Sijthoffs uitgeversmaatschappij bestaat
in Januari honderd jaar
KLEURPOTLODEN
KLEURKRIJT
Ir. J. M. Riemens sprak over
het behoud van cultuurgrond
Dokter J. J. Persant Snoep
het goud
in
Voorstel inzake berging van
huisvuil teruggenomen
Hoogheemraadschap Rijnland
over de kadeverbetering
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
3
VHIIDAS 22 DECEMBER 1958
Onwrikbaar elan rijk bekroond
ris
Een gezond bedrijf met een
verleden
gezond
Met energie en vertrouwen de nieuwe eeuw in
QP 2 EN 3 JANUAKI a.s. zullen by de N.V. A. W. Sijthoffs Uitgeversmaatschappij
aan de Doezastraat de vlaggen wapperen, want het bedrijf bestaat dan niet
minder dan honderd jaar. Aan de Oude Vest klein en eenvoudig begonnen, heeft
deze onderneming zich omhoog weten te werken tot een, die zowel in binnen- als
In buitenland kan bogen op een grote naam. Vele duizenden boeken zijn in de loop
der jaren van de persen gerold en zy hebben hun weg tot ln verre werelddelen
gevonden. Sythoff heeft onbetwistbaar e
met gerechtvaardigde trots zal terugzien.
Albertus Willem Sijthoff werd op 30
Juni 1829 te Leiden geboren. Op 13-jarige
leeftijd verwisselde hij. de lagere school
met. het gymnasium, dat hij 2 jaar bezocht.
Hij was 14 jaar oud. toen zijn vader over
leed. Nu stond hij voor de omstandigheid
een vak te kiezen. Dit viel hem niet
moeilijk. Toen hij nog op de schoolbanken
zat, had hij er reeds zijn zinnen op gezet
boekdrukker te worden. Albertus hield
van boeken, niet alleen om de lectuur,
maar ook om de uiterlijke verzorging,
die hy graag zo goed mogelijk wilde zien.
Zijn eerste opleiding ontving hij in de
boek- en courantendrukkerij van mr J. G.
la Lau, een man, die hoog stond aange
schreven om zijn beschaving en kennis
omtrent de vaderlandse letteren. Deze
leertijd is van grote invloed geweest op
Sijthoffs vorming. Nadat hij voldoende
kennis op typografisch gebied had ver
worven, werd hij leerling bij de Leidse
boekverkoper D. J. Couvee, een vakman
van betekenis. In deze tijd kwam hij ook
in contact met letterkundige verenigin
gen. Hij had gelegenheid kennis te nemen
van de vele en mooie uitgaven van de
uitgeverij K. Fuhri te Den Haag. In 1343
zag hij zijn wens vervuld in dienst te
komen bij deze op hoog niveau staande
uitgeverszaak. Het duurde niet lang of
hij maakte plannen zich in Leiden te gaan
vestigen. Voordat hif daartoe overging,
vertoefde hij in Parijs, waar hij vooraan
staande Franse drukkers en uitgevers be
zocht.
Op 20 October 1850 verzond de 21-j.
Sythoff een circulaire, waarin hij
meedeelde, dat hij ln Januari 1851
zijn nieuwe boekdrukkerij in de
Sleutelstad zou openen. Op de Oude
Vest had hij enkele lokaliteiten ge
huurd en tot werkplaats laten inrich
ten. Het eerste boek was: Gulden
Levensbestuur van C. S. Adema van
Scheltema (de grootvader van de
dichter). Het was een opdracht van
de Amsterdamse uitgever A. Jager,
met wie hy in Parijs had kennis ge-
Al gauw kwamen er ook bestellingen
binnen van stadgenoten. De opdrachten
voor de drukkerij werden steeds talrijker
en van meer betekenis hetgeen uitbrei
ding noodzakelijk maakte. ïn 1852 ver
huisde de drukkerij naar de Koepoorts
gracht (na de demping in 1884 Doeza
straat). en wel naar de zogenaamde
„ruïne", die was ontstaan bij het springen
van het kruitschip in 1807.
Had Sijthoff gedurende de eerste tijd
hoofdzakelijk boeken in opdracht van
anderen gedrukt, spoedig brak een pe
riode aan, waarin hij verscheidene fonds
artikelen van andere uitgevers kocht ter
verdere exploitatie. En langzamerhand
ging hij over tot het zelf uitgeven van
vele kleine boeken, maar ook van enkele
grote en betekenisrijke werken. In 1852
verbond Sijthoff ook aan zijn drukkerij
-y"
Als eerste vrucht mijner Pers, aan
mijn Mina. uit innige liefde aange
boden dgor Haren Albert
Legden, 7 January 1851
een inrichting voor galvanoplastiek en
een houtgraveerschoof, dit laatste voor
het drukken van geïllustreerde boeken.
