ïlicutuc £cihscf)e (üimranl
Ontwerp nieuwe
Zondagswet
Perzië dreigt met
tegen Brits
„Oliekwestie leidt tot explosie in
het Midden-Oosten"
een „heilige oorlog'
machtsvertoon
Doorbraak der Roden aan het
Oostelijk front
IS Ministerie van Oorlog krijgt
twee staatssecretarissen
Piloot voor Noordwijk uit
de golven opgevist
Absenten
Vijfdaagse feestroes in Philips-
stad ten einde
Wist U
Prof. Bakker met model van ons
cyclotron naar Argentinië
DONDERDAG 17 MEI 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Advei
tentie-afdeling: Tel 22710 en Tel
23375 Redactie: Tel 20408
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ5.15 per kwartaal.
ƒ1.72 per maand; ƒ0 40 per week
ADVERTENTIÊN: ƒ0.18 per millimeter
(By contract belangrijke korting)
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHR1STEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Twee en dertigste Jaargang No 9225
.SUatvstUctbifeMms
mgn htrt in tegfjenspott"
Amerika wilmatiging
De nationalisatie der Perzische olie zal worden uitgevoerd en de span
ning tussen de Britse en Perzische regering neemt toe. Clayton, de
vroegere onderminister van Buitenlandse Zaken in de Ver. Staten heeft
een opzienbarende rede gehouden, waarin hij vaststelde: „Het bijeen
brengen van, onder Russisch toezicht staande, bevrijdingstroepen aan de
1 Noordgrens van Iran en anderzijds het in gereedheid houden van Britse
parachutisten, toont ons, hoe dicht wij zijn bij een explosie in 't Midden-
Oosten. Een overgang van Perzië naar de Russische machtssfeer verstoort
het machtsevenwicht en betekent oorlog." Ook dr Malan, de premier van
Zuid-Afrika heeft in het parlement gewezen op het grote gevaar van een
oorlog tussen Engeland en Rusland over de Perzische olie. Dean Acheson
heeft bij beide partijen opnieuw aangedrongen op matiging.
Dr Malan is van oordeel, dat vijande
lijkheden tussen Engeland en de Sow jet-
Unie een wereldoorlog zullen verhaasten,
,en in dat geval zal Zuid-Afrika zijn plicht
jdoen. Hij onderschat het gevaar niet, dat
er thans wanorde in Perzië kan worden
geschapen en de Sowjet-Unie dit land kan
binnenvallen met het motief, er de rus:
en orde te herstellen. Ofschoon de Ame-
Irik. min. van Buit. Zaken. Dean Acheson.
van oordeel is, dat extréme maatregelen
(vermeden moeten worden, schijnt Enge
land aan de regering te Washington niet
te hebben medegedeeld, wat voor bedoe-
llingen het heeft met de geconsigneerde
(parachutisten.
Inmiddels worden de berichten, volgens
Iwelke de Britse regering voornemens
'parachutisten naar de Iraanse olievelden
te zenden in de Perzische bladen op
een. in het oog vallende wijze gepubli
ceerd. Verscheidene bladen zijn een cam
pagne begonnen, waarin gedreigd wordt
met een ..heilige oorlog" tegen Engeland.
Het Perzische blad „Dad" wijst erop, dat
Rusland gereed staat om Perzie binnen
rukken, indien de Britten zo dwaas zouden
zijn, om het gebied van Abadan te gaan
bezetten. Het blad beroept zich hierbij
op het, in 1921 tussen Rusland en Perzi'
gesloten verdrag van wederzijdse bij-
Op felle wyze komt in de pers van
Teheran de anti-Britse geeest tot uiting.
Het blad „Attach" van het nationale
front beschuldigt de Britten ervan, Perzië
te willen delen met de Russen, zoals dit
:land in de dagen der Tsaren verdeeld
was in invloedssferen. Maar. Iran, aldus
deze stem, is vastbesloten een einc
Itoaken aan de macht en invloed
oed begin van nieuwe
haringseizoen
Bijna 40.000 vaten naar
Oost-Duitsland
Het is de Nederlandse reders gelukt
een contract met Oost-Duitsland af te
'sluiten voor de levering in Mei en Juni
van 18.348 vaten gekaakte en 20.532 va
ten ongekaakte haring, in totaal dus bij
na 40 000 vaten. De oude voorraad Engel-
se walharing zal hiermede zo ongeveer
1 geliquideerd zijn, terwijl de voorraad
1MB maatjesharing al opgeruimd is. Het nieu-
gr. we haringseizoen begint dus toch nog
buitenlanders. Het is overigens nog niet
bekend, in hoeverre de Westerse diplo
maten dit dreigement der Mohammeda
nen om elke Brit als „ongelovige" te zul
len behandelen, au serieux nemen.
