth. Gemeente
Woensdagavond zal ook in de Evange
lisch Lutherse Gemeente een dienst wor
den gehouden ter herdenking van de
Kerkhervorming. Voorganger zal zijn ds
D. Kuilman, emeritus-predikant van dc
Leidse Hervormde Gemeente. De dienst
begint om 8 uur.
LEIDEN: Ned. Herv. Gem.: Pieters-i
kerk, 10 uur ds Vossers (oogstdienst),
uur ds Kleermaker (Het blij vooruit-
icht); Hooglandse kerk, 10.30 u. ds Otte-
vanger, 7 uur oecumenische jeugddienst
(dr Van der Linde van Utrecht en da
Poortman); Woensdag 8 uur ds De Wit
(herdenking van de Kerkhervorming);
Oosterkerk, 10 uur ds Van der Wiel;
Marekerk, 10 uur ds De Wit. 5 u ds De
Ruiter (H. Doop); Morsweglokaal, 10 u.
dr Norel; jeugdkerk Chr. school Noord
einde, 10 uur jeugdkerkdienst (Moede-
ir God is er nog); Tehuis voor
ouden van dagen. Donderdag 7 uur de
heer De Groot; Eglise Wallonne, 10.30 u.
Cabanis; Diaconessenhuis, 10.30 uur
ds Bijleveld; Academisch Ziekenhuis,
uur ds De Ruiter.
Gereform. Kerk: Zuiderkerk, 10 uur
ds Dronkert, 5 u. ds Hajer, 8 u. dr Wes
terink (bijzondere dienst; onderwerp:
Stadsmensen); Herengracht, 10 uur dr
Westerink, 5 u. ds Plomp; Oude Vest,
r ds Den Boer van Voorschoten^
dr Westerink; Mors-Rijndijk, 9 u.
ds Hajer. 5 uur ds Dronkert; voor dien
ziekenhuizen zie Hervormde Ge
meente.
Gereform. Kerk (art. 31): 10 en 5 uur
ds Keizer.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds Jansen.
Geref. Gemeente: 10 en 5 uur lees-
dienst; Maandag 7.30 uur ds Verhagen
in Kampen.
Evangelisch Lutherse Gemeente: 10.30
jr ds Kamma (zendingspredikant te
Leiden-Oegstgeest
Remonstrantse Gemeente: 10.30 uur da
Poortman.
Doopsgezinde Gemeente: 10.30 uur ds
Snaayer.
niging van Vrijz. Hervormden:
10.30 uur ds Fischer van Hilversum.
Evangelische Christen-Gemeenschap:
heden openluchtbijeenkomst, morgen 10
de heer Dikkes, 5 u. H. Avondmaal;
Maandag 8 uur jeugdbijeenkomst, Dins
dag 8 uur bidstond, Donderdag 8 uur
~ijbellezing.
Leger des Heils: heden 7 u. bidstond,
uur openluchtsamenkomst: morgen 10
7.30 uur majoor Hordijk; Maandag
15 uur gezinsbond; Dinsdag 7.30 uur
soldatensamenkomst; Donderdag 8 uur
heiligingsdienst.
Jeruël: 10 en 5.30 uur de heer Kloos;
Dinsdag 8 uur Bijbelbespreking: Woens-
- jeugdsamenkomst; Vrijdag 8 u.
de heer De Bruijn (in Prediker).
Oud-Katholieke Gemeente: 10 u. hoog-
is, Donderdag 9 u. hoogmis, 8 u. ves
pers, Vrijdag 9 u. hoogmis.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Ned. Herv.
Gemeente: Julianastraat, 9 uur ds Lam-
bour, 10.30 u. ds Brinkman van Utrecht,
ds Stehouwer (dankstond voor
het gewas); kapel Gouwsluis, 10 uur ds
Lefeber; gebouw Jonathan, 6.30 uur ds
Lefeber; Martha-stichting, 1030 uur ds
Meijer (H. Avondmaal); Oudshoornse-
weg, 10 uur ds Veenendaal; Hooftstraat,
9.30 en 6.30 uur de heer Van der Sluijs;
Woensdag 8 uur zangdienst in de kerk
de Julianastraat; Oudshoornseweg,
Woensdag 7 uur dienst ter herdenking
jn de Kerkhervorming.