Reeds in 1853 viel hem een bekro
ning door de Nederlandse Maatschap
pij voor Nyverheid ten deel naar aan
leiding van een prijsvraag „voor
afbeeldingen, die ter toelichting moe
ten dienen voor wetenschappelijke
werken tusschen den tekst, gelyk
zulks tegenwoordig in het buitenland
gebeurt". Daarna verkreeg hij van de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
een premie van 300 voor de beste
verzameling van op eigen drukkerij
vervaardigde kinder- of school-
prenten.
In 1856 nam Sijthoff van zijn leermees
ter Fuhri de „Kunstkronijk" over. Een
gewaagde onderneming. Dit tijdschrift
bracht hem in aanraking met tal van
vooraanstaande schrijvers en schilders,
hetgeen tot menige belangrijke uitgave
leidde op letterkundig en kunstzinnig
gebied.
Naast de gewichtige uitgaven bleef het
I boek voor de jeugd zijn belangstelling
houden. Ettelijke reeksen prentenboeken
en jongens- en meisjesboeken deed hij in
aantrekkelijke vorm verschijnen.
De ouderen zullen zich zeker de his
torische jongensboeken van P. Louwerse
en P. J. Andriessen herinneren.
In 1874 had Sijthoff de gelukkige ge
dachte een beroemd Duits etser. prof.
William Unger. naar Nederland te laten
komen. De besprekingen hadden ut
resultaat, dat Unger de werken van
Frans Hals door middel van zijn etsnaald
i onder het bereik van vele kunstvrienden
bracht. De bijzondere .ontvangst, die de
Frans Hals-galerij ten deel viel. deed de
uitgever besluiten op gelijke wijze uit
te geven: Les oeuvres de William Unger.
Op verzoek van Sythoff toonde
ds J. H. Donner zich in 1876 bereid.
i roemryk verleden, waarop het straks
tot bewerking van de Bijbel naar de
beste uitgave van Pieter Keur; er
werden een editie met en een zon
der gekleurde platen in de handel
gebracht. Aanzienlijke aantallen van
deze grote BUbel-uitgave zijn door
sommige boekverkopers geplaatst,
zelfs in andere werelddelen, bijvoor
beeld door D. J. Doornink te Grand
Rapids.
De Invoering van de wet op het mid
delbaar onderwijs in 1863 en de daaruit
voortgekomen hogere burgerschool open
de voor de uitgevers een geheel nieuw
arbeidsveld. Weldra namen Sijthoffs
leerboeken en atlassen een belangrijke
plaats in op de programma's van deze
scholen. Ook willen wij niet onvermeld
laten de uitgaven op bibliografisch ge-
van prof. dr W. J. Aalders zijn in de
moeilijke jaren van de wereldcrisis
en oorlogsdreiging velen tot steun geweest.
Vóór 1940 moest Cronin's wereldsucces
De Citadel niet minder dan 27 keren,
worden herdrukt en met Rebecca van
Daphne du Maurier was het al niet an
ders gesteld. Helaas moest de exploita
tie van deze romans door de Duitse
overheersing van ons land worden on
derbroken. Dat de belangstelling er voor
nog volstrekt niet minder was geworden,
bleek toen. na de oorlog opnieuw flinke
oplagen van deze boeken gedrukt konden
worden. In de eerste oorlogsjaren vorm
den vooral de historische romans van
A. den Hertog en K. Norel geliefde lec
tuur. Het scheen of in deze tijd van ver
nedering ons volk door hetlezen van
deze boeken zijn geschokt zelfrespect
trachtte te hervinden.
De Duitse bezetting bracht alle
in 1939 voorbereide uitbreidings
plannen volkomen tot staan. Het be
gon met de vordering van alle lo
kalen aan de Doezastraat voor een
militair bureau. Werken met anti-
Duitse strekking, boeken over het
koninklijk huis, geschriften van en
over de Joden, vertaalde romans van
hedendaagse Engelse, Amerikaanse
en Russische schrijvers werden ver
boden. In verband met de papier
schaarste moe«t van Januari 1942 af
voor elke uitgave departementale
toestemming worden gevraagd. In
alle opzichten werd de culturele af
braak voortgezet.