25 Millioen op een
presenteerblaadje
De politie te Teheran heeft inmiddels
Rafii, na een vuurgevecht gearresteerd.
Na zijn arrestatie verklaarde hij: „Mos-
sadeq is een gelukkig man, want indien
U mij niet had gearresteerd, zou ik de
Perzische premier onverwijld hebben
vermoord. Bovengenoemde partij ver
moordde in November 1949 de voormalige
premier Abdoel Hoessein Hazhir en in
Maart 1951 de minister-president gene
raal Razmara. De „Fedayan Islam" is fa
natiek gekant tegen elke Westerse in
vloed. Zij had nationalisatie der Perzi
sche olie-industrie geëist, hetgeen thans
door de premier Dr Mossadeq verwezen
lijkt wordt.
Het is onder deze politiek hachelijke
omstandigheden, dat de Ver. Staten de
Perzische regering pogen te lijmen met
een lening van 25 millioen dollar. Twee
jaar geleden hadden de Ver. Staten door
bemiddeling van de in- en uitvoerbank
reeds 25 millioen aangeboden, maar de
onderhandelingen over deze offer:
sprongen af.
Thans heeft de Amerikaanse ambassa
deur te Teheran deze 25 millioen dollar,
•vyze van spreken, op een presen
teerblaadje. aangeboden aan Dr Mossa-
Echter, heeft volgens A.F.P., de
Perzische regering geantwoorddat
de voorgenomen nationalisatie der olie
het land voldoende inkomsten zal ver
schaffen en Perzië geen buitenlandse le
ningen nodig heeft.
Chinees „lente-offensief"
Enorme troepenbewegingen in het gebied ten
Zuiden van Hwatsjon-reservoir
Beschermd door een laaghangend wolkendek, trekken steeds meer com
munistische Chinese troepen in Zuidelijk richting. De Roden hebben zwaa
geschut op rupsbanden aangevoerd voor hun nieuwe lente-offensief. De
Noordelijke strijdkrachten zijn aan het Oostelijk front op drie plaatsen
doorgebroken, waardoor de Verbondenen gedwongen werden zich terug
te trekken op nieuwe verdedigingsstellingen tussen Tsjoentsjon en Indje,
De doorbraak der Roden is dus begonnen.
Reuter bevestigde, dat Amerikaanse
strijdkrachten aan het Oostelijk front tot
de aftocht gedwongen werden, maar een
Noordelijk regiment, dat by Tsjoentsjon
de linies der Verbondenen was binnenge
drongen. werd later weer teruggeslagen.
Ook de Zuid-Koreanen
volle wyze aan de strijd deel, want zij
slaagden erin, op verscheidene punten in
het Oosten de tegenstander in bedwang
te houden. Aan het Centrale front heb
ben de Amerikanen zich ook teruggetrok
ken op van tevoren gereed gemaakte stel
lingen en wel ten Z.W. van Sangjong.
Inmiddels hebben verkenningsvliegtui
gen grote Noordelijke troepenbewegingen
gesignaleerd in het gebied ten Zuiden
Z.W. van het Hwatsjon-reservoir. Samen
vattende: Het rode offensief is nog eerst
begonnen en voorlopig geven de berichten
nog geen aanleiding tot speculaties of de
Chinezen thans meer succes zullen heb
ben dan bij het eerste deel van hun mas
sale aanvallen bij Seoel.
20 Gewonden uit Korea
onderweg
i Moorman blijftmr F. J. Kranenburg (zoon van
;iei Eerste Kamervoorzitter) komt er bij
F)^ MINISTER VAN OORLOG heeft aan de Koningin ter benoeming tot
s XJ staatssecretaris van Oorlog met ingang van 1 Juni 1951 voorgedragen
mr F. J. Kranenburg te Rotterdam. Het ligt in de bedoeling bij het minis-
iterie van 0orl°g twee staatssecretariaten in te stellen, zodat ook de huidige
ien «taatssecrearis van oorlog, vice-admiraal H. C. W. Moorman als zodanig
zal blijven optreden.