Gereform. Kerk: Zuiderkerk, 10 uur
ds Wijma, 5 uur ds Pol van Boskoop;
Noorderkerk, 10 uur ds Le Cointre van
Amsterdam, 5 uur ds Wijma; lokaal bij
zondere school St Jorisplein, 10 uur ds
Mulder, 5 uur ds Le Cointre; Oudshoorn,
10 en 6.30 uur ds Tom.
Geref. Kerk art. 31: 10 uur leesdienst,
3 uur ds Keizer van Leiden.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 u. lees
dienst.
Oud-Geref. Gemeente: 9.30
leesdienst; Woensdag 7.15 u. ds Van der
Poel van Giessendam.
Leger des Heils: 10 u. heiligingsdienst,
7.30 uur verlossingssamenkomst.
BENTHUIZEN: Ned. Herv. Gemeente:
9.30 uur ds Kleermaker van Leiden, 6
ds Ottevanger van Leiden.
Geref. Gemeente: 9.30 en 6 uur le<
dienst
HAZERSWOUDE: Ned. Herv. Gem.:
0.30 uur ds Cassutto van Hurwenen, 6.30
uur ds Van der Leeden.
Gereform. Kerk: 9.30 en 6.3'
Oussoren.
HILLEGOM: Ned. Herv. Gemeente: 10
uur ds Eerhard, 5 uur ds Knottnerus.
Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds Zwart 5
Halfweg.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds Sluiter
(H. Avondmaal).
HOOGMADE: Ned. Herv. Gemeente:
De avond-, nacht- en Zondagsdienst 10 uur ds De Jong.
der apotheken te Leiden wordt van DE KAAG: Ned. Herv. Gemeente: 10
Zaterdag 27 October 13 uur tot Zaterdag uur ds Kloosterman van Schiedam. 7
3 November 8 uur waargenomen door de ds Koch van Haarlem (jeugddienst),
apothe k Herding en Blanken, Hoge-I KATWIJK AAN DEN RIJN: Ned.
KATWIJK AAN ZEE: Ned. Herv, Ge-
eente: Nieuwe Kerk, 10 u. ds Monster,
u. ds Van der Krift; Oude Kerk, 10 u.
ds Pras (H. Doop). 6 u. ds Lambour
Alphen aan den Rijn; Kapel, 10 uu:
Bouman, 6 uur ds Monster.
Geref. Kerk:
10.30
ds Pijl-
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds Van
Gereform. Gemeente: 10 en 5 u.
dienst.
Gereform. Kerk art 31: 10.30 en 5
ds Boersema.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Ned.
Herv. Gemeente: 10 uur ds Poort (dienst
ter gelegenheid van de gezinsweek); 6.30
ds Spruijt van Amsterdam (Jeugd-
Geref. Kerk: 10 en 6.30 uur ds Flinter-
lan van Goes.
LEIDERDORP: Ned. Herv. Gemeente:
en 6.30 uur ds Honnef.
Geref. Kerk: 10 en 6.30 uur ds Dijk.
LEIMUIDEN: Ned. Herv. Gemeente:
30 uur ds Kruijne (H. Avondmaal).
Geref. Kerk: 9.30 en 2.30 u. ds Kuiper
an Den Haag.
LISSE: Ned. Herv. Gemeente: 9 en
10.30 uur ds Terlaak Poot van Den Haag,
uur ds Jongeboer.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur dr Ruijs.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 4 uur ds Eer-
land (H. Avondmaal).
Geref. Gemeente: 10 en 4 uur ds De
Gier.
Geref. Kerk art. 31: 10 en 4.30 u. lees
dienst.
Oud-Geref. Gemeente: 9.30 en 3 uur
leesdienst.
Ned. Prot Bond: 10.15 uur ds Van
Loenen van Bilthoven.
NOORDWIJK-BINNEN: Ned. Herv.
Gemeente: 10 uur ds Meuzelaar, 7 uur
Emmen van Den Haag (secretaris van
de Gengrale Synode).
