Heden vielen de Oosterse troepen
't Westland binnen
ABDüsïroop
BANDJIR
oosr £Jaoa
5
WOENSDAG 14 MAART 1951
„Crescendo" in volle gang
Saboteurs vielen colonne aan bij Het Loo
en gingen er met auto vandoor
(Van een onzer verslaggevers)
T7"ANMORGEN om 11 uur zou de grote strijd tussen Oostland en Westland
ontbranden. De Oostlandse troepen overschreden de grens op de Veluwe.
Zij trachten door te stoten tot het wegenknooppunt Putten en tot Garderen
De militaire oefening „Crescendo" benaderde gisteren en vandaag zozeer
de werkelijkheid, dat burgers met de slaap nog in de ogen 's morgens vroeg
uit hun huizen kwamen en angstig vroegen: „Is er oorlog?"
De belangrijkste gebeurtenissen
gisteren geschiedden echter niet
Oost-
Geheim uitgelekt
Commando's waren ook elders actief.
Ons was in vertrouwen meegedeeld, dat zij
de divisie-a an vullïngsplaats bij Het Loo
wilden aanvallen. Daar wist men officieel
natuurlijk nergens van.
Toch was het geheim uitgelekt. Hoe,
dat weet niemand. Maar in de tent waar
de soldaten van de wacht hun beurt af
wachtten, hoorden we al plannen maken
voor het geval de commando's kwamen.
Maar ze kwamen niet. En de divisië-
aanvullingsplaats maar wachten, in de
stromende regen.
Er was iets anders tussengekomen. De
commando's hadden nl. vlak bij Het Loo
een colonne „overvallen". Vijftien wagens,
om de ander geladen met levensmiddelen,
lieten twee auto's met commando's bij
Het'Löo passeren. De colonnecommandant
reed vijf minuten achter hen aan en vond
Troepen defileren voor
de Koningin
Prins morgen naar
het slagveld
De troepen die thans deelnemen aan
de legeroefening „Crescendo", zullen
Vrijdagmiddag bij Amersfoort defi
leren voor de Koningin en Prins
Bernhard. Dan zullen ook enkele uit
Canada ontvangen wapens worden
vertoond. De Koninklijke gasten zul
len worden begroet door minister
s'Jacob, luitenant-generaal Hasselman
en g ener aal-majoor Opzomer.
In totaal zullen ongeveer 5000 man
aan het défilé deelnemen. Honderd
vliegtuigen zullen overvliegen. De
Koninklijke Militaire Kapel en het
trompetterscorps van de huzaren van
Boreel verlenen medewerking.
De Prins wordt morgenochtend om
half zeven op het „gevechtsterrein"
verwacht om de troepen te inspec
teren.
toen dat de comando's wel verslagen zou
den zijn, ware het „echt" geweest. Hij
dwong hen tot stoppen.
Maar toen waren de commando's
niet fair. Ze groepten op de weg te
zamen, zodat de laatste twee wagens
het^ convool niet door konden
gevecht. Een
„donderslag"
„grens", maar in het achterland
land. Daar oogstten de mannen van het
445ste bataljon infanterie lauweren en
één van hen een blauw oog. Deze man
nen moesten de belangrijkste opmars
wegen, de spoorlijn Almelo-Zwolle en de rifdem Ér "ontstónd"
kunstweg daarnaast, bewaken. Deze wegen commando hield
werden bedreigd door lieden, die sympa
thiseerden met het Westland, een rol die
door de commandotroepen werd vervuld.
Vier „saboteurs" werden in Raalte ge
vangen genomen. Een goede vangst, want
een van hen was luitenant Tummers, die
onder zijn papieren- een volledig, over
zicht had van alle sabotagedaden die d
commando's ten uitvoer wilden legger
Maar even later wisten twee commando'
te ontvluchten. Een van de bewakers
kreeg een geweldige klap op zijn oog
in de verwarring ontsnapten de twee.
De bewakers zeiden later dat het niet
eerlijk was. „Als het echt was geweest,
hadden we ze al lang aan de bajonet ge
prikt."
De twee vluchtelingen vlogen door
Raalte. Na een halsbrekende klim
partij belandden zij in de woning van
de familie Middendorp. Sportief bood
de vrouw des huizes de jongens een
schuilplaats aan. De uniformen borg
zij weg onder een divan en de jongens
kregen oude kleren aan van haar
man. Maar even later belden de
achtervolgers aan. Mevrouw Midden
dorp zei nergens van te weten, maar
eindelijk gaf zij toe. De twee vluchte
lingen werden in triomf teruggevoerd.
Om 2 uur 's middags waren er acht
commando's plus hun volledige plan
nen veroverd.
(een soort rotje van groot formaat)
door het raampje in de cabine van een
Oostland-auto. Bij de (ongevaarlijke)
ontploffing werd de chauffeur De
Graaf uit Nieuwerkerk licht aan het
hoofd gewond. De commando's ver
dwenen met de auto van De Graaf.