Na de instelling van Kultuurkamer
Het eerste boek, dat door A. W. Sijthoff werd gedrukt
bied i
'er het eigen vak, waar-
Sijthoff een voorliefde koesterde.
Een belangrijke aankoop was de editie-
Van Lennep van Vondels volledige wer
ken, waarvan hij een geheel nieuwe be
werking aan J. H. W. Unger opdroeg,
welke in dertig delen, verlucht met
foto's, van 1888 tot -1893 uitkwam. Ver
der kocht hij op een fondsveiling van
Wolters te Groningen de Biblio
theek 'van middel-Nederlandse Lettér-
kunde, aan welke reeks hij nieuwe delen
toevoegde, en ook prof. dr P. J. Bloks
Geschiedenis van het Nederlandse Volk.
Vele landgenoten hebben de Verzamel
de werken van William Shakespeare in
de vertaling van dr L. A. J. Burgersdijk
in hun kast staan. Een onderneming, die
heel wat moeiten en zorgen opleverde,
de uitgave van het Nieuw Neder
lands biografisch Woordenboek.
Deze opsomming, die vanzelfsprekend
allerminst de pretentie fceeft volledig te
zyn, geeft een duidelijke visie op de
grote werkkracht van de initiatiefnemer.
Dat naast de omvangrijke taak van uit
gever en drukker nog een derde moge-
bewijst de stichting van een
aantal dagbladen. In 1905 achtte Sijthoff
de tijd gekomen om zijn bedrijf in een
Naamloze Vennootschap om te zetten. In
1913 overleed de stichter van deze uit
geversmaatschappij. 84 jaar oud, op zijn
landgoed bij München. Vele bewijzen
irdering heeft hij in zijn werk
mogen ontvangen..
Belangrijke opdracht
Frentzen, Sijthoffs oudste
schoonzoon, geboren in 1846, was sedert
1885 als medewerker in de Leidse druk
kers- en uitgeverszaak werkzaam: het
as de wens van de stichter geweest
•n kundig plaatsvervanger te hebben.
Na de dood van C. G. Frentzen nam
A. W. Frentzen. een zoon, het beheer
uitgeverij en drukkerij op zich. Hij
reeds vijftien jaar in het bedrijf
werkzaam geweest. Onder zijn directie
werd de zaak verder uitgebouwd. Voor
de modernisering van de druk
kerij heeft hij zijn beste krachten ge
geven. Hij stichtte in 1913 ook de Ned.
Rotogravuremaatschappij..
Deze directeur legde bijzondere be
langstelling aan de dag voor de uitgave
tijdschriften en grote geïllustreerde
werken.
Toen na het sluiten van de vrede
ln 1919 het Permanente Hof van In
ternationale Justitie zijn zetel te
Den Haag vestigde, wist Frentzen
te bewerken, dat Sijthoff alle uit
gaven van het Hof zou drukken en
uitgeven. Van 1922 tot 1940 waren
dit meer dan tweehonderd publica
ties; meestal moesten ze binnen
korte tijd gereed zijn. hetgeen moge
lijk was door de uitgebreide tech
nische Installatie, waarover kon
worden beschikt.
De gezondheidstoestand van Frentzen
liet vaak te wensen over. Daarom wei-d
in 1916 tot zijn mede-directeur benoemd
J. Tersteeg. kunsthandelaar en literator.
Toen in 1924 Tersteeg was afgetreden,
rustte op Frentzen opnieuw de taak de
onderneming te leiden. Later werd tot
mede-directeur benoemd de heer S. G.
Looy, die in Amsterdam de firma
van Looy leidde. Het fonds van
uitgeverij werd in zijn geheel ir
van Sijthoff opgenomen. Het beza'
in hoofdzaak een literair karakter.,
laast deze literaire aanwinsten waren
uitgaven op ander gebied, waarmee
fonds Sijthoff werd verrijkt. Ver
meld zij de nieuwe Bijbelvertaling van
de professoren dr H. Th. Obbink en dr
A M. Brouwer, waarvan het verschijnen
met geestdrift en warme instemming
werd begroet. In 1937 overleed Frentzen
op 58-jarige leeftijd.
