Jlicuwe geihsrtje (Cmtranl
Nanno Sjoerd terug
naar zijn ouders
Herstel der banden is als de reparatie
een telefoonkabel
der vrede
mn
Truman over dienaren
of... zij, die oorlog
willen
door
Drie gaspijpen van 4,5 km
de Westerschelde
H°
Wist U
De stukken op tafel
WOENSDAG 5 SEPTEMBER 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: Tel. 22710 en Tel.
23375. Redactie: Tel. 20403.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ5.15 per kwartaal;
ƒ1.72 per maand; ƒ0.40 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter
(Bij coptract belangrijke korting)
Twee en dertigste jaargang No 9320
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Stantpasticlj is gfjeblmn
myn hert in tegljeaspocr
Zie pag. 2
Japan en de test der wereld
TE SAN FRANCISCO werd de conferentie over het Japanse vred*
verdrag officieel geopend. Aan de afgevaardigden van 52 landen
werd verzocht in stilte te bidden voor de vrede. De eerste zitting, die nog
geen uur duurde, werd bijgewoond door 756 vertegenwoordigers va:
pers, radio en televisie. President Truman hield een magistrale rede. Hij
stelde op de voorgrond, dat het Japanse vredesverdrag er een van
zoening is. Het Japanse volk moet echter beschermd worden tegen
aggressie. Noodzakelijk is daarom, dat Japan betrokken wordt bij de
regionale overeenkomsten betreffende de verdediging van de Stille
Oceaan. De Japanse strijdmacht zal verbonden moeten worden met die
van andere landen. Japan moet lid van de Ver. Naties worden. Het her
stel der banden is als de reparatie van een intercommunale telefoonlijn:
Eerst splitsing der draden, alvorens de kabel geheel hersteld kan wor
den, aldus president Truman.
Zaken, dr Subardjo, en aan diens Philip-
pijnse collega, generaal Romulo. Josjida
zou de beide ministers hebben medege
deeld, dat zijn regering bereid is onder
handelingen te openen inzake de her
stelbetalingen.
Het contact had ten doel, Indonesië
tot ondertekening van het verdrag op te
wekken en de betrekkingen tussen Japan
en de Philippijnen te verbeteren.
Truman heeft op een bijeenkomst der
Democraten verklaard, dat er „verschrik
kelijke dingen" zouden gebeuren, mocht
een nieuwe wereldoorlog uitbreken. Nie
mand kan zich een beeld vormen van de
vernielingén door het gebruik dezer
nieuwste wapens. Zij zouden de gehele
beschaving kunnen wegvagen. Maar,
voegde de president er aan toe, ik hoop,
dat wij die wapens niet behoeven te ge
bruiken.
Uit de rede van de President brengen
wij nog het volgende naar voren: Deze
conferentie over Japan zal aantonen, wie
naar vrede streeft en wie die wil ver
hinderen. Amerika is vastbesloten, Rus
sische obstructiepogingen ter conferen
tie de kop in te drukken. Zoals reeds
eerder gemeld, mag elke afgevaardigde
slechts één uur spreken. Er worden geen
amendementen geduld. Dit verdrag, al
dus Truman, betekent een grote stap
raar een algemene vrede in het Paci-
ficgebied.
Hij wees er op, dat het huidige Japan
aanmerkelijk verschilt van dat van zes
jaar geleden. Desondanks heeft Amerika
Pearl Harbour en Bataan niet vergeten
en vele volken hebben onaangename her
inneringen, die niet zo spoedig kunnen
worden uitgewist. Maar de grondslagen
voor een vreedzame toekomst zijn thans
gelegd. Nu moet gewerkt worden aan
het herstel der normale betrekkingen
tussen Japan en de rest van de wereld
Natuurlijk moet voorkorrfen worden,
dat Japan zelf in de toekomst de vei
ligheid van andere landen zou kunnen
bedreigen. In dit verband herinnerde
Truman aan de veiligheidspacten, die
de V.S. met Australië, Nieuw Zeeland
en de Philippijnen hebben gesloten.
Amerikaanse strijdkrachten zullen voor
lopig in Japan blijven, aldus Reuter, ten
einde bij te dragen tot de handhaving
van de internationale vrede.