Geref. Kerk: Vinkenlaan, 9.30 en 5 u.
ds Wiersema; Van den Berghstichting,
uur ds Van den Berg van Sassenheim.
NOORDWIJK AAN ZEE: Ned. Herv.
Gemeente: 10 uur ds Cupedo, 5 uur ds
Siddré.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds Bouma.
NOORDWIJKERHOUT: Ned. Herv.
Gemeente: 10 en 7 uur ds De Jong (H.
Avondmaal).
OUDE EN NIEUWE WETERING: Ned.
Herv. Gemeente: 10 uur ds Knottnerus.
Gereform. Kerk: 9.30 en 3 uur ds Van
Swigchem.
OEGSTGEEST: Ned. Herv. Gemeente:
Groene Kerk, 10.30 uur ds Visser (H.
Avondmaal); Pauluskerk, 10 u. ds Cal-
lenbach, 5 uur ds Van Achterberg van
Leiden; Hoge Mors, 10.30 uur ds Van
Icperen van Katwijk aan Zee.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds Eringa.
Geref. Kerk art. 31: 8.30 en 3 u. ds De
Wal van Rijnsburg.
Vereniging van Vrijz. Hervormden:
10.30 uur dr Boersema.
RIJNSATERWOUDE: Ned. Herv. Ge
meente:
Chr. Geref. Kerk; 9.30 en 5 uur lees-
RIJNSBURG: Ned. Herv. Gemeente:
Grote Kerk, 10 uur ds Bonting, 5 uur
ds Groenewoud; Kleine Kerk, 10 uur
ds Groenewoud, 5 uur ds Bonting.
Geref. Kerk: Voorhouterweg, 10 uur
ds Scholing van Zuidland. 5 u. ds Streef
kerk van Veere; Rapenburg. 9 uur ds
Streefkerk. 10.30 en 5 uur ds Van der
Linde. 6.30 uur ds Scholing.
Chr. Gereform. Kerk: 10 en 5 u. lees
dienst.
Gereform. Kerk art. 31: 10 en 5.30 uur
ds De Wal.
SASSENHEIM: Ned. Herv. Gemeente:
en 10.30 uur ds Jongeboer van Lisse,
uur ds Krijkamp.
Agenda voor Leiden
Zaterdag
Mare 43, 8 uur: contactavond speeltuin
vereniging „Rondom de watertoren".
Schouwburg, 8 uur: „Litteris Sacrum",
.Miranda".
Aula gymnasium, 8 uur: propaganda-
avond van de Christen-gymnasiasten-
Zondag
Hoogl. kerk, 7 uur: jeugdappèl Oecu
menische jeugdraad.
Zuiderkerk, 8 uur: „De Kerk spreekt
aar buiten", dr H. J. Westerink over
„Stadsmensen".
Dinsdag
Casino, 7 en 9.15 uur: K. en O., „Rech
ters zonder Wet" (The Ox-bow Incident).
Levendaal 103, 8 uur: receptie eerste
lustrum speeltuin vereniging „De Dem
ping".
Acad. Zeikenhuis. 8.30 uur: jaarverga^
dering vereniging Maatschappelijk werk
in de ziekenhuizen.
Rijksmuseum van oudheden, 8 uur: dr
W. C. Braat, „De Franken in Nederland
het grafveld van Rhenen".
Woensdag
Hoogl. Kerk, 8 uur: Hervormingsdienst,
ds J. de Wit. m.m.v. Hervormd kerkkoor.
Evang.-Lutherse kerk, 8 uur: Hervor
mingsdienst, ds D. Kuilman.
Schouwburg, 8 uur: K. en O.. Haagse
Comedie: Het meisje van buiten (The
country girl).
Donderdag
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Residentie
orkest met Geza Anda, piano.
Schouwburg, 8 uur: K. en O., Het
meisje van buiten.
„Eilanders" geboeid
door eigen jeugd
De grote Burchtzaal was gisteravond
zo goed als geheel bezet door leden en
donateurs van de speeltuinvereniging
„Ons Eiland". En de hele avond is dit
grote gezelschap aangenaam beziggehou
den door de prestaties der Ellandse
jeugd.