Zo was wederom een eenhoofdige di
rectie ontstaan. Er kwamen meer uit
gaven op godsdienstig terrein (een ge
bied. waarop Sijthoff zich nog betrek
kelijk weinig had bewogen). Boeken als
De nood des tyds en De Roep der Kerk
en Letterengilde verscheen er bij Sijt
hoff vrijwel geen boek meer. Toen in
het najaar van 1944 het technisch be
drijf alle gas- en stroomtoevoer moest
ontberen, was het met de productie vol
ledig afgelopen, met uitzondering dan
van enkele illegale dichtbundels en no
vellen van geringe omvang. Men drukte
zoals honderd jaar geleden.
De Duitse overheid was zich ook met
de interne organisatie van de onderne
ming gaan bemoeien. Grote hoeveel
heden lood en papier werden plotseling
gevorderd, nadat het dringende aanbod
om een boek van Seyss Inquart uit te
geven niet was geaccepteerd. Toen de
bevrijding aanbrak, kon met dankbaar
heid worden vastgesteld, dat onder het
personeel geen oorlogsslachtoffers w
te betreuren en dat de gebouwen geheel
Langzamerhand konden de gestaakte
periodieken weer gaan uitkomen. De
eerste roman, die na de bevrijding van
de pers kwam, was De Laars op de Nek,
een van de beste boeken over de be
zettingstijd, geschreven door Maurits
Dekker gedurende zijn onderduikpe-
Met energie en vertrouwen gaat Sijt
hoff haar nieuwe eeuw in.
Over de feestviering kunnen
wy reeds het volgende melden: 2
Januari half 10 's morgens aanbie
ding van het personeelsgeschenk aan
de directie; 11 uur officiële herden
king; 3 uur receptie; 3 Januari feest
avond in de Burcht.
Alle juwelen, die Bertha in Singa
pore had gedragen zijn bij het Neder
landse consulaat-generaal in bewaring
gegeven en zullen in tegenwoordigheid
van politie-autoriteiten aan Aminah wor
den teruggegeven teneinde alle misver
standen te voorkomen. -
Aaverienn-
WATERVERF PLAKKAATVERF PENSELEN
in grote verscheidenheid voorradig
50 VISITEKAARTEN
',o~„ Fl. 2.90
ENGELSE BOEKJES
VULPENKLINIEK - BREESTRAAT145 - TEL. 23211
bedrukt met na
Hagelwit karton e
NIEUWJAARSKAARTEN
Botsing tussen steen en glas
Tuinbouw en Plantkunde sloot het jaar af
Zowel voor de tuinders als voor het gemeentebestuur Is het gisteravond in „Het
Gulden Vlies" een belangrijke vergadering van „Tuinbouw en Plantkunde" gewor
den. Wethouder A. J. Jongeleen was ook aanwezig en hij maakte regelmatig gebruik
van een notitie-boekje. Ir J. M. Riemens uit Naaldwijk sprak over het actuele onder
werp: „Wat kan men doen tot behoud van onze cultuurgrond?"
Natuurlijk, aldus begon ir Riemens. van bodemgeschiktheidskaarten en bodem-
gebruikskaarten zijn overtuigende bewij
zen. die bij kwesties op tafel kunnen
worden gelegd. Dank zij deze kaarten
kan men dan tot een voor beide partijen
bevredigende oplossing komen.
Het getuigt van inzicht by de gemeen
tebesturen, wanneer deze by het ontwer
pen van bouwplannen, deze kaarten raad
plegen. „Onze prima gronden willen we
behouden", aldus ir Riemens. ..Zijn zy
werkelijk vervangbaar, dan: een tuin
voor een tuin". Over het gemeentebe
stuur van de Sleutelstad was spr. in dit
opzicht best te spreken.
Natuurlijk kan men ook juridisch tot
;n oplossing komen, maar dan doet men
de agrariërs geweld aan.
Tevens werd een film vertoond otrer de
huidige situatie in Loosduinen. Tijdens
de bestuursverkiezing werden de heren
J. Entrop en N. de Leeuw herkozen. Ook
werd een diploma uitgereikt aan de leer
lingen van de algemene tuinbouwwinter-
agrarische zijde begrijpt men heel goed.
dat er grond nodig is om te bouwen, maar
men staat niet onverschillig tegenover de
vraag: welke grond? Gelukkig is de
laatste jaren ook de overheid meer open
voor de gedachten van de agrarische we
reld. Gelukkig! Want het is niet alleen
zo. dat de agrarische wereld niet zoveel
kijk heeft op bouwkundige aangelegen
heden, maar ook. dat. de gemeentebe
sturen soms niet voldoende kijk hebben
op agrarische problemen. Slechts door
samenwerking kan een voor beide par
tijen bevredigende oplossing worden ge
vonden.
