Jlicumc grilisdje (fmtrant
voor vorstelijk bezoek
Zelden zoveel erepoorten en zoveel
vlaggen als in deze waarden
Harriman vloog plotseling
naar Londen
Wist U
Blijvende noodzaak
ZATERDAG 28 JULI 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: Tel. 22710 en Tel.
23375. Redactie: TeL 20408.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ5.15 per kwartaal;
1.72 per maand; 0.40 per week.
AD VERTE NTIËN: 0.18 per millimeter
(Bü contract belangrijke korting)
Twee en dertigste Jaargang No 9287
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Stantoasticft Is gljebleoen
tngn hert ia Icgljenspott"
VAN SPRANG
ZET COMMUNISTEN
SCHAAKMAT
Twee dagen feest in dorp en stad
(Van een onzer verslaggevers)
DE BEWONERS van de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden, wat
ernstig van aard en wat zorglijk over de problemen van alledag,
hebben gisteren en vandaag spontaan en hartelijk doen blijken dat het
Vorstenhuis een belangrijke plaats in hun harten inneemt. Zelden tevoren
hebben dorpen en stadjes zich zo uitbundig getooid met erepoorten,
bloemen en guirlandes als thans, in dit vlakke, grootse poldergebied,
omdat de Koningin en de Prins het land bezochten.
veld. Daar werd het moderne Linge-
gemaal „Mr dr G. Kolf" bezocht. De
Koningin ging via Schelluinen naar
Nieuwpoort aan de Lek en Prins Bern-
hard reed naar Papendrecht. Twee oude
Hardinxveldse vissers boden de Konin
gin paling aan.
Herauten in Papendrecht
Herauten te paard lazen vanmor
gen om 7 uur in Papendrecht de pro
clamatie van een groot aantal fees-
Het zag zwart van de mensen bij de
mooie brug van Vianen, toen gisteren om
twee uur de koninklijke stoet naderde. En
dat bleef zo, heel de dag, in plaats na
plaats. Dikke rijen schoolkinderen staken
bij de brug hun vlaggetjes de lucht in.
Een luid gejuich steeg op. Een triomf
tocht was begonnen.
De eerste dag was speciaal gewijd aan
de Vijfheerenlanden met Gorinchem; van
daag werd, van Hardinxveld uit, de Al
blasserwaard bezocht. De streekbewoners
hebben hun Landsvrouwe en hun Prins
gezien als belangstellenden in alles was
dit gebied presteert. De Koningin had bij
zonder aandacht voor de culturele en
sociale aspecten, de Prins bezocht voor
namelijk industrieën.
Na een ontvangst in het stadhuis van
Vianen scheidden zich de wegen van
Koningin en Prins, maar in Leerden,
waar de Prins juist was gearriveerd toen
de stoet van de Koningin aankwam, be
zochten zij samen de glasfabriek, om
daarna ook samen "naar Kedichem, Arkel
en Gorinchem te gaan. Het besluit van
de dag was een bezoek aan een perso-
neelsavond van de fabriek van De Vries
Robbé in Gorinchem en een rondrit door
de feestelijk verlichte stad.
Door fruitlanden en
polders
De Koningin reed van Vianen door
de weelderige fruitlanden van Lexmond
naar het oude stadje Ameide, waar H.M.
een typisch ambacht, de manden- en
hoepelmakerij, bezocht. In Meerkerk,
centrum van veehouderij, gaf de voorzit
ter van de zuivelfabriek De Graafstroom
een uiteenzetting over de veehouderij, in
aanwezigheid van bestuurders van boe
renleenbanken, geitenfokverenigingen,
plattelandsvrouwen, paardenhandelaren,
kaashandelaren en zelfkazende boerin
nen. Hier kreeg de Koningin een geitje
voor Marijke aangeboden.
Langs Hei- en Boeicop en het kerkdorp
Zijderveld ging de tocht naar Schoonre-
woerd, Asperen en Leerdam.