De wens van de voorzitter, de heer B
Broers, ging in vervulling: iedereen
amuseerde zich! Het bijzondere is, dat
het hele programma verzorgd werd door
de jeugd.
Direct na de opening begon in vlot
tempo de afwerking van het innemende
programma. Daar waren de Drikusman,
uitgevoerd met accordeonmuziek, de
narrendans en niet te vergeten het ac-
cordeonquintet „De Eilanders", dat aan
de piano begeleid werd door de pittig
spelende Henny Boelee. In het kabouter-
spel van „De vrolijke kabouters" vielen
op de rollen van kleermaker Jan Prik en
van de stotterende knecht Jan van Hees.
De dansclub „Door rhythme lenig" en
de kleuters kwamen na de pauze nog
eens aan de beurt.
Mevr. N. Kaak-Hartendorp en mevr.
E. Sieval—Hooidonk mogen als leidsters
van toneel en dans op een geslaagde
avond terugzien. Eén ding ontbreekt
„Ons Eiland" nog. Dat is een clubhuis.
Maar dat komt ook. Want binnenkort
wordt er een bazar voor gehouden. En
alle aanwezigen kregen de raad om het
Sint-Nicolaasgeld maar voor de bazar te
bewaren, om dat alles wat men nodig
mag hebben, op die bazar te krijgen zal
zijn.
Vrolijke markt Ex Animo
Ter gelegenheid van een door Ex Ani
mo te houden vrolijke markt op Dinsdag
30 October in Rehoboth zal de Chr. mu
ziekvereniging „Concordia" Maandag van
8 tot 9 een propaganda mars door de stad
houden.
Gemeenteraad van Woubrugge
E KWESTIE, die ontstaan was rondom de inrichting van het gemeente-archief:
de aankoop van stalen rekken door B. en W. buiten medeweten van de ge
meenteraad van Woubrugge, was gisteravond opnieuw hèt punt van de raads
vergadering. De zaak vond toen tevens zjjn beslag. De raad keurde de aankoop goed
met 4 stemmen voor en 3 tegen. Het herhaalde pogen van de Prot.-Chr. fractie om
één der wethouders, thans de heer W. H. J. Bank, te doen ontslaan, mislukte op
nieuw. Omdat "de raad voltallig aanwezig was, betekende de 33 stemming: de
motie is verworpen. Overigens was het de heer P. R. A. Venhuizen, die in felle
debatten was gewikkeld met de voorzitter, burgemeester J. C. van Wagenlngen.
(Advertentie)
Een uitkomst zjjn onze
BETON-KOLENHOKKEK
onverwoestbaar, inhoud 7 HJL.
Leidsche SchelpkalkbranderU
N.V. „TRIO"
Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur ds Van den
Berg.
Chr. Gereform. Kerk: 10 en 5 uur
ds Visser.
Ned. Prot Bond: 10.30 uur de heer
Hulsbosch.
TER AAR: Ned. Herv. Gemeente: 9.30
i 6.30 uur ds Van Amstel.
Geref. Kerk: 10 uur ds Pol van Bos
koop, 6.30 uur ds Mulder van Alphen
VALKENBURG: Ned. Herv. Gem.:
I en 6.30 uur ds Baas (H. Avondmaal).
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds Nijhuis.
Gereform. Kerk art. 31: 8.45 en 3 uur
ds Boersema.
VOORHOUT: Ned. Herv. Gemeente:
0 u. ds Kalkman.
VOORSCHOTEN: Ned. Herv. Gem.:
Dorp, 10 uur ds Kuilman van Leiden,
ir ds Den Hertog van Loosduinen;
Rijndijk, 10 uur ds Fortgens.
Geref. Kerk: 10 uur ds Plomp van
Leiden, 5 uur ds Den Boer.
Geref. Kerk art. 31: 10,15 en 3.30 uur
stud. Borgdorff van Overschie.
WARMOND: Ned. Herv. Gemeente: 10
en 7 uur dr Zandee.