De toestanden liggen nu anders dan
vroeger. Toen kwam het wel eens voor.
dat verschillende kwekers het nog niet
zo erg vonden, wanneer hun grond werd
onteigend. Het werd vaak een voordelige
transactie, terwijl de tuinder toch nog
een behoorlijk stuk grond terug kon ko
pen. Dit wordt de agrarische wereld nu
wel eens verweten. De kwestie ligt soms
zo. aldus spr., dat particulier belang niet
parallel loopt aan algemeen belang.
Ir Riemens noemde de ..randstad Hol
land". ongeveer van Amsterdam tot Dor
drecht. wel de ongelukkigste hoek van
Nederland wat deze kwesties betreft.
Niet alleen bij bebouwing krijgt men met
grondonteigening te maken, maar ook bij
de aanleg van vliegvelden, wegen en
havens. Het is „de botsing tussen steen
en glas". Spr. noemde het plan Dudok.
Wat moeten wij nu als agrariërs doen?,
aldus spr. Compensatie voor datgene, wat
verloren ging. is eigenlijk het minste wat
een tuinder kan eisen. Dit is echter vaak
onmogelijk. In feite is het een nationaal
probleem: er zijn gebieden die per jaar
per ha f 100.000 opbrengen. B* niet al
leen de tuinder kan de dupe worden.
Sommige gronden zijn wat men noemt
..onvervangbaar" (b.v. hyacintengrond).
Wat zeiden echter de G. S. toen in één
der bollendorpen een weg moest worden
aangelegd? „Hoe kunnen wij nu die weg
aanleggen en daarbij zoveel mogelijk
rekening houden ipet de agrarische be
langen?" Spr. betoógde, dat de agrariër
recht heeft op zijn grond. Met kracht is
men thans bezig de overheid hiervan te
overtuigen en men kan dit doen. want
er zijn bewijzen.
Thans is men overal bezig de gronden
te classificeren en te onderzoeken, waar
voor ze geschikt of ongeschikt zijn. Dit
Is een plicht van de agrariërs. Slechts
Aanbesteding bloembollen-
beurs te Hillegom
Gistermiddag had in het raadhuis de
aanbesteding plaats van de bouw va
bloembollenbeurs, welke gevestigd zal
worden op het Treslong-terrein. De bouw
werd gegund aan de laagste inschrijver
de N.V. Panagro te Warmond voor
518.300. De hoogste inschrijving was van
de firma Schuit te Hillegom (ƒ679.000).
De aanslag op de tramlijn
LeidenDen Haag
De Haagse Rechtbank veroordeelde H.
de H. uit Wassenaar tot tien maanden
gevangenisstraf met aftrek, voorwaarde
lijke terbeschikkingstelling van de rege
ring en onder toezichtstelling van de
Rekkense Inrichtingen. De veroordeelde
had op 20 Mei jl. een staaf ijzer van
meter lengte neergelegd op de tramlijn
Leiden—Den Haag. Gelukkig ontstonden
hierdoor geen ongelukken. Ter zittinj
had De H. verklaard onder communisti
sche invloeden tot zyn daad te zijn ge
komen.
Het echtpaar D. van Duyn
van Duyn-Bedijn, Julianastraat 15 te
Noordwijk aan Zee, hoopt, zoals ook
al gemeld werd, op 2 Januari zestig
jaar gehuwd te zijn. De bruidegom is
enkele maanden geleden 83 jaar ge
worden, de bruid is een jaar jonger.
Beiden zijn geboren en getogen
Noordwijkers en in de plaats van in
woning algemeen bekend. De bruid
ging in vroegere jaren veel uit bake
ren, menige Noordwijker heeft zij in
de prille jeugd verzorgd. Zij geniet
nog een goede gezondheid, breit nog
zónder en leest mèt een bril. Alleen
het lopen gaat moeilijk, zodat zij niet
meer buitenshuis komt. De heer Van
Duyn was tal van jaren ouderling
de Geref. Kerk. Hem kan men
dagelijks in Noordwijk tegenkomen.
in gesprek met vroegere collega's
Ongetwijfeld gaat Vet dan over d
visserij en wat dies meer zij. Het zal
dit geziene echtpaar in de komende
dagen stellig niet aan belangstelling
ontbreken. Bij de vele gelukwensen
voegen we gaarne die van ons blad.
(Foto N. van der Horst).