Een „spion"
In „oorlogstijd" is men wantrouwig. We
hebben het ondervonden, toen we
nacht op zoek gingen naar de Oostland-
eenheden in het kroondomein Van Het
Loo. We naderden de divisie-aanvullings
plaats. Een eenzame schildwacht sprong
jor onze auto en stak zijn hand op. Hij
ig ons bepaald voor Westerse spionnen
m, in ieder geval, we moesten me
De wachtcommandant was spoedig te
vreden, toen hij de legitimatiepapieren
lie we van de sectie voorlichting had
den gekregen. Als jongens-onder-elkaar
gen we hem: „Sergeant, zeg nu
eerlijk, hoe is de stemming onder de jon
gens?" Oprecht kon hij antwoorden: „Pri-
De wacht beaamde het: „Je weet
tenminste, dat je in dienst bent. En dat
beetje regen, dat is zo erg niet".
Maar generaal-majoor A. T. C. Opzo-
er gaat er prat op, dat het altijd
eer is als hij oefeningen houdt. Gisteren
kreeg de generaal gelijk. De Veluwe had
de zonneschijn meer van een vacantie-
oord dan van een slagveld. Maar langs de
wegen stoven de auto's met witte vlag
Het nieuwe Kabinet
(Vervolg van pag. 1)
Het Handelsblad zegt, dat hij in partij
kringen volkomen onbekend is en dat
hij dichter schijnt te staan bij de P.v.d.A.
dan bij de V.V.D. Het Vrije Volk schrijft
echter weer, dat hij eerder is te beschou
wen als geestverwant van de C.H.U. dan
van de V.VJD. Hoe het zij, de heer Wem-
mers heeft met de V.V.D. al heel
uitstaande. In elk geval kan men zich
afvragen waarom minister Spitzen
weg moest.
WAT heeft zich dan met de V.V.D. vol
trokken? Wel het heeft er alles
dat de P.v.d.A. met haar hetzelfde spel
heeft gespeeld, dat zij heeft willen spelen
met de A.R. en wellicht in nog sterker
mate. Men weet dat de P.v.d.A. alleen
A.R. in het nieuwe kabinet wilde dulden,
mits deze niet-politieke en niet-parlemen-
taire figuren zouden zijn, een eis die van
A.R.-zijde begrijpelijkerwijze niet is ge
accepteerd.
Tegenover de V.V.D. stond de P.v.d.A.
nog iets gevoeliger. Was het niet een
motie-Oud geweest, die de crisis had in
geluid? Daarom mocht het V.V.D.-eie-
ment in het nieuwe kabinet niet worden
versterkt. Zoals men weet heeft de heer
Romme een typisch „Rommiaanse oplos-
(de uitdrukking is van De Maas
bode) gevonden door de heer Wemmers
te zoeken, die partijloos is en expo
nent heet te zijn van de lievelingsgedachte
'an de heer Oud: de gedachte van de
derde macht".
Nog dezer dagen schreef Het' Handels
blad, dat, wanneer op deze wijze te werk
wordt gegaan, een mislukking van de
pogingen des heren Romme niet moeilijk
te voorspellen zou zijn. Over de heer
Wemmers was zelfs geen vooroverleg ge
pleegd met de V.V.D. Welnu?
De heer Romme is op deze wijze t<
werk gegaan ende heer Oud heeft
genoegen mee genomen. Nu kan Hel
Handelsblad wel verbitterd schrijven, dat
de V.V.D. door de P.v.d.A. in deze hoek
gemanoeuvreerd, maar dat is alleen
ar een erkenning, dat de V.V.D. zich
heeft laten manoeuvreren en dat het
ellendige hoek is bovendien.
By de grote legeroefeningen, die op het ogenblik op de Veluwe aan de gang
zijn, wordt de werkelijkheid van een veldslag zoveel mogelijk benaderd.
Troepen van „Westland" hebben „Oostland" aangevallen en dit zijn de
eerste krijgsgevangenen.
Standard schenkt complete
jeugdherberg
j De Standard A.P.C. zal ter gelegen
heid van haar zestigjarig jubileum aan
de Ned. Jeugdherberg Centrale een
I complete, modern ingerichte jeugdher-
berg ten geschenke geven. Deze zal de
I verouderde jeugdherbergen in Hilvaren-
beek en Ginnèken vervangen. De plaats
van het nieuwe gebouw is nog niet be
paald, doch het komt in elk geval in
Noord-Brabant, niet ver van de tegen--
woordige jeugdherbergen. De N.I.H.C.
- had reeds lang het plan om zodra de
j. financiën dit toelieten een nieuw ge-
j bouw te laten verrijzen, speciaal voor
het samenkomen in het verband van de
I Benelux. De bouwkosten bedragen een
ton.
De 39-j. motorrijder G. S. uit St.
Isidorushoeve werd te Haaksbergen bij
een aanrijding van zijn motor geslingerd
en overleed kort daarna.
(Advertentie)
Kindje verkouden?
Dan rug, keel en borstje
l-MtlU-l
Felle brand in fabriek
van kurkwaren
Een felle brand heeft vannacht te Beek
bergen enkele honderden vierkante meters
de magaijnen der N.V. Asbest-
Kurkfabriek H. Geerdink in de as
Een voorbijganger ontdekte het
in het nieuwe gedeelte van de fa
briek, waar kurkisolatieplaten waren op
geslagen. In deze platen, die o.a. teei
bevatten, wonnen de vlammen, aange
wakkerd door de storm, zienderogen ter-
i. Met ongeveer twintig stralen werd
vuur van.glle kapten ingesloten, doch
verstikkende rook bemoeilijkte het
blussingswerk. De fabriek zelf bleef
echter behouden. De schade, die zeer aan
zienlijk is, wordt door verzekering gedekt.