De president prijst
McArthur
Truman, aldus Ass. Press, bracht ook
hulde aan generaal McArthur. Het suc
ces der Geallieerde bezetting in Japau
w-as te danken aan de toegewijde inspan
ning van vele duizenden mensen, die
gediend hebben onder de uitnemende
leiding van generaal Douglas McArthur
en diens opvolger generaal Ridgway.
Wijzen wij nog op het volgende: De
Japanse premier Josjida bracht een be
zoek aan de Indonesische min. van Buit.
Burgemeester lanceert
nieuwe mode in Ede
Burgemeester Boot heeft zijn ge
meente Ede gistermiddag verrast met
een primeur, die niet naliet zeer de
aandacht te trekken. Bij de huwelijks
voltrekking van ds G. Visser uit
Avereest en mej. R. Haffmans uit Ede
verscheen de burgemeester, bij deze
gelegenheid fungerend als ambtenaar
van de burgerlijke stand, niet gekleed
in stemmig zwart in de trouwzaal,
doch in een fonkelnieuwe, loodgrijze
toga, gefestonneerd met donker flu
weel en versierd met het in goud en
blauw geborduurd gemeentewapen.
Deze „nieuwe mode" zal in Ede een
onderdeel van het decorum blijven
Mossadeq met de twee
aangezichten
Kannetjes olie voor het
Russische blok
Terwijl, zoals gisteren in een deel onzer
edities nog vermeld, Mossadeq enerzijds
beweert, be-eid te zijn de onderhande
lingen met Engeland over het olieconflict
te hervatten, verklaart hij anderzijds, dat
zijn regering in principe de verkoop van
olie aan het Russische blok heeft goed
gekeurd.
Wat het eerste betreft, zou Mossadeq
zijn starre standpunt dus enigszins moe
ten wijzigen. Britse en Amerikaanse krin
gen staan echter sceptisch tegenover een
nieuw aanbod. Men ziet niet veel in een
eventuele nieuwe interpretatie van oude,
reeds door de Britten, afgewezen voor
stellen.
Wat het tweede betreft, er zijn onder
handelingen gaande tussen Perzië en
Tsjechoslowakije. Laatstgenoemd land
heeft verzocht om de onmiddellijke leve
ring van 500.000 ton en 2.500.000 ton
daarna. Polan heeft 700.000 ton gevraagd.
De Perzische vice-premier Fatemi verze
kerde, dat Perzië in staat is 31.000 ton
olieproducten aan Afghanistan te leve
ren. De Sowj et-Unie had 500 ton papier
beloofd en 70 ton waren reeds aangeko-
Perzië beschouwt de tweede September
als de officiële datum voor het in wer
king treden der operaties van de natio
nale oliemaatschappij. Er zullen nieuwe
vliegvelden worden aangelegd.
Staatssecretaris Van Rhijn naar
Engeland
De staatssecretaris van Sociale Zaken
(arbeid), mr dr A. A. van Rh(jn, heeft
zich voor enige dagen naar Londen be
geven om zich op de hoogte te stellen
van de practjjk van een aantal Engelse
sociale maatregelen, o.a. de ouderdoms
voorziening en de sociale voorzieningen
voor blinden.
Trumans rede vanavond voor
de radio
Hedenavond om 8 uur Ned. tijd wordt
de rede van Truman, die hij hield ter
opening van de conferentie te San Fran-
isco, nog eens per radio uitgezonden,
i.a. op de golflengten 547, 351 en 271 m
Adellijk huwelijk
Pracht en praal in
geschonden Hannover
Grieks koninklijk paar
onder de gasten
Met grote pracht en praal is gisteren
n Hannover het huwelijk voltrokken
tussen de 35-jarige Ernst August IV van
Brunswijk, Luneburg-Hannover en de
25-jarige Ortrud van Sleeswijk Holstein-
Sonderburg-Glucksburg. Niet minder dan
150 titeldragende gasten uit alle delen
van Europa, onder wie Koningin Fre-
derica en Koning Paul van Griekenland,
woonden de plechtigheid in de, nog dooi
bommen beschadigde Marktkirche bij. De
bruidsstoet telde 50 auto's en werd gade
geslagen door naar schatting 300.000
:en. De bruid droeg een hooggeslo
ten champagnekleurig zijden toilet met
lange mouwen. Vier prinsessen droegen
de 6 meter lange sluier. Koningin Fre-
derica van Griekenland, die met haar
gemaal, door 12 politiemannen streng
werd bewaakt, verscheen in een lange
bruine minkjas over een wijnrood toilet.