Velen kwamen hem gelukwensen
Dokter J. J. Persant Sneep te Lei
derdorp heeft gisteren herdacht, dat
hij vijftig jaar geleden zijn artsloop
baan begon. Ofschoon het de wen.
van de jubilerende arts was de vie
ring van zijn jubileum intiem te hou
den, heeft hij zich toch in zeer grote
belangstelling en waardering mogen
verheugen. „Waar de mensen vi
daan kwamen, ik weet het niet",
Ds J. P. Honnef. Ned. Hervormd
predikant, biedt zijn gelukwensen
aan, namens het comité van patiënten
te Leiderdorp
(Foto N. v. d. Horst)
dokter Persant Snoep. ons. gister
avond. „Ik dacht werkelijk, dat het
een geheim was".
Het bezoek begon 's morgens al te
Gemeenferaad van Leiderdorp
In de vergadering van de gemeenteraad van Leiderdorp deelde de voorzitter mede
dat de suggestie van de heer De Graaf (C. H.) inzake rioolzuivering en -afvoer, aan
de hand gedaan in een fIer vorige raadsvergaderingen, was besproken met Ir
Christiaanse. Indien het rioolwater kan worden geloosd in de put die zal worden
gegraven voor de aanleg van de nieuwe rijksweg, die de Hoofdstraat ter hoogte van
de Geref. kerk zal kruisen, zal naar het oordeel van Ir Christiaanse kunnen wor
den volstaan met een voorzuiveringsinstallatie en zal een besparing van kosten
kunnen worden verkregen van ongeveer f 100.000.
ring en vuilnisberging bleek overduide
lijk uit de discussie die volgde op het
voorstel van B. en W. om met de ge
meente Nieuwkoop een overeenkomst aan
an betreffende berging van huisvuil,
en W. hadden diverse mogelijkhe
den onder ogen gezien en waren tot de
slotsom gekomen dat binnen de gemeente
geen afdoende oplossing meer te vinden
De heer De Graaf had echter met
enkele personen hierover gesproken en
was tot de conclusie gekomen dat er nog
wel mogelijkheden zyn. De heer J. Rijns -
burger wil, volgens spreker, het vuil
gaarne gebruiken voor slootdemping. Na
uitvoerige bespreking namen B. en
W. hun voorstel terug teneinde deze zaak
nader te onderzoeken.
By de ingekomen stukken was een
motie van de raad van Finsterwolde aan
de regering om de voorgenomen maat
regelen tegen die gemeente niet door te
en met verzoek daaraan adhaesie te
betuigen. De raad nam dit stuk z.h.s. voor
kennisgeving aan.
De gemeenterekening 1948 werd nader
vastgesteld met een batig slot op de ge-
dienst van ƒ22.783.49. De gemeen
terekening 1949 werd voorlopig vastge
steld met een nadelig slot op de gewone
dienst van ƒ9741,84. De voorzitter deelde
mede dat met inachtneming der achter
stallige inkomsten en uitgaven over 1949
de rekening een nadelig slot zou ople
veren van ƒ6077,95.
De werkelijke kosten per leerling voor
het openbaar gewoon lager onderwijs
over de jaren 1948 en 1949 werden z.h s
vastgesteld. Over 1948 was voor 71 1/3
leerling uitgegeven ƒ2177,23 terwijl be
schikbaar was gesteld 1470,18. Over 1949
bedroegen deze cijfers voor 79 2/3 leer
ling respectievelijk ƒ2089,61 en ƒ2071,33
Het crediet in rekening-courant met
de Bank voor Ned. Gemeenten werd
1951 vastgesteld op ƒ65.300.
Het voorstel van B. en W. tot vast
ling van de verordeningen op de heffing
van het vergunnings- of verlofsrechi
werd z.h.s. aangenomen. Het recht voor
het verlenen van een vergunning voor
de eerste maal werd van 100 op 170
gebracht, het hotelvergunningsrecht van
25 op 45 en het verlofsrecht van 25
op ƒ45 per jaar. Voor de bestaande ver
gunningen heeft deze wyziging, volgens
het voorstel van B. en W„ geen betekenis
Het ontwerp partiële herziening van
het uitbreidingsplan en het ontwerpen
bebouwingsregeling voor de bebouwde
der begroting 1950.
De heer Broxterman (R.K.) was deze
vergadering afwezig. De voorzitter
plimenteerde hem niettemin met zijn be
noeming tot algemeen procuratiehouder
bij de Twentsche Bank te Leiden.