De zwaan van Arkel
De Prins had inmiddels de fabriek van
De Vries Robbé in Gorinchem bezocht.
Alle delen van de fabriek bezichtigde hij
grondig. Met de ranke Piet Hein vc
Vele geschenken
Van een geitje tot een
potje boter
(Van een onzer verslaggevers)
Als herinnering aan haar tocht door
ie Vijfheerenlanden zijn de Koningin
gisteren vele geschenken voor haar
zelf en voor de prinsesjes aangeboden.
Geschenken, die de volksaard en de
irbeid van de streek symboliseren.
Afgezien van allerlei boeketten bloe
men, die door kleine en grote meisjes
werden geoffreerd, waren er de ver
rassingen uit verschillende gemeen
ten. W(j noemen: een antieke koperen
melkkan, papiermandjes voor de
prinsesjes, een allerliefst wit geitje
voor Marijke, een Meikaas, een potje
verse boter, een ham, een antieke
boerenwagenkist, een stamboekveu
lentje, een kristallen kaarsenluchter,
een glazen bokaal en glaswerkjes
voor de prinsesjes, een oud koperen
reincultuurapparaat, een schilderij, en
een bouwdoos waarmee de prinsesjes
bekende Gorkumse gebouwen kunnen
optrekken.
telijkheden voor. Een uur later
luidden de kerkklokken en dat was
het sein voor het hijsen van honder
den vlaggen. Weer een uur later
kwamen de schoolkinderen naar het
raadhuis, waar burgemeester Keyzer
de feesten officieel opende.
Daarna liep het dorp uit naar de vlieg
tuigfabriek Aviolanda. Daar arriveerde
Prins «Bernhard om kennis te nemen van
het interessante bedrijf, terwijl de school
kinderen elders spelletjes gingen doen
en getracteerd werden.
Om halfelf vertrok de Prins naar Al-
blasserdam om er de economische aspec
ten van de scheeps- en machinebouw
langs de Noord en de Merwede te be
spreken. Ook bezichtigde de Prins het
bedrijf van de Ned. Kabelfabrieken.
Vanmiddag om één uur kreeg Papen
drecht opnieuw hoog bezoek: nu
alleen van de Prins, maar ook var
Koningin. En daarna was er nog
uitgebreid programma af te werken, tot
het Koninklijk Paar om zes uur met de
Piet Hein de streek zou verlaten, uit
geleide gedaan door de burgemeesters
van alle gemeenten in de Alblasserwaard
en de Vijfheerenlanden.
Het gaf grote vreugde in Meerkerk, toen H.M. de Koningin gisteren de trappen
van het gemeentehuis afdaalde met een geitje, dat haar daar was aangeboden.
De Vorstin had zelf ook schik in het geval en toonde zich met het geschenk
zeer ingenomen.
de Koningin en de Prins na hun bezoek
aan de glasfabriek Leerdam de Linge af
naar Arkel, waar het schip door een
zwaan van enorme afmetingen zoals
ln de oudheid bij de heren van Arkel
naar de aanlegsteiger werd geloodst. Per
auto ging men verder naar Gorinchem,
waar op de markt duizenden kinderen en
grote mensen het Vorstelijk Paar toe
zongen.
Het Koninklijk Paar, dat de nacht in
Gorinchem doorbracht, begaf zich
morgen met de Piet Hein
r Hardinx-
Onze zuivel krijgt
klap op klap
Nederl. boter duurder
in Duitsland
De Westduitse regering heeft de bui
tenlandse boter aan prijszetting onder
worpen en bepaald, dat deze in de groot
handel voor 570 mark de 100 kg zal wor
den aangeboden. De buitenlandse boter
is nu even duur als de binnenlandse, ter
wijl zij vroeger iets goedkoper was.