Zij droeg een lichtbruine hoed van veren.
Na de kerkelijke plechtigheid werd op
het kasteel van de bruid een eenvoudige
lunch gegeven, waaraan 800 gasten aan-
Kaesong als conferentie
oord afgedaan?
Nota van Ridgway op komst
Volgens berichten uit Tokio, is de be
velhebber van het verenigd commando,
generaal Ridgway, voornemens aan de
communisten een belangrijke nota te
overhandigen. Hij zal zijn tegenstanders
voorstellen de onderhandelingen ergens
anders dan in Kaesong voort te zetten.
Zulks om de mogelijkheid van schen
ding der neutraliteit te verkleinen. Ter
wijl de Roden beweren, dat aan het Oos
telijk front een Amerikaans en twee
Zuid-Koreaanse bataljons zijn vernietigd,
melden de Geallieerden, dat zij het ter
ten N.W. van Janggoe weer in han
den hebben.
De grote match te
San Francisco
Te San Franciscois, onder leiding
van Truman, de grote match begon
nen. Amerika eist, dat dit „Japam
worstelen" zal plaats vinden, volgens
strenge regelen der kunst. De Russen
pogen echter een soort „Catch
catch can" te spelenj waarbij alles, dus
de meest ongeregelde greep geoor
loofd is. Amerika is voornemens de
tegenstander snel te leggen. Daartoe
dient dus schema en regels der pro
cedure. De Russen moeten dus niet
tijdens de match beschouwingen gaan
houden, dat er niet „Japans" maar
Russisch geworsteld moet worden
Voor die grepen kan Truman, sinds
de, eindeloos gerekte conferentie der
plaatsvervangers te Parijs, niets heb
ben. Elk partijtje worstelen mag pre
cies een uur duren, niet langer. Be
kwame, ervaren scheidsrechters zul
len de Rus tot de orde roepen, als de
spelregels overtreden worden. In geen
geval zal Truman dulden, dat Gro-
myko er Mao Tse Toeng bijsleept
Hier, te San Francisco, geen geklets
over „goedkeuring van de agenda",
zoals te Parijs, maar worstelen, vol
gens de regels des kunst. Truman kan
van het applaus der duizendkoppige
„vrije wereld" verzekerd zijn en bij
voorbaat veel succes. K
Na studie van enkele jaren
Walcheren en Zuid-Beveland krijgen in
Januari cokesovengas uit Sluiskil
RADIOGESPREKKEN vlogen gistermiddag heen en weer naar de twee
grote en drie kleine sleepboten, die zoals we nog in het kort konden
melden een stalen pijp van 1250 meter lengte, het eerste deel van
grootste gaszinker ter wereld, bij Baarland de Westerschelde insleepten. In
totaal zullen op 100 meter afstand naast elkaar drie pijpleidingen met eer
lengte van 4% km worden gelegd. Deze verbinding wordt tot stand ge
bracht om het cokesovengas van Sluiskil (in Zeeuwsch-Vlaanderen) naa
Zuid-Beveland en Walcheren te leiden.
Het plan werd door veel technici onuit
voerbaar geacht. Drie jaar lang heeft
men er aan gedokterd. Tenslotte is uit
drie ingediende ontwerpen dat van he
aannemingsbedrijf E. W. Smit uit Nij-
megen-Neerbosch als het eenvoudigste er
goedkoopste uitverkoren. Dit bedrijf wai
zeker van zijn zaak dat het zonder
aarzelen de voorwaarde „no cure
iHHS8i
Tegen gemeente Apeldoorn een
ton boete geëist
t is al de derde maal binnen vier
jaai tijd, dat de gemeente Apeldoorn de
bouwvoorschriften overtreedt. De mi
nister heeft al eens overwogen het bouw
volume voor Apeldoorn in te trekken,
In Hannover traden gisteren in het
huwelijk Prins Ernst August de vier
de van Brunswijk-Luneburg-Hanno-
ver en Prinses Ortrud van Sleeswijk-
Holstein-Sonderburg-Glücksburg.
Emir Talal tot koning
uitgeroepen
Emir Talal, de oudste zoon van koning
Abdoellah, die in Juli werd vermoord,
is gisteren in Amman tot koning uitge
roepen. Talal is, zoals men weet, gerui-
tijd in Genève voor een zenuwstoor-
verpleegd. Zijn jongere broer, Emir
Naif, die zolang het regentschap heeft
aargenomen is dezer dagen naar Genève
vertrokken om Talal naar Amman te be
geleiden.