*5D; t)e taakomschrijving der belde staats-
ioi- .secretarissen zal inhouden een werk ver
lis) deling, welke betrekking heeft op de per-
|sonele eii materiële sector. De staatssecre-
jtaris Moorman zal zich in het bijzonder
belasten met de personele aangelegenhe
den, terwijl mr Kranenburg de materieel-
|voorziening zal behartigen.
De aanstaande nieuwe staatssecretaris
Is een zoon van de voorzitter der Eerste
Kamer, prof. mr R. Kranenburg en thans
'advocaat en procureur te Rotterdam. In
een kort onderhoud zei de te benoemen
functionaris, dat zijn functie zowel wat
de landmacht als de luchtmacht dekt en
bij die zal moeten uitoefenen in volledig
..teamwork" met de minister en de heer
'Moorman. Verder vertelde mr Kranen
burg dat hij overtuigd is van de nood
zaak ener zo snel mogelijke materiaal
voorziening. Hij is reserve-ritmeester der
cavalerie en commandeerde in 1947 de
[tactische school der cavalerie.
Mr Kranenburg is voorts voorzitter
President van Bolivia
naar Chili gevlucht
Uit vrees eenzelfde lot te onder
gaan als zijn voorganger, die in 1946
een lantaarnpaal werd opgehangen,
(President Urriolagoitia van Bolivia, w,
zoals wij gisteren reeds in een deel or
edities konden melden, een militaire
Ijtaatsgreep heeft plaats gehad, per vlieg
tuig naar Noord-Chili gevlucht.
Meisje kreeg dodelijke klap
van een raam
De achttienjarige Irene Jousma te
Coevorden kreeg bij het schoonmaken
van een der ramen in het rusthuis te-
Jp^voi'den klapraam op haar hoofd.
Zij is hedennacht in het R.K. ziekenhuis
Groningen aan de gevolgen overleden.
een der Rotterdamse afdelingen der
Partij van de Arbeid, lid van de Rot
terdamse gemeenteraad en secretaris
de militaire commissie van de Partij
de Arbeid. Voorts is hij nog voorzitter
der plaatselijke commissie in Rotterdam-
Noord en lid van de gewestelijke com
missie van Steun Wettig Gezag en ook
voorzitter van de afdeling Rotterdam var
Het Groene Kruis. Hij is 40 jaar.
Philips betaalt TV
Lopik zender in Juni
in de lucht
De televisiezender Lopik zal in de
loop van Juni programma's uitzen
den. Hangende de beslissing van de
omroepverenigingen is Philips
reid van de studio te Bussum uit
voor enige tijd programma's te ver
zorgen, die uiteraard nog een expe
rimenteel karakter zullen dragen.
Philips zal deze uitzendingen geheel
gratis leveren.
Dit deelde ir P. F. S. Otten, voorzitter
van de Raad van Bestuur, gisteravond
mede. „Wy hebben niet de ambitie, maar
wel de bereidheid om een begin te ma
ken met deze uitzending," vervolgde ir
P. Otten. „Wij blyven er van overtuigd,
dat dit ons werk niet is."
Het staat volgens ir Otten vast dat de
NOZEMA (Ned, Omroep Zender Maat
schappij) met. de technische uitvoering
der TV-uitzendingen zal worden belast.
Over de artistieke verantwoordelykheid
wordt, nog overleg gepleegd. Ir Otten
acht televisie dringend noodzakelijk om
een jonge industrie in Nederland tot
bloei te brengen. In de Verenigde Staten
kan de televisie-industrie al bogen op
gelijke omzetten als in de auto-industrie. I
Aan boord van het Amerikaanse schip
de General Mc Rae, dat op 13 Mei uit
Yokohama (Japan) is vertrokken be
vinden zich 20 gewonden van het Neder
landse detachement In Korea. Wanneer
de mannen hier aan zullen komen i:
niet bekend.
Westerling naar
Hongkong
In officiële kringen te Hongkong stelt
men volgens Reuter een onderzoek
naar berichten, volgens welke kapitein
Westerling pogingen doet, de kolonie
bi-imen -te komen. Waarnemers
dat er geen formeel verzoek tot toelating
zal worden gedaan.