Nieuwe schep-brancards
voor leger en E.H.B.O.
Een enthousiaste E.H.B.O.-er te Bode
graven, de heer C. Hoogendoorn, heeft
met gebruik van oudere constructies een
schep-brancard ontworpen om een ge
wonde zonder vertillen van de grond of
naar elders over te brengen. De brancard
bestaat uit twee houten delen, die van
weerszijden onder de patiënt worden ge
schoven en daarna zonder moeite aan
elkaar worden gezet. Om knel raken van
de kleding te voorkomen, is in het
midden van beide delen een spleet ge
laten. Het apparaat is zo gebouwd, dat
men het in elke ziekenauto en ook in een
personenauto kan plaatsen. Het leger
heeft volgens de constructeur al enkele
honderden stuks besteld.
Weer telefoneren met
Nieuw-Guinea
Luchtpost vertraagd
De radiotelefoonverbinding met Neder
lands Nieuw-Guinea is met ingang var
heden heropend. Elke Woensdag kan mer
bellen van 11 tot 15.30 uur Nederlandse
tijd.
In verband met moeilijkheden met de
luchtverbinding met Nieuw-Guinea is
vertraging ontstaan in de verzending van
luchtpost van Nieuw-Guinea naar Ne
derland. Er zijn maatregelen getroffen en
spoedig zal weer luchtpost doorkomen.
Ned. kustvaarder in het ijs
bij Finland
De kustvaarder Fraternite (650 ton) uit
Delfzijl ligt sinds Maandag met andere
schepen vast in het ijs bij Abo (Finland).
De vaargeul bij deze haven wordt ge
woonlijk opengehouden door ijsbrekers,
doch de bemanningen daarvan staken.
Advertentie)
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
LETJES om die liter
l. Eist Carter's Leverpilletjes.
Kaalst
Bedenk, dat uit een
onverzorgde kinder-
hoest een zwakke
borst overblijft. Be-
strijd kinderhoest met
TTOE het zij, de c
thans het nieuv
ten einde. Al
thans het nieuwe kabinet is er. Is de
mede ten einde? In elk geval
wacht een andere crisis. De crisis name
lijk der bijzondere omstandigheden waar
land en volk, waarvoor heel de
wereld is geplaatst.
Hoe gaarne hadden wij in het zicht
deze bijzondere omstandigheden melding
gemaakt van een kabinet, dat waarlijk
breed en waarlijk nationaal mocht
den genoemd. Tegenover het nieuw
binet betaamt het ons een afwachtende
houding aan te nemen.
Wij weten dat zijn program op zichzelf
niet slecht heet te zijn. Het is echter
program, waarmede men verschillende
richtingen kan inslaan. Wij moeten ho
pen, dat het een goede richting blijkt te
zijn. Maar er is ook vrees, dat het anders
lopen zal.
Het kabinet is, wat de personen be
treft, in wezen voor een zeer belangrijk
deel een voortzetting van het oude. Is
dit oude kabinet een nieu
tiek te verwachten? Indien de oude kern
dit niet wil, zal zij dan de nieuv
ters die nog vreemd staan tegenover hun
departement en tegenover de kunst der
politiek, niet gemakkelijk overspelen?-
Vergeleken met een waarlijk nationaal
kabinet, maakt het nieuwe kabinet
name door de houding van
.d.A., die aan de informateur haar
wetten heeft voorgescherven i
imme-lige indruk.
Proefproces over 't witte achter-
uitrijlicht
Bij Bussum heeft men dezer dagen
automobilist aangehouden, die een wit
achteruitrijlicht aan de achterzijde van
zijn wagen had laten bevestigen. De
Rijkspolitie maakte proces-verbaal op,
de bedoeling een proefproces uit te
lokken. Het gaat hier om een onduidelijk
artikel in het nieuwe wegenverkeers
reglement- Het luidt: „Aan de achter
zijde van het voertuig mag één achter-
wit licht uitstralend achteruitrij-
licht worden aangebracht, mits daarvan
de schakeling zodanig is ingericht, dat
dit licht slechts kan branden wanneer
de versnelling voor achteruitrijden is
ingeschakeld."
Het Witterzomer op vier kilometer
Assen wordt ingericht als kamper
terrein.
De op Curagao zo bekende zaken-
an S. E. Madura is te Havanna, 69 jaar
oud, overleden.
Vele tijdelijke strafkampen
opgeheven
Het teruglopen van het aantal (vooral
politieke) delinquenten dat gedetineerd
heeft thans een punt bereikt, waar
op geen verdere vermindering van be
lang kan worden verwaoht. Vooreerst zal
geen verdere gestichtsruimte worden vrij
gegeven voor andere doeleinden, noch
te Norg noch elders. Wel is het tijdelijke
kamp te Marum (Gr.) opgeheven, even
als reeds eerder een aantal inrichtingen
gesloten werd, zoals Fort Spijkerboor te
Beemster en de rijkswerkinrichting Ca-
rel Coenraadpolder te Finsterwolde. De
overgebleven gedetineerden gaan naar
Vught. Een aanzienlijk aantal arbeids-
contraotanten bij de bewaking
niet-permanente kampen kon worden
ontslagen. In dit stadium zijn geen ver
dere ontslagen in overweging.
