Nieuwe Leidsche Courant | 1951 | 22 oktober 1951 | pagina 3

Het bioscoop
vraagstuk

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

MAANDAG 22 OCTOBER 1951

Ruim honderdtachtig Leidenaars kregen
ereteken voor orde en vrede

Wie zal nil hun verblijf in Indonesië juist
kunnen waarderen

DE BURGEMEESTER, jhr mr F. H. van Kinschot, heeft Zaterdagavond in de
burgerzaal van het stadhuis aan ruim honderdtachtig Leidse mannen
ereteken voor orde en vrede met de daarbij behorende jaargesp of jaargespen
uitgereikt. De meesten van deze groep werden door de overheid geroepen als
militair in Indonesië te dienen, anderen namen deze taak vrijwillig op zich
volgden de roep van het persoonlijke geweten. Geroepen werden dus allen. Vandaar
ook dat de burgemeester al deze burgers er voor dankte, dat zij indertijd aan deze
oproep gevolg hebben gegeven en hun werkzaamheden in het vreemde land getrouw
hebben verricht. Wie deze onderscheiding krijgt, aldus de burgemeestdt, mag er
ook krachtens zijn houding in die moeilijke jaren aanspraak op maken.

Mulder, J. D. Munnik, J. Nieuwenburg,
P. J. Nieuwveen, B. Nolles, T. P. Ober,

Op de woorden ereteken en verdiend
legde de burgemeester de nadruk. De
mannen hebben de zo zware diensten
vervuld op een wijze, die de bewonde
ring heeft gewekt van allen, die onbe
vooroordeeld stonden tegenover alles wat
daar door de Nederlanders is gedaan.
Mogelijk is de gang van zaken in Indo
nesië geheel anders dan zij zich hadden
voorgesteld, mogelijk zijn er zelfs onder
de gedemobiliseerden, die zich afvragen
waarom hun verblijf in Indonesië nodig
is geweest, en die de versierselen, die hun
van de zijde van de regering worden aan
geboden, niet eens willen aanvaarden.
Maar weet, dat het niemand gegeven is
in de toekomst te zien en dat dus nie
mand kan zeggen, hoe groot de waarde
van het werk van onze mannen in de
tropen is geweest. Het was de burge
meester dan ook een genoegen de ver
sierselen aan deze groep uit te reiken.

Onderscheidenen

D. Appelo, F. Arnoldus, W. J. Baars,
F. Barthem, B. Bavelaar, D. Been, A.
Belt, K. van den Berg, W. M. van den
Berg, P. W. J. Bergers, J. M. Bernsen,
J. B. N. Beurze, L. J. L. Beijer, R. W.
de Bilt, W. H. M. Blok, A. N. Blonk,
L. W. van der Blij, H. A. Boekwijt, M.
Boelee, J. P. de Boer, A. van de Bo
gaard, C. Borghart, P. Bourgeois, J. A.
Brakhoven, P. S. Brandt, J. Bronsgeest,
M. J. A. Bronsgeest, J. Brouwer, C. G.
Bull, T. Crama, J. J. Cramer, A. L. Dee
genaars, A. J. Devilé, G. Devilee, G.
Donkersteeg, P. Dregmans, P. A. Droge,
P. Dubbeldam, H. van Dijk, M. A. M.
van Dijk, J. van Egmond, J. W. Eigeman,
E. C. van Essen, C. Faas, J. J. Fakkel,
K. W. Feijen, L. Tieleman, A. H. Tile-

P. W. C. de Groot, A. L. de Grijs, W. A.
de Grijs, B. G. Gijbeis, C. de Haan, J. Th.
van Hakvoort, J. van Heiningen, J. Hel-
versteijn, M. L. Herreur, J. Heijloo, C.
Hogenes, H. van Hooidonk, T. M. A.
Huigsloot C. L. de Jong, C. Jongeleen,

B. KessebÖom, B. Keijzer, A. J. Kiel, W.

C. Kirpensteijn, W. van der Klaauw, W.
de Kier, J. Klomp, H. Knetsch, G. F.
Knijnenburg, W. P. Koolhaas, F. Kouwen-
hove, D. M. Kuivenhoven, K. Kuijven-
hoven, P. A. Kuijvenhoven, H. Labordus,
P. Laman, W. J. Lancel, J. C. Landwaart,
W. de Lange, C. J. Laterveer, A. la Lau,
M. J. K. G. Leijerzapf, J. Ligtvoet, A.
van der Linden, J. van der Linden, J.
van der Linden, P. C. Logeman. J. van
der Lucht, J. van der Luit, N. G. Mank,
T. Mantel, H. van Mastrigt, G. F. Mees,
P. Meuldijk, A. C. Meijer, J. B. van Mey-
gaarden, M. H. Moll, H. Mulder, W. F.

Oosten, C. A. den Os, C.
Ouderkerk. F. Ouwerkerk, T. G. Over-
meer, P. Paauw, J. Piket, A. Plaizier, H.
J. M. Pols, J. D. Poot, M. F. M. van
Remundt, W. de la Rie, H. A. N. Riet
kerken, J. A. Rip, C. Roelandse, W. de
Romijn, W. C. de Rooij, G. C. Ruigrok,
E. de Ruiter, J. B. van Rijn, J. Schild,
J. Schipper, T. W. Schouten, P. Segaar,

C. Seriier, D. C. Sermondt, J. C. Siebert,
A. A. J. Sinner, A. F. J. Siraa, W. Sjar-
dijn, H. J. Smittenaar, J. J. A. Soupart,

G. F. P. M. Staats, S. Stapersma, W. Stik-
kelorum, H. H. T. Stokvis, G. Stormer,

H. van Striep, W. Chr. J. Stouten, A.
Tegelaar, G. B. Tiemstra, J. W. Timmers,

D. van der Valk, A. Verbiest, J. Ver
hoeven, C. Vermeer, G. Verschoor, J.
Verschoor, J. Verver, L. S. Verwoerd, J.
H. van Vonder en. P. H. Vonk, L. C. van
der Voort, L. H. van der Vos, S. Vosters,
A. A. de Vries, C. Weeda, S. van Weeren,
P. L. D. de Wekker. J. M. J. Werter, W.
M. Wiessenberg, A. de Wit, P. J. C. Wort-
man, H. T. Wijsman, A. Zandbergen, G.
G. P. Zandvli, A. L. J. van Zijp.