Weekkaarten voor arbeiders in
ploegendienst
De faciliteiten, die de Ned. Spoorwegen
bij het gebruik van weekkaarten verle
nen aan arbeiders in ploegendienst, zul
len wellicht worden ingetrokken. Het
Tweede-Kamerlid Suurhoff (PvdA) heeft
thans schriftelijk aan minister Wemmers
gevraagd deze maatregel eventueel onge
daan te maken, daar de arbeidsproducti
viteit anders geremd zou worden.
Een jeep van de onderneming Vada
in het Tjiandjoerse (West-Java) is in een
hinderlaag beschoten. Drie inzittenden
zijn gewond, onder wie de Nederlanders
Verwer en Van Ooy.
HET KINDERBALLONNETIE...
Daar was eens een Hamburgse vrij
gezel, die het eenzame leven op een
^saaie kamer en de critische blikken
van een oude hospita, meer dan moe
was. Hij wilde graag in 't huwelijks
bootje stappen, maar de Gretchens en
Katchens uit zijn naaste omgeving
lieten hem links liggen. Toen kwam,
om zo te zeggen, de inspiratie over
hem en hij liet vijf kinderballonnetjes
op, waaraan degelijke huwelijksvoor
stellen met perspectieven waren be
vestigd. En iedere morgen zat onze
vrijgezel maar uit te kijken naar de
post, of de een of andere charmante
Lotte zijn kinderballonnetje in han
den had gekregen. En toen gebeurde
het op een zonnige lentemorgen, dat
onze Hamburgse vrijgezel antwoord
kreeg van een blond meisje uit Kiel.
Vandaag zijn zij getrouwd en het rose
ballonnetje was vastgemaakt aan de
reusachtige bruiloftstaart.
Tilburg leeft op
Geen nieuwe gevallen
van pokken
Et deed zich gisteren in Tilburg geen
enkel nieuw geval van pokken voor. Van
daag konden 22 personen de quarantaine
inrichting van het Cenakel verlaten, zo
dat er nu nog slechts 26 contacten ter
observatie overblijven. Er zijn reeds
kenen die er op wijzen, dat het zaken-
leven begint op te leven. Tot nu toe kwa
men er op de 125.000 inwoners slechts 41
gevallen voor, waarvan reeds een kleine
twintig ontslagen werden.
Voor alle zekerheid heeft de burge
meester echter de wekelijkse automarkt
in Tilburg tot nader order gesloten, ter
wijl marktkooplieden van buiten de stad
gevraagd is voorlopig niet deel te nemen
lan Tiïburgse markten.
Portugese kroonpretendent
zwaar gewond
De Portugese kroonpretendent, de 43-
jarige hertog van Braganza en zyn
echtgenote, de hertogin Maria Francesca,
zijn het slachtoffer geworden van een
ernstig auto-ongeluk by Thionville in
Noord-Frankrük. De auto waarmee zy
reden is op het vochtige wegdek gaan
slingeren en tegen een electriciteitsmas*
opgereden. De hertog moest met een
schedelbreuk en een linkerschouderfrac
tuur en de hertogin met een gebroken
schouder in het ziekenhuis worden op
genomen. Verleden week hebben zy te
Nancy het huwelijk tussen aartshertog
Otto van Habsburg en Prinses Regina
bygewoond.
Dramatische redding
Marine-vliegtuig schoot in de buurt van de
Sch. 74 het water in
(Van een onzer verslaggevers)
/~iP HET VLIEGVELD VALKENBURG heeft men gistermiddag geruime
tijd in het onzekere verkeerd over een tweepersoons lesvliegtuig van
de Marine Luchtvaartdienst, dat sedert ongeveer half twee met de piloot,
de leerling-vlieger F. Harte was vermist. Eerst om zes uur bleek, dat
schipper Johannes Pronk van de Sch. 62 voor Noordwijk reeds vroeg in de
middag het vliegtuig in zee had zien duiken en na ongeveer drie kwartier
varen de onfortuinlijke vlieger had bereikt. Piloot Harte werd door en
door verkleumd uit het water opgepikt en door Johannes Pronk en de
zijnen onmiddellijk naar Scheveningen gebracht. Doordat de Sch. 62 geen
radiozender aan boord heeft, kon men de hulpdiensten op de wal niet van
de redding op de hoogte stellen.