De Amerikaanse Senaat heeft het wets
ontwerp tot beperking van de invoer van
kaas en andere zuivel goedgekeurd. Men
verwacht, dat het Huis van Afgevaar
digden Maandag hetzelfde zal doen. Min
stens negen landen hebben formeel hier
tegen geprotesteerd en erop gewezen, dat
zij gedwongen zullen worden, minder
Amerikaanse goederen te kopen H
wetsontwerp verbiedt namelijk alle
voer van zuivel tot 1953 als deze de bin
nenlandse voortbrenging en verkoop jgj'
benadelen.
Frankrijk, Italië, Denemarken, Zwitser
land, Noorwegen, Nederland, Argentinië,
Canada en Nieuw-Zeeland hebben hun
afkeuring over deze maatregel te kennen
gegeven.
De Franse kabinetscrisis
Maurice Petsche aan
het confereren
Maurice Petsche, die gisteren voor de
tweede maal door de Franse president
is aangezocht om een nieuwe regering
te vormen, heeft de leiding op zich ge
nomen van een door president Auriol
georganiseerde „verzoeningsvergade
ring" van de leiders van de partijen
van de „derde macht". Vandaag zou
Petsche met de partijleiders afzonder
lijk confereren. De gemeenschappelijke
vergadering, die aanvankelijk op van
daag was gesteld is uitgesteld tot Dins
dag a.s.
Wed. Smighly alschuwelijk
vermoord
De Franse politie is er nu zeker van,
dat het aan stukken gesneden lijk van
w, waaraan het hoofd evenwel
ontbreekt, en welk lijk men in
genaaid onder een brug te Cannes heeft
gevonden, het lijk is van de weduwe
Smighly-Rydz, de echtgenote van de be
kende Poolse maarschalk wijlen Rydz.
Tien dagen geleden werd het lijk ge
vonden. Sindsdien maakt de Franse pers
dagelijks sensatie over de in stukken ge
sneden vrouw, die na de dood van haar
en flat te Monte Carlo woonde.
Uit haar woning werden verschillende
kostbaarheden gestolen. De 57-jarige
duwe Rydz werd sedert 3 Juli vermist.
Zonderman 6 Augustus
voor R. v. C.
Maandagmorgen 6 Augustus zal de
vroegere commandant van de beruchte
W.A. der N.S.B. mr A. J. Zondervan, die
tot 20 jaar m a. werd veroordeeld, zich
voor de Raad van Cassatie hebben te
antwoorden.
Op dezelfde dag zal ook terechtstaan
Riemer Folkerts uit Groningen, die ir
1944 te Vierhouten twee Joden dood
schoot en deswege tot de doodstraf werd
veroordeeld.
De onderhandelingen
te Kaesong
Vanmorgen zijn de wapenstilstands
besprekingen te Kaesong hervat. De be
spreking duurde slechts drie kwartier.
Morgen komen de onderhandelaars weer
een te Tokio door de V.N. uitgegeven
communiqué wordt medegedeeld dat tij
dens deze besprekingen „slechts geringe
vorderingen" zijn gemaakt bij de beraad
slagingen over het instellen van een
bufferzone. Morgenochtend worden de
besprekingen voortgezet.
Het Amerikaanse departement van De
fensie heeft een eerder (ten onrechte) af
gelegde verklaring tegengesproken, als
zouden de communisten op Korea de
onderhandelingsperiode nu reeds hebben
gebruikt om hun militaire positie te
sterken.
Schacht in Calcutta
Hjalmar Schacht en zijn vrouw
Donderdag in Calcutta aangekomen en
vertrokken naar Bangkok en Singapore.
„Door de Eeuwen Trouw"
Bezwaarschrift tegen
justitieel optreden
De Stichting ..Door de Eeuwen Trouw"
heeft by de rechtbank te 's Hertogen
bosch een bezwaarschift ingediend tegen
de inbeslagnemingen, welke by haar en
haar bestuursleden hebben plaats gehad
'aarby, zo zegt de stichting, een groot
aantal brieven en andere bescheiden door
de justitie zijn meegenomen.