Sigarenfabriek ontslaat het
personeel
Het personeel van de sigarenfabriek
Lapento te Tegelen (ongeveer 80 man) is
ontslagen. De toewijzing voor ruwe ta
bakken is zo gering, dat men bij voort
zetting van de huidige productie, die
130.000 sigaren per week groot is, in Juni
zonder grondstoffen zou komen te zitten.
Nog deze week zou de helft van het per
soneel weer in dienst worden genomen
om de productie op beperkte schaal voort
te zetten.
Van het erf van School en Kerk
Bezoepingsweik
Ned. Herv. Kerk.
Drietal: te Rotterdam (vac.-P. G. de
Vey Mestdagh) J. Godthelp te Zwijn-
dreoh-t, J. J. v. d. Krift te Katwijk aan
Zee en P. A. Lefeber te Alphen a.d. Rijn.
Beroepen: te Brakel J. van Rootse-
laar te Oud-Alblas; te Ernst B. Haver
kamp te Veen, die bedankte voor West
broek en voor Benschop; te Hemmen
V. E. Schaefer, predikant Prot. Kerk in
Indonesië, thans hulpprediker te Amers
foort.
Aangenomen: naar Achlum (toez.
W. A. Venheij, cand-hulppred. te 2
Exloërmond.
-dankt: voor Amsterdam-Water
graafsmeer (vac.-A. D. Meeter) J. de
Vries te Apeldoorn; voor Heilouw P. J.
Dorsma-n te Schel-luinen.
Geref. Kerken.
roe pen: te Nieuwendijk C. Ver-
spuij te Rijsoord; te Heerjansdam cand
J. A. Bouwmeester te Maassluis.
ingenomen: naar Oosthem cand
M. E. van Heesen te 's-Gravendeel die
bedankte voor Oosterend (Fr.)
(W.D.) cand. G. Veenemsn te Apeldoorn,
die belankte voor Dronrijp, Hasselt. Hij
ken, Vollenhove Stad en Woubrugge.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Beroepen: te Niezijl-Kommerzijl
van Riet te Pieterburen; te Treebeek W
Verwoerd te Ommen.
Remonstr. Broederschap.
Tweetal: te Groningen dr L. J.
Lof te Nijmegen en drs D. Tjalsma,
nemend predikant te Leiden.
Het hoofdbes
de Vereniging
twerp dienstboek der Ned, H
•k. Het rapport van deze commiss
zijner tijd aan alle Herv. kerker
cale vergaderingen worden t
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
AAGTEKERK 13 Hongkong, Aalsdijk 12 I
Ida n Rotterdam. Abbedijk 12 Pt
ïin n B Aires. Adinda 13 Pladjoe, Aga-
i 13 Singapore, Alchiba 13 Dnala,
13 Karachi n Calcutta, Aldabi 13
sablar
n R'dam, Aider
;ntos n R'd;
3 Dakar
kaid 13 Los Palmas, Alpherat 13 Pt Eli
sabeth. Amsteldiep 10 Hoi
Amsteldijk 13 Wight n N York, AMSTEL-
PARK 13 Perlm n R'dam, Andijk 14 Vli
singen n N Orleans, Arundo 13 Ouessant
alvèston, Arendskerk 13 R'dam n Breme
Ariadne 13 Livorno n Genna, Arnedijk 13
Bahamas n Houston, Atlas 14 Malaga
Averdijk 13 n N York n R'dam. Ampenar
13 Aden n Djakarta.
BAARN 13 Pimentl n A'dam, Barendrech'
12 Madeira n Vlaardinen, Batavier 13 So-
dertelje, Bennekom 13 Bremen, Bonaire i;
Finisterre n W Indië, Boschfontein 13 Mas-
sawa n A'dam, Borneo 14 Hollandia.
CARPO 13 Dublin n Sas v Gent. Casana
Ma lm o n Kopenhagen, Celebes 13 Golf
Biscaye, Caltex Delft 13 Bongaronl, Cs
tex Pernis 13 Kreta n Sidon, Caltex U1
13 Ouessant n Sidon. Cornelia B 13 Cetto.
DA CAPO 13 Glassondock n Londonderry,
-rah n
i Bre-
ECHO 14 R'dam, Edam 13 Scilly's n Kali-
fax, Eendracht 13 Alexandrië n Beyrouth.
Eemland 13 Rio de Jan. n A'd
13 A'dam.
FLANDRIA 14 R'dam. Friesland (SSM) 12
Delfzijl n Gdansk. Feroica 13 Antw.
GAASTERLAND 13 Las Palmas n A'i
Ganges 13 Enarth n Antwerpen.
HELICON 13 Turks ei. n Laguaire, Hei
:lize, Hoogkerk 13 Finisterre n B
IRIS 13 Gothenburg n A'dam.
JUPITER 13 Napels n Genua.
KEDOE 14 Singapor» KERTOSONO 13 Djed-
i R'dar
LAERTES 13 St. Vincent
Djakarta. Lang-
as ij «jneriDon n a. Papan. Langlees-
13' Genua n Japan, Lawak 13 Ran-
n n Tj. Priok, Loppersum 12 Spe:
y 13 Antwerpen.
MAAS 12 Trinidad n Georgetown. Mao
15 Sydney, Mataram 13 Golf v. Bisc
Monica 13 Bumsbuttel n R'dam. Meral
Las Palmas n Londen. Midas 13 Catanl
Palermo, Mulderkerh
Mijdrecht 13 Kp Fri-
13 Aden n A'dam»
n Le Havre.