Agenda voor Leiden

Maandag

Stadsgehoorzaal, 8 uur: Italiaanse opera
„II Barbiere di Siviglia".

Schouwburg, 8 uur: eerste abonne-
mentsvoorstelling, „De kinderen
Eduard" door Rott. Toneelgezelschap.

Dinsdag

Casino, 9.15 uur: filmstudiekring K. en
O., „Die freudlose Gasse".

Schouwburg, 8 uur: „De kinderen van
Eduard".

Rapenburg 61, 8 uur: afdeling Leiden
C.H.U., S. Ir. van Eybergen over: „Heeft
Nederland nog toekomst?"

Woensdag

Stadhuistoren, 1112 uur: R, Heering
bespeelt het carillon.

Stadsgehoorzaal, 8 uur: najaars-uitvoe-
ring „Sempre Avanti" met „Jong en
jolig".

Donderdag

Vlies, half 3: vereniging van huis-

Harmonie, 8 u.: Christen-vrouwenbond,
ds G. van Duinen, „Mens, durf te levenl"

Burcht, 8 uur: uitvoering „Ars et La
bor" rriet „Internos" en de Timdelerclub

Burcht, 8 uur: Kynologenvereniging,
Joh. Pieterse uit Overschie over de psy
chologie van de hond.

Vrjjdag

Stadsgehoorzaal, 7.45 uur: huldigings-
N.ZH.

Foyer Stadsgehoorzaal, 8 uur: Leidse
Jeugdactie, dr H. Nieuwenhuis uit Den
Haag over het probleem der „massa-
jeugd".

Prediker, 8 uur: comité Jeruël, J. A.
Bruyn uit Wassenaar: „Ik ben de Goede
Herder".

Zaterdag

Stadhuistoren, 1112 uur: R. Heering
bespeelt het carillon.

Mare 43, 8 uur: contactavond speeltuin
vereniging „Rondom de watertoren".

Nachtdienst apotheken

Haven-apotheek, Haven 18, tel. 20085.
en apotheek Herding en Blanken, Hoge-
woerd 171, tel. 20502.

Muziekspel Giocosonaar
een idee van Han Zirkzee

Voor ons ligt het programma van een
uitvoering door leerlingen van Han Zirk
zee, muziekpaedagoog te Leiden. De heer
Zirkzee deed dit programma vergezeld
„verantwoording",

Afdeling Leiden van de
V.I.R.O.

De afdeling Leiden van de vereniging
voor internationale rechtsorde kwam bij
een ter samenstelling van een winter-
programma. Zoals bekend, stelt de VIRO
zich ten doel: 1 het bevorderen van vrede
en veiligheid op grondslag van de inter
nationale rechtsorde: 2 het bevorderen
van de versterking van de rechtsgrond
slag der Ver. Naties; 3 het wekken van
belangstelling voor vraagstukken van
internationale staatkunde. De vereniging
is het Nederlandse lid van de World Fe
deration of United Nations Associations.
Het behoeft geen betoog, dat in de zorg
wekkende toestand, waarin de wereld
situatie verkeert, al het mogelijke dient
te worden gedaan om de arbeid van d«
V.N. en haar gespecialiseerde organisa
ties te ondersteunen en dat daarvoor bij
alle lagen van de bevolking belangstel
ling en begrip moet worden gekweekt,
aldus de afdeling Leiden.

De volgende personen hebben zich be
reid verklaard een voorlopig bestuur te
vormen: mr W. J. Geertsema, voorzitter,
mevrouw P. H. Smits-Witvliet, secreta
resse, mej. H. S. G. J. Baumann, mej. J.
N. Boekee en drs F. Tieleman. Het adres
van de afdeling is: Oranjelaan 3, Oegst-
geest.

Zilveren zakenjubileum

De kapperszaak van de heer A. J. van
Heeringen aan de Morsstraat bestaat

Familieberichten uit
andere bladen

Verloofd: H. Simonsz en A. van Leijen,
Zaandam.

Getrouwd: A. Goedewaagen en E. A.
R. Carr, Gouda; C. A. Lutgen en M. H.
Benthem, Djakarta.

Bevallen: mevr. Molkenboer-Meyer, d.
Oldenzaal; mevr. Proost-Justman Jacob,
z., Almelo; mevr. Collard-Raayma Kers,
z.'Amsterdam; mevr. Langstraat-de Boer
z., Djakarta; mevr. Breet-van der Zee,
z., Soengaigerong.

Overleden: J. H. Smits, m., 64 j.; Am
sterdam; J. Borgmeier, m., 67 j. A'dam;
R. Ch. van Ree, m., 59 j. Amstelveen;
A.' N. van Steennis, m., Amsterdam: W.
de Haan, m., 64 j., Bussum; C. H. Roo-
denburg, v., Zeist; A. de Mooy, v., 71 j.,
Bilthoven; Dr E. W. K. Andrau, m., Mi-
mico Ontario (Can.); H. Amons, v., 60 j.
Amsterdam; J. Borgmeijer, m., 67 jaar
Overtoom; H. van der Drift-van der
Vliet, vr., 85 j., Ouderkerk a. d. Amstel:
A Reyse-Ingweisen, vr., 75 j., Three
Hills, Alberta (Can.); D. Tolenaar, m.,
57 j., Rotterdam.

samen te stellen.

Wij kunnen deze bezwaren niet delen.
Indien een bekwaam muziekpaedagoog
(die Han Zirkzee is) vreest de belang
stelling voor de goede prestaties zijner
leerlingen niet gaande te kunnen hou
den, dan impliceert dit, dat het met de
waardering voor de resultaten van zijn
culturele arbeid bij de mensen, die komen
luisteren, droevig gesteld is.