Deze inbeslagnemingen werden, aldus
„Door de Euwen Trouw" door de betrok
ken ambtenaren gemotiveerd met ver
moedelijke deviezenovertreding". In het
bezwaarschrift nu wordt gesteld, dat de
stichting aanspraak maakt op onverwijl
de teruggave van stukken, omdat de in
beslagneming niet in het belang is van
strafrechterlijk onderzoek en dus in
stryd met de wet-
Voorts wordt gesteld, dat de stich
ting de overtuiging heeft, dat de inbe
slagnemingen zijn geschied om haar te
belemmeren in haar actie ten behoeve
van het zelfbeschikkingsrecht, om haar
bij het Nederlandse publiek in discre-
diet te brengen en om gegevens te ver
krijgen omtrent de werkzaamheden
van de stichting in het verleden en
haar plannen voor de toekomst, welke
voor de Nederlandse regering van po
litiek belang zouden kunnen zyn.
Dit blijkt hieruit, aldus de stichting.
_at in hoofdzaak de in beslag genomen
stukken niets met de financiële aange-
gelegenheden te maken hebben, doch be
trekking hebben op mededelingen en
richtlijnen over de actie van de stichting.
De behandeling dezer zaak zal waar
schijnlijk volgende week in de raadska-
de rechtbank te 's Hertogen
bosch beginnen.
Pakket zware vergiften
uit auto gestolen
Een pakket vol zware vergiften, af
komstig van Brocades en Stheeman te
Amsterdam en bestemd voor Zon en
Schild te Amersfoort, is Woensdag uit
een bestelauto tussen beide steden ont
vreemd, zo deelt de Amersfoortse politie
eerst thans mede.
Het pakket houdt o.m. in 100 ampul
len sulfas/atropln, 200 ampullen repo-
sitol, 1000 poeders pulv. folio digitatis
75 mg, 1000 tabletten idem 50 mg.
Verder bevinden zich nog in het pakket
vier pakjes dixtropus, 100 manformon-
frage's van 1000 eenheden, twee flessen
succus rhoeados, 1000 g sal Ems fact,
drie poederverstuivers en 5 kg aceton.
By aantreffen wordt men dringend
verzocht de pakketjes niet te openen en
onmiddeliyk de politie te waarschuwen.
Generaal De Lattre naar
Frankrijk
Generaal de Lattre de Tassigny, de,
Franse opperbevelhebber in Indo-China,
is vandaag per vliegtuig uit Saigon naar
Parijs vertrokken. Hij zal een maand in
Frankryk blyven.
Mr Cnoop Koopmans gezant
in Egypte
Eerstdaags zal de benoeming afkomen
van mr W. Cnoop Koopmans, consul-
generaal te New York. tot Nederlands
gezant by het Egyptische Hof. Hij zal
tevens als gezant optreden bij de Liba
nese en de Syrische Republiek.
Minister Stikker Dinsdag
weer naar Parijs
Minister Stikker zal Dinsdag per
vliegtuig naar Parijs vertrekken
O E E S.-besprekingen. Woensdag reist
hij per trein door naar Straatsburg. Aan
het einde van de week wordt hij hier
te lande terug verwacht.
Japan beschuldigt de
Sowjet-Unie
De Japanse regering heeft Rusland
er van beschuldigd nog 77.637 Japanners
in kampen gevangen te houden. Zy heelt
deze informaties gekregen van krygs-
gevangenen die uit Russische kampen
zijn teruggekeerd. Japan vermist nog
350.000 krijgsgevangenen. Men vreest,
dat de meesten in Russische gevangen
schap zijn omgekomen.