NASSAUHAVEN 13 R'dam, Nigerstroom 12
n Duala, Nettie 13 Aalborg n
ORANJE 13 Bremen, Orestes 13 Sginque n
■ion 13 Istanbul.
POLYPHEMUS 12 Gibraltar n N.-York, Po-
idon 13 v Trujillo n Pt Plata, Pr. Philips
Y door LEO BROEKSMIT
87
Maar toen hij toeans costuum bij de
kleermaker had afgeleverd en door de
drukke straten naar het hotel terug
wandelde, wist hij wel waarom het op
Java verkeerd ging. Hier in Sydney
waren zijn toean en al die andere toe-
die hun gehele leven in Indië had
den gewoond. Uit Japan en uit Birma
kwamen duizenden toeans, die tot het
Nederlands-Indische leger hadden be
hoord en op Malakka, dat heel dicht
bij Java lag, waren ook veel soldaten
van de Koningin, die wachtten om
r Indië te gaan. Maar al die men-
mochten er niet naar toe en in
hun plaats gingen er Engelsen heen,
die niet eens Maleis of Nederlands
spraken.
Die vreemdelingen moesten met de
verschillende bevolkingsgroepen be
sprekingen voeren, had Mardjo
mand horen zeggen, maar hoe dat
moest gaan, begreep hij niet. Ze wa-
immers nog nooit in Indië geweest.
Zijn toean kon aan een sarong zien,
of die door een Toradja of door een
Djambiër was geborduurd, maar die
vreemdelingen konden geen Javaan
van een Batakker onderscheiden!
Dat het dan op Java verkeerd ging,
vond Mardjo heel begrijpelijk. Twee
maanden later werd Verhagen naar
Java teruggeroepen en toen hij in Ba
tavia aankwam, kon hij zich voorstel
len in een geheel vreemde omgeving
te zijn. Het Batavia, dat hij zo goed
kende, was een stad, die de welvaart
van het land symboliseerde. Twee vol
ken werkten daar aan hun toekomst.
De gehele dag gonsde het bedrijfsle
ven, dat aan blank en bruin arbeid
brood gaf. 's Avonds, na volbrachte
dagtaak, vond men ontspanning
soos of restaurant en eenmaal per
week werd er gedanst in „Des Indes".
Het Batavia, dat Verhagen terug
vond, scheen niet meer te werken. Het
zakencentrum lag verlaten, de ban
ken waren gesloten en in de regerings
gebouwen konkelden en ruzieden kliek
jes ambtenaren in de uren tussen kof
fiedrinken en „four o'clock tea", die
als werkdag werden beschouwd.
Vrachtauto's met luidruchtige na
tionalisten reden door de stad en Eu
ropese huizen in de buitenwijken wer
den overvallen en de bewoners ge
dwongen om de roodwitte vlag uit te
steken.
Maar in het vermaakscentrum wa
ren de dancings de gehele dag vol ner
veus-lachende mensen, die haastig nog
wat van het leven wilden genieten,
vóórdat
„Ja,.voor wdt kwam?" vroeg Ver
hagen zich af en toen hij enkele tien
tallen mensen had gesproken, besef
te hij dat de meesten zich niet eens
rekenschap gaven van wat ze eigen
lijk voor toekomstdreiging verwacht
ten. Ze wisten alleen, dat dit leven zc
niet door kon gaan, dat de boel in el
kaar moest storten en daarin schenen
ze gelijk te krijgen, want niemand
deed een poging om dat te voorkomen.
Niemand? Bijna niemand, want er
waren ondanks alles nog enkele man
nen, die zich niet lieten meesleuren
door de roes van défaitisme en ver
dachtmaking en van na-ons-de-zond-
vloed. Die enkelen bleven hun plicht
doen.
En deze Nederlanders waren het,
die het leven op gang hielden, want
toen de Engelse beheerders het be
stuur overdroegen, haastig, omdat hun
soldaten nu nodig waren in de strijd
tegen de nationalisten in Brits Malak
ka, die ondanks vernietigende lucht
aanvallen naar Singapore dreigden op
te rukken, toen was de verwachte cha-
nog niet gekomen.
Jonge Nederlandse soldaten, zonder
irlogservaring, maar met jeugdige
eerlijke toewijding voor hun plicht,
imen de bewaking over. Frisse Ca-
diclubs vervingen de zwoele dancings.
De roes was voorbij. Batavia had de
eerste crisis doorstaan.
Tot de mannen, die hun plicht had
den gedaan en meer dan hun plicht,
behoorde ook Verhagen. Na zijn terug
roeping uit Australië was hij chef ge
worden van het Nederlandse inkoop
bureau in Batavia en onder zijn lei
ding werd daar door een klein aantal
mensen energiek gewerkt. Zij werkten
volgens de normale vooroorlogse werk
Hij hield een
koude schouder
over
<wi«h. p.
uren en zonder de koffie-, en thee
pauzen, die zoveel kantoren
ambtelijke cafetaria's deden lijken.