Nog minder zijn wij het eens met de
oplossing van zijn probleem. Deze ver
raadt niet steeds een goede smaak. Een
ernstig bezwaar hebben wij tegen de
„bewerking" van Schuberts „An die Mu-
sik", omdat men meesterwerken ongerept
moet laten. De „droomfiguur" werd op
de duur vervelend en naarmate de avond
vorderde, werd ons de naam „Giocoso"
(schertsend) steeds minder verklaarbaar.
Ieder heeft reoh-t op een eigen mening
en dito werkwijze, doch o.i. is de stan
ding van culturele arbeid met deze poes
pas niet gediend.

Tot voldoening stemt het, dat onze
plaatselijke muziekpaedagogen nog een
zo groot arbeidsterrein weten te verde
digen tegen de concurrentie van een be
kende instelling alhier, welke tal van
vreemde leerkrachten in het Leids mu
ziekleven inschakelt!

Intussen kan over de muzikale presta
ties met veel waardering gesproken wor
den. Er waren vele executanten, waarbij
het aandeel der piano-leerlingen de
grootste voldoening schonk. Hier kwam
zonder uitzondering steeds tot uiting, wat
ijver en goede leiding bij de pianostudie
vermogen!

De vocale prestaties der koortjes waren
niet alle even gelukkig. Ons inziens moet
het inschakelen van jongens in het sta
dium van de groei ontraden worden,
tenzij men op dit gebied zeer behoedzaam
te werk gaat.

Het meest voldeed ongetwijfeld het
gymnasiastenkoortje, dat „Ecce Gratum"
van Conrad Beck zeer verdienstelijk uit
voerde. Dit moderne werkje, waarin de
zangstemmen uni sono (gelijk aan een
stemmig) behandeld zijn, verried een
prima voorbereiding. Men had het „pa
pier" nauwelijks nodig, terwijl deze mu-
verre van gemakkelijk is! De be
langrijke pianopartij vond in dr A. J.
Koster een voortreffelijk vertolker.

Minder enthousiast zijn wij over het
solistisch aandeel van Lies van der Bom,
dii ook in haar openingslied „An die
Muslk" niet het minsite blijk gaf van
zangtechn-isch begrip, noch van voor
drachtsmogelijkheden.

De solo-dansen waren een aardige af
wisseling, want Winja Marova (waarom
toch dat naïef gedoe met „buitenlands"
klinkende namen?) bezit talent. Geestige
vondsten in de „Boerenpolka", terwijl
,Le Cygne" van Saint Saens met goede
pitsen techniek en gevoelige plastiek
werd gedanst.

Inauguratie prof. Kernkamp

Op 2 November om 4 uur zal prof. dr
J. H. Kernkamp, benoemd tot buitenge
woon hoogleraar in de faculteit der let
teren en wijsbegeerte vanwege het Leids
universiteitsfonds, zijn ambt aanvaarden
met het uitspreken van een inaugurele
e in het groot auditorium van het
academiegebouw.

Balletklas Toonkunst

Aan de muziekschool van „Toonkunst"
benoemd tot lerares van de balletklas:
Gerrie Tonnon, eerste assistente aan de
school van Xanda Stradowska en leer
linge van de school Marie Rambert te
Londen.

Leden van Nieuw-Brunhilde gaven
voorts demonstraties van muziek en be
weging, waarbij ons de uitbeelding van
he' begrip „strijd" volkomen onbegrijpe
lijk voorkwam. Wilh. Korswagen decla
meerde een gedeelte van „Sonate Facile"
door Johan de Moolenaar en „Vrede" van
Timmermans, terwijl Han Zirkzee zelf
met fraai toucher een vertolking gaf
van Debussy's „La Cathédrale engloutie".

Ondanks onze bezwaren tegen de wijze
waarop, is Han Zirkzee zonder twijfel In
zijn opzet geslaagd. Hij schonk de volle
schouwburg een genoeglijke avond, ter
wijl alle medewerkenden deswege flink
In de bloemen werden gezet.

Henrl Welbooren.

T ele visie-uitzending
in rusthuis

De ouden van dagen van het rust- en
verpleeghuis Solglytt aan het Plant
soen kregen Vrijdag een gezellige
avond aangeboden. Iemco verzorgde
welwillend een televisie-demonstratie
door middel van de service-wagen van
deze firma. De demonstratie slaagde
uitnemend; zowel de beelden als het
gesproken woord kwamen zeer goed
tot hun recht. Voor allen was het een
evenement. De directeur van het tehuis
sprak woorden van dank.

„Ons beginsel getrouw"

Afdeling Leiden van Chr. doofstommen
vereniging tien jaar

De vriendschap kan niet sterk genoeg zijn

ZATERDAGMIDDAG EN -AVOND werd het tienjarig bestaan herdacht van de
afdeling Leiden van de Chr. doofstommenvereniging „Ons beginsel getrouw".
De bijeenkomst werd gehouden in de kleine Burcht, waarvan de benedenzaal geheel
bezet was. Het eerste nummer van het feestprogramma vermeldde een godsdienst
oefening, die werd verzorgd door de heer G. van den Heuvel, onderwijzer aan de
instelling Effatha. Hij sprak over 2 Tim. 2 13a: Indien wij ontrouw zijn, HU
blüft getrouw.

In deze tekst lezen wij van trouw
ontrouw. Paulus wekt Timothetis op
trouw te blijven. Trouw blijven betekent:
niet vergeten, niet verloochenen, de
heid liefhebben. Altijd trouw blijven is
erg moeilijk. Het is dan ook zeei
gelijk, dat Timothetis ontrouw wordt.
Maar, zegt Paulus, God blijft getrouw.
God zal doen wat Hij belooft. Christus

gehoorzaam tot de dood
kruis. God is echter ook getrouw in Zijn
bedreiging en straf. Hij is getrouw in
alles.

De heer Van den Heuvel hoopte,
de leden van de afdeling Leiden getrouw
zullen blijven in de dienst aan Hem.
Mensen, die God oprecht liefhebben, zijn
altijd blij. Christen zijn is blij zijn- Chris
ten zijn betekent ook: het moeilijk kun-
hebben. Als het dan moeilijk is, bidt
tot Hem, of Hij wil helpen. En Hij wil
het. Ten slotte werd gemeenschappelijk
»n vers van Psalm 111 gelezen.