Koning Faroek van Egypte, die met
vacantie te Cannes vertoeft, heeft in een
winkel aldaar een vlinderverzameling
gekocht voor f 15000,
Men begon maar vast te bouwen, maar de
Rijksgoedkeuring kwam niet
ONDERDDUIZEND GULDEN BOETE is gisteren in Zutphen geëist'
tegen de gemeente Apeldoorn, omdat zij aan de Oude Beekberger-
weg begonnen was een school te bouwen, zonder de vereiste Rijksgoed
keuring af te wachten. De officier van Justitie noemde het geval „diep
beschamend" en zei: „Het gemeentebestuur van Apeldoorn is er zelf als
de kippen bij om het werk stil te leggen als een van de ingezetenen een
schuurtje bouwt zonder zijn papieren in orde te hebben".
na de bouw zonder goedkeuring af te
wachten van een theehuis op Berg
en Bosch in 1950. Drie jaar geleden be
gon men zonder goedkeuring de bouw
van enkele noodscholen. Maar de bouw
van een school voor de Geref. school
vereniging, waarvoor wél vergunning
aanwezig was, kon enige tijd geleden
niet doorgaan omdat de gemeente geen
geld meer had. Op 26 Juli sprak de ge
meenteraad reeds zijn afkeuring uit over
het beleid van B. en W.
Mr G. W. van Drlel, die als gemach
tigde van de gemeente optrad, gaf toe
dat er formeel een overtreding is begaan,
maar hij voerde ter verdediging aan, dat
men spoedshalve is afgegaan op de reeds
verkregen toestemming van twee advise
rende instanties, nl. de bouwinspecteur
van het onderwijs en de betrokken in
specteur van het L.O.
De pract(jk had geleerd dat na de
toestemming van die twee adviseurs de
Rijksgoedkeuring wel afkwam. Maar de
ln Mei ingetreden verslechtering van de
financiële toestand en de daarop ge
volgde wijziging in de afgifte van bouw
vergunningen zijn de oorzaken dat het
verwachte ministeriële stempeltje uit
bleef.
Er werd bovendien f 2000 boete ge-
eist tegen de directeur van gemeente
werken lr T. R. R., die als de hoofd
schuldige werd betiteld, en volkomen
ongeschikt werd genoemd om een c
heidsfunctie te bekleden.
Zeeland beleeft 'n wereldprimeur!
Gistermiddag werd een aanvang
gemaakt met het leggen van de
grootste gaszinker ter wereld,
dwars door de Wester-Schelde van
Baarland naar Sluiskil. Vele auto
riteiten kwamen naar deze belang
rijke gebeurtenis kijken. De sleep
boten trekken langzaam de leiding
door het water.
Man ernstig gewond
bij ontploffing
Clandestien vuurwerkfabriekje in
feestend IJmuiden
Gistermiddag werd het feestelijk ver
sierde IJmuiden opgeschrikt door een
explosie in een oud fabrieksperceel aan
de Duinstraat, waarvan alle ruiten bra
ken. Een hoeveelheid springstof, waar
van in een clandestiene werkplaats klap-
pertjes en ander vuurwerk werden ge
maakt, was tot ontploffing gekomen. De
eigenaar, de 60-jarige C. Oudshoorn,
werd ernstig gewond. Men vreest dat hij
blind zal blijven en beide armen zal
moeten missen.
Coevorden kookt op
aardgas
Sinds gisteravond kan men te Coe
vorden koken op aardgas- Het ls de
eerste gemeente in ons land waar dit
mogelijk is. De levering van het gas
werd een feit toen burgemeester jhr mr
A. Veith in tegenwoordigheid van vele
genodigden in de gasfabriek de kraan
opendraaide.
Vastgehouden KLM-toestel
op Schiphol terug
Het KLM-toestel, dat enige dagen ge
leden in Perzië werd vastgehouden, om
dat het Brits personeel evacueerde, ls
gisteren op Schiphol teruggekeerd. Er zijn
echter nog geen bijzonderheden over de
aanhouding bekendgemaakt. De beman
ning mocht geen mededelingen doen over
het gebeurde. Het toestel was gecharterd
door een Britse maatschappij, geruime
tijd voordat er sprake was van het Brits-
Perzische olieconflict.