Verhagen had veel werk verzet en
hij had er grote voldoening van, want
het was nuttig werk geweest. Maar
nu hij vermoeid in een rotanstoel op
de achtergalerij neerviel, was hij in
een neerslachtige stemming. Zijn
vrouw, die de thee had ingeschonken,
bleef achter zijn stoel staan en tracht
te de rimpels uit zijn voorhoofd weg
te strijken. „Er is iets dat je hindert,"
zei ze. „Is er wat met de politieke
toestand?"
Hij schudde het hoofd en deed zijn
best om een opgeruimd gezicht te zet
ten. „Er is iets met uw werk," zei
Hetty. „Ik zie het aan uw ogen."
Even glimlachte hij haar toe, maar
toen hij aan de ervaringen van die
morgen terugdacht, trok een toornige
uitdrukking over zijn gezicht. „We.
worden bestolen," zei hij bitter. „We
zijn arm en uitgeplunderd uit deze
oorlog gekomen en we worden nog be
stolen op de koop toe. En dan bieden
ze je brutaal aan, om er over te zwij
gen. Maar ik heb ze een verrassing
bereid!"
Mevrouw Verhagen keek hem be
zorgd aan. „Als jij je maar geen vij
anden maakt. Het is zo'n onrustige
tijd. Ik ben juist zo blij, dat we weer
bij elkaar zijn. En volgende maand
komt Leo ook naar Java. Alles kan
nog zo mooi worden, als er maar niets
tussen komt. Wat is er gestolen?"
„Gehele fabrieksinstallaties, duizen
den tonnen latex, copra, suiker, noem
maar op Gistermorgen bood een
buitenlandse firma mij machines aan
voor een suikerfabriek. Natuurlijk
wilde ik ze hebben, want twintig pro
cent van onze installaties is vernield.
Honderdvijftigduizend dollar. Het con
tract zou vanmorgen worden getekend
want de levering zou heel vlug plaats
vinden. De vertegenwoordiger noem
de het schip, dat ze zou aanbrengen
en omdat ik wilde weten, wanneer ik
er op kon rekenen, belde ik Lloyd's op
om te vragen uit welke haven dat
schip afvoer. Weet je wat het ant
woord was? Dat schip zwierf al drie
weken in de Indische wateren en lag
nu in een van onze havens. Het was
in ballast hier gekomen en werd al
verdacht van onwettige handel met de
Republiek. (Wordt vervolgd)
inje 13 I
Willem 12 Malta
Pr. Willem v. Oi
REMPANG 12 Qui
kerk 13 Kp Blanco n
Durban n Los Macque:
kil, Rotti 14 Singapore
12 Huil, Ruflna 13 Tril
SEAHAM 13 Kingsdynn
land, Strype 13 Goole
roena 13 Mlri, Cchledijk 12 Hava
terdijk 13 Semarang n Makassa
13 Guardafin n N. York, Stad
12 Emden, Stad Arnhem 13 Qi
Hnelva, Stad Haarlem 13 Vlaar
Savona, Stad Maassluis 13 Saffi
Stad Vlaardingen 13 R'dam n Nar\
Malakka 10 Melbourne, Singkep 13 Finis-
n III 13 Malta,
ilsterre.
n Curacoa, Rldder-
A'dam. Rondo 14
Rossum 12 Sluis
n Hollandia. Rij
ildad.
Salatiga 10 Por'
:iBIA 13 Cui
teng 14 Durban n Kaapstac
12 Santos n Yokohama.
Tjim
Tjikampek
VEENENBURGh" 13 ".Aberdeen i
bourgh, Volkerak 13 Padstown
Vulcanus 13 Gibraltar n Antwe
WATERLAND 13 Santos n A'dam, Wfcken-
,0 R'rfam n Casablai
rendsz 18 Kaapstad.
YSSEL 13 Azoren n Antwer
ZEELAND (KRL) 13 Penin n R'dam. Zee-
^ni./SSM) 13 Kopenhagen, Zijpenberg
Zype 13 Mid-
13 Gibraltar n Casablancj
lesbro.
PASSAGIERS- EN TROEPENSCHEPEN
NIEUW AMSTERDAM 14 New-York.
SIBAJAK 13 dwars Brisbane n Surabaja.
TABINTA 13 Aden n Surabaja.
VEENDAM 13 Southampton.
GROOTE BEER Z Dondrohead n Sydney
ORANJE 14 Colombo.
KOTA INTEN 14 Malta n R'dam.
Hoofdofficier dreef han
del in legergoederen
Opnieuw 8 maanden en ontslag
geëist
„Deze hoofdofficier heeft de naa
van het leger en van de officiersstand
door het slijk gesleurd", zo zeide giste
ren de advocaat-generaal bij het Hoog-
Militair Gerechtshof te Den Haag in d«
zaak tegen de reserve-majoor L. B. uil
Dordrecht, die als hoofd van de wel-
zijnsverzorging te Batavia goederen, di<
voor de troep waren bestemd, had 'ver
duisterd. Deze verd. had 100 dozijn ten
nisballen, 800 filmrolletjes en 300 fles
sen sterke drank aan de legervoorraad
onttrokken en daarmee een eigen han
deltje opgezet in samenwerking met
een Chinees. Van de winst kreeg de
stak°°r 06 hem' die hÜ iD Cigen zak
De krijgsraad te Batavia had hem
veroordeeld tot acht maanden met ont
slag uit de dienst. Voor het H.M.G. werd
bevestiging van dit vonnis geëist en on
middellijke gevangenneming van verd
Uitspraak 3 April.