WOUBRUGGE: Ned. Herv. Gemeente:
10.30 en 630 uur ds Van Dijk; Woensdag
7 uur heropening van de gerestaureerde
kerk, voorganger ds Van Dijk.
Geref. Kerk: 8.30 en 2.30 u. ds Toorn
vliet van Leiden.
ZOETERMEER: Ned. Herv. Gemeente:
10 uur dr Woldendorp, 6.30 uur ds Van
Roon van Pijnacker,
Geref. Kerk: 10 en 6.30 uur ds Ger
ritsen.
Geref. Gemeente: 10 en 6.30 uur lees-
Hervormde Evangelisatie: 10 en 2.30 u.
ds Zandt van Delft.
Vereniging van Vrijz. Hervormden:
10.30 uur de heer Pols van Leiden.
ZOETERWOUDE: Ned. Herv. Gem.:
10 uur ds Postma, 7 u. herdenking Kerk
hervorming.
dat
dat de gemeente de bouw van de brand
weerkazerne annex gemeente-archief wel
te goedkoop had geschat, zodat zij
begrotingswijziging tegemoet zagen.
Hij gaf daarna toe, dat er bij de aan
schaffing van de rekken niet formeel was
gehandeld. De sensatie, die er reeds rond
de garage was geweest, weerhield hem
echter van om een spoedvergadering
bijeen te roepen, om de raad te horen
over de aankoop van de rekken. Temeer,
daar de bouwkosten niet verhoogd waren,
zodat de rekken er dus ook wel afkon
den. Verder zei de voorzitter, dat men
het minst geheimzinnig had ge
handeld met de rekken. Tot aller gerust
stelling, aldus de voorzitter, zyn de rek
ken ook nog niet betaald.
het terugnemen van het voorstel
der vorige raadsvergaderingen, zei
de heer Van Wageningen: Dit was geen
zwakte, maar wij deden dit uit tactisch
oogpunt. Gisteravond moest de raad zich
dus definitief uitspreken, of de gelden
gevoteerd mochten worden.
De heer Venhuizen vroeg onmiddellijk
het woord. Hij stelde het op prijs, dat
de voorzitter toegaf niet formeel juist te
hebben gehandeld. Jammer vond hij het,
dat de voorzitter niet tot de laatste stap
kon komen: zeggen, dat hij de aankoop
betreurde. Wederom zei spr. het te be
treuren, dat niet in het prae-advies te
lezen was, dat de rekken reeds waren
gekocht. Als dit was gebeurd, zouden de
moeilijkheden zich niet hebben voorge-
Voorzitter: De Prot.-Chr. fractie zag
hierin een mogelijkheid om B. en W. te
bekampen om een andere reden.
Venhuizen: Ik heb grote bewondering
Dor de wijze, waarop U een fout op een
ander afschuift.
Voorzitter: Dit is ontoelaatbaar. Wan-
;er men B. en W. had willen grijpen
n iets anders tot stand te brengen, had
de Prot.-Chr. fractie dit op een andere
wijze moeten doen.
De voorzitter bracht hierna het voor-
el om 1600 voor rekken, 80 voor ver
lichting, 120 voor vloerbedekking en
ƒ200 voor archiefdozen beschikbaar te
stellen, in stemming. Vóór waren de wet
houders Bank en Schraverus, alsmede de
raadsleden C. C. Hoogeveen en P. J.
d. Eng. Tegen: de Prot.-Chr. fractie.
Dan is aldus besloten, zei burgemeester
Van Wageningen. Met een klap
hamer werd een punt gezet achter het
probleem, waaraan behalve gemeente
politieke meningsverschillen ook het per
soonlijk element niet ontbrak, aldus
bleek uit de woorden van de voorzitter.
Een delicate kwestie was ook het vol
gende agendapunt, n.l. de toepassing van
artikel 87a van de gemeentewet, waarin
de raad in de mogelijkheid wordt ge
steld, één der wethouders te ontslaan. De
voorzitter betreurde het. dat de Prot.-
Chr. fractie nog steeds met deze voor
ander doel gemaakte wet in de hand
aanslag probeert te plegen op de
houders, nu op wethouder Bank.