DAT in Martenshoek (Gr.) morgen de
1000 ton metende kustvaarder Omlandia.
de grootste die ooit langs het Wlnscho-
terdiep is gebouwd, te water wordt ge-
DAT van 1 tot 9 October in A'dam de
jaarvergadering van de Int. Raad voor
het Onderzoek van de Zee wordt ge
houden.
DAT men te Hoorn is begonnen met
de bouw van een consultatiebureau voor
de t.b-c.-bestryding.
DAT de filiaalhouder van een A'damse
dumpwinkel, de Zaandammer K-, we
gens verduistering van goederen ter
waarde van f2000 is gearresteerd.
DAT de Ned. Bond van Gemeente
ambtenaren op 13, 14 en 15 September
te Middelburg zijn jaarvergadering houdt.
DAT het Studiecentrum voor Lucht-
kartering, waarvan prof. Schermerhorn
voorzitter is, zijn werk volgende maand
begint en in Januari te Wageningen een
op dezelfde leest geschoeid Int. Land
bouwstudiecentrum wordt geopend.
DAT in de vacature Van Renssen
(Comm.) tot lid der Friese prov. staten
is benoemd W. de Vries te Oosterzee.
DAT te Deurae op 84-j. leeftijd ls
overleden Eugène Goulmy, een der
grondleggers van de sigarenfabrieken
Goulmy en Baar in Den Bosch en A'dam
en oprichter van de harmonie Goulmy
en Baar (thans de internationaal beken
de Kon. Harmonie 's-Hertogenbosch).
DAT by de gebr. Siekman te Purmer-
end 300 kippen wegens pseudo-vogelpest
zijn vernietigd en bij de weduwe Vos
aan de Schapendrift te Laren 100 stuks.
DAT de P'damse donkeyman J. Holtrop,
die aan boord van het voor de communis
ten varende schip Aster blindedarmont
steking kreeg en in Port Said tot zijn
vreugde de reis moest opgeven, met de
Kota Baroe in R'dam is teruggekeerd.
DAT Prins Bemhard het bescherm
heerschap heeft aanvaard van de ten
toonstelling De Suiker, die van 23 April
4 Mei in- A'dam wordt gehouden en mi
nister Mansholt en burgemeester d'Ailly
erevoorzitters zullen zijn.
DAT burg. De Ranitz van Utrecht
dezer dagen Engeland bezoekt op uit
nodiging van officieren die behoord heb
ben tot de Polar Beardivisie waardoor
Utrecht ls bevrijd en eind November de
Engelse woningbouw bestudeert tijdens
een tegenbezoek aan de Royal Insurance
Cy die onlangs de kronen voor
Utrechtse Domkerk overdroeg.
DAT de 'veemarkt ln Venray
mi.v. 17 September tb-c.-vrij wordt ge
maakt.
pay" (lukt het niet, dan wordt ook niets
betaald), aanvaardde.
Toch was gisteren zelfs prof. dr F. K.
Th. van Itterson, voorzitter van de coi
missie voor de centrale gasvoorziening
Nederland, nog wat nerveus. Hij w
evenals de andere deskundigen niet weg
te slaan van de kruin van de zeedijk,
hoewel een koude zeewind en het
bagger in de klei het verblijf daar niet
aangenaam maakten. Omdat deze ge
leerde slecht ter been is, liet men
gemakkelijke fauteuil voor hem
rukken.
Enkele weken geleden begon men
met het aaneenlassen van een aantal
stalen buizen tot een totale lengte
van 1250 meter. Deze buizen hebben
een doorsnee van 10 cm en worden
tegen het zeewater beschermd door
een laag glasdoek, asbest en asfalt.
Met behulp van Röntgenfoto's werd
gecontroleerd of de buizen inderdaad
gasdicht waren verbonden.
Daarna werd een houten glijmantel
van latwerk en bandijzer aangebracht om
beschadiging op de zeebodem te voor
komen. In totaal zal daarvoor 200 krn aan
latten en 37 ton staal nodig zijn.
Met
Drie leidingen
gelijkmatige snelheid
30 meter per minuut gleed
buigzame eerste buis van 1250 metei
meter diepe water in. Aan de staart
deze pijp werd de kop van
tweede buis gelast Ook die verdween in
de grauwe golven. Bij gunstig weer zou
dit proces vandaag en morgen herhaald
worden, zodat dan drie leidingen op
onderlinge afstanden van honderd meter
van de Bevelandse oever naar de
zandplaat midden in de Schelde zijn ge
legd.