Verschillende vliegtuigen waren reeds,
toen bekend was, dat de Harvard was
vermist, van Valkenburg opgestegen, om
langs de kust te zoeken naar het veron
gelukte toestel. Doch Johannes Pronk is,
met Willem Korving, Aart v. d. Laan en
Dick Korving, zyn bemanning, waar
schijnlijk de enige geweest, die de ware
toedracht van het ongeluk kan verhalen.
Hij heeft het voor zijn ogen zien gebeu-
Dit vertelde hij ons:
In zekere zin had de piloot van het bij Noordwijk verongelukte marinevlieg-
tuig zijn redding te danken aan deze oude vliegtuigpropeller, die in de netten
van schipper J. Pronk kwam. Het net was n.l. ingehaald, om de propeller te
verwijderen en juist op dat ogenblik stortte piloot Harte in zee. Schipper
Pronk kon toen onmiddellijk opstomen naar de plaats van het ongeluk.
Links matroos Korving.
„We waren aan het vissen in de buurt
n boei I.M. 4. Veel geluk hadden
niet, want de netten haakten steeds vast
wrakken. Toen ik het net liet halen,
er nog een propeller
vliegtuig, dat in de oorlog waarschijn-
zee is gestort We stonden
praten, of we een nieuw m
den uitgooien, toen er van de richting
de wal een geel vliegtuig op ons
kwam vliegen. Ik zeg tegen de jon
gens: „Als-tie lager komt, dan raakt-i
zeker het water". Mijn woorden
nog niet mijn mond uit, of het
vliegtuig maakte een bocht, schoot met
de rechtervleugel langs het water en
dook met de staart in de hoogte de gol-
naast de Sch. 74, die daar
was. Daar hebben ze zeker niets
gemerkt, doordat ze aan het eten
Maar wij hadden gelukkig geen netten
it en konden er direct naai
Ik heb zeker drie kwartii
kracht gestoomd en al die tijd heeft de
piloot in het water gelegen met zyn
zwemvest aan. Toen we hem vonden,
lag hü in een groenachtige plek en riep
steeds maar „Help, Help!" We hebben
en reddingsboei uitgegooid, maar toch
iog heel wat moeite gehad, om de jon
gen binnenboord te krijgen. Hy zei, toen
we hem ophesen: „Ik kan niet mei
ik kan niet meer", maar ik riep: „N<
laten we je niet meer los. Je hoeft ook
niks te kunnen, want wy zorgen wel,
dat je binnenboord komt". Na een kwar
tier hadden we hem aan boordden toen
hem eerst op t:a'n AmbtJr Het
bevordering \"®r
stoffelijke^-
•rden betrap.
hebben
eerste wat ik zei.
mensen aan boord". Maai
ik ben helemaal alleen".
Prins Bernhard deed zichzelf de das om
"TUNDHOVEN, dat nu vijf dagen in een feestroes heeft geleefd, heeft
gisteren tot besluit van het diamanten feest van Philips van het
jubileumspel „Wij en Philips.... wij bij Philips" genoten, een spel dat
r. dan drie uur in beslag nam. Dit jubileumspel was een optocht van
ongeveer zes kilometer lengte die zo nu en dan stilhield om kleine voor
stellingen te geven. Prins Bernhard had in gezelschap van de commissaris
der Koningin in Noord-Brabant en de burgemeester van Eindhoven plaats
genomen op de eretribune aan de Emmasingel als gast van de raad van
bestuur en van commissarissen van het jubilerende concern.
Tevoren is de Prins, zoals we gisteren
3g in een deel onzer edities vermeldden,
>n lunch aangeboden in het ontspan
ningsgebouw van Philips, waar hy by
aankomst een hartelyke ovatie in ont
vangst had te nemen van het Philips-
personeel en honderden leden van de
Philipsstaf. Ir Otten voerde tijdens de
maaltyd het woord en dankte de Prins
wat deze in Zuid-Amerika als afge
zant voor Nederland had bereikt.
Een vrolyk imoment was het, toen
Z.K.H. een das kreeg aangeboden die
speciaal voor het jubileum was gemaakt.
De Prins vond dit geschenk blykbaar zo
dat hy geen ogenblik wachtte en
midden in het gezelschap onder grote
vrolykheid de das omdeed.
Het enthousiasme door dit gebaar ge-
■ekt, brak baan in een spontaan ge
zongen: „For he is a jolly good fellow".
Intussen was echter de optocht door
de stad reeds begonnen en tienduizenden
trotseerden het gure weer om van dit
schouwspel maar niets te missen. Het
was dan ook een machtige en imposante
demonstratie, welke een stuk historie
Nederland en van Philips in beeld
bracht.