Egel als symbool van
All. defensie
De communisten hebben (ten on
rechte) hun vredesduif: de Atlantische
landen zullen wellicht hun egel krij
gen. Denemarken heeft dit laatste
voorgesteld. Het wil, dat ieder in zijn
knoopsgat een embleem draagt met
de egel er op want de egel staat be
kend als een uiterst vredelievend
wezen dat alleen zyn stekels opzet
als het wordt aangevallen. De egel
is voorts symbool van de strategische
positie van Denemarken, dat om de
woorden van generaal Eisenhower te
gebruiken, aan alle kanten zyn ste
kels kan opzetten
oe s.s. Rijndam van de HollandAmerikalijn, dat zijn maiden-trip
aar New York, o.m. met 350 Duitse studenten aan bfiord, werd in de
wereld" begroet door een meisje in Hollands borerinnecostuum.
Het Biits-Peizische oliegeschil
0m de Britse regering mondeling nadere
inlichtingen te verschaffen
DE BRITSE AARZELING om te antwoorden op het aanbod van de Per
zische regering om de onderhandelingen over het olie-conflict tussen
beide landen te hervatten, is voor Harriman, de speciale afgezant van pre
sident Truman aanleiding geweest naar Londen te vliegen om een persoon
lijke toelichting te geven op zijn voorstellen, die tot het Perzische aanbod
geleid hebben. Gisteravond is Harriman, die vergezeld werd door zijn
vrouw en enige deskundigen, vertrokken. Sir Francis Shepherd, de Britse
ambassadeur te Teheran, maakt de reis naar Londen eveneens mee.
Radio Teheran heeft bekend gemaakt,
dat Harriman vóór zijn vertrek een on
derhoud heeft gehad met de Sjah van
Perzië en minister-president Mossadeq.
Gemeld wordt, dat Harriman tot zyn be
sluit. naar Londen te gaan, gekomen is,
omdat hy noch van de Britse ambassade
te Teheran, noch per telegram van de
Britse regering een duidelijk antwoord
ontvangen heeft op zijn voorstel tot het
houden van nieuwe besprekingen.
Harriman, die reeds elf dagen in Tene-
in vertoefde, zal Morrison ontmoeten
1 wellicht ook Attlee, waarschynlyk
slechts twee dagen in Londen blyven om
an weer naar Teheran terug te keren.
Het probleem, waarmede Harriman
worstelt, schijnt thans te zijn, een weg
te vinden om de nationalisatie in de een
of andere vorm door te voeren en tege-
lykertijd de Britten te bewegen de
exploitatie van de raffinadery te Aba-
dan voort te zetten.
Inmiddels was het te Teheran weer
niet rustig. Er werd een betoging van
„vredesstrijders" gehouden, waarbij kre
ten gehoord werden als „Lang leve de
Sovjet-Unie, weg met het Amerikaanse
imperialisme. Harriman moet Perzië
laten." Door ingrijpen van politie en leger'
werden wanordelijkheden voorkomen.
Ergerlijk wantrouwen
Douane heeft geen
gevoel voor kunst
Cen van de belangrykste inzendingen
or de tentoonstelling „Bourgondische
Pracht" in het Rijksmuseum te Amster-
een vijftiende eeuws tapyt. afkom-
van het Louvre te Pa.rijs. is in Roo
sendaal opgehouden als gevolg van het
wellicht formeel juiste, maar in feite on
verantwoordelijk optreden der douane.
Het tapyt was in een kist verpakt, als
een expresse-zending van Parijs naar
Nederland verzonden. Volgens de regle
menten moeten dergelijke zendingen
door de spoorwegen worden ingeklaard.
Het kantoor der spoorwegen, dat zich
met deze inklaringen belast, bleek, toen
de trein uit Parys arriveerde, gesloten.
De douane-autoriteiten hebben toen maar
gelast de kist met de zeer kostbare in
houd uit de trein te verwyderen.