Bij de over en weer geplaatste opmer
kingen zei de heer Venhuizen: Ik wil de
heer Bank in de gelegenheid stellen zich
te verdedigen.
Voorzitter: Wilde u hem die gelegen
heid geven?
Venhuizen (zich corrigerend): Ik wilde
voorstellen hem de gelegenheid te geven.
Voorzitter: Ik zou ook dergelijke zaken
formeel juist willen behandelen.
De heer Bank wees er toen op. dat
bij de oehandeling van de gemeentebe
groting een lid van de Prot.-Chr. fractie
B. en W. lof had toegezwaaid voor het
zuinige beheer. Dit is nu bepaald om
geslagen.
Venhuizen: Daar blijf ik by, maar de
aankoop van rekken had moeten worden
overlegd met de raad. Ook de „schen
ding van de ambtseed" roerde spreker
De voorzitter merkte alweer op, dat
het wetsartikel niet voor deze zaken was
geschreven en noemde het niet hoffelijk,
dat de Prot.-Chr. fractie daarop weer
terug kwam. Voorts zei spr., dat hij ver
dere opmerkingen over de ambtseed als
en belediging zou beschouwen.
Nidat nog enige tijd op vrij felle wijze
ras gediscussieerd, werd de motie om
vethouder Bank te ontslaan ln stemming
gebracht. De krachten wogen tegen el
kaar op: 33, zoals ln de vorige verga
dering by de motie tegen de heer Schra
verus. De gemeentewet bepaalt, dat in
dergelijke gevallen de motie is verwor
pen. Ook deze aangelegenheid was daar
mee van de baan.
Ter zake
Bij de ingekomen stukken was de goed
keuring van Wederopbouw voor de bouw
van acht woningen te Hoogmade. De
geldlening van 100.000 bij de Ned. Han
delmaatschappij, die per 1 Jan. afloopt,
werd afgelost, terwijl opnieuw een kas
geldlening van ƒ50.000 werd gesloten te
gen 1% procent. Dit is voordeliger dan
Hulde aan vele jubilarissen
Het feest van de grote N.ZJ3.-familie
in Leiden, dat jaarlijks ter ere van een
groot aantal jubilarissen in de gehoorzaal
wordt gehouden de namen hebben wij
begin vorige week reeds vermeld is
gisteravond daverend geweest.
De stemming zat er bij de binnen
komst van de jubilarissen reeds prima in.
En de feestmars, die de N.ZJ1.-muziek
kapel onder leiding van de heer P. Baart
daarbij ten gehore bracht, klonk volgens
de directeur van de N.Z.H., de heer J. J
Jurrissen, veel beter dan op de feest
avond in Haarlem. Hij schreef dat toe
aan het Leidse publiek, dat veel beter
los komt dan het Haarlemse.
De heer Jurrissen achtte het een eer,
de jubilarissen ook in het openbaar te
mogen gelukwensen. Hij dankte hen voor
hun trouwe dienst en hun prima opvat
ting van de dienende taak, die de N.Z.H.
heeft. Dat de N.Z.H. ook in Leiden een
goede naam heeft, kwam volgens spr. tot
uiting in de tegenwoordigheid van bur
gemeester Van Kinschot, die ook com
missaris van de N.Z.H. is.
Een bijzonder woord van waardering
richtte spr. tot de heren A. Hollinga,
hoofdcon'.roleur en eerlijk voorvechter
van de personeelsverenigingen. L. Burg
graaf, leider van cursussen, B. Hamer,
le man die voor de pret zorgt, en D. M.
d. Vijver, die een bijzondere plaats in
de N.Z.H.-familie inneemt
t welkomstwoord werd gesproken
door de heer H. Ranselaar. die de naam
van een nog niet genoemde zilveren ju
bilaris. de heer J. Olivier te Rijnsburg,
aan de vergetelheid ontrukte. De heer
M. Ockeloen. voorzitter van de jubileum
commissie, richtte zich ook nog met een
kort woord tot de hoofdpersonen van de
feestavond.