Over twee of drie weken begint
men op dezelfde wijze aan de over
kant, op de Zeeuwsch-Vlaamse kust
bij Griete. Dan zullen dus in totaal
zes (van elk der oevers drie) eind
punten van de leidingen op de zand
plaat rusten. Bij een lage eb in Oc
tober hoopt men de staarten paars
gewijze aan elkaar te lassen. In Ja
nuari zal het cokesovengas uit Sluis
kil de keukens van de Bevelandse
en Walcherse huismoeders bereiken.
Onder de autoriteiten, die gisteren
kwamen kijken naar het leggen van
de grootste gaszinker ter wereld in
de Wester-Schelde, bevond zich ook
prof. Van Itterson, voorzitter van het
Centraal comité voor de Nederlandse
Gasvoorziening. De professor was het
staan al gauw moe en nam een zitje.
Overigens wel verdiend
Nieuwe blokkade van Berlijn
Duitse vrouwen om
kanaal te graven
De Berlijnse pers maakt melding van
het feit, dat momenteel gewerkt wordt
aan een kanaal, dat het verkeer te water,
hetwelk nu West-Berlijn moet passeren,
geheel over Oost-Duits gebied zal leiden.
Blijkbaar stellen de communisten alles in
het werk om het de Geallieerden onmo
gelijk te maken een tegenblokkade te or
ganiseren, mocht het weer zo ver komen,
dat West-Berlijn aan een nieuwe blok
kade der Roden onderworpen wordt
In Juli, aldus Reuter, is na acht maan
den arbeid, de aanleg voltooid van een
spoorlijn met dubbel spoor van 36 k.m.
lengte, die eveneens buiten de Westelijke
sectoren omloopt Ook dit verkeer pas
seerde vroeger de Westelijke sectoren.
De Russische autoriteiten werven dui
zenden vrouwelijke arbeiders aan, om het
werk aan het kanaal, dat in December
gereed moet komen, te bespoedigen. Het
wordt 30 meter breed en drie meter diep,
en zal doorgang kunnen verlenen aan
schepen tot 750 ton-
T700R het komende Kamerdebat over
het wetsontwerp op de credietcon-
tróle zijn de stukken nu wel zowat op
gesteld. Het wetsontwerp van minister
Lieftinck is al dadelijk aanleiding ge
weest tot een brede stroom van publi
caties, hetzij in dag- of weekbladpers,
hetzij zelfs in brochures. Ter bespreking
van het wetsontwerp en vooral om aan
veler verontwaardigd gemoed wat lucht
te geven werden er vergaderingen be
legd. Niet het minst geruchtmakend was
een vergadering van werkgevers binnen
de P.v.dA.., die met het wetsontwerp
waarlijk niet ingenomen bleken, van
welke vergadering veel meer bekend is
geworden dan de organisatoren wel had
den bedoeld.
Vervolgens heeft de Tweede Kamer
zelf in een lijvig verslag voorlopig het
hare over het wetsontwerp gezegd en
daarop heeft enkele dagen geleden mi
nister Lieftinck in een al even lijvig stut
van antwoord gediend. Een dag tevoren
was nog een brochure verschenen van
het om zijn activiteit voor soortge
lijke organisaties benijdenswaardige
R.K. Centrum voor Staatkundige Vor
ming. Hierbij was zelfs een compleet
eigen wetsvoorstel gevoegd.
De stukken staan dus gereed en het
debat kan beginnen. Wat het op zal
leveren? Gebleken is wel, dat minister
Lieftinck op bepaalde punten tot zekere
concessies bereid was. maar ln wezen
heeft hij voet bij stuk gehouden. Hij
heeft alsnog overleg gepleegd met de
bankorganisaties en ook in het ontwerp
heeft hij hier en daar de organisaties op
het gebied van het credietwezen inge
schakeld. Ook verder zijn er nog wat
verzachtingen aangebracht. Maar de mi
nister heeft geweigerd behoudens dan
met betrekking tot de kwalitatieve cxe-
dietcontröle om aan het geheel het
karakter te geven van een noodregeling,
die dus van tijdelijke aard zou zijn.