Na de eerste pauze boden verscheidene
afgevaardigden hun gelukwensen
ook de heer E. de Kuiper uit Schoon
hoven, lid van het hoofdbestuur. Deze
vertelde ons, dat de vereniging thans on
geveer 600 leden telt, verdeeld over der
tien afdelingen. Veel afdelingen hadden
afvaardiging gezonden, zoals Den
Haag, Voorburg, Gouda, Rotterdam
Arnhem. De voorzitter van de afdeling
Leiden, de heer C. van der Mey, mocht
ook tal van geschenken in ontvangst

>n. De leden bleken hiermeer
ingenomen te zijn; na alke toespraak
volgde een spontaan applaus. Alle spre
kers legden de nadruk op de vriendschap
in deze kring. Deze kan niet sterk ge
noeg zyn. De heer H. Kalkhoven, horend
medewerker van de afdeling, richtte zich
in het bijzonder tot de heer Jac. Questroo,
/an de oprichting der afdeling af
penningmeester is. Deze bestuurder werd
veel dank gebracht voor de wijze, waarop
hij zijn werk doet. Aan deze dank werd
de hartelijke wens toegevoegd, dat de
heer Questroo nog lange tijd als zodanig
in de vereniging zal werken.

De feestcommissie, die bestond uit acht
personen, had een aantrekkelijk program-
samengesteld. Het meer lichtte deel
begon met een interessante zoekpuzzle.

nummer „Dovendroom over

vestigde de aandacht op een eigen huis
doofstommen. De bond streeft
ergens in Nederland een centrum
doofstommen te stichten, opdat deze
en uit hun isolement komen. De heer
De Kuiper vertelde, dat hij een doofstom-
kent, die ergens in een oudeliedenhuis
zit. Het leven van die man is niet aange-
1, omdat hij zyn omgeving niet be-
grypt en zyn omgeving hem niet. Alle
doofstommen hopen van ganser harte, dat
deze droom nog eens „echt" zal worden.
Er werd voor dit centrum ook een col
lecte gehouden.

Toen de grote pauze voorbU was, ver
toonde de heer G. Crama zyn goochelkun
sten. „Pechvogel" was een toneelstuk
,door en voor doofstommen", een blyspel

Hij zou in December vertrekken

Piet Uiterlinden heeft Zuidafrikaanse
benoemingen aanvaard

De LEIDSE ORGANIST PIET UITERLINDEN heeft zUn Zuidafrikaanse be
noemingen tot organist-koorleider van de thans in aanbouw zynde kerk te
Beaufort-West, Hill Side, en muziekleraar aan de middelbare school Centraal
aldaar aangenomen. Beaufort-West ligt in de Kaapprovincie. De heer Uiterlinden
heeft zyn zaken voor het vertrek al geheel geregeld, maar het is nog niet met
zekerheid te zeggen wanneer hy ons land zal verlaten. Het zou zyn bedoeling zUn
op 1 December te vertrekken, hetzy per K.L.M., hetzy per boot.

Het vertrek van de heer Uiterlinden is I Ook in de omgeving van Leiden is de
voor onze stad een verlies. Dit is geen heer Uiterlinden niet onbekend. Tal van
gemeenplaats, maar de mening van zeer concerten heeft hy er gegeven. Wy den-
velen. In het bijzonder de Hervormde ken slechts
Gemeente verliest in hem een man, die pagnateur
zich met volle overgave aan de eredienst

der Kerk heeft gewijd. Toen de heer
Uiterlinden in onze stad kwam, bevond
de vernieuwing van de zang der Ge
meente zich in haar eerste stadium. De
heer Leo Mens was er mee begonnen.
Samen zyn deze organisten er in ge
slaagd een Gemeentezang op te bouwen,
waarvan onze muziekmedewerker onlangs
schreef, dat hy haast ongelofelijk schijnt.
Een bewijs voor de vérgaande verbete
ring is ook wel het aantal zangdiensten
dat door het I.K.O-R. in zijn reeks „De
Kerk zingt" in de loop der jaren werd
uitgezonden.

Verder heeft de heer Uiterlinden ge
poogd de Kerkmuziek dichter bij de Ge
meente te brengen. Hiervan getuigen zyn
„muzikale avondstilten", die hij enige
jaren achtereen des zomers in de Hoog
landse kerk heeft gehouden. Vooral dit
jaar bleek uit de opkomst, dat deze con-
certen-voor-iedereen, waarvoor geen toe
gangsprijs werd geheven, zich in een
toenemende belangstelling en waardering
konden verheugen.

de heer Uiterlinden niet
altyd gemakkelyk het nieuwe, dat toch
zyn oorsprong vindt in het oude, bij de
ingang te doen vinden. Hier en
daar ontmoette hij tegenstand. Maar hy
te idealistisch om zich terug te
trekken. De Hervormde Gemeente heeft
aan hem veel te danken. Misschien is er
wel eens een gegronde aanleiding ge
weest tot enige critiek, toch kan de con
clusie zijn. dat Uiterlinden heeft leren
luisteren en heeft leren zingen. En hy
deed dit altyd met een bly gemoed.

Noordwyk. En als
het bekende kinderkoor'
„De Lenteklokjes" van Riek Meyering
heeft hy zich niet minder verdienstelyk
gemaakt. Hy is ook muziekrecensent
de Leidse editie van Het Vrije Volk,

functie die hij ook enige maanden vooi
ons blad bekleedde. Ten slotte vermel
den wij nog. dat de heer Uiterlinden
dirigent is van het Leidse diaconessen-

De heer Uiterlinden zal zo lang moge-
lyk de functies die hy nu heeft, ver

met een zeer vrolyk slot. In het byzon-
der de feestcommissie kan op een ge
slaagde ontmoeting terugzien.

De heer Kalkhoven sprak nog een slot
woord. Hy wees op het vruchtbare werk,
dat door het ondenvijzend personeel op
de scholen voor doofstommen wordt ver
richt met zeer veel geduld. Er is een tyd
geweest, dat er practisch niets voor de
doofstommen werd gedaan. Toch is er
nog te veel onbekendheid ten aanzien van
dit werk waar te nemen.