De toespraken namen heel weinig tijd
in beslag. Kees Manders en de zijnen
kregen dan ook volop de gelegenheid om
hun ontegenzeggelijk niet geringe kwali
teiten naar voren te brengen. Als we zeg
gen, dat het herhaaldelijk een lawaai van
jewelste was van de met de voeten stam
pende, applaudisserende en meezingende
familie, dan behoeft het geen nader be
toog, dat de N.Z H.-ers-in-hart-en-nieren
zich uitstekend hebben geamuseerd. Ook
de enkele nummers van de N.Z.H.-mu
ziekkapel droegen het hunne hiertoe by.
Windmolens in het
buitenland
We weten wel niet precies, waar de
windmolen zijn ontstaan vond mis
schien in een watermolen maar we
weten wel. dat de Hollanders sinds
eeuwen op dit gebied een naam hebben.
Hun invloed vinden we bij de bouw van
bijna alle Germaanse molentypen. De heer
K. Boonenburg demonstreerde dit gister
avond in een lezing, die hij als bestuurs-
van de vereniging „De Hollandse
Molen" voor „Oud Leiden" hield.
t een serie uitmuntende lichtbeelden
toonde de heer Boonenburg de invloed
van de Hollandse molenbouwers op de
buitenlandse molens aan. „Het wordt hoog
tijd, dat met de documentatie van de
molens buiten Nederland een aanvang
wordt gemaakt", aldus spr. De cijfers, die
gegeven werden betreffende de nog reste
rende, spraken een duidelijke taal. In
sommige landen is men meer of minder
bezig met het behoud van bijzondere
exemplaren. Maar over tien of twintig
jaar zal er maar weinig meer over zijn
van dit oude werktuig.
een lening bij de Bank voor Ned. Ge
meenten, die 4 procent vraagt.
De woningcommissies voor Woubrugge
en Hoogmade werden ongewijzigd her
kozen. In de kamer Hoogmade hebben
zitting de heren H. J. Hoogenboom Sr, D.
Kwakernaak, A. C. Lieverse, S. J. v. d.
Meer en W. J. v. d. Post. In die van
Woubrugge: Jac. v. d. Boon, T. den Her
tog, J. v. d. Nagel. D. Stoof en W. G.
Terhorst.
De raad verklaarde zich ook accoord
met de wijziging van de kinderbijslag-
verordening voor het gemeentepersoneeL
Deze is thans aangepast aan de rijks
regeling. Na enkele wijzigingen van de
gemeentebegrotingen 1950 en 1951 wer
den de gemeenterekening en die der ge
meentebedrijven aangeboden. In de com
missie van onderzoek werden benoemd
de heren H. Angenent, T. den Hertog en
C. C. Hoogeveen voor de gemeentebe
groting en de heren Angenent, Venhuizen
en v. d. Eng voor de gemeentebedrijven.
De raad willigde vervolgens twee ver
zoeken in om tegemoetkoming in de kos
ten voor schoolbezoek. De vergoeding
voor het l.o. werd vastgesteld op 27.50
per leerling. Het voorstel van B. en W.
om ƒ740 te voteren voor de bestrating
van de Schoolstraat te Woubrugge onder
vond bezwaren bij de heren Schraverus,
Den Hertog en Hoogeveen. Hoewel men
de dringende noodzaak van de bestrating
wel inzag,, vond men het bedrag te hoog.
Na een uitvoerige bespreking werd een
voorstel van de heer v. d. Eng aange
nomen, n.l. om ƒ740 beschikbaar te stel
len. maar uit te zien naar een goedkopere
wijze.
Het voorstel van B. en W. om de elec-
triciteitstarieven te verhogen, n.l. het
■armingstarief met cent en het
tarief voor kleinverbruikers met 1 cent
per kwu, onderging op voorstel van de
heer Den Hertog een wijziging. Hij vond
het niet billijk, dat de tarieven niet ge
lijkmatig werden verhoogd. De meerder
heid der raad dacht er ook zo over, zodat
iedereen één cent meer zal moeten
betalen.