Een dergelijke ervaring had de direc-
Iteur van het rijksmuseum reeds opge-
(daan met de Beigische douane-autoritei-
ten. die ter controle de kist openden
waarin het schilderij van Rembrandt
voorstellende „Rembrandts moeder", dat
I tijdelijk in Brugge geëxposeerd zal wor-
Het bezwaar, dat de museumdirectie
tegen het ..wantrouwen" van de douane
heeft. is. dat door deze handelwyze de
risico's voor beschadiging by transport
ernstig kunnen worden vergroot. Het
openen der kisten kan temperatuurin-
vloeden doen optreden, die zeer schade-
lijke gevolgen met name het bladeren
van vernis tot gevolg kunnen hebben.
DAT de tweede transformator voor het
P.L.E.M.-schakelstation te Lutterade gis-
met zeven goederenwagens uit Aix
les Bains (Fr.), waar de trein twee we
ken geleden vertrok, is aangekomen.
DAT B. en W. van Utrecht, waar elec-
trisohe stroom van drie spanningen wordt
geleverd, een uniforme spanning van
380/220 V. wensen en er ruim f3,1 min
voor vragen.
DAT de Garuda-prysvraag voor jeugd
boeken door het Kon. Inst. voor de tro
pen is toegekend aan mevr. M. J. van
MarleHubregtse voor haar manuscript
Kusmini, leerlingverpleegster.
DAT de Friese Beweging by de a.s.
herdenking van de slag by Warns op de
Rode Klif in Gaa^terland op 26 Septem
ber een monument van zwerfstenen zal
oprichten.
DAT de 22-j B. M.. die drie branden in
Enschede heeft gesticht door zijn 30-ja-
rige broer H. M. daartoe is aangezet.
DAT de eerste handelssecretaris te
Bern C. G. Verdonck Huffnagel met de
pers. titel van eerste gezantschapssecre
taris naar Helsinki gaat om de heer
Laukamp te vervangen die naar Djakarta
wordt overgeplaatst.
DAT gisteren een ontspoorde Haarlem
se tram bij Aerdenhout de lyn blokkeer
de, waardoor vele A'damse vacantiegan-
gers met grote vertraging in Zandvoort
aankwamen.
DAT het zweefvliegcentrum Teriet er
binnenkort 13 toestellen uit Engeland by-
krijgt
DAT een groep Ned. deskundigen voor
6 weken naar de Ver. St. is gegaan om
daar de methoden van gewas- en grond
onderzoek te bestuderen en ook twee
Ned. planitenziektenkumdigen op 18 Aug.
daarheen vertrekken.
DAT het Utreahtse gemeentebestuur
voor f 1,5 min een nieuwe gashouder aan
het Merwedekanaal wil laten bouwen-
DAT Thijs Marinus te Noorden-
Nieuwkoop morgen zijn 100ste verjaar
dag hoopt te vieren.
Dat de panden naast heit Peperhuis te
Enkhuizen w.o. de voormalige Schuil
kerk, worden gerestaureerd om hierme
de het Zuiderzeemuseum uit te breiden.
DAT de eerste week van uli 55.000 per
sonen aan diergaarde Blijdorp te Rotter
dam hebben gebracht.
DAT de 22-jarige ongehuwde J. Stel
len uit Nieuwstad by Sittard vannacht
onder een trein kwam en hy in zorg
wekkende toestand in het ziekenhuis te
Sittard werd opgenomen, waar hem een
arm en een been werd afgezet.
DAT het wegvak EemnesHoevelaken
(omleiding om Baarn, Soest en Amers
foort) midden 1952 kan worden open
gesteld.