De arbeid voor doofstommen heeft het
mogelijk gemaakt, dat er by deze ont
moeting zo veel kon worden gedaan. Met
klem wees spr. nog op de noodzakelyk-
heid, dat doven lid zyn van een vereni
ging als deze. zy verrijken daarmee hun

Ring Alphen Herv. M.V.
en J.V. op G.G.

De eerste vergadering in dit seizoen
van de ring Alphen aan den Ryn var
Hervormde J.V. en M.V. op Geref. grond
slag werd Vrijdagavond in „Rehoboth"
te Alphen gehouden. De belangstelling
was zeer groot.

De nieuwe voorzitter, ds Jac. Vermaas
uit Bodegraven, opende en toonde zich
bly, dat zo velen waren opgekomen. Het
zou eigenlyk gewoon zyn, dat onze Chr.
bijeenkomsten de volle belangstelling
zouden hebben. Er moet ook meer en
thousiasme komen. Dan spreekt het van
zelf, dat we dergelyke avonden bywo-
nen en dan hoeft er ook niet zo geklaagd
te worden over gebrek aan belangstel
ling.

Een lid van de Alphense M.V hield
een inleiding, waarop een bespreking
volgde. Een Bodegraaf se J.V.-er
teerde. Na de pauze behandelde eei
van de J.V. uit Boskoop het onderwerp
„Ons gebed". Ds J. de Heer, voorheen
predikant te Benthuizen, sloot de
gadering met gebed. De afdeling kan
terugzien op een goede avond.

kennis en leven niet in een isolement.
Spr. dankte de feestcommissie voor haar
vele werk, in welk dankwoord hy ook de
heer C. van der Meij betrok. De heer Van
der MeU werden bloemen aangeboden.
De ontmoeting werd door de heer Van
den Heuvel gesloten.

Gevestigde en vertrokken personen

In de week van 15 t/m 20 October

Te Lelden vestigden zich:
P. H. van Andel en fam., kapt by de
Marechaussee, Hoge Ryndyk 183; H. T.
Arnold, de Genestetstraat 32; J. F. de
Badts, instrumentmaker, Morskade 12a;
O. Bergamini en fam., in- en exporteur,
Oude Vest 107a; A. E. Bergink, LI. ver
pleegster, Rynsb.weg 10; J. J. Bik, koop
man, Apothekersdyk 30; C. Bitter, adm.
ass. praev. geneesk., Merelstr. 7; D. Buj-
leven, Kaarsenm.straat 7; D. Bly leven,
hulparbeider N.S., Plantsoen 1; F. (J.
Bijron. onderwijzeres, Rynsb.weg 29b;

Damen, dienstbode. Herensingel 46;

B. Dengah, Rijnsb.weg 29b; E. Vegter-
Diehl, Oranjegrt 47; B. G. Djie, Plant
soen 57; W. J. van der Drift en fam.,
laboratoriumbed., Herensingel 15; P. A.
Drijver, de L. de Kanterstraat 2; M. E.
Duyvendak, Cobetstraat 83; H. W. Egter
van Wissekerke, Fagelstraat 22a; F. F.
Everts, Hogewoerd 71; W. Haasnoot, ver
pleegster, W. Singel 27; A. Harms, keu
kenmeisje, Herengracht 33/35; Hartono,
Rijnsb.weg 29b; J. J. van Heyst, Lorentz-
kade 43; M. Hollaar, LL verpleegster.
Rynsb.weg 10; J. H. Huigen en familie,
hofmeester I KM, L. Morsweg 6; C. L.
Jansen, O. Vest 35; F. de Jong en fam.,
bouwkundige, W. Rozenstraat 48A; E. L.
Smits-Klinkhamer en fam., W. Rozen-

J. Kloove'r en fam., caféhouder,
Beestenmarkt 9; M. J. Erades-Koemans,
Morslaan 1; L. Koopmans, 1.1. verpleeg
ster, Rynsb.weg 10; P. A. M. Koster, ver
koopster, van Hogendorpstr. 5; S. Laffra,
huishoudster, Stadhouderslaan 29; wed.

Adriani—Leeuwenburgh en fam.,
de M. v. Streefkerkstraat 24; W. V. van
Leusen, Rijnsb.singel 22a; J. W. W. C.
van der Linden, G. Doustraat 51; P. H.
Mars. Breestr. 3b; H. W. Mathey,. Boer-
haavelaan 2; P. Mees, Rapenburg 62; M.
E A. Moens. LI. verpleegster, Rijnsb.weg
10; M. L. van de Moer, verpleegster.
Rynsb.weg 10; J. C. van Munster van
Heuven, Rapenburg 68; Oei, Tiang S. N..
Thorbeckestraat 42; J. B. O lij. kok, Pot
gieterlaan 5; S. C. Olthof-van Omme,
Fagelstr. 35; H. H. C. Plantfeber, Apoth.
dijk 8; H. C. Popken en fam., drogist, L.
Morsweg 20; J. P. van Raavens, 1.1. ver
pleegster, Rynsb.weg 10; N. van Roon,
monteur centr. verwarming. Varken
markt 7; M. C. Roosenbrand, timmer-
Nachtegaallaan 17; G. M. van Rijn
echtg. v. Smit, Vrouwensteeg 9; J. Scha
kel en fam., depóthouder Shell Mij, H.
Morsweg 152; B. Schellekens, SL Rijn 10;

C. H. Schelvis, 1.L verpleegster, Rynsb.
weg 10; A. T. Schweizer, O. Singel 78;
P. G. Sier, telegrafist KM, H. Rijndyk
85; P. Smit, areider N.S., Tasmanstraat

I A. van der Spek, apotheker,
Doezastraat 31; L. Steenstra, 1.1. ver
pleegster, J. van Goyenkade 8; A. Stolp,
hfd ambtenaar Rep. Indon., W. Singel
.8; J. E. Stuit, agent v. politie, de Sit-
terln 34; B. Swnnenburg. 1.1. verpleeg
ster, Rijnsb.weg 10; H. G. A. Thieme, de
Sitterlaan 131; P. J. Eerdmans-van Til-
borg, secretaresse, Nwe RUn 8; A. van
Uden en fam., H. de Grootstr. 16; M. A.

der Valk, kinderjuffrouw, Sumatra-
straat 100a; A. J. Verboom, LL verpleeg
ster, Rynsb.weg 10; S. Vlieland, dienst
bode, Bakker Korffstraat 4a; E. Walter,
Steenschuur 7a; E. M. de Winter-van
Werkhoven, Haven 16a; E. H. Gordyn-
Wetten. H. Rijndijk 140a; W. A. van
der Weijden, landarbeider, Clarenstg 11;
A L. Winkel, Rapenburg 131; J. M. van
der Zwan, 1.1. verpleegster, Rijnsb.weg 10;
W. J. van der Zijden, Boisotkade 7; P. G.
van Zijp, 1.1. verpleegster, Rynsb.weg 10.