Geen verzekering van slacht
vee bij eigen fonds
Beslissing van de Hoge Raad
Het slachtvee mag alleen verzekerd
worden bij het Centraal Bureau Slacht-
verzekering, aldus de Hoge Raad, die het
beroep verwierp van de Zwolse slager
?le J2yn vee bij Gen ver
zekeringsfonds der Zwolse slagers had
laten verzekeren en deswege tot
na van 1 was veroordeeld.
MARKT- EN VISSERIJ BERICHTEN
UMUIDEN. 14 Maart Kotters SCH 177
270, KW 189 60, KW 128 80, KW 66 80. IJM
227 300, IJM 213 290. trawlers IJM 54 14600.
10 18900, SCH 93 29300. 1 trawler 183.
coin 77 426°' KW 73 463°- Kw '20
KW 86 «if 4450, KW 22 523°- Kw 44 7450,
WOERDEN 14 Maart. Kaasmarkt. Aan-
10 partijen. Prijzen: le'soort f 2 17—
2e soorts f 2.11f 2.16, zware tot t 4 27
WATERSTANDEN
DEN HAAG. 14 Maart Mannheim 2 51
2.07 (0), Keulen 2.02 (-0.02).
•0.09), Lobith 10.27 (-0.05. Nij-
- 8.12 (0). Eefde
l-u.uzj, jjevenler 2.44 (-0.05), Namen
(+0.01), Borgharen 40.66 (-0.21). Belfeld
(-0.02), Vre
-0.05;
egen 8.05 (-0.07),
I (+0.17).
Positie K.L.M.-vliegtuigen
THUISREIS: PH-TDN (Vlaardingen)
gistermiddag in Amsterdam.
PH-TDG (Gouda) vannacht te 01.40 u.
in Cairo.
PH-TDB (Walcheren) vannacht uit
Bangkok.
PH-TDC (Curasao) vannacht uit Dja
karta.
UITREIS: PH-TFD (Arnhem) gister
avond uit New Delhi.
PH-TDE (Eindhoven) hedenmiddag I Gi
uit Amsterdam. J Nieuw:
Nieuw overleg over de
psalmberijming
Tussen Hervormden en
Gereformeerden
Het moderamen van de generale sy
node van de Ned. Hervormde Kerk heeft
zich enige tijd geleden gewend tot de-
putaten voor de Psalmberijming van de
Gereformeerde Kerken met de vraag of
dezen beieid zijn tot een nieuwe samen-
spreking over de eenheid in psalmbe
rijming.
Aanleiding tot dit verzoek is geweest
de oproep van het bestuur van Chris
telijk Nationaal Schoolonderwijs tot de
beide synoden om het overleg te her
openen.
De Gereformeerde deputaten hebben
op dit verzoek gunstig geantwoord, zo
dat binnenkort een nieuwe samenspre-
king mag worden tegemoet gezien.
Studiebeurzen voor Kerk en Wereld
Uit het Dr. Eijkmanfonds kunnen ook
dit jaar weer enige studiebeurzen be
schikbaar worden gesteld voor jonge
mannen en jonge vrouwen van 1827
jaar voor een opleiding tot jeugdwerk
leider, evangelist of vormingsleider. De
beurzen vullen de studiekosten aan tot
het benodigde bedrag voor een opleiding
aan de academie van „Kerk en Wereld"
te Driebergen.
Gegadigden dienen zich voor 1 Juni te
melden bij: Dr. Eijkmanfonds, Pauwen
laan 8, 's-Gravenhage. Zij behoren lid
maat der Ned. Hervormde Kerk te zijn,
terwijl een einddiploma H.B.S. A en/of
Gymnasium, Lyceum, Middelbare
School voor Meisjes of einddiploma
Kweekschool als aanbeveling geldt.
PROMOTIES
Ned.
echt: F. H. Jonkers te Goes.
NIJMEGEN, 14 Maart Geslaagd: cand.
lassieke taal- en letterkunde I'. J. K. Rus-
el. Tegelen.
AMSTERDAM. 13 Maart Geslaagd: doet.
lassieke letteren mej. J. P. M. Rooymans,
imsterdam, en de heer M. F. Fresse. Stcen-
'ijk: doet. economie R. J. C. Hasslng, Am-
Het lied dei
aethergolven
DONDERDAG 15 MAART.
HILVERSUM I (402 m).
AVRO 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. VPRO 7.50
agopenlng. AVRO 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.
9.00 Morgenwijding. 9.15 i
len. 9.35 Gram. 10.30 „De Ar
10.45 Grar
Voor'
irkest. 11.45 Voor de
iziek. 12.30 Land- en
12.00 u
12.33 „In 't spionnetje". 12.38 Gram.
12.45 Metropole Orkest. 1.00 Nieuws. 1.15 uur
AVRO-Allerlei. 1.20 Metropole Orkest. 1.45
,U kunt het geloven of niet". 1.50 Gramof.
i.OO Voor de vrduw. 2.30 Blaaskwlntet en
ilano. 3.00 Voor de zieken. 4.00 Gev. program
i.OO Voor de Jeugd. 5.50 Reg. ultz.: Jeugd-
titz.: K. H. Smit: „Architecten van de zee".
i.OO Nieuws. 6.15 Practische wenken voor
:ellers. 6.20 Sportproblemen. 6.30 Dansmuz.