Voor de patiënten
Het dubbelmannenkwartet „Die Dorps-
zangers" alhier zal, zoals gebruikelijk,
op Tweede Kerstdag zingen voor de
patiënten van het Diaconessenhuis te
V.N.-verliezen in 2 weken:
12.975 man
De strijdkraohten der V.N. hebben in
de periode van 27 November tot 12
December j.l- 12.975 verliezen geleden,
die van de Zuidkoreaanse manschappen
niet meegerekend, aldus wordt in een
communiqué van MacArthux verklaard
Tot de verliezen worden gerekend
doden, gewonden en vermisten-
Vier minislers dineerden met Russen
De ambassadeur van de Sowjet-Ume
de heer G. T. Zaitsew, gaf dezer dagen
een diner aan de vertegenwoordigers
onzer regering. Aan het diner zaten aan
de minister-president, dr W. Dees, oe
minister van Economische Zaken, prof
dr J. R. M van den Brink, de minister
van Financiën, mr P. Lieftinck, de minis
ter van Landbouw, de heer S. L. Mansholt
en de voorzitter van de Eerste Kamer
mr R. Kranenburg.
De Chileense regering heeft beslo
ten. leden van de Chileense communisti
sche party uit overheidsinstanties te
lopen. En 's middags leek het wel een
officiële receptie. Burgemeester K. van
Diepeningen was er namens het gemeen
tebestuur. Ook zijn de predikanten J. P.
Honnef, Hervormd, en J. J. Dyk, Gere
formeerd, geweest. Verder: zuster T. de
Geus, wijkzuster van het Groene Kruis
te Leiderdorp, een comité van patiënten
uit Leiden, een uit Zoeterwoude (Hoge
Rijndijk) en een van Leiderdorp zelf.
vertegenwoordigers van de Leidse dok
ters, t.w. de artsen G. A. de Jager en
J. C. Meyboom, afgevaardigden van het
bestuur van het kinderhuis „Voordorp",
de directrice van het tehuis, mej. H. Sid-
dré, en de dokters G. A. de Bruijne en
H. Bakema van Leiderdorp.
Tal van geschenken werden aangebo
den, waaronder bloemstukken, fruitman
den en enveloppen met inhoud. De bur
gerij heeft bij de inzameling getoond
dankbaar te zijn voor wat deze arts in
de loop der jaren heeft verricht.
Onder hen, die op deze blijde dag nog
het woord voerden, was ook de burge
meester. Hy memoreerde de levensloop
van dokter Persant Snoep en noemde
hem een man, die zeer veel lust in zijn
beroep heeft. Met ambitie verricht hij
nog steeds zijn werk en de patiënten heb
ben er grote waardering voor.
De jubilaris vertelde ons nog. dat hy
blij was, dat deze mooig dag zonder op
smuk en vertoon was verlopen. „Wat mij
vooral heeft getroffen, is de dankbaar
heid en de waardering, waarmee men mij
bij dit jubileum is tegemoetgetreden.
Deze elementen stonden steeds op de
voorgrond. Dat heeft mij zeer goed ge
daan. Ik ben nog gezond en hoop mijn
werk met energie en liefde te kunnen
voortzetten."
In 3 minuten een japon
voor één avond
Twee spelden en een ceintuur
houden de stoi bijeen
zitten. Pierre Lachèza
komt nL na een telefoontje onmiddellijk
aangesneld en speldt a raison van 190
schitterende lap zijde of brocaat om
zijn cliënte, die er dan zeker van kan
zijn, dat zij op het feest tot de meest
bewonderde vrouwen zal behoren. Mat
twee spelden en een ceintuur wordt de
stof bij elkaar gehouden. Pierre Lachèze
19 jaar, hij is tekenaar bij
Jacques Fath geweest en ontdekte daar
zijn gave om stoffen te draperen. Zijn
eerste klant was een schone en rijk.e
Argentijnse met wie hy zulk een succes
had, dat de klanten toestroomden.
Wanneer de japon gedragen is, trekt
en de spelden er uit en stuurt de stof
_un Pierre terug. Voor het draperen van
middag japonnen vraagt hij 60 tot 100.
Voor de afwerking gebruikt hij gaarne
de sieraden, die zijn klanten ter beschik
king hebben.
Het is wat duur, maar we kunnen dus
desnoods alleen met een étui juwelen
naar Parijs; Pierre zorgt immers voor de
rest!