Uit Leiden vertrokken:
W O Albrecht, Noordeinde 2a, 's-Gra-
venhage, Bierkade 17; C C Baetens
fam, Vismarkt 1, Breda, Werfstzr 41; A G
Ballimtijn, Boerh ln 29, Ermelo, Kromme-
weg 40; C P Belonje, H Rijndyk 57,
Eindhoven, Boschdijk 452; J H Berkhout.
Rijnsb weg 10, Voorburg, v Watervliet-
str 28; R K de Bilt en fam, H Ryndyk 183,
Vught, St Catharinastr 21; C Boulihou-
wer, Marienpoelstr 9, Bloemendaal, Bos
en Duinplein 6; J M Boersma, Bloem-
markt la. Canada: P van den Bossche er
fam, Calandstr 15, Borne O, Azelosche-
weg 46; O L Bouma, Rapenburg 103,
Oegstgeest, v Cuycklaan 1; H M de
Bruyn. W Singel 27. Leimuiden, Dorps-
str 269; L A Barendsen-Cleveringa,
Rijnsb weg 29. Haarlem. Boekenrodestr 3;
A Damen, Volmolen srt 2a, 's-Gravenhage.
Apeldoornseln 84; F H Dankelman, H
Rijndijk 10, Indonesië: G Th Ebell.
Noordeinde 2a. Roterdam. Oranjeboom-
str 265a: H Eefting en fam. Apothekers-
dijk 7. Apeldoorn. Asselsestr 63: R E En-
trop. Lange Mare 66. 's-Gravenhage. Ni-
colaïstr 28; L A Eijgenraam, W Singel
57d, Delft, Heemskerkrtr 4; J G Fioole,
Rapenburg 59. Oterleek, Dorpstr A 29;
C Ginjaar. Maresingel 55a. Vlaardingen,
EendTachtstr 13a; G W Gleym, Poelgeest-
horsterweg 14; H M J de Graaf, Aal-
str 20a, Ede Gld, Otterloo Deelen Brink-
markt 11, Nieuw Zeeland: W J de Graaf,
O Herengrt 24. Utrecht, Rembrandtkade
19; A M de Groot Noordeinde 50, Nijme
gen. St Annastr 289; G de Haan, Rijnsb
weg 43a. Ver. Staten van Noord-Amerika;
M C Haairbrink, B Rozeboomstr 22,
Amersfoort, Acubastr 22; M R Halie, J
de Wittstr 31, Apeldoorn, Jachtlaan 171;
A G J Haring. Nw Rijn 23a, Bloemen
daal, Rijperweg 7; P Q Heemskerk. He-
renstr 96. Hazerswoude. Riindijk 11: W P
den Hollander en fam, Morskade 20a,
Amersfoort, Soesterweg 175; H v d Zwan-
Honders, Evertsenstr 16, Leiderdorp.
MeUelaan 29; J B Hubrecht, R en Schie-