'.10 Voor burger en militair. 7.20 Zang en
>iano. 7.45 „Hoe nu verder?", causerie. 8.00
■Jieuws. 8.05 „De groeten van Nuchteren".
8.15 Omroeporkest en koor. 9.15 „Barabbas".
oorspel. 10.25 Gram. 11.00 Nieuws. 11.15 uur
portactuallteiten. 11.3012.00 Gram.
HILVERSUM H (298 m.)
KRO 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek.
30 Lichte muziek. 7.45 Morgengebed en lit.
alender. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram.
00 Voor de hulsvrouw. 9.40 Schoolradio.
CRV 10.00 Gram. 10.15 Morgendienst. 10.45
ram. KRO 11.00 Voor de zieken. 11.45 uur
choolradio. 12.00 Angelus. 12.03 Gram. 12.30-
!.33 Land- en tuinbouwmededellngen. 12.55
Reportage. 1.00 Nieuws. 1.20 Lichte muziek.
10 Zang en orgel. NCRV. 2.00 Gram. 2.45
Dor de vrouw. 3.15 Gram. 3.30 Vocaal dub-
•lkwartet. 3.50 Gram. 4.00 Bijbellezing. 4.45
ram. 5.00 Voor de Jeugd. 5.30 Mondharmo-
ca-spel. 5.45 Kamerorkest en solist. 6.30
C.MJ3.-kwartier. 6.45 Muziek van het Leger
Heils. 7.00 Nieuws en weerberichten. 7.15
vensvragen van allerlei aard en een
oord. 7.30 „In c
7.40 Radlokra
8.00 J
8.05 Gevar. progr. 10.10 Gram
overzicht. 10.35 Gram. 10.45 Avondover
denking. 11.00 Nieuws. 11.15—12.00 Gram.
ENGELAND, BBC Home Service, 330 m.
12.00 Voor de scholen. 1.00 Gram. 1.20 Voor
e boeren. 1.30 Voor de arbeiders. 1.55 Weer-
srlchten. 2.00 Nieuws. 2.10 Mededelingen.
2.20 Filmprogramma. 3.00 Voor de scholen.
10 Hoorspel. 4.10 BBC Northern Orchestra
n soliste. 5.45 Causerie. 6.00 Voor de klnde-
ïn. 6.55 Weerberichten. 7.00 Nieuws. 7.15
port. 7.20 Arbeidersorkest. 7.45 Voor de boe-
in. 8.00 Hoorspel. 8.30 Strijkkwartet en alt-
iool, 9.30 Gevarieerd programma. 10.00 uur
Nieuws. 10.15 Klankbeeld. 11.00 Gevar. progr.
11.30 Wetensch. overzicht. 11.45 Parlemen-
overzicht. 12.00—0.03 Nieuws.
ENGELAND, BBC Light Programme,
1500 e
247 i
2.00 „Mrs. Dale's Dagboek". 12.15 Orkest-
ïcert. 12.45 Hoorspel. 1.00 Parlementair
ïrzlcht. 1.15 Dansmuziek. 1.45 BBC Mid-
d Light Orchestra en soliste., 2.45 Voor de
ideren. 3 00 Voor de vrouw. 4.00 Lichte
ziek. 4.30 Voor de soldaten. 4.45 Dansmuz.
5.15 ..Mrs. Dales Dagboek". 5.30 Causene.
ismuziek. 6.15 Orgelspel. 6.30 Schots
Orkest. 7.15 Hoorspel. 7.30 Voor de
Jeugd. 8 00 Nieuws en Radiojournaal. 8.25
Sport. 8.30 Gevar. progr. 9.00 Vragenbeant-
ig. 9.30 Verzoekprogramma. 10.30 Gev.
11.00 Nieuws. 11.15 Actualiteiten.
11.20 Dansmuziek. 12 00 Voordracht. 0.15 Or
gelspel. 0.56—1.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 en 484 m.
12.15 Lichte muziek. 12.30 Weerberichten.
.33 Voor de landbouwers. 12.40 Lichte mu-
;k. 1.00 Nieuws. 1.15 Gram. 2.00 Idem. 2J0
>or de jeugd. 3.00 Engelse les. 3.15 Gram.
3.40 Franse les. 4.00 en 4.45 Gram. 5.00 uur
vijk Nieuws. 5.10 Gram. 5.15 Voor de kinderen.
15 Gram. 6.25 Economisch overzicht. 6.30
'oor de soldaten. 7.00 Nieuws. 7.30 Banton
n plano. 7.50 Vrije politieke tribune. 8.00
'erzoekprogramma. 9.00 Roer-Roer-Romme-
"e-Pot". 9.30 Gram. 9.45 Actualiteiten. 10.00
'ieuws. 10.15 Zang en plano. 11.00 Nleüws.
1.05—12.00 Dansmuziek.
BRUSSEL 484 m.
12.05 Omroeporkest. 1.00 Nieuws. 1.10, 130
n 3.00 Gram. 4.30 Zang en plano. 4 50 Gram.
10 Continentaal Kwintet. 6.30 Gram. 7 00
mroeporkest. 7.45 Nieuws. 8.00 Gram. 8.15
Hoorspel. 9 30 Gram. 10,00 Nleuwsw. 10.15
10.55 Nieuws. 11.00 Gram. 11.55 uur