Een „fraaie" verklaring
Vplgens Ass. Press heeft de Indonesi
sche regering gister een verklaring uit
gegeven over de onderhandelingen be
treffende Nieuw-Guinea. Zy spreekt
daarin de hoop uit, dat .Nederland nog
steeds overreed kan worden tot. samen
werking en niet langer de zaak, waarom
het gaat, zal ontwijken, nl. de overdracht
der souvereiniteit over het Indonesische
gebied Nieuw-Guinea".
(Als de Indonesiërs op een dergelijke
onelegante wijze de besprekingen hervat
ten, behoeft men ook geen „elegante" op
lossing te verwachten. Red.)
Advertentie
DRAAGT
Iedere werker één P.K. sterker!
Fa H. J. Flanje - Noordeinde 6 - Katwijk a. Zee
Geen particulier bedenksel
In de Verenigde Vergadering van
Rijnland van 20 December is nog een
onderwerp behandeld, dat inzonderheid
voor de omgeving van Leiden van be
lang is. De toestand der kaden van vele
polders blijkt meer en meer zorgwek
kend. De kaden zijn te smal, te steil,
en ondeugdelijk van samenstelling,
waardoor waterdoorlatendheid optreedt.
Ook doorbraken zijn niet denkbeeldig,
zoals de ondervinding geleerd heeft.
In Rijnlands nieuwe reglement zijn
ten aanzien van de kaden der Zuidhol
landse polders minimum-eisen gesteld
en zijn de polders voor de voldoening
aan die eisen aan het toezicht van Rijn
land onderworpen.
Het is duidelijk, dat een plotselinge
verbetering veel geld zou vereisen. Er
wordt dan ook gestreefd naar een fi
nancieel aanvaardbare oplossing. Men
heeft deze hierin gevonden, dat de kade
verbetering met de verdieping en ver
ruiming van boezemwateren wordt ge
combineerd. Men maakt dan „werk met
werk" en bereikt een grote besparing
der kosten. Rijnland treedt in die ge
vallen op als uitvoerder; de polders ver
goeden alleen die kosten die rechtstreeks
in het belang der polderkaden worden
gemaakt.
Nu heeft zich het gerucht 'verspreid
alsof Rijnland hierbij alleen zijn eigen
belang zou willen dienen. Sommigen
menen, dat de verbetering der polder
kaden op zichzelf niet nodig zou zijn,
maar door ""ijnland alleen zou worden
verlangd teneinde Rijnlands boezempeil
hoger te kunnen brengen.
De dijkgraaf heeft In de Verenigde
vergadering deze voorstelling met na
druk tegengesproken. HU heeft er op
gewezen, dat de kadeverbetering geen
particulier bedenksel van Rijnland Is.
maar een els, belichaamd ln het regle
ment door de Provinciale Staten vast
gesteld en door de Kroon bekrachtigd.
Aan deze of dergelijke eisen zouden de
polderkaden moeten voldoen, ook al
bestond Rijnland niet als bestuursin
stelling. In het voldoen aan die eisen
wil Rijnland de polders alleen helpen,
zonder enig voordeel na te jagen.
Een enkel lid bleek van oordeel, dat
er toch wel een zekere boezemverhoging
optreedt, althans in het voorjaar. De
dijkgraaf heeft dit met de cijfers in de
hand weerlegd. Waar men meent peil-
verhoging te kunnen vaststellen, doet
zich zakking van de bodem voor; een
daling die in de veengebieden van Rijn
land wel nooit geheel tot staan zal ko
men en die over de loop der eeuwen
al verscheidene meters bedraagt. Leden
uit andere delen van Rijnland bevestig
den, dat ten opzichte van de zand- en
kleigronden geen sprake is van enige
verhoging van Rijnlands boezem.
De vergadering heeft zich met hek
beleid van dijkgraaf en hoogheemraden
in deze verenigd.
Lielde-boodschap
De Kerstpotten verschenen weer.
,Met Leger" komt Uw gave vragen
tot Licht en Troost in donk're dagen
op 't feest van Jezus, onze Heer.
Hij kwam op aard' als kindje neer,
als teken van Gods Welbehagen,
heeft onze nood en schuld gedragen
en bracht aan zondaars 't leven weer.
Die Boodschap moet opnieuw gebracht
als de triumf der Liefdemacht
die van het duister kwam bevrijden.
Help mee, om 't dubbel-arm geslacht
in 't donker wan hun levensnacht
een stralend Kerstfeest te bereiden.
ROBBIE RADAR.