De Prins bleef vol belangstelling toe
zien, hoewel het spel tot over achten
duurde.
Tot slot van het feest werd op vijf]
plaatsen een groot vuurwerk ontstoken,'
dat tienduizenden toeschouwers trok.
Marechaussee heeft weer
ceremonieel tenue
Plechtigheid in Leiden
Vanmorgen omstreeks half 12 had
onder grote belangstelling op de binnen
plaats van het Legermuseum aan
Posthuislaan te Leiden een indrukwek
kende plechtigheid plaats. De Kon. Ma
rechaussee, die sinds jaren niet meer
over een ceremonieel tenue beschikte,
heeft dit voor 100 man aangeboden ge
kregen van een comité uit de Neder
landse burgerij. De uitrustingsstukken
werden gedragen door een eskadron dat
was opgesteld op het binnenplein, en
zy'n martiale kolbakken een uitstekende
indruk maakte.
De plechtigheid werd bijgewoond door
de minister van Oorlog en Justitie die
de troep inspecteerden.
Hedenmiddag heeft het trotse e-skadron
gedefileerd voor H.M. de Koningin op
Soestdyk.
Morgen hopen wjj op een en ander
terug te komen.
DAT op 7 Juni in Barneveld een vee
tiendaagse kaasmarkt wordt geopend.
DAT een groep werkgevers, werkne-
ers en technici uit de emaille-industrle
dezer dagen voor een studiereis naar de
V.S. vertrok.
DAT een aantal in Nederland wonende
Fransen en inwoners van Kapelle (Z-)
cp de Franse begraafplaats aldaar een
herdenking van de gesneuvelden hiel
den.
DAT kol. P. T. A. Goossens, chef sectie
havendiensten en vervoer over zee, Za
terdag naar de V-St. vertrekt voor een
studiereis namens generaal Lagas. de in
specteur troepenbewegingen en vervoer.
DAT de majoor P. J. Boudewijn, van
de infanterie, benoemd is tot luit-koi.
by het reg. technische troepen.
DAT het Tweede-Kamerlid Borst
(Comm.) aan minister Mansholt ge
vraagd heeft of het juist is, dat in
schillende gemeenten tussen Nijmegen
en Arnhem cultuurgrond voor militaire
doeleinden in beslag is genomen, terwijl
de belemmeringenwet nog niet is aan
genomen.
DAT het Ned. Rode Kruis t.b.v. zijn
nationale inzameling van 23 Mei tot 5
Juni een aanbeveling van de gezamen
lijke Protestantse Kerken heeft gekre
gen.
DAT van 23 Mei t.m. 10 Juni in A'dam
>n affichetentoonstelling wordt gehou
den. die door burgemeester d'Ailly wordt
geopend met het aanplakken van een
affiche op een reclamezuil.
DAT het A.N.V.V.-congres. oorspron
kelijk vastgesteld van 24—26 Mei te
Utrecht, door bijzondere omstandigheden
is uitgesteld,
DAT de legerpredikant lt-kol. ds B.
A. Bos zal spreken op de jaarvergade
ring van de Nat. Chr. Onderofficieren
vereniging op 12 Juni te Utrecht.
DAT het Zaandam volgende week het
gouden jubileum van het Zaandamse
fanfarecorps Excelsior en het 45-j. be
staan van „Zaandams muziekcorps"
viert.
DAT bij sententie van de Hoge Raad
de wettige geldigheid van de verzend-
formulieren van de fa- Veldhuizen en
Boxman te A'dam is uitgesproken.
DAT J. J. H. Appels en J. D. Koppe-
)1 voor de A'damse verkeerspolitie een
apparaat demonstreerden waarmee ds
speling van het autostuur kan .worden
gecontroleerd en nog deze maand met de
fabricage wordt begonnen.
DAT de A'damse diamantindustrie
jonge arbeidskrachten wil aantrekken,
daar het aantal werknemers in deze in
dustrie van 3500 in 1939 is gedaald tot
Beneden hebben we, byjering vroeg*'®
kleren van zijn lichaam betekenis v 0
hem als maar met wam. vertelde e
verhaal gebracht. Ik spraic hem sieetd'
maar moed in. „Heb je vrouw en kin
deren". zei ik. „of een vader en moeder?