DAT laatste nu is, politiek bezien, be
langrijk. Want het is duidelijk, dat
met name de K.V.P. zal trachten, het
ln deze richting te sturen. Prof. Romme
heeft al (voor zijn doen vrij dtiidelijk)
gezegd, dat het wetsontwerp van minis- f
ter Lieftinck alleen in het regerings
program van het huidige kabinet voor
zien was in zoverre er verband is."met
„de nood der tijden".
In het regeringsprogram schijnt wel
voorzien te zijn in een regeling van de
eredietcontröle, maar prof. Romme wil
blijkbaar niet gaarne beweren, dat daar
om de uitwerking moet worden geslikt,
die minister Lieftinck nu op" de tafel
heeft gedeponeerd. Ook het breeds ge
noemde RiC. Centrum voor Staatkundige
Vorming blijkt van oord^l; dat, zo er
op grond van ongunstig^ economische
omstandigheden in dej eredietverlening
moet worden ingegrepen, dit dient te ge
schieden bij wijze van noodregeling.
In zijn antwoord aan de Tweede Ka
mer, dat op verscheidene punten weer
een sterk thebretisch karakter draagt,
doet minister tieftinck voldoende uit
komen, dat suggesties in deze richting
bij hem geen steun vinden. Waarmede
dan al dadelijk een der conflictpunten
gegeven is. Het komt er nu op aan, van
welke zijde de concessies zullen worden
gedaan. Daarbij treft het, dat niet het
minst van R.K. zijde pogingen zijn on
dernomen, het beleid van minister Lief
tinck, ook zoals dit in dit wetsontwerp
tot uiting komt, in zijn wezen te peilen.
Houdt dit verband met de doorwerkende
Invloed van prof. Duynstee en de zij
nen? Hoe dit zij, duidelijk verwijt men
RX. kant nu minister Lieftinck, dat
in zijn wetsontwerp aanwijsbare staats
socialistische tendenties liggen.
'T'EGENOVER deze toch krasse be-
schuldiging doen de concessies, waar
toe de minister bereid is gebleken, pover
Zeker, hij heeft hier en daar de
organisaties uit het bedrijfsleven bij de
zaak betrokken. Maar komt hij daarmede
tegemoet aan de grief, dat hij die orga
nisaties feitelijk wil benutten als uit
voerders van de taak der overheid? Komt
hij ook tegemoet aan de grief, dat het
wetsontwerp tezeer is afgestemd op de
zorg om de overheid aan geldmiddelen
te helpen? Komt hij in wezen tegemoet
aan diegenen, die van oordeel zijn, dat
de minister met dit wetsontwerp een
bedenkelijke machtsconcentratie in eigen
hand nastreeft? En heeft hij oor voor de
waarschuwing, dat deze overheidscon
trole op het credietwezen wel eens een
averechtse werking kon hebben in deze
i, dat de verantwoordelijkheid der
bankiers verslapt?
Wat stelt de minister hiertegenover?
anvankelijk weinig meer dan een ta
melijk vage verzekering, dat hij van be
paalde bevoegdheden gebruik zal maken
voorzover dit nodig mocht blijken. Ve
len zijn op dit punt niet gerust. Dat zal
straks bij het Kamerdebat wel uitkomen.
De stukken voor dit debat zijn gereed.
De stellingen zijn betrokken. De papie
ren zijn uitgewisseld. Het staat zwart
op wit. Men weet wat men aan elkaar
heeft. Zal het tot een breuk komen? Zal
men elkaar ergens in het midden vin
den? Of zullen er voldoende tegenstan
ders over de brug komen om het minis
teriële leven te redden? Voorlopig zijn
er alleen nog maar de duidelijke uit
spraken. Aanleiding temeer om met
enige spanning het Kamerdebat tegemoet
(Aduertentie).
Verhuizingen
Transporten
Fa J. v. d. LUYT Zn
Wyttenbachweg 35 Oegstgeest
WEERBERICHT
Aanhoudend warm
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Vannacht plaatselijk
mist, overigens vrijwel overal
droog weer met enkele over
drijvende wolkenvelden.
Zwakke tot matige wind,
hoofdzakelijk tussen Zuid en
Oost. Warm. (Opgemaakt te
10 i
tr.)
ZON EN MAAN
Donderdag: zon 5.58—19.18 uur: maqa
12.14—20.31. 8 Sept. E.K.