Keuring dienstplichtigen
begint 28 Augustus
De keuring van de ingeschrevenen
voor de dienstplicht lichting 1953 zal
28 Augustus aanvangen.
In het tydvak 28 Augustus tot en met
31 Januari 1952 worden gekeurd de in
geschrevenen, die geboren zyn vóór
1 Augustus 1933. In het tweede gedeelte,
vanaf 1 Februari 1952 tot aan het einde
der zitting, worden gekeurd de inge
schrevenen. die zijn geboren op een
datum vallende in de periode van
1 Augustus 1933 tot en met 31 December
alsmede zij. die niet gekeurd zijn
tydens het eerste gedeelt der zitting.
Schot van agent was
dodelijk
man A. B die zoals gemeld is.
Dinsdagnacht by een vechtparty met de
politie te Veenendaal. in het onderlyf
werd geschoten, is in het Julianazieken-
huis aldaar aan de bekomen verwondin
gen overleden.
De man was 40 jaar en vader van c
kinderen.
Griekse kabinet treedt
heden af
Vandaag zal Venizelos. de Griekse mi
nister-president. het ontslag
kabinet aanbieden Gisteren heeft het
parlement de nieuwe Griekse kieswet
goedgekeurd, die vry veel overeenkomst
vertoont met die van Frankryk. Wellicht
zullen in September nieuwe verkiezingen
worden gehouden.
Deense troepen voor V.N.-
strijdmacht
De Deense commissie voor de Buiten
landse betrekkingen heeft zich in begin
sel accoord verklaard met een regerings
voorstel, om een bataljon toe te zeggen
voor de internationale strydmacht
de V.N., die gevormd zal worden
aggressie. waar ook ter wereld, te be-
stryden. Het bataljon zal 1000 man sterk
zijn.
oorlogen tot economische oorzaken te
herleiden zijn, dat met name de ontwik
keling van het „kapitalisme" met zyn
streven naar zo groot mogelijke winst een
gunstige voedingsbodem oplevert
r het ontstaan van imperialistische
ogen.
„et is hier niet de plaats om een uit
voerige critiek op deze theorie te geven
noch om de dikwijls naïeve denkbeelden
.het" kapitalisme als een soort per-
(„het streeft naar machtsuitbreiding
door oorlog". ..het staat vyandig tegen-
arbeidersbelangen" enz.) onder de
loupe te nemen. Wij volstaan met een
verwijzing naar de geschiedenis van de
Verenigde Staten van Amerika, een land
dus, dat in betrekkelijk korte tyd is ge
groeid tot economisch gezien het
machtigste gebied van de wereld.
Reeds in het begin der vorige eeuw
sloot dit land verdragen ter beperking van
de bewapening en voor vreedzame be
slechting van internationale geschillen.
Ook de beide wereldoorlogen hebben dui-
delyk aangetoond, hoe gering de animo
„Oom Sam" was om zelf ook de wa
pens op te vatten, zelfs tegen Japan, wel
licht zijn grootste concurrent op econo
misch gebied. En vond het isolationisme
niet de meeste aanhang in de kring der
republikeinen, de groep die geacht wordt
belangen der grote industrie te ver
tegenwoordigen?
TVTOG geheel afgezien van het grote leed
■l*' en de zedelijke verwording aan oor
logen onafscheidelijk verbonden, heeft
de ervaring geleerd, dat beslechting van
geschillen door wapengeweld wel zeer
oneconomisch is als gevolg van de schade
die zy de meeste mensen toebrengt.
Vry wel iedereen in het „kapitalistische"
Westen is er dan ook van overtuigd, dat
geen enkele reden is om te veronder
stellen. dat de Verenigde Staten en hun
bondgenoten een bedreiging voor de we
reldvrede vormen, waartegen een „vre-
desactie" gevoerd moet worden. Veeleer
raagt men zich daar af wat Rusland, dat
jp grond der Stalinistische ideologie zyn
machtsinvloed steeds poogt uit te breiden,
eventueel ervan kan weerhouden om tot
;n openlyke aanval over te gaan.