Dan je tanden op elkaar. We gaan naar
huis!" Ik heb nog" uitgekeken naar log
gers met zenders, om de wal in te lich
ten, maar ik zag niks en toen hebben
we alles uit de motor gehaald, wat er in
zit, om zo gauw mogelijk de haven te
bereiken. We hadden twee vlaggetjes in
top om de aandacht te trekken en toen
we tegen zessen aankwamen, kwam de
havenmeester dadelijk uit zijn kantoor.
„We hebben een verongelukte piloot"
riep ik en toen was de eerste hulp er
binnen tien minuten. Ze hebben hem
het militair hospitaal gebracht. Ik
heb nog opgebeld, hoe het met hem was,
r er werd gezegd: „Zijn kleur staat
nog niet erg aan". Hoe kan het ook
anders, als je drie kwartier in het ijs
koude water hebt gelegen. Bovendien
moet hij een geweldige druk hebben ge
had, want hij kan pas de cabine verlaten
hebben, toen het vliegtuig op de bodem
van de zee Jag. En daar is het 18 meter
diep...."
Toestand van piloot
iets verbeterd
Van de züde van het Militair Hospi
taal deelde men ons mee, dat de toestand
piloot Harte iets verbeterd is verge
leken bij gisteren. Men kon echter nog
niet zeggen, of hy kans heeft op levens
behoud. Men weet n.L niet of er compli
caties komen. De patiënt heeft in ieder
geval een rustige nacht gehad.
Gistermiddag kon de Tweede Kamer
pas anderhalf uurna het vastge
stelde uur met haar werkzaamheden be
ginnen. Toen eerst was het vereiste aan
tal leden van de helft plus een aanwezig.
Nu kan men daar veel van zeggen. Men
kan er ook allerlei grapjes over maken.
Zelf hebben we dat in onze gelukkig
niet veelvuldige zwakke ogenblikken
ook wel eens gedaan.
En dat ook naar het oordeel van de
kamervoorzitter critiek niet geheel ach
terwege behoeft te blijven, blijkt wel uit
het feit, dat hij na enige tijd van wachten
de presentielijst liet voorlezen om te
doen uitkomen wie er waren enwie
niet Wil men de kamerleden recht doen
wedervaren dan moet men deze afwezig
heid van een groot aantal leden in ver
band brengen met de wel uitermate toe
genomen werkzaamheden onzer volksver
tegenwoordigers. Daar is de laatste tijd
reeds bij meer dan een gelegenheid in
het bijzonder de aandacht op gevestigd.
Zelf waren wy van plan dezer dagen eens
de vraag aan te roeren of de Kamers
zich niet te veel beperken tot een aan
deel in de wetgevende arbeid en of zij
het bespreken van een onderwerp niet
teveel afhankelyk maken van de voor
waarde dat er over dat onderwerp een
wetsontwerp aanhangig is.
Wij kwamen daartoe op grond van de
overweging dat van het recht om over
allerhande onderwerpen schriftelijk en
mondeling vragen te stellen een wel wat
sober gebruik wordt gemaakt. Maar dan
moet terstond worden opgemerkt, dat de
wetgevende arbeid dermate omvangrijk
is. dat de rest wel in het gedrang moet
komen.
Daarbij komt dat een kamerlid als re
gel nog wel heel wat meer om handen
heeft dan in het kamergebouw aanwezig
te zijn. Gisteren waren er enkele politie
ke vergaderingen. In deze weken zijn de
bonds- en toogdagen wel zeer overvloe-
wanneer bij zulke gelegenheden
de kamerleden zich nooit vertonen, is het
r niet goed. Buitendien dreigt
het kamerlidmaatschap zozeer
de volle mens opeist het gevaar, dat de
beroepspoliticus gaat overheersen. En
dan hebben we nog niet eens genoemd
.Straatsburg" en wat daarmede samen
hangt
Om al deze redenen duide men het de
volksvertegenwoordigers niet euvel, wan-
er eens niet zijn. Het kan wel
nuttig zijn hun nog eens op het hart
te binden, dat ze er toch zoveel mogelijk
zijn. Dat heeft blijkbaar ook de voorzit
ter gisteren wenselijk geoordeeld toen hij
publiekeiyk de presentielijst deed voor
lezen.