De precaire kwestie van het vertrou
wen in het college kwam ook weer ter
iprake bij het voorstel om de bevoegd
heid van het verhuren van gebouwde ge-
ente-eigendommen aan B. en W. over
dragen. De heer Den Hertog kon er
zich slechts mee verenigen, als de ver
huur liep via de woningcommissie, zodat
de raad dan in zekere zin medezeggen
schap zou hebben.
De heer Venhuizen vond het politiek
gezien niet juist, dat B. en W. weer het
vertrouwen kregen van de raad in ver
band met het gebeurde en wilde het
punt van de agenda afgevoerd zien. Hij
vóór het voorstel zyn, indien de Prot.-
Chr. fractie in het college was vertegen
woordigd.
Voorzitter: Daarover kunnen we het
iet altijd hebben. De stemming leverde
3 tegen en 4 voor.
Voordat men aan de rondvraag toe-
wam, beantwoordde de voorzitter de
schriftelijke vragen van de heer Ven
huizen over de verkoop van grond door
de gemeente. Het bleek, dat er 150 m'
1 was verkocht op 17 Juli j.L
De grond was niet geschikt, zo ver
volgde de voorzitter, om te gebruiken bij
wegaanleg, dijken enz., omdat de gerond
•g verontreinigd was, o.a. met puin.
Het dagelijks bestuur had, aldus de
voorzitter, de bevoegdheid de grond bui
ten de raad om te verkopen, omdat het
hier een uitvoering betrof van eerder
door de raad genomen besluiten, die
samenhingen met de bouw van de brand
weergarage en de „knik" in de Dokter-
Lothlaan. De bouwprijs was door deze
verkoop en door het opslaan op gemeen
tegrond gedrukt met 800. De burge
meester stelde zichzelf geheel verant
woordelijk voor deze verkoop. Nog tal
van andere facetten van de zaak werden
belicht. De heer Venhuizen zei ten slotte,
toch niet te zijn bevredigd, waarop de
>nndtter meedeelde, dat hem dat speet.
Bij de rondvraag informeerde de heer
Den Hertog naar de toestand, waarin de
slangen en blusapparaten van de brand
weer verkeren. De voorzitter zal een on
derzoek instellen. Voorts bleek, dat het
de bedoeling is. do Noordeinderwee te
Hoogmade per 1 November weer open
te stellen. De heer Hoogeveen wilde iets
doen aan het hakhout in het Noordeinde.
dat het uitzicht belemmert, en de heer
Angenent drong aan op het schouwen
van de wijken.
De aansluiting op de waterleiding in
de Veenderpolder had de aandacht van
de heer v d. Eng. Er bleken enkele men
sen te zijn, die aansluiting wilden. Kon
den de personen, die dicht bij de water
leiding wonen, niet goedkoper terecht
dan voor het indertijd vastgestelde be
drag van ƒ700? Die mensen moeten maar
een verzoek indienen bij het gemeente
bestuur. zo zei de voorzitter. Tot slot
vroeg de heer Venhuizen om de heer
Swama te verzoeken iets te doen aan de
heesters in zijn tuin in dc Raadhuisstraat,
die het uitzicht belemmeren.
De voorzitter deelde ook nog mee. dat
op 31 October een extra dienst in de
Herv. kerk zal worden gehouden ter ge
legenheid van het gereedkomen der res
tauratie. Van die datum af zal iedere
middag om 12 uur de klok weer worden
geluid.
Teraardebestelling van
prof. dr C. H. Hins
In alle eenvoud en onder grote be
langstelling werd gistermiddag op da
begraafplaats RhUnhof prof. dr C. H.
Hins, in leven observator aan de Leidse
Sterrenwacht en oud-hoogleraar aan de
Universiteit van Bandoeng, ter aarde
besteld In de rouwstoet reed mee prof.
dr J. H. Oort, directeur van de Sterren
wacht. Ook was het personeel aanwezig.
In overeenstemming met de wens van
de overledene werd aan de groeve slechts
een kort woord gesproken door de oud-
si e zoon, mr C. H. Hins, en een vriend,
ïüi™ fïü"* Kuip" °°k ""•«■«■S
kolonel J, Moerman sprak nog, namelijk
namens vele oud-reserve-officieren.