kade 3, 's-Gravenhage, Herengrt 19a;
A H Jacob, Oude Vest 45. Amsterdam,
Amstelveenseweg 760; H J Jansz, Vrou-
wenkerkgrt 12, 's-Gravenhage. Fr Hen-
drikln 200; M de Jong, Rapenburg 59.
's Gravenhage, Schlegelstr 48; T A A Jon-
genelen, Herengrt 45a, Noordwyk, Lan-
geveld 29; H K F Katzenstein en fam,
Rijnsbweg 14, Zwolle, Veerallee 5; wed
E J Th M VerloopKaulbach, Boerhln 16,
Oegstgeest, Rhijngstrweg 159; A Keijzer,
Tollensstr 2, Eygelshoven, Laurastr 48;
C H Klasen, Morstr 53, Indonesië; J van
der Knaap, T Siegenbeekstr 9, Indonesië;
S J Kok en fam, Noordeinde 37, Zeist
Slotln 28c; M M Koper, Zoeterwsingel 20.
Wassenaar. Nassauln 4; A G Koppers,
Oude Vest 85. Arnhem. Combalaan Groot
Heidekamp; H Koster. Warmonderweg
39. Delft Fred Hendrikstr 68; W Lagen
dijk en fam, Trompstr 77. Oegstgeest,
Utcrwaerdeln 3; H M v d Sigtenhorst
Laman en fam, H Rijndijk 190a, Leider
dorp. Meyelaan 10; V C van Dammev
Ligten, Boerhln 9. 's-Gravenhage. Pomo-
naplein 88: L J van der Meer. Stations
weg 39. Nederlandse Antillen: H van der
Meer en fam, Herenstr 6a. Haarlem, Ek-
sterstr 63; A J H Mennega, Zoeterwsingel
Canada: H van der Meij, W Singel 96/
97, Rynsburg, Baron v Wassenaerstr 20;
M Meyer. Rynsbweg 10. Amsterdam, Kie-
vitsfcr lbov; J J Bom-Nieuwzwaag en
fam, Hooigrt 39, 's-Gravenhage, Wnsse-
naarseweg 200: A Nottelman en fam, H
de Grootstr 8. Schoorl, Slotln c 227d; A G
Nottelman, H de Grootstr 8, Zwolle,
Groeneweg 56; H P PaulidesOmtzigt en
fam. Wassfcr 21, Indonesië; J B Oonk, Fa
gelstr 35, Oegstgeest. v Wassenaerln 7;
H W van Oosten, Atjehstr 13a, Arnhem.
Combalaan Groot Heidekamp; K Pikkert.
Lusthofln la. Aalsmeer, Begoniastr 18:
A H de Graafvan der Ploeg. Vondelln
Utrecht. Rembrandtkade 19; M T N
Plouvier. Lorentzkade 24. Utrecht Nw
Gracht 56: C S M Proot. Ie Binnenvestgrt
11. Noordwyk, Langeveld 29; J F Razoux
Schultz, Papengrt 11, 's-Gravenhage, Gr
Hertoginneln 248: I J Reichenfeld. Mo-
riennoelstr 2b. 's-Gravenhage. Ruychrock-
ln 230: W Roest en fam. Pr Hendrikstr
14a. Warmond. Wasbeekln 19: O R Rom-
bouts. Klokstg 12, Bloemendaal. Joz Is-
raelsweg 9: M M Ronsmale Neoveu. Hva-
cinthenstT 24a, Heerde. Veenweg 8: N J
de Sande BakhuUzen. O Sineel 78.
Rotterdam. Mathenesserln 167: A B van
Schaik. Boerhln 2, Haarlem. Kamnerlaan
4: E M Th de Schutter. Oude Rijn 25.
Fijnaart ca D224: Th J Selier, Ten Kate-
4. Amsterdam. Sikkelstr 14: P J Smit.
Kraaierstr 36a, Amsterdam. 3e Oorter-
Darksitr 29h; W Smit en fam. V-eewUkstr
18a. Haarlem. Eksterstr 571; P D J M
Snijers. Botermarkt 15. Verenigde Staten
Noord Amerika: E C Soruijt, Haar-
Istr 106. Wijchen, Klooster Alverna B304;
C Stofberg. Breestr 119. Hengelo O. Mes-
dagstr 5; P L SchenoercStofberg en
fam, Breestr 119. Hengelo O. Mesdaestr 5:
J Sustring, Liisterstr 7. Indonesië: S van
'eren, Julianastraat 83, Leiderdorp.
Meiielaan 19; A M L Vencken. Merelstr
21. Obblcht ca. Papenhovenstr 201: A C
Verwoerd. Levendaal 42a. Eibergen. G101.
A J Vos, W Singel 27. België: G de Vos.
Alexanderstr 62. Brunssum. Pelgrimsweg
41; G A I Wesseling, v Hogendorpstr 1.
Amsterdam. A Pierson>=+r 14IT; EK
Woltjer, Rijnsbsineel 2. Hilversum. Beet-
hovenln 5: J Zandvliet. Sam de Zee'shof
19, 's-Gravenhage, Zuid wal. 20.

waarby leder zelf het oordeel des onder-
scheids dient te bezitten".

De overheid kan de verantwoordeiyk-
held voor de geschiktheid der films niet
op zich nemen. Daarmee meent ze
natuuriyke grenzen van haar taak
overschrijden. Maar hier zit dan ook,
geloof ik, een gerechtvaardigde critiek
in. Niet gericht tegen de commissie der
keuring, want zU kan krachtens haar
bevoegdheden, niet anders. Maar tegen
de opvatting, die de Overheid blUkt te
bezitten. Want als het nu gaat over d e
goede zeden en de openbare orde, dan
komt men, erover nadenkend wat dat
betekent, tenslotte uit by de particuliere
opvattingen daaromtrent, of bU wat zich
daarover als communis opinio (algemene
opinie) heeft vast gezet. Staat het

"ereen wel vast, wat onder „goede
zeden" ls te verstaan? Wat is het aan
randen van de openbare orde? De com
missie moet dit naar geweten beslissen.
Ik heb grote eerbied voor het geweten
van elk mens. En zeer grote eerbied wil
ik hebben voor het geweten van elk
der leden der keuringscommissie.

Haarhet geweten van wie ook

spreekt nooit het laatste woord. Dat
laatste woord is aan God. Wat God ln
ZUn woord goede zeden noemt, wat God
als de openbare orde aanwUst is beslis
send en dat dient bindende kracht te
hebben voor ieder mens en dus voor het
gehele volk. Daarom zou Ik niet tevre
den zUn met een protestants Chrlste-
lUke nakeuring voor Protestanten. En
dan nog wel van een bepaalde structuur.
Het gaat om het héle volkdat bloot
gesteld is aan het „Bioscoopkwaad". En
wy zUn niet tevreden als het eigen
groepje tevreden ls. Er ls een volk ln
nood. En met het oog op het hele volk,
dient de bioscoop met een nieuwe bios
coopwet binnen de perken gehouden te
worden, en dienen andere, dan genoemde
subjectieve normen, het bioscoopkwaad
te beteugelen.

DjH. J. Groenewegen

n.

F)E BIOSCOOP! Dat woord heeft
terecht vele jaren een afschrikwek
kende klank gehad. En het is een veeg
teken, dat het in vele gezinnen tegen
woordig een vertrouwde klank heeft.
Want wy moeten toegeven, dat er een
heel groot stuk waarheid zit in de be
zwaren, die tegen „de bioscoop" worden
aangevoerd. Het is waar wat men zegt;
het is een satansmiddel om de zeden te
bederven. Het is een samenknoopsel van
leugen en bedrog, dat in de hand van
uitgeslapen zakenlieden, een mens af
trekt van de gelovige omgang met God.
Het is volledig in te denken, dat, wie
Christus kent, aan Hem genoeg heeft,
geen behoefte heeft aan de bioscoop.
Omdat daar de wereld in haar zondige
verhoudingen op je afkomt. Omdat die
hele bioscoop-zaak ontstaan is in een
tyd, in een wereld van saecularisatie,
afkeer van God. Omdat de zonde veeleer
verdoezeld en goed gepraat wordt, dan
dat ze ons voor ogen gesteld wordt als
vergrijp aan Gods Majesteit.

Hoe „pittiger" de film, hoe meer
sensatie en prikkeling, hoe meer geld er
binnen komt.