Sommige personen nemen aan dat het
:vaar van zulk een aanval slechts denk
beeldig is. omdat Stalin als aanhanger
van Marx zou geloven in een automati
sche ineenstorting van het kapitalisme
a daarom de tyd voor zich kan laten
erken. Wy hebben echter reden om aan
nemen, dat Stalin in de door Marx
opgestelde z.g. „ontwikkelingswetten van
het kapitalisme" evenmin gelooft als
welk Westers econoom ook.
IS er dan soms iets anders dat hem zou
kunnen weerhouden? Deze belang
rijke vraagstukken vinden wij besproken
in het bekende Engelse weekblad The
Economist «21 Juli jl.>. Het blad wyst
erop, dat zowel McArthur als Bevan er
van uitgaan dat Rusland zwakker is dan
meestal wordt verondersteld. Eerstge
noemde meent op grond daarvan dat de
Verenigde Naties hun been ten aanzien
communistisch China styf kunnen
houden, terwyl Bevan er de conclusie uit
trekt, dat Engeland niet meer zoveel geld
voor de bewapening aan sociale doelein
den behoeft te onttrekken. De economi
sche kracht van de Westerse wereld,
gemeten aan het nationale inkomen, is
ruim driemaal zo groot als die van Rus
land, de satellietstaten en communistisch
China tezamen. (Zo was ook de staal-
productie der Ver. Staten in de eerste
helft van dit jaar volgens een bericht in
de Econ. stat. berichten bijna even groot
als die van Engeland, Frankrijk en Rus
land tezamen in het gehele jaar 1950).
Dit veel grotere economische potentieel
van het Westen moet op den duur beslis
send zyn voor de uitslag van en nieuwe
oorlog en betekent daarom een ernstige
waarschuwing voor Stalin om zich niet
in een avontuur te storten.
GEHEEL terecht wyst The Economist
erop, dat men er niet op moet bou
wen, dat het Kremlin die waarschuwing
ter harte zal nemen, en dat het daarom
noodzakelijk is ondanks de grote offers
die eraan verbonden zyn, door te gaan
met het herbewapeningsplan teneinde zo
spoedig mogelyk (waarschynlyk na twee
jaren) een tenminste even grote militaire
macht te bezitten als Rusland. De econo
mische overmacht van het Westen maakt
de kosten van herbewapening niet over
bodig, maar zorgt er voor dat zy gemak-
kelyker gedragen kunnen worden.
Zolang de bewapening nog niet het
vereiste peil heeft bereikt, zullen de kos-
groot gat in de levens
standaard blyven slaan, maar nadien (zo
als gezegd) zullen zy niet meer dan 10
het nationale inkomen bedragen.
In de 20-er jaren van deze eeuw besteed
de het Britse volk 3 pet van zyn nationale
inkomen aan de defensie, in het topjaar
•eede wereldoorlog echter 51
pet, dus 48 pet meer. De kosten van het
peil brengen der bewapening bedragen
12 pet, m.a.w. V* van die door oorlog.
Ook al zou een wapenstilstand in Korea
binnenkort tot stand komen, dan biyft de
koude oorlog toch voortduren, zodat de
noodzaak van het tydelUk brengen van
offers ten behoeve van het op peil
brengen van de Westerse bewapening
biyft bestaan. En niemand kan beweren,
aldus besluit het blad. dat het Westen
deze offers niet kan dragen.
I Advertentie;
'n Pracht sortering
TRAP- en GANGLOPERS
vindt U by
BULTHUIS Botermarkt 23
Woninginrichting Tei. 20854
WEERBERICHT
Koeler
Wisselend bewolkt met en
kele verspreid optredende
buien. Zwakke tot matig*
wind tussen Zuid-West en
Noord-West. Koeler, vooral
in het Zuiden van het land.
(Opgemaakt te 10 uur).
Zondag: Zon 4.5520.36 uur
0.06—18.18 uur.
Maandag: Zon 4.57—20.35 uur
0.47—19.11 uur. 2 Augustus NX
Maan