Ons parlement geeft er gaarne het be
wijs van, dat het ernstig zjjn taak ver
vult. Reeds het voorgeschreven aantal
leden van de helft plus een is daarvan
aanwijzing. We willen niet voet
stoots beweren, dat men met die taak
elders zozeer de hand licht, maar het
verdient ter vergelijking toch wel ver
melding, dat in het Engelse Lagerhuis
ondanks zijn ongeveer zeshonderd leden
zigheid van veertig leden vol
doende is voor de beraadslaging en zelfs
nemen van besluiten. Het Ho
gerhuis kan zelfs bij aanwezigheid van
drie leden zijn werkzaamheden beginnen.
Die kant willen wij bepaald niet op.
Wat de ervaring van gistermiddag echter
wel heeft onderstreept, is de
noodzaak dat de Tweede Kamer bij de zo
sterk toegenomen arbeid spoedig met ze
ker de helft van de leden, dus tot 150,
wordt uitgebreid.
Machinefabriek te Enschede
uitgebrand
Voor een waarde van acht ton ging
verloren, toen gisteravond een felle brand
de machinefabriek Oost-Nederland aan
de Slankweg te Enschede, alsook een aan
grenzende villa, verwoestte. Er deden
zich ondanks het ontploffen van enkele
zuurstofcylinders, geen persoonlijke onge
lukken voor. Ruim 60 arbeiders zijn
werkloos geworden.
Alle in de fabriek aanwezige, vrijwel
nieuwe, machines werden een prooi der
vlammen. Een deel van de schade wordt
door verzekering gedekt. De oorzaak van
de brand is nog onbekend. Van de inboe
del van de villa werd niets gered. De
fabriek werkte voor «en groot deel voor
de defensie.
Na de reis van Prins Bernhard t
Gaat als eerste buitenlander naar een
geheimzinnig atoom-domein
T~\E NEDERLANDSE atoomgeleerde prof. dr C. J. Bakker is vanmorgen
per K.L.M.-vliegtuig naar Argentinië vertrokken voor een studiereis
van onbepaalde duur. Prof. Bakker zal op het eiland Huemul centrum
van het Argentijnse atoomonderzoek besprekingen voeren met de in
Oostenrijk geboren prof. Ronald Richter. Hij neemt een model van het
Nederlandse cyclotron (waarmee atomen kunnen worden gesplitst) op zijn
reis mee.
Men neemt aan dat de reis van prof.
Bakker voortvloeit uit de besprekingen
die Prins Bernhard in Buenos Aires met
president Perón heeft gevoerd. Tydens
de tournée van de Prins is gebleken, dat
Argentinië belangstellnig heeft
Nederlandse cyclotron. Prof. Bakker zal
de eerste buitenlandse atoomgeleerde
zyn. die tot het geheel van de wereld af
gesloten domein van prof. Richter toe
gang zal verkrijgen.
Eind -Maart deed president Perón de
;rste mededelingen over de Argentijnse
atoom-onderzoekingen op het eiland Hue
mul. gelegen in het Nahuel Huapimeer
bij Bariloche. Prof. Richter zou in staat
zijn atoomenergie vrij te maken volgens
geheel nieuwe methode, zonder mate
rialen te gebruiken die tevoren als on
misbaar werden beschouwd. Het in Ar
gentinië ontwikkelde proces zou ge
zien de grondstoffen die erbij worden
gebruikt zelfs goedkoper zijn dan het
opwekken van electriciteit. Dit nieuws
werd in het algemeen sceptisch ont-
i Vingen. Men noemde de verklaringen
„onzinnig" en „sterk overdreven". Presi
dent Perón gaf hierop als commentaar
dat het hem niet kon schelen, wat Ame
rika of enig ander land er van zegt.
Tydens het bezoek van Prins Bernhard
aan Argentinië werd door enige kranten
het bericht verspreid, dat de Prins prof.
Richter op een receptie zou hebben ont
moet Dit bericht is volgens het A.N.P.
onjuist: de Prins heeft geen enkel con
tact met de geleerde gehad.
Overwegend droog
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Wisselende bewolking
en byna overal droog weer.
Matige of vrij krachtige wind
tussen Noord-Oost en Oost
'fr Op enkele plaatsen lichte
nachtvorst morgen overdag
iets hogere temperaturen dan
vandaag. (Opgemaakt te 10 u.)
ZON EN MAAN
Vrijdag: zon 4.43—20.30; maan onder
AW& 21 Mai JLM.