Na de tijd van de rondtrekkende
bioscoop, een tent. komen de bioscoop
theaters. Aanvankelyk een koffiehuis of
een daartoe bruikbare localiteit. Het aan-
kledingscomfort van het zich in maat
schappelijk opzicht deftig installerende
bioscooptheater geeft de voorkeur aan
zwoele bombast en historische stijlloos
heid, terwyl aan de film. als ze zo was
als ze zou kunnen en moeten zijn, een
zuivere moderne architectuur zou be
antwoorden. Deze laatste opmerking is
van Georg Schmidt, een erkende film
specialiteit, die ik ook reeds in myn
vorig artikel noemde. Ja, u leest het
goed: hy heeft het over de „zwoele bom
bast en de historische stylloosheid der
bioscoop". Hy zegt: als de film was, zoals
ze zou kunnen zyn.

Hier hebt u van ongedachte zyde een
critiek, waarmee wy het volledig eens
zyn. Het is deze sfeer van zwoele bom
bast, het is deze historische stijlloosheid
waarin een film wordt vertoond, die niet
is, zoals ze zou kunnen zyn. Denkt men
werkelijk, dat men met een „Critisch
Filmbulletin" dit bezwaar weg neemt?
Verandert daardoor de omgeving en de
sfeer van de bioscoop? En hebben wy
(aUes) gedaan met een filmbespreking,
wat we naar Gods Woord, behoren te
doen? Of moeten wij trachten het
bioscoopbedrijf, dat uitsluitend oo winst
gericht is, duidelyk te maken met alle
middelen die ons ten dienste staan; niet
langer zo. Maar de films worden toch
gekeurd? Inderdaad. Het is goed dat u
daarover ook iets weet. Want het kan een
antwoord geven op de vraag, of de film
keuring een garantie kan zyn voor het
gehalte der film hoewel de zwoele bom
bast der omgeving blijft

Het kan ook een antwoord geven op
de vraag volgens welke normen de keu
ring geschiedt Vast staat dat lang niet
ieder ingenomen is met de Overheids
bemoeiing op het terrein van de bio
scoop. Jan van Kasteel staat niet alleen
in zyn mening. Wanneer zal de over*
heid de filmkunst ontdekken en zich
derhalve wat minder tot bemoeienis met
de film gerechtigd of zelfs geroepen
achten. Geen overheidsbemoeiing dus:
volgens sommigen.

Uit de geschiedenis blykt hoe moeiiyk
dit terrein voor de Overheid is. In 1928
installeerde de toenmalige Minister van
Binnenl. Zaken en Landbouw, mr J. B.
Kan, de „Centrale Commissie voor de
keuring van film", ingevolge Artikel 15
van de Bioscoopwet van 14 Mei 1926. Er
waren bijna 2 jaren verlopen tussen het
ogenblik, waarin de Bioscoopwet in het
Staatsblad verscheen en het moment
waarop de in art. 15 van die wet bedoelde
commissie werd geïnstalleerd. Als we
weten dat op 2 November 1918 by Kon.
Besluit een Staatscommissie was inge
steld, aan welke was opgedragen te on
derzoeken welke maatregelen van Over
heidswege behoorden genomen te wor
den t.a-v. de bestrijding van het zoge
naamde „bioscoopkwaad" dan zien we,
byna 10 jaar „gedokterd" is vóór
de centrale commissie voor de keuring
van films geboren werd. Men kan dit
kwalijk een „voorspoedige geboorte"
Maar twee dingen bleken hieruit
glas helder.

Ten eerste: de zaak der filmkeuring
as zeer ingewikkeld en ten tweede: er
bestond dus volgens de regering een
.bioscoopkwaad". De bioscoopwet heette
officieel: De wet tot bestryding van de
zedelyke en maatschappelijke gevaren
in de bioscoop.

Is het wonder, dat dus de gewone
opinie van mensen die zich om Godswil
geroepen wisten tot het „haten en vlie
den der zonde" kortaf zeiden: de bio
scoop: daar kom ik niet

De Overheid zelf moest Immers In
grijpen. Er waren toch duidelyke zede
lyke en maatschappeiyke gevaren? En
wy mogen ln 1951 niet vergeten, dat
sedert 1918 heel wat gebeurd is. Deze
jaren hebben ons omwentelingen te
zien gegeven, nieuwe theorieën doen
horen, hoogst ingewikkelde problemen
voorgelegd en een enorme ontwikkeling
de filmkunst en filmtechniek ge
demonstreerd.

De films moesten dus eerst gekeurd
worden. „In het openbaar worden geen
films vertoond dan indien en voor zover
zy door de Centr. Commissie als niet in
stryd met de goede zeden of de openbare
orde zyn toegelaten". (Art 16 Bioscoop
wet).

Wat beslist dus over de al of niet toe
laatbaarheid van een film? De goede
zeden en de openbare orde.

Hoe de Keuringscommissie haar taak
opvat, wordt iets duidelyker by de lezing
van het artikel van P L. G(erritse) ge
titeld: „De filmbeul' 'in het boekje: 10
jaren filmkeuring in Nederland" Hier
worden enige uitspraken aangehaald van
de heer Van S'averen, voorzitter der
Commissie Als jvist ls. wat ln iit boekje
staat, moet de heer Van Staveren gezegd
hebben: Propaganda, voor welke richting
of zaak ook kan nooit grond voor verbod
zyn, hoezeer de keurder het er ook on-
:ns mee moge zyn. En ook:

..Met name moeten wy ertegen waken,
dat geen enkele eerlyke, godsdienstige
of andere mening of overtuiging op on
waardige wyze wordt aangerand Het
staat voor mij vast. dat de taak der leden
de Filmkeuringscommissie een on-
mogeUjk zware taak is. En wy mogen
diep van doordringen, dat deze
functlonnarissen naar eer en geweten ge.
handrid hebben "n handelen. Het staat
my vast, dat ze hoofd voor hoofd
met de beste bedoelingen werken. En
men kan en mag niet vragen, dat ze ver
der gaan dan dc bevoegdheden, die hun
gegeven zyn. Vooral ook niet omdat ln
de Memorie van Toelichting op de bio
scoopwet is neergelegd: „Bedacht dient te
worden, dat er tenslotte een leeftyd komt,